Kat zet groot deel van Veenendaal in het duister Nieuwsblad voor Veenendaal Omstreken Wist U.... I Voorlopig steeds zachte winters en droge zomers? Nieuwe straatnamen voor grote schilders uit de Gouden Eeuw Houden van varkens in bebouwde kom wordt tot minimum beperkt Gratis kopen-bonnen kunnen tot morgen worden verzilverd I AGENDA OctobeR LEVERTRAAN Drog. Fa. J. F. TAK Nieuw* uit de omgeving 27e JAARGANG VRIJDAG 23 OCTOBER 1953 No. 42 Uitgave: Drukkerq „De Gelderse Vallei" Verschijnt in: Stichts- en Geld.-Veenendaal, Amerongen, Eist, Rhenen, Achterberg, Overberg, De Haar, Groep, Benedeneind, Kade, Maanderbuurt, Ederveen, Renswoude, Scherpenzeel HELLE LICHTFLITS DOOR KORTSLUITING VAN 10.000 VOLT Een queue is geen keu 8 II Herdenking Hervorming in interkerkelijk verband Declamatie van Aafje Top Klimaat verandert langzaam maar zeker Verrassingen om de 800 jaar? Hovystraat wordt Gerard Doustraat IN BELANG VAN DE Tal van inwoners door deze maatregel getroffen Dames, voor slechts 2.50 Pers-, Keer- en Rep. Inrichting VOLKSGEZONDHEID De R is in de maand Grondwater zinkt naar beneden Ijsbergen verdwijnen Wijnbergen in Groenland! Voor Betere Uurwerken Abonnementsprijs 0.95 per kwartaal Losse nummers 8 cent Redactie en Administratie Parallelw. 10, Veenendaal Telef. 601, Giro nr. 563427 Redactie W. F. ter Hoeven VALL ADVERTENTIES Advertentiepr. p. m.m. 12c. Minimum p. advert, 3.60 Rubriek Vraag en Aanbod en Diversen van 120 woorden 1.30, elk woord meer 6 cent. Na een hele lichtflits welke sterk terugkaatste tegen de wolkenlucht boven Veenendaal en een van verre hoorbaar geruis op het clcctricitcits-verdeelstation aan de Kanaalweg, werd Dinsdagavond omstreeks half negen een groot deel van de gemeente in het donker gezet. In vrijwel het gehele gebied ten zuiden van het Omleidingskanaal viel de stroomtoevoer uit. In tal van huizen maakte men1 licht door kaarjes e.d. maar ook de straat- en reclameverlichting was uitgevallen en buiten was de duister nis hier dan ook volledig. Op de Kerkewyk b.v. waren het alleen de lampen van fietsen en auto's die nog enig licht verspreidden. Niemand zal direct hebben kunnen vermoeden dat deze omvangrijke sto ring in de stroomvoorziening, welke op de helle lichtflits volgde, veroorzaakt was door een gewone kat; de huiskat nog wel van de P.U.E.M.-monteur, de LICHTWEDSTRIJD „VEENENDAAL" - WATERGRAAFSMEER Morgen, Zaterdagavond, speelt het eerste elftal van „Veenendaal" op het terrein aan de Bergweg bij kunstlicht een wedstrijd tegen de westelijke 2e klasser uit Amsterdam, Watergraafs meer I. Het is waar gebeurd. Een meisje, dat de twintig lentes amper was ge passeerd, moest voor haar vader bij een bevriende relatie in de buurt schap Achterberg bij Rhenen vijf queue's halen. Zij kreeg permissie om met de auto te gaan, doch aan gezien er alleen een vrachtwagen thuis was geen nood, ze was een flinke meid deed ze het maar wat minder deftig. De vrachtwagen werd gestart en daar reed ze heen. Toen ze bij de man van de queue's was gearri veerd, stapte ze binnen en zei ze wilde nu ineens wèl deftig doen „Ik kom de varkens halen, die U mijn vader hebt beloofd." „Varkens, varkens?" zei de goeie man. „Ik heb geen varkens, meiske!" Het lieve kind dacht, dat ze bij de neus werd genomen, werd boos, viel uit haar deftige rol en riep uit: „U hebt mijn vader wèl „keujes" be loofd!", waarop de vriend van haar vader onbedaarlijk lachend naar een aangrenzend vertrek liep en terug kwam met vijf biljartstokken Dat de poes die Dinsdagavond een groot deel van Veenendaal in het duis ter zette en dit met zijn leven moest be kopen, een kater was? Dat deze kater