£m ïiomanPie£d Nieuwsblad voor Veenendaal en Omstreken Na 10 jaar weer terug Hagebak van 24 e JAARGANG VRIJDAG 13 Januari 1950 No. 2 UITGAVE: DRUKKERIJ „DE GELDERSE VALLEI" MAANDERBUURT, EDERVEEN, RENSWOUDE, SCHERPENZEEL Veenendacd OPROEPING Hoest gij? Santel siroop Fa J. F. T A K Frisia" Wolspinnerij COCOSMACROONTJES f. 1per 250 gram COCOSQALETTERS 62 ct. per 250 gr. zeer voordelig GROTE COCOSMACRONEN 12 ct. per stuk óijkstRA 'P'iedLk&euAten. AMERONGEN Abonnementsprijs F 0.85 per kwartaal Losse nummers 6 cent Redactie en Administratie Parallelweg 8, Veenendaal Telefoon 601 Redactie W. F, ter Hoeven VALLEI ADVERTENTIES Gewone advertentieprijs per m»m. 12 cent. Minimumprijs per advertentie F. 3.— Vraag en aanbod F. 1.30 van 1-20 woorden. Elk woord meer 6 cent. V*rschijnf 1 k«»r per week inSTICHTS- en GELD-VEENENDAAL, AMERONGEN, ELST, RHENEN, ACHTERBERG, OVERBERG, DE HAAR, HEUVELSE STEEG, GROEP, BENEDENEIND, KADE, Ergens in de bergen van Wesl-Java, daar huist een zonderling. Men noemt hem „de Turk" want zijn wieg stond te Istanboel in Turkije, het land van zijn moeder. Zijn vader was een Ne derlander van geboorte. Op 31 Augus tus 1919 werd de kleine Westerling ge boren, het kind, dat nu na 30 jaar de regering van de pas met souvereiniteit bekleedde Indonesische Republiek in beroering brengt. Westerling houdt van het avontuur en van de wapenrok. Toen dan ook de wereldoorlog II begon, liet hij zijn werk in Istanboel in de steek en nam dienst in de legers van de geallieerden. Dan vecht hij in Noord-Afrika, maakt later deel uil van de Prinses Irene Brigade in Engeland, gaat met een militaire op dracht naar Brits-Indië, keert terug in Engeland, wordt daar opgeleid tot pa rachutist en wordt dan na de capitu latie van Duitsland boven Medan op Sumatra afgeworpen. Daar komt hij aan het hoofd van het Inlichtingenbu reau en neemt er deel aan verschillen de militaire operaties, waarbij hij zwaar gewond wordt. Zijn verdiensten worden erkend en beloond. Westerling heeft de rang van kapitein gekregen en het is kapitein Westerling, die in 1946 op Borneo, waar extremisten de kop opstaken en de bevolking terroriseerden, in korte tijd rust en orde weet te herstellen. In bloed is de opstandige beweging ge smoord, want kapitein Westerling heeft een harde hand en houdt van geen halve maatregelen. Voor korte tijd heeft hij de wapen rok uitgetrokken om zich ergens op West-Java aan de handel te wijden. Als hij daar woont, volgt hij met meer aan gewone oeïartgütéiilrïg d._ snelle politieke ontwikkeling van de In donesische kwestie en hij verpandt- zijn liefde aan de negara Pasvendan, waar hij woning en werk vond. Toen in Februari 1948 Pasoendan als een au tonome negara werd erkend, was dat naar het hart van Westerling, maar toen daarna de regering van Djokja aan de zelfstandigheid van Pasoendan begon te tornen, kon hij niet rustig blijven. Hij stak zich weer in zijn militaire te nue en plaatste zich aan het hoofd van de strijders voor de vrijheid van het land. Zo huist hij dan in de bergen van Oost-Java, hij, het hoofd van een le germacht. Kapitein Westerling voert nu op eigen houtje een querilla-strijd en niemand kent de sterkte van zijn benden, maar zeer velen ondervonden reeds, dat er met zijn strijders niet te spotten valt. Thans heeft „de Turk" beloofd de strijd te zullen staken, maar dan