II KunlM geloven ol niet.
Onze Sinterklaas- puzzle
Huize SCHUURIHG
BRIL
Fa. J. F. TAK
Meester in de letteren
Hagebak van ^/óijkstRA
Wie staan er op de plaat?
Boter letters
Fa. J. F. TAK
ROOMBOTERLETTERS
Hiipoltieehgeiden beschlHbaar:
Op boerderijen vanaf 3°/0
op woonhuizen en zaken
panden vanaf 3'/t
BROUWER
Sinterklaas is een der zeer wei
nige sprookjes, die in onze ver
zakelijkte moderne gemeenschap
zijn overgebleven. Het feest van
de goede Sint uit Spanje heeft een
hardnekkig bestaan. Het is diep
geworteld in de Nederlandse ziel
en niemand krijgt het weg.
Nu is de Sinterklaasviering
ook een gebeurtenis, waarin de
grote mensen behagen hebben,
maar zij is allereerst bestemd
voor de kinderen. En wat voor de
kinderen bestemd is wordt in
onze tijd terstond een PAE-DA-
GO-chisch probleem. Wij zijn ge
neigd over het sprookje van de
Sint, die met zijn schimmel over
de daken rijdt, te gaan denken.
Terwijl een sprookje niet is iets
waarover men denkt, maar waar
in men gelooft. Wijkt het spontaan
en naiëf geloof voor de overpein
zing, dan is het kaarsje al uit
geblazen
Er is een diep verschil in de ver
houding van ouders en kinderen tus
sen de tijd van nu en de tijd, waar
in de schrijver van dit opstel een
knaap was. De ouders voedden
vroeger hun jonge kinderen op met
autoriteit. Zij straften het kwaad en
zij beloonden de deugd en zij had
den het beste met hun kinderen
voor, alles net als Sinterklaas. De
autoriteit is thans weggevallen en
er is voor in de plaats gekomen de
bewaking en bestudering van het
kind. Wij kennen het pak op de
broek niet meer, wij zijn wars ge
worden van het gebod der gehoor
zaamheid. Voor deze antieke op
voedingsmethoden zijn in plaats ge
komen de leerboeken over de op
voedkunde, een leger van praktise
rende psychologen, ja hele bureaux
voor paedagogische adviezen, zoals
men bureaux heeft voor rechtskun
dige bijstand, voor woninginrich
ting en voor electrische installatie.
Als men meent, dat dat alles alleen
maar vooruitgang betekent, dan
heeft men het mis.
Was er, zo vragen wij schuchter,
in die oude, onoordeelkundige op
voeding niet een element van spon
tane liefde en hartelijkheid, want
tegenover de vaderlijke kastijding
stond de vaderlijke klop op de schou
der en de nachtkus van moeder, die
zij niet kan geven, wanneer zij op
een vergadering is. Gaat er bij alle
paedagogische kunde, waarover wij
tegenwoordig beschikken, niet iets
van de onoverdachte en onopge
smukte genegenheid tussen ouders
en kinderen teloor?
De kinderen hebben hun eigen
wereld en zij staan even onthutst
en vijandig tegenover het proefko
nijnschap van psychologische be
handelingsmethoden als vroeger te
gen de gard.
Als wij rechtzinnige paedagogen
zijn, dan hebben wij ons af te vra
gen, of wij door mogen gaan met de
hele Sinterklaasviering. Want wij
spellen onze kinderen maar wat op
de mouw, wij verblijden hen met
een illussie. Er is geen Sinterklaas,
buiten de fantasie. En als de kin
deren ouder zijn geworden, dan
moeten wij het hun bekennen, dat
wij hen hebben voorgelogen. Schaf
fen wij daarom het Sinterklaasfeest
af?
De legende is hechter dan alle
leerstoelen in de paedagogiek. Kin
dergeloof is fel en sterk. Kinderen
zijn volstrekter en minder wanke
lend in hun aanvaarden van de din
gen dan grote mensen. Een klein
meisje van vier jaar is dol op een
witte poes. Zij komt bij haar groot
ouders en vraagt terstond naar
haar lieveling. „Waar is de poes?"
