Nieuwsblad
voor Veenendaal
Omstreken
Voorbereiding van
Koninginnedag,
Het Belasting-plan 1953
Waar woonden de eerste
Veenendalers?
Wist IJ....
Uit Rhenens
raadszaal
Fa J. F. TAK?
Nieuws uit de
Omgeving
28e JAARGANG
VRIJDAG 19 MAART 1954
No. 11
Uitgave: Drukkerij „De Gelderse Vallei"
Verschijnt in: Stichts- en Geld.-Veenendaal, Amerongen, Eist, Rhenen, Achterberg, Overberg, De Haar, Groep, Benedeneind, Kade, Maanderbuurt, Ederveen, Renswoude, Scherpenzeel
AGENDA
II
Lezing van Clara Eggink in
kader van de boekenweek
Ruim 300 scholieren deden
verkeers-examen
Vanavond begint Ritmeester
Schaaktournooi
BUREAU VOOR ACCOUN
TANCY en BELASTING
RECHT
Benedenstad wordt gesaneerd
Gemeentepersoneel en scholen
halve dag vrij op 5 Mei
Assurantie-, Hypotheek- en
Woningbureau BROUWER,
Waarom
Voor betere Uurw
Abonnementsprijs 1.05
per kwartaal
Losse nummers 10 cent
Redactie en Administratie
Parallelw. 10, Veenendaal
Telef. 601, Giro nr. 563427
Redactie W. F. ter Hoeven
VALL
ADVERTENTIES
Advertentiepr. p. m.m. 12 c.
Minimum p. advert, 3.60
Rubriek Vraag en Aanbod
en Diversen van 120
woorden 1.30, elk woord
meer 6 cent
Hoewel een en ander nog niet defini
tief is vastgesteld, zo vernemen wij van
de zijde van de Ver. „Oranjedag", toch
is het reeds zeker dat „Oranjedag" voor
de viering van de komende Koninginne
dag met een uitgebreid en gevarieerd
programma zal komen. Ei* wordt reeds
hard aan de voorbereiding gewerkt.
Een belangrijk onderdeel van de Ko
ninginnedagviering, waarover al eerder
werd geschx'even, vormt de organisatie
van aantrekkelijke volksspelen en het
staat al vast dat deze gedurende de»
middaguren zullen worden gehouden.
Verdere bijzonderheden volgen nog.
MOTOR SLOEG OVER DE KOP DOOR
SPRINGEN VAN BAND
Door het springen van een voorband
van een scooter op de Rijksweg 12,
sloeg deze scooter over de kop, waar
door de bestuurder, de 59-jarige stra
tenmaker G. Diteweg en de duo-passa
gier, de 50-jarige stratenmaker W. v. d.
Craats, beiden uit Veenendaal, ernstig
werden gewond. De beide slachtoffers
werden naar het Juliana-ziekenhuis te
Veenendaal overgebracht.
GETUIGEN OPROEPING VAN
ONGELUK IN DE HOOFDSTRAAT
De Inspecteur van Politie te Veenen
daal verzoekt degenen die getuigen zijn
geweest van het ongeval dat op Woens
dag 16 Maart voor het Gemeentehuis in
de Hoofdstraat plaats vond, zich bij zijn
bureau bekend te willen makën.
VERENIGING VAN GEMEENTE-
PERSONEEL OPGERICHT
Vrijdag j.l. is tijdens een vergadering
van gemeentepersoneel welke onder
leiding stond van burgemeester Bakker,
besloten tot de oprichting van een ver
eniging van gemeentepersoneel.
Tot leden van het bestuur werden ge
kozen mej. A. H. ten Ham en de heren
K. van Wijnen, J. H. Boer, K. van de
Heuvel, W. van Bruggen, G. J. van
Holland en J. Snaterse.
Deze nieuwe vereniging is geen uitge
sproken belangen-vereniging, maar stelt
zich meer voor het persoonlijk contact
tussen de gemeente-ambtenaren te be
vorderen.
Dat voorzichtigheid geboden is
voor de Veenendaalse winkeliers bij het
uitvoeren van telefonische bestellin
gen?
