Bouw fraaie Kathol, kerk
aan Patrimoniumlaan
Nieuwsblad voor Veenendaal Omstreken
Wie brengt ontvoerde grenspaal
weer op zijn plaats?
Nachtvorst op beschutte plaatsen
AGENDA
Fa. J. F. TAK
Fa. S. BOS Hoofdstraat 91-93
Co ns Weerpraatjey
Gloria Waterverf
Vlinder Wrijfwas
Behang
Bussen Verf
Zeemleer en Sponsen
27e JAARGANG
VRIJDAG 10 APRIL 1953
No. 14
Abonnementsprijs 0.95
per kwartaal
Losse nummers 6 cent
Redactie en Administratie
Parallelw. 10, Veenendaal
Telef. 601, Giro nr. 563427
Redactie W. F. ter Hoeven
VALL
Uitgave: Drukkerij „De Gelderse Vallei"
ADVERTENTIES
Advertentiepr. p. m.m. 12c.
Minimum p. advert, 3.60
Rubriek Vraag en Aanbod
en Diversen van 120
woorden 1.30, elk woord
meer 6 cejnt.
Verschijnt inStichts- en Geld.-Veenendaal, Amerongen, Eist, Rhenen, Achterberg, Overberg De Haar, Groep, Benedeneind, Kade, Maanderbuurt, Ederveen, Renswoude, Scherpenzeel
Waarschijnlijk nog wel volgende week wordt begonnen met de bouw van
de Katholieke kerk voor Veenendaal Zuid.
Reeds jaren lang leeft in de R.K. parochie aan de Nieuweweg de wens van
een kerk in Veenendaal zelf. De kerk aan de Nieuweweg is te ver weg gelegen
en daarbij komt ook dat deze te klein geworden is door het snel toenemend aan
tal katholieken in Veenendaal.
De nieuwe kerk zal vry grote afmetingen krijgen en in eenvoudige maar
zeer fraaie lijnen worden opgetrokken.
Waren er eerst plannen om de kerk te bouwen aan de Kerkewijk naby de
Vaartbrug, thans is dan definitief de plaats bepaald. In het stratenplan van het
z.g. Franse Gat is de Patrimoniumlaan een 50 meter langer geprojecteerd, tot
voorbij de dr Colijnstraat dus. Recht tegenover en aan het eind van deze ver
lengde Patrimoniumlaan nu wordt de kerk gebouwd, zodat men straks van onge
veer halverwege de Patrimoniumlaan de kerk zal kunnen zien staan.
Ook R.K. School wordt nu aanbesteed
Vrijdag heeft de aanbesteding van de
bouw der kerk plaats gehad onder een
zestal grote aannemers uit het land. De
hoogste inschrijver kwam uit de bus
met een bedrag van 158.000.- en de
laagste was de firma C. S. Brand in
Apeldoorn met 144.424.-, en aan deze
firma is de bouw gegund.
Dit laatste bedrag zal dus nodig zijn
voor de bouw van de enkele kerk, maar
het totaal bedrag waarop men de kerk
raamt is 164.000.- en dat nog zonder
de prijs van de grond, over welke prijs
men ons geen bijzonderheden kon ge
ven. Voorlopig wordt de inrichting en
versiering van de kerk nog zeer so
ber gehouden en het kerkbestuur hoopt
dat een en ander in de loop der jaren
nog door de parochie zelf zal kunnen
worden bekostigd.
Ook wordt er nog geen pastorie bij de
kerk gebouwd. Dat is ook direct nog
niet nodig want in de nieuwe kerk zal
voorlopig althans nog geen nieuwe zelf
standige parochie gesticht worden. Het
zal een hulpkerk zijn van de moeder
kerk aan de Nieuweweg.
Er wordt dus nog geen pastoor be
noemd. De diensten zullen voorlopig
worden geleid beurtelings door pastoor
Beckers en een aan te stellen assistent.
De kerk zal 34 meter lang, 17 meter
breed en ongeveer 15 meter hoog wor
den en ruimte bieden voor 400 vaste
zitplaatsen.
Omtrent de steensoort waarmee de
kerk zal worden opgetrokken wordt de
zer dagen beslist, maar dit wordt of de
handvorm- of de waalsteen. Het front
van de kerk is naar de Patrimoniumlaan
gericht en het is hier ook dat zich de
fraaie hoofdingang bevindt met daar
boven een schitterend en groot roos
venster. De kerk krijgt geen toren. Wel
wordt een lui-klok opgehangen in een
stoel gebouwd ongeveer boven het al
taar.
