Nieuwsblad ivoor Veenendaal Omstreken
Tunnelbouw aan De Klomp door
grondwater gestremd
Steunen Veenendaals annexatie
plannen op machtspolitiek?
De Russische Robespierre
AGENDA
27e JAARGANG
VRIJDAG 30 JANUARI 1953
No. 4
Uitgave: Drukkerij „De Gelderse Vallei"
Verschijnt inStichts- en Geld.-Veenendaal, Amerongen, Eist, Rhenen, Achterberg, Overberg De Haar, Groep, Benedeneind, Kade, Maanderbuurt, Ederveen, Renswoude, Scherpenzeel
NU TOCH OVER EEN WEEK
GEREED
Mannenoverschot in Veenen
daal voor 't eerst weer wat
teruggelopen
Jiiiinuiiin
Groot turnfeest op 2e Pinkster
dag
Motorkozakken komen
Vlees-etend Veenendaal
POLITIE WAARSCHUWT TEGEN BEDENKELIJKE
EVANGELISATIE
Evangelisatiever. „Immanuel" en „Stormersleger"
opereerde ook in Veenendaal
Assurantie-, Hypotheek- en
Woningbureau BROUWER,
Weer een nieuwe tak van
onderwijs in Veenendaal
UIT RHENENS RAADZAAL
Dan zal de wet dit tot ware proporties terugbrengen
LOEBJANKASTRAAT 22.
(Ruslands Geheime Politie)
EEN V.V.V.-KAART VAN
VEENENDAAL
Hoest U?
Drogisterij J. F. T A K
Voetbalprogramma
Fa. S. BOS Hoofdstraat 91-93
Abonnementsprijs 0.95
per kwartaal
Losse nummers 6 cent
Redactie en Administratie
Parallelw. 10, Veenendaal
Telef. 601, Giro nr. 563427
Redactie W. F. ter Hoeven
VALLEI
ADVERTENTIES
Advertentiepr. p. m.m. 12c.
Minimum p. advert, 3.60
Rubriek Vraag en Aanbod
en Diversen van 120
woorden 1.30, elk woord
meer 6 cent.
Wanneer alles gegaan was zoals de bouwers van de nieuwe verkeerstunnel
onder de spoorlijn aan De Klomp het zich gedacht hadden, dan zou deze reeds
enkele maanden voor het verkeer opengesteld zijn geweest.
Juist echter toen men meende dat het nog een kwestie van dagen zou zijn.
kwam men tot de ontdekking dat zich ter plaatse het grondwater dermate zou
doen gelden, dat het wegdek in de tunnel niet droog te houden zou zyn. Men
heeft toen besloten de bodem van de tunnel van waterdicht beton te maken.
Toen kwam half November de langdurige vorstperiode en men kon daardoor
geen beton storten en alweer zou het openstellen van de tunnel uitgesteld moe
ten worden.
Nu is men echter weer volop aan 't werk en verwachting is dat eind vol
gende week de tunnel in gebruik genomen kan worden.
Het wegdek in de tunnel zelf ligt
ongeveer l'/s meter lager dan het weg
dek daarbuiten. Aan beide zijden van
de tunnel gaat het wegdek dan ook over
een afstand van 20 meter aflopend de
tunnel in. Vanzelfsprekend zal dus ook
veel regenwater de tunnel inlopen.
Hierop heeft men echter vooruit gere
kend. In de tunnel is namelijk een z.g.
automatische waterpomp installatie
verwerkt welke het water uit de tun
nelbodem wegpompt. De motor van
deze pomp schakelt automatisch in zo
dra de goot in de tunnel zich met water
vult.
Waar men echter niet op gerekend
had is de bijzondere hoge stand van het
grondwater in deze omgeving. Dit
grondwater zou de aflopende tunnel
bodem kunnen ondergraven, en als op
lossing heeft men nu als het ware een
bak van waterdicht beton in de tunnel
gelegd. Men is thans bezig met het aan-
De laatste vijf jaren heeft de ontwik
keling in de samenstelling van de Vee-
nendaalse bevolking een vry snelle
toename van het mannen-overschot te
zien gegeven. Voor het eerst echter
blijkt thans dit cyfer vorig jaar weer
teruggelopen te zyn.
