UITSLAG der Verkiezing 2e Kamer
zamspel „Lentenioemen;
GROTE FEESTAUORD
PARTISAAR
sfifro
Niau¥/sblad voor Veenendaal en Omstreken
Uitslag van de gehouden verkiezingen te Veenendaal
voor de Tweede Kamer der Staten-Generaal
woensdag ie Mi in „Elllter
Y
IRw°?,
17®
V rijde. >j 9J!uli 1948
No 961
Uitgave: Drukkerij „De Gelderse Vallei''
Verschijnt 1 keer p®r week inStichts- en Geld.-Veenendaal, Amerongeu, Eist, Rhenen, Achterberg, Overberg, De Haar, Heuvelse Steeg, Groep,
Benedeneind, Kade, Maanderbuurt, Ederveen, Renswoude, Scherpenzeel
Wanneer we de uitslag van de ge
houden verkiezing nagaan, dan blij
ken er geen aangrijpende wijzigin
gen in de verhouding der partijen ge
komen te zijn.
De sterke R.K. Volkspartij heeft
haar positie weten te handhaven, of
schoon een deel van haar kiezers zijn
stem aan Weiter heeft gegeven, zodat
deze nu zijn intrede in de nieuwe
Kamer zal doen. Dat Weiter de eni
ge is, die van zijn lijst gekozen werd,
geeft wel het bewijs, dat het met de
partij-discipline bij de R.K. niet in or
de is.
De Partij van de Arbeid heeft een
veer moeten laten; zij ziet haar aan
tal zetels van 29 teruggebracht tot
27. Dit verlies zou zeker groter zijn
geweest, wanneer niet de' verschui
ving aan haar rechtervleugel werd
goedgemaakt door winst uit de kring
van de Communisten. Deze partij
toch heeft een verlies van 2 zetels
te boeken. We mogen wol zeggen,
dat de verwachting vrij algemeen was,
dat de teruggang van de Communis
ten veel sterker zou zijn. Dat er in
ons land circa een half millioen kie
zers zijn, die hun stem geven aan 'n
partij, die door haar optreden en
buitenlandse relaties zich zelf eigen
lijk buiten de Nederlandse Volksge
meenschap plaatst, dat is toch wel 'n
droevig feit. Dan zijn 8 zetels er nog
8 teveel.
De winst viel toe aan de Chr. Hist.
Unie, maar vooral aan de Partij voor
Vrijheid en Democratie, de eerste
behaalde één, de tweede twee zetels
winst. Ongetwijfeld is het voor een
belangrijk deel te danken aan de po
pulariteit van de Rotterdamse burge
meester, Mr. P. J. Oud, dat zijn par
tij met 'n winst van twee zetels ging
strijken. De heer Oud heeft behoord
tot de Partij van de Arbeid, maar
omdat hij zich al meer ergerde aan
haar politiek beleid, keerde hij haar
de rug toe en zocht aansluiting bij
do partij van de Vrijheid. Dit had
tengevolge de oprichting ^Van een
nieuwe partij, die de naam kreeg van
Partij voor Vrijheid en Democratie.
Het is niet gewaagd te veronderstel
len, dat bij deze verkiezing heel wat
leden van de Partij van de Arbeid
het voetspoor van Mr. Oud hebben
gevol&>^
Natuurlijk komt nu de vraag op,
wat er thans moet gaan gebeuren.
We moeten opmerken, dat we er
riog niet zijn met de verkiezingen,
want er moet ook nog een nieuwe
Eerste Kamer komen. In hoofdstuk
dertien van de Grondwet, Art. 203,
staat: „Na de afkondiging dezer wet",
(n.l. de wet tot grondwetsherziening)
„worden de Kamers ontbonden. De
nieuwe Kamers overwegen dat voor
stel en kunnen niet dan met t\vee
derden der uitgebrachte stemmen de
aan haar overeenkomstig voornoemde
wet voorgestelde verandering aanne
men."