Dat niet minder dan achttien win
keliers Woensdagmiddag op onkosten
zijn gejaagd toen zij met hun waren bij
de Ritmeesterfabriek kwamen en on-
verrichterzake weer terug konden gaan
toen bleek dat men daar niets van tele
fonische bestellingen afwist?
Dat hierbij niet minder dan 15
bakkers betrokken waren die in de loop
van de middag, na elkaar op verschil
lende tijdstippen 20 gebakjes moesten
brengen?
Dat er ook een lampenkap en
Coca Cola bestelt werd?
Dat men hier niet kan spreken van
een grap maar van uitgesproken van
dalisme?
Dat de Veenendaalse Dienst Be
scherming bevolking reeds beschikt
over een vrij hechte organisatie?
Dat het blokploegen-materiaal re
gelmatig wordt uitgebreid en dat dezer
dagen reeds materiaal-uitrusting bij
elkaar zal zijn voor negen van de acht
tien blokploegen welke Veenendaal
telt?
Dat men reeds volop bezig is met
het opleiden van de leden door middel
van diverse cursussen?
Dat deze cursussen gehouden wor
den in de Commando-post in de grote
kelder onder de Openbare school aan de
J. G. Sandbrinkstraat?
„I .J, ||||||||||||||||||I|U|||I|||I|| I III 1111 llll III llllllllllllllll
^^PiriilllriSlillil-iliiiMilMÜiiillllllllliillillilllllll>iiiliilliilliil:IIIIIHI^k
Samengesteld in samenwerking
met de V.V.V. de Ver. v. Vreem
delingenverkeer „Veenendaal"
Heden, Vrijdag 19 Maart
(In de cantine Ritmeesterfa-
brieken), eerste ronde Rit
meester Schaaktournooi.
Zaterdag 20 Maart
(In geb. Eikenlaan) 7.30 uur
toelichtings-avond uitvoering
Johannes-Passion door Gijs-
bert van Zanten.
Maandag 22 Maart
(In geb. Eikenlaan) 2.30 en 8
uur Mode-Revue van Fa. R. de
Ruiter „De Erven".
Woensdag 24 Maart
(In raadszaal Oude Postkan
toor) 7.30 uur openbare ver
gadering van de Gemeente
raad.
(In geb. „Eltheto") 3 en 8 uur,
If Voorjaars-modeshow C.V.
Hein van Schuppen.
Donderdag 25 Maart
(In trouwzaal van Gemeente
huis) 8 uur, openbare verga
dering Veenendaals Jongeren
Parlement.
(In geb. Eikenlaan) 7.30 uur
Uitvoering Johannes-Passion
door Chr. Oratoriumver. m.m.
v. vocale en instrumentale so
listen.
II Luxor Theater
Van heden Vrijdag t/'m. Maan
dag de film „het lied van de
Zuidzee" en van Dinsdag t/m.
Donderdag „De Duivelspas".
II
1
In het kader van de boekenweek
wordt op Dinsdag 30 Maart a.s. des
avonds om 8 uur een literaire avond
gehouden in de bibliotheek der Chr.
Openbare Leeszaal en Bibliotheek, die
gevestigd is in de Koningin Juliana
School aan de Vaartbrug. De schrijfster
Mevrouw Clara Eggink zal deze avond
spreken over het onderwerp: „Het Le
zen".
Het is een goede gedachte geweest
van het bestuur der Chr. Openbare
Leeszaal en Bibliotheek om in samen
werking met de boekhandelaren G. Da-
velaar, Fa. Jac. van Hax-develd en S. W.
Kleefsman, een dergelijke avond in
onze plaats te organiseren. Men ver-
zuime niet deze avond bij te wonen.
Voor verdere bijzonderheden verwijzen
wij naar de advertentie elders in dit
nummer.
RAADSVERGADERING
Woensdagavond 24 Maart a.s. om half
acht, komt de Veenendaalse Gemeente
raad in openbare vergadering bijeen.
Zoals bekend worden de raadsverga
deringen tegenwoordig gehouden in de
tijdelijke raadszaal welke i§ ingericht
in het gebouw van het Oude Postkan
toor. Het belangrijkste agendapunt van
deze vexgadering is het behandelen van
de gemeentebegroting 1954.
