Nieuwsblad voor Veenendaal en Omstreken
Uitslag Gemeenteraads
VERKIEZING
9lediMeuAten.
J. F. TAK
23* JAARGANG
VRIJDAG 24 Juni 1949
Partijen
A.R./Chr. Hist. Unie
A.R.
Chr. Hist. Unie
Partij v.d. Arbeid
Groepslijst (Van de Bovenkamp)
S.G.P.
K.V.P.
C.P.N.
Groepslijst (van Son)
Partij v. d. Vrijheid
V.V.D.
Oude S.D.A.P.
Onafh. Nat. Groep
Groep Weiter
Middenstandspartij
rotest. Unie
taal geldige stemmen
Totaal ongeldige stemmen
Totaal uitgebrachte stemmen
2236
937
1873
893
173
156
103
6439
183
3037
1847
430
612
175
2185
1303
1645
794
202
139
6368
199
6622 6297 6567
22S5
1552
1590
766
208
88
169
6
17
6693
112
6805
23fi
1934
153-
121
408.
181
49'
141 1
Totaal zetels A.R. 5 gelijk, P. v.d. A. 4 verliest 1, C.H U. 5 wint 3, S.G.P
verliest 1, Lijst van de Bovenkamp verliest 1 zetel.
In de Gemeenteraad zullen thans zitting hebben
A.R. W. v. Stempvoort, Alb. Middelhoven, Jac. Slok, C. de Gooijer en H.
C.H.U. Ant. de Ruiter, M. Bastmeijer, W. van Galen, E. de Kleuver, J. SchoJ^g
P. v.d. A. Joh. van Hardeveld, T. Verkuijl, hj. M. ij
S.G.P. B. van Hunnik
De stemmen werden ais volgt uitgebracht:
Plant en J.
De Kiesdeler ii 44511
LIJST 1 A.R.
van Stempvoort, W.
1227
Middelhoven, Alb.
55
Slok Jac.
246
de Gooijer, C.
236
Bos, H.
344
Kroesbergen, S.
38
Diepeveen, E. C.
41
van Amerongen, C.
24
van der Sluis, A.
12
van Kuyk, C. N.
12
van Leeuwen Jzn., H.
15
van Beek, W.
16
Maris, P. W.
7
•Gaasbeek, D. J.
23
Rebergen K.
11
van Doorn, A.
5
TOTAAL
2312
LIJST 2 P. v.d. A.
van Hardeveld, Joh.
1358
Verkuijl, T.
25
Plant, H. M. J.
38
Jansen, J. H. H.
62
van Eden, J.
9
van der Woerd, H.
5
van de Craats, W.
12
van den Dikkenberg, J.
12
van Barneveld, G.
18
TOTAAL
1539
LIJST 3 C.H.U.
de Ruiter Ant. 1387
Bastmeijer, M. 273
van Galen W. 51
de Kleuver, A. 57
Scholten, J. 23
van Amerongen Jac. 39
de Gooijer, D. 7
van Dijk, T. 5
Slok, Joh. 39
van de Hoef, E. J. 29
van Hunnik, D, J, 14
van Schuppen, P. 8
van Gender en, C. 2
TOTAAL 1934
LIJST 5 ALG.
van Son, W. A. J.
Janssen, G.
TOTAAL
BELANG
132
9
141
LIJST
Sukkel, C.
de Jong' L.
van Ewijk
TOTAAL
6 C.P.N.
43
0
6
49
LIJST 7 K.V.P.
Rothuijsen, J. A.
Riahart, L. M.
H.
165
Rijsemus, C. B.
7
LIJST 4 S.G.P.
Jakobsen, A. F,
1
van Hunnik, B.
277
TOTAAL
181
van Kampen, D.
79
van Deelen, G. J.
15
van Beek, T. M
17
LIJST 8 GEM. BELANG
de Kleuver, A.
7
v.d. Bovenkamp, H. W. G.
102
Valkenburg, E.
14
v.d. Bovenkamp, J. J,
19
TOTAAL
409
TOTAAL
121
^Gevaarlijke Woningpolitiek.
Ds. van Wijnoaarden
Veeneind, 3 uur Ds Vroegindewey.
Dijkstraat, 2.45 uur onbekend. Sola
Fide, 10 en 5.30 uur Dr W. S. van
Leeuwen van Rotterdam.