Al zijn er dan nog steeds 148 mannen
meer dan vrouwen in Veenendaal, dit
cyfer behoeft toch niet meer verontrus
tend te zyn voor de Veenendaalse man
nen.
Per 31 December j.l. bedroeg het
aantal inwoners van Veenendaal 15406,
namelijk 7777 mannen en 7629 vrouwen.
De bevolking-toename bedroeg in 1952
'in totaal 351 personen tegen het jaar
daarvoor 285.
Toevalligerwijze is dit ook precies het
aantal kinderen dat in het afgelopen
jaar in Veenendaal werd geboren, na
melijk 177 jongens en 174 meisjes. Toe
vallig, want in 1952 hebben toch ook
honderden personen zich in Veenendaal
gevestigd of zijn vertrokken. In 1951
werden meer, n.l. 364, kinderen gebo
ren.
In 1952 vestigden zich in Veenendaal
722 (541) personen terwijl 638 (526) in
woners uit Veenendaal vertrokken. Dat
betekent dus een vestigingsoverschot
van 84 zielen tegen in 1951 een over
schot van 15 zielen. De cijfers tussen
haakjes zijn die van het jaar 1951.
In 1052 overleden 84 (94) personen,
waarvan 49 (42) mannen en 35 (52)
vrouwen. Het verschil tussen geboorte
en overlijden is dus 267 (270) zielen ge
weest. Hieruit blijkt dus dat de Veenen
daalse bevolkingstoename nog steeds
hoofdzakelijk veroorzaakt wordt door
het geboorte-overschot. Het aantal hu
welijken in 1952 in Veenendaal voltrok
ken bedroeg 150 tegen het jaar daarvoor
145. Er werden 6 echtscheidingen inge
schreven tegen 5 in 1951.
Verder zij nog vermeld dat binnen de
gemeente 298 (301) verhuizingen plaats
vonden.
RHENENSE LOSWAL INGESTORT
Enkele maanden geleden stortte een
gedeelte van de Rhenense gemeente
lijke loswal in. Tengevolge van de hoge
waterstanden van de laatste tijd, kon
nog niet aan herstel worden gedacht,
zodat de walmuur nog steeds een ga
ping vertoont.
Enkele dagen geleden herhaalde zich
de geschiedenis aan de andere zijde.
Hier viel de muur in over een lengte
van pl.m. 25 meter in oostelijke rich
ting, gerekend vanaf de rioolmond. Een
gedeelte van de muur stortte op een
bergingsvaartuig van de firma van de
Acker, hetwelk juist ter plaatse ge
meerd lag. Een tractor, die op het in
gevallen gedeelte stond, kon men nog
juist op tijd wegrijden.
De schade wordt geraamd op ƒ70.000.-.
TWEETAL
Ds R. Slofstra, Chr. Geref. predikant
alhier is op een tweetal geplaatst door
de kerkeraad van de Chr. Geref. Kerk
te Hilversum.
Jll
Samengesteld in samenwerking
met de V.V.V. de Ver. v. Vreem
delingenverkeer „Veenendaal"
Woensdag 4 Februari
(In geb. „de Kegelbaan") Op
richtingsvergadering Veenen
daalse Ver. voor Veilig Ver
keer
(In geb. „Eltheto") ds Treure
van Ederveen spreekt.
Zaterdag 7 Februari
(In geb. Eikenlaan) 8 uur Jaar
lijks concert van Ritmeester
Mannenkoor met solisten.
Luror Theater
Van heden Vrijdag t/m. Maan
dag de film „Alarm bij de
Kustwacht" en van Dinsdag
t/m. Donderdag „Het Huis aan
de Rivier".
zé
sluiten van de tunnel op de toegangs
wegen.
