Nieuws en Advertentieblad voor Veenendaal en Omstreken
15e Jaargang
11 Augustus 1945
No. 772
Verschijnt 2 keer per week in: Stichts- en Geld.-Veenendaal, Amerongen, Eist, Rhenen, Achterberg, Overberg, De Haar,
Heuvelsche Steeg. Groep, Benedeneind, Kade, Maanderbuurt, Ederveen, Renswoude, Scherpenzeel
Abonnementsprijs 1 1.30
per kwartaal
Losse nummers 6 cent
Redactie en Administratie
Parallelweg 8, Veenendaa
Telefoon 601
Red. W. F. ter Hoeven.
VALLEI
Uitgave: Drukkerij „De Gelderdersche Vallei'
ADVERTENTIES
Gewone advertentieprijs
per m.m. 15 cent.
Minimumprijs per adver
tentie f 3.-.
Vraag en aanbod f 1.30
van 1-20 woorden. Elk
woord meer 6 cent.
OPINIE-ONDERZOEK IN NEDER
LAND.
Hoe oordeelt ons volk?
Meer en meer worden wij ons be
wust van hoe groot belang de publie
ke opinie is in onze samenleving. Dit
blijkt 'bij tal van vraagstukkenvraag
stukken van politieke aard, van cul
turele aard en van economische aard.
Terecht wees onze Minister-President
er op, dat het noodzakelijk is, dat
verschillende belangrijke maatregelen
als bijv. een eventuele annexatie „ge
dragen of verworpen moeten worden
door het zedelijk besef en liet zake
lijk inzicht van ons volk"._
Terecht ook wees Minister Van
Kleffens er op, dat het van de aller
grootste betekenis is, dat ons volk
zich spoedig een mening vormt over
diverse politieke vraagstukken. Hij
deed dan ook een beroep op de pers
om goede voorlichting te geven.
Meningsvorming alleen is echter
niet voldoende; er dient tevens een
middel, een systeem te zijn om de bjj
het Nederlandse volk bestaande stro
mingen en meningen naar aard en
omvang te bepalen; men dient de pu
blieke opinie ook te „meten" en men
dient haar dan te meten met een be
vredigende mate van nauwkeurigheid.
Het middel voor dit meten bestaat.
In de praktijk van vele democratische
landen heeft het zijn bruikbaarheid
•bewezen. Zo kon men in de 'Verenig
de Staten van Amerika geregeld vol
gen hoe de mening van het Ameri
kaanse volk was over het overheids
beleid, de neutraliteitshandhaving, de
hulp aan Engeland, de plannen Duits
land de oorlog te verklaren, de hou
ding tegenover Japan, de internatio
nale samenwerking. Een interessant
bewijs voor de nauwkeurigheid der
onderzoekingen vormden de periodie
ke voorspellingen der verkiezingsuit
slagen. Gallup's American Institute
of Public Opinion, maar ook andere
instituten wisten op dit gebied veel
en belangrijk werk te verrichten. Ook
in verschillende andere democratische
landen als Engeland, Canada, Argen
tinië, Zweden en Denemarken wist
het opinie-onderzoek zich in te bur
geren.
De praktijk wees uit, dat de schrif
telijke enquête, waarbij het publiek
vragenformulieren ter beantwoording
en terugzending ontvangt, voor de
meeste onderzoekingen niet voldoet.
De resultaten bleken bij deze metho
de om verschillende redenen zeer on
betrouwbaar te zijn. Men was dus
aangewezen op de mondelinge en
quête, waarbij een flink aantal goed
geïnstrueerde enqueteurs de vragen,
welke men beantwoord wil zien, met
het publiek gaat bespreken; in de re
gel worden vele duizenden soms en
kele tienduizenden gesprekken ge
voerd. De proefpersonen worden zo
danig gekozen, dat de te ondervragen
groep, wat samenstelling betreft,
overkomst vertoont met de gehele be
volking. Dus worden zowel mannen
als vrouwen, plattelanders als stede
lingen, werkgevers als werknemers,
rijken als armen, jongen als ouden
gekozen en wel zo goed (mogelijk in
de verhouding, waarin zij in het ge
hele volk voorkomen. Ook op gods
dienst en politieke richting kan hij
de keus der te ondervragen personen
worden gelet. Bjj de oplossing van
deze en dergelijke kwesties en bjj de
verdere verwerking der verkregen
antwoorden is de medewerking van
geschoolde statistici onontbeerlijk.