Het interieur geeft de indruk van een
gewelvenkerk. De overkluizing wordt
gedragen door spanten van fijn metsel
werk. Ook de wanden worden opgetrok
ken in fijn metselwerk. De zijwanden
worden gedragen aan elke kant door
een vijftal pilaren en achter deze pila
ren wordt de twee meter brede rond
gang gebouwd.
Veader zal de kerk bevatten een
devotie-kapel welke door een hekwerk
van de kerkruimte afgescheiden zal zijn;
een doopkapel en een sacristie.
De rondgangen, de doopkapel en de
sacristie zijn tegen de eigenlijke kerk
aan gebouwd en verwerkt tot een wel
zeer fraai geheel.
De architect is de heer Jan van Don
gen uit Apeldoorn, een specialist op het
gebied van kerkebouw.
Aan de linkerzijde van de kerk wordt
een groot gazon aangelegd dat zich zal
uitstrekken tot aan de Dijkstraat en de
kerk zal over grote lengte vanaf de
Dijkstraat vrij te zien zijn.
De kerk wordt dus ongeveer daar ge
bouwd waar nu de grote kippenhokken
van de Geerboer staan. Dat is midden
in de open vlakte. Wanneer men ech
ter het uitbreidingsplan beziet dan
blijkt dat deze kerk straks zal staan in
het centrum van de nieuwe wijk welke
ter weerszijde en achter de kerk
is geprojecteerd, en waarschijnlijk zal
Sjors van de Rebellenclub
- komt naar Veenendaal
Ter gelegenheid van de Paasvacantie
van de jeugd komt de bekende Sjors
van de Rebellenclub en zijn zwarte
vriend Sjimmie morgen, Zaterdagmid
dag naar Veenendaal.
Deze beide knapen zullen dan de
Veenendaalse jeugd eens meenemen in
hun avonturen en ook hier als onver
beterlijke bandiet en hun schelmenstre
ken komen uithalen in hun repertoire
„Sjors en Sjimmie bij Ali Baba en de
40 Rovers". Op zijn tournee door ons
land doet Sjors het gebouw aan de
Eikenlaan aan en zonder twijfel zal
dahr morgenmiddag de grote zaal vol
zijn. De voorstelling begint om 2 uur.
het aanleggen van de nieuwe straten
hier niet meer zo lang op zich laten
wachten.
Interessant om te weten is ook nog
dat de kerk gebouwd wordt op z.g. poe
ren. Deze poeren worden gebruikt in
verband met de zachte veenbodem ter
plaatse. Poeren worden gevormd door
grote betonnen ringen waarvan men er
verschillende op elkaar zet. Deze ringen
graaft men gedeeltelijk in de grond en
worden daarna vol geperst met zand en
afgedekt met een dikke betonlaag.
De kerk zal op 80 van de poeren ge
bouwd worden. Het voordeel van poe
ren is dus dat ze een groot draagvak
hebben en dat ze grond- en graafwerk
zoals gewoonlijk bij bouwen wordt toe
gepast overbodig maken.
DE SCHOOL
Zoals bekend heeft het R.K. kerk
bestuur ook plannen voor het bouwen
van een school. Deze plannen zijn de
Gemeenteraad en verschillende andere
instanties reeds gepasseerd en elke dag
verwacht men nu nog de goedkeuring
van het Ministerie O.K. en W. Na ont
vangst van deze goedkeuring vindt
meteen de openbare aanbesteding van
de school plaats en zo spoedig mogelijk
wordt ook met deze bouw begonnen.
Straks zal dus gelijkertijd aan de bouw
van de kerk en van de school gewerkt
worden.
De school is geprojecteerd als 6-klas-
sige school. Van deze zes klassen wor
den er echter voorlopig nog maar vier
gebouwd maar wel zo dat de twee
andere er eenvoudig aangebouwd kun
nen worden.
De school wordt gebouwd, gezien
vanaf de Kerkewijk, aan de rechterzijde
van de Patrimoniumlaan en wel direct
aansluitend aan de bestaande rij huizen
daar en gedeeltelijk op de Geerseweg of
ook wel het Zwarte Pad, welke weg zal
worden opgeheven. De school komt dus
recht tegenover de dr Colijnstraat en
schuin tegenover de nieuwe kerk te
staan.
Grenspaal-spelletje
De Rhenense biljartvereniging „De
Grauwe Hengst" heeft een nieuw
spelletje uitgevonden, waarmee men
zeer veel plezier heeft. Het is geti
teld: „Grenspaal-spelletje". Op het
biljart staat een kurkje, dat op
quitte wordt gezet. Op dat kurkje
staan drie bijzondere dobbelstenen.