Bij informatie kon men ons niet met
zekerheid zeggen of aan het ingebruik-
stellen van de tunnel, welke Veenen
daal een nieuwe toegangsweg zal ver
schaffen nog een officiéél of feeste
lijk tintje gegeven wordt.
JAARCONCERT VAN RITMEESTER
KOOR
Onder leiding van de directeur Wim
Hartsuyker, geeft het Ritmeester Man
nenkoor Zaterdag 7 Februari a#s. in het
gebouw aan de Eikenlaan het jaarlijkse
grote concert.
Het zijn de snel stijgende prestaties
bij de vorige concerten van het Rit
meesterkoor geweest die ons thans met
zeer bijzondere belangstelling en hoge
verwachtingen naar het komende con
cert doen uitzien. Bij informatie bleek
dat het koor er in vrij korte tijd nog
weer 25 nieuwe leden heeft bijgekregen
en op het ogenblik niet minder dan 80
stemmen sterk is.
Ook het uit te voeren programma is
zeer aantrekkelijk en uitstekend geva-
riërd, en het lijdt geen twijfel of het
instuderen hiervan heeft het koor veel
inspanning gekost.
Er is muziek van Viadana, da Pales-
trina, Handel, Chopin, Schubert enz. en
ook worden nog Negro spirituals gezon
gen.
Als solisten zullen er zijn de bekende
tenor Leo Larsen en aan de vleugel Ria
Borgmeijer, die al vaker het Ritmees
terkoor heeft begeleid.
Voor het aanstaande concert heeft het
Ritmeesterkoor zich ook de medewer
king verzekerd van het koperorkest
van „Caecilia". Dit orkest zal n.l. bege
leiden bij de uitvoering van het num
mer Hollands Glorie van Richard Hol.
Waarschijnlijk betreft het hier een ex
periment, want het programma ver
meldt verder geen optreden van „Cae
cilia" meer.
Zonder twijfel zal over het aanstaan
de concert de schaduw vallen van het
overlijden voor enkele weken van de
heer H. J. van der Haar. De heer Van
der Haar was een grote stuwkracht en
ook aan hem is voor een groot deel het
herleven en de enorme groei van het
koor te danken geweest.
Onze plaatselijke gymnastiekvereni-
eing „Sparta" heeft de uitnodiging van
het Landelijk Gymnastiek Verbond
aangenomen om op 2e Pinksterdag in
Veenendaal een groot turnfeest te or
ganiseren.
Aan dit turnfeest zal dan door tal van
verenigingen uit het land worden deel
genomen.
De bekende en zelfs beroemde groep
Motorkozakken, welke o.a. vorig jaar in
Rhenen nog met groot succes is opge
treden, komt op Hemelvaartsdag naar
Veenendaal, op uitnodiging van de
voetbalvereniging „Veenenaal".
Deze om zijn fantastische staaltjes
motor-acrobatie bekende groep zal dan
een volledig programma verzorgen op
de sportterreinen aan de Bergweg.
SUBSIDIE VAN GEM. EDE VOOR
CHR. OPENB. LEESZAAL
Burgemeester en Wethouders van Ede
hebben de gemeenteraad voorgesteld
om gunstig te beschikken op een betref
fend verzoek van de Chr. Openbare
Leeszaal en Bibliotheek te Veenendaal,
en de jaarlijkse gemeente-subsidie voor
deze instelling te bepalen op 250.- per
jaar.
Bij het afsluiten van de rekening
1952 aan de Vlees- en Veekeurings
dienst, bleek o.a. dat in Veenendaal in
het afgelopen jaar de volgende aantal
slachtingen werden verricht ten be
hoeve van vlees-etend Veenendaal:
2100 varkens; 465 runderen; 160 pin
ken; 35 vette kalveren; 15 schapen; 2
paarden en 1 geit.
Een behoorlijk portie dus, en hier ko
men nog bij de hoeveelheden vlees
welke van abattoirs van elders worden
aangevoerd.
