Nieuws en Advertentieblad voor Veenendaal en Omstreken
DiSTRIBUTIFKHIHB UEEHEWM
15e Jaargang
Woensdag 25 Juli 1945
No. 767
Verschijnt 2 keer per week in: Stichts- en Geld.-Veenendaal, Amerongen, Eist, Rhenen, Achterberg, Overberg, De Haar,
Heuvelsche Steeg. Groep, Benedeneind, Kade, Maanderbuurt, Ederveen, Renswoude, Scherpenzeel
HULDE
Abonnementsprijs f 1.3C
per kwartaal.
Losse nummers 6 cent
Redactie en Administratie
Parallelweg 8, Veenendaal
Telefoon 601
Red. W. F. ter Hoeven
DE VALLEI
Uitgave: Drukkerij „De Geldersche Vallei".
ADVERTENTIES
Gewone advertentieprijs
per mm. 15 cent.
Minimumprijs per adver
tentie f 3.-.
Vraag en aanbod f 1.31"
van 1-20 woorden Elk
woord meer 6 cent.
MMBWIWWH— II«IIIII I KHMi&SJSlZgmSXlBefSlOBI II IHMH.LM araaggs:SOBBBBKHBBSBIIHIi ui i mum t IIII l Ml—WIIiIIB WUB—1—1—
SOCIALE WONINGPOLITIEK.
(Vervolg).
Er wordt wat aan gedaan, zeer zeker. Er
zijn voortreffelijke regelingen tot verbete
ring. Wij hebben een Landarbeiderswet, die
aan landarbeiders steun in uitzicht stelt
voor het verkrijgen van een „plaatsje", een
woning met een stukje grond. Maar in de
ruim 25 jaar van haar bestaan heeft deze
wet niet meer plaatsjes in het leven geroe
pen dan ruim 5000, dat is wanneer men de
bezettingsjaren niet meerekent, voor het ge
hele land een 250 per jaar.
Dan is er een regeling voor de bevorde
ring van krotopruiming ten plattelandej die
aan de bewoners oen nieuwe eigen woning
verschaft met behulp van een bijdrage van
600.ineens.
Een voortreffelijke regeling, maar zij
heeft het niet verder gebracht dan 19 wo
ningen per jaar. Ook hier heeft liet sociale
besef bij de uitvoering ontbreken.
Tij dons de crisisjaren vóór 1939 lagen
hier ongekende kansen. Door de „aanpas
sing" was het bouwen van nieuwe wonin
gen zo goedkoop, dat men zonder grote
•ffers voor de openbare kassen tienduizen
den krotten in de steden en op het land had
kunnen oprui men en door nieuwe woningen
vervangen.
De bouwvakarbeiders liepen werkloos
rond, de' steenfabrieken zaten met grote,
onverkoopbare voorraden, bet hout was zo
goedkoop als liet. nooit te voren was ge
weest. Maar toch moehi er niet op grote
schaal gebouwd worden, omdat de aanpas-
»id|P^'.mniging eiste en verhindering der
«Ft? óA;'aven. De krotbewoners moesten
hli'r .ui O ,tl wyS mcei
w.iard <*'an een mensenziel,Him in een ou-
menswn/ardige omgeving- onherstelbare scha
lie kop lijden.
Wij voelen thans deze toestanden als een
aanklacht tegen „Christelijk Nederland",
dat wel uit zijn rijkdom aan de werklozen
levensonderhoud heeft gewaarborgd, maar
in sociaal besef is tekortgeschoten.
Wat wij hier missen, noemden wij reeds:
de constructieye gedachte. Wij willen heel
veel doen, maar wij praten langs elkander
heen en wij wachten vergeefs op den man,
die op Christelijk sociaal gebied de grote
lijnen zal trekken.
