De Zwanenkoning
Nieuwsblad voor Veenendaal Omstreken
Fa. J. F. TAK
Kleefsman's
Uikomst voor de tabakstelers in
onze omgeving?
BRIL
Zending naar
Moskou
Koningsdrama s
II
Een Kraamschudderswegge in
Veenendaal
26e JAARGANG
VRIJDAG 4 JANUARI 1952
No. 1
De Flue-curing cel in Eist
Alle ▼•«•keringen
Hypotheken
Verkoop veste goederen
Woningbeheer
Texeties
BROUWER
Moeders
of Vaders
Fa. S. BOS Hoofdatr. 91-93
Begin de Boekhouding
in het nieuwe jaar goed!
Alle soorten Kasboeken,
Ordners, Note Bloes,
Kwitantie Bloos enz.
BOEKHUIS
Abonnementsprijs f 0.95
per kwartaal
Losse nummers 6 cent
Redactie en Administratie
Parallelweg 8, Veenendaal
Telefoon 601
Redactie W. F. ter Hoeven
VALLEI
Uitgave: DRUKKERIJ „DE GELDERSCHE VALLEI"
ADVERTENTIES
Advertentiepr. p. m.m. 12 c.
Minimum per advert, f 3.60
Rubriek Vraag en Aanbod
en Diversen van 1—20
woorden f 1.30, elk woord
meer 6 cent.
Verschijnt 1 keer per week in: STICHTS- en GELD.-VEENENDAAL, AMERONGEN, ELST, RHENEN, ACHTERBERG, OVERBERG, DE HAAR, HEUVELSE STEEG, GROEP, BENEDENEIND KADE
MAANDERBUURT, EDERVEEN, RENSWOUDE, SCHERPENZEEL
Van Luther zijn de bekende
woorden: ,,Hier sta ik. Ik kan niet
anders."
Stalin schijnt in zijn politiek te
zeggen: „Hier ben ik. Maar ik kan
ook anders." En dat is tot nu toe het
behoud van de vrede geweest en
ook het behoud van de dictator. Is
hij niet de enige die zijn Duitse en
Italiaanse confrères heeft overleefd?
En hoe!
Uiterlijk is de Russische politiek
er steeds een geweest van een on-
verzetterlijk, zeker afgaani op hun
doel. Maar zowel binnen- als bui
tenlands heeft ze nu eens de pas ge
markeerd, dan eens plotseling het
roer omgeworpen. Na het débacle
van München, na de inéénstorting
van Polen. Na het verdwijnen van
de Griekse guerilla-generaal Mar-
kos; steeds opnieuw heeft het Krem
lin getoond élke politiek onmid
dellijk vaarwel te kunnen en te wil
len zeggen wanneer dat in haar
kraam te pas kwam. Er trouwens
meteen voor zorgend dat ze het ver
laten pad onmiddellijk weer kan
betreden.
Litwinof, de voorstander van sa
menwerking met het Westen is niet
meer. Men kan hem niet meer uit de
mottenkast halen wanneer er weer
eens een Wfestenwind gaat waaien.
Het is overigens de vraag wanneer
die gaat waaien.
Nu is het natuurlijk niet zo dat al
leen het Kremlin twee zielen in zijn
borst heeft wonen andere kan
selarijen hebben dit euvel, of als u
wilt, gemak, evenzeer.
iln Amerika zijn ten opzichte van
de houding jegens Rusland twee
stromingen te onderkennen die bei
den hun vertegenwoordigers in het
State-Departement hebben de
ene die Rusland weer af wil nemen
wat het er na 1945 bij kreeg de
ander die het Rusland van nu binnen
de grenzen wil houden zoals die nu
lopen midden door Europa heen
dus. Die van „er op los slaan" en die
van „in toom houden". En welke
stroming in het State-Departement
de uitverkorene zou worden was,
óók na het ontslag van MacArthur,
een nog steeds intrigerende vraag.
Maar die vraag is nu geen vraag
meer. Blijkens persberichten is een
vertegenwoordiger van de laatste
OUDEJAARSAVOND-CONCERT
MET SAMENZANG.
GESLAAGD EXPERIMENT.