MORGEN WORDT PRINSES BEATRIX 15 JAAR
35 JAAR AFD. VEENENDAAL NED.
BOUWBEDRIJFSBOND
De Algemene Nederlandse Bouwbe-
drijfsbond afdeling Veenendaal geeft op
Zaterdag 14 Februari a.s. een jubileum
feestavond ter gelegenheid van haar 35-
jarig bestaan. Deze feestavond wordt
gegeven in het Verenigingsgebouw aar
de Eikenlaan.
's Middags wordt in de kleine zaal van
het Verenigingsgebouw een receptie
gehouden.
Op de feestavond zal het woord ge
voerd worden door Bondsbestuurder de
heer Henk Kaper, terwijl het Haar
lems Radio Cabaret onder leiding van
Harry Meijer de feestavond verzo<rgd,
onder de titel „Dat zit wel goed".
De politie heeft ernstige bedenkingen
tegen twee organisaties die voorgeven
liefdadige doeleinden na te streven,
maar die er op uit zyn om de bestuur
ders hiervan een vast inkomen te waar
borgen. De organisaties, die de laatste
dagen ook in Veenendaal en omgeving
aan het werk zijn noemen zich Evan
gelisatie Vereniging „Immanuel" en
„Stormersleger".
De colporteurs verkopen in café's, op
straat en langs de huizen stichtelijke
blaadjes. De leiders zijn in het algemeen
figuren die lid waren van bona fide in
stellingen, maar die wegens conflict zyn
uitgetreden. Sommigen van hen zyn
reeds eerder met de politie in aanraking
geweest.
De organisatie „Evangelisatie Imma
nuel" werd in Juni 1951 opgericht. De
leider is een zekere R. B., die met „lief
dadig werk" geheel in zijn levensonder
houd voorziet. Van de opbrengsten van
de colportages leven nog vier andere
personen, onder wie een Haarlems echt
paar. De leden van de vereniging ver
kopen het evangelisatieblad „Goed
Nieuws" voor een prijs, die door de ko
per zelf kan worden bepaald.
De organisatie verricht slechts te hooi
en te gras sociaal werk. Zo nu en dan,
en slechts op zeer bescheiden schaal,
wordt wel eens fruit verstrekt aan zie
ken of ouden van dagen, die naar het
oordeel van de heer R. B. daarvoor in
aanmerking komen. De opbrengsten van
de collectes worden door niemand ge
controleerd. Zij blijken echter niet ge
ring te zijn, want verschillende „be
stuursleden", die voorheen sociale bij
stand genoten, hebben daarvoor be
dankt, sinds zij zich geworpen hebben
op de verspreiding van stichtelijke lec
tuur.
Het „Stormersleger" werd opgericht in
Juni 1952 door mejuffrouw H. van L.,
die zich de rang van „kolonel" heeft
toegemeten. De organisatie zegt ten doel
te hebben de verkondiging van het
evangelie, de verspreiding van christe
lijke lectuur in ziekenhuizen en park
herstellingsoorden en het verrichten
van maatschappelijk werk. Het bedrag,
dat de koper meer geeft, wordt geaccep
teerd, zonder dat een voldoende admini
stratie is gewaarborgd.
Alle verzekeringen
Hypotheken
Verkoop vaste goederen
Woningbeheer
Taxaties
beëdigd als makelaar en taxateur
Veenendaal - Kanaalweg 2 - Tel. 290
De vrouwelijke „kolonel" leeft geheel
van het „Stormersleger". Zij wordt voor
de colportage van het blad terzijde ge
staan door een „kapitein", die veertig
procent provisie geniet en die met deze
inkomsten ook niet van honger hoeft
om te komen.
Op de door de organisaties gehouden
administraties wordt van geen enkele
onpartijdige zijde controle uitegoefend.
De politie heeft zelfs niet bij benade
ring kunnen vaststellen hoe groot de in
komsten zijn. Van een behoorlijk geor
ganiseerd sociaal werk is volgens de
politie geen sprake en van verspreiding
van christelijke lectuur in ziekenhuizen
is nauwelijks gebleken. Sommige me
dewerkers verkopen de blaadjes in een
soort uniform, dat enigszins gelijkt op
dat van het Leger des Heils. Anderen
vermommen zich als verpleegster.
