ROB DE AVONTURIER
Vrachtauto op tankmijn
gelopen.
gereikt tegen inlevering van de bon
nen D of E 509 van de inlegvellen
GD 508 of GE 508.
Slechts op inlegvelbonnen waarop
het kringnummer 460 voorkomt, zal
een bonkaart 511 worden uitgereikt.
Bij de uitreiking van de bonkaarten
wordt het vakje 509a van de tweede
distributiestamkaart of van de nood-
stamkaart diagonaal afgekruist. De
uitreiking vindt plaats te Ede:
Geslachtsnamen AD op Donder
dag, 13 Sept. a.s.
Geslachtsnamen EI op Vrijdag,
14 Sept a.s.
Geslachtsnamen JM op Zaterdag
15 Sept. a.s.
Geslachtsnamen NR op Maandag
17 Sept. a.s.
Geslachtsnamen SiZ op Dinsdag,
18 Sept. a.s.
in het gebouw „Ons Huis", Telefoon-
weg.
Het kantoor is geopend op Don
derdag, Vrijdag, Maandag en Dinsdag
van 9.30 tot 15.30 uur. Zaterdags van
9.30 tot 12 uur.
De uitreiking in de buitendorpen
vangt eerst aan op 26 September a.s.
Dit zal nog nader worden bekend
gemaakt.
Leider Distributiedienst Ede:
J. T. BAGCHÜS.
DE KERK
en de moreele ontaarding in ons volk.
Corruptie heeft op bedenkelijke wijze
ons ambtenarencorps, het distributie
apparaat en zelfs de politie aange
tast: en dat in ons volk, dat vroeger
zich terecht kon beroemen op een
betrouwbaar Overheids-apparaat en
door en door fatsoenlijijke dienaren.
In het onderling verkeer heeft een
vanzelfsprekend geachte welwillend
heid plaats gemaakt voor brutaliteit
en de heerschappij van een naakt
egoïsme; men denke aan het weer
zinwekkend gedrang en gevecht in
treinen, trams en bussen in de dagen
vóór September '44; het instinct tot
zelfbehoud maakt hard en onbarm
hartig. Een van de ernstigste ver
schijnselen is de ontwrichting van het
gezinsleven: hier immers wordt aan
getast een der meest fundamentele
levenskringen van den mens, vooral
van den opgroeienden mens; de weg
voering van tienduizenden mannen
en vaders, de jacht op de beneden-
40-jarigen, de noodzaak voor de vrou
wen om de straat op te gaan, dikwijls
uren en dagenlang, om aan het noo-
digste voedsel te komen, de toe
nemende verarming en vervuiling
enz., hebben het gezin in alle lagen
der bevolking, maar het meest in de
arbeiderskringen, zwaar geschonden.
Voeg daarbij de verwarring en ver
troebeling van liet gevoelsleven der
jeugd, die opgroeit in oorlogstijd,
waarin verwoesting en massale dood
de vanzelfsprekende dagelijkse ge
beurtenissen zjjn, dan wordt het beeld
der morele gesteldheid nog beklem
mender. Tenslotte: de zegen van zin
vollen, maatschappelijken arbeid is
aan honderdduizenden ontvallen,
heeft in zeer brede kringen plaats
gemaakt voor arbcidsonlust, tot in de
takken der voedselproductie toe.
Overal is de maatschappij in ontbin
ding, de zedelijke krachten, die haar
bijeenhouden zijn reeds in belangrijke
imate vernietigd; zij is bezig uiteen
te vallen in alleen door zelfbehoud
gedreven individuen: ieder rekent
alleen in de erste plaats met en voor
zichzelfde mens is den medemens
niet een naaste, maar een onverschil
lige of vijand geworden.
De voornaamste oorzaken.