„Ja, de poes is er vandaag niet." „Is-
ie dood?" ;t! dood." „Jam
mer", zegt ze I ^JëA^n met
haar pop. Het ge>
llijk
pnma sch.
Dit onmiddellijk oor-
behoud staan tegenovo»»!* geiten
die zich aanbieden of die worden
gesteld, maakt het sprookje onge
vaarlijk voor kinderen. En niet wij
zijn het, die onze kinderen wanneer
zij ouder worden het Sinterklaas
sprookje ontnemen, nadat wij het
hun eerst gegeven hebben, maar zij
zelf ontworstelen er zich aan, wan
neer een nieuwe fase van hun ont
wikkeling is ingetreden, waarin het
sprookje overbodig wordt.
Er is een ander sprookje: dat van
de ooievaar. Wij moeten het onze
kinderen evenzeer laten als dat van
Sinterklaas. Hiermee bedoelen wij
niet, dat men het kind, dat de pe
riode der rijpheid nadert, onkundig
moet houden omtrent zijn biologi
sche oorsprong en omtrent de geva
ren die hem in de sexe bedreigen.
Maar als 't u belieft niet te vroeg.
Wij lazen dezer dagen het verhaal
van een moeder, die met haar kleine
zoon Vertrouwelijk samen was. Op
eens vraagt de jongen: „Moeder,
waar kom ik vandaan?" Daar heb
heb je het grote moment, dacht de
moeder, nu komt voor mij de zware
plicht der voorlichting. En ze be
zon allerlei ingewikkelde dingen te
vertellen over vlinders en bloemen
en stuifmeel, die de knaap niet in
het minste interesseerden. Toen viel
de jongen in: „Piet van hiernaast
zegt dat-ie van Rotterdam komt,
maar waar kom ik nu vandaan?"
Dames en heren lezers, de ooie
vaar is een prachtige, vogel, zoals
Sinterklaas een prachtige bisschop
is met een scharlaken mantel en
een witte baard. En de ooievaar
komt aanvliegen uit de eeuwigheid
met het kleine kindje tussen zijn
zachte veren.
De ooievaar past in de voorstel
lingen van kinderland. En evenals
bij uw jongen of meisje het moment
komt, waarop ze Sinterklaas ont
maskeren, evenzo komt de dag,
waarop de fysieke en geeste
lijke ontwikkeling uw kind dringt
naar de vraag van hun geboorte.
Dan moet ge hen inlichten. Duide
lijk, eenvoudig en rein. Maar niet
eerder.
Zijn sprookjes illusies of mislei
dingen, er is een hecht waarheids
gehalte in alle sprookjes. Dat waar
heidsgehalte ligt in hun strekking.
Gij kunt uw kind aan de tastbare
werkelijkheid van een sprookje doen
geloven, als ge de gedachte, die aan
het sprookje ten grondslag ligt hand-
iia'aft. 'Het gefoo* in de TeiteJij Kiïeciell
valt weg, maar de zin van het
sprookje blijft in de herinnering
van het kind, van de volwassen
mens.
Het Sinterklaassprookje is een
sprookje van schuld en boete. Van
straf en beloning, van gerechtigheid
en mildheid, van vergeving der
zonden. De spanning ontstaat door
de tegenstelling tussen de weldoende
gestalte van de bisschop en de don
kere, wrekende gestalten van de
zwarte pieten. De geschenken wor
den veel heerlijker, de emotie wordt
veel sterker, wanneer de „zak" in
de hoek staat voor de stoute kin
dertjes. Zij maken een belevenis
door, zij moeten iets wagen, iets be
loven, alvorens de weldaden van
Sinterklaas hun worden toebedeeld.
De bedoeling is toch, dat de zwar
te knechten maar figuranten zijn.
