Herdenkingsdag
Nieuwsblad voor Veenendaal en Omstreken
i'flakeiaarskanioor brouuier
9^jjMipemLe, Vliedt
Vjunendaal
S.emeesde'iaadlu-e'ityade'iLtKj,
Het is maar één keerKoninginnen Feest
Hagebak van -f öijksiR^
Refiatig,
'P'iediM^wden
Hypotheek pelden beschikbaar
24© JAARGANG
VRIJDAG 28 April 1950
No. 17
UITGAVE: DRUKKERIJ ..DE GELDERSE VALLEI"
Fa. J. F. T A K
Boerderijen tot 50% der taxatie3
Abonnementsprijs F 0.85 per
kwartaal
Losse
nummers
Redactie en Administratie
Parallelweg 8, Veenendaol
Telefoon 601
Redactie W. F ter Hoever
VALLEI
ADVERTE NTIES
Gewone advertentieprijs per
•n.m. 12 cent.
Minimumprijs per
odvertentle F 3. -
Vraag en aanbod F. 1-3C
van 1-20 woorden. Elk woord
meer 6 cent
Vvrschijnf 1 keer per week inSTICHTS- en GELD-VEENENDAAL. AMERONGEN, ELST. RHENEN, ACHTERBERG, OVERBERG, DE HAAR, HEUVELSE STEEG. GROEP, BENEDENEIND, KADE
MAANDERBUURT, EDERVEEN, RENSWOUDE, SCHERPENZEEL
Straks vieren we weer het feest der
bevrijding. Hel program van de fees
telijkheden is al gepubliceerd. Het is
goed, dat we dankbaar herdenken de
verlossing van het Duits geweld. Het
is ook goed. dat we ons eens even los
maken uit de omklemming, die ons ge
vangen houdt, wanneer we acht geven
op de ontwikkeling van het wereldge
beuren van vandaag.
Wie oren en ogen de kost geeft, kan
niet anders dan met zorg de toekomst
tegemoet zien.
Reeds duidelijk na het einde van de
wereldoorlog II kwam er aan het licht
een tegenstelling tussen Rusland en
Amerika. Maar we hoopten, dat die
twee elkaar wel weer zouden vinden.
Hadden ze niet schouder aan schouder
als broedervolken gestreden tegen het
machtige Duitsland en met de grootste
opofferingen tenslotte een glansrijke
overwinning bevochten? Mocht dan
niet verwacht worden, dat zij nu ook
samen zich wijden zouden aan de we
deropbouw van ons zo zwaar geteis
terd werelddeel en aan de bevestiging
van de vrijheid, die door Hitier zo
wreed en schandelijk was belaagd?
We hebben het vurig gehoopt, maar
zijn bitter teleurgesteld.
De kloof tussen die beiden werd al
breder en dieper en de twee grootmach
ten, die toch nog maar weinige jaren
geleden naast elkaar een gigantische
strijd streden, ze staan nu grimmig te
genover elkaar. Het blijkt almeer, dat
het streven van de Sovjet-Unie won
derwel overeenkom-t met het natio-
naal-socialisme van het Duitsland van
Hitier en eenzelfde dreiging als wel
eer hangt als een zware wolk boven
_de. landen., die nog n\et in de klauw
van het communistisch imperalisme
vielen.
De dreiging dreef de nog vrije vol
ken bijeen en verenigden ze in het At
lantische Verdrag, dat de vrije naties
militair sterk wil maken om het kost
baar bezit der vrijheid tegen een even
tuele aanranding met geweld van wa
penen te keren.
Aanvankelijk was er geen sterke
animo bij de landen van het Atlantisch
Verdrag om op korte termijn zich mili
tair paraat te maken. Wel verklaarde
Amerika zich bereid tot de levering
van het leeuwenaandeel der bewape
ning, maar desondanks zouden toch de
Europese landen genoodzaakt zijn tot
het brengen van enorme offers om in
bond met Amerika militair opgewassen
te zijn tegen een macht als de Sovjet-
Unie nu eenmaal is. Die offers wogen
dubbel zwaar nu zij nog bij lange na
niet te boven waren de wonden in de
laatste grote oorlog geslagen.
