Nieuwsblad voor Veenendaal Omstreken
Zomerstormen zijn verraderlijk
dc VALLEI-riks?
Wist U
Eist
Waar is
Nieuivs uit de
Omgeving
Tocht Ouden van dagen gaat
dit jaar over de Veluwe
Nieuwe vuilnisauto komt per
9 Augustus in dienst
Wij vliegen naar de maan in
twee etappes
Fa. J. F. TAK
28e JAARGANG
VRIJDAG 30 JULI 1954
No. 30
Uitgave: Drukkerij „De Gelderse Vallei"
Verschijnt inStichts- en Geld.-Veenendaal, Amerongen, Eist, Rhenen, Achterberg, Overberg, De Haar, Groep, Benedeneind, Kade, Maanderbuurt, Ederveen, Renswoude, Scherpenzeel
„Veenendaal" in het Westen
ingedeeld
DE ARBEIDSMARKT
Voor betere Uurwerken
Hoofdstraat en Kerkewijk
voorrangsweg
Assurantie-, Hypotheek- en
Woningbureau BROUWER,
25 woningen voor Gelders
Veenendaal
De Rijksweg De Klomp
Veenendaal eveneens voor
rangsweg
Hij is f2.SO waard
Abonnementsprijs 1.05
per kwartaal
Losse nummers 10 cent
Redactie en Administratie
Parallelw. 10, Veenendaal
Telef. 601, Giro nr. 563427
Redactie W. F. ter Hoeven
VALLEI
ADVERTENTIES
Advertentiepr. p. m.m. 12c.
Minimum p. advert, ƒ3.60
Rubriek Vraag en Aanbod
en Diversen van 110
woorden 0.95, elk woord
meer 7 cent
Het Comité „Tocht Ouden van Dagen"
(onderdeel van de Ver. „Oranjedag")
heeft de voorlopige plannen voor de 7de
jaarlijkse autotocht uitgestippeld. De
De indeling van de derde klasse
K.N.V.B. voor het komende seizoen is
thans bekend. Vrij onverwacht werden
„Veenendaal" en ook „Ede" in het Wes
ten ingedeeld. Deze maatregel werd ge
nomen om het Oosten te ontlasten daar
men hier ook in sommige afdelingen
clubs uit het Noorden moet onderbren
gen.
Veenendaal is voor het seizoen '54-'55
ingedeeld in de Westelijke derde klasse
D. Het krijgt de volgende tegenstanders:
Zeist; Maarssen; Hilversum C.D.N.
(Driebergen); A.P.W.C. (Amersfoort);
B.V.C. (De Bilt); D.W.S.V. (Utrecht);
Hercules (Utrecht); H.M.S. (Utrecht);
Patria (Zeist) en Stichtse Boys (Utrecht).
Deze indeling is voor de geel-blauwen
zeer attractief al mag wel worden aan
genomen dat de tegenstand voetbaltech-
nisch gezien groter zal worden.
Ondanks herhaalde verzoeken van de
v.v. D.O.V.O. om in het Westen te wor
den ingedeeld i.v.m. de lange reizen naar
Enschede, Vriezenveen e.d. heeft men
hieraan geen gehoor gegeven en D.O.V.O.
weer ingedeeld in de Oostelijke derde
klasse. Behalve het gepromoveerde
V.V.O.G. uit Harderwijk ontmoet DOVO
dus weer dezelfde tegenstanders als
vorig jaar. Dit zijn: Apeldoorn; S.C.
Genemuiden; D.E.S. (Nijverdal); D.O.S.
'37 (Vriezenveen); D.V.S. '33 (Ermelo);
Excelsior '31 (Rijssen); Sparta (Ensche
de); V.V.O.G. (Harderwijk) en W.H.C.
(Wezep).
GROTE SUCCESSEN VOOR VEENEN-
DAALS RODE KRUIS
Een herenteam van de Transport
colonne van de Afdeling Veenendaal
van het Ned. Rode Kruis onder leiding
van Sergt. S. Kroesbergen wist bij de
enige weken geleden te Zeist gehouden
districtwedstrijden het hoogste aantal
punten te behalen en als eerste te ein
digen.