Aan dit trieste beeld van een on
eindig triester werkelijkheid voegen
wij enige opmerkingen toe omtrent
de voor de hand liggende oorzaken;
niet om daarmee een grondige weten
schappelijke verklaring te beproeven
1. Hoog boven de met sneeuw bedekte toppen
der bergen waar de Amazone zijn oorsprong
vindt, een hooggebergte, eenzaam en verlaten,
cirkelde het grote vliegtuig. Reeds 24 uur ge
leden was het vertrokken van zyn vlieghaven te
San Paolo, en de laatste 6 uur had het gevlogen
over gebieden waar nog nimmer een blanke een
voet zette, over ondoordringbare oerwouden, over
moerassen, rivieren en meren, dwars over het on
bekende land, waar de wilde nog heerst, waar de
moderne beschaving onbekend is.
2. Veilig in de wolken vloog daar die moderne
vliegboot en vermetele reizigers bespiedden met
scherpe kijkers het geheimzinnige gebied beneden
hen, om een moeilijke, bijna onmogelijke taak te
volvoeren.
Reeds een maand lang werden door de radio
stations zwakke S.O.S.-seinen opgevangen, ge
volgd door een dringende oproep om hulp. De
plaats waar de verongelukte mensen zich bevon
den, werd steeds nauwkeurig opgegeven, maar lag
midden in dit uitgestrekte onbekende gebied, waar
tot nog toe geen blanke was geweest.
die zou veel dieper moeten graven
doch enkel om straks scherper en
doeltreffender maatregelen tot bestrij
ding van 'het kwaad te kunnen toe
passen. Voorop staat dan het alles
beheersende feit van den oorlog en de
bezetting. Wij weten uit de geschie
denis, dat steeds met oorlog morele
verwildering gepaard gaat hoe zou
het met en totolitairen oorlog anders
zijn? Het fanatisme en de verbeten
heid waarmede hij van beide zijden
gevoerd wordt, (móét worden, de op
slorping van alle krachten ten dien
ste van het oorlogsgeweld, laten geen
plaats voor andere krachten. Wij we
ten hoe arbeiders in ondernemingen,
die voor'de w&rmachl der bezetters
werkten welke niet? het stelen
van grondstoffen en producten, het
verdonkeremanen van werktuigen als
vaderlandslievende daad, als sabotage
in den strijd voor het leven van eigen
volk hebben gezien; wij weten ook
hoe gemakkelijk het overglijden vi«*l
naar het bestelen van eigen kame
raden en van eigen bedrijf.Vooral
sedert September '44 is daarbij ge
komen het nijpend gebrek aan het
allernoodzakelijkste, de honger, de
koude zonder brandstof en kleding:
wie verwondert er zich nog over, dat
bij volwassenen de drang tot zelf
behoud alle zedelijke remmen ver
nietigt, dat het onderscheid tussen
mijn en dijn vervalt, dat de jongeren
elk onderscheid tussen goed en kwaad
nit het oog verliezen en stelen een
sport wordt? Een verdere, uiterst be
langrijke oorzaak ligt in de ontwrich
ting van het normale arbeidsproces.
De werkloosheidsperiode had ons
reeds de ogen kunnen openen voor
het feit, dat de arbeid in zichzelf
een sterke sociale tucht uitoefent en
een kracht van zedelijke waarde ver
tegenwoordigt. Toen vooral in den
laatsten wkinter in de grote steden
de normale arbeid wegviel voor de
overgrote massa, zagen wij de ontaar
ding vanzei fsprekend massale ver
houdingen aannemen. Ouderen teren
nog op de verworvenheden van jaren
lange gowenning, jongeren staan veel
hulpelozcr en weerlozer tegenover de
ontbindende machten. De verschijn
selen zijn te feller en schrijnender in
de openbare aandacht komen te
staan, toen opnieuw sinds Septem
ber '44 het gezagsapparaat, met
name de politie, bleek te falen zonder
dat aannemelijk werd, dat dit een ge
volg was van uiterlijke overmacht.
Het punt is bijzonder teer, en wij
zullen in onze woorden de nodige
voorzichtigheid betrachten, maar het
feit ligt er, dat in vrijwel alle krin
gen der bevolking de politie en
ook de ambtenaren der distributie en
C.C,D. haar gezag heeft verspeeld.