Ds TREURE SPREEKT IN „ELTHETO"
Op uitnodiging van het bestuur der
Zondagschool „Samuel", komt ds Treu
re van Ederveen een spreekbeurt ver
vullen in de grote zaal van gebouw
„Eltheto" aan de Fluitersstraat, en wel
op Woensdagavond 4 Februari aan-
Een uitkomst, zo mogen we wel noe
men het bericht, dat met ingang van 2
Februari de deuren van de Wilhelmina-
School zullen opengaan voor kinderen,
die helemaal niet geschikt zijn voor het
gewoon lager onderwijs.
Toen indertijd de school voor buiten
gewoon lager onderwijs geopend werd,
gaf dit een diepe teleurstelling bij die
ouders, die hun geestelijk zo zwakke
kinderen toch nog naar Amersfoort
moesten zenden. Zij hadden gehoopt,
dat ook hun kinderen een plaats op de
nieuwe school zouden kunnen krijgen,
maar aangezien de school slechts be
doelde onderwijs te geven aan leerlin
gen, die moeilijk kunnen leren en niet
aan kinderen, die practisch niet of wei
nig kunnen leren, moest zij wel haar
deuren gesloten houden voor deze laat
ste catagorie van kinderen.
Deze noodzaak van het onderwijs ook
voor deze kinderen is het bestuur der
school van meetaf duidelijk geweest en
het heeft lange tijd op middelen gezon
nen om alle kinderen, die op het buiten
gewoon lager onderwijs zijn aangewe
zen, onderdak te brengen.
Thans is dit met de medewerking van
het gemeentebestuur gelukt. Een deel
van het schoolgebouw is afgescheiden
voor het geven van onderwijs aan die
minst met verstandelijke vermogens be
deelden. Zij behoeven niet langer met
een bus naar Amersfoort of van alle
onderwijs verstoken te blijven. Zij krij
gen een eigen leslokaal, een eigen werk
gelegenheid, een eigen speeltuin en ook
een eigen leerkracht: mejuffrouw De
Graaff, terwijl alles staat onder leiding
van de heer E. J. ten Kate, het hoofd
van de Prinses Wilhelminaschool.
VORMING JEUGDCORPS BIJ DE
PIJPERS
Het bestuur van het Chr Tamboers-
en Pijperscorps „Prins Bernhard" heeft
besloten tot de vorming van een jeugd-
corps, naast het bestaande corps.
Herhaalde malen heetf het bestuur
hiertoe verzoeken ontvangen. In dit
jeugdcorps kunnen worden opgenomen
jongens in de leeftijd van 8 tot 14 jaar.
De Pijpers mogen zich in een bijzon
dere sympathie van de Veenendaalse
bevolking verheugen, en ook de vor
ming van dit jeugdcorps is een bewijs
hiervan. Een bewijs trouwens ook van
een goede en gezonde verenigingsgeest.
Wij hopen dat ook dit jeugdcorps een
succes zal worden.
De gemeenteraad van Rhenen was Dinsdagavond byeen in openbare zitting,
welke door de Voorzitter werd geopend met een terugblik op 1952. In deze
nieuwjaarsrede memoreerde de voorzitter, dat het tot nu toe niet zyn gewoonte
was geweest by deze gelegenheden te spreken over het grondgebeid van de
gemeente. Ditmaal, aldus spreker, wens ik een uitzondering te maken. In een
naburige gemeente is 1953 „het annexatie-jaar" genoemd. Hierop kan men alleen
zeggen: deze gang van zaken moeten wij rustig onder ogen zien. Gaan de
annexatie-plannen van een gemeente op machtspolitiek gelyken, dan is een1
dergelijk standpunt onjuist. Dan moeten wij deze plannen met een gerust hart
afwachten, en vertrouwen wat hogere autoriteiten met de wet in de hand zullen
beslissen. Vele formaliteiten zyn nog lang niet vervuld. Ik kan verklaren, dat
de annexatieplannen Veenendaal-Rhenen nog slechts in een beginstadium ver
keren!!!
vertrek van de Tevema-afdeling en de
breierij van de firma Wollink in Eist.
