Nieuws- en Advertentieblad voor Veenendaal en Omstreken
16e Jaargang
Vrijdag 5 Juli 1946
No 855
Uitgave: Drukkerij „De Geldersche Vallei'
Verschijnt 2 keer per week int Stichts- en Geld.-Veenendaal, Amerongen, Eist, Rhenen, Achterberg, Overberg,
Heuvelsche Steeg, Groep, Benedeneind, Kade, Maanderbuurt, Ederveen, Renswoude, Scherpenzeel
De Haar,
VEENENDAAL
De nieuwe Burgemeester
DE NOOD-GEM. RAAD
BIJ E E N
Abonnementsprijs f 1.30
per kwartaal
Losse nummers 6 cent
Redactie en Administratie
Parallelweg 8, Veenendaal
Telefoon 601
Red. W. F. ter Hoeven
VALLEI
AD VER1ENTIES
Gewone advertentieprijs
per m.m. 15 cent.
Minimumprijs per
advertentie f 3.-
Vraag en aanbod f 1.30
van 1-20 woorden. Elk
woord meer 6 cent.
Zij, die dit artikel Hun aandacht schen
ken, willen we dadelijk zeggen, dat we niet
in staat zijn de nieuwsgierigheid van onze
burgerij met beschikking tot de benoeming
van een nieuwen burgemeester te bevre
digen.
Dat er een nieuwe burgemeester komt,
weten we, wié hij echter zal zijn, is ons tot
op dit ogenblik, onbekend.
Het is nu evenwel de tijd iets over die
'benoeming naar voren te brengen. Is ze
eenmaal geschied, dan heeft dit schrijven
geen zin meer.
Van meer dan één zijde werd ons de
vraag gesteld, of het niet mogelijk zou zijn,
dat de man, die thans als waarnemend bur
gemeester fungeert, blijvend met dit ambt
werd belast. Naar het algemeen oordeel
heeft, de tegenwoordige functionaris blijk
gegeven over de capaciteiten te beschikken,
die een burgemeester bezitten moet om als
een goed regent te boek te staan. En als dit
zo is, waarom zouden we dan een Veenen-
daler-van-huis-uit inruilen tegen een vreem
de? Misschien wordt het juist als een ze-
zwaar door sommigen gevoeld, dat de
burgemeesterszetel zou worden ingenomen
door iemand uit de eigen woonplaats. Zij
kunnen daarbij wijzen op het feit, dat veel
al bij benoemingen tot burgemeester plaats
genoten worden gepasseerd.
We moeten echter opmerken, dat het ze
ker niet strookt met de bedoeling van de
Grondwet als keer op keer een burgemeester
van buitien wordt benoemd. In de Grond
wet staat n.l.: De Voorzitter wordt door
den Koning, ook buiten de leden van den
Raad, gekozen".
Wie deze bepaling goed leest, kan niet
anders concluderen, dan dat 'het als regel
zou gelden, dat de Voorzitter van de Raad,
dat is de Burgemeester, juist wel uit de
eigen gemeente, ja zelfs uit de eigen ge
meenteraad zou worden gekozen. Slechts in
bijzondere omstandigheden kon hij ,,ook
buiten de leden van de Raad" gekozen
worden.
Dat we inzake de Burgemeestersbenoe
ming van lieverlede ver van de oorspronke
lijke bedoeling van den wetgever zijn afge
daald, vindt voor een goed deel zijn oorzaak
in de ontzaglijke uitbreiding, die de burge-
meesterlijke taak in de loop der jaren heeft
gekregen. De tijd dat het burgemeesters
ambt als een ereambt gold, ligt al ver ach
ter ons. Het is thans een ambt, dat de inzet
van alle krachten vraagt en een omvang
rijke studie vereist.
Het zal dan ook wel hoge uitzondering
blijven, dat in een plaats met geringe be
volking, een man te vinden is, die in staat
blijkt de omvangrijke taak te aanvaarden,
waartoe tegenwoordig de burgemeester is
geroepen.
Wat de grotere gemeenten betreft, heeft
de arbeid, die een burgemeester heeft tie
verzetten zo'n omvang gekregen en vraagt
die arbeid zulke bijzondere kwaliteiten, dat
men daar in de regel mannen kiest, die
reeds gedurende enige tijd in kleine plaatsen
ervaring als burgemeester hebben opgedaan.
Al moge dit alles waar zijn, en dus ook
verklaarbaar maken, dat niet meer zo de
hand wordt gehouden aan 'het bepaalde in
de grondwet, dat mag toch niet betekenen,
dat nu maar gedaan word talsof er nooit
iets was geregeld, voorgeschreven in de
Grondwet van ons Koninkrijk.
