Huisverwarming is niet
eenvoudig
Wat zeg je van mijn handschoenen?
de Griivter
t^iOapen vein **jBree ck
KOLOM VOOR DE VROUW
TWEEDE BLAD „DE VALLEI"
VRIJDAG 29 JANUARI 1954
No. 4
id
Schorten in het zoeklicht
DE GRUYTER
EN BETERE WAAR-EN TIEN PROCENT-ALLEEN
Zestig bladzijden schoonheid
Burgerlijlce Stand
FFUILLETON
Dat is 't em juist, meneer. De be
dragen lopen regelmatig terug. Hij heeft
de vorige maand iets meer dan de helft
afgenomen van dezelfde maand van
vorig jaar.
Goed, ik zal er op letten had
Van Mechelen gezegd, en toen de pro
curatiehouder verdwenen was, zat hij
nog lang voor zich uit te staren. Naar
Kors van Vueren gaan, hem manen.
Nee, dat lag hem niet. En tochhij
was van de cijfers geschrokken. Inder
daad, juist omdat Van Vueren altijd
een prima klant was; de procuratie
houder had dat scherp genoeg opge
merkt. Maar wat wist zo'n reken
machine van de band die er ontstond
waneer je dertig jaar lang iemand ge
leverd had, iemand die je nooit een cent
tekort gedaan had? En dan nu, omdat
de rekening drie maanden
Maar hij besloot er toch heen te gaan.
Hij moest zelf zien, hoe de zaken ston
den. Hij moest uit Van Vueren's eigen
mond horen, dat het zo'n vaart niet
liep, dat het maar een toevalligheid was.
En nu zat hij hier. En Kors deed vrij
wel geen mond open. Zat maar te kij
ken, alsof het hem koud liet. Hij, Van
Mechelen, voelde zich als was hij een
deurwaarder, die de boel op kwam
schrijven, dank zij de afwerende hou
ding van Van Vueren.
Kijk es, Kors ging Van Meche
len verder we kennen elkaar langer
dan vandaag. Er staat voor drie maan
den bij ons open. Je kent me genoeg
om te weten dat ik je daar niet voor
kom manen. Ik gaf je ze nog liever
cadeau. Maar ik kom es als een vriend
en zakenrelatie met je praten. Kan ik
je ergens mee helpen? Zit het mis?
Red je 't niet? Zeg het dan. Twee we
ten meer dan een.
Maar hij kreeg geen vat op die onbe
wogen figuur.
Maak je maar geen zorg zei
Korstiaan kalm. Presenteer je wissel
maar en je krijgt je geld.
Ik maak me geen zorg. Tenminste
niet over mezelf, maar over jou!
Ik heb altijd nog voor mezelf kun
nen zorgen, en ik zal het verder ook
alleen wel opknappen antwoordde
Korstiaan, stroef en hard.
Wat die wissel betreft: prensenteer
'm maar en de zaak komt in orde.
Van Mechelen staarde over de tafel
zijn gastheer aan. Kors was veranderd,
constateerde hij. Ook vroeger had hij
dat kalme, onverstoorbare gehad, maar
altijd met 'n ondergrond van gemoede
lijkheid en vriendelijkheid. Nu stond
dat gezicht hard en afwerend. Er waren
rimpels in zijn voorhoofd die daar
vroeger niet waren. Het haar aan de
slapen was zilverwit. Kors werd oud,
hij takelde af, vond Van Mechelen. En
hij begreep maar al te goed wat er de
oorzaak van was. Korstiaan Van Vueren
wilde niet zien dat hij het niet bol
werkte tegen De Gouden Leeuw.
Hij hield koppig vast aan zijn eigen
ideeën, hij maakte zichzelf wijs dat hij
het wel redden zou.
Maar de tijden werden slechter, de
mensen letten op iedere cent en stelden
anderzijds veel hogere eisen dan voor
heen.
Met een zucht stond Van Mechelen
op.
Nou Kors, ik hoop dat we elkaar
niet verkeerd begrijpen. Ik kom hier
niet om je te manen. Ik kom uit hoofde
van de oude relatie en ik zeg je nog
maals ik ik je ergens mee helpen kan,
zeg 't dan.
Ja, dat begrijp ik wel zei Van
Vueren, en een ogenblik werden zijn
trekken wat vriendelijker.
