2e blad
DE VALLEI
Vrijdag 16 Juni 1950
No. 24
IVO ROL: de beste garantie tegen tandbederf
bezoek aan
de Gemeente Rhenen
CARBOVITi^s,^
oniuangsi h.iyi. de Koninem
ïlPieneti
Koninklijk
Uit Rhenens raadzaal
Beneden-stad, Centrum en
Vreewijk de hoofdschotel.
ook Eist en Achterberg werden niet vergeten
Het bezoek van H.M. de Koningin te'Eist (gemeente Rhenen)
Ing. Med.
Tegen half zes is het geronk hoor-Jeveneens met de Koningin te mogen
baar van de motorordonnansen, die de kennis maken. Hare Majesteit toont
Koninklijke stoet vooraf gaan en danjveel belangstelling voor het gerestau-
is eindelijk voor Rhenen het grote mo-ireerde interieur van dit machtige Gcds-
ment aangebroken. Met grote snelheid'huis. Weinige ogenblikken later ver
rijden de eerste auto's het Fred. v. d.
Paltshof op, onze burgemeester stapt
uit en terwijl hij zich naar de ingang
van het Koningshof spoedt, glijdt de
Koninklijke auto inmiddels voor en
betreedt Hare Majesteit Koningin Ju
liana, gekleed in een reseda-kleurige
deuxpièces, met een lichtgrijze nerzca-
pe en bijpassende hoed, vergezeld van
de Commissaris der Koningin in de
provincie Utrecht, de heer M. Reinalda,
Rhenens grondgebied. Na de begroe
ting overhandigen de vijf meisjes onze
Vorstin een bouquet. Met een hand
druk dankt de Koningin en langzaam
wandelt zij, begeleid door onze burge
meester en gevolgd door een aantal
autoriteiten, w.o. Adjudant Generaal
Jhr Van Lawick van Pabst, en een le
gertje journalisten, over het Konings
hof, langs de juichende deputaties van
verenigingen en zingende schoolkin
deren. Wanneer het gezelschap over
de brede loper naar de wijd geopende
kerkdeuren loopt, komen Marijke
Knaap en Joost Beekhof haar tege
moet. Samen dragen ze een grote doos
met een kinderservies van St Maarten
porselein, door Marijke's vader ge
maakt. „Voor de Prinsesjes," zeggen ze.
De Koningin vraagt of ze broertje en
zusje zijn. Schuchtertjes schudden zij
van neen. Het geschenk, dat is aange
boden namens de gehele burgerij,
wordt door rappe handen naar achte
ren doorgegeven. Allen gaan de kerk
binnen. Hier worden de leden van het
gemeentebestuur, de twee plaatselijke
predikanten, de kerkvoogden, bene
vens architect Boeyinga aan Hare Ma
jesteit voorgesteld. Namens de plaat
selijke industriëlen is hier de heer A.
H. van Wijngaarden aanwezig, wiens
bedrijf geheel door de oorlog werd ver
nield, kort geleden het 80-jarig be
staan van de firma herdacht en per
soonlijk zijn 60-jarig jubileum als di
recteur herdacht. De heer Van Wijn
gaarden valt de grote eer te beurt
laat zij de kerk aan de zuidzijde. De
gemeente-architect, de heer N. Sou-
werbren en de sociaal werkster van
de gemeente, mej. J. M. Claus maken
hier hun opwachting en worden door
de Burgemeester aan de Koningin
voorgesteld. Het rode kruis corps wordt
geïnspecteerd en verder gaat het in de
richting van de Zuidwal. De ere-wacht
jvan „zeepkistwagens" ontlokt de Ko
ningin een hartelijke lach. En Emi
Cornelissen peuter van een jaar of
drie ondergaat daar een grote be
levenis. Met een grote bos rozen slapt
hij zo maar naar de Koningin. „Hier"
zegt hij. Zij neemt ze graag van hem
aan, al was Emi's naam in het officiële
programma niet te vinden.... In de
consternatie geeft Emi een linkerhand
je. De journalisten hebben schik in
het geval. Ze knielen bij de peuter en
vragen hoe hij heet. „Emi," klinkt het
benepen. „En hoe nog meer?" „Ema-
haar bouquet. Een politieman roept de
knaap terug, doch een lid van het ge
volg dit ziende, schopt de anjer ter
loops in de richting van de jongen, die
dit aandenken, deze anjer, die de Ko
ningin eens in haar handen heeft mee
gedragen bij Haar bezoek aan Rhenen,
zeker nog lang zal bewaren
De Rijnstraat wordt beklommen.
