Nieuws- en
Advertentieblad voor Veenendaal en
Omstreken
16e Jaargang
Woensdag 13 Maart 1946
No 830
Uitgave: Drukkerij „De Geldersche Vallei"
Verschijnt 2 keer per week in: Stichts- en Geld.-Veenendaal, Amerongen, Eist, Rhenen, Achterberg, Overberg, De Haar,
Heuvelsche Steeg, Groep, Benedeneind, Kade, Maanderbuurt, Ederveen, Renswoude, Scherpenzeel
,SDE WAARHEID''
Abonnementsprijs f 1.30
per kwartaal
Losse nummers 6 cent
Redactie en Administratie
Parallelweg 8, Veenendaal
Telefoon 601
Red. W. F. ter Hoeven
VALLEI
AD VERTENTIES
Gewone advertentieprijs
per m.m. 15 cent.
Minimumprijs per
advertentie f 3.-
Vraag en aanbod f 1.30
van 1-20 woorden. Elk
woord meer 6 cent.
BINNENLANDS OVERZICHT
een bijzondere dag
zonder dat wij er veel van hebben gemerkt.
En toch was er reden geweest, alom de vlag
uit te steken, omdat de bijzondere staat van
beleg voor geheel Nederland was opgehe
ven, waarmede tevens bet Militaire Gezag,
dat 4 Sept. '44 zijn intrede deed, doch dat
uit de aard van zijn bestemming steeds „af
brokkelde", de 4de Maart geheel was geli
quideerd en officieel door het normale, bur
gerlijke gezag is vervangen.
Wij kunnen dit als een stap i de goede
richting in de richting van gewone, nor
male tijden (en laten wij hopen: ook rustige
tijdenbegroeten.
Een stap in de goede richting schijnt ook
Sjalyir in Indonesië te hebben gedaan. Wij
hebben er meer dan eens op gewezen, dat
de Indonesiërs
met de onderhandelingen geen haast
hadden. De minister-president was niet ge
machtigd, die onderhandelingen rechtstreeks
fe voeren en hield steeds weer ruggespraak
niet Djocjakarta, waar Soekarno de grote
man achter de schermen is dezelfde Soe
karno, met wien onze regering destijds per
tinent weigerde te spreken, wijl hij niet van
Japanse smetten vrij zou zijn.
De Nationale Conventie heeft met grote
meerderheid een motie van
vertrouwen in Sjahrir
aangenomen. Sjahrir is afgetreden als mi
nister-president, doch heeft van die Conven
tie onmiddellijk de opdracht ontvangen, een
♦hfaeuw kabinet op bredere basis te vormen.
Hij heeft nu de volle bevoegdheid te onder
handelen, zonder dat hij voor elk onderdeel
Djoc jakarta met - Soekarno c:s.
overleg, moet plegen. Nu is er tenminste
kans op, dat ..die onderhandelingen
geen 25 jaar zullen duren. Dat is zeer zeker
pok een stap in de goede richting, al moe
ten wij er nu weer niet uit concluderen, dat
de Nederlandse voorstellen thans zonder
slag of stoot zullen worden aanvaard.
Neen, wij zijn er nog niet in Indonesië
en wij durven er het optimistische „maar
wij komen er wel!" inzonderheid wat Java
betreft, niet eens op te laten volgen. Op
Bali zijn we er. Daar nam de bevolking ten
opzichte van de Nederlandse 'bezettingstroe
pen een welwillende houding aan. In ande
re delen van de Archipel bijvoorbeeld op
Atjeh zijn de bewoners weer heftig tegen
de Nederlanders gekant. Die moeten van
onze voorstellen niets hebben. Ook op Hal-
maheira was het verre van rustig.
Het ware te wensen, dat men ook ten
aanzien van het lossen van
schepen uit Spanje
tot zulk een professorale oplossing zou kun
nen komen. Die „Spaanse" schepen hebben
„appeltjes van Oranje" oftewel sinaasappe
len aan boord, in hoofdzaak bestemd voor
Nederlandse kinderen. De havenarbeiders
zullen weigeren deze lading te lossen, zolang
de Nederlandse regering de diplomatieke be
trekkingen met Spanje niet heeft verbroken.
Maar die sinaasappelen komen in ruil voor
reeds geleverde pootaardappelenEn
moeten de kinderen ze nu missen? Dat zou
minder leuk zijn evenmin als het leuk is
voor de
Amsterdamse schoolkinderen
die geen melk meer zullen krijgen, omdat
hun portie per abuis naar andere landen
werd getransporteerd. Melk op school en
een sinaasappel zo nu en dan kunnen onze
kinderen nog best gebruiken!