Zoals men weet heeft iedere dobbel
steen zes vlakken. Op vijf vlakken
staat de naam „Rhenen" en op één
vlak staat de naam .Veenendaal".
Men moet, spelend van bal tot bal,
trachten het kurkje omver te gooien.
Gelukt dat en liggen alle drie de
dobbelstenen op Rhenen, dan heeft
men 100 punten, liggen twee dobbel
stenen op Rhenen en één op Veenen
daal, dan heeft men 10 punten. Men
zal begrijpen, dat de kans, dat Vee
nendaal boven komt slechts 1 op 5
bedraagt. Op alle vlakken staat bo
vendien een grenspaaltje afgebeeld.
De vorige week ontvoerde grenspaal
bivakeert nog steeds op het Zwaaiplein.
Hij staat niet meer, maar hij ligt lang
uit in het zand, zoals hij een jaar lang
in het zand van de Kerkewijk heeft ge
legen.
We kunnen niet aannemen dat men in
Rhenen de „grensschending" van de 1ste
April hoog heeft opgenomen. In Vee
nendaal beschouwt men het tenminste
als een kostelijke grap. Maar behalve
dan het splinternieuwe en „echt" Rhe
nense Grenspaalspelletje.... van de
Rhenense biljartver. „de Grauwe
Hengst", waarover elders op deze pa
gina bericht wordt; hebben we er toch
ook van over gehouden de vraag: wie
er voor moet opdraaien dat de paal
weer op zijn plaats gebracht wordt.
Moet Veenendaal dat doen, of Rhenen,
of deze beide plaatsen gezamenlijk mis
schien. Want al schijnt de omstreden
grenspaal vorige week Donderdag als
een veertje zo licht geweest te zijn; in
werkelijkheid weegt hij toch nog bijna
2000 kg. en deze keer zal het vervoer
betaald moeten worden.
En hierbij komt nog dat de paal op
het grondgebied van Ede ligt. De Rhe-
nenaren we mogen tenminste wel
veronderstellen dat het ras-echte Rhe-
nenaren geweest zijn die heel Veenen
daal hebben willen „annexeren" door
de paal maar op het Zwaaiplein te zet
ten hebben zich in hun ijver name
lijk lelijk vergist en de paal op Gelders
territoor geplaatst.... Dus ook de ge
meente Ede zal er nog in gekend moe
ten worden.
De bedrijvers van de „grenspaal-ont
voeringen zullen nu wel niet meer met
de paal gaan slepen. De „lol" is er nu af.
En als de paal weer op zijn plaats ge
bracht is zal men hem nu wel met rust
laten.
De paal is eigendom van de Prov.
Waterstaat, maar voorzover bekend
heeft men hier nog geen maatregelen
genomen voor de terugkeer van de paal.
Mogelijk wacht men daar tot op een
goede morgen de paal ineens weer bij
de Bergweg op de Kerkewijk blijkt te
staan
Ds KONINGSBERGER OVER
„HOE DENKEN DE MENSEN NU?"
Op uitnodiging van de afdeling Vee
nendaal van de Ned. Chr. Vrouwen
bond, komt Donderdag 16 April a.s. in
gebouw ,.de Kegelbaan" spreken ds J. C.
Koningsberger, Hervormd predikant te
Amsterdam. Zijn onderwerp heeft als
titel: „Hoe denken de mensen nu".
Sparend Veenendaal
Bij het kantoor van de Nutsspaar-
bank werd in de maand Maart 1953 in
gelegd 95.918.48 en terugbetaald
75.860.56.
Er werden 75 nieuwe boekjes uitge
geven.
Op het postkantoor weid voor
Rijkspostspaarbank in de maand Maart
ingelegd 68.727.81 en terugbetaald
88.066.72.
Uitgegeven werden 18 nieuwe boek
jes.
Voorjaar in Ouwehands Dierenpark
BRUINE BEREN OPENDEN REEKS DER GEBOORTEN
complex van tien kilometer wandel-
AANVRAGEN EN VERLENGEN
PASPOORTEN
De Burgemeester van Veenendaal
maakt bekend, dat, in verband met het
aanstaande zomerseizoen, aanvragen
voor een paspoort of voor het verlen
gen van een paspoort, alsmede het aan
vragen voor een bewijs van Neder
landerschap ten minste 14 dagen van te
voren ter gemeente-secretarie, Hoofd
straat 92, afdeling Bevolking, geopend
voor het publiek van 9.00 uur tot 12.15
uur, moeten worden ingediend.