Aan weerskanten honderden Rhene-
naren, maar wanneer de Koningin on
der het poortgebouw verschijnt om in
haar wagen plaats te nemen, ja eerst
dan breekt pas het ware enthousiasme
los. Duizenden inwoners staan opge
pakt op het Fred. v. d. Paltshof. Een
dichte drom is op het platdak van het
V.V.V.-gebcuwtje geklommen. Overal
hangt men uit ramen en vensters en
ais de Koningin nog even niet de bur
gemeester blijft praten, voordat zij
l oio Lamme jn auto begeeft, wordt het
cordon verbroken en heeft de politie
haar handen vol om de ovatie-op-ova
tie brengende menigte in bedwang te
houden. Zo was het inderdaad, toen
Hare Majesteit vertrok, eerst toen
waren de Rhenenaren over hun be
duusdheid heen en eerst toen barstten
de luide toejuichingen los.
Via de Nieuwe Veenendaalseweg
naar Vreewijk. De oudjes in het Rust
huis wuiven Hare Majesteit toe. Meni
ge traan wordt daar weggepinkt. Op
Vreewijk wordt vanuit de auto, die
hier langzaam rijdt, de nieuwbouw be
zichtigd. Ook hier staan de mensen
langs de route en iedereen is in de ge
legenheid om de Koningin te zien.
Wanneer Vreewijk is achtergelaten,
gaan de auto's via Autoweg en Ach-
terbergsestraatweg naar de Cunera-
weg. De Achterbergers krijgen de kans
van hun leven. Op het pleintje voor
de heer Bernard van Dijk is het een
drukte van belang. Schoolkinderen
zingen „Het kind van Holland". De di
rectrice van het Lyceumhuis „Rem-
merstein" biedt de Koningin een bou
quet aan van rood-witte anjers. Een
krentenbrood van dertig pond en een
diepe mand vol eieren neemt zij na
mens de Achterbergse inwoners in ont
vangst.
ACTIEVE KOOL L2A6EE5 DoosfOd enigld.
(Ing. Med
De gemeenteraad kwam Donderdag
avond in openbare zitting bijeen. Alle
raadsleden waren, ondanks de tropi
sche hitte, ter vergadering aanwezig.
DE VOORZITTER wenste de heren
Klaassen en Van Gesink geluk met
hun beterschap, waarna hij het Ko
ninklijk Bezoek aan Rhenen nog even
aanroerde. Rhenen, aldus de voorzitter,
mag zeer dankbaar zijn, dat Hare Ma
jesteit de Koningin zo spoedig de pro
vincie Utrecht bezoekt en in het bij
zonder Rhenen met een bezoek heeft
willen vereren. Voor zover ik in de
geschiedenis heb kunnen nagaan, is een
dergelijke eer ons stadje nog nooit te
beurt gevallen. Dit bezoek, aldus be
sloot de voorzitter, moet op één ding
gebaseerd worden, namelijk aan de
kinderen de mogelijkheid te geven, dat
zij de Koningin goed zullen kunnen
zien.
Een lange rij ingekomen stukken en
mededelingen kwamen vervolgens aan
de orde. O.m. werd besloten geen be
zwaar te maken tegen toekenning van
een gratificatie voor 1950 aan secreta
ris en ontvanger. Van de Bond van
Ned. Overheidspersoneel te Amster
dam waren twee verzoekschriften in
gekomen om het gemeentepersoneel op
5 Mei verlof te verlenen en de vacan-
tietoelage jaarlijks te garanderen. De
raad besloot niet op deze communisti
sche propaganda in te gaan. De mede
deling, dat mej. Dr J. A. Stroink was
benoemd tot schoolarts in de school
artsenkring Veenendaal werd voor
kennisgeving aangenomen. Verschil
lende vragen, door enkele raadsleden
in vorige vergaderingen gesteld, wer
den door B. en W. schriftelijk beant
woord. Hierbij was ook een nader on
derzoek naar de juiste vaststelling van
de weiionen. De heer GRIFFIOEN was
het nog niet met de uitslag eens, het
geen de verschillende raadsleden van
de Meentcommissie aanleiding gaf hun
mening niet onder stoelen of banken
te steken. Zowel de heren SCHEER,
KERKSTRA en VAN GESINK voer
den het woord. Na dit gesprek over
koetjes en kalfjes besloot de raad tot
afbraak van de woningen Weverstraat
Er komen 16 duplex-woningen.