FABRIEKSDIEFSTAL
Een drietal fabrieksarbeiders, afkom
stig uit Rhenen en werkzaam op een
der textielfabrieken te Veenendaal heb
ben zich schuldig gemaakt aan diefstal
van goederen uit de fabriek waar zij
werkzaam waren. Zij werden gearres-
teerd, terwijl een gedeelte van de goe
deren in beslag genomen kon worden.
GROOTSE CUNERA-FEESTEN TE
HEESWUK
Uit de eerder in ons blad gepubli
ceerde gegevens over de vroeger in
Rhenen veel verbreide Cunera-devotie
weten onze lezers, dat de religieuze be
langstelling voor Sint Cunera van Rhe
nen vooral is blijven voortbestaan in
het oostelijk deel van de provincie
Noord-Brabant. Het middelpunt ervan
is de gemeente Heeswijk, waar de ver
maarde abdij „Berne" van de Norber
tijnen is gevestigd.
Wij vernemen thans, dat in Heeswijk
die jaar grootse Cunera-feesten zullen
worden georganiseerd, zowel met (R.K.)
kerkelijk als wereldlijk karakter.
Het hoogtepunt van de plechtigheden
en feestelijkheden te Heeswijkvalt op
Zondag 20 Juni. Rhenens pastoor, de
zeereerwaarde heer H. C. Vredendaal,
is uitgenodigd, die dag onder een pon
tificale heilige Mis in de Sint-Willi-
bord-kerk te Heeswijk de feestpredika
tie te houden.
Ook uit Rhenen worden die dag veel
gasten in het Brabantse dorp verwacht,
die dan tevens getuige kunnen zijn van
het grootse Cunera-spel, dat die en
andere dagen in het openluchttheater
te Heeswijk zal worden opgevoerd. De
bekende auteur Anton Coolen is doende
de Cunex-a-legende thans in de vorm
van een toneelspel op schrift te stellen.
De Cunera-feesten, in Heeswijk be
gonnen, zullen vermoedelijk hun be
sluit krijgen in min of meer feestelijke
samenkomsten op kleinere schaal te
Rhenen rond 28 October van dit jaar,
de datum waarop het volgens de over
levering vijftien honderd jaren geleden
moet zijn, dat de vrome maagd Cunera,
telg uit een adellijk Yorks geslacht, in
Rhenen door wurging om het leven
werd gebracht.
Het is nu al gedurende enige jax-en
dat de leerlingen van de lagere scho
len in Veenendaal verkeersles ontvan
gen. Wie veel langs de Veenendaalse
straten komt zal de duidelijk merkbare
invloed van deze verkeerslessen bij de
jeugdige weggebruikers niet zijn ont
gaan. Menige oudere kan een voorbeeld
nemen aan deze kinderen als hij ziet hoe
juist zij zich meestal stipt aan ver-
keersvoorschriften houden en er ook de
noodzakelijkheid van inzien.
Gezien de onmisbaar gunstige resul
taten van deze verkeerslessen is het dan
ook zeer verheugend dat wij kunnen be
richten dat deze week wederom 300
Veenendaals scholieren verkeers-exa
men hebben kunnen doen.
Het ligt in de bedoeling van de plaat
selijke Ver. voor Veilig Verkeer om tij
dens een bijeenkomst van de geëxami
neerde leerlnigen op Vrijdag 26 Maart
in gebouw „Eltheto" de diploma's offi
cieel uit te x-eiken. Bij deze gelegenheid
zullen verder o.a. enige films van het
Verbond voor Veilig Verkeer worden
vertoond.
SCHENKING AAN DE CHR. OPEN
BARE LEESZAAL EN BIBLIOTHEEK
Van de Fam. D. alhier, ontving de
Bibliotheek een vijftigtal kinderboeken
ten geschenke.
Deze gift, als blijk van medeleven,
vervult het Bestuur met dankbaarheid.
Er is nog zo veel nodig, om in onze
plaats te komen tot een bibliotheek met
een behoorlijk boekenbezit, dat iedere
aanvulling van buitenaf welkom is.
De schoonmaaktijd biedt wellicht een
goede gelegenheid, eens na te gaan or
men soms wat boeken, van welke aai-d
ook, missen kan en waarmede men de
Bibliotheek ten zeerste zou kunnen ver
blijden.