moe ten zijn troepen niet als muiters wor den beschouwd, maar als een officiële legermacht worden erkend, aan wie nu door de regering der R.I.S. opdracht moet worden gegeven in Pasoendan de rust en de orde te handhaven. Daar bij moet diezelfde regering de negara Pasoendan ongerept zijn verkregen rechten als zelfstandige deelstaat la ten en zo niet, dan blijft de strijd en kapitein Westerling schuwt die niet. Wat zal nu Djokja doen? Het wil van geen onderhandelen weten en reeds zei premier Hatta: Als Wester ling begint, beginnen wij ook. Dat kan wel eens hart tegen hart gaan, maar met dat al blijft er de strijd op Java en is er van vrede geen sprake. En wie zal zeggen hoeveel strijd er nog voor de deur staat, wanneer ook an dere gebieden zich'niet goedschiks wil len laten spannen in het gareel van de Republiek Indonesia. Onze regering keurt het doen en la ten van kapitein Westerling ten streng ste af en zij zal ook afkeuren iedere opstandige beweging tegen het streven dv_-i Rc-i* aLlick i-.c.:.<r hei sJesshUe- i over de gehele archipel, maar zij zal niet kunnen ontkennen, dat zij genoeg gewaarschuwd is voor een ontijdige overdracht der souvereiniteit aan een Republiek, die onmachtig is om vrede te brengen en onwillig om aan recht matige eisen van sommige volken in het grote rijksgebied te voldoen. INGEZONDEN. Vereniging tot stichting en instand houding van Chr. Scholen voor Buiten gewoon Onderwijs voor Veenendaal en Omstreken. Gaarne geven wij plaats aan het on derstaande. Zoals in deze circulaire van het Bestuur der Vereniging voor B.L.O. wordt opgemerkt, hebben we in ons blad van 12 December 1947 en ook daarna gewezen op de grote be tekenis van een B.L.O. school voor onze gemeente en het verheugt ons, dat we dit jaar de opening van zo'n school mogen tegemoet zien. We twijfelen niet of aan de oproep om financiële steun zal spontaan ge hoor worden gegeven. HET VERGETEN KIND. Dat nu geholpen kan worden. Herin nert U zich nog het persbericht van 12 December 1947, waarin gewezen werd op de dringende noodzaak van de stichting ener school voor het ver standelijk minder bedeelde kind? Daarin werd tevens naar voren ge bracht, dat Veenendaal reeds aan alles voor de kinderen gedacht had, van de kleuterschool tot de H.B.S. toe, doch dat voor de kinderen, die op de ge wone lagere school niet meekunnen, niets was gedaan. 'De stakkers, die het gewone school- tempo niet kunnen bijhouden worden voor een te zware taak gezet, een voudig doordat hun verstandelijk ver mogen beneden het middelmatige ligt. Zij komen dan op latere leeftijd in de maatschappij met een te grote achterstand in hun geestelijke ontwik keling, een ontwikkeling, die op de school voor buitengewoon lager onder wijs, zo die had bestaan, zeker van geval tot geval belangrijk had kunnen zijn verbeterd. Onze Vereniging, die destijds op ini tiatief van de heer J. v. d. Nadort werd opgericht, stelde zich ten doel, zo spoedig mogelijk te komen tot stich ting ener christelijke school voor B.O. te Veenendaal. Grote moeilijkheden moesten worden overwonnen, ook financiële. Doch onlangs heeft U in de pers kunnen lezen, dat de zo vurig begeer de school voor het geestelijk zwakke kind te Veenendaal in de loop van 1950 zal kunnen worden verwacht. Er zal een nieuw gebouw worden ge sticht; inrichting en leermiddelen zul len „af" zijn, aangepast