Het veer voor 9 jaar verpacht
vinden in portieken of op stoepen en
vensterbanken, benevens het leunen
tegen vensterbanken strafbaar is.
De heer KLAASSEN had geen be
zwaar, „doch vond het alleen maar een
harde maatregel tegenover de bij de
bushaltes afscheid nemende jongelui"!
(Gelach.) Z.h.s. werd overeenkomstig
het voorstel besloten.
De heer VAN VIEGEN greep dit
onderwerp aan om voor te stellen het
venten van ijs op Zondag te verbie
den. Vooral op Zondagavond onder-
Er zal nog eenmaal in Achterberg
worden halt gehouden Dat is hjj bet 2 en 4, in verband met de enorm hoge
Julianaziekenhuis. Ontroerend is hier
het huldebetoon van personeel en ver
pleegden. Nog enkele kilometers en de
grens van de gemeente is bereikt. Hare
Majesteit neemt afscheid van onze bur
gemeester en diep getroffen door de
overweldigende ontvangst verzoekt zij
nuel," zegt de kleine jongen, met z'n de burgemeester Rhenen's bevolking
vingertje langs het oor wrijvend. „En'daarvoor haar welgemeende dank over
verder," vragen de persmensen. „Meer
niet," zegt hij dan
Op de Zuidwal nr. 28 bezoekt de
Koningin 't huisje van' de NBM-chauf-
feur Peters. Toen ze twee jaar geleden
dezelfde plaats als Prinses bezocht
stonden daar nog krotten. Aan de an-!
dere kant van de straat leunen vrou
wen en kinderen uit de ramen van de
groene, houten noodwoningen. Even
kijkt de Koningin er naar, dan stapt ze
resoluut naar een open raam en be
zichtigt ook die huizen, zij het dan op
een wat ongewone manier. Ze stelt
vragen aan de burgemeester. Wij ho
ren slechts een gedeelte van het ant
woord. „Dat zal afhangen van het
bouwcontingent, dat ons wordt toege
wezen." Bepleit de Burgemeester hier
het woningprobleem?
De Zuidwal wordt verlaten, maar
eerst doet zich nog een klein incidentje
voor. Een jongentje wil een anjer op
rapen, die Hare Majesteit verliest uit
te brengen.
En zo stond Rhenen, Vrijdag 9 Juni
1950, in het teken van een Koninklijk
bezoek, dat men niet licht zal vergeten
Bij deze breng ik ter kennis
van de ingezetenen, dat Hare
Majesteit de Koningin haar te
vredenheid heeft uitgesproken
met de hartelijke en correcte
ontvangst, welke haar zowel
in Eist, Rhenen, (stad) als Ach
terberg is ten deel gevallen.
Het zij mij vergund allen, die
daaraan actief hebben mede
gewerkt, hartelijk dank te be
tuigen.
RHENEN, 12 Juni 1950
De Burgemeester van Rhenen,
L. Bosch v. Rosenthal,
tegen duplexbouw is. Bovendien vond
hij ze niet mooi. Ik behoef daarovei
echter m'n hoofd niet te breken, aldus
vond hij, want daar hebben we ten
schoonheidscommissie voor.
Hierna werden nog verschillende
punten in behandeling genomen.
Vervolgens werd besloten aan alle
arbeiders en ambtenaren met een wed
de van beneden 4200,- een gratifica
tie toe te kennen van 2 van het loon
of wedde over het jaar 1950 met een
maximum van 50,-. Ook het voorstel
tot toekenning van 5 van de wedde
over het tweede kwartaal 1950 ging
onder de hamer door.
De begrotingswijziging voor 1950,
het laatste punt van de agenda, bracht
de gemoederen nog eventjes in bewe
ging.