Hummeltje ge naamd was? Dat men bij mistig weer en mot regen een vrij hevig geknetter kan ho ren in de masten van de kortgeleden bij Veenendaal gebouwde hoogspannings leiding? Dat 's avonds in donker bij der gelijke weersomstandigheden duidelijk het vonkenspel te zien is op de isolato ren waardoor dit geknetter veroorzaakt wordt? Dat dit verschijnsel een gevolg is van inductie van de hoge electrische spanning met de vochtige atmosfeer en de waterdruppeltjes dus eigenlijk steeds lichte kortsluiting maken? Dat onze vroegere plaatsgenoot Bleijenberg voor de a.s. voetbalwed strijd tegen België als reserve van het Ned. elftal is aangewezen? Dat de schooltandverzorging bin nenkort ook gezegeld zal zijn voor de kinderen die in de gemeente Ede wo nen en een school in de gemeente Vee nendaal bezoeken en voor schoolkinde ren die andersom in Veenendaal wonen en school gaan op Gelders? Dat midden deze week traditie getrouw de vlag werd gehesen op de in aanbouw zijnde Rooms-Katholieke school aan de Patrimoniumlaan omdat het hoogste punt van dit gebouw be- reikt werd? Dat ook de bouw van de nieuwe R.K. kerk hier, goed vordert? ism» i'üi'l'hm! Ili'nn'üllnn! {mm!'"""! ij Samengesteld in samenwerking met de V.V.V. de Ver. v. Vreem delingenverkeer „Veenendaal" Heden, Vrydag 23 October (In geb. „de Kegelbaan") 8 uur, lezing en filmavond van de Ned. ver. van Suikerzieken. Zaterdag 24 October (In geb. „Eltheto") 7.30 uur, „Naar de Stille Zuidzee", een gevarieerd programma van „The Kiholo Hawaiians". Donderdag 29 October (In geb. „de Kegelbaan") De clamatie-avond van Aafje Top, onder ausp. van Comité Winteravondlezingen. (In geb. „Eltheto") 8 uur, Bid stond voor Unie-collecte met als spreker dr G. P. van Itter- son. Vrijdag 30 October (In de Zanndstr. en bij geb. J.V. in Kostverloren) 7.30 uur, start van de jaarlijkse z.g. „Dui venvlucht". (Ten Gemeentehuize) 7.30 uur, Openbare vergadering van de Veenendaalse Gemeenteraad. Zaterdag 31 October (In geb. Eikenlaan) 8 uur, Her denking Hervorming in inter kerkelijk verband. Sprekers ds J. Overduin en dr J. G. Thoo- mes. Luxor Theater Van heden Vrijdag t/m. Maan dag de film „April in Paris" en van Dinsdag t/m. Donder dag „Terugtocht der Helden". M li li Ook dit jaar zal de traditie worden voortgezet en zal in een interkerkelijke samenkomst op Zaterdag 31 Oct. a.s. in Veenendaal de kerkhervorming worden herdacht. Als sprekers zullen optreden ds J. Overduin met het onderwerp: „Zeker heid" en dr J. G. Thoomes onder de ti tel „Vrijheid". Het Geref. Kerkkoor onder leiding van de heer Kor Dijkstra verleent zijn medewerking, terwijl de heer L. van Zanten zal declameren. De bijeenkomst vindt plaats in het gebouw aan de Eikenlaan en vangt aan om acht uur. heer A. Willigenburg aan de Kastanje straat. De kat was namelijk op het terrein van het verdeel-station in een houten paal geklommen waaraan een grote stroomschakelaar, door welke met een spanning van niet minder dan 10.000 volt het in het duister gezette deel Veenendaal van stroom wordt voor zien. Waarschijnlijk bij het achterna jagen van een rat is de kat over deze schakelaar heen gekropen en heeft daarbij aarde gemaakt. Voordat de spanning afsloeg was het een los geslagen onderdeel van de in stallatie dat een ogenblik een felle vlam uitspuwde, hetgeen gepaard ging met een helle lichtflits, die de lucht boven Veenendaal even in gloed zette, en een vervaarlijk geruis dat eveneens overal in Veenendaal te horen was. Na ruim een kwartier echter was men er in geslaagd het in donker zittende deel van Veenendaal weer van stroom te voorzien door op een andere aan- voerleiding over te