Wet op de Publiekrech terlijke Bedrijfs organisatie. Nieuwsblad voor Veenendaal en Omstreken Veenendaal's Begroting voor 1950 aangenomen. Het gaat natuurlijk Hagebak van 'PlexUM^eu'iterL T A K 's 24* JAARGANG VRIJDAG 10 Februari lf50 Fa J. F. T A K No 6 *honn»m»nt»prl|» F 0.8!) r>»r kwftrtnol Ion» nummw) 0 R»>lucti» »n Adniiiililrntl» Pnrnll»lw*g 8, V«»n»ndool T»l»foon 601 S»Ha< tl» W. F. t»r Hf>rv#r VALLEI UITGAVE: DRUKKERIJ ..DE GELDERSE VALLEI" ADVERTENTIES. '•'•won» a>lv»(r•ntlnprijs par Ti.«n. 12 Minimumprijs pc od»»"»-"tl» F 3 Vrna g nnnhod F. 1.30 »on 1-20 wor>rH»n. Elk woord "•er ft cmnt Vtrackijnf T p*r week in: STICHTS- en GELD-VEENENDAAL. AMERONGEN, ELST, RHENEN, ACHTERBERG, OVERBERG. DE HAAR. HEUVELSE STEEG, GROEP. BENEDENEIND KADE MAANDERBUURT. EDERVEEN. RENSWOUDE, SCHERPENZEEL Zo is dan deze wet door de Staten- Generaal aanvaard en inmiddels reeds door de Koningin bekrachtigd. Men moet echter niet menen, dal nu door deze wel meteen het gehele be drijfsleven is georganiseerd. Verre van daar. Wat tot slanö gekomen is, is niet anders dan een raamwet, d.w.z. een wet, die weliswaar reeds enkele lichamen instelt, maar de moeite naar de toekomst schuift. Met dat al is met deze wet een nieuwe fase in de wereld van de arbeid begonnen en hel zal van de onderlinge verstandhouding tussen werkgevers en werknemers goeddeels afhangen of straks de Product- en Be drijfschappen ledige constructies zul len blijken, dan wel lichamen, die al lereerst het belang van de bedrijven en van de bedrijfsgenoten dienen, maar daarnaast ook het algemeen belang be vorderen. Reeds vóór, maar ook tijdens de be handeling van de wet in de Tweede Kamer hebben heel wat ondernemers hun veto er over uitgesproken of hun ernstige bedenkingen er tegen inge bracht. De heer Ir E. L. C. Schiff Jr., directeur van de Vredesteinfabrieken achtte de hele P. B. O. overbodig. De heer Ch. de Monchy noemde het ont werp in zijn opzet onjuist, ook al zou- d£n er eventueel goede kanten aan zitten. De heer Ir F. J. Philips zei over tuigd te zijn, dat met deze wet hot pyard van Troje zou worden binnen gehaald. De hoofdgroepen Banken, Handel en Verzekering wezen in een adres aan de Eerste Kamer het ontwerp "onvoorwaardelijk af. Zij schreven: De behartiging van de belangen van het bedrijfsleven, ondernemingen en de daarin werkzame personen, is de na tuurlijke taak der georganiseerde on dernemers, resp. werknemers. De zorg voor het algemene belang is de uit sluitende taak van zijn vertegenwoor diger, de overheid. Iedere verstoring van deze natuurlijke werkverdeling achten wij tot mislukking gedoemd. En om niet meer te noemen veertien hoogleraren gaven als hun mening te kennen, dat het ontbreken van een co ördinerend beginsel het fundamentele gebrek was. waarop het stelsel schip breuk moest lijden. Medezeggenschap van de arbeid geeft het ontwerp niet, daar de zeggenschap van enkele ar- bcidersvertegenwoordigers in een bu reaucratisch bedrijfsorgaan te ver bui len het gezichtsveld van de individu ele arbeider in de individuele onder neming ligt. Al deze stemmen bewijzen wel heel duidelijk, dat de gedachte van de be- Irijfsorganisatie nog groeien moet. Toch is die gedachte niet nieuw. Het was Dr A. Kuyper, die zich reeds in 1874 bij de begrotingsdebatten in de Tweede Ka mer voor bedrijfsorganisatie verklaar de. Later was het Tabna. die een po ging deed om een vorm van bedrijfs organisatie wettelijk te funderen in zijn Raden van Arbeid, welke poging echter faalde, omdat de Radenwet