Nadat de heer Klaassen, mede na
mens de heer Van Gesink de voorzit
ter dank had gebracht voor de geluk
wensen tot hen gesproken bij de aan-
B IJ EXAMENS
spelen zenuwen een grote rol,
Een rustig examen ooet U met
Mijr hardt Zenuwtabletten
Ing. Med.
kosten die met herstel zouden zijn ge
moeid.
Verpachting veer.
DE VOORZITTER deelde mede, dat
het veer voor de tijd van negen jaar
is gegund aan de hoogste inschrijvers,
zijnde de gebrs. Tijhuis uit Rijssen
voor de som van 24.645,-.
DE VOORZITTER stelde met enige
schroom de wijziging van de politie
verordening aan de orde. Er zijn klach
ten binnengekomen, dat de jongelui
zich min of meer op luidruchtige wijze
ophouden in portieken van huizen,
winkels en andere gebouwen en aldaar
menigmaal baldadigheid plegen. Kort
geleden heeft de jeugd kans gezien om
de pas aangebrachte postzegelautoma
ten in het portiek van het postkantoor
onbruikbaar te maken, door er houtjes
van ijsco's in te stoppen. De politie
staat machteloos tegenover deze ver
nielzucht. B. en W. stelden voor de be
paling op te nemen, dat het zich be
vindt de Kerkdienst veel last van de
bellende ijscomannen. DE VOORZIT- vang van (je zitting, werd de vergade-
TER vond het beter hierover bij de rjng door de voorzitter gesloten,
behandeling van de politieverordening'
in z'n geheel hierover te spreken, doch
vond het ongepast, dat de Kerkdienst
werd gestoord. De gehele raad was het
hiermede eens. Maatregelen zullen
worden genomen, dat dit niet meer
voorkomt.
Na een uitvoerige uileenzetting van
DE VOORZITTER over de huidige
gang van zaken bij de Waterleiding
Mij, die tot tevredenheid aanleiding
geeft, werd het voorslel aan de orde
gesteld deze Mij rente en aflossing te
garanderen van een te sluiten geldle
ning groot 60.000,-. Deze gelden zijn
nodig, teneinde een bron te kunnen
maken in het Grebbekwartier en te
vens als zekerheidsmaatregel. De heer
KLAASSEN deelde mede, dat de Hard-
glasfabriek was ingezet en dat daar
een brief werd voorgelezen van de di
recteur van de Waterleiding Mij, waar
in o.m. was opgenomen, dat de nieuwe
eigenaar van de fabriek er rekeninj
mee moest houden, dat er nog eer
schuld was te betalen van 187,-. Werd
hieraan geen gevolg gegeven, dan zot
de waterlevering worden stopgezet.
Spreker noemde het een handige zet
van de directeur van de Waterleiding
Mij om zich op die manier te dekken
tegenover dubieuze crediteuren. Spr
vroeg of de Mij daartoe gerechtigd was
anders zou hij tegen het voorslel stem
men. DE VOORZITTER noemde het
uitgesloten, dat deze brief van enige
waarde is, waarna z.h.s. tot garande
ring van de geldlening werd besloten
Het voorstel tot bouw van 16 duplex-
woningen met verminderde rijksbij
drage aan de Eikenlaan en een nieuw
te projecteren weg tussen Eikenlaan
en Berkenlaan, werd z.h.s. aanvaard.
De kosten per woning zullen komen op
een bedrag van 7500,-. Huur 3,85
per week. De heer KLAASSEN merk
te nog op, dat hij over het algemeen
Ing. Med.
Burgerlijke stand.
Geboren: Gerrit Jan, z. van J. A.
van de Weetering en M. K. Heikamp;
Cornelis Gerardus, z. van C. G. Noci-
land en S. P. Albers; Franktje Fr ar
eina, d. van F. J. van der Zwet en J.
de Jong; Dirkje, d. van P. J. ter Haai
en J. Aartse; Arrisje Jaantje, d. van
A. M. de Sain en H. C. van Geijten-
beek.
Ondertrouwd: Gerrit van Laar en
Hendrika van de Scheur, beiden te
Rhenen; Jan van Ballegoijen, Kesteren
en Aaltje Eibertje de Kruijf, Rhenen:
Jan Hendrik de Roder, Rhenen en Gijs-
berta Vastenholt, Arnhem.