schakelen, zodat de storing gelukkig van vrij korte duur was. Door deze ernstige kortsluiting ontstond echter wel enige schade aan de apparatuur van het verdeelstation. Kort na de storing ging al een ge rucht dat een kabel van de nieuwe hoogspanningsleiding het begeven zou hebben en door de hoge spanning welke de leiding draagt zou zijn doorgebrand. Er werd bij verteld dat dit enige weken geleden ook al het geval geweest zou zijn. Bij informatie echter bleek dat deze geruchten absoluut onjuist zijn. Wel heeft men enige weken geleden nog weer enkele van de hoogspannings draden los gehad voor het bijstellen van een en ander, doch van doorbreken of doorbranden was geen sprake. VOOR BEROEP BEDANKT Ds W. L. Tukker, Ned. Herv. Predi kant te Delft heeft voor het beroep naar de Ned. Herv. Gemeente van Veenen daal bedankt. Het comité voor Winterlezingen is er andermaal in geslaagd voor het komen de seizoen een aantrekkelijk program ma samen te stellen, dat er uit ziet als volgt: 29 Oct: Declamatie-avond door Mej. Aafje Top. 26 Nov.: Lezing door de heer Heins over het rassenvraagstuk in Zuid- Afrika. 21 Jan.: Lezing door drs J. Das over het onderwerp: „Hoe staan wij tegen over de film?" 26 Febr.: Lezing door dr J. J. Kok over Middeleeuwse kunst (met pro jectie). Als inzet van dit programma zal dus op Donderdag 29 Oct. a.s. in de „Kegel baan" een voordracht-avond worden verzorgd door Aafje Top. Dit wordt stellig een zeer mooie avond, waarvoor dan ook veel belangstelling wordt ver wacht. Wat moet er nu van al onze mooie plannen terecht komen als zelfs het kli maat een loopje met ons neemt. Nu gaan we nog naar de Rivièra om wat straaltjes zonnehitte te verschalken. Maar straks moeten die uit Marseille en Nice, die uit Brussel en Rotterdam naar Spitsbergen om te kunnen zonnebaden. Ons klimaat verandert namelijk langzaam maar zeker. Daar is geen ontkomen aan In het complex „Het Franse Gat", worden thans de eerste woningen1 ge bouwd, namelijk achter de Cavansa-sigarenfabriek. Ook de daarachter gelegen gronden van de Patrimoniumlaan zijn reeds aangekocht en eveneens bestemd voor woningbouw. Aangezien binnenkort met de aanleg van de wegen hier een aanvang wordt gemaakt hebben B. en W. een voorstel bij de Gemeenteraad ingediend voor het geven van namen aan de straten gelegen tussen de Patrimoniumlaan en de spoor lijn. Na rijp beraad stelden B. en W'. de Raad voor de in dit complex aan te leg gen straten te noemen naar beroemde schilders uit de Gouden Eeuw. Hovystraat een andere naam te geven. De voordracht van B. en W. luidt als volgt: a. de weg vanaf de Kerkewijk langs de „Cavansa'-sigarenfabriek in Noord- Westelijke richting aan te leggen straat, de naam te geven van: Rem- brandtlaan; b. de naam „Hovystraat" te wijzigen in: Gerard Doustraat; c. de vanaf de Patrimoniumlaan, tus sen de woningen Patrimoniumlaan 54 en 56 in Noord-Noordoostelijke Toen in de zomer van 1947 midden- Europa van dorst dreigde te versmach ten, omdat een ongekende hitte- en droogtegolf de landen teisterden kwa men de beweringen los. dat de wereld een droogte-periode tegemoet ging. Een bekende meteoroloog vertelde, dat de wereld iedere 800 jaar zo'n verrassing beleefde. De duur van die periode zou ongeveer tien jaren bedragen. Inder daad heerste er een droogteperiode rond 2000, 1200 en 400 voor Christus. Ook rond 400 en 1200 na Chr. droogde de wereld uit. Volgens deze cyclus zou de volgende droogteperiode dus rond het jaar 2000 moeten liggen. Omdat het klimaat zich de laatste jaren veranderd zou men kunnen constateren, dat we ons nu reeds langzaamaan in het voor- Gekozen zijn hiervoor de schilders