DEVALUATIE
&anóAcAcw-t foArwiy, Aknty
Ons feest ten einde.
Nieuwsblad voor Veenendaal en Omstreken
Hagebak van O
H. BROUWER
RontieniipU
9kexM,&.euhleri
De slag is gevallen.
Septem b e R
Fa J. F. T A K
Die vroeg naar de bekende weg
óukstRA
23e JAARGANG
VRIJDAG 23 September 1949
No. 37
UITGAVE: DRUKKERIJ „DE GELDERSE VALLEI"
ADVERTENTIES
STICHTS- en GELD.-VEENENDAAL, AMERONGEN, ELST, RHENEN. ACHTERBERG, OVERBERG, DE HAAR, HEUVELSE STEEG, GROEP, BENEDENEIND, KADE
MAANDERBUURT, EDERVEEN, RENSWOUDE, SCHERPENZEEL
Dat ging over iemand die al enige
tijd in Veenendaal woonde en tijdens
een bezoek bij kennissen vroegi
waar ze die heerlijke koekjes en
gebakjes toch van hadden.
Verzekeringen Taxatie's Be
heer vaste goederen Hypotheken
Kanaalweg 2,
Veenendaal
Abonnementsprijs F 0.85 per
kwartaal
losse
cent
Redactie en Administratie
Parallelweg 8, Veenendaal
Telefoon 601
Redactie W. F. ter Ftoeven
VALLEI
Gewone advertentieprijs per
iriim. 12 cent.
Minimumprijs per
advertentie F. 3.—
Vraag en aanbod F. 1.30
van 1-20 woorden. Elk woord
meer 6 cent.
Varschijnt 1 keer per week in
De wereld is in rep en roer: de
kranten verschijnen met extra edi
ties de beurzen in de financiële
centra van bijna alle beschaafde
landen worden tijdelijk gesloten
experts op geldgebied houden in
drukwekkende redevoeringen waarin
zij de gevolgen van de gedane stap
voorspellen en deze het beste en het
enige nog mogelijke noemen an
deren publiceren artikelen vol ver
wijten omdat toch is gekomen, waar
tegen men met klem had gewaar-
schouwd en waar men zich met hand
en tand tegen had verzet: de deva
luatie is een feit.
Onze oude leermeester, groot ge
worden in een tijd dat een gulden
een gulden scheen te zijn, zei altijd
dat devaluatie een soort valse mun
ter ij was van fatsoenlijke mensen
ende meesten onzer denken er
ondanks de mooie redevoeringen
voor de radio nog precies zo over.
Wat zou men zeggen van de ma-
nufacturier, die b.v. tien centimeter
van zijn ellemaat afsneed en die
negentig centimeter stof kalm ver
kocht voor de prijs van de volle
meter? En is de devaluatie eigenlijk
iets anders?
We willen nu even in het mid
den laten of devaluatie werkelijk
iets onbetamelijk is, waartoen alleen
een land in armoede zijn toevlucht
neemt vast staat dat het deva
lueren een oud en soms beproefd
middel is gebleken om uit de nesten
te raken hoewel lang niet altijd.
Zo weten we van de oude herder
volken in het bijbelse land, dat die
hun geld ook al devalueerden. Hun
geld bestond uit olie en wanneer ze
geen olie genoeg hadden om b.v.
kleren te kopen, deden ze er wat
water door. Dat was dan een deva
luatie, die lukte zo lang de tegen
partij niet merkte, dat er water bij
was gedaan. Want dan ging het spel
letje niet langer op en wilden ze
meer olie voor hun producten heb
ben. Het geld, dat we tegenwoordig
gebruiken, bestaat niet meer uit olie.
In de loop der tijden zijn we over
gegaan op het goud. En al lijkt het
er veel op dat we het goud nu weer
hebben verlaten om er het zoveel
goedkopere papier voor in de plaats
te nemen, dit is grotendeels schijn.