In enkele bedrijven, zoals de Tricotage-
fabriek Berends en Hartogs Rijwielfa-
briek is het aantal werknemers toege
nomen. Er zijn verder vele verschuivin
gen geweest. Spreker voegde hieraan
nog toe, dat de Chemie Fox haar be
drijf naar elders heeft overgebracht. Dit
pand werd inmiddels weer verhuurd,
met een werkgelegenheid van 30 tot 70
arbeiders. In de kruidentuin, het ge
meentelijk werkverruimingsobject,
werkten regelmatig 4 tot 6 personen.
Met het scheppen van werkobjecten en
(zie verder pag. 2)
BIJ SLECHTS 8 INWONERS
TBC ONTDEKT
De voorzitter begon zijn nieuwjaars-
speech met de leden van de raad een
goed 1953 toe te wensen, waarna spre
ker stil stond bij de bevolkingstoename.
Het geboorte-overschot bedroeg 192, het
verschil tussen vertrokken en gevestig
de personen bedroeg 16, zodat het zie
lenaantal met 208 is toegenomen en op
1 Januari 1953 bedroeg 10848. Het aan
tal arbeiders werkzaam in Rhenense in
dustrieën is teruggelopen. Vorig jaar
bedroeg hun aantal ruim 1300, thans
1250. De oorzaak moet worden gezocht
in stopzetting van de glasfabriek, het
Toen het Czarenryk was ineengestort, toen Lenins Bolsjewisten heersten in
Petrograd, was de nieuwe Sovjetstaat van alle kanten in gevaar.
En Lenin, zelf door de Czaristische Ochrana in ballingschap gedwongen,
zag de noodzaak in tot het stichten van een geheime veiligheidsdienst.
Zo ontstond de Tjeka, onder leiding van Felix Dzjerjinsky.
De rode vlag wappert boven de hoofd
stad der Czaren in het noodlotsjaar
1916. De revolutionnaire regering onder
Kerenszy is echter de toestand niet
meester. De democratischgezinden vech
ten een bij voorbaat verloren strijd te
gen de extremisten, de bolsjewiki onder
leiding van Lenin. En wanneer eindelijk
Lenin, door geweld, de regering opzij
dwingt en de macht weet te grijpen,
weet hij zijn tegenstanders niet alleen
in het rechtse kamp van de aanhangers
van de Czaar, maar ook onder hen die
eens zijn medestrijders waren.
In het Westen staan de Duitsers. In
het Oosten hebben de Geallieerden zich
verbonden met Czaristische opperoffi-
cieren als Koltchak, Denikin, Wrangel.
De Rode Regering geniet de steun van
vroegere Czaristische officieren, die zij
maar half vertrouwt. En de bevolking
is een ongebreidelde massa, die van
daag Hosanna roept, maar morgen de
bejubelde leiders misschien zal kruisi
gen.
Lenin is indertijd fel te keer gegaan
tegen het Czaristische machine-appa
raat, de Ochrana. Hij weet van de gru
welen van de Peter- en Paulvesting, de
ellende der Siberische verbanningsoor
den. Hij ziet als ideaal een staat, waar
in geen politie en geen leger meer nodig
zullen zijn. Maar voor het zover is,
zullen politie en leger heel wat op te
knappen hebben.
Hij vindt zijn man in Felix Dzjer
jinsky, die zo pas door de bolsjewiki
uit de Tangankagevangenis te Moskou
is gehaald.
Dzjerjinsky is geen man uit het volk.
Zijn vader was een aanzienlijk Pools
landheer De zoon werd besmet met re
volutionnaire ideeën, genoot de onwel
willende aandacht van de Ochrana en
I
In het middelpunt der belangstel
ling stond en staat het proces tegen
de Joodse artsen in Rusland, beschul
digd van moord op wylen Zjdanov,
de rechterhand van Stalin. Door de
aantijgingen in dit verband tegen de
Veiligheidsdienst onder leiding van
Beria wordt de herinnering gewekt
aan vroegere crises, waarby de Ge
heime Politie, om het even of ze
Tsjeka, Gpoe, N.K.V.D. of M.V.D.
heette, betrokken was.
kwam in de gevangenis terecht, waar
uit hij door de revolutie werd bevrijd.