van 1914 slechts van beperkte strekking was. Dat thans het streven naar een wet telijke bedrijfsorganisatie onweerstaan baar werd. is echter vooral toe te schrijven aan de sterke ontwikkeling van het vakverenigingsleven. De mas sa der arbeiders is in beweging geko men en zij verlangen erkenning van hun rechten als mensen en bedrijfsge noten. Die rechten hebben zij en ze worden hun gewaarborgd in de nu tot stand gekomen wet op de bedrijfsorga nisatie. Zo is het ook gezien door de leden van de Tweede en van de Eerste Ka mer, die beide met grote meerderheid het wetsontwerp hebben aanvaard. De ze meerderheid zou nog groter zijn ge weest, wanneer de Minister tegemoet gekomen was aan het bezwaar van de Anti-revolutionnairen en van de leden der Christelijk Historische Unie „dat Hoofdbedrijf- en Bedrijfschappen zul len ingesteld •.-voeden bij Algemene Maatregel van Bestuur. Zij achtten die in strijd met de Grondwet en daarom besloten zij hun steun aan het wetsont werp te onthouden. Dat was voor deze voorstanders van de bedrijfsorganisa tie een pijnlijke situatie. De Minister heeft in zijn Memorie van Toelichting het terrein, dat nu met deze wet definitief is betreden een nog in belangrijke mate „terra incognita" genoemd. Inderdaad zal wel blijken, dat er zich nog heel wat moeilijkhe den zullen voordoen wanneer het komt tot uitvoering van de vele wetsbepa lingen. Van slagen zal er alleen sprake kunnen zijn, als er zowel van werkge vers- als van werknemerszijde de ern stige wil aanwezig is om elkaar te be grijpen en te waarderen. Zo alleen wordt de bedrijfsvrede gediend. écutcksz tfêank esi teut adem fius a(s mcAg&ridatiuJ: (Ingez. Med.) De voltallige gemeenteraad behan delde vorige week Donderdagavond de gemeentebegroting voor hel dienst jaar 1950 in een vergadering, welke bijna 4 uur duurde. De hoofdfactoren speelden bij deze besprekingen de hoofdrol, n.l. de invoering van een Reinigingsbelasting en de benoeming van een maatschappelijk werkster. De gehele raad verzette zich tegen de in voering van deze nieuwe belasting. Om trent de benoeming van een maatschap pelijk werkster waren de meningen zeer verdeeld, maar na de stemming bleek, dat er 10 voorstanders waren, zodat dit punt een overwinning voor B. en W. betekende, tegenover hel ver lies van de nieuwe reinigingsbelasting, dal met 12 tegen 3 stemmen verwor pen werd. Voordat men met de algemene be schouwingen begon, werden eerst nog een 9-tal agendapunten afgewerkt, het geen overigens niet meer dan enkele minuten vergde. De heer Joh. van Hardeveld (PvdA) H - VOORLICHTINGSBUREAU fr* VAN DIN VOEOINGSRAAO OVERVOEDING. Het is nog niet zo lang geleden, dat vrijwel ons gehele volk aan on dervoeding leed. En thans, hoe on waarschijnlijk het ook moge lijken, zijn er vele mensen weer overvoed. Deze overvoeding, die voornamelijk aan de dag treedt door een te hoog lichaamsgwicht, is het gevolg van een ondoelmatige voedselkeus. Een voedselkeuze met overvoeding als gevolg is niet gebonden aan een ho ger of lager inkomen. Te dikke men sen worden in alle klassen van de bevolking aangetroffen. De verspilling van voedingsmidde len, de adviezen, die het teveel aan voeding kost, zouden alleen al vol doende reden zijn om tegen over voeding te waarschuwen. Voor de betrokkenen zelf is echter nog be langrijker het feit, dat overvoeding de gezondheid direct schaadt. Het aantal patiënten, dat lijdt aan ziekten, ontstaan door overvoeding zoals bijvoorbeeld diabetes, gal en leverziekten is in ons land sterk