Dus ook de Eerste Kamer moet naar
huis om voor een nieuwe plaats te
maken.
Maar deze verkiezing raakt de ge
wone kiezer niet, omdat zij geschiedt
door de leden van de Prov. Staten,
en aangezien deze Staten uit dezelfde
personen bestaan, die in 1946 de Eer
ste Kamer kozen, hieft deze Kamer
nu geen ander aanzien gekregen
dan de oude Eerste Kamer.
Als dan ook de Eerste Kamer is
gekozen, dan komt het voorstel tot
herziening van de Grondwet op het
tapijt. Volgens de Grondwet behoeft
dit voorstel twee derden der uitge
brachte stemmen om aangenomen te
worden.
Dze Grondwetsherziening is de in
zet van de strijd geweest. Het gaat bij
deze herziening om een nieuwe rechts
orde voor de grondgebieden van Ne-
derland, Ned.-Indië, Suriname en Cu
rasao, en we weten wel hoe fel inzon
derheid de Antirevolutionnairen zich
tegen het gehele regeringsbeleid ten
aanzien van Indië hebben gekant en
ook met kracht de voorgestelde wij
ziging in de Grondwet van de hand
wezen.
In de bestrijding van dit beleid von
den de A.R. steeds trouw naast zich
de Chr. Hist. Unie, de Partij van de
Vrijheid, en die van de Staatkundig
Geroformeerden,, maar toen het ging
om wijziging in de Grondwet lieten
zowel C.H. als de P.v.d.V. de A.R. in
de steek. Zij deden dit zeker niet om
dat zij anders waren gaan denken
over de Indische politiek van de re
gering, maar alleen omdat zij van me
ning waren dat de voorgestelde her
ziening van de Grondwet de moge
lijkheid insloot tot een uit-eindelijke
bevredigende oplossing te komen,
wanneer namelijk de uitvoering in
handen komt van een regering, die
een andere koers volgt dan die van
het nu afgetreden kabinet.
Krijgen we dus een Ministerie van
hetzelfde maaksel als het vorige, dan
is te verwachten, dat de partijen van
de oppositie zich weer vinden en in
dat geval wordt de voorgestelde
Grondwetsherziening verworpen.
Kunnen de K.V.P. en de P.v.d.A.
samengaan, dan ontstaat er in dit ge
val een moeilijke politieke situatie,
want zij beschikken samen over 59
zetels, terwijl de oppositie een min
derheid vormt, waarop een regering
moeilijk steunen kan.
Het beste zou zijn een Ministerie
op brede basis en daarvoor is zeer
veel te zeggen, omdat de Indische
zaak geen partijbelang is, maar een
waarlijk nationale betekeni^ heeft.
UITSLAG PER KIESKRING
de Boek
U'efï Weyers aan
Bonnenlijst
VEENENDAAL tel.S9S
STEMBUREAU
K.U.P.
P.u/d#
A.R
c.p.n.
C.H.U.
UrUD.
S.B.P.
oude
SOAP
Lijst
Feuill.
Lijst
uieiter
midden
stand
Uan on
uiaarde
Totaal"
geldige
stemmen
Gemeentehuis
25
81
316
-
167
59
70
2
6
19
728
Gym. lokaal Hoogstraat
15
129
232
7
165
8
88
-
-
-
1
18
645
lekenschool
26
153
265
4
171
19
75
-
-
2*
-
17
715
Patrimonlumschool
39
221
217
10
201
21
81
-
-
2
26
793
Sola Fide
13
219
292
5
215
28
121
-
-
1
19
895
Ned. Herv. School Beatrlxstr.
13
160
244
13
188
4
71
2
-
1
31
697
Eltheto
26
173
249
29
149
9
85
-
-
-
3
25
723
Lokaal Ritmeester
34
307
206
14
129
9
69
2
-
2
26
773
Vrije Chr. School Nieuweweg
17
147
264
6
167
12
106
-
4
-
1
12
724
TOTAAL
208
1590
2285
88
1552
169
766
6
8
4
17
212
6693
Bij een aandachtige beschouwing van boven
staande cijfers en een vergelijking met die van
de Tweede Kamerverkiezing in 1946 komen
we tot het volgende resultaat.