De wedstrijden om d^ landelijke titel
werden dezer dagen te Alkmaar voort
gezet. Een 12-tal teams moest hier in
het strijdperk treden waaronder dus het
Veenendaalse.
Het mocht de Rode. Kruis-mensen uit
Veenendaal gelukken de 6de plaats te
bezetten.
Gezien het feit, dat dit de eerste maal
was dat aan dergelijke wedstrijden
werd deelgenomen, kan het resultaat
zeker eervol worden genoemd.
GEWESTELIJK ARBEIDSBUREAU
VEENENDAAL
MANNEN
Bieden zich aan: Analist (le gedeel
te); grondwerkers; betonwerkers; elec-
triciën; instrumentmaker; verver; spin
ner; sigarenmakers en sorteerders; bloe-
menbinder; fruitkweker; vertegenwoor
diger (sigaren); kantoorbediende; losse
arbeiders; magazijn-personeel.
Worden gevraagd: Grondwerkers;
metselaars; timmerlieden; schilders;
destillateur; meubelmakers; knopen-
makers; rijwielmonteurs; frame-bou
wers; slijpers; polijsters; 1.1. bankwer
kers; text, arbeiders; sigarenfabrieks
arbeiders; loopjongens; kantoorbedien
de; chauffeur-mont.
VROUWEN.
Bieden zich aan: Thuiswerkster;
dienstbode, (halve dagen); werkster;
(middaguren); winkelbediende; kinder
juffrouw.
Worden gevraagd: Kantoorbedien
den; ateliermeisjes; dienstbode (d. en n.);
verpleeghulpen; text, arbeidsters; sig.
fabr. arb.; assistente dessinateur (14 of
15 jaar).
Dat de heer D. T. aan de Bergweg
al enige jaren zijn trouwring kwijt was?
Dat hij hem vorige week heeft te
ruggevonden toen hij, evenals op die
fatale dag van enige jaren terug, bezig
was met tuinieren?
Dat een normaal ei 60 tot 70 gram
weegt?
Dat een van de kippen van de heer
G. v. d. H. aan de Dijkstraat deze week
een reuze ei van 155 gram heeft gelegd?
Dat deze week een drietal vacantie-
gangers nog niet voldoende vocht van
boven hebben gekregen en door de po
litie van de straat werden opgepikt om
dat zij zich ook nog binnen met spiri
tualiën hadden „bevochtigd"?
Dat een vierde Bacchus-klant met
zijn fiets tegen een auto op reed, en met
lichte verwondingen per taxi moest
worden thuisgebracht?
Dat de Veenendaalse Reserve-ge-
meentepolitie thans 21 leden telt?
Dat dit reserve-corps tijdens
schietwedstrijden in Utrecht een aantal
prachtige prijzen wist te winnen?
tocht zal worden gehouden op Maandag
30 Augustus a.s.
Aangezien een autotocht welke de ge
hele dag duurt voor velen te lang en te
vermoeiend is gebleken, wordt deze
keer gestart des middags om 1 uur,
terwijl het in de bedoeling ligt om 0
uur weer terug te keren.
De route zal lopen via Industrielaan,
Nude, Wageningen, Heelsum, Wester-
bouwing, Arnhem, Loenermark, Loenen
naar Apeldoorn en over de Veluwe
weer naar Veenendaal.
Elders in dit nummer is een bon af
gedrukt welke moet dienen als kennis
geving voor deelname aan deze tocht.
Burgemeester en Wethouders van
Veenendaal maken bekend: dat hun
besluit d.d. 21 Juni 1954, nr. 3720, waar
bij de Hoofdstraat en het gedeelte van
de Kerkewijk, gelegen binnen deze ge
meente, met ingang van 1 Augustus 1954
zijn aangewezen als voorrangsweg, bij
hun besluit van 12 Juli 1954, nr. 4159,
zodanig is aangevuld, dat in plaats van
„de Hoofdstraat en het gedeelte van de
Kerkewijk, gelegen binnen deze ge
meente" wordt gelezen: „de Hoofd
straat, het gedeelte van de Markt, lig
gende in het verleengde, van de Hoofd
straat en vormende de verbinding tus
sen de Hoofdstraat en de Kerkewijk,
alsmede het gedeelte van de Kerkewijk,
gelegen binnen deze gemeente."