Ger. Gem Dinsdag 28 Juni 7 30
uur Ds. Mallan van Bruinisse en
Vrijdag 1 Juli 73 *uurDs Woestijne
van Ridderkerk
BADMUTSEN
ZON BRILLEN
CREME on
ZONNEBRANDOLIE
Z.KH
Juni
zijn
Begin de dag
niet IVO BO li
Last van zennwen f
Ahonnémervtipflj» F 0.HS p»r
kwartooi
Lotto nummers 6 cent
RedactU en Administratie
ParallelwAg 8, Veenendnol
Telefoon 601
Redactie W. F. Ier Hoeven
No. 25
UITGAVE: DRUKKERIJ „DE GELDERSE VALLEI"
ADVERTENTIES
Gewon* advertentieprijs per
m.m. 12 cent
Minimumprijs per
advertentie F 3
Vraag en aanbod F. 1 30
van 1 - 20 woorden. Elk woord
meer 6 cent.
Verschijnt 1 keer per week in
STICHTS- en GELD.-VEENENDAAL. AMERONGEN, ELST, RHENEN. ACHTERBERG, OVERBERG. DE HAAR, HEUVELSE STEEG GROEP, BENEDENEIND,
MAANDERBUURT, EDERVEEN, RENSWOUDE, SCHERPENZEEL
lie Kamer
1946
68__
Raad
1946
6101
196
Prov. St
1946
100
lie Kamer
1948
8
4
19sT
668;i
193w^
687*
1
.A. .--y J
Het woningvraagstuk is een benau
wend probleem, vandaag en zeker nog
vele jaren hierna.
Het heeft geen zin nog eens weer
dit vraagstuk van alle kanten te bekij
ken. Dat is reeds zo vaak gedaan, maar
het brengt de oplossing niet veel verder.
Ook in onze gemeente worstelt men
met een ontstellend tekort aan wonin
gen en iedereen weet wel jongelui aan
re wijzen, die al jaren verloofd zijn en
zo gaarne zouden willen trouwen, maar
nier kunnen, omdat er geen huis of zelfs
geen gedeelte van een huis beschikbaar
is. Wat dat betekent voor zulke jonge
mensen is niet te zeggen. Wij, ouderen,
die in normale tijd huwden, zonder veel
moeite een ruime woning kregen, bij
het groeien van het gezin niet behoefden
te tobben over de nodige slaapgelegen
heden en die nu nog behoorlijk zijn ge
huisvest, war weten wij van de ondra
gelijke last, waaronder jongeren gebukt
gaan, die jaar in jaar uit moeten wachten
op een bescheiden woning om daar hun
huwelijksleven te beginnen?
We kunnen niet zeggen, dat ons Ge
meentebestuur niet alles doet om in de
bestaande woningnood te voorzien. In
tegendeel, de nieuwe straten, die tot
woningwijken uitgroeien, zijn even zo
veel bewijzen, dat met kracht gewerkt
wordt aan verbetering van de bestaande
toestand.
Wat nu echter op touw wordt gezet
om woningzoekenden te helpen, is uit
een oogpunt van moraliteit niet te ver
antwoorden. Het betreft n.l. de bouw van
circa 300 duplex-woningen, waarvan er
reeds 50 iif uitvoering zijn.
Zoals reeds de naam aanduidt, zijn
deze huizen bestemd voor twee gezin
nen, één boven en één beneden. Maar
welke woonruimte krijgen deze gezin
nen? Een woonkamer van behoorlijke
afmetingen, een kamertje, dat voor
slaapgelegenheid moet dienen en nog
een kleine keuken. Ziedaar alles. Van
een zolderruimte is geen sprake.
En voor wie zijn dan die woningen
bestemd? Ongetwijfeld voor een groot
deel voor jonge mensen, die een gezin
wensen te vormen. Maar hoe ter wereld
zullen zij dat kunnen? Dadelijk reeds
bij de geboorte van het eerste kind krij
gen ze de grootste moeite met het plaat
sen van een wieg of ledikant je. Vraag
nu maar niet hoe het gaan moet, als het
gezin zich nog verder zou gaan uitbrei
den. De enige slaapgelegenheid is zo
Jclein, dat er naast een tweepersoons
ledikant en een linnenkast zelfs geen
plaats meer is voor een stoel.