toegenomen. Ook kortademig heid, vooral bij trappen lopen, en een verminderd uithoudingsvermo gen, kunnen een gevolg zijn van overvoeding. Een voeding, die te rijk is aan zetmeel stoffen en vetten, leidt tot overvoeding. Al te veel worden ver waarloosd het aantal lepeltjes suiker in de vele kopjes thee en koffie, de koekjes, gebakjes en de chocolade, die por dag of bij feestelijke gele genheden gegeten worden. Een gezond mens blijft op een vrij wel constant gewicht en is hij te dik. dan moet hij afvallen tot het gewicht dat bij zijn leeftijd, lengte en sexe behoort. Men raadplege hiervoor de dokter. Besteed Uw gezinsinkomsten goed. Gebruik een volwaardig diëet, dat evenwichtig is samengesteld. Ruim daarbij een grote plaats in voor melk en groenten en beperk het snoepen! ER WORDT VOOR BETAALD Er is tegenwoordig eigenlijk geen aardigheid meer aan: we zijn ver plicht verzekerd voor dit, we zijn verzekerd voor dat we krijgen kindertoeslag waar de baas voor be taalt.... je snapt gewoonweg niet. dat er nog mensen zijn die kanke ren. Nou ja, die kleine zelfstandi gen, die straks misschien bij het derde kind ook een kleinigheidje krijgen maar dat zijn van die rare, vrijgevochten vogels, die kan je eigenlijk nooit helpen. De gewone loontrekkende heeft z'n dokters: één van zichzelf en een van de Raad van Arbeid. Betalen voor een zieken fonds? Uit de tijd meneer. Dat doet alleen nog maar een zogenaamde middenstander die zijn zo ouder wets. Je levert je bonnetje wekelijks of maandelijks maar in en als je er maar voor zorgt, dat je die gekregen dingen niet verliest, dan is er geen vuiltje aan de lucht. Nu hebben wij in ons gezegende land, dat voorop staat bij de bevor dering van de volksgezondheid ge lukkig ook een vrije artsen keuze. Zo nu en dan mag je zelfs van dok ter veranderen. Dat is goed. dat is mooi. Nu weet ik. dooatoevallig, een en ander van zo'n doktersfondsprakti. k af. Ik weet bijvoorbeeld, dat een arts voor een verplicht verzekerde de ka pitale sbtn vair^r4,68 per-.r;Jsfti ontvangt. Daarvoor moet-ie komen als de patiënt ziek is en daarvoor moet hij de patiënt ook het hele jaar door ontvangen, als hij zich niet lel:- ker voelt. Niet om het een of ander, maar ik zou voor dat bedragje zo n klagende zieke, half-zieke of helemaal niet-zieke schare niet dag in dag uit willen ontvangen. Maar dokter zijn betekent een roeping volgen. Dat doen ze dus en dat moe ten ze. En als een dokter de patiënt niet bevalt, dan kan hij een andere dokter krijgen. Daarvan wordt de arts kennis gegeven. Hij weet dus, dat patiënt Jansen is weggegaan c n dat die zijn gezondheid tegenwoor dig door een andere arts laat ver zorgen. Daar maken de dokters gee n koude drukte over: er zijn nu een maal te veel verplicht verzekerde patiënten voor hem of voor haar een ander. Nu gebeurde het dezer dagen, dat een dokter zo'n vroegere patiënt tc - genkwam. Ja, dat was waar ook, ede Jansen had voor zijn diensten be dankt, schoot door hem heen, toen hij Jansen ontmoette. Eigenlijk raar hij dacht, dat hij de man altijd goed en behoorlijk had geholpen ook 's nachts. Dokter wou toch wel eens weten, waarom die man nu e< n andere arts had genomen. „Dat h< b ik niet gedaan," antwoordde Jansen verontwaardigd „dat is werk van m'n vrouw". „Had die dan klachten?" „Ach nee, klachten „indirect" nijt U was ook wel goed voor h t geven van watten en boorwater cn zo, maar de buurvrouw zei, dat d'.e andere dokter nog beter was".... Ik zou de klok niet graag terug zetten, maarrezijn wij mis schien toch te gul met onze sociale verzekeringen? Mevrouw Jansen heeft er in elk geval geen begrip van, wat zulk een verzekering voor har.r en haar gezin betekent en wat veel erger is zij bederft voor an deren de boel KANTMAN. voerde als eerste hel woord bij de al gemene beschouwingen, welke aan de eigenlijke behandeling van de begro ting" voorafgaan. De heer Van Hardeveld begon met de opmerking, dat hij in de pers gele zen had. dat het begrotingstekort schrikbarend was. Zo schrikbarend vond spreker het echter niet.