Weliswaar gebruiken we, en ge
bruikten we, in het dagelijks ver
keer papieren geld om onze beta
lingen te voldoen, maar vóór de
eerste wereldoorlog kon iedereen,
die een bankje van tien in z'n zak
had er mee naar de Nederlandse
Bank wandelen en er goud voor in
de plaats krijgen. Zoveel gram, niet
meer en niet minder. Tussen de eer
ste en de tweede wereldoorlog ging
dat ook nog, maar alleen voor men
sen, die handel dreven met het bui
tenland. Uit die'tijd stammen dan
ook de devulaties o.a. van het pond
sterling en later van de gulden. Net
als nu. Op het moment is het zo,
dat die ideale toestand van de vrije
inwisseling van bankpapier tegen
goud nog maar in een paar landen
bestaat, waarvan de belangrijkste de
V.S. zijn. Niemand kan in ons land
voor zijn briefje van tien goud ^ij
de Ned. Bank krijgen. Wil hij goud
hebben, dan moet hij voor zijn pa
pieren guldens papieren dollars zien
te krijgen en die laatste in Amerika
omwisselen tegen goud. Langs deze
weg zit onze gulden nog vast aan
het edele metaal.
Wat gebeurt er nu bij deze deva
luatie nu ook ons land water bij
de olie deed? Wij haalden een stukje
uit ons, denkbeeldig, gouden tientje.
De dollar is duurder geworden. De
import uit Amerika is dus duurder
geworden, maar daartegenover staat
dat wij voor onze export naar Ame
rika meer guldens krijgen. Op de
duur zullen wij daar echter weinig
aan hebben omdat de duurdere im
port ook de prijzen hier doen stijgen.
Daar kan echter een tijd over heen
gaan en juist in die tijd kan de deva
luatie dan stimulerend werken op
die productietakken die voor de ex
port werken. Omdat Amerika op het
ogenblik dollars aan het weggeven
is via het Marshallplan achten velen
nu het moment gekomen om te gaan
devalueren.
Men vergete echter niet, dat het
Marshall-plan een keer ophoudt. Ten
tweede zou men het prijzenpeil hier,
dat immers toch op de duur omhoog
zou gaan ergens op af moeten wen
telen. Op de consument. En het
Marshall-plan is er juist om de Euro-
peese economie in staat te stellen om
diezelfde consument weer van de
nodige goederen te voorzien. Had
men de consument inderdaad willen
helpen, dan had men er beter aan
gedaan, de talrijke beletselen van de
internationale handel op te ruimen.
Dit zou een wel zo reëele basis zijn
geweest om het welvaartspeil te ver
hogen!
schaffen, balt in onmacht de vuist of
vraagt zich bezorgd af, waar het heen
moet. En de huisvrouw in slape
loze nachten piekerend over het geld,
dat je als droog zand tussen de vin
gers uitloopt „mens, een tientje is
niks tegenwoordig als je boodschappen
gaat doen" heeft al lang de moed
opgegeven.
Stel op Prinsen geen betrouwen.
Ruim vier jaar na de bevrijding kreunt
de wereld nog onder de slagen, die
hem in vijf gruwelijke oorlogsjaren
werden toegebracht. Nog leven wij op
een vulkaan, waarvan de uitbarstingen
ons bij tijd en wijle verèteld doen
staan en dandan leven wij weer
ons leventje van alle dag, met zijn
grote, maar in wezen toch o zo kleine
zorgen. Ons leven met zijn zorg voor
het dagelijks brood, dat nu weer duur
der zal worden, alle mooie verklarin
gen ten spijt.
Welzalig hij, die op Prinsen geen
betrouwen behoeft te stellen. Geluk
kig degene, die over dit alles heen
kan zien en die met opgewektheid
alle aardse zorgen en moeilijkheden
kan dragen omdat hij weet, dat er een
hogere macht is, zonder wiens wil hem
geen haar zal worden gekrenkt.
Gelukkig degene, die zijn betrouwen
heeft gesteld op Hem, die trouwe
houdt tot in der Eeuwigheid en die
alle aardse zorgen op Hem kan af
wentelen.
Want al zijn de tijden donker en
moeilijk, wie al zijn bekommernissen
op Hem werpt, die zal de rust vinden
welke hem door de aardse Prinsen
met al hun drogredenen wordt ont
houden. En deze rust wordt gegeven
aan de gepensionneerde, zowel als aan
de zwoegende werker aan de huis
vrouw, ja, aan allen, die de grote Me
dicijnmeester van node hebben en die
op Hem, op Hem alleen hun betrou
wen stellen. Op Hem alleen. Want.
hij devalueert nimmer.
De R is in de maand.