Het was een goede traditie dat men
in Veenendaal op Oudejaarsavond
altijd een openbaar concert kon
gaan beluisteren.
Dat concert werd dan gegeven
door Caecilia op de Markt. Gezien
de tijd van het jaar waren de weers
omstandigheden voor dit openlucht
concert vaak van dien aard dat ook
de publieke belangstelling ver bene
den peil bleef.
Toen dat meerdere jaren achter
een het geval geweest was, werd be
sloten om dit traditioneel concert
voortaan in een overdekte ruimte te
geven en zo had Caecilia voor j.l.
Maandagavond beslag weten te leg
gen op de zaal van het gebouw aan
de Eikenlaan.
Het programma vermelde koraal-
muziek met beurtzang. Bij de aan
vang vertelde de dirigent Gijsberl
van Zanten dat het de bedoeling
was dat de aanwezige mannen en
vrouwen apart gingen zitten ver
deeld door de zaalhelften.. Een tekst
blad gaf aan wanneer door vrouwen
of mannen of gezamenliik gezongen
moest worden.
Begonnen werd het het zingen van
Psalm 150 1, 2 en 3 met begelei
ding van Caecilia. Ook werden ge
zongen de eerste verzen van de Ge
zangen 135, 282. 295 en 297.
Verder bracht Caecilia een uit
stekende uitvoering van de werken
Andante Religioso van J. Werkman,
een paraphrase van Harre Meine
Sele van E. Ruh en Abendgesang,
eveneens van E. Ruh.
Het werd een korte bijeenkomst
want om pl.m. kwart over negen
werd begonnen en tegen tien uur,
ging men en dat toch merkbaar
voldaan weer huiswaarts. Wij
menen dan ook dat het experiment
van deze eerste voortzetting der
oudejaarsavondtraditie in een ge
sloten ruimte goed geslaagd is.
OUDEJAARSAVOND-VUURWERK
MET NAWEEëN.
Enkele jonge lieden handelden op
oudejaarsavond in strijd met de wet
door vuurwerk af te steken. Tot over
maat kwam daarbij een stuk vuur
werk terecht tegen het been van een
passerende dame. Gevolg was een
vernielde kous en brandplekjes op het
_been.; Voor, .de daders wordt, doon
NOG TE BETALEN ACHTERSTAND
SCHOOLGELDHEFFLNG.
Zoals bekend heeft ook de gemeente
Veenendaal nog steeds een achter
stand in de nog in te vorderen en uit
te schrijven Schoolgeldheffing.
In 1953 denkt men deze achterstand
te hebben ingelopen.
Naar aanleiding van vragen over
deze materie en ten behoeve van de
betalers geven wij een opsomming van
in de komende twee jaren nog in te
vorderen en te verwachten aanslagen:
De definitieve aanslagen 1948-'49; 1949-
'50; 1950-'51 en de voorlopige aansla
gen 1951-'52 en definitieve 1951-'52.
ONBEHEERD STAANDE
RIJWIELEN GAAN VOORTAAN
MEE NAAR 'T BUREAU.
Het euvel van het onbeheerd laten
staan en niet op slot zetten van rij
wielen, wordt in Veenendaal van
kwaad tot erger.
De laatste tijd zijn weer enkele
fietsendiefstallen voorgekomen en
ook daarbij bleek soms dat men het
de zwijntjesjagers maar al te ge
makkelijk had gemaakt. Zelfs des
nachts kan men steeds weer fiet
sen langs de openbare weg zien
staan.
En dat het heus niet altijd afge
dankte karretjes zijn bleek nog vo
rige week, toert de politie in één
nacht drie in uitstekende staat ver
kerende fietsen meenam omdat ze
zo voor 't grijpen waren. De eige
naars hebben zich intussen gemeld
en konden in ruil voor een proces
verbaal hun rijwiel weer in ont
vangst nemen.
Om een en ander tegen te gaan
zal de politie voortaan alle onbe
heerd staande rijwielen die zij op
haar weg vindt onder haar hoede
nemen.
GEARRESTEERD WEGENS
LANDLOPERIJ.