In 1946 werden in totaal uitgebracht 6439
geldige stemmen, waarvan de K.V P. er kreeg
173 of wel 2.7%, de P. v/d A. 1873 of 29.1%
de A.R. 2236 of 34.7%, de C.P.N.156 of 2 4%
de C H.U- 937 of 14 5% de P. v/d V. (nu
V.V.D.) 103 of 1.6% en de St.G.P. 893 of
13.9%.
Voor de Kamerverkiezing van deze week zijn
deze percentages: K.V.P. 3 l°/o, de P. v/d A.
23.8%, de A.R. 34.1%, de C P.N. 1.3%, de
C.H.U. 23 2%, de V.V.D. 2.5en de St. G.
P. 11.5%,
Uit het vorenstaande blijkt, dat de K.V.P. een
winst boekte van 14.8%, de P. v/d A. een
verlies van niet minder dan 18.2%, de A.R.
een verlies van 1.8%, de C.N.P. degrootste
klap kreeg, n.l. een verlies van 45-9%> de
C.H.U. boekte daartegenover de grootste winst
n.l. van 60%, de V.V.D. een winst van 56.2
en de St.G.P. een verlies van 17-3%.
De afdeling Veenendaal van de Chr. Hist. Unie
heeft blijkbaar hard gewerkt om deze geweldige
winst te kunnen boeken.
Wij hebben de moeite genomen om de cijfers
van deze Tweede Kamerverkiezing 1948 eens
toe te passen op de zetelverdeling van de
Gemeenteraad. Wij kwamen daarbij tot de
navolgende verrassende resultaat:
A.R. 5 zetels; Christ. Hist. 4 zetels en de
P. v. d. Arbeid 4 zetels, terwijl de 2 laatste
.zetels naar de St. Ger.P.zouden gaan,alzo een
winst van 2 zetels voor de C. H. en een verlies
van 1 zetel voor de P. v. d. A.
Vanzelfsprekend gaat deze theorie voor een
raadsverkiezing niet geheel op, daar het persoon
lijk element hierbij altijd een rol speelt.
Predikbeurten
~°voor Zondag 11 Juli 1948.
VEENENDAAL. Ned. Herv. Kerk.
Markt. 9.30 uur Ds. Vroegindewey.
5 uur Cand. v. Estrik van Mourik.
Julianakerk. 9.30 uur Ds. v. d. Heide
van Rhenen. 5 uur Ds. Vroegindewey.
Eltheto. 9.30 uur Cand. v. Esterik
van Mourik. Veeneind 3 uur Ds. v.
Wijngaarden. Dijkstraat 2.45 uur Ds.
Vroegindewey. Sola Fide. 10 uur
Ds. J. J. F. Franck van Utrecht. 5.30
uur Ds. J. v. Kuiken van Baarn.
Geref. Kerk. 9.30 en 5 uur Onbe
kend. Ger. Gem. 9.30 en 5 uur
Ds. Kok. Leger des Heils. Zater
dagavond 7 uur straatzang. Zondag
morgen 10 uur Heiligingsdienst. 7
uur Openluchtsamenkomst. 8 uur
Verlossingssamenkomst. Ned.
Prot. Bond. 10.30 uur Dr. Miedema
van Amersfoort.
RHENEN. Ned. Herv. Kerk. 10 uur
Ds. v. d. Linden. 5 uur Ds. v. d. Hei
de. Ned. Herv. Ger. Evang.
n.rn. 6 uur Ds Vroegindewey
van Middelharnis.
Ger. Gem. 10 en 5.30 uur
leesdienst. Dinsdag 13 Juli nam. 3
en 7 uur Ds. v. Dam. Donderdag 15
Juli nam. 7 uur Dr. Steenblok.