Hebben onze vroede vaderen, die hun
goedkeuring hechten aan de bouw van
zulke miniatuurwoningen, geen oog ge
had voor de hoge zedelijke belangen, die
hierbij in het spel zijn? Hebben zij zich
dan niet gerealiseerd de funeste gevol
gen van zo'n woningpolitiek?
Het besluit tot het bouwen van deze
duplexwoningen i$ ongetwijfeld ingege
ven door de wens om op korte termijn
tal van woningzoekenden huis\esting te
kunnen verlenen en dat is zeker toe* te
juichen, maar dat daarbij niet of niet
voldoende is gedacht aan de zedelijke
volksgezondheid, die van zo eminent
belang is, dat lijkt ons een ernstige fout.
Wanneer de bouw van zulke duplex
woningen hifcr en elckr^r in ons land
steeds meer toepassing gaatk vinden, dan
staan we aan het begin' van een tijd,
waarin het kwaad der opzettelijke be
perking van het kinderaantal zaT^voor;-
reten als de kanker.
Vooral sedert in 1904 de Woning
wet in werking trad, zijn de toestanden
op woninggebied enorm verbeterd en
wekte met name de huisvesting van onze
arbeiders de verbazing van elke buiten
lander. Ons land staat dan ook wat de
volkshuisvesting betreft in de voorste
rij.
We geven toe, dat deze gunstige uit-
"z75ndering goeddeels verklaard kan wor
den uit de economische welvaart van
ons land in het begin dezer eeuw, die
liet mogelijk maakte grote kapitalen be
schikbaar tc stellen tot verbetering van
dc woningtoestanden en evenzeer zijn
we overtuigd, dat de schaarse geldmid
delen van vandaag niet toestaan te bou
wen als voorheen, maar wel vragen we
ons af of met het het oog op de toe
komst van ons volk moreel en sociaal
verantwoord is huizen te gaan bouwen
als deze duplex-woningen.
Daarmee is niet gezegd, dat elke bouw
van dit soort woningen is af te keuren.
Uiteraard zijn er kinderloze gezinnen
en we denken hierbij inzonderheid aan
bejaarde echtparen, die niet meer ruim
te nodig hebben, maar als er in onze
gemeente 300 woningen van deze groot
te worden gebouwd, is het kennelijk de
bedoeling verreweg de meeste er van
beschikbaar te stellen voor jong gehuw
den.
Er is nog een ander aspect aan deze
zaak en die willen wc ïsiet verwaar-
Hen ru iincrc worvb" hetekent
hogFfe boimrmten en cTTr? heeft weer
tengevolge meer huur. Hoi; zal de be
woner die hogere huur kurmen opbren
gen, wanneer hij de enige»kostwinner
is? Het is nu al zo, dat met elke nieuw
bouw zulke hoge bedragen zijn gemoeid,
dat de huur daarmee niet in overeen
stemming kan worden gebracht, althans
zeker niet waar het arbeiderswoningen
betreft.
Inderdaad staan we hier voor een
grote moeilijkheid en er is grote wijs
heid nodig om tot een goede oplossing
te geraken, maar we zijn geneigd te zeg
gen, dat alles betris, dan jonggehuwden
weg te stoppen in een ruimte, waarin
geen gezin kan opgebouwd worden. In
elk geval mag dit niet geschieden zonder
dat een waarschuwende vinger is opge
heven.
Pa
voor Zondag 26 Juni 1949.
VEENENDAAL. Ned. Herv. Kerk.
Markt, 9.30 uur Ds v. Wijngaarden,
5 uur Ds Bakker. Julianakerk, 9.30
uur Ds Bakker, 5 uur Ds Vroegin-
dewey. Vredeskerk, 9 en 10.30 uur
Ds Vroegindewey, 5 uur
Ger. Kerk, 9. 10.30 en 5 uur Ds
v. d. Brink.
Ger. Kerk, onderh. art. 31 K.O.,
Openbare Lagere School, Pr. Bern-
hardlaan, 9 en 5 uur Ds H. Scholten
van Nijkerk.
Chr. Ger. Kerk, 9.30 en 5 uur Ds
Slofstra.