Ik snap je heel goed. Maar maak
je niet ongerust, Van Mechelen. Alles
sal reg kom.
Nou, dat zullen we dan maar ho
pen besloot Van Mechelen en schud
de zijn gastheer de hand. De groeten
aan je dochter, Kors.
Achter de deur stond Marian.
Ze had alles gehoord.
liever de anderen praten. Maar zijn
zwarte ogen gingen rusteloos rond en
hij had dan ook gemerkt, hoe het er in
de zaak van Van Vueren voorstond.
En op een avond, dat Korstiaan hele
maal alleen achter de tapkast stond en
staarde in de verte, waar de helle, ge
kleurde lichten van de concurrent
Ze stond daar met de handen in el- schenen door de bomen van het plein en
kaar gedrukt, vrees in haar ogen. Wat af en toe flarden muziek uit het restau-
bezielde vader? Was hij werkelijk zien- j rant hun weg vonden tot in de stille
de blind? 1 gelagkamer van Het Wapen van Breeck,
Haar hart vol zorg ging ze naar de kwam de heer Sartorius binnen. Kor-
keuken. En ze bedacht verdrietig, dat stiaan was zo in gedachten verdiept, dat
ze over al deze dingen niet met Harm hij zijn bezoeker pas opmerkte, toen
durfde praten. Wat ging het hèm aan, deze vlak voor hem stond. Hij schrok er
wanneer Het Wapen naar de kelder van> maar herstelde zich terstond.
ging?
HOOFDSTUK IX.
DE HFjiR SARTORIUS
De heer F.jrtorius, de rijke Indisch-
gast, een an de „oude garde" in „Het
Wapen", had zijn ogen niet in zijn zak.
Dat w? een van de redenen waardoor
hij th-^ns op 'n grote villa van zijn rente
Kon leven. Er werden vreemde dingen
gefluisterd over het verleden van de
heer Sartorius, maar niemand wist het
rechte van hem. In ieder geval was er
op zijn levensmaatstaf, sinds hij in
Breeck woonde, niets aan te merken. Hij
leefde op zijn villa met een huishoud
ster, een werkster, een knecht en een
chauffeur. Soms verdween hij voor een
paar dagen, een paar weken soms, en
kwam dan weer „boven water". Nooit
In gedachten? stelde de heer
Sartorius meer vast dan dat hij het
vroeg. En geen prettige, denk ik zo.
Waarom denkt u dat? Korstiaan
Van Vueren had zijn masker weer voor,
schermde met zijn bezoeker, vastbeslo
ten niemand toe te laten in de zwarte
kamer van zijn eigen zorgen.
Laten we elkaar geen mietje noe
men Sartorius glimlachte, waardoor
zijn witte tanden bloot kwamen en zijn
donker gezicht met het zwarte snorretje
een roofdierentrek kreeg ik weet wat
ik zie, Van Vueren. Je houd je groot,
daar heb je gelijk in. Maar mij beduvel
je niet. Je zit aan de grond, man. Het
zal niet zo heel lang meer duren, of de
boel gaat aan de paal. Let op mijn
woorden.
Korstiaan's gezicht bleef onbewogen,
vertelde hij uit zijn privé leven, hij liet maar zijn hart kromp samen. De bezoe
ker had als een chirurg 't scherpe ont
leedmes gehanteerd en hem precies g<
raak op zijn meest kwetsbare plek.
Ik kom met je praten ging Sar
torius verder niet hier asjeblief
Kunnen we niet ergens.
We kunnen even in de huiskam<
gaan zei Korstiaan aarzelend, toonloo
Hij was zijn zekerheid kwijt, hij voeld
zich reeds een vreemde in zijn eigt
huis. Hij ging de bezoeker voor.
Marian zat te lezen. Ze sprong o>
Sartorius nam haar op van 't hoofd t
de voeten, met een blik die haar dee
kleuren. Ze had op slag een hekel aa
hem.
Ha, daar hebben we de mooie M; -
rian groette hij familiair in ied;
geval heb je een knappe dochter, Va
Vueren.
Dag meneer zei Marian koeltje
Vader, ik let wel even op de zaak.
En ze glipte meteen naar buiten. Sa:
torius keek haar na.