We zouden zo menen, wanneer in enige
gemeente de mogelijkheid bestaat een be
kwaam en geschikt persoon uit de eigen be-
volking met het burgemeestersambt te be
giftigen, dat) er dan ook met de vinger bij
het bewuste Grondwetsartikel op aange
drongen mag worden, dezen man in aan
merking te doen komen.
Is er zo iemand in Veenendaal en die
is er immers dan zou het te betreuren
zijn, wanneer nieö naar de bedoeling van
den Wetgever werd gehandeld.
ZONDAGSDIENST DOKTOREN
Van Zaterdagavond 6 tot Zondagavond
12 uur, alleen voor dringende gevallen Dr.
J. H. Kets, Hoofdstraat.
De Raad dezer gemeente kwam j.l. Vrij
dagavond te 8 uur, onder voorzitterschap
van den Burgemeester in een openbrae zit
ting bijeen. Afwezig was de Heer T. van
Beek.
Na 'het voorlezen van het gebed spreekt
de Voorzitter een woord van welkom tot
de aanwezige raadsleden H. C. C. van
Schuppen en A. Diepeveen, die na een lan
ge ziekte, thans voor het eerst weer de zit
ting bijwonen.
De ingekomen stukken worden evenals de
notulen van de vorige vergadering goedge
keurd.
In stemming komt het voorstel van den
Heer Van Hardeveld hetwelk in de vorige
vergadering niet verder behandeld kon wor
den, in verband meb staking der stemming.
Thans werd dit voorstel verworpen met 8
tegen, 6 voor. Het voorstel van B. en W.
werd hierna aangenomen zonder stemming,
met een mededeeling van de fractieleider
van de P.v.d.A. dat zijn fractie tegen was.
De Zaterdag voor de Sport en de Zon
dag als rustdag. Dat was het verzoek van
het gemeentebestuur van Amerongen om
adhaesie te betuigen aan een besluit van de
Raad van Amerongen om de Regeering te
verzoeken de geheele Zaterdag voor de
sportbeoefening te bestemmen. B. en W.
zijn van oordeel dat dit geen gemeente-
kwestie is, hoewel zij de gedachte sym
pathiek vinden.
De Heer W. van Stempvoort is er wel
voor, omdat het de Zondagsrust zal bevor
deren. Nu Amerongen dit vraagt is hij er
erg voor dit ite steunen. Het ligt inderdaad
niet op de weg van de gemeente, maar het
betreft hier alleen adhaesie te betuigen. En
hierdoor wordt de Zondagsrust, bevorderd.
Er zijn heel veel menschen die er op tegen
zijn op Zondag te spelen, maar dit wel op
Zaterdag zouden willen. Aangezien echter
alle belangrijke wedstrijden op Zondag ge
speeld worden, krijgen deze sportbeoefe
naars geen kans.
De Heer van Hardeveld vindt het fijn,
dat er deze stemmen opgaan. Ook spreker
wilde voorstellen adhaesie te betuigen. Men
heeft van hoogerhand eenige verwachting
gewekt, dat/ wij de Zaterdag zouden krijgen
voor wedstrijd-program. Wanneer er nu po
gingen worden gedaan, van welke instantie
dan ook, om de aandacht hierop blijvend te
vestigen, dan mag vooral Veenendaal niet
achterblijven. Juisti onze gemeente leent zich
er bijzonder voor om adhaesie te betuigen.
De Heer H. C. G. van Schuppen acht
het beter het voorstel van B. en W. te
aanvaarden. De Regering zal deze zaak
heus nieit vergeten.
De Heer van Stempvoort vraagt stem
ming over zijn voorstel. Het wordt aan
genomen met 10 tegen 3. Tegen stemden
de Heren de Ruyter, Middelhoven en Van
Schuppen.
Voor het leggen van een riolering in het
laatst gedempte deel van de Bisschop Da-
vidsgrift verleend de Raad de nodige vol-
machitL
De gemeente-rekening, dienstjaar 1944
wordt voorlopig vastgesteld.
Aan de Marktcommissie wordt een bij
drage gegeven1 voor het jaar 1946 van f 750.
Besloten werd de jaarwedden van de
wethouders te brengen op f 850.per jaar,
hetgeen een verhoging betekent van f 150.
De bewoners van Kamp Dijkstraat wordt
een wekelijkse bijdrage opgelegd van f 0.50
voor electrisch licht. Bij de besprekingen
over dit onderwerp blijkt), dat dit kamp
ontruimd zou moeten worden, doch dat men
niet weet waar de gezinnen onder te bren
gen. Er zijn thans nog 17 gezinnen en er
komen er niet meer bij.