-Belasting verhogingen zijn natuurlijk geen pret tige zaken. Maar als hij naar de om liggende gemeenten keek, dan bleek, dat daar de 150 opcenten op hel per sonele belasting reeds lang berekend werden, terwijl Veenendaal deze nu pas gaal instellen. Sedert de laatste jaren zijn grote sommen besteed aan wegenbouw cn woningbouw. Dat er een jaar moest komen, dat wij aan het plafond kwamen, was te voorzien en dat is dit jaar het geval. Daar is niets verontrustend in. Het gevaar is ech ter niet denkbeeldig, dat het minder progressieve gedeelte van de raad of van het college het domme potlood en gom weer laten regeren en het verzor- gingspeil van de gemeente naar bene den zal halen. Deze heren zullen de Arb. fractie op haar weg vinden. Vol gens de heer Van Hardeveld was het de eerste taak van de raad en van het college, aan alle noden en behoeften van de bevolking tegemoet te komen. Wij zullen rustig moeten doorgaan met de gemeente-taak, zoals dit de laat ste jaren het geval is geweest", aldus spreker, waarbij hij zich voorstander toonde van de benoeming van 'n maat schappelijk werkster, doch tegenstan der van de nieuwe reinigingsbelasting. Do heer Van Stempvoort (AR) richt- 'fe zich i'ót het college en hét gemeen te personeel met woorden van erken telijkheid voor de verrichte arbeid. Hij kon zich in grote trekken verenigen met het gevoerde beleid. Maar zijn fractie zal staan achter hen, die voor zichtigheid willen betrachten. Belas tingverhoging vindt spreker noodza kelijk, om echter met een nieuwe be lasting te komen bezwaarlijk. De heer Van Stempvoort vond het jammer, dat B. en W. zich niet bij het voorstel der begrotingscommissie neerleggen, om de maatschappelijke werkster niet te be noemen. In dit verband vindt hij het beter, dat het initiatief uitgaat van de kerken of particulieren. De heer Joh. Slok (AR) hield een sociaal-economische beschouwing en ging na, wat er te Veenendaal in dit opzicht gepresteerd was. Hij drong aan op voorzichtigheid en op meer woning bouw. De heer W. van Galen (CH) begon met de mededeling, dat de CH-fractie zich diep bewust is van de verantwoor delijkheid die op haar schouders is ge legd. De ervaring die deze fractie in deze enkele maanden heeft opgedaan is buitengewoon prettig geweest en de samenwerking zowel met de voorzitter als de beide wethouders en de overige fracties laai niets te wensen over. De CH zal blijven staan op verantwoorde financiële gemeente-politiek. Op het ogenblik is men op een punt gekomen, waar de waarschuwingsborden zijn ge plaatst, en wij moeten op het ogenblik doen, wat het belang van de gemeente eist. Met de verhoging van de personele belasting kan de heer Van Galen zich accoord verklaren, met de nieuwe rei nigingsbelasting echter niet. Hier zou hij eerst een behoorlijke reinigings dienst opgebouwd zijn. Ook met de so ciale werkster had de heer Van Galen moeilijkheden en hij had gemeend, dat deze post niet verantwoord was. Wij moeten er op letten, aldus spreker, dat onze kinderen, die thans in de school banken zitten of in de wieg liggen, niet met de brokken komen te zitten, dat wij maken. niet. Maar kon U zich echt wel goed boos houden toen Uw jongen onderweg de gebakjes al even had »aangesrroken« Het was ook zo eenvoudig niet. 