Het Nederlandse Episcopaat heeft in alle
R.K. Kerken een vastenbrief doen voorlezen,
welke evenals in oorlogstijd meermalen het
geval was,
nogal wat stof deed opwaaien.
De Katholieken wordt aangeraden, trouw
te blijven aan hun eigen organisaties. Het
lidmaatschap van de Eenheids Vak Centrale
wordt voor hen verboden en ten aanzien
van het lidmaatschap van socialistische ver
enigingen wordt gezegd, dat de vroegere be
palingen blijven gehandhaafd, totdat is ge
bleken, dat haar streven niet meer in strijd
is met de christelijke beginselen of met de
christelijke geest.
Wij kunnen in dit overzicht nog veel
meer stof-opwaaiende gebeurtenissen memo
reren. Te Leiden en te Amsterdam werden
enige moorden gepleegd, die een politieeke
VEENENDAAL
INGEZONDEN
De grootste leugens, staan in de „Waar
heid" wordt weieens gezegd. Al is dit enig
zins overdreven, toch 'mopht ik in de „Waar
heid" van 6 Maart j.l. weer eens een ar
tikeltje lezen wat niet vrij was van zoutloze
fantasie, hierin werd o.m. verklaard:
le. Er heerst grote ''ontevredenheid op de
Ritmeester fabrieken
2e. De arbeiders eisen een fabrieksraad:
3e. De Directie weigert te onderhandelen
en ziet een eventuële staking gaarne
tegemoet;
4e. Het vervaardigen van exportsigaren
vordert meer tijd.
Over punt 1 kan ik zeggen, dat terwijl
dit artikel wordt geboren (in de fabriek) de
sigarenmakers zitten te werken onder het
zingen van „In een blauw geruiten kiel
een lied heel de week al in zwang en verder
de populaire liedjes van ons aller Gradus,
welke afkomstig zijn van de gezellige feest
avonden, welke 4 en 5 Maart j.l. hebben
plaats gehad en waar directie en personeel
in broederlijk samenzijn het mooie program
ma met belangstelling volgden en waar ce
indruk van de „Waarheid" „dat de directie
een wilde staking gaarne tegemoet zag
werd gelogenstraft door de speeches en sa
menspraken betrekking hebbende op de ver
standhouding tussen directie en personeel.
Punt 2 „Het personeel eist een fabrieks
raad": Het personeel heeft nooit een fa
brieksraad geëist en heeft deze niet nodig
daar de fabriekscommissie (van elk der drie
"bdndeiTeen afgevaardigde) de voorkomende
geschillen met de bedrijfsleider bespreekt en
tracht op te lossen.
Punt 3: Ook de uitlating dat de directie
weigert te onderhandelen is geheel ongegrond
en ik kan niet anders zeggen dan dat de
schrijver van genoemd artikel ook hier z<in
fantasie de vrije loop heeft gelaten.
Punt 4 „Het vervaardigen van export
sigaren vordert meer tijd": Wij mensen van
het vak weten, dat het maken van een si
gaar model 147 export) niets meer tijd vor
dert dan het maken van model 180 (geen
export), daar deze modellen precies hetzeif
de zijn, en ook model 143 (export)
graag door de mensen gemaakt, al v
alleen al omdat „die bol, er zo J^Kker in
rolt".
Het artikel besluit met de woorden: en
daarom moet snel de fabrieksraad^ bijeen
komen een raad van de „Waarheid maai
niet uitvoerbaar daar deze raad niet bestaat
en welks bestaan ook geheel overbodig is.
Hieruit blijkt dat de „Waarheid" door
'haar verkeerde voorlichting een: „door de
directie zo graag geziene wilde staking in
de hand wilde werken, wat toch de bedoe
ling van de „Waarheids"-lievende vrienden
niet zal zijnMen bedenke hier echter
dat de morele opvoeding van ons volk met
dergelijk geschrijf niet gebaat is en alleen
tweedracht zaait. En ook de toch al zo
twijfelachtige populariteit van de „Waar
heid" zou er onder te lijden hebben
E. B.
ondergrond schijnen te hebben; dan werd
de burgemeester van Barneveldpolitiek
vermoord dat wil zeggen, hij werd met
groot verlof gestuurd. Men herinnert zich,
dat in de Tweede Kamer over dezen terug
gekeerden burgemeester werd gezegd, dat
door zijn toedoen Joden naar Duitsland
waren overgebracht met alle gevolgen
daarvan.