Burgemeester en Wethouders van
Veenendaal maken bekend: dat met
ingang van Maandag 9 Augustus 1954
het huisvuil in deze gemeente zal wor
den afgehaald door de nieuwe roltrom-
mel-vuilnisauto. Als gevolg hiervan
zullen vanaf die datum uitsluitend de
door de gemeente beschikbaar gestelde
uniforme vuilnisemmers worden gele
digd. In de week van 2 tot en met 7 Au
gustus a.s. zal dus het huisvuil voor de
laatste maal worden afgehaald door de
thans in bedrijf zijnde vuilnisauto. De
inwoners wordt derhalve aangeraden
onmiddellijk nadat de oude vuilnisauto
in de loop van de volgende week het
huisvuil heeft opgehaald, de nieuwe
vuilnisemmers in gebruik te nemen.
Aangezien op deze wijze ruimschoots
de gelegenheid is gegeven om op het
nieuwe systeem over te schakelen, zal
met ingang van Maandag 9 Augustus
a.s., aanbieding van huisvuil in andere
voorwerpen dan meerbedoelde uniforme
emmers, onder geen enkele voorwaarde
meer worden geaccepteerd. Overigens
moeten strikt in acht worden genomen
de bij gelegenheid van de uitreiking van
de nieuwe vuilnisemmers van gemeen
tewege verstrekte voorschriften.
Voorts zij vermeld, dat na boven
genoemde datum de vuilnisemmers 2
maal per week zullen worden geledigd.
Een overzicht van de dagen, waarop
het huisvuil in de verschillende straten
zal worden afgehaald, volgt hieronder:
Maandag/Donderdag
Voormiddag: J. G. Sandbrinkstraat,
Hoofdstraat, Zandstraat, Korte Molen
straat, Molenstraat, Heuvel, Kostverlo-
ren, Beatrixstraat, Fluitersstraat,
Markt, Achterkerkstraat, Smidstraat,
lste Achterkerkdwarsstraat, Van de
Pollstraat, 2de Achterkerkdwarsstraat,
Geerseweg, Kanaahveg.
Namiddag: Kerkewijk (vanaf Markt
tot spoorwegovergang), Stationsplein,
Eikenlaan, Lindenlaan, Kastanjelaan,
Acacialaan, Populierenlaan, Stations
singel, Parallelweg, Pelikaanstraat,
Groeneveldselaan, Middelbuurtseweg.
Dinsdag/Vrijdag
Voormiddag: Spoorlaan, Boslaan, Mid
dellaan, Brinkersteeg, Groenelaan, La-
Alle verzekeringen
Hypotheken
Verkoop vaste goederen
Woningbeheer
Taxaties
beëdigd als makelaar en taxateur
Veenendaal - Kanaalweg 2 - Tel. 290
GOED AFGELOPEN
Dinsdagavond circa half acht vond
nabij de Plantage Willem III een aan
rijding plaats welke wonder boven
wonder goed is afgelopen.
Een personenauto bestuurd door de
heer A. W. uit Amersfoort kwam van
af de Autoweg en verleende geen voor
rang aan een uit de richting Utrecht
komende trailer beladen met stenen van
de firma B. uit Rhenen. De luxe auto
werd in de flank gegrepen. De vijf in
zittenden, waarbij twee kinderen, kwa
men met de schrik vrij. De zwaar be
schadigde luxe auto werd met een
kraanwagen weggesleept. Proces ver
baal werd opgemaakt.
VOETBAL
De wedstrijd die Zaterdagavond in
Renswoude werd gespeeld in het kader
van de aldaar gehouden sportweek tus
sen spelers van Barneveld, Scherpen
zeel en Renswoude enerzijds en spelers
van D.V.S.A., Rhenus en Oranje Wit
anderzijds eindigde in een verdiende
41 overwinning voor eerstgenoemde.