De familie D. gaf het goede voor
beeld: het bestuur houdt zich voor na
volging hiervan gaarne aanbevolen.
EIERMARKT
Dinsdagmorgen wax*en op de weke
lijkse eiermarkt te Veenendaal 105.000
eieren aangevoerd. De handel was kalm.
Prijzen van 10.50 tot 12.- per 100
stuks.
Het zal vanavond weer vanouds
spannend, druk en rokerig zijn in de
cantine der Ritmeester Sigarenfabrie
ken, want dan neemt het zesde Rit
meester schaaktournooi een aanvang.
Dit tournooi, dat sinds 1949 jaarlijks
gehouden wordt, blijkt telkenjare nog
meer in populariteit te winnen. Sinds
de eex-ste maal, dat deze wedstrijden
gehouden werden, destijds meer een
plaatselijk kampioenschap, is dit
schaaktournooi uitgegroeid tot één van
de belangrijkste schaakevenementen in
Nederland.
Ondanks de slechte reisverbindingen
op het late avonduur hebben ditmaal in
totaal 160 personen uit vele plaatsen in
geschreven, waaronder de upperten van
de Nederlandse schaakwereld. Met uit
zondering van de heer L. Prins, zal de
gehele Nederlandse groep van inter
nationale schaakmeesters Vrijdagavond
in de cantine der Ritmeester-fabriejten
hun capaciteiten op het bord met de 64
ruiten vertonen, alvorens een week na
sluiting van dit tournooi elkander de
eer van het kampioenschap van Neder
land te betwisten. Dit Nederlandse kam
pioenschap wordt n.l. verspeeld te Am
sterdam van 5 t/m. 17 April.
In de Hoofdgroep A zijn ingedeeld de
jeugdige ambitieuse speler-s J. H. Don-
ner, welke na dr Euwe de laatste tijd als
de beste speler wordt beschouwd. H.
Bouwmeester, winnaar van het Hoog-
oven-tournooi 1954, waarin hij door zijn
overwinning de meestertitel behaalde.
N. Cortlever. landskampioen snelschaken
en W. J. Muhring, o.a. bekend van de
match Oost-West in het dagblad
.-Trouw". Uiteraard is het moeilijk een
voorspelling te maken, wie in dit uitge
lezen gezelschap als overwinnaar te
voorschijn zal treden. Al geven we
Donner en Muhring de beste kansen. In
de andere hoofdgroep, waarin de krach-
ten verder uiteen liggen, spelen drs
Kok, Orbaan, mr Spanjaard en van
Scheltinga, heeft de gei'outineerde van
Scheltinga de beste papieren, hij zal
toch de jeugdige Orbaan niet moeten
onderschatten.
Zal het in deze topklassen aan span
ning niet ontbreken, in de andere klas
sen bevinden zich ook diverse schakers,
die in de loop der tijd al heel wat pres
teerden.
De bouw van de „Willem Barendsz II" op de werf van Wilton-Feyenoord in
Schiedam vordert gestadig. Het in aanbouw zijnde schip, dat hier op de helling
ligt die hiervoor ook speciaal verbreedt moest worden zal volgend jaar gereed
komen, waarna het in gebruik gesteld zal worden door de Ned. Mij., voor de
Walvisvaart.
Gedurende de laatste maanden van het vorige jaar heeft menigeen met meer
belangs'telling dan anders de parlementaire overzichten in de bladen gelezen.
Immers in de Tweede Kamer werden enkele wetsontwerpen behandeld, die een
ingrijpende verandering in onze belastingwetgeving betekenden.
Daar tijdens de behandeling in de Kamer nog veel wijzigingen in de voor
stellen zijn aangebracht en de trouwe krantenlezer de draad wel zal zijn kwijt
geraakt, willen we in enkele artikelen eens nagaan wat er nu precies in het
Staatsblad is verschenen.
De wijzigingen bestaan uit twee
onderdelen, n.l.:
1. maatregelen ter bevordering van de
werkgelegenheid op langere termijn;
2. voorzieningen ter compensatie van
de huurverhoging.