Alleen de aardige verloofde van een
der zwarte pieten wordt door hem
Maar de nuttigst® en aardigste
St. Nicolaas geschenken vindt
U bij
Fa. J. F. TAK
WAT U VINDT?
Eau de cologne en parfumerieën, o.a.
4711, Boldoot, Piver, Soir de Paris;
Luxe poederdozen, Nagelgarnituren,
Tandenborstels. Kammen, Haarborstels
enz. enz.
Loopt U even binnen bij
HOOFDSTRAAT 118 - TEL. 632
in de zak gestopt, maar de- kinde
ren blijven vrij. En het moment van
spanning wordt opgeheven door de
verhoogde zaligheid van de cadeau
tjes die te voorschijn komen uit de
schoot van Sinterklaas.
Voor hele jonge kinderen moet
zwarte Piet wegblijven en men
moet natuurlijk rekening houden
met de individuële geaardheid van
het kind. Maar het blijft een waar
heid, dat door de afwezigheid van
de zwarte knechten de Sinterklaas
legende een deel van haar zin ver
liest. Daarom zijn wij, zij het onder
sterke voorbehouden: pro Zwarte
Piet!
DIJKSTRA is inderdaad een meester in het maken van
Je zou haast op 't verlanglijstje zetten, dat er iedere
maand maar een Sinterklaas moest komen. (En de
letters van DIJKSTRA.)
Ook in de omliggende plaatsen worden de
bestellingen met zorg uitgevoerd.
wijze van viering van een be
paald feest hebben, dan de rest
van ons vaderland. Texel is zo'n
streek.
In bijna geheel Nederland viert
men op 5 December 's avonds het
Sint Nicolaasfeest. Texel doet dit
echter op 12 Deceber en dan nog
op een zeer speciale manier. Enige
tijd was deze viering verslofd.
doch voorstanders van de folklore
hebben de oude traditie weer in
ere hersteld.
In vijf jaar was „er niet meer
aan gedaan". De tijdsomstandig
heden waren er niet naar en bo
vendien wil de traditie, dat op
„ouwe Sunderklaasavond" in een
allegorische optocht de brandende
problemen des tijds uitgebeeld
worden. Hoe was dit mogelijk
onder het nauwlettend toezicht
der bezetters, die alles wat niet
in hun kraam te pas kwam als
„volksfeindlich" bestempelden?
Na de oorlog begon men echter
weer en op vaak zeer geestige en
originele wijze beeldde men uit,
wat de gemoederen der eiland
bewoners in beroering had ge
bracht. Gezonde critiek, die een
maal per jaar de komische kant
liet zien van de „brandende
kwesties". Voor de beste groep
was een wisselbeker en verder
nog prijzen voor de vier volgen
de. De oude straatvegers zijn er
ook weer om de kinderen van de
straat te vegen.
Men streeft er naar om aan het
feest een grootser aanzien te ge
ven. De Texelaars begrijpen, wat
de folklore voor een volk bete
kent.
MAKELAARSKANTOOR
door Clinge Doorenbos
Toen u twintig, deriig, veertig, aL haar andere charmes.
vijftig, zestig jaar gelee
dagelijks uw kinderkruistocht
naar uw kleuterschooltje dee.
Sprong u in uw kinderwereld
nog met idealen rond
en had u dc overtuiging,
dat een Sinterklaas bestond;
Dat er op deez' goede, slechte,
mooie, lelijke planeet
dan tenminste één man rondliep,
die alléén het goede deed.
Véél te gauw is die illusie
uit uw leven weggegaan
en nog héden denkt u dikwijls:
g'ioofde ik er nog maar aan....
Kleine kinderen, worden grote
mensen, maar dit sluit niet uit, dat
laatstgenoemden wel eens één dag
van het jaar welbewust grote kin
deren mogen zijn, vóóral omdat zij
dit onbewust hot grootste deel van
het jaar tóch zijn.