Het was een aardige wedstrijd welke
steeds twee gelijkwaardige ploegen te
aanschouwen zag. Tot enkele minuten
voor het einde was de stand nog 21.
rikslaan, Coniferenlaan, Sparrenlaan,
Cederlaan, Dennenlaan, Kerkewijk
(vanaf spoorwegovergang tot grens),
Rembrandtlaan, Bergweg, Beukenlaan,
Patrimoniumlaan, Gerard Doustraat,
Groen van Prinstererstraat, Da Costa-
straat, Da Costaplein, Talmastraat,
Talmaplein, dr Kuyperstraat.
Namiddag: Keucheniusstraat, P. H. v.
Rijnstraat, Bilderdijkstraat, De Savor-
nin Lohmanstraat, Van Hogendorp-
straat, Nic. Beetsstraat, Klaas Kater
straat, Bart Poesiatstraat, Van Limburg»
Stirumstraat, dr de Visserstraat, mr.
Heemskerkstraat, dr Colijnstraat, mi'
dr Schokkingstraat, W. C. Beereman-
straat, dr Slotemaker de Bruïneplein,
dr Slotemaker de Bruïnestraat, Dijk
straat, Kleine Geerseweg.
Woensdagmorgen/Zaterdagmorgen:
Tuinstraat, Helling, Hoogstraat, Wil-
helminastraat, Julianastraat, D. S. van
Schuppenstraat, J. P. C. Leinweber-
straat, Gortstraat, Rozenstraat, Da-
vidsplein, Davidsstraat, Panhuis, Gla-
diolenstraat, Dahliastraat, Munniken-
weg, Vendelseweg, Oranjestraat, Nieu-
weweg, Verlaat, Prins Bernhardlaan,
Valleistraat.
Volledigheidshalve wordt er tenslotte
nog op gewezen, dat het huisvuil niet
wordt afgehaald in de navolgende stra
ten: Benedeneind, Grebbeweg, Haspel,
Ketelweg, Rauweveldseweg, Ruisseveen,
Zandheuvelweg.
De Gemeenteraad van Ede heeft be
sloten uit het aan de gemeente Ede toe
gewezen bouwvolume voor het jaar 1954
25 woningen te Gelders Veenendaal te
doen bouwen, t.w. een blok van 4 één
gezinswoningen en een blok, bestaande
uit 7 beneden- en 14 bovenwoningen.
Het ligt in de bedoeling deze wonin
gen te bouwen op een terrein, gelegen
ten noorden van de Emmalaan; deze
grond behoort tot het gemeentelijk
grondbedrijf.
De totale kosten van deze 25 wonin
gen worden geraamd op f 289.648,90,
t.w. bouwkosten f 264.470,- en grond-
kosten f 25.178,90. In het bedrag der
bouwkosten is f 300,begrepen voor
aanleg van een gemeenschappelijke
voortuin bij de 4 woningen.
De jaarlijkse exploitatiekosten van
de woningen worden geraamd op
f 16.075,55. Ingevolge de Beschikking
Bijdragen Woningwetbouw 1950 mag op
een jaarlijkse bijdrage van het rijk van
f 6.431,65 worden gerekend.
Het verschil tussen de lasten en de
rijksbijdrage kan door de huren worden
gedekt.
De huren zullen bedragen voor de
ééngezinswoningen f 6.55 per woning
per week; voor de beneden- en boven
woningen resp. f 8.- en f 7.65 per wo
ning per week.
Burgemeester en Wethouders van
Veenendaal maken bekend dat de Mi
nister van Verkeer en Waterstaat bij
beschikking van 20 Juli 1054, nr. 47141,
Afdeling Waterstaatsrecht, heeft be
sloten om met ingang van 1 Augustus
1954, de gehele Rijksweg de Klomp
Veenendaal van km 0,045 (aansluitings-
punt bij de Klomp) tot km 3,377 (Hoofd
straat te Veenendaal) aan te wijzen als
voorrangsweg.