Een van de balangrijkste wijzigingen
uit de eerste groep is de z.g. investe
ringsaftrek. Dit is iets geheel nieuws in
onze belastingwetgeving. De regeling is
als volgt:
Wanneer in een jaar in totaal voor
meer dan ƒ3.000,- verplichtingen zijn
aangegaan voor het verwerven of ver
beteren van bedrijfsmiddelen, wordt
een aftrek verleend van 4°/o over het
gehele geïnvesteerde bedrag en zulks
gedux-ende 5 achtereenvolgende jax-en,
te beginnen met het jaar waarin de ver
plichtingen zijn aangegaan.
De aftrek mag dus worden toegepast
als in een jaar bijv. 5 bedrijfsmiddelen
zijn gekocht, en die samen meer dan
ƒ3.000,- hebben gekost.
Een verplichting tot vei-werving
wordt aangegaan wanneer bijv. een
auto wordt besteld, de bouw van een
pand wordt gegund enz.
Wox-dt dus een machine in 1953 be
steld, maar in 1954 geleverd, dan mag
de aftrek reeds in 1953 op winst in min
dering worden gebracht.
Is de koopsom van de machine 5000,-
MARKT 5 - VEENENDAAL
Telefoon 620
b.g.g. tel 789 H. SIEGERSMA
belastingconsulent
KerkewUk 171 Veenendaal
dan mag in de jaren 1953 tot en met
1957 telkens 4®/« van ƒ5000,- ƒ200,-
worden afgetrokken. Bovendien kan op
de machine nog worden afgeschreven.
Van veel belang is dat de investe
ringsaftrek niet op de boekwaarde van
de bedrijfsmiddelen in mindering wordt
gebracht. Met afschrijvingen is dat wel
het geval. Wox-dt dan later het bedrijfs
middel verkocht en is de vex-koopprijs
hoger dan de boekwaarde, dan is dat
meerdere ook winst en dus belastbaar
inkomen. Op die manier kan de afschrij
ving van vroeger weer in het inkomen
terug komen.
Dit is met de investeringsaftrek niet
het geval, daar die als reële aftrek is
bedoeld.
De medaille heeft echter wel een
keerzijde. Als n.l. in een bepaald jaar
voor meer dan ƒ3000,- bedrijfsmidde
len, die na 31 Maart zijn verkregen,
worden verkocht, moet gedurende 5
jaren een bijtelling bij de winst plaats
hebben van 4 van de verkoopprijs.
Deze ƒ3000,- geldt voor alle verko
pen in een bepaald jaar. Het is dus niet
de vraag of ieder bedrijfsmiddel wel
ƒ3000,- heeft opgebracht, maar of alle
bedrijfsmiddelen samen voor meer dan
3000,- zijn vex-kocht. Er behoeft ech
ter nooit meer te worden bijgeteld dan
in het verleden per saldo is afgeti'okken.
Door deze bepaling is het van belang
om een overzicht bij te houden van de
toegepaste aftrek en van de bijtellingen
in de loop der jaren.
Bedrijfsmiddelen, die vóór 1 April
1953 zijn gekocht, komen niet in aan
merking voor de berekening van de af
trek.
Verder is het van belang, dat de af
trek niet alleen geldt voor bedrijven,
maar ook voor vrije beroepen (artsen
Wordt een bedrijf uitgeoefend in een
firma, dan moeten de investeringen per
firmant meer dan 3000,- bedragen. De
aftrek mag niet alleen worden berekend
bij de aankoop van nieuwe bedrijfs
middelen, maar ook bij verbetering van
bestaand, dus o.a. bij verbouwing van
een zakenpand.
De aftrek mag echter nooit worden
berekend over ongebouwde eigendom
men (landerijen), woonhuizen en effec
ten; echter wel over z.g. onlichamelijke
bedrijfsmiddelen als goodwill. De af
trek wordt ook niet berekend over de
aanschaffingskosten van klein-gex-eed-
schap, dat meestal direct op de onkos-
tenrekening wordt geboekt.
Als een bedrijf wordt geliquideerd of
overgedragen, heeft in het laatste jaar
ook een volledige afrekening plaats van
aftx-ek en bijtelling. Wat in volgende
jaren nog had kunnen worden afgetrok
ken of moest worden bijgeteld, wordt
naar het jaar van overdracht gehaald.