Getrouwd: Cornelis Anthonie Elen-
baas en Trijntje Hijnekamp; Evert van
Osenbruggen en Laurentia Wilhelmina
Maria Hendriks; Evert van der Meij
en Antje van Baaren; Willem v. Stam
en Alida Catharina Baars.
Overleden: Teunis van Veenendaal,
26 jaar, gehuwd met Reina Hendrika
Kerseboom; Hendrika ter Haar, 67 ja« i
gehuwd met Jan Tollenaar; Stijntje Ca
tharina ten Boske, 71 jaar, weduwe
van Wouter ter Haar.
Burgerlijke stand.
Geboren: Lamberta Jacoba Alberti-
na, d. van J. C. Stuart en G. H. M.
van den Haten; Wiliemina Janfiigjc,
d. van J. O. A. Maassen en J. C. Baars;
Stevenia Adriana, d. van T. van Om
meren en W. C. Wijkniet.
Ondertrouwd: Izaae Woudenberg en
Rijkje Johanna Pietronella van Voort-
huysen; Pieter Marinus van de Pest en
Hendrika Zegers.
Het Oranjebestuur van Eist (gemeente Rhenen)
Foto Lamme
Wk Jt'fo
No. 14
Piet berustte gelaten in zijn min
der belangrijke rol, maar keek wan
trouwig naar de bisonbult, die heen
en weer zwaaide door de vlammen
en de rook van het vuur en merk
waardig snel van kleur veranderde:
er was niets blanks meer te ontdek
ken, alles werd zwart en zwarter.
Z'n kameraad zag zijn ongeruste
blikken, maar hij lachte bemoedi
gend:
„Da's maar een beetje roeterige
aanslag, hoor.... geeft niks....
smake ze nog lekkerder om.
„Ja maar," bedacht Piet, „je zei,
dat ze bruin moesten braden en nou
worden ze al zwart!"
„Nou jadat vege me zome-
deen weg naturelijk!Daar on
der motte ze bruin weze!
„Maar hoe kun je dat nou zien?"
„Dat kan je helemaal niet zien
dat mot je wete, ezel!.dat moet
je voele!.
„O, en waar voel je dat dan aan?"
„Draai door en laat de rest maar
an mijn over.Je zei wel zien,"
snauwde de aanvoerder en Piet
draaide, dat ie een krampig gevoel
in z'n vinger en duim kreeg; maar
zijn fijne neus ving een onaangena
me geur van geschroeid vlees en be
deesd waarschuwde hij:
„Ze verbranden, Peter!"
„Je zus!" antwoordde z'n kame
raad kort en krachtig. „Draai jij
maar en hou je wafel dicht".
Maar even later trof ook hem de
branderige lucht van de malse bison
bult en hij kommandeerde: „Los!"
Toen trok hij de draad met de
zwartbesmookte kikkerbilletjes naar
zich toe en in een oogwenk lag Piet
op z'n buik bij hem, begerig en
nieuwsgierig naar de onbekende lek
kernij. Peter plukte aan de zwarte
dingetjes, die als vreemde siersels
van een barbaars volk tot een snoer
aan het koperdraad geregen waren,
maar zijn naarstige vingers trok hij
snel weer terug en stak ze in zijn
mond.
„Au!die dingen benne
gloeiend!"
Hij bewoog ijverig zijn pijnlijke
vingertoppen en keek woedend naar
zijn makker, die zich verstout had te
glimlachen Voorzichtiger hervatte hij
daarop het onderzoek naar de staat
van gaarheid der godenspijs en tot
zijn ontzetting ervoer hij, dat de
malse billetjes als harde stukjes
steenkool om de draad geschroeid
zaten. Proevend stak hij de frag
menten, die hij afgebroken had, in
zijn mond, maar spoog ze walgend
dadelijk in het vuur, veegde de zwar
te schilfers van z'n tong en lippen,
proestte erbarmelijk.
„Verbrand, hè?" vroeg Piet, opge
lucht, maar de moed missend te
lachen om het nijdige en van af
schuw vertrokken gezicht van zijn
teleurgestelde makker.