Oud Ger. Gem. 10 en 6 uur lees
dienst. - JWw—
OVERBEHG. Ned. Herv. Kerk. 10
en 7 uur dhr. v. Noort. Oud Ger.
Gem. 10 en 6.30 uur leesdienst Dins
dag 13 Juli nam. 7 uur Ds. v. d. Poel
van Giessendam.
ELST. Ned. Herv. Kerk. 10 en 6
uur Ds. Vlasblom. Ger. Gem. 9.30
en 5 uur leesdienst.
Oud Ger. Cem. Maanla avond
7 uur Ds. Mieras van Krimpen
en Dinsdagavond 7 uur Ds. W.
Blaak van Geldermalsen.
RENSWOUDE. Ned. Herv. Kerk.
,9.30 en 6.30 uur Ds. Hop. Geref.
Kerk. 10 en 6 uur Dr. Bringerburg-
wert van Kampen.
ACHTERBERG. Ned. Herv. Kerk.
10 en 6 uur dhr. v. Viegen.
EDERVEEN. Ned. Herv. Kerk. 10
en 2.30 uur Ds. Bieshaar.
Kaarten uerhrijgDaar Dij
BoeHDandel Dauelaar
OPENING STATEN-GENERAAL.
Het is nog niet bekend of de ope
ning van de nieuwe Staten-Generaal
zal geschieden door de Prinses-Re
gentes of door de nieuwe Minister
president.
Men houdt rekening met de mo
gelijkheid, dat de Prinses-Regentes
de nieuwe Minister-president zal
verzoeken de openingsplechtigheid te
verrichten om zich dan in September
zelf met een kroningsrede tot de
Staten-generaal en het Nederlandse
volk te richten.
De opening van de nieuwe Staten-
generaal zal geschieden op 27 Juli.
GOUD VOOR NEDERLAND.
Zoals wij reeds konden berichten
heeft Nederland een tweede partij
goud terug gekregen ter waarde van
95 millioen gulden. In totaal ont
ving Nederland van de commissie
voor teruggave van monetair goud
thans voor ruim 200 millioen "gulden
terug. Nederland laat thans nog rech
ten gelden op meer dan voor 400
millioen aan goud, aldus vernemen
wij van hogerhand. Men heeft gere
de hoop, dat ook deze rechten, zij
het in gedeelten, zullen worden er
kend en ingewilligd.
We kunnen het wel gebruiken.
DE ZETELVERDELING IN DE TWEEDE KAMER
voor het tijdvak van 11 t/m.
24 Juli 1948.
Elk der volgende bonnen geeft
recht op het kopen van:
BONNEN VOOR BROOD
0072 Brood: 800 gram brood (gel
dig t.e.m. 17 Juli).
0082 Brood: 200 gram brood (gel
dig t.e.m. 17 Juli).
009 Brood: 400 gram brood (gel
dig t.e.m. 17 Juli).
ALLE BONKAARTEN 808
014 Alg.: 750 gram. suiker, boter
hamstrooisel enz., of 1500 gram
jam, stroop» enz., of 750 gram
versnaperingen.
015 Algemeen: 400 gram brood of 1
rantsoen gebak.
TABAKS- EN VERSNAPERINGEN-
KAARTEN QA, QB, QC 808
73, 74, 77 Tabak: 2 rantsoenen siga
retten of kerftabak.
Bovengenoemde bonnen kunnen
reeds op Vrijdag 9 Juli worden ge
bruikt.
Niet aangewezen zijn en vernie
tigd kunnen worden de bonnen: 452,
454, 455, 954, 955 Melk, 460, 461,
492, 467, 964, 966, 967 Reserve, 973,
975, 979, 390, 420, 450, 890, 920, 950
van de bonkaarten 806.
Zondagsdienst doktoren.