Dzjerjinsky, een mephisto-achtige fi
guur met een puntbaardje, neemt zijn
intrek in het Smolny-instituut, de voor
malige deftige meisjes-kostschool, waar
de nieuwe regering zetelt. Hij begint
orde op zaken te stellen, door allen, die
er wel horen van papieren te voorzien,
wie er niet horen er uit of in het ge
vang te werpen.
Onomkoopbaar, bescheiden, rustig,
maar dodelijk zelfverzekerd, wekt hij
onweerstaanbaar de herinnering aan
zijn voorganger van de Franse Revo
lutie, Robespierre. En even bloedig is
zijn bewind. Hij zuivert op grote schaal
en waar vuurpeletons te omslachtig
zijn, gebruikt hij voor zijn slachtingen
mitrailleurs, terwijl vrachtwagens met
dreunende motoren het lawaai moeten
overstemmen. Zo vallen eens door een
„vergissing" 1500 gevangenen tegelijk,
maar Dzjerjinsky is van opinie, dat be
ter honderd onschuldigen kunnen val
len, dan dat één schuldige vrij zou blij
ven rondlopen. Waar gehakt wordt,
vallen spaanders en men kan nu een
maal geen ommelet maken zonder eieren
stuk te slaan
Bijgestaan door een horde Lettische
scherpschutters, die niets of niemand
ontzien, vormt hij zijn beruchte Tsjeka
en het zal niet lang duren of het sim
pel noemen van deze naam zal de harten
van honderdduizenden ineenkrimpen
van vrees.
Op de 30ste Augustus 1918 vermoordt
een jonge jood, Kannegiesser, de chef
van de Tsjeka te Petrograd, Oeritsky.
Op diezelfde dag, wanneer Lenin fa
brieksarbeiders in Moskou heeft toege
sproken, schiet een jonge socialiste,
Fanya Kaplan, twee revolverkogels in
zijn lichaam. Zij, die elf jaar in Siberië
had doorgebracht wegens complotteren
tegen de Czaristische regering, wilde de
„verrader van de Revolutie" doden.
Maar Lenin overleefde -de aanslag.
Nu breekt de terreur eerst recht los.
Dzjerjinsky laat zijn Tsjekisten de vrije
hand. Zesduizend mensen worden in
Petrograd gearresteerd, achthonderd
worden zonder vorm van proces dood
geschoten. Bijna niemand durft zich
veilig achten voor de bloedhonden van
de Tsjeka.
Maar ook voor Dzjerjinsky, die zo ve
len ter dood heeft verwezen, komt de
doodsengel. Hij, de man die de verper
soonlijking was van het geweld, sterft
op zijn bed door een beroerte.
Hij wordt opgevolgd door Medjinsky,
Het aantal inwoners van Veenendaal
stijgt regelmatig vrij snel. Een groot
deel van deze bevolkings-uitbreiding
wordt gevormd door de velen die zich
van buiten de plaats in Veenendaal
komen vestigen. Door niet-Veenendalers
dus. Ook het aantal vreemdelingen dat
hier steeds in de kost is, is vrij groot.
En al is Veenendaal dan nog niet zó
groot; ook menig geboren Veenendaler
kent niet alle Veenendaalse straten
meer.
Verder is er een duidelijke toename
van het aantal toeristen dat de vacantie
in de directe omgeving van Veenendaal
doorbrengt.
Aan de vragen van vreemdelingen of
vacantiegangers om een plattegrond
van Veenendaal waarmee zij zich wat
gemakkelijker zouden kunnen oriën
teren, kon tot heden nooit worden vol
daan.
De Veenendaalse Ver. voor Vreemde
lingen Verkeer echter heeft nu een
dergelijke plattegrond laten vervaar
digen en is dezer dagen met de uitgave
er van begonnen.