Op slag van 12 uur, Oudejaars
avond, werd alhier een persoon aan
gehouden wegens het rondzwerven
zonder middelen van bestaan, of
wel, landloperij. De man werd in
gesloten en later overgebracht naar
Utrecht, waar hij tér beschikking
van de Officier van Justitie werd
gesteld.
„DE HULPACTIE INDIA
Zoals bekend is de Nederlandse
■T eu gd gemeen stP'-iap te Amsterdam.
KERSTFEEST
BIJ DE AMBONEZEN.
Hetzelfde Veenendaalse comité
dat onlangs een gezellig St. Nico-
laasfeest organiseerde voor de Am
bonezen in het woonoord „Over-
broek" te Kesteren heeft daar
Woensdag 27 Dec. ook een kerst
feest georganiseerd. De leiding van
deze avond berustte bij Dr. J. G.
Thoomes, die opende met gebed en
een toepasselijk woord.
Het dameskoor van de N.C.V.B.
onder leiding van Mevrouw Ver-
gouw-Boot zong prachtige kestliede-
ren, terwijl mejuffrouw A ten Kate
op voortreffelijke wijze het beken
de kerstverhaal van Dickens ver
telde.
Na een korte pauze, waarin ieder
getracteerd werd, volgde de opvoe
ring van een kerstspel in zeven be
drijven, waarin de bekende geschie
denis van Lucas 2 uitgebeeld wordt.
De spelers waren allen Ambonezen
uit genoemd woonoord, die met zeer
primitieve middelen in kleding en
décors op devote ontroerende wijze
het verhaal zo weergaven, dat alle
bezoekers hiervan diep onder de
indruk kwamen.
De spelers gebruikten hun eigen
taal, maar de kampoudste de heer
Wenno las vóór elk bedrijf de ver
zen uit Lucas 2, waarop het vol
gende tableau betrekking had. Op
deze wijze was het ook voor het aan
wezige Veenendaalse publiek zeer
goed te volgen.
Dr. Thoomes sloot met o.a. de op
merking te maken, dat het Veenen
daalse comité gekomen was om de
bewoners van het kamp iets te gé
ven, maar dat uiteindelijk hier iets
werkelijk waardevols ontvangen
wsrd Na de officiële sluiting
volgde de uitdeling der pakketten,
waaraan grote zorg was besteed en
die dank zij de medewerking van tal
van Veenendaalse particulieren,
handelsmensenj en fabrikanten zeer
waardevol waren voor de Ambonese
gezinnen.
Op initiatief van het Ministerie van Landbouw, de Commissaris der
Koningin in de Provincie Utrecht, de Kamer van Koophandel te Utrecht en
Amersfoort en van de burgemeesters van Rhenen en Amerongen is een stu
diecommissie gevormd om de tabaksteelt nieuw bloed en daarmee betere
kansen te geven.
In de nazomer van 1950 is de Virginiateelt in verschillende gebieden in
Duitsland bestudeerd.
UITSTEKENDE PERSPEC
TIEVEN.
De tabakscommissie uit de Kamer
van- Koophandel en Fabrieken voor
Utrecht heeft een lijvig rapport over
deze studie uitgebracht, aan het slot
waarvan de Nederlandse en de Duitse
tabakscultuur in een vergelijkend
overzicht op de belangrijkste punten
worden getoetst. Daaruit blijkt al
meteen, dat de Duitse planter de af
braak van zijn cultuur nog tijdig heeft
kunnen tegengaan door zijn produc
tie aan de gewijzigde omstandig
heden aan te passen en dat helaas de
Nederlandse teler de volledige onder
gang van de tabakscultuur niet heeft
kunnen voorkomen, mede door het
ontbreken van een centraal leiding
gevend orgaan.
In Duitsland heeft men een goed ge
outilleerd apparaat opgericht met bij
uitstek deskundige krachten om door
wetenschappelijke research de prac-
tijk te steunen en daarmede het tempo
van heropbouw te bespoedigen.