DUITSERS NIET WELKOM
Op de Rijksweg No. 12, onder de ge
meente Renswoude, waren afgelopen
weekend aanplakbiljetten aangebracht
als protest tegen het grote aantal Duitse
toeristen dat ons land bezocht.
Op deze aanplakbiljetten stond te le-
.zen: „Deutsche nicht erwünscht".
Een plaatje van de eerste dag van de^Vierdaagse in en rond Nymegen, toen de
deelnemers(sters) hun papieren ontvingen.
Wanneer de ruimtevaart een feit zal worden, dan zal ongetwijfeld onze
trouwe wachter, de maan, het eerste reisdoel zijn.
Dit behoeft ons geenszins te verwonderen, daar de maan voor ons het be
kendste en schijnbaar grootste hemellichaam is aan de nachtelijke hemel, waar
op wij met het blote oog de gebergten en valleien kunnen zien.
maan in een vrije baan om de aarde zal
COMPETITIE 1954—1955
In de Officiële Mededelingen van de
K.N.V.B. Afd. Utrecht zijn de indelin
gen bekend gemaakt voor het komende
seizoen. Voor de clubs uit ons dorp zijn
indelingen als volg:t
2e Klasse A: Barneveld, D.V.S.A.,
H.D.S., Kieviten, Oranje Wit, Rens
woude, Rhenus, Scherpenzeel, Veense
Boys en Woudenberg.
3e Klasse B: Aurora, Cabauw, Dore-
stad, Eist, Houten, Lekvogels, Schalk
wijk. Bloemenweelde en Benschop
Boys.
Res. 3e Klasse D: Rhenus 2, B.V.C. 3,
F.A.K. 3. Oranje Wit 2, Scherpenzeel 2,
Woudenberg 2, Veenendaal 3 en Zeist 4. te van ongeveer 1800 km precies als de
MET EEN SNELHEID VAN
33.000 KM PER UUR
De wens een reis naar de maan te
maken is lang niet nieuw. Reeds in de
tweede eeuw na het begin van onze
jaartelling werd het oudste ons beken
de verhaal over een reis naar de maan
geschreven en sindsdien zijn er vele ver
halen gevolgd, waarvan dat van Jules
Verne, die zijn reizigers in een projectiel
door een monsterkanon naar de maan
laat schieten, wel het bekendste is.
De laatste jaren zijn meer verhalen
over een maanreis verschenen, waarin
de reizigers in gestroomlijnde raketten
rechtstreeks van de aarde naar de maan
reisden. Al deze vroegere verhalen zul
len hetzij om hun practische onmogelijk
heid, hetzij om hun ondoelmatigheid,
naar het rijk der fabelen moeten worden
verwezen.
Bij de huidige stand van de techniek
moet een manier worden gevolgd, welke
op zichzelf fantastischer is dan in het
brein van vroegere schrijvers ooit is op
gekomen. De reis zal namelyk in twee
étappes worden gemaakt.
Bij de eerste étappe wordt de mens in
de buitenaardse ruimte gebracht en bij
de tweede étappe kan eerst van werke
lijke ruimtevaart worden gesproken. Al
hoewel er meer mogelijkheden zijn, is
het wel het meest waarschijnlijk dat zal
worden begonnen met de bouw van een
ruimtestation, een door mensenhanden
gebouwde satelliet, welke op een hoog-
wentelen.
Het bouwen van een dergelijk ruimte
station is geen kleinigheid. De mate
rialen er voor hoofdzakelijk delen
van montagebouw zullen door raket
ten van af de aarde op de vereiste
hoogte in de berekende omloopbaan
moeten worden gebracht. Daar blijven
zij als het ware hangen en kunnen,
wanneer voldoende delen bijeengebracht
zijn, dcor technici, gekleed in ruimte-
pakken, de verschillende delen worden
samengevoegd.
Wanneer het ruimtestation gereed is,
wordt op de zelfde wijze een ruimte
schip in de ruimte gemonteerd.