aan de eisen des tijds. Een woord van warme dank bren gen wij gaarne aan ons Gemeentebe stuur, voor de krachtige medewerking, die wij op financieel en technisch ter rein mochten ondervinden. Nu is echter het woord aan de in woners, de bedrijven, de kerkeraden en de verenigingen van Veenenaal en omgeving, alsmede aan de besturen der omliggende gemeenten. Zult gij achterblijven, nu Uw hulp wordt gevraagd? Gij hebt voor Uw ziekenhuis, Uw H.B.S., Uw huishoud school grote belangstelling getoond en geldelijke bijstand verleend en gij zult Uw B.L.O. school, die zozeer Uw steun verdient, zeker niet vergeten. Ons bestuur heeft gemeend, naast het verstrekken van giften ineens en donaties per termijn, ook de moge lijkheid tot deelname in een onder handse geldlening, rentende 3 y2 ten laste onzer Vereniging, (dit laatste voor storting op 1 Juli 1950) -te kun nen aanbevelen. Er is geld, veel geld nodig. Wanneer ieder naar vermogen bijdraagt, zullen wij er met Gods hulp komen. Alle gelden kunnen worden overge schreven of gestort op de rekening van onze penningmeester bij de Am- stei'damsche Bank N.V., Kantoor Vee nendaal (postrekening dezer Bank no. 119518). Wanneer gij onze Vereniging bij testament wilt gedenken, dan verzoe ken wij U, zich te bedienen van de volgende titel: „Ik legateer aan de Vereniging tot stichting en instand houding van Christelijke scholen voor Buitengewoon Onderwijs voor Vee nendaal en Omgeving, gevestigd te Veenendaal, een bedrag van INGEZONDEN. Wanneer gaan we met onze kinderen naar een spraaklerares? ,,'t Gaat vanzelf wel over" is een gedachtenloze fout. In dit artikeltje zou ik gaarne het licht werpen op enkele van de meest voorkomende spx-aakgebx-eken, te be ginnen met stotteren. Als een kind ongeveer een jaar oud is, begint de spontane spraak. Dit spreken is doorgaans in de eer ste levensjaren gekenmerkt door phy- siologisch stotteren, d.w.z. het is na tuurlijk, de leeftijd in aanmerking ge nomen. Dat hakkelen en herhalen be hóórt dus bij de spraakontwikkeling en is een gevolg van het feit dat het kind meer wil zeggen dan waartoe het in staat is. Het heeft nog niet de be schikking over voldoende woorden en uitdrukkingen en z'n denken is dus z'n kunnen vooruit. Doordat dit herhalen van letters en woorden een natuux-lijk verschijnsel is, mag men er géén aandacht aan schenken, men mag er het kind onder geen voorwaarde op attent maken. Be houdens ex-nstige uitzonderingen is het kind zich nog niet bewust dat het hak kelt. Welnu, men late het onbewust! In deze periode van 25 jaar doet men dus als regel het beste met het stottex-en enerzijds te negeren, an derzijds het kind te helpen, door woorden waarnaar het zoekt, aan te vullen, en door vragen te stellen over hetgeen het te vertellen heeft. Anders wox-dt het, wanneer het kind blijft stotteren, nadat het over ge noemde periode heen is, dus op 5- jarige leeftijd en ouder. Dit stotteren is dan niet meer natuurlijk, doch eist wel degelijk deskundige behandeling, evenals z.g.n. thymogeen stotteren, 'l ur.z—sloiterer.