Alvorens aan de rondvraag te beginnen,
deelt de Voorzitter mede. dat men voor het
Nijverheids-onderwijs, waarvoor zoveel be
langstelling bestond in de vorige raadszit
tingen, thans een oplossing gevonden heeft.
Men krijgt de beschikking over de boven
verdieping van de Chr. U.L.O.-school, zo
dat de cursus voor het vaktekenen in het
najaar kan beginnen, indien men er althans
in slaagt de leerkrachten aan te stellen.
Vervolg pag. 2
Kindermoord
In de Van de Pollstraat alhier heeft een
moeder haar -3 dagen oud zoontje van het
leven beroofd,. De behandelende geneesheer
deed hiervan aangifte bij de poltiie, waarna
inbeslagname van het lijkje volgde. Nadat
dit lijkje naar Utrecht was vervoerd voor
sectie is het j.l. Vrijdagmiddag alhier ter
aarde besteld.
Proces-verbaal is opgemaakt. Tor arre
statie kon men nog niet overgaan, omdat
de moeder nog te bed ligt.
Nieuwe Leider van het Leger des Heils in
Nederland bezoekt Veenendaal
A.s. Zondag hoopt de nieuwe leider van
het Leger des Heils in Nederland Komman-
dant Ch. Durman, voor de eerste maal een
bezoek aan Veenendaal te brengen. Wij ver
wachten, dat velen van deze gelegenheid
om den nieuwen Kommandant te ontmoe
ten, gebruik willen maken.
Zondagmorgen om 10 uur zal de Kom
mandant de Heiligingsdienst en 's middags
in Prattenburg om 3 3uur een grote open-
luch'tsamenkomst leiden.
De Kommandant wordt vergezeld en ver
taald door zijn secretaris, Majoor Ph. v.
Dalen.
Wij voegen hieraan nog toe, dat de Kom
mandant reeds verschillende functies fti het
Leger heeft bekleed. In 1940 werd hij be
noemd tot leider van het Britse Red Shield
Work in de nabije Oost, Italië, het vaste
land van Europa en andere landen, welke
functie hij tot op heden vervult.
Aanrijding
Een nog jeugdige knaap" van den Heer v.
E. alhier reed met zijn vaders auto op de
Nieuweweg, toen hij ter hoogte van de
nieuwe Rijksverkeersweg een wielrijder aan
reed. De man werd op de grond gesmakt
en bleef daar met inwendige kneuzingen
liggen. Geneeskundige hulp was spoedig ter
plaatse. De toestand van het slachtoffer is
zorgwekkend. Een tweejarig kind, dat even
eens op het rijwiel zat, kwam met de schrik
vrij.
Visakten
De Burgemeester van Veenendaal deelt
mede dat voor het dienstjaar 19461947
visakent kunnen worden aangevraagd ter
gemeente-secretarie, afdeling Bevolking.
De reeds aangevraagde visakten kunnen
ter gemeente-secretarie worden afgehaald.
Van een plaatsgenoot
Door de Firma W. J. Thieme en Cie,
boekdrukkerij en uitgeverij te Zutphen, is
uitgegeven het door onzen plaatsgenoot, den
Heer C. C. M. v. Rijswijk geschreven
„Leerboek voor het Machineschrijven vol
gens de nieuwste methode".
Enkele jaren geleden werd de eerste op
laag van dit leerboek gecyclostyleerd in de
handel gebracht door de Firma S. W.
Kleefsman, alhier. Gedurende de oorlogs
jaren werd die eerste oplaag door den au
teur geheel om- en bijgewerkt, aangepast
aan de tegenwoordig gestelde eisen voor
een kantoortypist, voorzien van foto- en
tekenmateriaal en heeft bovengenoemde uit
geverij onmiddellijk bereid gevonden de uit
gave van het boek te verzorgen.
INGEZONDEN
Het is mij steeds een reden van ergernis
geweest en nog, en ik meen van vele land
bouwers met mij onder dé rook van Vee
nendaal, dat de lieve jeugd van ons dorp
en ook wel ouderen zich niét ontzien om
het kostelijke graan, dienstig tot onderhoud
van mens en beest te vertrappen om een
bos bloemen.
Hoe hebben wij in de jaren die achter ons
liggen niet begerig uitgezien naar een hand
vol graan, wat hebben wij het toen gewaar-
déerd, en moeten het nog steeds waarderen.
Moeten wij nu onze kinderen laten ver
trappen, ook wat de landman met zorg en
moeite bearbeidt en zaait, en waarover hij
Gods zegen verwacht, opdat het tot was
dom zal mogen komen.
Ouders, waarschuwt uw kinderen toch,
niet het graan te vertrappen om bloemen.