„Zo bitter als gal!" raasde Peter,
en een slachtoffer zoekend om zijn
kwaad humeur op te wreken, voeg
de hij erbij: „had dan ook vroeger
gewaarschuwd! Sijssieslijmer!
Maar die onrechtvaardigheid liet
Piet zich niet welgevallen.
„Eigenwijze idioot! 'k Heb je toch
zeker gewaarschuwd, maar jij zei
maar aldoor: draaie! draaie!.... en
nou de boel verbrand is, zal ik de
schuld krijge!Asjemenou!
Peter keek hem met grote ogen
aan, verbaasd om die uitval en woe
dend omdat het verwijt juist was.
Tergend kalm sneerde hij:
„Mot je dat papkind hore!Ga
jij nou gauw naar je goeverneur en
vraag of tie je neus af wil vege!
'k Zal nog es met jou uitgaan!
Piet tikte met een veelzeggend ge
baar tegen z'n voorhoofd, maar hij
zag van verdere ruzie af en opperde
verzoenend: „Moeten we nou niet
zien, hoe 't met de gepiepte aard
appels staat? Straks zijn die ook ver
brand!"
Verschikt schoot Peter in actie, da
delijk de twist en zijn oorzaak ver
geten. Haastig morrelde hij met zijn
stok een paar aardappelen onder de
hete as uit. Maar hij was voorzichtig
geworden en rolde ze in een punt
van z'n zakdoek om de as er af te
wrijven en toen rolde hij ze geduldig
van de ene hand in de andere, tot
ze wat afgekoeld waren. De velle
tjes gingen er gemakkelijk af en het
bleek, dat ze van binnen zacht en
kruimig waren, doch nog gloeiend
heet. Maar dat was geen overwegend
bezwaar. Ze bliezen, rolden de hete
stukjes met hun tong heen en weer
door hun mond, keken elkaar met
verrukte gezichten aan en prezen met
half verstaanbare klanken de boven
aardse smaak van deze uitgezochte
delicatesse. En ze smulden voort, tot
er geen aardappeltje meer uit de as
te voorschijn wou komen. Ze hadden
weliswaar pijnlijke vingers en een
verbrande tong, maar dat belette
hun niet, hoog tegen elkaar op te
geven over de lekkernij die ze zich
verschaft en bereid hadden, dat ze
er niet veel meer uit het land van
die boerenkinkels hadden gesleurd.
„En nou!" blufte Peter. „Nou zal
je-n-es zien, wat voor een verrassing
of ik nog heb!"
„Wat dan?" vroeg Piet begerig.
Zijn makker glimlachte geheim
zinnig, stak zijn hand in zijn bloes
en zei:
„Raai es?"
„Chocola?"
„As ik gek was!Nee, man,
heel wat beters!"
„Marrons glacé's?" vroeg Piet
hoopvol.
Peter keek hem met glazige ogen
aan, maar de enige mogelijke con
clusie trekkend, antwoordde hij raak:
„Hier, kijk dan, suffie: blazertjes!"
En hij toonde zijn verbaasde kame
raad een doosje goedkope Engelse si
garetten.
„Ken jij roke?"
,,'k Heb 't nooit geprobeerd
'k mag niet.
„Maar wij gaan fijn een sigaretje
opsteke, man.... Za' je-n-es wat
proeve!.
Aarzelend nam Piet de hem toe
gestoken sigaret aan.
„Ze zeggen, dat je d'r misselijk
van wordt," opperde hij.
„As je bocht rookt, ja," onderwees
Peter. „Ma^r deze benne wat je
noemt jö'n Geluk, da' 'k ze in
dat boerzakie krijge kon!"
Hij gaf het voorbeeld, stak zijn si
garet aan en pufte belangwekkende
blauw-witte rookwolken uit. Z'n
makker, bang om voor een papkind
door te gaan, volgde met doodsver
achting zijn voorbeeld en zoog de
bittere rook uit de gemene sigaret
in zijn weerstrevende mond. Maar
na een paar trekken viel het hem
toch mee en het gezicht van zijn
formidabel dampende vriend vervul
de hem met trots: maakte hij zelf
niet een even mannelijke indruk?.
(Word^ vervolgd)