Gaat u zitten, meneer Sartorius
zei Van Vueren koel, bijna vijandig. -
En zeg wat u op uw hart hebt.
Ik heb niet zoveel op m'n hart a'
jij stelde Sartorius vast. Maar
heb meer op de bank dan jij.
Van Vueren keek hem verbaasd aa
een dikke rimpel groefde zich op zi
voorhoofd. Sartorius wuifde afwerer:
met de hand.
(Wordt vervolg
Een huis of kamer op de juiste wijze
verwarmen, levert zoveel problemen op,
dat menige huismoeder en -vader er
bijna moedeloos onder zou worden. De
brandstoffen, in welke vorm ook, zijn
duur; de vertrekken, vooral van in wo
nenden kunnen vaak zeer slecht worden
geventileerd.
Alvorens men tot de keuze van een
bepaalde verwarming overgaat, is het
daarom raadzaam na te gaan, waarop
men moet letten. De warmtegraad
namelijk afhankelijk van de doeleinden,
waarvoor een kamer moet worden ge
bruikt. Een vertrek, waarin men werkt
of slaapt kan lager van temperatuur
zijn, dan een ruimte, waarin men rustig
zit. De warmteverdeling behoort in
elke ruimte zo gelijkmatig mogelijk te
zijn, hetgeen men bereikt door de
warmtebron daar te plaatsen, waar men
het eerst afkoeling kan verwachten.
Een andere factor, waarmee men re
kening dient te houden is het vochtig
heidsgehalte van de lucht, die kan va
riëren van 30 tot 70 In een vertrek,
waar teveel vochtigheid in de lucht
aanwezig is, zal rnen zich loom en onbe
hagelijk gaan voelen, daarentegen eist
een ruimte, die te droog is, teveel vocht
van het lichaam met vaak als gevolg
dorst, hoofdpijn en pijnlijke ogen.
Het is onjuist een verwarminginstal
latie te kopen, die net toereikend is
voor het aantal kubieke meters ruimte,
welke de kamer meet. De ramen, die
zich hierin bevinden, koelen namelijk
zo sterk af, dat men de oppervlakte
daarvan zeker eveneens behoort op te
geven.
In het algemeen zal de haard, kachel
of haardkachel de minste problemen
opleveren, omdat het gebruik daarvan
en van de brandstof, zoals cokes, anthra-
ciet e.d. wijd bekend is. Toch zijn deze
toestellen hoe practisch ze ook zijn, niet
voor ieder aanvaardbaar. De opslag
plaats, welke men nodig heeft voor de
brandstof, zal voor velen een bezwaar
opleveren, het vuil, dat men krijgt, is
voroal onwelkom, die in een zit-slaap-
a en degenen, die in een zit-slaap-
kamer verblijven zullen het naar alle
waarschijnlijkhtid weinig op prijs stel
len te moeten slapen in een ruimte,
waarin de gehele nacht verwarming is.
Al dezen zullen mèt degenen, die niet
een hele dag thuis zijn, uitzien naar
andere middelen om een prettige
warmte te krijgen en voor deze lieden
zijn er dan in de eerste plaats de gas-
verwarmingsapparaten. Stuk voor stuk
herbergen deze de mogelijkheid tot het
snel verwarmen van een vertrek in
zich, ze zijn goed regelbaar, gemakke
lijk te bedienen en de opslagplaats voor
de brandstof vervalt. Wél is gas duur
der dan kolen of anthraciet, maar dit
bezwaar vervalt voor hen, die buitens
huis hun arbeidsgebied vinden, omdat
zij anders, als zij voor hun werk uit
huis gaan, de haard zouden hebben la
ten doorbranden. Ook uit veiligheids
overwegingen kan men voor dit deel
van de bevolking gasverwarming van
ïarte aanbevelen.
De gasapparaten met afvoer door de
>choorsteen zijn het beste in gebruik. De
bovenstaande gaskachels geven water
lamp en rookgas in de kamer en moe
ien dus als permanente verwarming
ongeschikt worden geacht.
Verwarming door middel van electri-
citeit, heeft dezelfde voordelen als gas
verwarming terwijl daarenboven geen
schoorsteen in het betreffende vertrek
aanwezig behoeft te zijn. Electrische
apparaten zijn echter heel duur in het
gebruik en bovendien kan men er maar
een geringe capaciteit mee bereiken.