Eigenaardig 'is, als die beschuldigingen
waar blijken te zijn, dat zulk een man we
derom als burgemeester werd geïnstallleerd.
In een land, waar wij terecht trots zijn op
onze „Weerbare Democratie" waarvan in
de nationale kathedraal, de Nieuwe Kerk te
Amsterdam thans een tentoonstelling wordt
gehouden, moest zulk een Barneveldse ge
schiedenis toch niet mogelijk zijn.
Maar och, er zijn meer dingen, dje wij
liever naar het rijk-der-onmogelijkheden zou
den willen verwijzen: de Unilever-affaire,
waarbij ook hoge ambtenaren niet vrij uit
gaan ambtenaren, waarvan men zou
kunnen zeggen, dat zij voor en ten behoeve
va* de Unilever in de Distributie zitting
KUN JE NOG ZJNGEN
ZING DAN MEE!
Voor Vrijdagavond j.l. had de Centrale
Jeugdraad weer een ontpanningsavond ge
organiseerd om, zoals zij zich dat ten doel
stelt de Veense jeugd aangenaam en nuttig
bezig te houden.
Het was ons al geruime tijd bekend dat
de Centrale Jeugdraad ook op haar pro
gramma had staan „Volkszang".
Dit is voor Veenendaal iets nieuws. Het
verwonderde ons daarom niet, dat de jeugd
op deze avond zo goed was Vertegenwoor-
digs. Omstreeks half acht opende de heer
Valk deze goed bezochte Volkszangavond
en gaf na zijn openingswoord onmiddellijk
aan den Volkszangleider de leiding over.
Het bleek ons dat de keuze in den Volks
zangleider, Jan v. d. Rovaart van Utrecht
zeer goed geslaagd was.
Al heel spoedig wist deze erde goeden
stemming in te brengen.
Wat werd er gezongen, het was iets waar
de jeugd met hartelust aan meedeed»
Kun je nog zingen, zing dan mee, 'inder
daad de jeugd, ze heeft gezongen uif volle
borst! Het was g#en verloren av*>nd. „We
hebben ons op deze Volkszangavond echt
vermaakt, dat moeten we de volgende keer
weer bijwonen," zo hoorden we bij het uit*-
gaan enige jongens en meisjes zeggen.
Nu daarvoor krijgt ge al spoedig \ve<u*'
de gelegenheid. De Centrale Jeugdraad zit
niet stil, heel spoedig zal zij? met een der
gelijke avond terug komen. Onze jongens
en meisjes moeten een ontspanning hebben,
die niet alleen aangenaam maar tegelijk ook
nuttig is.
Kun je zingen of kun je niet.
Jan de Rovaart's naam is waarborg, hij
zal het U leren.
Het viel ons op dat de Jeugdraad voor
deze avond geen entré heeft geheven. Bij
navraag bleek ons dat zij er prijs op stelt
om voor zo weinig mogelijk toch te geven
wat goed en aangenaam is.
Voorwaar een navolgenswaardig voor
beeld!
e vertrouwen dat de Centrale Jeugdraad
aaar pogen, iets bij te dragen voor de
ontspanning van de jeugd van Veenendaal,
zal slagen.
HET JULIANAZIEKENHUIS
En nu komt het er op aan!
Nu niet bij de deur van Uw huis, op
straat of bij een kopje koffie, raden of phan-
taseren of misschien nu al (of straks), rod
delen over 'het ziekenhuis.
A.s. Vrijdag grote vergadering in Eltheto.
Volledige opening van zaken. Bespreking
van alle punten. Beantwoording van alle
vragen. Over voorgeschiedenis, plan, instal
latie, leveranties enz. En over het oprichten
van een vereniging tot bestrijding van de
opnamekosten.
We hopen en verwachten dat, evenals bij
het Groene Kruis, iedereen in Veenendaal
daar lid van wordt.
Het is van 't hoogste belang, dat we nu
doorzetten en slagen. Dan ook allemaal de
schouders eronder, en allemaal Uw steentje
bijdragen in de vorm van een paar centen
per week. Indien U het aan een klein groep
je overlaat, slagen we niet.
Draagt elkanders lasten en vervult alzo
de hoogste levenswet.
Een ziekenhuis van allen, vóór allen.
Dus a.s. Vrijdag naar Eltheto om 8 uur
present. C. P. E.
Gevonden en verloren voorwerpen
Gevonden: een sjaal; dames portemonnaie
met inhoud; padvindersriem; paar wollen
kinderwantjes; portemonnaie; spiraal-over
trek; vulpotlood: kinderschoentje; herenhoed;
schrift"; aangelopen een dwerg keesje.