Geeft nu Uw kinderen weer
TAK's Levertraan
Rijk aan Vitamine.
Hoofdstraat 118, Drogist, Apoth. Ass.
GRINDWEG 55
W AGENING EN
TELEFOON 2757
MEMBER OF THE E. S. T. D. (Empire Society Teachers of Dancing)
LID VAN DE NEDERLANDSE BOND VAN DANSLERAREN
INSCHRIJVING NIEUWE DANSCURSUS
Voor Beginners en Gevorderden
In GEBOUW REEHORST" te EDE op Zaterdag 24 Sept. en 1 Oct. a.s.
van 910 uur n.m. in de Bovenzaal.
Eerste les vangt aan 1 Oct. a.s. van 79 uur beginners, van 911
uur gevorderden.
Vraagt inlichtingen en prospectus aan de School ook per Telefoon gelegenheid
tot inschrijving.
Privé lessen iedere dag op ieder gewenst uur.
Na afloop der lessen Busverbindingen in alle richtingen.
(Ing. Med.)
VOOR EEN LICHTENDE TOEKOMST
Neem het de eenvoudige mensen
eens kwalijk, dat zij met een benepen
hart in de toekomst zien. Voor de ge
wone werker op vast salaris zijn de
tijden bitter slecht en met moeite
weet men de eindjes aan elkaar te
knopen.
Neem het de eenvoudige kwalijk,
dat hij weinig vertrouwen meer stelt
in hetgeen degenen, die in hoogheid
zijn gezeten, hem voor de radio ver
telt of in degelijk-uitziende arikelen
in allerlei dagbladen voorhoudt. De
„gewone" man haalt over dit alles de
schouders op endenkt er het zijne
van.
Sir Stafford Cripps vloog naar Ame
rika en verzekerde aan een ieder die
het horen wilde en dat was de ge
hele beschaafde wereld dat hij er
niet aan zou denken, het pond sterling
te laten devalueren. Wie dergelijke
verklaringen in het licht van de jong
ste gebeurtenissen ziet, zou erom moe
ten lachen, ware het niet, dat de men
taliteit van een en ander zo in-droe-
vig is. „Stel op Prinsen geen betrou
wen"
De wereld is in rep en roer. Het is
devaluatie, al wat de klok slaat.
Met bitterheid ziet de kleine spaar
der, hoe hij zich als premie op zijn
zuinig leven een waardevermindering
van het geld ziet toegewezen. Met een
schouderophalen leest hij de mooie
stukken, die hem verzekeren dat
voorlopig althans de binnenlandse
koopkracht van het geld niet zal ver
minderen. De gepensionneerde, wiens
„uitgestelde loon" sinds lang niet meer
voldoende was, volgt met bitterheid
in het hart de maatregelen, die de fi
nanciële experts nemen; de werker,
die met lange dagen zwoegen niet
voldoende bijeen kreeg om zijn gezin
iets meer dan het allernodigste te ver-
(Ing. Med.)
Vlaggenparade.
In verband met de minder gunstige
weersgesteldheid heeft de gymnastiek
vereniging „Sparta" Vrijdagmiddag
afgezien van de turndemonstraties op
het feestterrein. In de plaats daarvan
hebben de gymnasten een tocht door
het gehele dorp gemaakt van enkele
uren, voorafgegaan door het Chr.
Tamboer- en Pijpercorps „Prins Bern-
hard".
De lange stoet wekte een fleurig
beeld in de straten, daar elke gym
nast in het bezit was van een vlag,
in een keurig gekozen volgorde. Na
de verenigingsvlaggen en vaandels
werd de originele gemeentevlag mee
gevoerd, waarachter een stoet van
geel-blauwe vlaggen, de kleuren van
het Veenendaalse wapen. De Neder
landse driekleur wordt gevolgd door
een groep Oranje-vlaggen, terwijl de
stoet gesloten werd met een enorme
variatie van alle denkbare vlaggen.
De stoet trok zeer veel belangstelling
in de verschillende straten.
Ringsteken.
Het ringsteken met versierde dog-
karren en losse paarden trok Zater
dagmorgen in de Zandstraat nog grote
belangstelling. De toeschouwers en de
deelnemers riskeerden de regenbuien.