Wjj hebben, om nog eens op de volkshuis
vesting terug te komen, in 1938 een rege
ling gehad voor het verlenen van steun
ten behoeve van het bouwen van -woningen
voor grote gezinnen. Deze regeling maakte
het mogelijk, door het verlenen van een
bijdrage ineens uit de openbare kassen, aan
een groot gezin een woning te verschaffen
overeenkomstig de behoeften van dat gezin,
doch voor de prijs van een nonnale wo
ning. Een voortreffelijke regeling, die met
veel enthousiasme was voorbereid. De uit
voering is echter volkomen gestrand, door
dat men, toen de aanvragen binnenkwamen,
de gevraagde bijdragen toch weer te hoog
vond. Voordat deze zaak verder .uitgepraat
was, brak de oorlog uit en moest de rege
ling worden ingetrokken. Ook voor de grote
gezinnen was weer niets gedaan.
Zo beweegt Christelijk Nederland zich
tussen de sociale vragen door. Wij. hebben
hier wat aangepakt en daar wat anders,
maar als het erop aankomt, deinzen wij
voor de gevolgen terug. Er is gen construc
tieve gedachte.
Maar de conclusie van dit alles moet toch
zijn, dat het in ons maatschappelijk bestel
fout is, dat wij er met kleine middelen niet
komen, maar dat het radicaal anders moet
worden. Er is een nieuwe maatschappelijke
orde nodig; dat is een eis van rechtvaar
digheid, een eis van ons Christelijk geloof.
Dit wil niet zeggen, dat de Bijbel ons een
compleet maatschappelijk stelsel zou voor
schrijven, dat wij als Christenen in deze
wereld zouden moeten propageren. Zo is het
zeker niet.
Gods Woord bevat slechts normen, die wjj
«ïoeten aanleggen aan de dingen om ons
heen. Voor die normen blijkt ons huidige
maatschappelijk bestel niet te kunnen bc-
•tMW.
Een Christelijke sociale wereldorde mo
gen wij niet verwachten. Dat was een uto
pie van een vorige generatie. Wij behoeven
die niet meer te propageren.
Wij behoeven slechts te getuigen.
Getuigen tegen alles, wat in onze samen
leving scheef en verkeerd is, tegen'toestan
den en verschijnselen, die :a strijd zijn met
de eisen van het Evangelie.
Getuigen vóór dat, wat het Evangelie
kennelijk van ons vraagt: barmhartigheid,
naastenliefde, mededogen, gemeenschapszin.
Immers, als één lid van het lichaam lijdt,
dan lijden alle leden. En als één Neder
lands gezin slecht en onmenswaardig ge
huisvest is, lijdt ons gehele volksleven scha
de.
Daarom moeten wij als Christenen, juist
in deze tijd, een duidelijk en helder ge
tuigenis afleggen voor sociale gerechtigheid
op ieder terrein van het menselijk leven.
Misschien, dat wij in deze bevrijdingstijd
meer gehoor vinden dan voorheen.
Dr. Ir. H. G. VAN BEUSEKOM.
AANGIFTE SCHADE DOOR
GEALLIEERDE MILITAIREN VEROOR
ZAAKT.
De Burgemeester van Rhenen maakt he
kend, dat alle ingezetenen, die schade heb
ben geleden door plundering, schade ten
gevolge van verkeersongevallen te wijten
aau geallieerde militairen, schade toege
bracht in kwartieren (behalve in gevorder
de gebouwen), in het algemeen alle schade
uit onrechtmatige daad van geallieerde mi
litairen, deze schade schriftelijk op
meonteseeretarie (bestjmrsafdel
Daarbij moeten zoveel mógelijk
stukken, dat de schade door geallieerd
litairen is aangebracht, worden overb
Ook ten aanzien van tijdelijk geëvacueer
de gebieden, waarbij na terugkomst der be
woners schade door plundering door gealli
eerde militairen wordt vastgesteld, kan
schadevergoeding worden verkregen.
Schadeaangiften moeten vóór 1 Augustus
a.s. worden ingediend.
Rhenen, 16 Juli 1945.
De Burgemeester voornoemd,
D'AUMALE VAN IIARDENBROEK.
VOETBALNIEUWS VAN „VEENEN
DAAL".
De voetbalvereniging „Veenendaal" heeft
op 10 Juli haar jaarvergadering gehouden,
waarvan liier een beknopt verslag-.