Het zijn harde feiten, die steeds meel
de ogen der vrije naties hebben ge
opend voor een reëel gevaar, dat
dreigt.
Eens waren er in Oost-Europa lan
den, waar vrijheid en democratie heer
sten. Er was vrijheid van het woord,
van de pers, van godsdienst en in
vloed van het volk op het bestuur des
lands. Nu zijn deze landen vazalstaten
van de Sovjet-Unie en worden er de
eerste rechten van de mens met voe
ten getreden.
Het Duitsland van weleer werd in
tweeën geknipt: een West- en een
Oost-Duitsland. Dit laatste kwam in
de macht van Moskou en sindsdien is
er van de vrijheid en democratie niets
meer overgebleven.
Het onmetelijke Chinese Rijk viel
aan het communisme ten prooi en het
zal ook daar zeker de voet zetten op
wat de eeuwen door als heilig en on
aantastbaar werd beschouwd.
Onder de drang van al deze feiten
is het besef gegroeid, dat er geen tijd
meer verbeuzeld mag worden met ein
deloze conferenties, maar dat er moet
aangepakt worden en snel ook.
Daar zit iets in, dat beangstigt. Zou
het werkelijk weer op een oorlog uit
lopen? Als dat waar zou zijn, dan staat
te vrezen, dat die nieuwe oorlog in
gruwel en vernietiging alles zal over
treffen wat de wereld ooit aan ver
woesting heeft aanschouwd.
De vregs is begrijpelijk. Maar (jwaas
en onverantwoordelijk zou het wezen
er maar op los te leven en te doen
alsof er geen wolkje aan de lucht is.
Zo'n struisvogelpolitiek zou zeker de
vrije volken van West-Europa voor
men het wist doen delen in het vrese
lijk lot van de Oosteuropese landen.
Het zou een herhaling worden van het
geen de wereldoorlog II in zijn begin
bracht, toen immers een militair krach
tig en volledig toegerust Duitsland de
strijd begon tegen een militair totaal
onvoorbereid Europa ken het in een
ommezien overweldigde. Alleen een
tot de tanden gewapende tegenstander
dwingt een aanvaller zich tienmaal te
bedenken voor hij de strijd begint. Dit
is dan ook de lichtzijde van het actieve
Atlantische Verdrag.
Op Donderdag 4 Mei a.s. des avonds
8 uur precies zal in geheel Nederland
2 minuten stilte in acht worden ge
nomen, ter eerbiedige nagedachtenis
aan hen, die in de strijd voor de vrij
heid van ons Vaderland streden en
vielen.
De aanvang van deze 2 minuten
stilte zal door de sirenes op het ge
meentehuis en de gasfabriek worden
aangegeven.
Het einde van de stilte wordt aan
gegeven alleen door de sirene van het
gemeentehuis.
Om half 8 precies vertrekt een stoet
bestaande uit het 'gemeentebestuur, de
nabestaanden van de gevallenen, ille
galiteit, geestelijkheid, „Oranjedag" en
andere verenigingen vanaf het ge
meentehuis naar het station. Deze stoet
zal zich daarheen in volkomen stilzwij
gen begeven.
Aan het station wordt door „Caeci-
lia" een couplet van het Wilhelmus
gespeeld, dat niet wordt medegezon
gen; daarna is er gelegenheid tot het
leggen van kransen en bloemen.
Om 8 uur begint de stilte, ongeveer
aan het einde waarvan het Mannen
koor „De Veenzangers" met het kna
penkoor zal zingen: „Zalig, die in
Christus sterven" (Gezang 242 - onbe
rijmd).
De inwoners worden vriendelijk
verzocht de vlaggen die avond om 6
uur halfstok uit te steken zonder
Oranjewimpel en voorts er aan mede
te werken, dat het nabij het plantsoen
volkomen rustig en stil is.