„dat .olotyling ontsfna» door een hevige schrik of emotie. Wacht men te lang met het kind in behandeling te geven, dan kunnen minderwaardigheidsgevoelens optre den. Het kind tx-ekt zich terug uit vrees, door andere kinderen uitge lachen te worden. Ze praten dikwijls alleen, wanneer dat noodzakelijk is, worden eenzelvig en stug en groeien zo op tot a-sociale mensen. Onlangs ontmoette ik iemand van 25 jaax-, een flinke jongeman om zo te zien, een goed vakman, maar vol komen stom, d.w.z. hij zweeg in alle talen en tegenover iedereen behalve z'n vader. Het stotteren was dus in de loop der jaren zó ernstig geworden, dat hij geen kans meer zag, zich in normale, ge sproken taal te uiten. Dit is wel een zeer somber beeld dat ik U schilder en doorgaans loopt het zo'n vaart niet. Maar wel draagt een stotteraar z'n gebrek in de regel mee als een levenslang leed, hetgeen niet nodig geweest zou zijn, indien men tijdig een deskundige had geraad pleegd. Bovenstaande geldt ook min of meer voor kinderen of ouderen die „door de neus praten", tengevolge van een gehemeltespleet of een te kort gehe melte, nadat de amandelen zijn ge knipt of gepeld, of soms ook is het zonder meer een aanwensel. Dit „door de neus praten" is in de regel zeer hinderlijk, het kan de spraak moeilijk verstaanbaar maken. School kinderen worden er dikwijls om uit- vrij van alle rechten." Bij voorbaat zeggen wij U hartelijk dank en onze school bij voortduring en medeleven aanbevelend, verblijven wij, hoogachtend, Namens het Bestuur: C. GOOTE, Voorzitter. S. W. KLEEFSMA, Secr. K. BOK, Penningmeester. gelachen, hegeen bovenbeschreven ge volgen kan hebben en dus weer rem mend kan werken op een normale ont wikkeling van het kind. Het komt nogal eens voorT dat kin deren van 5, 6 jaar en oudex-, nog slecht spx-eken, letters weglaten of verkeerd uitspreken, slissen, enz. Door hun gebrekkige spraak worden ze wel als min of meer achterlijk be schouwd, dit vaak ten onrechte, want deze kinderen kunnen zelfs zeer in telligent zijn. Met spraakles heeft men bij hen in vrij kox-te tijd succes. Men moet deze kinderen goed on derscheiden van hen, die door verstan delijke onvolwaardigheid niet tot de normale spraak zijn gekomen. Bij hen duurt de behandeling veel langer en heeft minder resultaat. Terloops wil ik hier even vermelden dat slissen niet het gevolg is van een te lange tong, zoals dikwijls wordt gemeend, maar van een verkeerde tonghouding. Er behoeft dus niet aan te worden geopereerd, maar er moet wel tex-dege worden geoefend! Tenslotte is heesheid een kwaal die zowel bij kinderen als bij volwasse nen voorkomt. In de regel is deze heesheid het gevolg van overmatig en vex-keerd stemgebruik. Moge dit beknopt overzicht helpen bijdragen tot een betere kijk op het veelzijdige terrein van de spaakgebre ken.- M. VAN AMERONGEN, Spraaklerares. 2e Kerstdag, omstreeks 22.40 uur, wex-d een jongen aangereden door een auto op de Kerke wijk, ter hoogte van de Gasfabriek. Een tweetal personen was hiex-van getuige. De Korpschef van Politie te Veenen daal verzoekt deze pex-sonen zich aan JEL 'Sftau '•'■-h .PoI'Üe. "Veenen daal bekend te maken. PER GROTE FLACON F. 1.25 DROGISTERIJ Hoofdstraat 118 Apoth. Ass. V'daal Ing. Med. Bekendmaking. Burgemeester en Wethouders van Veenendaal maken bekend, dat nota's wegens gedane leveranties enz. ten behoeve van het vierhonderd jarig be staan moeten worden ingediend ter gemeente-secretax-ie, Hoofdstraat 100, vóór 25 Januari 1950. Nota's, welke na die datum worden ontvangen, zullen vertraging in de afwikkeling onder vinden. Veenendaal, 10 Januari 1950. Burgem. en Weth. voox-noemd: De