Bij de opening door den Voorzitter ble
ken er ongeveer 100 leden aanwezig te zijn.
De door oorlogsgeweld gevallen leden Jos.
v. d. Loosdrecht, E. van Santen en Dik Val
kenburg werden met één minuut stilte
staande herdacht.
Het bestuur werd als volgt samengesteld
A. Scholtus, Voorzitter; J. H. H. -lansen,
Seer.; J. Overeem, Penningm.; A Gerrit
sen, 2e Voorz.; A. van Manen, 2e Secr.;
D. J. Septer, 2e Penningm.Jvan Ilarde-
veld, materiaalcom.A. F. C. Hendriks en
W. Dorgelo, Com.
De elftalcommissie bestaat uit de volgen
de heren: W. C. van Asselt, G. van Wijk,
G. Bouman, C. Henzen en W. Dorgelo.
Voor de Zaterdagmiddag zijn de volgen
de heren aangewezen: .1. H. H. Jansen, G.
v. d. Scheur en P. van Kruistum.
De heer E. de Ruiter, die wegens vertrek
„aar elders, geen bestnnrsfunetie meer kon
aanvaarden, werd door den oorz. dank ge
bracht voor alles wat hij voor de vereniging
gedaan heeft en hem werd veel succes toe-
ge wst in zijn nieuwe werkkring.
De jaarverslagen van den Secretaris en
Penningmeester werden onder dankzegging
voor de keurige afwerking goedgekeurd.
Het ledental was reeds boven de oOO g<
steoen. Ook bl«kt dat de kas er goed voor
staat, on dat zodra de toestand het mogel^k
maakt, er een tribune gebouwd zal worden,
wat niet onnodig is.
De vergadering, die een prettig verloop
gehad heeft, werd door den Voorzitter voor
treffelijk geleid.
VOOR ONZE BEVRIJDERS.
Naar wij vernemen is door bemid
deling van den Burgemeester van
Rhenen, Baron d'Aumale van Har-
donbroek, diens nicht Freule Van de
.Borgh en den Heer C. M. van de
Linde van het Arbeidsbureau te Vee
nendaal ten behoeve van de Canadese
militairen welke zich te Eist bevin
den »en wachten op hun vervoer naar
hun vaderland, contact gezocht met
liet Handelsinsfcitmit Van Rijswijk te
Veenendaal, naar aanleiding waarvan
den directeur van dit instituut met
de bevelvoerende officieren van het
Canadese regiment, de heren J. E.
Boughton en J. E. Adamsis overeen
gekomen, dat van het Handelsinsti
tuut Van Rijswijk, vier leraren elke
dag lessen zullen geven in de Neder
landse-, Franse- en Spaanse taal,
waardoor de Canadese soldaten, die
gedurende de maanden dat z;j hi r
moeten wachten, voordat ze naar Ca
nada kunnen terugkeren, 1 -is in
hun vrije tijd iets nutt''e doen
hehben.
Zij leren de hegi: van de voor
hun vreemde ta' en krijgen een al
gemeen overzi .f van de levensom
standigheden en normen van Neder
land.
Naar ons ter ore kwam hebben zij
zich al niet energie op dit lossysteem
toegelegd.
BIJENMARKT TE VEENENDAAL.
Vele Imfc'.Ts zijn ook dit jaar weer
i*-. v li i; V"<nendaal ge-
Vmler'll vele bezoekers merkten
wc o.a. op de heren A. Minverkoud,
Rijksbijen consulent en Joh. -A. Jou-
stra, secretaris van de vereniging tot
bevordering der Bijenteelt.
Door de onzekere toestand op fi
nancieel gebied en de transportmoei
lijkheden, was de aanvoer niet groot.
Hierdoor was er meer vraag dan aan
bod, waardoor do prijzen een verwar
de indruk gaven.
Do vereniging te Veenendaal heeft
getoond, -niet bij de pakken neer te
zitten en- laten we hopen dat volgend
.jaar, onder hetere omstandigheden,
als vanouds, de alom *bekende Vee-
nondaalse Bijenmarkt, gehouden zal
worden.