Wie electriciteit als hoofdverwarming
gebruikt, zal er toe moeten overgaan
zwaardere leidingen aan te laten leg
gen.
In electrische verwarmingstoestellen
heeft men een grote keuze. De straal
kacheltjes als bijvewarming zijn over
bekend. Minder algemeen is de electri
sche wandradiator en weinigen kennen
het electrische wandpaneel, waarmee
men kleine gedeelten kan verwarmen,
zoals de omgeving van een bureau, van
een onderzoektafel of een spreekstoel.
De stichting Goed Wonen merkt van
deze laatste twee apparaten op, dat ze
geschikt zijn voor mensen, die heel erg
op hun gemak zijn gesteld en heel wei
nig op hun geld!
Tenslotte heeft men dan nog de pe
troleum en olie als stookmiddel. De pe
troleumkachel, die zonder afvoer werkt,
geeft een bepaalde reuk, kan roeten en
brengt veel waterdamp in de kamer,
waardoor het vochtigheidsgehalte'in het
vertrek hoog wordt. Petroleum- en olie
kachels mét afvoer hebben weinig in
vloed op de vochtigheid, maar de reuk
loosheid zal vrijwel niemand voor de
volle honderd procent willen garande
ren.
Uit mjjn kinderjaren herinner ik me nog
heel goed de twee gehaatste kleding
stukken, die er voor me bestonden:
schorten en kaplaarzen. De aversie
tegen kaplaarzen is nog altqd aanwe
zig, wat de schorten betreft: over de
huidige modellen kan men alleen maar
enthousiast zfln.
Het traditioneelste kledingstuk van
de vrouw, dat het minst aan mode is
pnderhevig, is haar schort. Desondanks
kan men de laatste tijd enige beweging
baspeuren in dit onmisbare onderdeel
van de garderobe.
Het degelijke schort met de banden,
die voor het gemak meestal maar in een
knoop worden gedraaid, omdat het zo'n
gezeur is ze steeds opnieuw netjes vast
te strikken en los te maken, begint in
discrediet te raken. Hiervoor in de
plaats zijn katoentjes gekomen met een
schouderstuk, die los over het hoofd
worden gegooid en alleen nog maar twee
korte banden in de taille hebben. Deze
modellen staan bepaald gekleder, in zo
verre een schort gekleed kan staan, in
elk geval staan ze minder slordig en
hebben ze meer allure dan de ouder
wetse exemplaren, hoewel deze nog
lang niet verdwenen zijn.
Uitermate handig zijn de ronde beu
gels, die om het middel klemmen en
waaraan dus niets vast te maken valt.
Aan deze beugels kan men allerlei soor
ten materiaal bevestigen, die maar
enigszins geschikt zijn voor een half
schortje. Men heeft deze dingen zo in
elkaar geprutst, zelfs de onhandigste
vingers kunnen dat nog wel aan, en elk
overgeschoten wasbaar lapje kan op die
manier nog veel dienst doen.
Feestelijk en gezellig zijn de halve
schortjes versierd met vilt en kralen.
Deze luxe dingsigheidjes zullen stellig
Dit zijn ze, waarvan ik dacht, dat
ik ze nóóit zou kunnen betalen!
Maar nu ik klant van De Gruyter
ben, sta ik er heel anders voor!
In acht maanden tijds is mij 30
gulden voor mijn cassations uit
betaald.
De Gruyter geeft korting op alle
artikelen, behalve suiker, zout, soda.
Wissel de cassabons in wanneer U
wilt. Bewaar ze zolang U wilt.
Hoe groter het bedrag wordt, des
te meer plezier hebt ervan.
Wlnfe«l«
door
h»«! Naderland
Voor f t O. bom
EEN guldon («rug
tel" zijn om van te smullen.
Het is heus niet te vroeg om nu al aan
je uiterlijk te denken, zo begint Olga
Golbaek haar praatje tegen de bakvis
sen. Ja zeker, een praatje, want het hele
boekje door heb je het gevoel, dat je
bewaard blijven tot de theevisite of hei|aan he* babbelen bent met een opge-
borreluur, als men haastig in de keuken wekte kennen, die je nu eens niet in de
iets moet klaar maken, of met volle Put helpt, met een ontactisch: „Gunst
bladen, waarmee gemakkelijk gemorst
kan worden, moet lopen. Hoe ze echter
brandschoon te krijgen zijn, en toch
mooi blijven, daar ben ik nog niet ach
ter gekomen.