Verloren: 'handschoen; twee wanten; 2
vulpennen; damesschoen; zakje met week
loon; 2 rokerskaarten; 2 persoonsbewijzen;
jongensschoen; een goud coujer met hanger;
uurwerk van een heren horloge; 2 stam
kaarten; portefeuille met inhoud; heren pan
talon gestreept; weggelopen een klein zwart
keesje.
IN 'T KORT
De Vrede-rechter in vredestijd
Tegen den oud-Vrederechter Carp werd
levenslange gevangenisstraf geëist.
Voor de oorlogsslachtoffers
Het s.s. Edam is op weg naar Nederland
met een lading levensmiddelen, kleding,
schoeisel en speelgoed-geschenken van het
Amerikaanse volk voor de Nederlandse oor
logsslachtoffers.
Geen Aprilgrap
Met ingang van 1 April zullen nieuwe
schoenenbonnen in gebruik worden geno
men.
Let op uw gewicht
Het vervoer van meer dan 10 kg. aard
appelen moet door een geldig geleidebiljet
zijn gedekt.
Hoop doet leven
.De Tribunalen te Amsterdam, die dezer
;q#$en hun. werkzaajnhedep zijn begonnen,
hb'pen- per dag „10processen te kunnen be-
ihondèlen.
Weer terug
Een Complete radiolampenfabriek, onge
veer 1200 machines, toebehorende aan Phi
lips, werd 'bij: ■■Hannover ontdekt en weer
naar Eiijdhoven teruggebracht.
„Hersteld Verband"Hervormd
De. Gereformeerde kerken in Hersteld
Velband zijn met de Nederl. Herv. Kerk
herenigd.
Verrader gevonnist
De Bijzondere Raad van Cassatie te
's-Gravenhage bekrachtigde het doodvonnis
tegen Sijmen Bakker uit Purmerend, die als
medewerker van de S.D. vele van zijn
plaatsgenoten had verraden en de dood in
gejaagd.
't Is niet meer bij te houden
Binnenkort opent de K.L.M. een dienst
AmsterdamNew YorkCurasao.
Naar betere banen
Het hoofdbestuur der Vereniging van
Distributiepersoneel in Nederland heeft in
een telegram den minister erop gewezen, dat
geschoold distributiepersoneel ontslag neemt
als gevolg van het feit, dat men bij de
distributie geen bestaanszekerheid heeft en
dat er bij afvloeiing niet voor een behoor
lijke regeling wordt gezorgd.
Ze komen tóch!
De verkiezingen vcor de Tweede Kamer
zijn thans officieel vastgesteld op 17 Mei,
voor de Provinciale Staten op 29 Mei, voor
de Gemeenteraden op 26 Juli.
Duurder brood?
De Nederlandse Broodbakkerspatroons
besloten in eert algemene vergadering er bij
de regering op aan te dringen, de prijs voor
het brood met 1 cent te verhogen.
Communisten en de radio
Er komt een nieuwe stichting „Radio
Werkend Nederland", een communistische
radio-omroep-organisatie.
't Kan ook weer gewoon
Er kunnen ook brieven en briefkaarten
per gewone mail naar Indonesië worden ge
zonden.
Hoeveel nemen er de benen?
Het lid der Tweede Kamer, jhr. Van der
Goes van Naters, heeft den minister ge
vraagd, hoe groot het aantal ontvluchtingen
is dat de laatste tijd uit interneringskampen
heef plaats gehad.
In en uit
De regering is van plan in 1946 voor een
bedrag van 3 milliard te importeren en voor
1 milliard uit te voeren.
Melk wordt vetter
Er wordt naar gestreefd, het vetgehalte
van de melk- van 2.5 op 3.2 te brengen.
Alles op de lat
Een wetsontwerp voorschotten-aankoop
van kleding, schoeisel en huisraad consu
mentenkrediet) wordt voorbereid.
Nederlandse radio in Indonesië
Vrijdag 8 'Maart werden in Indonesië
voor het eerst officiële Nederlandse radio
uitzendingen gegeven.
Ook weer terug
De Raad voor de Scheepvaart is na
vijf jaar te Amsterdam opnieuw ge
ïnstalleerd.
'n Mins kan wat mitmoaken!
Wim Kan en Corrie Vonk voor de
oorlog voor een kleine tournee naar Indië
vertrokken, zijn na vele wederwaardigheden
dezer dagen in ons land teruggekeerd.