Een belangrijke voorwaarde is, dat van
deze faciliteit alleen gebruik mag wor
den gemaakt als men een goede boek
houding heeft. Dit is dus weer een pre
mie voor de zakenman om de nodige
zorg aan de boekhouding te besteden,
een opgave, die vooral voor midden
standers vaak erg moeilijk is.
Tenslotte is nog voorgeschx-even, dat
de aftrek niet mag plaats hebben als be
paalde bloedverwanten van elkaar ko
pen. Dit om misbruik tegen te gaan. Het
zijn de bloedvex-wanten in de rechte
linie (vader, zoon) en in de tweede
graad der zijlinie (oom, broer). De Mi
nister kan anders bepalen, hetgeen ook
te hepen is voor het geval een zaak
door een zoon van zijn vader wordt
ovex-genomen. Anders zou in dit veel
voorkomende geval, dat toch heel nor
maal is, de aftx-ek niet in rekening kun
nen worden gebracht.
Het is duidelijk, dat deze mogelijkheid
van investeringsaftx-ek ook voor de
middenstand een belangrijke tegemoet
koming kan betekenen. Aanvankelijk
was voorgesteld, dat de aftrek alleen
zou mogen worden toegepast over het
bedrag dat boven 15.000,- zou zijn ge
ïnvesteerd. Later is dat 10.000,- ge
worden en nog later 3.000,-. Tenslotte
is de regeling zo geworden, dat de af
trek over het gehele bedrag wordt
berekend, mits meer dan 3.000,- is ge
ïnvesteerd in één jaar. Nu kan de kleine
ondernemer er ook van profiteren.
Als wij, de oude archiefstukken raadplegend, het 16e-eeuwse Veenendaal
voor ons zien opstijgen, komt ons onwillekeurig de vraag op de lippen: Werd
deze streek niet éér bewoond? Het antwoord hierop moet deels ontkennend, deels
bevestigend luiden.
Ontkennend, want de onbegaanbare venen en moerassen van de Gelderse
Vallei waren uiteraard niet geschikt als woonplek. Evenmin de wouden, die in
voorhistorische tijden grote delen van ons land bedekten.
In een symposion, op 16 Januari j.l.
georganiseerd voor de Commisie voor
Naamkunde der Kon. Ned. Chr. Ak. v.
Wetenschappen, waartoe ook wij de eer
hadden genodigd te worden, en waarop
Prof. dr C. H. Edelman uit Wagenin-
gen en Prof. dr H. Draye uit Leuven
spraken over woudnamen, toonde de
eerste overtuigd aan, dat de wouden
niet op hoge, maar op lage moerassige
plaatsen gezocht moeten worden. Hij
wees daarbij op de ontoegankelijkheid
dier wouden, waarvan er vier in de
Gelderse Vallei lagen o.a. Hengistcoto
(Heischoten), het Westerwoud bij Maai-n
en de silva Hi-enhem d.i. het Rhenense
bos, een uitgestrekte moeraswildernis
tot bij Renswoude. Over het Wester
woud en de daaruit ontstane marken
van Maarsbergen, Maarn en Wouden
berg en over Heischoten heeft Prof. dr
W. v. Iterson rijke gegevens verschaft
wat de historische tijd betreft in
zijn dissertatie „De historische ontwik
keling van de rechten op de grond in de
provincie Utrecht" (1932). Hij haalt
daarin de schenkingsactie van Karei de
Grote aan, gedateerd 8 Juni 777, waar-
FILMAVOND VAN VER. VOOR
VEILIG VERKEER
De Veenendaalse Ver. voor Veilig
Verkeer heeft voor Vrijdagavond 26
Maart in de bovenzaal van hotel „de
Korenbeurs" een algemene ledenverga
dering belegd. Tijdens deze vergadering
hoopt men een programma te kunnen
samenstellen voor de Veilig Verkeers-
week van dit jaar. Ook zullen er veilig
verkeersfilms en eventueel ook cultu
rele films worden vertoond.