Welnu, onze overheid heeft getracht
deze mogelijkheden verder tot ontwik
keling te brengen door oprichting van
de Proeftuin, om daarmee de tabaks
wetenschap te ontwikkelen tot voor
lichting en stimulering van de prac-
tijk. En deze theoretische proeven
voor de veredeling van de inlandse
tabak hebben het practijkstadium be
reikt. De behaalde resultaten met een
stroming, George F. KTëhhan, oe-
noemd tot ambassadeur in Moskou.
Kennan is niet zozeer een ver
tegenwoordiger, als wel de geeste
lijke vader van het „contanment" of
te wel „in tooom houden". Nu zit
ten er ook aan die containment twee
kanten. Want aan het bedwingen
van verdere Russische agressie zit
vast het oprichten van een barrière
rondom de communistische vesting,
een barrière waaraan we op het
ogenblik druk betalen zonder pre
cies te weten wat we er voor krij
gen. En waar we ons moeilijk van
kunnen voorstellen dat zulk een
barrière kalmerend zal werken op
Russische gemoederen.
Miaar in een van zijn laatste ge
schriften heeft Kennan nog iets
anders gezegd. En wel ten eerste:
dat het niet de taak van de diplo
maten is de ontwikkeling een dwang
buis aan te leggen maar veeleer er
de scherpe kanten af te ronden. En
ten tweede, dat een totale overwin
ning niet bestaat. En heeft men al
geen totale overwinning behaald op
de tegenstander, hoe zal men dan
een totale overwinning kunnen be
halen op een vroegere bondgenoot?
Hij bepleit dan een andere houding
aan te nemen tegenover dingen bui
ten de Amerikaanse grenzen die
prikkelen en mishagen en houdt
zijn landgenoten: voor dat het natio
nale belang eigenlijk het enige is
wat gekend, begrepen en nagestreefd
kan worden.
Een politiek dus die tegen Rusland
zegt doe in je sfeer waar je zin
in hebt maar kom niet buiten die
sfeer. Een woord dat Rusland, met
zijn herinneringen aan de interven
tie-oorlogen veel moet zeggen.
Of dit inderdaad ook het geval is?
De Pr a w da heeft al een aanval op
de nieuwe ambassadeur gelanceerd
omdat hij Russische vluchtelingen
hielp. Maar dat is misschien alleen
maar omdat dat nu eenmaal ge
woonte is.
Stalin kan toch altijd nog anders.
IN
VEENENDAAL AANGEHOUDEN.
Op verzoek van de politie in Lim
burg werd dezer dagen, door de Vee
nendaalse politie een vroegere inwo
ner van onze gemeente aangehou
den en op transport gesteld naar 't
zuiden.
ERNSTIGE VALPARTIJ.
Oudejaarsavond raakte op de
Leinweberstraat een wielrijdster de
macht over haar stuur kwijt en
kwam daardoor in aanrijding met
een andere wielrijdster. De aange-
redene liep daardoor een hersen
schudding op.
Ajsumntle - Hypotheek
en Woningbureau
Beödlgd makelaar en taxateur.
Veenendaal - Kanaalweg 2 - Tel. 290
politie de rekening klaar gemaakt.
van: Opticiën
Erk. Ziekenfondsleverancier
HOOFDSTRAAT 118 - TEL. 632
die practisöh afl' „êügd- erPjbngé^
renorganisaties Sn verenigingen
overkoepelt, enige maanden geleden
een actie begonnen, die tot doel had
de in hongersnood verkerende be
volking van India hulp te verlenen
in de vorm van het verschepen van
voedsel. Op alle genoemde organi
saties en verenigingen werd een
beroep gedaan hieraan mede te wer
ken en wel door aan de Nederlandse
bevolking voedselbonnen aan te
bieden, ter waarde van 25 cent,
symboliserende een gift in natura.
Ook in Veenendaal werd het initia
tief genomen om tot een gezamen
lijke actie te komen, doch ondanks
een in dit blad geplaatste oproep en
ondanks een schrijven van de Hoofd
besturen van de jongerenorganisa
ties aan de betreffende afdelings
besturen is er in Veenendaal niet
veel van terecht gekomen. Alleen
de Nieuwe Koers, de Jongerenorga
nisatie van de P.v.d.A. heeft aan
deze actie daadwerkelijk deelgeno
men en heeft een bedrag van ruim
120.- verzameld.