Rembrandt (16061669), Jan Steen (1626—1679), Gerard Dou (1613—1675), Paulus Potter (16251654), Jan Ver meer (1632—1675), Frans Hals (1584— 1666), Meindert Hobbema (1638—1709), Aelbert Cuyp (16201691) en Adriaen van Ostade (1610—1685). Zoals bekend, ligt in dit complex ook de Hovystraat. Herhaaldelijk wordt last ondervonden van de grote overeen stemming die deze naam vertoond met de Hoogstraat, vooral wanneer de straatnaam onduidelijk is geschreven. Het komt B. en W. dan ook voor dat nu meteen de gelegenheid kan worden aan gegrepen om de mogelijkheid tot mis verstand uit de weg te ruimen door de Van de Inspecteur voor de Volksge zondheid te Leiden ontving het gem.- bestuur een schrijven betreffende een ontvangen klacht inzake veroorzaakte hinder door een varkenshok binnen de bebouwde kom dezer gemeente. In dit schrijven wijst de Inspecteur voor de Volksgezondheid er op, dat het houden van vee, in het bijzonder van varkens binnen een bebouwde kom, steeds aanleiding tot hinder voor om wonenden geeft. Zodra de kern van een groeiende plaats zyn agrarisch karak ter heeft verloren en wooncentrum is geworden, dient naar de mening van genoemde Inspecteur dergelijke vee houderij by algemene politieverorde ning te worden verboden. In verband met een en ander advi seert deze Inspecteur dan ook de alge mene politieverordening dezer gemeen te op dit punt aan te vullen. Als voor beeld geeft meergenoemde Inspecteur de volgende redactie: „Het is verboden binnen de bebouwde kom varkens of ander vee te houden, en daar buiten op die plaatsen waar dit naar het oordeel van de Burgemeester en Wethouders ernstige hinder veroorzaakt". Desge wenst zou een ontheffings-mogelijk- heid kunnen worden aangebracht voor sommige bestaande gevallen. Toch hebben B. en W. gemeend de redactie van dit artikel enigszins anders te stellen en wel als volgt: „Het is verboden in de bebouwde kom der gemeente dieren te houden of hok ken of andere dierenverblijven te NIEUWE MODELLEN OP AUTO TENTOONSTELLING Op de Britse auto-tentoonstelling, welke 21 October te Earls Court is ge opend, zullen drie nieuwe Britse mo dellen te zien zijn de nieuwe twee- deurs Austin „Seven", de Riley „Path finder" en een nieuwe Riley saloon. BRITSE STAALPRODUCTIE Vorige maand werd in het Verenigd Koninkrijk meer staal geproduceerd dan in enige voorgaande September maand. De cijfers welke de British Iron and Steel Federation bekend heeft ge maakt tonen aan, dat de productie neerkwam op een jaar-gemiddelde van 18.019.000 ton, tegen 17.149.000 ton over dezelfde periode van 1952. De productie over de eerste negen maanden van dit jaar was eveneens een record. Zij be droeg 13.043.000 ton, hetgeen meer dan een millioen meer was dan voor de eer ste negen maanden van 1952. Belangrijk nieuws voor Veenen daal en omstreken! kan Uw oude hoed weer wonden omgevormd als nieuw, volgons de1 nieuwste modellen, welke wij zo juist ontvangen hebben. Grote keuze, vlugge bediening en onder volle garantie. Kerkewyk 19, Veenendaal, Tel. 348 plaatsen of geplaatst te hebben, voor zover en daar, waar Burgemeester en Wethouders dit voor de omwonenden hinderlijk of voor de gezondheid of zindelijkheid nadelig achten." De gemeenteraad bereikte het voor stel om de politieverordening met een dergelijk artikel aan te vullen. Nader vernemen wij nog dat door deze te verwachten maatregel een groot aantal inwoners die varkens houden wordt getroffen. DIRKJE VAN LEEUWEN OVER LEDEN Op 85-jarige leeftijd overleed Maan dag in het ziekenhuis „Salem" te Er- melo Dirkje van Leeuwen-Schreuder destijds wonende in de Van de Poll straat te Veenendaal, die haar laatste levensjaren doorbracht in het Ned. rusthuis te Nijkerk. Met Mej. van Leeuwen is een bekend Veenendaals type heengegaan. Dagelijks kon men haar vroeger op haar witgeschuurde klompen in de Veenendaalse straten tegenkomen. Maar ook buiten kilometers ver van Veenendaal af kende men haar, want zij strekte haar tochten te voet ook tot ver buiten de gemeente uit. EIERMARKT Op de wekelijkse eiermarkt waren Dinsdagmorgen te Veenendaal 130.000 eieren aangevoerd. De prijzen lagen tussen 20.