't waren immers gebakjes van (Ing. Med.) UkSLRA De heer De Gooyer voerde namens de begrotingscommissie het woord en drukte zijn spijt er over uit, dal het antwoord van B. cn W. op het begro tingsrapport zo laat was binnengeko men. Dit betreurde de commissie ten zeerste, temeer daar er nogal verschil in opvatting was. en er voor de com missie slechts weinig tijd over was, zich op dit antwoord te beraden. Bij de be grotingscommissie blijven overwegen de bezwaren tegen de nieuwe reini gingsbelasting en hij dringt er bij de Raad op aan, deze belasting niet in te voeren. Teneinde de post voor „on voorzien" niet te laag te brengen, stelt de commissie na lijp beraad en ern stig overleg voor, uit de reserve niet f 20.000 maar f 30.000 te putten. Wethouder Middelhoven antwoordt. Aan Wethouder Middelhoven was de moeilijke taak opgedragen de verschil lende sprekers te beantwoorden en de begroting te verdedigen. Hij deed dit op uitstekende wijze, waarbij hij een grote kennis van zaken aan de dag leg de. De wethouder begon met te consta teren, dat alle sprekers het beleid van B. en W. niet hadden aangevallen, hoewel er verschillende nuances waren. Hij was het met de heer Van Harde veld eens, dat de gemeente-financiën gelukkig nog gezond zijn, maar hy liet er direct een waarschuwing op volgen, n.l. dat men vooruit moest zien en de toekomst onder de ogen moest worden gehouden. Hij is er van overtuigd, dat de komende jaren moeilijker zullen zijn, hoewel niemand dat met zeker heid kan zeggen. Een hachelijke post in deze oegroting noemde de wethouder de „ondërne- mingsbelasting". De minister heeft deze post f 30.000 hoger geraamd, de Inspecteur f 16.000 lager. De cijfers van de Inspecteur zijn in de regel betrouw baar gebleken, zodat hier een verschil van f 46000 ligt en hij vreest, dat deze post een tegenvaller zal worden. In de eerstvolgende 3 of 4 jaren zal voor onderwijs een bedrag van f36.000 meer uitgegeven moeten worden. Zo zal de Huishoudschool f 10.000 a f 15.000 per jaar gaan kosten, omdat men moet komen tot de bouw van een nieuwe school. De B.L.O. school zal f7000,- per jaar gaan kosten en de op leidingsschool eveneens. Iets verder ge keken komt de bouw van het nieuwe gemeentehuis, en spreker zou gaarne zien, dat een deel van de benodigde gelden voortkwamen uil het reserve fonds, maar daarnaast zal de gewone dienst elk jaar met f 25000 moeten wor den belast. De Ambachtsschool, waar aan ook grote behoefte bestaat, zal er nog wel heel wat jaren moeten wor den verschoven. En ook het kleuteron derwijs zal in de komende jaren offei-s vergen, daar hier nog zeer weinig voor wordt gedaan. Dit zijn allemaal factoren, die aan de gemeente-financiën in de komende ja ren hoge eisen zullen stellen. Wij heb- hen daarom de plicht en de roeping het belastinggebied zoveel mogelijk uit te buiten. Het deed de Wethouder een genoegen, dat allen de noodzakelijk heid van de verhoging van opcenten voor de Pers. Belasting nodig achtten. Het spijt hem echter, dat bijna alle sprekers zich verzet hebben tegen de reinigingsbelasting. Wanneer wij het verzorgingspeil niet willen aantasten, dan zullen wij ook moeten zorgen, dat er middelen zijn, en het ophalen van as en vuilnis zijn diensten, die aan de