Ludwig II, die zijn regering als
koning van Beieren begon als een
door zijn onderdanen aangebeden
vorst, vervreemdde zich van zijn
volk, verkwistte de staatsgelden aan
pompeuze bouwwerken en koos de
dood in het water, liever dan zijn
verdere levensdagen in een krank
zinnigengesticht te slijten.
Achttien jaar is Ludwig II van
Beieren oud, wanneer hij tot koning
wordt gekroond. Duizend jaar heb
ben zijn voorouders over dit land ge
regeerd. Zijn grootvader heeft moe
ten aftreden na een geruchtmakende
affaire op zijn oude dag! met
de danseres Lola Montez, die ten
slotte ook in staatszaken de lakens
uitdeelde. Ludwig- is door zijn vader
Maximiliaan zeer streng opgevoed,
nauwelijks met andere mensen in
aanraking gekomen en aanvaardt als
een ietwat zonderlinge, onevenwich
tige, maar bijzonder knappe jonge
man de regering. Zoals hij daar
voortschrijdt in het schitterende ge
waad der Georgeridders, met zijn
dik ravenzwart haar, zijn fijnbesne-
den gezicht en zijn vreemd gloeien
de diepblauwe ogen is hij als een we
zen uit een andere wereld.
DE ANDERE WERELD.
Hij leeft ook bij voorkeur in een
andere wereld. En die wereld wordt
vooral bevolkt met de figuren uit de
Germaanse mythologie, door Richard
Wagner in zijn opera's tot leven ge
roepen. De schepper van deze mu
ziek, dan een politieke vluchteling,
die niet weet waar hij zich voor zijn
schuldeisers moet bergen, wordt aan
het hof geroepen, met eerbewijzen
overladen, en geniet de intieme
vriendschap des konings. Kostbaar
gemonteerde opvoeringen van Wag
ners opera's worden gegeven, soms
met de koning alléén als toehoorder,
midden in de nacht. Hij heeft een
afkeer van mensen, trekt zich bij
voorkeur terug in dat hooggelegen
arendsnest, de witte burcht „Neu-
schwanstein", geinspireerd op Wag
ners Lohengrin, één van de vele
kostbare bouwwerken van een spil
zieke koning. Kosten noch moeiten
worden gespaard om op de meest
ontoegankelijke plaatsen weids inge
richte lustoorden te doen verrijzen.
Als de Wagnerkoorts is uitgewoed,
maakt ze plaats voor een ziekelijke
verering van de Zonnekoning. Lud
wig laat een imitatie-Versailles bou
wen, dineert geheel alleen in statie
met het borstbeeld van Marie Antoi
nette, die hij vereert als een marte
lares en met wie hij lange monolo
gen houdt in gestyleerd Frans.
De vriendschap met Wagner moet
hij afbreken. Het volk ziet met wan
trouwen welk een invloed deze man,
wiens revolutionnaire ideeën bekend
zijn, die een aanhanger is van Bis-
mareks Groot-Duitsland-theorie, op
de koning uitoefent en herinnert zich
met onbehagen de periode Lola Mon
tez. Daarbij wordt Wagner, de pro
testant, door de oer-katholieke Beie
ren gewantrouwd. De koning moet
toegevenWagner vertrekt naar
Zwitserland. Maar Ludwig is vol bit
tere wrok tegen hen, die dit hebben
bewerkstelligd en sluit zich nog meer
op. Hij vervreemdt zich van de hoog-
geplaatsten, de aanzienlijken, de in
tellectuelen, die hem tot steun had
den kunnen zijn en kiest tot gunste
lingen-van-één-dag mensen ver be
neden zijn stand. En iedere keer, na
iedere mislukte vriendschap, verdiept
zich de teleurstelling, de somberheid.
Ludwig's mensenschuwheid neemt
In Twente, het land van de Tukkers, neemt de folklore een be
langrijke plaats in. En dat de Tukkers de oude gebruiken en tradities
van hun geboortestreek ook in ere willen houden wanneer zij naar
^ldere in het land zijn getrokken, bleek dezer dagen ook üyVeenen-
i. vt5ox nci cvSr~2r:gx± «xaaisciTcruxxezsweggc w'Srci" "sfer-
geboden.