Veertien versierde dogkarren met
paartjes in oude klederdracht namen
aan deze ringstekerij deel. Voor het
mooiste geheel werd een le prijs toe
gekend aan de heer en (mevrouw
Hasselaar), een tweede prijs aan de
heer Van Baren en mej. v Ruiswijk.
Bij het ringsteken met dogkarren
behaalde de heer Beyer met mej. Ver-
kuyl de le prijs, gevolgd dmr de heer
en mej. Verhoef. 3e prijs de heer en
mej. Versteeg. 4e prijs de heer en
mevr. Hasselaar.
Enkele ruiters van het Openlucht
spel namen te paard in hui schilder
achtige kledij aan de wedstrjden deel.
Hier was de uitslag: 1. Me.. Hupkes;
2. de heer G. v. Ruiswijk.
(Ing. med.)
Veenendaal gaat zichzelf weer worden.
Nu de eeuwfeesten in Veenendaal
weer tot het verleden behoren, is men
Dinsdagmorgen overal reeds begonnen
met het verwijderen van de versierin
gen en verlichtingen, welke de Vee
nendaalse straten in de afgelopen
week versierd hebben Daardoor krijgt
dit dorp, dat ontzettend veel vreem-
delingenbezoek heeft gehad in de af
gelopen dagen, weer een normaal aan
dien.
Na de adembenemende drukte van
Lampegietersavond is de rust weer
gekeerd en eigenlijk is men in Vee
nendaal blij, dat het leven van alle
dag weer zijn gewone loop kan heb
ben. Negen dagen feestelijkheden zijn
meer dan genoeg voor de rustige Vee
nendaler.
Aanvankelijk was er nog sprake
van, dat het Openluchtspel ook deze
week nog opgevoerd zou worden, om
dat de opvoering van Zaterdagavond
door de regen werd afgelast. Men
heeft echter besloten dit niet meer te
doen, zodat men ook reeds met het
afbreken van de decors en tribunes
begonnen is.
Uit de totale balans blijkt, dat tus
sen de 35 en 36 duizend bezoekers op
het Oud-Hollands Marktplein hebben
rondgedwaald, dat bijna 15.000 bezoe
kers de tentoonstelling „Laag Veen
wordt Groot-Veen" bezocht hebben en
dat de schilderijen-tentoonstelling van
de Veenendaalse Kunstbeoefenaars
bijna 3.000 bezoekers telde.
Niet alleen uit alle delen van ons
land hebben de feestelijkheden belang
stelling getrokken, want j.l. Maandag
avond, tijdens het lampegietersfeest,
waren talrijke Engelse bezoekers in
Veenendaal aanwezig.
Behalve een uitstekende organisatie
van de feestelijkheden bleek ook het
politiekorps, met inzet van alle krach
ten in staat te zijn het normale ver
keer voortgang te doen vinden. Bijzon
dere moeilijkheden hebben zich ner
gens voorgedaan: De Veenendalers
hebben op waardige wijze hun vier
honderd jarig bestaan gevierd, zonder
overdreven enthousiasme.
De regen als spelbreker.
De weersomstandigheden, in hel
begin van de feestweek zo gunstig,
hebben de feestelijkheden j.l. Zaterdag
gehandicapt. Hierdoor moest de op
voering van het sprookje „Nora" voor
de kinderen, dat na de kinderzang in
het Openluchttheater zou worden op
gevoerd, uitgesteld worden tot 's mid
dags 4 uur. Toen was het weer enigs
zins opgeklaard, al was het dan ook
een opklaring van tijdelijke aard, zo
als later zou blijken. In ieder geval
hebben de kinderen nog kunnen ge
nieten van een goede opvoering. De
.laatste opvoering van het Openlucht
spel moest eveneens vervallen.
De schoolkinderen hadden Zaterdag
morgen al als eersten met de regen
te kampen gehad. Toen zij door de 4
muziekcorpsen van de scholen naar de
JSikenlaan waren gebracht, was het
nog droog, maar tijdens de zang van
deze 3500 kinderen begon het reeds
te regenen en bij het laatste nummer
was het reeds een flinke bui gewor
den. Ondanks deze minder prettige
omstandigheden hebben de kinderen,
onder leiding van de heer Kuiper hun
programma keurig afgewerkt. Het
bleek, dat de liederen zeer goed wa
ren ingestudeerd en dat de dirigent,
die voor het eerst deze kinderen diri
geerde, de kinderschaar volkomen in
£ijn macht had.