Ook in Nederland wordt door ve
len, zowel uit overheids- als uit par
ticuliere kringen, de dringende be
hoefte aan goed gefundeerd opinie
onderzoek gevoeld. Van verschillende
kanten werden in de achter ons lig
gende jaren plannen gemaakt, die
reeds gedeeltelijk zijn gecoördineerd.
O.a. door de Nederlandse Stichting
voor Statistiek te 's-Gravenhage
werd in dit opzicht een grote acti
viteit aan de dag gelegd. In de oor
logsjaren organiseerde zij reeds en
kele economische enquêtes voor het
bedrijfsleven. Thans is een zeer
belangrijk opinie-onderzoek gaande,
waarin o.a. de mening van het pu
bliek over de regeling van de radio
stromingen en schakeringen. De Ver
eniging zal een programma opstellen
van onderwerpen, die in cultureel en
politiek opzicht van 'belang zijn en
het ligt in de bedoeling de Neder
landse Stichting voor Statistiek met
de technische uitvoering van dit pro
gramma te belasten.
Het Dagelijkseh Bestuur der Ver
eniging voor Opinieonderzoek zal
voorloopig bestaan uit: Prof. Mr. H.
R. Hoetink, voorzitter; Dr. Ph. J.
Idenburg, vice-voorzitterTh. M.
van der Beugel en Prof. J. E. de
Quay, leden.
Het secretariaat (Prinsegraeht 73,
's^Gravenhage) dat voorlopig wordt
waargenomen door Dis. B. M. Sweers,
zal belangstellenden gaarne nadere
inlichtingen verstrekken.
HET GAAT STEEDS BETER.
13 Augustus zal door de N.V. Ned.
Buurtspoorweg Mij. te Zeist weer
verschillende busdiensten in gebruik
worden genome».
Met ingang van 13 Augustus zullen
DE PRINSESJES IN
omroep, over de houding van het Ne
derlandse volk tjjdens de bezetting,
over de N.S.B., de aansprakelijkheid
van het Duitse volk en óver nog en
kele andere .✓actuele vraagstukken
wordt vastgesteld.
Binnenkort zal het resultaat van
dit opinie-onderzoek kunnen worden
hekend gemaakt.
Inmiddels is door Dr. Ph. J. Iden
burg, Directeur van het Centraal Bu
reau voor de Statistiek en Voorzitter
wan de Nederlandse Stichting voor
Statistiek en Prof. Mr. H. R. Hoe-
tink te Amsterdam het initiatief ge
nomen tot oprichting van een Vereni
ging voor Opinie-onderzoek. Deze
Vereniging, waartoe allen, die be
langstelling hebben voor het opinie
onderzoek, als lid kunnen toetreden
(de minimum contributie bedraagt
6.- 's jaars), heeft tot taak het opi
nieonderzoek hier te lande te stimu
leren. Reeds heeft een groot aantal
op maatschappelijk en wetenschappe
lijk gebied vooraanstaande personen
zichbereid verklaard aan het werk
der Vereniging steun te verlenen;
deze personen vertegenwoordigen het
Nederlandse volk in zijn belangrijkste
DE PONNYWAGEN Fo.oL.mme
enige buslijnen van de N.V. Ned.
Buurtspoorweg Mij. weer worden ge
reden.
Het betreft hier de busdiensten
VeenendaalR/henen, Veenendaal
Wagen ingen en Wageningen-Ede v.v.
Hierdoor is het reizen in onze om
geving weer aanmerkelijk verbeterd
en is in een grote behoefte althans ge
deeltelijk, voorzien.