Alleen in vokomen orde, rust en
stilheid eert men zijn grote doden het
best.
Onze jongens komen thuis.
Naar men ons mededeelde is met
het troepentransportschip „Stuivesant"
uit Indonesië naar Nederland terug
gekeerd de militair G. v. Hardeveld.
Met het troepentransportschip „Ge
neral C. C. Ballou", aankomst 30 April,
komen onze plaatsgenoten W. v. Dijk,
W. H. Kooy, J. Bruis.
Op 1 Mei met troepentransportschip
„General R. L. Howze": E. de Kam
per en M. J. Croes.
Met troepentransportschip „Nelly"
op 4 Mei J. v. Barneveld.
Op 6 Mei met troepentransportschip
„Dundalk Day" P. v. Kesteren.
In Geld. Veenendaal met troepen
transportschip „General Ballou" op 30
April C. Diepeveen, F. Hardeman. D.
v. d. Haar, E. v. Hunen, G. Bos, J. W.
A. v. Engelenburg.
„De Hohnerboys" naar concours.
De Veenendaalse mondaccordeonver.
„De Hohnerboys" nemen 2e Pinkster
dag deel aan het Bondsconcours, dat
te Scherpenzeel door de vereniging
„Bravo" wordt georganiseerd.
„De Hohnerboys" komen uit in de
tweede afdeling. Als verplicht nummer
hebben zij „Lentebloemen" van L.
Blaauw te spelen, als vrij nummer
wordt gespeeld de „Lustrummars" van
Adr. J. Maas. In totaal hebben 26 ver
enigingen voor dit concours ingeschre
ven.
Onze geëerbiedigde Koningin JULIANA viert Zondag 30 April haar
41 sfe verjaardag. foto meyboom
De annexatie opnieuw ter sprake.
De Commissaris der
Koningin in de provincie
Utrecht en Mevr. Reinalda
stellen zich voor ter gelegen
heid van de verjaardag van
Hare Majesteit de Koningin
te ontvangen ten Paushuize
op Maandagmiddag 1 Mei
1950 van 4 tot 6 uur.
Onder voorzitterschap van burge
meester A. Bakker kwam de Raad der
gem. Veenendaal vorige week Donder
dagavond bijeen; afwezig was de heer
H. Plant.
Nadat de ingekomen stukken en de
notulen van de vorige vergadering zon
der enig commentaar waren gepas
seerd, werd aan de orde gesteld het
voorstel tot instelling van een plaatse
lijke commissie van toezicht op het
middelbaar onderwijs en tot benoeming
van 3 leden dier commissie. Door B.
en W. werden voor deze functie voor
gedragen de heren H. W. Bekker, J.
H. Kets, en A. J. van Schuppen.
De heer De Gooyer had gaarne dub
beltallen gezien, waarna de voorzitter
repliceerde, dat het reeds moeilijk is
3 geschikte commissieleden te vinden,
die bekwaam en bereid zijn in deze
commissie zitting te nemen. Na stem
ming verenigden bovengenoemde he
ren alle stemmen op zich.
In verband met de plaats gehad heb
bende verbetering van de Valleistraat
was het nodig, dat verschillende langs
die straat gelegen stroken grond door
de gemeente in eigendom werden over
genomen. De Raad keurde het voorstel
goed, om deze percelen over te nemen
voor een prijs van 25 cent per perceel.
Indertijd werd aan de heer H. van
Hunnik op voorlopig koopcontract een
perceel grond verkocht in de Eiken
laan, ter grootte van ongeveer 676 MJ
voor een prijs van f 7,- per M\ Dit per
ceel was aan de heer J. E. van Schup
pen verkocht, doch deze had een gro
ter perceel nodig. Daarom werd voor
gesteld bovengenoemd perceel weer
terug te kopen groot 860 M\ even
eens tegen de prijs van f 7,- per M'.