De voordelen van deze gang van za
ken zijn vele, waarvan een der voor
naamste wel is dat voor een reis naar
de maan, welke het ruimtestation als
startplaats heeft, veel minder brandstof
nodig is, dan wanneer van af de aarde
zou moeten worden gestart. Bovendien
behoeft het ruimteschip niet gestroom
lijnd te zijn, daar het slechts in lucht
loze ruimte zal reizen. Men kan er dus
de meest practische vorm aan geven.
De bouw zal worden vergemakkelijkt
doordat alle voorwerpen, dus ook de
technici zelf, die in een vrije baan om
de aarde zweven, volkomen gewichtloos
zijn.
VIER DAGEN
De reis naar de maan zal ongeveer
vier dagen duren. Bij de start heeft het
ruimteschip dezelfde snelheid als het
ruimte station in zijn baan om de aar-
(Van onze weerkundige medewerker)
Stormen komen in ons landje met zijn
wisselvallige klimaat vaak genoeg voor!
Wanneer het zomerseizoen eenmaal
voorbij is en plaats heeft gemaakt voor
de herfst, zien we een geweldig druk
verkeer ontstaan boven de Oceaan.
Langs de Oostkust der Verenigde Sta
ten worden depressies gevormd, die zich
met toenemende snelheid op weg bege
ven naar N.W.-Europa, waar IJsland
een nooit aflatende aantrekkingskracht
op hen pleegt uit te oefenen. Zeeman en
piloot zijn in de regel heel wat minder
op deze „woelwaters" gesteld dan de
weerkundige, die met welgevallen zijn
weerkaart beschouwt en bij voortduring
geboeid is door de levendigheid en ver
rassende wendingen, die de depressies,
veroorzakers van de stormen, ten toon
spreiden. Maar dat vindt allemaal
plaats in het najaar en dikwijls ook in
de winter.
's Zomers is de luchtdruk boven de
Oceaan veel hoger dan in de winter en
komen zeer diepe depressies slechts
sporadisch voor. Toch kan Aeolus ook
in Juni, Juli en Augustus wel eens een
keertje uit de band springen. We her
inneren ons nog een geval uit begin
Augustus 1948, toen een vacantie-Zon-
dag totaal bedorven werd door een ve
nijnige depressiekern, die snel in diepte
toenemend langs de Noordzeekust trok.
Nadat het ergste voorbij was, hebben
's avonds zeer genoten van de combi
natie wind-strand en met ons vele
wandelaars, die het ruwe weer trot
seerden om deze kokende zee met herfst-
allures met eigen ogen van dichtbij gade
te slaan. Op het land richtte de losban
dige depressiekern een ware „fruit-
regen" aan en vele tuinders zullen niet
licht deze gedenkwaardige Zondag ver
geten.
In Juni 1950, omstreeks de langste
dag, kon men opnieuw van een zomer
storm spreken. Boven Engeland lag een
depressie, die aanvankelijk maar heel
weinig van plaats veranderde, zodat de
meteorologen met beslistheid geen har
de of stormachtige wind voorspelden.
Plotseling kwam het lagedrukgebied
toch in beweging en trok het vlak langs
de Waddenkust naar Denemarken. Daar
zich intussen aan de Zuidzijde van de
kern een stormwind had ontwikkeld,,
moesten te elfder ure attentieseinen
worden gegeven. Deze kwamen te laat
voor een Katwijker logger, die strand
de. Deze storm gaf in de Duitse Bocht
aanleiding tot windkracht 8 9 Beau
fort, terwijl in Eelde een stoot van 96
km per uur voorkwam.