Ger. Gem. 9.30 en 5 uur Ds Kok.
Leger des Heils. Zaterdagavond 7
uur Straatzang. Zondagmorgen 10
uur Heiligingsdienst, 7 uur Open
luchtsamenkomst, 8 uur Verlossings
samenkomst.
Ned. Prot. Bond, 10.30 uur Ds
Alons van Nijmegen.
Eltheto, 29 JuniJ nam. 7.30 uur Ds
J. van Dijk (Winteravond com.).
RHENEN. -Cv
hled. Herv. Ger. Evang. 10 en 6
uui; dhr Polderman van Utrecht.
Ger. Gem. 10 en 5 uur leesdienst.
Oud Ger. Gem. 10 en 6 uur leesd.
ELST. Ned. Herv. Kerk. 10 en 6
uur Ds Vlasblom.
Oud Ger. Gem. leesdienst.
ACHTERBERG. Ned. Herv. Kerk.
10 en 6 uur dhr v. Viegen.
Woensdag 29 Juni 7 30 uur nm
Qh Edelman van S~estdijk
OVERBERG. Ned. Herv. Kerk. }0
en 6.30 uur <y^fNoort. L..
-nq"nu au:. ffltP-
leesdienst.
RENSWOUDE. Ned. Herv. Kerk.
9.30 en 6.30 uur Ds W. Hop.
Ger. Kerk. 10 en 6.30 uur Ds Mole
naar.
EDERVEEN. Ned. Herv. Kerk. 10
en 6.30 uur Ds Bieshaar.
VEENENDAAL.
Zondagsdienst doktoren.
Van Zaterdagmiddag 2 uur tot
Maandagmorgen 8 uur alleen voor
zeer dringende gevallen dokter W.
Remme, Tel. 572, Markt.
nI 'F.RSE SOORTEN:
Ot-rifiot A«»«vh. A«e,
HOOFH^TRAAT 1T8 - TFI.
(Inj, M d,
SCHOOLTAND VERZORGING.
Nu de Algemene Ziekenfondsen „Wa
ningen en Omstreken" te Wageningen
en „Helpt Elkaar" te Ede het initiatief
genomen hebben om te komen tot een
„Schooltandverzorging" in de gemeen
ten Wageningen, Ede, Veenendaal, Rhe-
nen, Amerongen en Leersum is het goed
in bredere kring belangstelling te wek
ken voor de taak welke aan de „School
tandverzorging" is toebedeeld.
Nederland bekleedt tussen de nabu
rige staten een eervolle' plaats ten aan
zien van de zorg voor de Volksgezond
heid.
Vooral de preventieve geneeskunde is
tot hoge ontwikkeling gekomen en de
jeugd ondervindt de zegeningen van
deze voorzorgen en wordt zoveel moge
lijk tegen ziekte en lichaamszwakte be
schermd.
Een uitzondering hierop vormt de be
strijding van het tandbederf. Bij het Ne
derlandse volk valt een zo grote verbrei
ding van het tandbederf vast tc stellen,
dat hier met het volste recht van de
meest verbreide volksziekte gesproken
mag worden.
De noodzaak van de schooltandver
zorging werd reeds lang aangetoond.
Reeds itt 1916 bij een onderzoek door
de toenmalige Haagse Tandartsen Ver
eniging ingesteld bij 20.000 schoolkin-
Prins Bernhard viert 29
38 ste verjaardag.
EDERVEEN.
Zondagsdienst doktoren.
Van Zaterdagmiddag 6 uur
Zondagavond 12 uur dokter
Waard, De Klomp, Tel. 201.
tot
De
ELST-AMERONGEN.
Zondagsdienst doktoren.
Van Zaterdagmiddag 2 uur tot
Maandagmorgen 10 uur alleen voor
zeer dringende gevallen dokter Kars
te Amerongen.
Tanden blaak en rein; adem
fris als morgendauw.
(Ing. Med.)
deren werden op elke 100 kinderen van
13 jaar er reeds 70 aangetroffen met
tandbederf. Een later onderzoek van
6500 kinderen te 's-Hertogenbosch gaf
aan, dat bij 80 pet. van de kinderen
tandcaries voorkwam. Ook met het
melkgebit is het treurig gesteld, hetgeen
bleek uit een onderzoek dat werd inge
steld bij 3500 kinderén van Kleuter
scholen. Meerdere onderzoekingen, ook
uit het buitenland, zijn-aan te halen om
te bewijzen dat tandcaries een tand
bederf is, dat reeds op jeugdige leeftijd
de tanden aantast.