In de middaguren is de secretarie
voor het publiek gesloten en kunnen
geen aanvragen worden behandeld,
evenmin kunnen aanvragen op korte
termijn in behandeling worden geno
men.
B
1= Samengesteld in samenwerking
|1 met de V.V.V. de Ver. v. Vreem-
delingenverkeer „Veenendaal"
|l Zaterdag 11 April
(In geb. Eikenlaan) 7.30 uur II
opvoering door het Ned. Volks-
toneel van „Het Woord" van li
p Kaj Munk.
(In geb. Eikenlaan) 2 uur op-
treden van Sjors van de Re- ff
bellenclub voor de jeugd.
Donderdag 16 April
(In geb. Eltheto) 7.30 uur ds P. I|
Zandt, lid Tweede Kamer, p
spreekt voor de S.G.P.
(In geb. „de Kegelbaan") ds J.
C. Koningsberger spreekt on- H
der ausp. van Ned. Chr.
Vrouwenbond.
H Luxor Theater:
Van heden Vrijdag t/m. Maan-
dag de film „Jungle Jim en de ff
Skeletmannen" en van Dins- ff
dag t/m. Donderdag „Het com- ff
plot van Cripple Creek".
In een omlijsting van pril groen en
bloeiende heesters zijn ook de eerste
donzige „speelgoedachtige" dieren bij
Ouwehand op de Grebbe geboren.
Het is een jaarlijks terugkerend
sprookje van nieuw leven na een lange
winterslaap. De bruine beren kwamen
het eerst met hun familieuitbreiding,
maar tot nu toe heeft men niet kunnen
vaststellen hoeveel „Teddies" er zyn,
aangezien moeder beer het nest met
dreigend gegrom beschermt. Geen op
passer zal het ook in zijn hoofd halen
om „Bruintje", die ondanks een bijna
legendarische goedmoedigheid in feite
zeer gevaarlijk en onbetrouwbaar is, in
deze periode te benaderen
Wellicht laten de Sumatratijgers ook
niet op zich wachten en hopenlijk zal
moeder zich ditmaal minder „ontaard"
tonen al vorig jaar, toen zij haar eigen
jongen verslond
In Mei zullen waarschijnlijk jonge
wolven het levenslicht zien, terwijl op
het ogenblik alles in het werk gesteld
wordt (o.a. door bijzondere voeding) om
de ijsberen-familie op een peil te krij
gen, dat een geboorte in het najaar
mogelijk maakt. Makkelijk is dit ech
ter niet, daar iets dergelijks in gevan
genschap hoogst zelden voorkomt.
De zomerverblijven worden schoon
gemaakt en de leeuwen liggen zich op
het brede rotsterras als grote katten
tevreden te likken in de eerste verwar
mende zonnestralen. De verbroedering
met de twee mannetjes-leeuwen (ge
schenk van de Keizer van Abessinië),
die de enigszins aftandse stamvader
Max zouden komen „aflossen", heeft
nog niet plaats gehad. Vermoedelijk
zullen de heren leeuwen nog voor Pa
sen arriveren en zal dit nieuwe bloed
voor de gewenste uitbreiding van de 15
koppen tellende kolonie zorg dragen.
Maar het begrip „groei" heeft ook in
ander opzicht niet stil gestaan.
Het eigen restaurant in het park werd
vergroot met een dansvloer, terwijl de
verdere verbouwing een veel gx-otere
gastencapaciteit mogelijk gemaakt heeft.
Thans kan Ouwehand 500 personen te
gelijk aan tafel vragen.
En verder is er veel getimmerd, ge
zaagd, gesjouwd en gemetseld. Naast
een nieuw verblijf voor de kamelen
werd een dubbele stal voor de ezels en
runderen gebouwd, terwijl het aqua
rium verder uitgerust werd met aan
vullende showbakken om allerlei exo
tische wondervissen uit verschillende
werelddelen te tonen. En zo heerst
overal langs het smaakvol aangelegde
VOOR BETERE UURWERKEN
Veenendaal.
GOUD - ZILVER - UURWERKEN
paden bedrijvigheid. Het lied van de
schoonmakende bezem in de wolven-
hokken schijnt veel opgewekter te klin
ken dan ooit, terwijl de apen na ang
stig en kouwelijk ineengehurkt op de
zon gewacht te hebben weer hun uit
dagende acrobatische capriolen gaan
vertonen
Nergens kan de mens de adem van
het voorjaar beter voelen dan in een
dierenpark als dit, waar fauna en flora
elkaar op gelukkige wijze ontmoeten.