Alles zal in het werk worden ge
steld, voor die personen het reizen
mogelijk te maken, voor wie dit het
dringendst nodig is.
Zij die menen in aanmerking te ko
men voor een voorrangskaart kunnen
deze aanvragen bij garage R. Vonk,
Parallelweg, Veenendaal.
Voor verdere bijzonderheden als
dienstregeling, enz. verwijzen wij
•naar de advertentie in dit blad en
naar de aanplakbiljetten.
OPRICHTING BUURTVERENIGIN
GEN TER BEHARTIGING DER
BELANGEN VAN DE BEWONERS.
Dinsdagavond had onder grote be
langstelling de vergadering plaats
van afgevaardigden der velschillende
buurtverenigingen, welke reeds opge
richt of pas opgericht zijn. De ver
gadering, welke werd uitgeschreven
door de vereniging „Oranjedag" om
te komen tot een gezamenlijke viering
van de verjaardag van onze geëerbie
digde koningin en de vrijheidsfeesten,
mag goed geslaagd worden genoemd.
Vereniging „Oranjedag" heeft met
deze vergadering, naar men mag aan
nemen, een belangrijke stap in de
goede richting gedaan. Er is hier
mede grond gelegd de nationale feest
dagen hechter en met meer saam
horigheid te vieren.
Grootse plannen konden door ver
schillende omstandigheden niet ge
maakt worden, ook doordat de buurt
verenigingen reeds grotendeels hun
programma hadden vastgesteld, maar
dat „Oranjedag" niet bij de pakken
is neer blijven zitten, zal bij de feest
dagen duidelijk naar voren komen.
Hulde aan het bestuur, dat nu al
reeds 30 jaar op zo'n voortreffelijke
wijze haar taak heeft verricht. Het
zal dan voor de kinderen en niet min
der voor de ouderen aan afwisseling
niet ontbreken. Voor de kinderen is
speciaal zorg besteed. Door een blij-^
vend aandenken zullen deze dagen
onvergetelijk worden gemaakt. Ons
all-.-r bekende Aart ""ar B er novelet ir»
de volksmond Aart Pak) heeft ook
zijn volle medewerking aangeboden^
het feest te doen slagen. De buurt
verenigingen hebben ondanks de tijds
omstandigheden, alle krachten inge
spannen ook nog buurtverenigingen
te organiseren, waardoor er waar
schijnlijk een week vrijheidsfeesten
zullen worden gevierd in besloten
kring.
Wij vullen hiermede te kennen ge
ven, dat wjj voor de stad niet onder
doen, ook wij willen na 5 jaren in
onderdrukking geleefd te hebben eens
uitspatten en dit uiten door feest
vreugde, vooral zij, die in gevangen^
kampen hebben gezeten, in Duitsland
hebben gewerkt. Nooit kunnen wij
vergeten, wat de moffen ons hebben
aangedaan. Maar laten wij proberen
dit enige dagen ite vergeten, door eens
echt feest te vieren.
Verder zullen de buurtvereenigin-
gen door blijven werken, niet alleen
voor feest, doch ook voor de belangen
te zorgen en ze te behartigen. Wjj
hebben, elke buurt op zichzelf, of ge
zamenlijk, nog veel op te houwen door
verbeteringen aan te laten brengen,
hulp te bieden aan diegenen, die door
omstandigheden van welke aard ook,
getroffen zijn.
Laten de buurtverenigingen steeds
voeling met elkaar blijven houden,
zodat wij een Veenendaal bonwen,
dat voor vele plaatsen een voorbeeld
zal zijn. Bijvoorbeeldeeti speeltuin
voor onze kinderen, een badhuis, een
ontspanningsgebouw, enz.
Hieraan kan door ons gemeentebe
stuur belangrijk worden medegewerkt.
„Oranjedag" en Buurtverenigingen
nu aan het werk voor onze nieuwe
tijd. Eerst voor het slagen der oranje
feesten, dan voor het algemeen be
lang. Leve het OranjehuisLeve
Veenendaal