Laat ze ze daar plukken, waar ze geen scha
de kunnen berokkenen aan het gewas.
Dankend voor de verleende plaatsruimte,
teken ik De M.
185 JAAR VEENSE RIJENMARKT
De Grootste van Europa
Ook dit jaar zal weer, de nu ongeveer
185 jaar oude en alom bekende Veense
Bijenmarkt, aan de Nieuweweg worden ge
houden.
In afwijking van de oude traditie, op de
tweede Dinsdag van Juli, zal zij ditmaal op
Dinsdag 16 Juli plaats vinden, dit in ver
band met het door ongunstige weersomstan
digheden nog niet gereed zijn van de
bijenvolken, met 'hun „3ouw en Broed".
Het lijkt ons beslist de moei'te waard
eens iets te schrijven over het ontstaan en
de geschiedenis van onze bijenmarkt. De
Marktmeester J. van Kessel ,die reeds 54
jaar geleden deze functie van zijn vader,
W. van Kessel overnam die het van 1834
af was geweest, vertelde tijdens een gesprek
hierover, het volgende:
Ongeveer twee eeuwen geleden, het kan
ook wel eerder geweest zijn, trokken ieder
jaar tegen de heidebloeitijd, de boeren uit
de Betuwe, het Land van Maas en Waal
en andere streken, met hun bijen naar de
Veluwe om daar hun korven te laten win
nen. Zoals dat ook nu nog het geval is.
Het vervoer in die tijd ging uitsluitend
per paard en wagen. Hiermede nu was het
onmogelijk de reis in een dag af te leggen
en moest onderweg worden overnacht.
Meestal kwam het zo uit, dat men hier
voor het café, nu „De Bijenkorf" genaamd
van Van Kessel aan de Nieuweweg ge
bruikte.
Na verloop van jaren werd dit café voor
de trekkende bijenboeren de vaste pleister
plaats.
En als men hier soms met velen bijeen
was, ontstond een levendige handel in bijen
volken.
Maar het waren niet alleen de bijenboe
ren onder elkaar die 'hier zaken deden. Ook
de schapenboeren van de Veluwe, die op
de indertijd belangrijke wolmarkt aan De
Klomp hun wol aan de Veense wolkammer-
tjes kwamen verkopen en ook in „De Bijen
korf" overnachtten, met hun van de ver
kochte wol zware geldzakken, bleken ge
willige bijenkopers.
Zo ontstond hier dan de bijenmarkt, die
in de jaren 18601870 haar hoogtepunt
beleefde door de aanvoer van ongeveer 4000
volken.
Het bleef niet alleen bij kopers en ver
kopers van genoemde streken, hoewel deze
altijd en ook nu nog het sterkst in getal
aanwezig waren zijn. Uit het gehele land
en van alle landen van Europa, w.o. een
Engels groot-Industrieel, kwam men ieder
jaar naar de Veense bijenmarkt, die voor
zover bekend, de enigste z.g. zwermenmarkt
ter wereld is.
Aardig om nog te vermelden is, dat de
imkers er volgens hét oude marktreglement
voor moeten zorgen dat de op de markt te
plaatsen volken, zuiver zijn, d.w.z. er mag
geen kans van zwermen besaan, daar, zo
di't zou gebeuren de andere volken hiervan
schade zouden ondervinden. Gebeurt dit
toch en hét komt nog wel eens voor, dan
heeft de Marktmeester het recht de zwerm
te scheppen en publiek te verkopen. De
opbrengst wordt dan, als een soort straf
voor den overtreder, in een algemene ar
menkas hier ter plaatse gestort.
De bijenmarkt die voor de oorlog sterk
achteruit ging door de veel te lage prijzen,
belooft nu weer in belangrijkheid te zullen
stijgen. Dit jaar wordt een aanvoer van on
geveer 1000 volken verwacht.
De Markt-commissie bestaat uit de Heren
J. van Amerongen, voorz.; W. Huibers,
secr. en J. van Apeldoorn uit Kesteren.
Verder zullen de volgende prijzen wor
den uitgeloofd: Ia. Beste kast met volk en
bouw f 5.idem b. f 2.50. II. Beste ronde
korf met volk en bouw, a. f 5.b. f 4.
c. f3.—; d. f2.e. f 1.-III. Beste boog
korf met volk en bouw f 2.50. De Jury
vormen de heren Dr. A. Minderhoud, bijen
consulent te Wageningen. J. van Bemmel,
Nederhemert. A. Blom en W. van Hees te
Rhenen en G. Schrijver te Veenendaal.
Wij hopen dat de Veense Bijenmarkt
weer zal groeien en nog vele jaren lang
met zijn oude tradities gespaard zal mogen
blijven.