Vanaf het kleine kriebelige leven in
het Insectarium en de bonte uitdagende
erehaag van papegaaien, die de ingang
siert, tot het elan waarmede de olifant
met opgeheven slurf het nieuwe sei
zoen begroet, staat alles in het teken
van vreugde en ontwaken. Inmiddels
zijn reeds kisten met hyena's, Monkey-
apen en cheeta's (jachtluipaarden) uit
verre landen onderweg, zodat men
binnenkort in vele hokken „nieuwe
snuiten" zal zien.
WINKELWEEK
VAN 25 APRIL TOT 2 MEI
De aanvangsdatum van de komende
grote winkelweek, georganiseerd door
de Veenendaalse Winkeliersver. „Han
del en Nijverheid" is nu definitief vast
gesteld op Zaterdag 25 April terwijl
deze actie zal duren tot Zaterdag 2 Mei.
Zoals bekend zal deze winkeliersactie
in het teken staan van hulp aan de
door de watersnood getroffen gebieden.
DE STRAATZANG OP le PAAS-
MORGEN
Ongetwijfeld zullen Zondagochtend
velen getuigen zijn geweest van de
straatzang op verschillende punten in de
gemeente.
De groep zangers was ook dit jaar
weer gevormd door personen DëitGvS.lde
tot de Hervormde en Geref. Kerk en hef
Leger des Heils en was weer groter dan
vorig jaar.
Eéh bewijs, dat de hier gevonden
vorm van samenwerking weerklank
heeft gevonden.
Een groepje van deze zangers bezocht
na deze samenzang nog verschillende
zieken en zong voor hun huizen staande
enkele Paasliederen.
STRAATSCHENDERIJ OP ZONDAG
IN DE HOOFDSTRAAT
Het aantal verbaaltjes dat vorige
maand werd uitgedeeld onder de jonge
lui die Zondagsavonds in de Hoofd
straat op allerlei manieren straatschen
derij plegen, beliep meer dan 40.
Nu blijkt echter dat de gevolgen van
deze verbaaltjes nog niet voldoende be
kend zijn, want jJ. Zaterdag- en Zon
dagavond werden door de politie ter
zake weer verschillende bekeuringen
opgemaakt.
Alle verzekeringen
Hypotheken
Verkoop vaste goederen
Woningbeheer
Taxaties
Assurantie-, Hypotheek- en
Woningbureau BROUWER,
beëdigd als makelaar en taxateur
Veenendaal - Kanaalweg 2 - Tel. 290
Nogmaals gelegenheid voor
t.b.c.-onderzoek
Voor inwoners van de gemeente Vee
nendaal wordt thans voor de laatste
maal de gelegenheid open gesteld om
zich te doen onderzoeken op tubercu
lose. Dit geldt slechts voor die personen,
die zich indertijd hiervoor hebben aan
gemeld. doch om een of andere reden
niet in de gelegenheid zijn geweest zich
te doen onderzoeken. Zij zullen hiertoe
nog een persoonlijke oproep ontvangen.
Op Dinsdag 14 April 1953 zal in het
gebouw „De Samenwerking" aan de
Nieuweweg gelegenheid zijn zich te
doen onderzoeken op tuberculose en
wel voor alle vrouwelijke personen en
voor mannelijke personen beneden 14
jaar, des namiddags tussen 4 en 5 uur
en voor mannelijke personen boven 14
jaar des avonds tussen 8.00 en 8.30 uur.
PAASZANGDIENST IN DE GEREF.
KERK
Evenals andere jaren werd er nu ook
op tweede Paasdag 's morgens om half
tien een Evangelisatie-samenkomst ge
houden in het Kerkgebouw der Geref.
Kerk aan de Kerkewijk.
Ds D. van Enk hield een meditatie en
leidde de liturgie, terwijl het Geref.
kerkkoor onder leiding van haar can
tor de heer Kor Dijkstra enige liederen
ten gehore bracht.
De samenzang der aanwezigen werd
op het orgel begeleid door de heer Leo
van Stempvoort, die de heer A. Waar
denburg als organist moest vervangen.