Dinsdagavond kwam de gemeente
raad van Rhenen in voltallige zitting
bijeen. De agenda, die bestond uit c'er-
tien punten en negen ingekomen stuk
ken en mededelingen, werd vrij vlot
afgewerkt. Daar de pex-s geen inzage
meer krijgt van de ingekomen stukken,
is het moeilijk hierover te schrijven,
terwijl het bovendien betreurenswaar
dig is, aangezien er soms belangrijke en
interessante onderwerpen bij zijn. We
denken ditmaal aan de jaarverslagen
van alle hoofden van scholen, aan het
jaarverslag van de vleeskeuringskring
„Rhenen" e.d. De heer V. d. Steeg (G.B.)
spx-ak er zijn voldoening over uit, dat
ovtr het algemeen de hoofden van scho
len tevreden waren over het onderhoud
van de gebouwen. Het is wel eens anders
geweest, aldus spr. Uit het jaarverslag
van het hoofd der school te Achterberg
meende spreker te mogen afleiden, dat
het niet best gesteld is met het intelli
gentiepeil van sommige leerlingen, waar_
door het gehele onderwijs wordt ge
remd. De voorzitter beantwoordde dit
bevestigend. Het zou veel beter zijn, al
dus spr., wanneer de ouders de daar
voor in aanmerking komende kinderen
naar een school voor b.l.o. zouden stu-
i-en. De ouders beschouwen dit ten on
rechte als een schande. Het kind zelf
zou op de b.l.o.-school veel gelukkiger
zijn. Het ligt niet aan het hoofd, ook
niet aan de kosten. Het geldt hier niet
een specifiek Achterbergse kwestie. Ook
elders komt dit voor. De heer E. P. van
Dijk zou gaarne zien dat oudercommis
sie en het college van B. en W. alles in
het werk zullen stellen om hierin ver
andering te brengen. De voorzitter zeide
dat dat alles zal worden gedaan wat
mogelijk is. De heer E. P. van Dijk in
formeerde nog, of het juist was, dat er
aan het adres van het hoofd en perso
neel van de v.g.l.o.-school minder fraaie
uitlatingen waren gedaan. Dit was hem
gebleken uit het verslag van deze school.
De voorzitter zeide, dat dit absoluut on
juist was. (Tot onze spijt kunnen wij
niet duidelijker zijn, aangezien wij, zo
als we in de aanhef reeds schreven, geen
inzage meer krijgen van de ingekomen
stukken).
De raad verleende het college een cre-
diet van 750.- voor het laten ontwer
pen van een Holeringsplan voor Eist.
De heer Grififoen (AR) merkte op, dat
Alle verzekeringen
Hypotheken
Verkoop vaste goederen
Woningbeheer
Taxaties
beëdigd als makelaar en taxateur
Veenendaal - Kanaalweg 2 - Tel. 290
de riolering in Eist ook door de Elsterse
bevolking zal moeten worden betaald.
De voorzitter zeide, dat een zelfde ge
dragslijn zal worden gevolgd als in
Rhenen. In geen geval zal alles kunnen
worden vex-haald, doch het zal voor de
Elstenaren wel een financieel offer bete
kenen. De heer Van Viegen (CH) was
van mening, dat er tegen de opmerking
van de heer Griffioen geèn enkel be
zwaar zal bestaan in Eist. Er zijn in
woners die om de drie weken een put
moeten leeghalen. Zij zullen er graag wat
voor over hebben, wanneer dat niet
meer behoeft te gebeuren. De voorzitter
knoopte deze laatste opmerking goed in
(Zie verder 2e blad)
in staat, dat deze vier forcesten in de
gouw Flethetti lagen. Volgens Prof.
Edelman waren deze en andere wouden
in de Nederlanden al tegen het einde
van de steentijd 2000 v. Chi\- ver
dwenen en veranderd in heide.
Bevestigend moet het antwoord lui
den, als wij letten op de zandruggen,
die in het oorspronkelijk moerasgebied
drongen. Deze nxggen zijn:
1. van de Nude naar de Grift;
2. van Bennekom over Nergena naar
Harselo;
3. van Hoekelum over Dikkenrust
naar Harselo;
4. van De Hul over het Maander-
dijkje naar de Middelbuurt;
5. Van Manen over Planken Brug en
Pakhuis naar De Klomp;
6. van Klaphek over Schuttei-steeg
en Hanepol naar De Klomp;
7. van de Koeheid over Veldhuizen
naar De Klomp.