De keukenschorten van plastic heb
ben intussen ook vele veranderingen
kind, wat ben je dik!", öf „Heb je nog
steeds zo'n last van die pukkeltjes?
Moeilijk om er af te komen, hè?", óf
„Eerlijk gezegd, valt die nieuwe jurk
van je me tegen".
Niets van dit alles is Mejuffrouw
Beauty Boek (die titel hindert me elke
ondergaan. Ze zijn van soepeler mate-!keer weer). Aan al die dametjes in de
riaal gemaakt, waardoor ze minder snel(dop gaat Olga nu eens piekfijn uitleg-
scheuren, de motieven zijn origineler emgen, hoe ze haar eigen huidtype kunnen
de modellen beter. I vaststellen en dat alleen al zou het ko-
Er is dus op het ogenblik keuze te pen van het boekje waard zijn.
Het spreekt wel bijna vanzelf dat de
schoonheidsverzorging een belangrijk
deel van het boekje in beslag neemt,
maar wel heel nadrukkelijk stelt de
schrijfster vast, dat schoonheidsverzor
ging slechts een onderdeel is van de
lichaamsverzorging en dat hierop dus
het zwaartepunt behoort te liggen.
Aan de ontwikkeling van de persoon
lijkheid zijn voorts ook enkele bladzij
den gewijd, die psychologisch wel erg
aan de oppervlakte blijven, maar toch
enkele kleinigheden naar voren bren-r
gen, welke in het dagelijks verkeer
specteren, of je garderobe wel op de
juiste wijze is gekozen en zo niet, hoe
je haar het beste kunt veranderen.
Zelfs vrouwen, die de bakvisleeftijd al
lang achter de rug hebben, kunnen nog
menige wijze les hieruit opdoen.
De tabel maten en gewichten voor
bakvissen (de vertaling voor het af
schuwelijke woord „teeners"; waarom
moest dat er nu weer bij?) is practisch
aangevuld met een lijst proportiematen,
waaruit ieder kan concluderen, of de
verhoudingen van de diverse lichaams
delen goed zijn.
Het boekje is nergens overdreven,
ook niet waar de garderobe wordt be
handeld en het zal jonge meisjes zeker
niet aanzetten tot allerlei dure aanko-
over op schortengebied en niet één
huisvrouw zal daarom nog een enkel
excuus kunnen en mogen bedenken,
voor het rondlopen in gescheurde, vuile
en slobberige boezelaars.
Het jong meisje, dat tobt met diverse
schoonheids- en kledingproblemen zal
veel goede raad vinden in de leidraad,
die uit Denemarken in Nederland is ge
ïmporteerd.
Moeders, die grote dochters, Oma's
leuke kleindochters en meisjes die ge
zellige vriendinnen hebben, ik kan u een maar al te vaak worden vergeten en
bijzonder aardig cadeautje aan de hand desondanks toch zeer de moeite waard
doen, die niet peperduur is en waarmee
u alle eer zult inleggen. Bij uitgevrij „De
Tijdstroom" in Lochem is namelijk een
boekje verschenen met een allernaarste
titel, n.l. Mejuffrouws Beauty Boek en
een allerplezierigste inhoud. Annette
van Maasbragt heeft het uit het Deens
vertaald, in welke taal het is geschre
ven door Olga Golbaek onder de titel
zijn.
Heel wat degelijker is het hoofd
stukje, waarin de grondbeginselen van
het kleden worden uiteengezet. Daarin
bespreekt Olga Golbaek de kleuren en
de kleren voor de verschillende soorten
figuren en haar raadgevingen zijn zo
logisch, dat je beslist de neiging moet
onderdrukken om onmiddellijk naar je
„Teen-Age". De tekeningen van „Chris-1klerenkast te hollen ten einde te in-
VEENENDAAL
Ondertrouwd: Hendrik Rebergen, 25
jaar en Antonia Gerdina van den Berg,
24 jaar; Nelis Hensen, 22 jaar en Wil-
lemina Heikamp.