Een kraamschudderswegge of krentenwegge, is een knaap van een
krentenbrood. Met een lengte van ongeveer één meter en bijna 30 cm
breed, weegt zo'n brood wel 25 pond.
Wanneer in Twente een „blijde gebeurtenis" heeft plaats gehad,
is het er traditie dat de „naobers" een met twee linten versierde
kraamschudderswegge komen aanbieden.
Het was naar aanleiding van de geboorte van Rijk Slok op Oranje
straat 3 mevrouw Slok-Jansen is een Twentse dat het bestuur
van de Twentse vereniging Ede en Omstreken, die haar leden in onze
omgeving telt, een kraamschudderswegge kwamen aanbieden.
De heer W Slots en mevrouw R. Steenbergen uit Ede hadden
zich in streekdracht gestoken en droegen de wegge op een plank de
woning binnen. Bij het overhandigen werd ook het gebruikelijke cere
monieel niet vergeten. De vader wordt dan toegesproken met:
„Dissen weggen van bekans hoonderd poond, wed oe schunken
duur oonzen twentsche boond, um daj de vrouw in 't bed hebt kreeg'n,
meust 't natuurlijk n'n krentenwegg'n wee'zn. Pak an, snie um now
gauw in plakken, en loat ze d'r goed wat botter op smakken.
Maar dan nog kan de vader de wegge niet in ontvangst nemen.
Eerst moet hij gewoontegetrouw aan de manleu „het kleine wich"
laten zien. Toen zei de heer Slots:
Mi'j dunkt, dat geet toch zoo moar nig, i'j teunt oons eerst het
kleine wich. En as dan de eischen zint voldoan, zöw met di'j noar
binnen hen goan.
Men beoogt hier een zinrijke handeling waarmee de vader het
„kleine wich" voor de gemeenschap erkent en het daardoor tevens
opgenomen weet in de vriendschapssfeer van de naoberschap.
De kleine Rijk Slok werd door de „manleu" in orde bevonden
en het grote krentenbrood aangesneden.
Hier toont de heer Slok met trots zijn zoon aan de naobers. Op
de voorgrond is de kraamschudderswegge nog zichtbaar.
abnormale vormen aan en de mensen
die weten hoe zijn broer Otto als een
bijna verdierlijkte krankzinnige in
een gesticht is opgesloten, vrezen,
dat het straks met hun koning de
zelfde kant uit gaat.
„Zwanenkoning". Bismarck heeft
▼OOR BETERE UURWERKEN
GOUD - ZILVER UURWERKEN
Veenendaal.
NATIONALE HELD.
Plotseling echter omgeeft de ro
mantiek opnieuw de figuur van de
staag gewerkt aan de verwerkelij
king van zijn plan, de omsmelting
van alle Duitse rijken in een Groot-
Duitsland. De Frans-Duitse oorlog
geeft hem zijn kans. In overwin
ningsroes zijn de vorsten in Versail
les bijeen. Hier wil Bismarck zijn
meester, Wilhelm I van Pruisen, ge
kroond zien als Keizer van Duits
land. Maar hij zelf kan hiertoe niet
het initiatief nemen, dat moet de
voornaamste onder de Duitse vor
sten, de koning van Beieren doen.
Ludwig heeft met tegenzin Frank
rijk de oorlog verklaard. Hij bewon
derd de Franse cultuur en wantrouwt
de Pruisen. Hij voelt ook niets voor
(Zie vervolg 2e. Blad)
nieuwe teeltmethode, „flue-curing"
geheten, zijn zodanig gunstig, dat uit
stekende perspectieven worden ge
opend door ombuiging van de be
staande tabaksteelt naar de teelt van
Virginia.