Die éne dag is 5 December; dan
zijn wij kinderen met de kinderen;
die kinderlijke kinderlijkheid her
innert ons aan onze kinderlijke kin
dertijd en daarom is het een dag,
die we zo lang mogelijk in onze her
innering moeten vasthouden, dank
baar moeten vieren. Ook het oud
ste, meest beproefde, zwaarst ge
wonde hart kan nog „vol verwach
ting" kloppen.
En als u zich werkelijk zo oud of
modern voelt, dat u er te oud of te
modern voor bent, doe het dan ter
wille van de echte kinderen, wier
sinterklazerige illusies in onze bet
weterige tijd toch al aan alle kan
ten worden gekneusd, beduimeld en
bedreigd: talloze imitatie-pseudosin-
ten, die waarschijnlijk in Sinter
klaasbonden van diverse richtingen
en kleuren zijn verenigd, staan per
advertentie te huur; ze doen huis
bezoek. Buspraktijk hebben ze nog
niet, maar wel twee tarieven: sa-
lontaal en „gewaune". Dat gewaune
is gewaunlijk gewaunweg buiten-
gewaun gewaun en je komt tot de
conclusie dat de eerste Sinterklaas
in het jaar zestienhonderd-zoveël
door zijn baas Alva met een bood
schap naar Amsterdam werd ge
stuurd, aldaar bleef hangen en een
Rasechte Amsterdamse huwde, wier
KANAALWEG 2 VEENENDAAL fcraseeiiw: ^msiei uamse uuwue, wier
ev<-'n onweerstaanbaar was
Waarom zouden wij dat heerlijke
feest, waar wij vroeger 't hele jaar op
wachtten, niet in zijn volle glorie
handhaven? Ha! Daar komt de echte
Nederlander met zijn prozabezwaar,
met zijn remmende, eeuwige dom
perdriehoek: tijdsomstandigheid, de
valuatie, geld.
Maar Sinterklaas hoeft niet in de
eerste plaats een „hebberig" feest te
zijn; er zijn veel vormen van „ge
ven", zoals er ook verschillende ma
nieren van spreken zijn. De een zegt
het met bloemen, de ander met cij
fers, een derde met haar ogen, een
vierde met zijn vuisten. (De num
mers drie en vier worden nogal eens
verwisseld). En zo zoekt de een het
loutensen, de rijmzonaarëi^en de
maatverprutsers. Maar wat doet het
er toe, of de dichter of dichtster
zwart op knap laat rijmen en slap op
hart en klomp op komt en mits op
op kist en haast op plaats? Er ge
beuren het hele jaar door in de we
reld wel véél ongerijmdere dingen.
En wat hinderen ons de maatzon-
den? Als wij onze maatschappij als
maatstaf nemen is het maatgevoel
maar matig en ver beneden de mid
delmatige middelmaat.
Iedereen dicht óp en vóór ieder
een; het wordt een muzenmassa-
moord, maar dat in de eerste week
van December altijd zo geweest en
het zal, naar we hopen, nog lang zo
blijven, tot er een wettelijke rege
ling komt: naast de geleide econo
mie geleide Sinterklaaspoëzie. Mina
op 5 December in grote cadeaux, de
ander in geest en gezelligheid; bij
de een is de inhoud hoofd- en de
emballage bijzaak, bij de ander is
het net omgekeerd en meestal
veel succesvoller.
Met veel touwtjes en veel houtwol
En veel krant- of pakpapier
Om een inkoop van een kwartje
Heb je voor een riks plezier.
Voor een heel goedkoop cadeautje
Met een aardig vers er bij,
Vopr een g^estigp^surprise..
„Er zaten zeven Sinterklazen al in een boerensloot...." zong onze redacteur toen het grote moment na
derde waarop hij zijn snode plannen voor het St. Nicolaasnummer ging verklappen.
Zeven Sinterklazenstel je voor, en dan nog wat Zwarte Pieten
Vijf minuten later was de puzzle geboren.