Er was een goede belangstelling voor
samenkomst, waarin niet het minst
DE
HET
KATTE-OGEN OP
ZWAAIPLEIN
en een onwettige verkeerszliil
Reeds eerder werd in deze kolommen
de aandacht gevestigd op de gevaar
lijke verkeers-situatie op het nieuwe
Zwaaiplein, in hoofdzaak veroorzaakt
door de vluchtheuvel van de bushalte,
welke daar juist op de hoek met de Pr.
Bernhardlaan is aangelegd.
Het verkeer dat uit de richting De
Klomp van de Pr. Bernhardlaan de
Hoogstraat in gaat, komt hier de scher
pe bocht om, en door gemis aan elk uit
zicht pardoes voor de paal van genoem
de vluchtheuvel te staan.
De nieuwe verkeerstunnel aan De
Klomp is gereed gekomen en voor het
verkeer open gesteld. (Zij het dan zon
der dat aan deze openstelling officieel
bekendheid is gegeven.
De tunnel is dus in gebruik, en zoals
te verwachten was, is het autoverkeer
op de Pr. Bernhardlaan hierdoor reeds
beduidend toegenomen en naarmate het
verkeer zich meer op het gebruik van
deze tunnel zal gaan instellen, zal het
hier nog steeds drukker worden.
Vooral het aantal automobilisten van
buiten de plaats die nu via de tunnel
naar het centrum van Veenendaal rij
den en die dus onbekend zijn met de si
tuatie op het Zwaaiplein, neemt steeds
toe.
Dit feit is al zeer goed merkbaar op
de bedoelde gevaarlijke hoek aan het
Zwaaiplein, want ieder ogenblik kan
men hier auto's capriolen zien maken
om de paal van bedoelde vluchtheuvel
te kunnen ontwijken, en men kan zich
er over verwonderen dat de paal nog
niet geraakt werd, ook al scheelde dit
reeds meermalen werkelijk een haar.
Dezer dagen gebeurde het nog dat een
auto hierbij helemaal aan de andere
kant van de weg terecht kwam.
De vorige maal dat in dit blad over de
gevaarlijke situatie op het Zwaaiplein
gesproken werd, was de verkeersbevei-
liging hier nog niet klaar. Er moesten
namelijk o.a. nog z.g. katte-ogen in'het
wegdek gebracht worden en nog witte
banen getrokken, waartussen het ver
keer dan geleid moet worden. Het was
dus mogelijk dat hiermee nog een be
langrijke verbetering te bereiken zou
zijn.
Sinds een veertien dagen zijn de
katte-ogen nu aangebracht, maar het
blijkt dat de situatie nog veel verwar
render is geworden. Met een ruime
boog loopt een van de katte-oogbanen
recht naar de vluchtheuvel, en deze
boog nu is zo ruim, dat het verkeer
automatisch geneigd is om rechts hier-
(Van onze weerkundige medewerker)
Hoewel wij over enkele weken, uit
voeriger op nachtvorsten, als: bestrij
ding, gunstige en ongunstige streken
voor het optreden van nachtvorst enz.,
willen ingaan, zullen wij in dit artikel
reeds enkele waarschuwingen geven,
daar de maanden April en Mei de ge
vaarlijkste zijn wat betreft het nacht
vorstgevaar. Het K.N.M.I. zal in de
meeste gevallen reeds in de uitzending
van 's middags half één waarschuwen
of er in de komende nacht al of geen
kans op nachtvorst bestaat.
Lichte nachtvorst zal weinig of geen
schade aanrichten. De temperatuur
daalt ook dicht bij de grond nog niet
of slechts enkele tienden van graden
onder het vriespunt, terwijl het gras
hier en daar wit bevroren kan zijn.
Matige nachtvorst kan reeds (vooral
op beschutte plaatsen) schade aan ge
wassen als jonge groenten, aardappe
len, aardbeien, enz., veroorzaken. De
temperatuur daalt ook even boven de
grond beneden het vriespunt, maar op
normale waarnemingshoogte (2.20 m.
boven de grond) blijft het kwik nog
boven nul. De temperaturen, alsmede
de minimum-temperaturen van de af
gelopen nacht, die men elke morgen in
de uitzendingen van het K.N.M.I. na de
nieuwsberichten van acht uur hoort,
hebben alle betrekking op normale
waamemingshoogte. Zo kan het wel ge
beuren dat verschillende stations een
minimum-temperatuur geven van 1 a 3
grC, terwijl het die nacht toch gevroren
heeft, maar dan alleen op en dicht bo
ven de grond.