De vijfde en zesde rug kunt U dui
delijk waarnemen als U, over de Buurt-
steeg gaande, in de richting De Klomp
kijkt: U ziet de boerderijen dan liggen
op de hoge akkerschilden. Op de topo
grafische kaart 1 25.000 loopt de 7V« m
lijn precies langs deze boerderijen.
Genoemde ruggen nu waren in voor
historische tijden (d.i. de periode, waar
over geen geschreven berichten ons in
lichten), bewoond. Als schriftelijke
mededelingen ontbreken, wordt bodem
zélf ons archief en gaan wij ter lering
in de school van de spade. Het oudheid
kundig onderzoek heeft bewoning dier
echter, die moest eindigen als de rug
gen zelf door het veen bedekt werden.
In het Tijdschrift van het Kon. Ned.
Aardrijk. Genootschap van April 1931
heeft H. J. Bellen een korte studie over
en een alleraax-digst kaartje van deze
ruggen gepubliceerd. Het kaartje geeft
ook nauwkeurig de vindplaatsen van
voorwerpen aan. Alleen uit wat in de
bodem achterbleef, kunnen we tot be
doelde bewoning besluiten. Welnu, in
alle ruggen zijn vondsten gedaan. Aller
eerst vuursteen vondsten: splinters, die
van grotere stukken afgeslagen en ver
der bewerkt werden. De mens die nog
geen metaal ken.de, vervaardigde zijn
snijdende werktuigen, zoals boren,
krabbers, lemmettén^ messen, pijlspit
sen enz. uit vuursteen. Men zegt dan: die
mens leefde in de steentijd. Vuurstenen
voorwerpen zijn gevonden aan de
Schamsteeg. bij Grcote Voort, Groot
Haverkamp, bij de Jufferdijk, het Egel-
meer, de Haan, het Meenthuis, aan het
Maanderdijkje, bij Kleine Beek, langs
de Emmikhuizerlaan enz. Uit deze
vondsten kan men echter nog niet ter
stond blijvende bewoning der ruggen
afleiden. Maar men vond bij de vuur
stenen werktuigen ook houtskoolresten,
wat wijst op het maken van vuren, dus
cp langer verblijf ter plaatse. En dan
nog door vuurgebarsten keien, die ge
bruikt werden om het vuur te begren
zen. De ruggen moeten dus durend be
woond zijn geweest aan het einde van
de Middensteentijd. De mens kende
toen al huisdieren, beoefende al een
zekere akkerbouw, was dus geen no
made meer, en bediende zich voor het
eerst van aardewerk, dat ook bij Har
selo, aan de Haanse steeg en in het
Maanderzand gevonden is.
(Wordt vervolgd)
VOOR
BEHANG 1954. GLORIA WATER
VERF. BUSSEN VERF. BORSTEL
WERK. ZEEMLEER. SPONZEN.
AMMONIAK, ZOUTZUUR en
WRIJFWAS, in doos (en los)
verkrijgbaar,
Drog. - Apoth. Ass.
Hoofdstr. 106 - Telefoon 632,
omdat U daar voordeliger koopt en
betere kwaliteiten krijgt.
EDE. De reeds algemeen bekendheid
genietende schaapskudde van Jacob
Mouw op de grote heide bij Ede telt
thans reeds ongeveer 280 schapen.
BENNEKOM. Deze week is men in
Bennekom begonnen met de bouw van
een bejaarden-centnrm.
WOUDENBERG. Door de dikke mist
merkte de bestuurder van een vracht
auto de gesloten spoorbomen van de
overweg alhier niet op. Hij reed door
een der bomen heen en kwam op de
spoorbaan tot stilstand. Juist op dat
moment naderde er een trein en de be
stuurder gaf toen vol gas en ramde toen
ook door de tweede boom heen.
EDE. Op 31 Maart komt de rijdende
tentoonstelling van „Juliana tot Ju
liana" die reeds verscheidene plaatsen
in ons land heeft aangedaan, in Ede.