Zo ziet U dan vandaag, waarde lezers, een onbegrijpelijke prent vol schijnheilige figuren. Het is een
puzzle geworden, welke u onmiddellijk confronteert met de belangrijkste gebeurtenissen van het afgelopen
jaar. Want de personen, welke zich op deze prent zo smaakvol als de goede bisschop en zijn knecht trachten
te vermommen, kwamen met naam en toenaam meermalen in onze kolommen voor.
U raadt het al: het is de bedoeling bekende Nederlanders en enkele beroemde, dan wel beruchte, buiten
landers uit deze plaat te herkennen. Daar zult u ongetwijfeld niet zo heel veel moeite mee hebben. Of
zou het tegenvallen?
Beproeft u er uw krachten eens op. Neemt een blad papier, zet bovenaan uw naam en adres en ver
meldt dan op 13 regels onder elkaar (de volgorde is niet belangrijk) welke personages hier zijn uitgebeeld.
Denkt er om: er schuilt een addertje onder het gras.
Oplossingen worden ingewacht tot uiterlijk 4 December a.s. Onder de goede inzenders worden de vol
gende prijzen verloot:
Twee geldprijzen van ƒ10.- en ƒ5.- en drie prijzen bestaande uit boeken in prijs variërende van ƒ5.-
tot 10.-.
Mocht de jury tijdig gereedkomen met haar taak, dan hoopt zij de prijswinnaars op 5 December met hun
prijs te verrassen.
Aan de slag dus, wie staan er op de plaat?
In ons volgend nummer zullen wij de antwoorden bekend maken.
zat vroeger in haar keuken en
dichtte bij een blikken tabaksdoos
voor Berend, de melkboer:
Deze tabaksdoos is voor Berend
Hij krijgt hem cadeau van Sinter-
klaas
Neem maar vaak een lekker
[pruimpje Berend
Sinterklaas vind jouw een leuke
[baas
Tegenwoordig zit Minny ver van
haar electrisch fornuis in haar bou-
dpirtie z,et. de televisie af en cdicht
dij een ziiveren sigareUeiiKor.^* voor
Berry:
Berry is een zware roker
Meet hij heeft geen sigarettenkoker
Het is Sint die hem die zond
Denk vaak aan haar die hem u
schonk.
Nee, vijf-Decemberaren, als uw
pakken klaar zijn, zit er dan niet
moedeloos bij neer; klimt in uw pen
en dicht! Bedenkt, dat zolang er geen
vernieuwde spellingregels komen,
hart nog op smart rijmt, Sint of lief
kind en Sinterklaas op goeie baas;
van dit materiaal is al een heel poë
tisch bouwwerk te construeren.
Jammer is het, dat er zo weinig rijmt
op December; die die kant uit wil,
is wel haast genoodzaakt om een
pot gember cadeau te doen.
Uitsluitend ten dienste van de
abonnés van dit blad volgen hier
een paar monsters ter begeleiding
van speciale cadeauY:
BIJ EEN PAAR SOKKEN:
Sint zendt u deez' gestreepte sokken,
Die u bevallen naar hij hoopt;
Het is precies hetzelfde streepje,
Dat er bij u doorhenen loopt.
BIJ EEN BOTERLETTER:
Sint zendt u een boterletter,
U zult proeven, hij smaakt fijn,
Want de bakker, die hem bakte.
Bakt nog spelling Kollewijn.
BIJ EEN DAS VOOR EEN VRIJ
GEZEL:
Sint zendt u hier een mooie das.
Wellicht staat hij u aan;
Clinge Doorenbos vervolgt hiervoor op
pagina 2 van dit nummer.
ONZE
zijn nog altijd het neusje
van de Zalm.
Verder een keur van
St. Nicolaas GEBAK
Onze
Speculaas Poppen
zijn iets bijzonders.
HOOFDSTRAAT 87
EEN GOEDE TIP!
Een nieuwe of reserve
in diverse soorten o.a. glaabrillen.
Brilétui's, schuif- en klapmodel, zijn
waardevolle en dankbare St. Nicolaas
geschenken.
UW ADRES? NATUURLIJK
OPTICIEN
HOOFDSTRAAT 118 - TELEFOON 632
a