EEN ZWARE AUGUSTUS-
STORM
We gaan nu een eind terug en wel tot
het jaar 1912 waarin op 12 Augustus een
depefssie voorbij trok, die de baro
meters ongewoon snel deed dalen. Uit
het barogram (geschreven „spoor" van
een zelfregistrerende barometer) kreeg
men de indruk, alsof er een cylooncen-
trum was gepasseerd. In Amsterdam, dat
juist in de baan van het centrum lag,
woei de wind eerst met stormkracht uit
het zuiden. Tijdens de passage werd het
windstil, daarna blies de wind met toe
nemende kracht uit het noorden. Te De
Bilt daalde de barometer 10 mm bene
den de laagstbekende stand in Augus
tus. Het centrum passeerde tussen 4 en
5 uur ten noorden van De Bilt en tussen
5 en 6 uur ten zuiden van Elburg. De
sterkste windstoot van deze hevige zo
merstorm bedroeg 41 meter per secon
de cf bijna 148 km per uur, een waarde,
welke sindsdien in Augustus niet meer
is overtroffen!
de, ongeveer 27.000 km per uur. De no
dige snelheid om het ruimteschip de
maan te doen bereiken is ongeveer
33.000 km per uur, zodat we de snelheid
nog met 6000 km per uur moeten op
voeren.
Deze snelheidsvermeerdering zal na
ongeveer een half uur worden bereikt,
waarna het ruimteschip de motoren zal
stilzetten. Met steeds minder wordende
snelheid beweegt het zich naar het punt
waar de aantrekkingskracht van de
aarde en de maan elkaar opheffen.
Wanneer dit punt eenmaal gepasseerd
zal zijn, zal het schip met steeds groter
wordende snelheid naar de maan toe
vallen en deze ten slotte bereiken met
een snelheid van omstreeks 10.000 km
per uur.
Om de val te breken zullen op 900 km
boven het maanoppervlak de raket
motoren weer in werking worden ge
steld, nadat het ruimteschip 180 graden
gedraaid is, zodat dus de uitlaat van de
raketten in de richting van het maan
oppervlak wijzen.
MOEILIJKE LANDING
De landing is moeilijk, zo moeilijk dat
deze grotendeels automatisch moet ge
schieden. De afstand tot het oppervlak
wordt met radar gemeten. De bepaling
van de afstand wordt doorgegeven aan
een ingenieus mechanisme, dat de druk
van de raketmotoren regelt, zodat we
zender schok op de maan kunnen lan
den. De piloot ziet de landingsplaats op
een televisiescherm.
Wanneer het toestel ongeveer 25 me
ter boven de oppervlakte is, laat de pi
loot dit landingsgestel uit, dat bestaat
uit vier stangen, die er ongeveer als
vliegenpoten uitzien. Het landingsgestel
wordt zodanig door giroscopen (de be
roemde instrumenten met het draaien
de tolletje, waardoor het mogelijk is
dat onze vliegtuigen in de juiste stand
vliegen) geregeld dat het schip verticaal
op de oppervlakte komt te staan.
Wanneer de eerste maanreis zal zijn
volbracht begint er een nieuw astrono
misch tijdperk: dat van de directe
waarnemingen. Wat dit ons voor belang
rijke ontdekkingen zal opleveren, ligt
nog in de schoot van een hopelijk
nabije toekomst verborgen.
VERWOESTENDE STORM
UIT 1674
In de tijd dat de Fransen en Munster-
sen ons land nog maar nauwelijks had
den verlaten, waren weerkaarten na
tuurlijk volslagen onbekend. We weten
dus niet hoe groot de luchtdrukverschil-
len en windkrachten geweest zijn uit
gedrukt in moderne maatstaven. Toch
krijgt men uit een oud verslag een goed
idee van de natuurkrachten, die op 1
Augustus 1674 werkzaam zijn geweest
en welke eigenlijk beter te vergelijken
zijn met de cycloon van Borculo in
Augustus 1925 dan met een „normale"
depressiesstorm. We konden desondanks
de verleiding niet weerstaan een op
somming van de aangerichte verwoes
tingen in dit artikel op te nemen.
„Woensdag 1 Augustus 1674 tussen
zeven en half acht des avonds woedde
boven Utrecht en omstreken een onwe-
der, dat de stad binnen een half uur
grotendeels tot een puinhoop maakte.