Het is wel duidelijk dat de V.V.V. met
deze kaart in een werkelijke behoefte
gaat voorzien. En hoewel een dergelijke
uitgave typisch tot de taak van een
V.V.V. gerekend mag worden; is dit
initiatief van deze nog jonge vereniging
toch bijzonder lofwaardig.
Stellig zullen het niet alleen vreem
delingen maar ook Veenendalers zijn
die zich in het bezit van deze kaart
zullen willen stellen. De kaart is groot,
ongevouwen 53 X 60 cm, en gevouwen
kan deze gemakkelijk in de zak worden
gestoken.
Het gebied dat de kaart beslaat
wordt begrensd door de spoorlijn
UtrechtArnhem aan De Klomp en
door de bergrand, omgeving Cunera-
weg. Alle nieuwe straten en wegen zijn
er op aangegeven.
De kaart is laag in prijs gehouden en
verkrijgbaar op het Inlichtingenbureau
van de V.V.V., Zandstraat 5.
HOESTARTIKELEN
HEBBEN WIJ IN EEN
ENORME SORTERING.
Hoofdstraat 106 - Telefoon 632
Veenendaal, dat in de laatste wed
strijden goede resultaten boekt, gaat
deze week naar Oosterbeek om haar
krachten te meten met de club van die
zelfde naam. Nu is Oosterbeek in eigen
huis een zeer moeilijk te overwinnen
tegenstander, dat hebben de geel-blau-
wen meerdere malen moeten ondervin
den. Het lijkt ons thans niet uitgesloten,
dat Veenendaal met de volle buit naar
huis komt, hetgeen ook noodzakelijk is
om de leidende functie te blijven ver
vullen.
DOVO krijgt Zaterdag bezoek van
Apeldoorn. Een strijd tussen twee ge
lijkwaardige ploegen met voor de jeug
dige DOVO-ploeg wellicht kans op 1 of
2 punten. Geel-Blauw gaat op bezoek
bij E.S.C. te Elspeet en is evenmin zon
der winstkansen.
In de afdeling Utrecht speelt Matjan
een uitwedstrijd tegen PVHU. Het is
moeilijk te zeggen wat Matjan nu zal
gaan doen. Zal zij zich herstellen van
het debacle van vorige week? N.V.V.
kan met meer zelfvertrouwen het be
zoek van Maarssen tegemoet zien, al zal
het een zeer moeilijke strijd worden.
G.V.V.V. ontvangt bezoek van het plaat
selijk Merino's, waar wel heel moeilijk
een voorspelling te maken is. Triangel
boys moet op bezoek bij S.J.C. te Put
ten.
eveneens een aristocraat van geboorte,
die het ijzeren regime van Dzjerjinsky
voortzet. Want Lenin is overleden en
met grote praal begraven, Stalin heeft
de macht in handen, maar die machts
overname is niet geluidloos gegaan.
Stalin heeft zich daarmede gevaarlijke
vijanden op de hals gehaald, oude
medestanders van Lenin, als Zinovjev
Radek, Boekharin, Rykov. Ook in het
leger rommelt het. Waakzaamheid is
meer dan ooit geboden.
Medjinsky, die graag de tijd doodt
met het lezen van pornografische litte
ratuur, meent echter zich die ontspan
ning te kunnen veroorloven. Hij heeft
immers in Jagoda, vice-vroozitter van
de Gpoe de nieuwe naam van de Tsjeka)
een man naar zijn hart. Deze kleine man
zonder kin en met een Hitlersnorretje,
weet wat hij wil, en als Medjinsky dat
ook geweten had, zou hij niet zo rustig
aan zijn hartverheffende lectuur heb
ben gewijd.
Jagoda wil Medjinsky's plaats.
En Jagoda is een man, die werkt
onder motto „help nu u zelf
(Nadruk verboden) Lk.
VOOR BETERE UURWERKEN
Veenendaal.
GOUD - ZILVER - UURWERKEN