Het tandbederf begint met een klein
gaatje in het glazuur en indien dit bij
tijds wordt ontdekt valt het gemakkelijk
te stuiten en kan de tand door een
kleine vulling voor de ondergang wor
den behoed.
Waar echter het ontdekken van dit
beginstadium achterwege blijft, zal het
tandbederf voortschrijden en zal de aan
getaste tand onverbiddelijk verloren
gaan, en vermoedelijk tot verlies van
meerdere tanden misschien zelfs van
het gehele gebit aanleiding geven.
Om met vrucht het landbederf te be
strijden is het noodzak lijk dat ieder
kind de gelegenheid krijgt, zodra het
blijvend gebit begint door te breken, te
leren hoe het zelf de mond rein kan en
moet houden. Ieder nieuw element van
het blijvend gebit kan aangeboren de
fecten vertonen, welke niet door reini
ging zonder meer vrij van caries te hou
den zijn.
Onderwijs in mondverzorging zal
daarom alleen vrucht kunnen dragen
wanneer daarbij dan tegelijkertijd alle
bestaande fissuren verholpen worden
zodra zij de neiging tot cariesvor. xing
gaan vertonen. Alleen door middel va."\
de school zal men alle kinderen op de
juiste tijd én langs zuiver paedagogische
weg dit onderricht kunnen geven. De
ervaring leert, dat in plaatsen waar men
deze lessen wel ter harte heeft genomen,
90 pet. van de kinderen de school ver
laten nicï
Om het doel^Schooltandverzorging"
te verwezenlijken hebben de Neder
landse Maatschappij tot bevordering der
Tandheelkunde, de Nederlandse Vereni
ging voor Sociale Tandheelkunde en het
„Ivoren Kruis" de handen ineengeslagen
en gezamenlijk de „Centrale Raad voor
Sociale Tandheelkunde" ingesteld.
Mijnhardt's Zenuwtabletten
helpen U er overheen.
(Ing. Med.)
Reeds in 1921 werden de eerste
Schooltandartsendiensten ingesteld, veel
al met medewerking van de gemeenten,
gesteund door particulier initiatief. Door
bezuiniging werden in de dertiger jaren
vele diensten weer opgeheven.
Na de bevrijding kon worden ge
bouwd op vaste grondslagen daar een
gedeelte van de financiering van de
plannen kon worden gevonden door in
schakeling van de Ziekenfondsen. Ruim
80 pet. van de schoolplichtige kinderen
is verzekerd bij de Algemene Zieken
fondsen. Deze kinderen kunnen van de
hulp welke de Schooltandverzorging
biedt, profiteren.
De Schooltandverzorging geschiedt
districtsgewijze door een Stichting.
Wat is het doel van de Stichting
Schooltandverzorging?
Deze heeft ten doel het blijvend ge
bit van de schoolgaande kinderen voor
tandbederf en de gevolgen daarvan te
behoeden, terwijl het maken van winst
niet wordt beoogd.
De Stichting tracht dit doel te berei
ken door:
a) het blijvend gebit tweemaal per jaar
te doen onderzoeken en zo nodig fe
doen behandelen;
b) onderricht te doen geven in mond-
verzorging;
c) propaganda te voeren voor doeltref
fende mondverzorging.
Een en ander wordt sterk gestimu
leerd door de Centrale Raad voor So
ciale Tandheelkunde.
Het is in het geheel niet de bedoe
ling de behandeling van de gebitten
door de schooltandartsen provisorisch
te doen zijn. De behandeling moet tech
nisch op een zo hoog mogelijk peil ge
bracht worden en de kwalitatief beste
materialen moeten worden ge' ru t
Volgens de richtlijnen van de Cen
trale Raad voor Sociale Tandheelkunde
dienen de Algemene Ziekenfondsen de
gemeenten en de tandartsen paritair in
het algemeen bestuur re zijn vertegen
woordigd. Daarvoor zullen de gemeen
telijke overheden, de plaatselijke ver
eniging van de bij de Nederlandse