- en 21.- per 100 stuks. Henneneieren 14.- tot 16.-. d. e. h. richting aan te leggen straat, de naam te geven van: Paulus Potterstraat; aan de daaraan parallel aan te leg gen straat, in het verlengde van de Klaas Katerstraat, beginnende tus sen de woningen Patrimoniumlaan 74 en 76 en lopende tot de Rem- brandtlaan, Frans Halslaan; aan de tussen de onder c. en d. ge noemde wegen aan te leggen en daaraan parallel lopende straat, de Jan Vermeerstraat; aan de vanaf de onder c genoemde straat in Westelijke richting, paral lel aan de Patrimoniumlaan aan te leggen weg, van Jan Steenlaan; aan de eerstvolgende, ten Westen van en parellel aan de onder d. aan te leggen straat, Meindert Hobbe- mastraat; aan de daaraanvolgende in Weste lijke richting en eveneens parallel aan de onder d. aan te leggen straat Aelbert Cuypstraat; aan de vanaf de Dijkstraat, onge veer tegenover nr. 3, in Noordelijke richting aan te leggen weg, de naam te geven van Adriaen van Ostade- laan. BIDSTOND VOOR 75STE UNIE COLLECTE Blijkens een in dit nummer voorko mende advertentie wordt in de week van 2 tot 7 November a.s. de 75ste Unie collecte gehouden. Zoals bekend is deze collecte bestemd voor alle christelijke scholen. Voor deze collecte zal een bidstond worden gehouden op 29 October in ge bouw „Eltheto" waar hoopt te spreken dr G. P. van Itterson, Ned. H^rv. pre dikant te Den Haag. Deze samenkomst begint om 8 uur. dS een RAADSVERGADERING Burgemeester A. Bakker heeft Veenendaalse Gemeenteraad voor openbare vergadering bijeen geroepen op Vrijdag 30 October aanstaande. Deze raadsvergadering wordt nog ge houden in de raadszaal van het Ge meentehuis en begint om 7.30 uur. SINT NICOLA AS-ACTIE WINKE LIERSVERENIGING De Veenendaalse Winkeliersvereni ging „Handel en Nijverheid" komt aan staande Woensdagavond in ledenver gadering bijeen. De agenda voor deze vergadering vermeldt o.a. een bespreking van de komende Sint Nicolaas-actie van de Winkeliersvereniging. PIET DE WEERD KEURT POST DUIVEN De bekende duivenkeurmeester Piet de Weerd uit Breda, komt a.s. Vrijdag avond en Zaterdag in de Kegelbaan Veenendaalse postduiven keuren. De duivenhouders kunnen op deze wijze een deskundige uitspraak krijgen over hun duiven. De heer De Weerd komt naar hier op uitnodiging van postdui- venver. „De Snelpost". Oorspronkelijk lag het in de bedoe ling van de Veenendaalse Winkeliers ver. om het verzilveren van de bon netjes die aan de kopers werden ver strekt, en die door loting een gulden waard zijn geworden, te doen sluiten op Zaterdag 17 October j.l. Ten behoeve van het buitengewoon grote aantal kopers van buiten Veenen daal echter, heeft men besloten de ge legenheid tot verzilvering van de gratis kopen-bonnen met een week te ver lengen, en wel tot morgen Zaterdag 24 October. Temeer nog omdat bedoelde Denk eraan om Uw kinderen weer te geven. Hoofdstraat 106 Telefoon 632 OLIFANT BIJ OUWEHAND MET FIETS ER VANDOOR Nog niet lang geleden maakte een nieuwe oppasser in Ouwehands Die renpark z'n entree en terwijl hij op een zware transportfiets het park door kruiste, zag hij plotseling een bok lo pen, die uit z'n arena was ontsnapt. De