De heer De Gooyer informeerde of
deze f 7,- per vierk. meter wel de juis
te kostprijs van de grond is, daar de
Stationswijk een verlies zal veroorza
ken. Wethouder Middelhoven meende,
dat dit verlies niet met zekerheid is
vast te stellen en dat het bovendien
een grote onbillijkheid zou zijn om de
prijs nu te verhogen. Daarna werd het
voorstel aangenomen.
Voor Patrimoniums Bouwvereniging
werd een aanvulend Bouwvoorschot ge-
yr-aagd van f 2750, voor het bouwen
van een dubbele schuur, bestemd voor
de heer D. van Asselt. De huurprijs
van de woning zal daardoor pl.m. f 2,-
hoger worden. De heren Bastmeyer,
Scholten en Van Hunnik vonden het
riskant, daar een eventuele volgende
huurder wellicht niet bereid was deze
meerprijs te betalen. De sprekers dron
gen er op aan, dat dit geval een uit
zondering moest zijn, hetgeen de voor
zitter beaamde.
In behandeling kwam daarna het
verhuren van het voormalige postkan
toor aan het bestuur van de Chr. Huis
houdschool alhier. De verbouwings-
kosten hebben f 17550.26 bedragen, zo
dat de huur, berekend over 7 jaren dan
moest zijn f 3965. De Minister had de
verbouwingskosten getaxeerd op
f 14000, en de huurwaarde voorlopig
bepaald op f 3300. Voorgesteld werd
thans de huursom op f 3500 per jaar
te bepalen.
De heer Van Galen (CH) vroeg
waarom de bouwkosten met f 3000 wer
den overschreden. Hij vindt de gehele
affaire trouwens wat duister. Wethou
der Middelhoven merkte op, dat de
school alleen voor Rijkssubsidie in
aanmerking kwam, indien een bestaand
gebouw genomen werd. Daarom is in
dertijd het oog gevallen op het oude
postkantoor. De toevloed van nieuwe
leerlingen is echter dermate, dat het
oude postkantoor reeds nu veel te klein
is om het aantal leerlingen te bergen.
Gedacht is toen om enkele lokalen
te bouwen achter de Tekenschool, om
deze later eventueel voor kleuteron
derwijs te gebruiken. De bouwkosten
zijn evenwel veel te hoog. Omdat het
aantal leerlingen de verwachtingen ver
overtreft en daardoor het behoefte-ele
ment duidelijk gebleken is, zal men
moeten komen tot het bouwen van
een nieuwe school. De bouw zal nu zo
plaats vinden, dat de school na 7 jaar
geheel compleet zal zijn, zodat het
oude postkantoor nog 7 jaar gebruikt
zal worden, waarover ook de verbou
wingskosten gerekend zijn. Het voor
gestelde bedrag door het Rijk van
f 14.000 was totaal ontoereikend, om
dti gebouw voor het onderwijs bruik-
Met zulke dagen mag je toch wel iets extra's
hebben.
Onze Slagroom, en gesorteerde Gebakjes en
Taarten zijn bij uitstek geschikt om de Feest
stemming te verhogen.
(Ing. Med.) 1
A
baar te maken.
Nadat de heer Van Hardeveld nog
een voorstel gedaan had om een lid van
het huurcontract te laten vervallen,
hetgeen door B. en W. werd overgeno
men, ging de Raad zonder hoofdelijke
stemming met deze voordracht accoord.
Door het bestuur der Patrimonium-
scholen waren twee verzoeken inge
diend voor de aanschaffing van leer
middelen enz. tot een bedrag van
f2210.95, waaronder 3 naaimachines
en door het bestuur van de Geref. Ge
meenteschool was 1 naaimachine aan
gevraagd. De heer De Kleuver infor
meerde of de mogelijkheid voor het
aanvragen van naaimachines van korte
datum is, of dat dit al langer het geval
was. Toen de voorzitter antwoordde,
dat dit altijd reeds mogelijk was ge
weest, ontlokte dit de heer De Kleuver
de opmerking waarom ze toen niet aan
gevraagd werden. Maard dat deed Wet
houder Middelhoven netjes uit de doe
ken. De invoering van het zevende
en achtste leerjaar maken dit onder
wijs mogelijk, waar vroeger geen tijd
voor was. Het zevende en achtste leer
jaar zou eenvoudig geen zin hebben
als het een eenvoudige repetitie was.