Na afloop van de kinderzang dankte
burgemeester Bakker voor deze zang-
hulde en bracht hij een driewerf
hoera op Veenendaal uit, dat door de
kinderen grif werd overgenomen.
Ondanks de regen was het Zaterdag
avond nog abnormaal druk in het
centrum, waar velen de regen trot
seerden en waar lange files auto's
langs de verlichting reden. Was het
weer gunstig geweest, dan was het
deze Zaterdagavond niet minder druk
geworden als de eerste Zaterdag van
de feestelijkheden.
Meer dan 100 echtscheidingen.
De laatste knallen van het vuur
werk betekenden voor niet minder
dan 110 paartjes het einde van het
huwelijk, dat zij voor Schout en Sche
penen op het oude „Raedhuys" ge
sloten hadden tijdens de feestweek.
Dit „trouwen" was een bijzondere at
tractie en zelfs enkele uren voor het
vuurwerk was de animo hiervoor zo
groot, dat de Schout geen gelegen
heid meer zag aan de aanvrage te
voldoen.
Het laatste „huwelijk" dat gesloten
werd was nog van een internationaal
karaker, n.l. een Hollandse jongen met
een Engels meisje. De in ontvangst
genomen legeskosten bedroeg 120,-,
welk bedrag Maandagavond door
Schout en Schepenen, in het bijzijn
van de heer Ant. de Ruiter, als voor
zitter van de plaatselijke winkeliers
vereniging in het Juliana-ziekenhuis
aan de Directrice werd overhandigd.
Voor de trouwlustigen overigens een
aangename gedachte, dat zij hun
gulden tenslotte niet alleen voor eigen
genoegen geofferd hebben.
Motorrennen in het Boslaanplan.
Door de Veenendaalse Motorclub
werden Zaterdagmiddag in het Bos
laanplan motorwedstrijden gehouden.
Het parcours omvatte de Boslaan,
Dennenlaan, Groenelaan en Middel
laan. Langs het gehele parcours ston
den duizenden toeschouwers deze
wedstrijden gade te slaan.
In de 125 cc klasse was Eysink su
perieur. W. Waayenberg eindigde als
eerste gevolgd door N. van de Haar,
A. van Dolderen, en D. Rijnders, allen
op Eysink.
In de 350 cc klasse werd een zware
strijd gevoerd tussen Ariël en
Triumph. Evenals in de halve liter
klasse werd in series gereden, terwijl
wegens tijdgebrek de finale niet werd
verreden.
De eerste serie in de 350 cc was
voor P. van Veldhoven met Ariël, ge
volgd door H. Honders (Jawa).
In de tweede serie eindigde P. van
de Haar op Triumph als eerste, ge
volgd door M. Slotboom (Ariël) en
W. Waayenberg (Metcheless).
De eerste serie in de 500 cc klasse
werd gewonnen door G. Slotboom
(Ariël); tweede werd G. Jansen op
Eysink.
De tweede serie was eveneens span
nend en W. Burggraaf op BMW wist
juist voor de finish A. van Dolderen
op AJS te passeren. Derde werd M.
Slotboom (Ariël) en vierde J. v. d.
Weerd op BMW. Als intermezzo werd
een wedstrijd gehouden tussen bak
kers, slagers en kruideniers op trans
portfietsen met manden. Ook hier was
de spanning groot.
Beëdigd makelaar
en taxateur
(Ing. Med.)
Eiermarkt.
Dinsdagmorgen werden op de Vee
nendaalse eiermarkt aangevoerd 88000
eieren. De handel was zeer levendig.
Prijzen werden genoteerd variërend
van 16,- tot 17,- per 100 stuks,
de henneneieren 10,- tot 11,-.
voor het tijdvak van 25 September
tot en met 8 October 1949.
Elk der volgende bonnen geeft
recht op het kopen van
Voedingsmiddelenkaarten 909.
321 Vlees (A, B, D) 100 gram vlees
322 Vlees (A, B) 300 gram vlees
323 Vlees (D) 100 gram vlees
324 Algemeen (A, B, D) 250 gram
rijst
326 Algemeen (A, B) 200 gram kaas
of 250 gram korstloze kaas
334 Algemeen (D) 100 gram kaas
of 125 gram korstloze kaas.