jongeman zette onmiddellijk zijn fiets tegen het eerste de beste hek en zette een achtervolging in. Na heel veel moeite had hij de bok te pakken. Wat hij echter toen niet meer had was.... een fiets. Daar had zich namelijk de olifant over ontfermd, die met zijn slurf juist het rijwiel kon grijpen. Ter wijl Jumbo met triomfantelijk geweld zijn overwinning op het stalen ros luid trompetterend stond te verkondigen, wreef zijn rechtervoorpoot de laatste rijwielonderdelen in stukjes. Had die oppasser even een pech! HET LAATSTE HANDSCHOENENNIEUW'S UIT ZWITSERLAND EN HET LAATSTE SCHOENENNIEUWS UIT ENGELAND. Kyk eens door mijn ruitje hoe laat het is. De nieuwe mode dicteert: kortere rokken en langere kappen aan de handschoenen. In Zwitserland is door de handschoenenfabrieken een handig snufje bedacht, een plexi-glazen ruitje boven op de pols, zodat het horloge zicht baar is. Binnenkort zal men ook in ons land dit nieuwtje kunnen bewonderen. Het nieuwste op het gebied van laarsjes. Foto: zacht gele suède met zwarte veters aan de buitenkant. kopers nog geen kennis hebben kunnen nemen van de namen van de 8 winke liers waar men tijdens de winkelweek gratis heeft gekocht en ook voor hen die nog verzuimd hadden hun bonnen te verzilveren. Had men eerst de gele genheid tot verzilvering bij de vier Veenendaalse bankinstellingen; in de loop van deze week, dus tot a.s. Zater dag, kan men hiervoor nog uitsluitend terecht bij de N.V. Twentsche Bank aan de Kerkewijk te Veenendaal. Hieronder volgen dan de namen van de 8 winkeliers die werden geloot en gratis hebben verkocht, met daarachW ter de kleur van de bonnen en de da tum waarop deze bonnen werden uit gegeven. Zoals men weet kunnen alleen de bonnen die het firmastempel van deze winkeliers dragen en de daarbij ver melde kleur hebben, worden verzil verd. Vrijdagavond 2 October: Fa. P. Groene- veld, Patrimoniumlaan; Kleur Rood Zaterdag 3 October: Fa. C. van Harde- veld, Patrimoniumlaan en Hoofd- strakt; Kleur Oranje Maandag 5 October: Fa. J. H. van Schuppen, Hoofdstraat 90; Kleur Groen Dinsdag 6 October: Fa. S. Bos, Horlo gerie, Hoofdstraat 91; Kleur Geel Woensdag 7 October: Fa. G. v. Ame rongen, Meubelhandel, Hoogstr. 20; Kleur Rose Donderdag 8 October: Fa. C. Diepeveen, Manufacturen, Confectie en Meu belen, Hoofdstraat 61, 65 en 23; Kleur Lila Vrijdag 9 October: Fa. Nic. Schoeman, Rijwielhandel, Kerkewijk 54; Kleur Blauw Zaterdag 10 October: Fa. G. Koomen, Naaimachinehandel, Zandstraat 72; Kleur Wit. SPEELGOEDTENTONNSTELLING TE HARROGATE Op 9 Januari 1954 zal de vijfde Har rogate Toy and Fancy Goods Fair wor den geopend, die de grootste speelgoed tentoonstelling ter wereld is. Jaarlijks wordt hier voor minstens 2 millioen Pond omgezet. Meer dan 300 exposan ten zullen hun waren tentoonstellen, en de kopers komen uit alle delen van de wereld. BIGGEN MARKT Te Veenendaal waren Dinsdag op de biggenmarkt 70 biggen aangevoerd. De handel was kalm. Prijzen van 35.- tot 45.- per stuk. veld der droogte zullen voorlopig warmer en wat winters zachter. bevinden. De zomers geregeld een beetje droger worden en de Kuststreken zullen blijven profiteren van heet zeeklimaat: ook tijdens de droge zomers krijgen we dus in Nederland afkoelende en ver frissende regenbuitjes. We zullen ons voorlopig nog maar niet ongerust maken, want aan de Ri vièra worden nog steeds nieuwe hotels en pensions gebouwd. Vele meteorolo gen staan sceptisch tegenover boven staande theorie. Een feit, wat evenwel niet ontkent kan worden is, .dat in bijna alle delen van Europa de grondwater spiegel zakt. In de Alpen staat het grondwater bijna twee meter lager dan