Van Zaterdagmiddag tot Maandag
morgen 8 uur alleen voor zeer drin
gende gevallen Dr. J. H. Kets, Hoofd
straat, Tel. 628.
EDERVEEN.
Zondagsdienst doktoren.
Van Zaterdagmiddag 6 uur tot
Zondagavond 12 uur Dr. de Waard,
De Klomp, Tel. 200.
ELST-AMERONGEN-LEERSUM.
Van Zaterdagmiddag 2 uur tot
Maandagmorgen 10 uur alleen voor
zeer dringende gevallen dokter
Coster van Voorhout, Leersum.
DISTRIBUTIEDIENST VEENEN
DAAL.
Uitreiking Bonkaarten 810 (Zelf-
verzorgers).
Veenendaal. Maandag 12 Juli UZ.
Rhenen. Dinsdag 13 Juli IP; Vrij
dag 16 Juli QS.
Eist. Woensdag 14 Juli AK; Don
derdag 15 Juli LZ.
Renswoude. Zaterdag 17 Juli AE;
Maandag 19 Juli FN; Woensdag
21 Juli O—Z.
De aandacht der inwoners van
Rhenen wordt nogmaals gevestigd op
de uren waarop het kantoor te Rhe
nen is geopend en wel van 912.30
en van 13.0015.00 uur.
Deze tijden gelden in 't vervolg
dus ook voor de uitreiking der bon
kaarten.
PRIJSCONTROLE METALEN
HUISHOUDELIJKE ARTIKELEN.
De Prijscontröledienst heeft ge
constateerd dat met geïmporteerde
vorken, lepels en messen een om
vangrijke zwarte handel wordt be
dreven, ten gevolge waarvan de ge-
gebruiker sprijs tot een ontoelaatbare
hoogte is gestegen. In de komende
maanden zullen de prijzen in de
gehele branche der metalen huishou
delijke artikelen dan ook de bijzon
dere aandacht hebben. Met nadruk
wordt er op gewezen, dat na deze
algemene waarschuwing met grote
gestrengheid zal worden opgetreden.
STOOTTROEP
19'
op 30 JULI a.s. in de Kegelbaan.
U ontvangt een persoonlijke uit
nodiging, tevens toegangsbewijs.
DE FEESTCOMMISSIE
Gouden huwel^ksfeest.
Op 17 Juli a.s. herdenkt het echt
paar A. van de Craats en C. Stip,
Parallelweg 60, hun gouden huwe
lijksfeest.
Abonnementsprijs f 1.30
per kwartaal
Losse nummers 6 cent
Reductie en Administratie
Parallelweg 8, Veenendaal
Telefoon 601
Red. W. F. ter Hoeven
DE VALLEI
AD VER1ENTIES
Gewone advertentieprijs
per m.m. 15 cent.
Minimumprijs per
advertentie f 3.-
Vraag en aanbod f 1.30
van 1-20 woorden. Elk
woord meer 6 cent.
KIESKRINGEN-
1 S HERTOGENBOSCh
2 TILBURG
3 ARNHEM
4 NIJMEGEN
5 ROTTERDAM
6 SGRAVENHAGE
7 LEIDEN
8 DORDRECHT
9 AMSTERDAM
10 DEN HELDER
11 HAARLEM
12 MIDDELBURG
13 UTRECHT
14 LEEUWARDEN
15 ZWOLLE
16 GRONINGEN
17 ASSEN
18 MAASTRICHT
5TEMMEN VOOR DE
REGERINGSPARTIJEN
STEMMEN VOOR DE
OPPOSITIE rvPËLT
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
c
IV.PELT
O
TH. V
^RTIJ If fl AR BEI
OM. PAR
DE KOLOMMEN GE-
VEN HET ZETEL- weutcr
AANTAL 1N: ^JTTI^
-S TA A TK GEREF PA R TIJ\ U i l 10 19 48
^IAA/K.btt<thPANIUi ig46 ig37
PAR TIJ l
Zondagsdienst doktoren.
99