Getrouwd: Jasper van Wakeren, 23
jaar en Judikje Gerarda van de Lust-
graaf, 21 jaar; Henri Jean Maerschalck,
25 jaar en Catharina Paulina Visser, 23
jaar.
Geboren: Antonia Wilhelmina, d. v.
W. van Appeldoorn en A. van Nieuw-
Amerongen; Maria Catharina Susanna,
d. v. A. J. Broeks en P. J. Krukkert;
Gerrit, z. v. C. Heikamp en S. Pater;
Al deze wijsheid is te koop voor twee Erans z' v E' Davelaar en H. v.
t Barneveld; Frans, r. v. M. van Eek en
G. van Enk.
Overleden: Hendrika Stuivenberg, 72
jaar. echtg. van J. de Gooijer; Carolina
van der Steen, 67 jaar en 11 maanden,
gulden en negentig cent.
MARIANNE VAN LOON
BERLIJN 1954
Het botert beter, als men
eerst een boterham met
REMIA margarine eet
echtg. van H. Oosterbeek; Jeltje Wiers-
ma, 81 jaar en 9 maanden, wed. van
A. Knosse.
GELD. VEENENDAAL EN EDERVEEN
Getrouwd: C. Rosendaal en A. E.
Haanschoten.
Geboren: Grietje Cornelia, d. v. A.
Snetselaar en G. van Maanen; Everijn-
tje, d. v. D. Diepeveen en W. de Kievid;
Hendrik Christiaan Gerrit, z. v. D.
Roodbeen en M. R. Diepeveen; Geer-
truida Clazina, d. v. H. de Kruiff en E.
W. Breeschoten.
RHENEN
Geboren: Hendrina Gerrit je, d. v. W.
ter Haar en W. Drost, Zandheuvelstraat
18; Cornelia, d. van F. Vanmaris en C.
M. Verwoert, Leersum; Lubertha Hen
drika, d. van D. Kosters en J. Methorst,
Populierenlaan 22; Hendrina, d. van
J. de Jong en G. Grimm, Eikenlaan 73 I;
Johana Helena Geertruida, d. van J.
Righolt en H. G. van den Berg, Heren
straat 14.
Ondertrouwd: Gerrit Jan van der
Brink en Dina Harmina Lieverdink
Winterswijk; Arie de Wit, Renkum er
Gerritje van Ommeren.
Getrouwd: Gerard Marinus van. Ba
ren en Margaretha Hendrika Wisger
hof; Cornelis Gerrit van den Brink e;
Neeltje van Rhee.
Overleden Hendrika Stuivenberg, 7
jaar, gehuwd met J. de Gooijer, Vee
nendaal.
RENSWOUDE
Geboren: Teunisje, d. van M. va
Ginkel en H. van de Glind; Jan, z. va
C. Vlaanderen en C. van Voorthuizer:
Maria J. T., d. van C. A. A. van de:
Brink en M. M. J. Petus; Mina F., d. va.
J. van Hardeveld en G. Pater; Willen
z. van P. van Brummelen en G. Paté:
Arendje J., d. van C. Mudde en J. va
Spanje; Gerrit, z. van E. J. Boom e
A. Meter.
Overleden: Dina Helena de Vries, 51
Getrouwd: Nicolaas van Leeuwen, 5
j. te Barneveld en Albertha Vink, 20 j
Karei van Dijk, 24 j. en Neeltje Moe:
bergen, 25 j.; Willem Top, 23 j. en Cor
nelia Moesbergen, 24 j.; Rinus Jacobu
Boelsma, 28 j. te Ede en Sofia Wilhel
mina Hendriks, 27 j.
Ingekomen: W. Top uit Putten naa
Barneveldsestraat 32; J. J. de Vries u
Nijkerk naar Utrechtseweg 73; T. Helm
uit Ede naar Dorpsstraat 106; N. va
Leeuwen uit Barneveld naar Dorp:
straat 124.
Vertrokken: A. J. M. van Soest va
D. 20 naar Varik; D. H. Pater van Bar
neveldsestraat 38 naar Lunteren; O
Veldhuizen van Bekerweg 21 naa
Scherpenzeel; G. C. Verdam van Ubfcx
schoterweg 1 naar Barneveld; M. J. va
Oostenbrugge van Groeperweg 1 na;.
Apeldoorn.