MELKBONNEN
(inlevering vóór Maandap)
In verband met het feit, dat
de standaardisatiebedrijven van
te voren dienen te weten, hoe
veel melk voor de betreffende
Melkbonnen aanwezig dient te
zijn is het absoluut noodzake
lijk dat iedere consument zijn
melkbonnen afgeeft aan do be
treffende melkhandelaar uiter
lijk 's Maandags na het bekend
maken der bon. Daarna zullen
de bonnen niet meer aangeno
men kunnen worden daar de
standaardisatie bedrijven deze
bonnen niet meer kunnen ver
antwoorden.Uiterlijk Maandags
middags 4 uur, kunnen de melk
handelaren hun bonnen nog
inleveren bij de stand, bedrijven.
De bonnen welke na die
dag binnenkomen, kunnen niet
meer gehonoreerd worden.
Onder geen enkele voorwaarde
kan van deze regeling afgeweken
worden, waarvan iedere consu-»
ment en handelaar goede nota
gelieve te nemen.
En wij jongens en meisjes
spreken maar Engels, wel brab-
belig, maar we kunnen ons
toch verstaanbaar maken. We
vinden onszelf hele pieten en
lachen misschien in ons hart,
omdat onze Ouders met al hun
wereldwijsheid niet eens de
Canadeezen kunm n verstaan,
Maar laten wij toch niet ver
geten, dat het juist die Ouders
zijn, die ons lieten leren Z
hadden immers wel kytfinen
zeggen: Je bent 14 jaar en wijs
genoeg en nu maar werken
voor de kost. Daarom hulde
aan onze Ouders, en om niet
te vergeten hulde aan onze
U L O. school met haar Lera-
renstaf. Wel hebben we v ak
gefoeterd, dat Juffrouw de
Jager zoveel huiswerk opgaf,
maar nu zijn we hen allen toch
reuze dankbaar. En niet te ver
geten het Handelsinstitu it van
Rijswijk, waar we, wanneer we
willen verder opgeleid kunnen
worden.
Nogmaals hulde aan onze
Ouders, U.L.O. en Handelsa
vondschool en den Heer van
Rijswijk.
Een jeugdig Engelsbrabbelaar.
„Gij Mijne Getuigen"
1 Waar Ds. Koolhaas in zijn
rede can MaandagaVon(
Juli j.l. reeds vóór wuarschuW-
/de is toch gebeurd.
Hier en daar in onze gemeen
te waren er toch, die hem
verkeerd begrepen. Zij vertel
den nldat Ds Koolhaas voo-
Neutrale organisaties en vereni
gingen was, zodat wij daarin
als Christenen een voorbeeld
zouden zijn, door ons geloof
en ons handelen en vooral ook
spreken, en zo door Gods ge
nade onze, nog ongelovige
naasten voor onzen Heere Je
zus te gewinnen.
Dit was ook wel eendeels
zijn bedoeling, maar hij scha-
keUe daarmede niet de Chris
telijke verenigingen en dergelijk
uit. Integendeel, wat zouden
wij moeten beginnen zpnder,
om maar een voorbeeld te_
noemen, onze Christelijke zang
verenigingen, w ar de lof van
onzen Schepper en Verlosser
wordt uitgejubeld voor ieder,
die het maar horen wil. Wij
moeten immers onze vreugde
uiten over het kennen en liefheb
ben van Onzen Zaligmaker.
En een Christe'ijke Partij,
waar voor alles naar de wil
van God wordt gevraagd, kun
nen wij immers ook niet missen.
Maar wij mogen ons niet afzij
dig houden, wij moeten mid
den in de wereld staan (Joh.
1715) en Gods lof en Wil
verkondigen. Wij moeten zijne
Getuigen zijn, zoals Hij ons
geboden heeft. Laat ons allen
om kracht hiervoor bidden,
want niet door ons apart staan,
maar door het helpen van on
zen naaste, die de ware Levens
vreugde nog niet heeft gevon
den, zullen wij met Gods hulp
een betere en hechtere samen
leving krijgen.