be volking worden bewezen. Hij moet de raad wel zeer ernstig in overweging geven het voorstel van de reinigings belasting nu te aanvaarden. Het zal een critisch lezer van de begroting opge vallen zijn, aldus de Wethouder, dat de bezuinigingen op de begroting niet het verzorgingspeil van de bevolking hebben aangetast. De aanstelling van een maatschappelijk werkster tast wel het bevolkingspeil aan. Daarom be treurt spreker het, dat de commissie deze post niet wil accepteren. Steeds meer blijkt, dat een maatschappelijk werkster hier op haar plaats zou zijn. Dit is inderdaad een kerkelijk terrein, maar ook de gemeente moet haar taak verstaan en wij zijn gaarne bereid sa- .voor Zondag 12 Februari 1950. VEENENDAAL Ned. Herv. Kerk. Markt, 9.30 uur Ds van Wijngaarden, 5 uur Ds Vroeg- indewey. Julianakerk 9.30 uur, Ds Vroeginde- wey, 5 uur Ds v. d. Pol. Vredeskerk 6 en 10.30 uur Ds v. d. Pol, 5 uur Ds van Wijngaarden. Veeneind 3 uur Ds v. d. Linden Van Rhenen. DijKstraat 2.45 uur Ds Vroegindewey. Sola Fide 10 uur Ds R. Dijkstra van Putten. 5.30 uur Ds H. J. v. Schup- pen van Lunteren. Geref. Kerk 9, 10.30 en 5 uur Ds V. d. Brink. Chr. Geref. Kerk 9.30 en 5 uur Ds Slofstra. Geref. Gem. Hoofdstraat, 9.30 en 5 uur Ds Kok. Geref. Gem. Kerkewijk. 9.30 en 5 uur leesdienst. Dinsdag 14 1 ebr. 7 uur Ds. Hearschap van Wageningen. Leger des Heils. Zaterdagavond 7 uur straatzang. Zondagmorgen 10 uur Hei- ligingsdienst. 7 uur Openluchtsamen komst. 8 uur Verlossingssamenkomsl. Ned. Prol. Bond 10.30 uur Ds Her- ting van Nijmegen. RHENEN Ned. Herv. Kerk 10 uur Ds v. d. Lin den, 5 uur Ds Kooreman. Ned. Herv. Geref. Evangelisatie 10 en 6 uur Ds v. d. Ent Braat van Op- heusden. Geref. Gem. leesdienst. ELST. Ned. Herv. Kerk 10 en 6 uur Ds Vlasblom. AMERONGEN. Ned. Herv. Kerk 10.30 en 6 uur Ds B. F. C. de Groot. Ned. Prot. Bond (Zaal Buitenlust), 10:50 u. C. 15. Buigcrs van Utrecht. Geref. Kerk (Ned. Herv. Kerkge bouw) 9 en 4.30 uur Ds L. Zwaan. OVERBERG. Ned. Herv. Kerk 10 uur dhr. \'a») Noort. 6.30 uur Ds B. F. C. de Groot van Amerongen, Bed. H.A. ACHTERBERG Ned. Herv. Kerk 10 en 6 uur dhr. v. Viegen. Veeneind, Donderdag 16 Febr. dhr. Blankespoor van Barneveld. RENSWOUDE. Ned. Herv. Kerk 10 en 6.30 uur ps W. Hop. Geref. Kerk 10 en 6.30 uur Ps D. G. Molenaar. EDERVEEN. Ned. Herv. Kerk 10 en 6 uut Ds Bieshaar. Geref. Gemeente, Maandag 13 Febr. nam. 7 uur, Ds v. d. Berg van Utrecht voor de Jongelingsvereniging. VEENENDAAL. Zondagsdienst doktoren. Van Zaterdagmiddag 2 uur tot Maan dagmorgen 8 uur alleen voor zeer dringende gevallen dokter Remme-, Markt, Tel. 572. EDERVEEN Van Zaterdagavond 6 uur tot Zon» dagavond 12 uur dokter van Ringete- stijn te Ederveen, Tel. 201. ELST—AMERONGEN. Van Zaterdagmiddag 2 uur tot Maan dagmorgen 10 uur alleen voor zeer dringende gevallen dokter Kars te Amerongen. GEEFT UW KINDEREN Blanke Berger VITAMINE LEVERTRAAN gecontroleerd op Vitaminen etc. door de Noorse Regering, p. fl. vanaf fl.OS DROGISTERIJ Hoofdstraat 118 Apoth. Ass. V'daal Ing. Meel. menwerking te zoeken met de kerken. B. en W. zullen alles in het werk stellen, om het bouwvolume te vergro ten. De gemeentedienst is bezig plan nen te ontwerpen om te komen tot goedkopere woningen in de geest van het beroemde „Bussumse plan". Na deze duidelijke uiteenzetting ont wikkelt zich een levendig debat over de nieuwe reinigingsbelasting en de maatschappelijke werkster, waaraan bijna alle raadsleden deelnemen.

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1950 | | pagina 1