De lening ad f446.000 bij de Rijks
postspaarbank voor de financiering
van woningen werd zonder enige op-
of aanmerking goedgekeurd.
uit voorraad leverbaar
BUSSEN VERF diverse kleuren
GLORIA WATERVERF
voor de muren, geeft niet af.
VLINDER WR IJ FW AS
Drogist - Apoth. Ass.
Hoofdstr. 118 - Tel. 632 - Veenendaal
Ing. Med.
Rondvraag.
Tijdens de rondvraag informeerde
de heer Joh. van Hardeveld (PvdA)
bij de voorzitter of het gemeentebe
stuur van Veenendaal zich zal houden
aan de circulaire van de Minister, om
het gemeentepersoneel op Vrijdag 5
Mei a.s. des middags te 1 uur vrijaf
te geven, in verband met de nationale
herdenking van de bevrijding.
De Voorziter merkte op, dat de ver
zoeken uit Den Haag gewoonlijk wor
den opgevolgd. Een belangrijke vraag
is echter: „Wat doet overig Veenen
daal". Indien Veenendaal op Zaterdag
morgen dit bevrijdingsfeest viert, heeft
het gemeente-personeel er weinig aan,
om Vrijdagsmiddags thuis te zijn. Nu de
bedrijven besloten hebben op 6 Mei
vr(j te geven, in verband met de pro
ductie, hebben B. en W. besloten ook
het gemeente-personeel op 6 Mei vrij
af te geven.
De heer Van Hardeveld was het met
deze gang van zaken niet eens, daar het
hier geen gewoon feit is van plaatse
lijk karakter. Het is een „nationale"
bevrijdingsdag, die wij hier in Vee
nendaal niet op een andere dag moeten
gaan stellen. Bovendien is het niet on
denkbaar, aldus de heer v. Hardeveld,
dat de bedrijfsvrede in Veenendaal
verstoord zou worden. In Twente,
waar men aanvankelijk eveneens op
Zaterdag 6 Mei zou vrij hebben, heeft
men bakzeil moeten halen en daar
viert men thans, evenals overal elders
op Vrijdagmiddag het bevrijdingsfeest.
De voorzitter gaf hierop ten ant
woord, dat het nog geen 5 Mei was
en hij het in een B. en W. vergadering
alsnog zou bezien.
De heer Bastmeyer (AR) informeer
de naar de nevelbrandspuit en meende
dat het nu tijd werd, dat deze spuit
kwam. De Voorziter meende, dat de le-
vernig nu wel spoedig zou plaats vin
den.
De heer W. van Galen (CH) bracht
namens zijn fractie de anexatie ter
sprake. Hij vindt deze kwestie van het
allergrootste belang voor de gemeente
voor Zondag 30 April 1950.
VEENENDAAL. Ned. Herv. Kerk.
Markt 9.30 uur Ds. v. Wijngaarden, (H.A.)
5 uur Ds. K. v. d. Pol Julianakerk 9.30 u.
Ds. K. v. d. Pol(H,A.). 5uurDs. A. Vioeg-
indeweij, Vredeskerk 9.30 uur Ds. A.
Vroegindeweij (H.A.). 5 uur Ds. v. Wijn
gaarden. Dijksiraat 2 45 uur Dhr. J. Gaas
beek, Veeneind 3 uur Ds. A. Vioegin-
deweij. Kade Donderdag 4 Mei ram. 7.30
uur Ds. v. Di rtn van Ede.
Sola Fide 10 uur Ds P. G. de Feij
Mestdagh van Rotterdam (Jeugd
dienst), 5.30 uur Ds J. v. Kuiken van
Baarn.
Ger. Kerk. 9, 10.30 en 5 uur Ds v. d.