Zware nachtvorst. Hieronder wordt
verstaan een zo lage temperatuur dat
ook het kwik in de thermometerhut
(normale waarnemingshoogte) nog even
beneden het vriespunt daalt. Dicht bij
de grond (op 10 cm hoogte) kan de tem
peratuur dan tot 3 5 grC dalen, soms
nog lager.
De term „Nachtvorst" is niet juist en
in b.v. Engeland gebruikt men dan ook
de term „groundfrost" (grondvorst)
evenals in Duitsland „Bodemforst".
Wanneer het midden in de winter over
dag dooit en het vriest 's nachts 3 a 6
graden, kan men spreken van nacht
vorst en toch wordt deze term dan niet
gebruikt. Nachtvoi-st in het voorjaar
zouden wij dan ook beter bodem- of
grondvorst kunnen noemen, dat wil dus
zeggen „vorst dicht aan en op de grond".
Waarom „op beschutte plaatsen"?,
wordt er dikwijls gevraagd. Men gaat
hierbij dan uit van de veronderstelling,
dat, wanneer men toch uit de wind in
de luwte (op een beschutte plaats) gaat
staan, het daar lang niet zo koud is als
in de wind. Overdag kan dit in vele ge
vallen juist zijn, in ieder geval voor ons
gevoel, mar in heldere, vrijwel wind
stille nachten is dit anders. Zodra de
zon ophoudt met schijnen, ontvangt de
aarde geen warmte meer en de tempera
tuur gaat langzaam weer dalen, want
de aarde straalt de ontvangen warmte
weer af in het heelal. Wanneer het hel
der weer is bij een rustige atmosfeer,
is de uitstraling het sterkst. Deze uit
straling van de warmte gaat door tot
dat 's morgens de zon weer opkomt en
de aarde opnieuw gaat verwarmen. De
laagste temperaturen, en, daarmee sa
menhangend, ook het grootste gevaar
voor nachtvorst, komen voor omstreeks
zonsopkomst. Waar de atmosfeer het
rustigst is, vindt de sterkste uitstraling
plaats, want op die plaatsen waar nog
een zuchtje wind voorkomt (dus op de
niet-beschutte plaatsen), wordt het
onderste laagje lucht dat op de aarde
rust, zeer koud. maar gemengd met
lucht van iets grotere hoogte, die een
hogere temperatuur heeft, dus warmer
is. Op de beschutte plaatsen wordt de
steeds verder afkoelende luchtlaag niet
VOETBALPROGRAMMA
Na enkele uitwedstrijden en enkele
weken rust krijgt Veenendaal thans
weer een drietal thuiswedstrijden te
spelen. Voor a.s. Zondag staat de ont
moeting Veenendaal-Nijmegen op het
programma. De nek-aan-nek race met
Union houdt de spanning in deze afde
ling er in._ Maar dat houdt tevens in,
dat de geel-blauwen geen enkele steek
meer mogen laten vallen- en dus ook van
Nijmegen moet winnen, ezien de pres
taties van de laatste maanden zal dit
ook mogelijk zijn, maar het zou een
gxote fout zijn, de tegenstander te
onderschatten. Zo zwak is Nijmegen
nu ook weet niet en zij zal er wel alles
op zetten om te winnen, daar de gasten
nog steeds in de gevaarlijke zone van
degradatie verkeren. Ook Nijmegen
heeft dus een groot belang bij een over
winning. Dat kan de spanning voor deze
wedstrijd zeker verhogen.
DOVO krijgt Zaterdagmiddag op het
Panhuis bezoek van Sportclub Gene-
muiden, dat op het ogenblik de tweede
plaats op de ranglijst inneemt. Het zou
voor het moreel van de DOVO-ploeg
zeer goed zijn, indien zij deze thuiswed
strijd zou winnen, want de x-esultaten
van de laatste wedstrijden zijn niet zo
bemoedigend.
Geel Blauw gaat naar Nijmengen om
daar de strijd aan te binden tegen
Oranje Blauw. Van groot belang is deze
wedstrijd niet meer, maar Geel-Bl^uw
zal door een overwinning haar positie
kunnen verbeteren.
toe bijgedragefi-fceeft de fraaie a ca-
pella zang van het kerkköCi. Jammer
is dat de accousti^k -van het korgg.an uffl.fflün rPf (jjJ)
bouw zeer veel te wensen overlaat,
waardoor de fijne nuances van de a
capellazang vaak verloren gaan, niet
tegenstaande dat weet de heer Dijkstra
veel met dit koor te bereiken.