twintig jaar geleden Langzaam aan verdwijnen hier de gletschers. Hetzelf de geldt voor de gletschers in Noor wegen, Alaska en Spitsbergen. In Si berië stijgt de temperatuur zodanig, dat nu de graan- en aardappelcultuur mogelijk is op breedtegraden, waar twintig jaar geleden de bodem tijdens de heetste zomermaanden niet geheel ontdooide. De Noord-Oostpassage in de Beringstraat is sedert 1936 regelmatig enige zomermaanden bevaarbaar. Nog in 1910 meende men, dat de Bering straat eeuwig door het ijs zou blijven geblokkeerd. Over de oorzaken zijn de geleerden het niet eens. Maar de feiten, dat voor al het noordelijk halfrond steeds war mer wordt, erkennen zij volledig. De ijsgrens in het poolgebied schuift naar het Noorden. Spitsbergen is tijdens de heetste zomermaanden b.v. ijsvrij. Ter wijl in 1912 het noordelijke deel van de Atlantische Oceaan nog onveilig werd gemaakt door honderden ijsbergen telt men er nu nog slechts enkele tientallen. Zelfs de vissen trekken hun consequen ties. Schelvis en kabeljauw moeten momenteel veel Noordelijker worden gezocht omdat de temperaturen in hun oorspronkelijke verblijfplaatsen te sterk zijn gestegen. Dat vele, trekvogels, die vroeger zui delijkere streken opzochten de laatste jaren hun broedgebieden niet meer ver laten staat eveneens als een paal bo ven water. Het moet in de natuur wel een toestand zijn van volkomen ver warring, want zelfs de Polen zijn aan het verhuizen. Amerikaanse meteoro logen hebben wetenschappelijk vast gesteld en aan hun conclusies valt niet te twijfelen, dat niet alleen de magnetische pool aan het emigreren is, doch dat ook de koudepool aan het wandelen is. De koudepool, die eertijds in Siberië lag heeft zich verplaatst naar het uiterste noorden van Canada. De magnetische pool, die eeuwenlang op het schiereiland Boothia Felix vertoef de maakt momenteel een tocht in Noord-oostelijke richting. In feite verandert de wereld gere geld. Nauwkeurige studies hebben vast gesteld, dat vele eeuwen geleden de Noordpool zich in Califomië bevond. In Groenland was de temperatuur toen zo heerlijk, dat er aardbeien en druiven groeiden. Vandaar, dat de Noorman nen, die Groenland ontdekten, het Wijnland noemden. Ook de steenkolen- lagen op Spitsbergen bewijzen, dat er daar eens een sub-tropische klimaat moet hebben geheerst. Ondanks deze vele feiten is het de wetenschap nog niet gelukt de oorzaak van al deze ver anderingen te vinden. Het is echter helemaal niet uitgesloten, dat rond het jaar 2000 de zomers in Nederland zo ongenadig heet zijn, dat we ons met een tropenhelm moeten sieren. Voor Spits bergen is dan de grote tijd aangebro ken. Het zal de Rivièra van Europa worden. Maar voorlopig zijn we nog niet zo ver. Laten we voor alle zeker heid maar zuinig blijven op onze dure winterjassen! LEERSUM. In de ouderdom van 72 jaar overleed plotseling jhr H. van den Bosch, oud-burgemeester van de ge meenten Amerongen en Leersum. Jhr Van den Bosch was een zeer geziene fi guur en ruim 25 jaar eerste burger van genoemde gemeenten. EDE. Tijdens een alhier gehouden bazar werd de heer P. die het toezicht had bij een schietbaan met een buks een kogeltje in het been geschoten. BENNEKOM. De heer J. G. C. Meys- ke alhier vierde als oudste inwoner dei- gemeente Ede zijn 97ste verjaardag. De heer Meyske geniet nog een goede ge- gezondheid en werkt nog wel in de tuin. WAGENINGEN. In Junushoff geeft het Gelders Orkest o.l.v. Jan Out op 4 November een concert, met als solist Marinus Flipse. Het betreft hier het eerste van een serie abonnements-con- certen.

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1953 | | pagina 1