In het samenstel van oorzaken
moet stellig ook genoemd worden de
volstrekte onmondigheid, waartoe de
bezetter de openbare mening heeft
gedwongen, de verleugeBing van de
pers en z.g.n. volksvoorlichting en
het wegvallen van elke opbouwende
onbaatzuchtige critiek Wij laten
hot bij bovenstaande opsomming der
voornaamste oorzaken; zij is stellig
al to globaal en onvolledig ont
wrichting van het schoolwezen, het
\1'rbod der oude jeugdbewegingen en
nog andere dingen kunnen worden
genoemd maar voldoende om dui
delijk te maken, waar men de bestrij
ding van het euvel moet aanvatten.
Overheidsmaatregelen en de taak der
Kerk.
De gegeven opsomming zal ook heb
ben duidelijk gemaakt, dat het aller
belangrijkste initiatief zal moeten
komen van Overheid (Rijks- en Ge
meentelijke). Wij denken daarbij aan
alles wat nodig is om te komen tot
een herstel van het arbeidsproces,
waar het bedrijfsleven op steun van
de Overheid is aangewezenaan het
herstel van het normale schoolleven,
aan de voorziening in de dringend
ste levensbehoeften, aan een strenge
handhaving der openbare tucht, aan
de uitroeiing der corruptie in de
overheidsapparatuur, enz. Toch ware
het onjuist te menen, dat de Kerk
zich „dus" met deze dingen in het
geheel niet heeft in te laten. Haar
komt niet toe zich op de plaats der
Overheid te stellen; maar als zij zich,
van roeping en opdracht tegenover
een volk in nood bewust, rekenschap
geeft van eigen aandeel in de bestrij
ding, dan zal zij al haar geestelijk
gezag gaarne willen aanwenden om
de maatregelen der Overheid, die ook
wel eens inpopulair moeten zijn, be
grijpelijk te maken en te steunen;
omgekeerd mag men aannemen, dat
de Overheid overtuigd zal zjjn van
de noodzaak om voor haar maat
regelen het grootst mogelijke ver
trouwen te mobiliseren en dat zij
prijs zal stellen op critiek, die uit
bewogenheid met den nood des volks
wordt geboren en door onbaatzuchtig
heid gekenmerkt. Zowel de leiding
der Kerk in haar geheel als de plaat
selijke kerkeraden zullen dus goed
doen zich ernstig in deze materie te
verdiepen. Wat de kerkeraden be
treft: zy zullen zich, al naar de plaat
selijke gesteldheid daartoe mogelijk
heden biedt, met de locale Neder
landse Overheid in verbindig kunnen
stellen. Verwacht kan worden dat in
(Wordt vervolgd).
Gisterenmiddag omstreels 4 30
uur heeft een vreselijk ongeval
plaats gehad op de Vijgendam
nabij de zijweg naar de Buurt-
steeg, waarbij tot nog toe vier
doden en veertien mip of me;er
zwaar gewonden te betreuren
vallen.
Een uit de richting Ede ko
mende vrachtauto, die om te
kunnen draaien, achteruit in de
met gras begroeide berm reed,
raakte zodoende een tankmijn,
met het bovengenoemde ont
zettende gevolg Een van de 20
inzittenden, allen arbeiders van
de Ned. Heide Mij. was op
slag dood.
Deze jongeman van 23 jaar
was pas een week getrouwd
Slechts vier personen, die
voor in de cabine zaten, heb
ben geen letsel opgelopen. Alle
anderen moesten naar het Zie
kenhuis «Hora« te Ede wor
den vervoerd.
De eerste hulp verleenden de
Doktoren Reydon, Remme,
Kets en Vergouwen, bijgestaan
door de plaatselijke Afdeling
Rode Kruis. Vooral de laatste
heeft zich bijzonder onderschei
den, door dat zij binnen drie
kwartier alle slachtoffers ver
bonden hadden, zodat zij per
ziekenauto en voor dit doel
ingerichte personen auto's kon
den worden vervoerd.
Op twee meter afstand van
de ontplofte mijn, bevond zich
er nog een, welke thans ver
wijderd is.
Laat dit ongeluk een waar
schuwing zijn, om zich niet op
plaatsen te begeven, waar mij
nengevaar bestaat. Hopenlijk
zijn dit dan de laatste slacht
offers, welke door deze ver
nietigende projectielen getroffen
worden.