Burgemeester, A. BAKKER. De Secr., D. BLANKESPOOR. Marktberichten. Ruim 85.000 eieren waren Dinsdag morgen op de Eiermarkt te Veenen daal aangevoerd. De prijzen varieer den van 10,- tot 11,50 per 100 stuks. De aanvoer op de fciggenmarkt be droeg 45 stuks. De prijzen varieex-den van 25, tot 40,-. Bazar van „Caecilia". Het Veenendaalse Harmoniegezel schap „Caecilia" zit op hoge kosten. De instrumenten voor een dergelijk orkest zijn ontstellend hoog in prijs, terwijl ook de prachtige uniformen veel geld kosten. Vooral wanneer nieuwe leden tot het orkest toetreden, dan is er geld nodig. „Caecilia" heeft thans het geluk, dat talrijke leden, overigens uitstekende spelers, het or kest komen versterken, waarvoor nieuwe instrumenten en uniformen nodig zijn. Het Uniformcomité van „Caecilia" organiseert daarom weer een bazar om de moeilijkheden het hoofd te bieden. En er wordt niet aan getwijfeld, of opnieuw zal de Veenendaalse bevol king tonen, dat zij dit orkest welge zind is. De bazar wordt gehouden op 19, 20 en 21 Januari a.s. in de gemeentelijke eiex-hal, waarbij wederom nieuwe at tracties aanwezig zijn. Laten we hopen dat deze bazar „Caecilia" index-daad in staat zal stellen de nieuwe leden geheel te installeren. Overigens verwijzen wij naar het in dit nummer voorkomende advertentie. De oudste dix-ecteur van de N.V. Frisia Wolspinnerij, de heer D. Feitz, heeft Maandag afscheid genomen van de directie en personeel van deze fa briek, nadat hij gedurende 40 jaren aan het hoofd van deze wolindustrie heeft gestaan. Een leven van moeizame arbeid ligt in deze 40 jaren opgesloten. Onder zijn leiding werd grote vooruitgang geboekt. Het gehele personeel, van hoog tot laag heeft de gelegenheid gretig aan vaard, om van deze gewaardeerde directeixr afscheid te nemen. De heer W. Feitz, zoon van de scheidende di recteur en eveneens reeds geruime tijd lid der directie, zal de heer Feitz als president-directeur opvolgen. Burgerlijke stand. Ondertrouwd: Dirk Jacobus van Ommeren, 21 jaar en Elisabeth Bol- dex'man, 23 jaar; Simon Simonsz, 22 jaar en Hendrika Catharina Roseboom, 22 jaar. Getrouwd' Jphan Nicolaas van Nieuwamerongen, 26 jaar en Cornelia Chx-istina van de Weerdhof, 23 jaar. Geboren: Jannetje, d. van W. J. Tijssen en C. Bouman; Saartje, d. van W. J. Tijssen en C. Bouman; Gerdina Jacoba, d. van B. Wesseloo en W. van Hunnik; Jan, z. van H. Gerritsen en J. Kroes; Aartje, d. van W. Davelaar en A. Bouman; Geertruida, d. van B. W. van Dam en J. van Dijk; Jan, z. van J. Arends en J. van Dolderen; Jan Gijsbert, z. van D. van Binsber- gen en A. Rustenhoven; Jacob, z. van J. van Stuivenberg en C. H. W. van Os; Willem, z. van W. Pater en H. B. Versteeg; Janette Teuna, d. van W. van Braak en D. G. Hardenxan. Overleden: Willemijntje Diepeveen, 74 jaar en 11 maanden, weduwe van Jan de Gooijer. (Ing. Med.) (Ing. med.) Gevonden en verloren voorwerpen. De Burgemeester der gemeente Vee nendaal maakt bekend dat ten Ge meentehuize Hoofdstraat 34, terug te bekomen zijn de navolgende op de openbare weg gevonden voorwerpen: rechter lederen handschoen; blauwe want; paar witte wanten; kindermuts; bruin wollen want; grote dop (auto- wiel); combinatietang; capuchon; blauwe damesrok; oorbel; groen ge breide dames handschoen; ceintuur; zwarte dames handschoen; glacé heren handschoen. Dat als verloren aangegeven zijn: drie portemonnaies; zwarte vulpen; herenhorloge; bruine alpinomuts; lichtgroene ceintuur; damesbril; pad- vindersriem (met fluit); boekje Ne derlandse spoorwegen; bruin wollen handschoen; emaille bordje; zwarte dames parapluie met grijze streep; no titieboekje; zwart handtasje met in houd; bruine capuchon; weggevlogen een fazant. voor Zondag 15 Januari 1950. VEENENDAAL. Ned. Herv. Kerk. Markt 9.30 uur Ds Bakkex-, 5 uur Ds Vroegindewey. Julianakerk 9.30 uur Ds Vroegindewey, 5 uur Ds v. d. Pol. Vredeskerk 9 en 10.30 uur Ds v. d. Pol, 5 uur Ds Bakker. Dijkstraat 2.45 uur Ds Bakker. Veeneind 3 uur Ds v. Wijrxgaarden. Sola Fide 10 uur Ds P. G. de Veij Mestdagh van Rotterdam, 5.30 uur Ds Geri-itsen van Rotterdam. Ger. Kerk 9, 10.30 en 5 uur Ds v. d. Brink. Ger. Kerk onderh. art. 31 K.O. Openb. lag. sch. Pr. Bernhardlaan, 8.45 en 5 uur Stud. C. Trimp van Am stelveen. Chr. Ger. Kei-k. 9.30 en 5 uur Ds Slofstra. Ger. Gem. 9.30 en 5 uur Ds Kok. Leger des Heils. Zaterdagavond 7 uur Straatzang. Zondagmorgen 10 uur Heiligingsdienst, 7 uur Openluehtsa- menkomst, 8 uur Verlossingssamen komst. Ned. Prot. Bond. 5 uur Ds Alons van Emmen. RHENEN. Ned. Herv. Kerk 10 uur Ds v. d. Linden, 5 uur Ds Kooreman. Ned Herv. Geref. Evangelisatie 10 exx 6 uur Ds M. J. Lekkerkerker van Amsterdam. Geref. Gem. leesdienst. ELST. Ned. Herv. Kerk 10 en 6 uur Ds Vlasblom Geref. Gem. leesdienst. Geref. Gem. Dinsdag 17 Januari, n.m. 7 uur, Ds Heerschap van Wageningen. Nea." Hërv. ft.érk.wTDrol' én uui Ds J. J. v. Oosterzee van Doorn. Ned. Prot. Bond (zaal Buitenlüst) 10.30 uur Ds J. Zuurdeeg, voorg. N.P.B. te Parijs (Frankrijk). ACHTERBERG. Ned. Herv. Kerk 10 en 6 uur dhr. v. Viegen. Veeneind Donderdag 19 Januari, n.m. 7.30 uur dhr. Zwijnenburg van Utrecht. OVERBERG. Ned. Herv. Kerk 10 en 7 uur dhr. v. Noort. Oud Geref. Gem. Woensdag 18 Janu ari, nam. 7 uur, dhi\ De Jong van Kra- lingseveer. RENSWOUDE. Geref. Kerk 10 en 3 uur Ds Molenaar (voorber. H.A.) Ned. Herv. Kerk. 10 en 6.30 uur Ds W. Hop. EDERVEEN. Ned. Herv. Kerk 10 en 6 uur Ds Bieshaar VEENENDAAL. Zondagsdienst doktoren. Van Zaterdagmiddag 2 uur tot Maan dagmorgen 8 uur alleen voor zeer drin gende gevallen dokter J. H. Kets, Hoofdstraat, Tel. 628. EDERVEEN. Van Zaterdagmiddag 6 uur tot Zon dagavond 12 uur dokter Ringelestijn, Ederveen, TeL 201. ELST-AMERONGEN. Van Zaterdagmiddag 2 uur tot Maan dagmorgen 10 uur alleen voor zeer dringende gevallen dokter Kars te Amerongen. Diefstal spoedig opgehelderd. Een Veenendaler, die een dezer da gen 's avonds weer in zijn woning aan de Klaas Katerstraat kwam, nadat hij enkele uren weggeweest was, ontdekte dat ongenode gasten een bezoek aan zijn woning hadden gebracht. Een vluchtig onderzoek wees uit, dat een dief zijn slag geslagen had, maar alleen een kinderspaarpot en een fles sterke drank als buit had meegenomen. De politie werd onmiddellijk van deze diefstal op de hoogte gesteld, die al spoedig tot de arrestatie van de ver moedelijke dader overging. Op het politiebureau legde hij een volledige bekentenis af, zodat hij en kele uren, nadat hij de diefstal had ge pleegd, reeds achter slot en grendel zat. Uit een en ander blijkt wel, hoe men de taak van de politie verlicht, indien men onmiddellijk de politie var een en ander in kennis stelt.

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1950 | | pagina 1