(De.letters achter de bonnummers
geven de kaarten aan, waarop de
betreffende bonnen voorkomen).
Bonkaarten ZA, ZB, ZC, ZE, MD,
MH 911 (Bijz. arbeid, a.s. moeders
en zieken).
Geldig zijn de bonnen gemerkt
met de letter A.
Bovenstaande bonnen kunnen
reeds op Vrijdag 23 September wor
den gebruikt.
De niet-aangewezen bonnen 304,
305, 308, 309, 310, 311, 313, 315, 316,
317, 318 en 319 kunnen worden ver
nietigd.
voor Zondag 25 September 1949.
VEENENDAAL. Ned. Herv. Kerk.
Markt 9.30 uur Ds Bakker, 5 uur Ds
Vroegindewey. Julianakerk 9.30 uur
Ds Vroegindewey, 5 uur Ds v. d. Pol.
Vredeskerk 9 en 10.30 uur Ds v. d.
Pol, 5 uur Ds Bakker. Veeneind 3 uur
Ds Vroegindewey. Dijkstraat 2.45 uur
dhr Gaasbeek. Sola Fide 10 uur Prof.
G. C. Niftrik van Amsterdam, 5.30 uur
uur Ds G. v. Schuppen van Rumpt.
Ger. Kerk 9, 10.30 en 5 uur Ds v.
Enk.
Chr. Ger. Kerk 9.30 en 5 uur Ds
Slofstra.
Ger. Kerk, onderh. art. 31 K.O.,
Openb. lag. school, Pr. Bernhardlaan,
9 en 5 uur Stud. A. de
Jager van Kampen.
Ger. Gem. 9.30 en 5 uur Ds Kok.
Leger des Heils. Zaterdagavond 7
uur Straatzang. Zondagmorgen 10 uur
Heiligingsdienst, 7 uur Openluchtsa
menkomst, 8 uur Verlossingssamen
komst.
Ned. Prot. Bond 10.30 uur Ds. Wolfson
van Ede.
RHENEN. Ned. Herv. Kerk 10 en
6 uur onbekend.
Ned. Herv. Ger. Evang. 10 en 6
uur dhr J. J. Meel van Leiden.
Oud Ger. Gem. 10 en 6 uur leesd.
ELST. Ned. Herv. Kerk. 10 en 6
uur Ds Vlasblom.
Oud Ger. leesdienst.
ACHTERBERG. Ned. Herv. Kerk
'dhr v. Viegen.
Veeneind: Donderdag 29 Sept, n.m.
?.30 uur dhr Edelman van Soestdijk.
OVERBERG. Ned. Herv. Kerk 10 en
7 uur dhr v. Noort.
Oud Ger. Gem. leesdienst.
RENSWOUDE. Ned. Herv. Kerk
9.30 en 6.30 uur Ds Hop.
Ger. Kerk 10 en 6.30 uur Ds Mole
naar.
EDERVEEN. Ned. Herv. 'Kerk 10
en 6.30 uur Ds Bieshaar.
VEENENDAAL.
Zondagsdienst doktoren.
Van Zaterdagmiddag 2 uur tot
Maandagmorgen 8 uur alleen voor
zeer dringende gevallen dokter J. P.
Vergouwen, Kerkewijk, Telefoon 409.
EDERVEEN.
Van Zaterdagmiddag 6 uur tot Zon
dagavond 12 uur dokter Waard.
de Klomp - Telefoon 200
ELST-AMERONGEN.
Van Zaterdagmiddag' 2 uur tot
Maandagmorgen 10 uur alleen voor
zeer dringende gevallen dokter Van
Ommeren te Eist (U.).
Het Leger des Heils.
Vrijdag 30 September a.s. hoopt het
Leger des Heils haar grote jaarlijkse
Bazar te houden in de eierhal aan de
Achterkerkstraat. Aanvang 7 uur 's
avonds.
Verschillende attracties zullen er
zijn en het is de moeite waard er
eens een kijkje te gaan nemen. De
baten van deze avond komen ten
goede aan het mooie werk wat het
Leger des Heils in Indonesië verricht,
in de Leprozeriën, Ziekenhuizen, Ko
lonies, en in het bijzonder het werk
onder onze jongens overzee.