Het zal mogelijk worden een vijfde
deel van de 20 millioen kilogram ta
bak welke jaarlijks overzee aange
kocht wordt te vervangen door tabak
van eigen bodem en dus de import
met vier millioen kilo te doen vermin
deren. De kwaliteit van de virginia-
tabak zal door een standaardmelange
van 20 inlandse tabak niet alleen
stukken beter zijn, doch de prijs van
de vaderlandse virginiatabak is de
helft van de bovendien in dollars
te betalen ingevoerde tabak. De
kwaliteitsbeoordeling door de handel
viel uitermate gunstig uit. Uiteraard
heeft behalve de overheid ook de in
dustrie grote belangstelling voor de
mogelijkheden van de nieuwe teelt
richting en de behandeling van de
tabak volgens de nieuwe methode.
In onze omgeving wordt reeds lange
tijd tabak verbouwd. Ofschoon de be
woners sinds eeuwen vertrouwd zijn
met de tabaksbouw, zijn de financiële
resultaten over het algemeen weinig
bevredigend geweest.
In de na-oorlogse jaren kwam er
een opleving en was er een levendige
vraag naar sigarettentabak en kerf
tabakken. Doch sinds 1949 ondervindt
de afzet van de inlandse tabakken, in
het bijzonder de sigaren- en kerfta
bak, grote moeilijkheden. Een cam
pagne voor teeltuitbreiding, gepaard
aan een intensieve voorlichting in
nieuwe teeltgebieden, met het doel
weer mogelijkheden te scheppen voor
kleine boeren- en tuindersbedrijven
in Zeeuws-Vlaanderen, Noord-Brabant,
de Gelderse en Overijsselse Achter
hoek en het Westland, had inmiddels
de teelt tot 570 ha uitgebreid. Een
p iiwfër -vTjTr/tic -ssuciiï- uxt uc rfreu ..T'
teeltgebieden, de zgn. buitengewesten,
stelde erg teleur wat betreft de be
handeling en de kwaliteit. Verder
werden met behulp van de Marshall-
gelden geleidelijk grotere aankopen
mogelijk van overzeese tabakken en
is later de verscheidenheid daarvan
nog vergroot door de mogelijkheid ook
nog uit de landen met zachte valuta
te importeren.
Met subsidie van de gemeente Rhe
nen en nog enkele andere instanties
is in Eist onder gemeente Ameron
gen een flue-curing cel gebouwd,
nodig voor de bewerking van virginia
tabak na de oogst. De flue-curing
methode geeft, gezien de resultaten,
een veel hoger rendement dan het
klassieke „eesten". De verwachting be
staat, dat met de verbouw van de
flue-cured virginiatabak, de aan de
smaak van het rokend publiek aange
paste teeltrichting er zeer goede mo
gelijkheden voor de vaderlandse ta
bakscultuur worden geopend.
In het verleden heeft de tabak be
duidend geleden door de bewerking
na de pluk. De telers zullen daarom
de productie groen dienen te leveren,
onder garantie van lonende teelt, aan
de fabrikanten waarmede gecontrac
teerd is. De industrie zorgt dan voor
de bewerking.
Zoals reeds gezegd, kan bereikt
worden dat een vijfde deel van de
overzeese aankopen zal kunnen wor
den vervangen door virginiatabak van
eigen bodem. Dit jaarlijkse kwantum
van 5 millioen kg kan verbouwd wor
den door uitbreiding van het huidige
teeltgebied van 570 ha tot 2000 ha.
Voor alles dient gestreefd te wor
den naar samenwerking tussen drie
groepen belanghebbenden: telers, han
del en industrie.
De hierboven genoemde Tabaks
commissie merkt aan de voet van haar
organisatie-schema dan ook op, het
welk is opgebouwd aan de hand van
de uit het rapport getrokken con
clusies: inzonderheid voor de tabaks
gebieden in de provincie Utrecht, ge
let op de bijzondere structuur daar
van en de aan de Tabakscommissie
verstrekte opdracht, dient de Kamer
van Koophandel en Fabrieken voor
Utrecht te trachten, met gebruikma
king van de steun en de gegevens van
de betrokken gemeenten tot een or
ganisatie of binding van de tabaks-
boeren in haar district te geraken op
nationale grondslag.
In het belang van de vele tabaks
verbouwers in en rondom onze ge
meente meenden wij hen deze regels
niet te mogen onthouden.