Brink.
Chr. Ger. Kerk. 9.30 en 5 uur Ds
Slofstra.
Ger. Gem. Hoofdstraat. 9.30 en 5
uur Ds Kok.
Ger. Gem. Kerkewijk. 9.30 en 5 uur
leesdienst.
Leger des Heils. Zaterdagavond 7
uur Straatzang. Zondagmorgen 10 uur
Heiligingsdienst, 7 uur Openluchtsa
menkomst, 8 uur Verlossingssamen
komst.
Ned. Prot. Bond. 10.30 uur Ds Alons
van Emmen.
RHENEN. Ned. Herv. Kerk. 10 uur
Ds Kooreman, 6 uur Ds v. d. Linden.
Ned. Herv. Ger. Evang. 10 en 6 uur
Ds Lekkerkerker van Amsterdam.
Oud Ger. Gem. Maandag 1 Mei Ds
Blaak van Geldermalsen.
ELST. Ned. Herv. Kerk. 10 en 6 uur
Ds Vlasblom.
Ger. Gem. Leesdienst.
OVERBERG. Ned. Herv. Kerk. 10
en 6 uur dhr J. v. Noort.
ACHTERBERG. Ned. Herv. Kerk. 10
en 6 uur dhr v. Viegen.
EDERVEEN. Ned. Herv. Kerk. 10
en 6 uur Ds Bieshaar.
Ger. Gem. leesdienst.
ZONDAGSDIENST DOKTOREN.
VEENENDAAL.
Van Zaterdagmidd 2 uur tot Maan
dagmorgen 8 uur alleen voor zeer
dringende gevallen dokter E. A. C.
Reijdon, Kerkewijk, telefoon 329.
Maandag 1 Mei alleen voor zeer drin
gende gevallen Dokter W. Remme, Markt,
Telefoon 572
EDERVEEN.
Van Zaterdagavond 6 uur tot Zon
dagavond 12 uur dokter Van Ringele-
stijn, telefoon 201, Ederveen.
ELST-AMERONGEN.
Van Zaterdagmiddag 2 uur tot Maan
dagmorgen 10 uur alleen voor zeer
dringende gevallen dokter Kars te
Amerongen.
n n 60% ,i
3%%
Normale hypotheken 3'/, a33/4%
Nieuwbouw 70% der goedge
keurde stichtingskosten 3%%
Kanaalweg 2 - Veenendaal
(Ing. Med.)
Herdenkingsdienst.
Evenals het vorige jaar wordt ook
nu een herdenkingsdienst op 4 Mei ge
houden in de Geref. Kerk. Medewer
king verleent het kerkkoor onder lei
ding van de heer Kor Dijkstra. Als
spreker treedt op Ds W. C. van den
Brink. De dienst zal aanvangen onmid
dellijk na de kranslegging.
Wie doet er mee?
Wij vernemen dat voor de wedstrij
den voor kinderen, leeftijd 8 tot 14
jaar op Zaterdag 6 Mei bijzonder
mooie prijzen beschikbaar zijn gesteld
en wel:
le prijs: horloge; 2e prijs: f ietslamp
met dynamo; 3e prijs: vulpen; 4e prys:
vulpotlood; 5e prijs: boek ter keuze,
waarde f 5,-.
Inleggeld f 0,25. Aanmelden tot Don
derdag 4 Mei a.s. v.m. 12 uur bij on
derstaande adressen:
W. v. d. Weerdhof, Valleistraat 77;
B. van Stempvoort, Eikenlaan 40; A.
Kuiper, Ph. van Rijnstraat 58; Henny
Jansen, Zandstraat; W. Keman, Paral
lelweg 7.
en het zit nu lang genoeg. Hij stelt
voor met nieuwe kracht hieraan te
werken en een raadscommissie te be
noemen van alle fracties, om alles te
doen om deze annexatie met kracht te
bevorderen, temeer daar men met
bouwterrein vastloopt. Deze commissie
Zie vervolg Raadsverslag pag. 2