Dit kerkkoor heeft de gezongen lie
deren op eerste Paasdag ook in het
Juliana-Ziekenhuis ten gebore ge
bracht.
gemengd met warmere lucht, zodat
juist daar de temperatuur het eerst
onder het vriespunt kan dalen. Dit
klinkt voor velen misschien vreemd,
daar men, wanneer men op het gevoel
afgaat, zou zeggen dat het juist in de
wind het koudst is, hetgeen echter in
deze heldere nachten met sterke uit
straling niet opgaat.
Na 1929 is Maart niet zo droog ge
weest, al viel er in het noorden meer
regen dan elders in ons land. In De Bilt
15 mm; in deze eeuw waren er slechts
twee lentemaanden die .droger bleven.
In Den Helder viel 17, Leeuwarden 28,
Groningen 27, Vlissingen 10 en in Maas
tricht 12 mm. Behalve zeer droog, was
het een rustige maand, met in De Bilt
123, tegen normaal 127, uren zonne
schijn. 10 van de 31 dagen waren kou
der dan normaal. De gemiddelde et-
maaltemperatuur bedroeg te De Bilt
4.9, normaal 5.0 grC. De luchtdruk was
gemiddeld in Maart in De Bilt hoger
dan in de laatste 100 jaar is voorgeko
men. In de laatste dagen van Maart
werd de beruchte staart geroerd, waar
bij zandstormen en windstoten tot bo
ven de 100 km voorkwamen. Een droge
Maart en een natte April, zegt een
weerrijmpje, is naar de boer zijn wil.
Goede Vrijdag bracht plaatselijk 20 tot
30 mm regen en ook de Paasdagen ver
liepen met buiïg weer, waarbij plaatse
lijk onweer werd waargenomen.
Nadruk verboden. J. H. P.
recht voor de vluchtheuvel of men gaat
door de smalle ruimte van de bushalte
heen.
Soms ziet de dan geschrokken auto
mobilist nog op het laatste moment de
richtingspijl op de verkeerszuil van de
vluchtheuvel, en hij merkt dan dat hij
verkeerd gereden is, want de pijl wijst
aan dat hij de vluchtheuvel links had
moeten passeren.
Nu is deze richtingspijl misschien wel
enig voor heel ons land. Hij is namelijk
bepaald onwettig. De verkeerswetge-
ving kent geen richtingspijl op deze
zuilen die naar links wijzen, en een
weggebruiker die de bewuste paal dan
ook rechts passeert kan nooit strafbaar
zijn. Een curiositeit in Veenendaal
Curieus, maar toch eigenlijk onmoge
lijk te handhaven. Zoals de indeling van
het nieuwe Zwaaiplein thans is, en dan
vooral met die bushalte hier, zal het
moeilijk zijn om een goede en verkeers
technisch verantwoorde oplossing te
vinden. En toch mag het niet zo wor
den, dat de curiositeit van het Veenen
daalse Zwaaiplein tot ongelukken zal
leiden, en de onwettigheid van de paal
tot voor de gemeente onaangename
gevolgen.
Frankische vondsten toch naar
Rhenen?
In de Ridderzaal te 's-Gravenhage
vindt momenteel een tentoonstelling
plaats van oudheidkundige vondsten.
Hier bevinden zich onder meer de Gou
den Sieraden, destijds in Rhenen opge
graven. Ook de voorwerpen, afkomstig
van de Franken, die verleden jaar op
de Donderberg in Rhenen zijn gevon
den, hebben er een plaatsje gekregen.
Wij vernemen, dat er een deel van die
Frankische vondsten definitief in Rhe
nen zal worden ondergebracht.
Het kwatrijn van Bloem
Maakten wij enkele weken geleden
melding van het bericht, dat met de
bouw van het Nationaal Leger Monu
ment op de Grebbebexg reeds flinke
vorderingen worden gemaakt, thans
kunnen wij mededelén, dat inmiddels
op de steeds hoger wordende klokke-
toren het kwatrijn van de Nederlandse
dichter Bloem is aangebracht.
Het luidt als volgt:
„Vijf dagen en de vrijheid ging
[verloren
„Vijf jaren en eerst toen werd zij
[herboren
„Zo moeizaam triomfeert gerechtigheid
„Aan dit besef zij deze grond gewijd.
VOOR DE MUREN
Geeft niet af 30 Kleuren
55 cent of 1.05 per doos
Ook los verkrijgbaar.
STALEN 1953
vanaf 55 ct. Uit voorraad leverbaar
52 kleuren. Ponds of Kilo's bus
DIVERSE MATEN
DROGISTERIJ
Hoofdstraat 106 Telefoon 632