Van de Domkerk werd het gedeelte tus
sen de toren en het koor in een puin
hoop herschapen. De toren van de Ja-
cobiekerk werd ter hoogte van de wij
zerplaat afgebroken en is dóór het dak
in de kerk terecht gekomen. Van de
Buurtkerk is een groot gedeelte van het
dak en de beide zijmuren ingestort. De
torens van de Pieterskerk, de Nicolaas-
kerk en de Agnietenkerk zijn omge
waaid. De toren en het grootste gedeelte
van de kerk van het Duytsen Huys zijn
ingevallen. Al de molens van de stads
wallen, op twee na, gingen geheel om
ver. De brouwerij „de Boog" was geheel
ingestort en vele particuliere huizen
eveneens óf waren erg beschadigd. De
grote Kaatsbaan in de Zuilenstraat,
ter waarde van vier duizend gulden (in
die tijd een zeer grote som) werd geheel
omver geworpen. De meeste bomen op
het Jans-, Geerten- en Pieterskerkhof,
langs de wallen, op de Breedstraat en
het Vreeburg werden uit de grond ge
rukt, gescheurd of in stukken gebroken.
De torens van Houten, Bunnik, Jutphaas
en IJsselstein, die op de wallen gezien
konden worden, waren verdwenen. Een
herberg, waar een groot aantal mensen
schuilde, stortte in, zodat velen onder
het puin de dood vonden. Eveneens zijn
vele mensen op straat onder vallende
torens en instortende huizen bedolven en
omgekomen."
In het verslag (Dr H. J. Broers, uitg.
„Utrechtse Oudheden") staat, dat het
aantal doden onmogelijk op te geven is,
„aangezien een ganse wagen vol men
sen is opgenomen en weggevoerd zon
der dat men weet waarheen. Ook is van
vier bekende wandelaars één door de
wind meegevoerd zonder dat men hem
heeft kunnen terugvinden. Deze hevige
Ook de vorige VALLEI-riks, die
toch 12.50 waard was is niet ge
vonden. Ditmaal werd hij uitgege
ven bij slagery De Gooyer in de
Hoofdstraat te Veenendaal.
Dezer dagen werd opnieuw een
VALLEI-riks uitgegeven in het ver
spreidingsgebied van ons blad. Het
nummer van deze rijksdaalder is nu
4 AE 012442. Het bedrag van 12.50
werd, zoals bekend ter beschikking
gesteld van een liefdadige instelling
en de riks die dus thans weer in om
loop is gebracht is weer 2.50 waard.
Kijkt U dus goed uit naar de ryks-
daalder met het nummer 4 AE
012442, indien U deze voor a.s. Don
derdag 12 uur op ons bureau toont,
ontvangt U de premie van 2.50.
BARNEVELD. Dezer dagen werd de
beroemde kerktoren van Barneveld be
zocht door leerlingen van een middel
bare school te Utrecht. Enkele van hen
hadden zich verschanst boven in de to
ren, terwijl een andere groep het bouw
werk bestormde met de strijdkreet:
„waar is Jan van Schaffelaar?" Toen
deze zich niet wenste over te geven
werd de toren met tomaten en eieren
bekogeld. Dit werd de belegerden boven
in de toren teveel, en Jan van Schaffe
laar, sprong weer naar beneden, waar
hij direct werd besprongen. De aange-
kleede pop werd later door de jongelui
in triomf door de Barneveldse straten
gevoerd.
EDE. Georganiseerd door de V.V.V.
Ede wordt in het openluchttheater van
Ede morgen, Zaterdag 31 Juli een
kleinkunst-programma gegeven onder
de titel „Sterrenparade" met als mede
werkenden o.a. Cees de Lange, Willy
Vervoort, terwijl hier Woensdagavond
a.s. de uitgestelde uitvoering van de
operette „Rose Marie" zal plaats vin
den.
Voor
BADMUTSEN
ZONNEBRANDCRêME
ZONNEBRANDOLIE
POEDER voor vermoeide en
transpirerende voeten
TABLETTEN tegen wagen
ziekte
naar
Drog. Apoth.-Ass.
Hoofdstraat 106 Veenendaal
