Nieuwsblad voor Veenendaal Omstreken
Bekende Zuid - Afrikaners
waren vaak in Veenendaal
r
ZO STICHT RUSLAND
NIEUWE STEDEN
de VALLEI-riks?
PRINS BERNHARD
EILANDJES TE KOOP VANAF f600.-
GRIEP!
Vakbeweging en christ* roeping
BRILLEN-afdeling
Fa. J. F. TAK
Waar is
„de Vliegende Hollander"
Nieuws uit de
Omgeving
29e Jaargang
VRIJDAG II FEBRUARI 1955
No 11
Uitgave: „De Gelderse Vallei" Veenendaal
Verschijnt tweemaal per week in: Stichts en Gelders Veenendaal, Amerongen, Eist, Rhenen, Achterberg, Overberg, De Haar, Kade, Maanderbuurt, Ederveen, Renswoude, Scherpenzeel
Oud'premier dr. Daniël Malan als student en
dr. H. D. van Broekhuizen als Banneling en predikant
Bonte avond van
„The Valley Mixers"
DE ARBEIDSMARKT
AGENDA
Lezing met lichtbeelden over
het Midden'oosten
DE HEER M. RUPPERT over:
WAT DOEN DE
VEENENDAALSE CLUBS?
Norilskstad der gedeporteerden
Hij is 5. - waard
Een woord van goedmoedige critiek
Assurantie-, Hypotheek- en
Woningbureau BROUWER,
Redactie en administratie:
Parallelweg 10 Veenendaal
Telefoon K 8385-2023 - Girono. 563427
Redactie: W. F. ter Hoeven
Advertenties en abonnementen
kunnen ook worden opgegeven by
de agentschappen van „De Vallei" in
de plaatsen van verschyning
DE VALLEI
ADVERTENTIES
Advertentieprys per mm 12 cent
Speciale contractprijzen op aanvraag
Minimum per advertentie 3,60
Rubriek Vraag en Aanbod 110
woorden 95 cent, elk woord meer
7 cent
Familieberichten 15 cent per mm
Abonnementsprijs 1,55 p. kwartaal
Losse nummers 10 cent
Naar aanleiding van een bericht in
het vorige nummer van ons blad, inzake
de vermelding van dr Daniël Malan
tot voor kort premier van de Unie van
Zuid-Afrika in het Gouden boek van
het Joods Nationaal Fonds, maakte een
lezer er ons op attent dat dr Malan in
de jaren 1906 en 1907 nogal eens in Vee
nendaal verbleef.
Dr Malan, die de laatste jaren in de
wereld vaak van zich heeft doen spre
ken om zijn apartheids-politiek ten
aanzien van het grote rassen-vraagstuk
in Afrika, studeerde in die tijd in
Utrecht. Hij vertoefde toen meestal bij
de families Van Woudenberg en Sand-
brink.
In aansluiting hierop is het zeker ook
interessant te vermelden hetgeen ons
ter ore kwam over het verblijf in Vee
nendaal van nog een andere vooraan
staande Afrikaner, nl. dr. H. D. van
Broekhuizen, die inmiddels is overleden
en jarenlang gezant in Den Haag was
voor de Unie van Zuid-Afrika en in die
functie in ons land veel bekendheid en
symphatie genoot.
Het verblijf van dr. Van Broekhuizen
in Veenendaal dateert echter uit de tijd
van de Boerenoorlog. Dr Van Broek
huizen was door de Engelsen uit zijn
land verbannen.
In zijn toevluchtsoord Veenendaal
„The Valley Mixers" hebben voor
Woensdagavond 16 Februari a.s. een ge
varieerde- en bonte avond op hun pro
gramma staan. Zij hebben hiervoor de
medewerking verkregen van „The Ka-
lua Hawaiians en het geheel biedt een
zeer amusant programma.
'De bonte avond wordt gehouden in
gebouw „Eltheto" en begint om 8 uur.
NIEUWE TELEFOONAANSLUITING
2086: Beyer A. C., Parallelweg 89; 2082
Prov. Waterstaat van Utrecht, Hoofd-
kantonnier H. de Jong, Keucheniusstr.
38; 2350 Schuppen, H. van, fabriek Cu-
neraweg 391 Rhenen.
Gewestelijk arbeidsbureau Veenendaal
MANNEN
Bieden zich aan: uitvoerder grond
werk, grondwerkers, betonijzervlechter,
metselaar, stucadoor, opperlieden, gra-
nietschuurder, houtzager, kleermaker,
landarbeiders, verfspuiter, electriciën,
dieselmonteurs, electromonteurs, adm.
ambtenaar, kantoorbedienden, boek
houder, draaier, stoffeerder, keuken
knecht, cargadoor, scheepsagent, glas
blazer, werktuigbouwkundigen, pianist,
vertegenwoordigers, los arbeiders.
Worden gevraagd: meubelmakers,
fabriekstimmerlieden, wagenmaker,
knopendraaiers, mach. bankwerker,
monteurs, lood- en zinkwerkers, mon
tagewerkers, text. fabr. arb., sig. fabr.
arb., mach. poetsers, banketbakker,
loopjongen, destillateur, orgelbouwer,
timmerman.
VROUWEN
Bieden zich aan: winkelbediende,
hulp in huish., ongeschoolden.
Worden gevraagd: text. fabr. arb., sig.
fabr. arb., kamermeisje, inpaksters,
kapster, naaisters, ateliermeisjes,
dienstboden voor d. en n., dagmeisjes,
kerkster enkele d.p.w., kantoorbediende.
Vrijdagsavonds is het Gewestelijk Ar
beidsbureau geopend van 7 tot 9 uur.
Mijnhardt's Grieppoeders. Doos 50 ct.
iimMIiiiIIiimiiiiiimhiii mum milium mm iiiiu'iiiiihimiiiiil
il
Samengesteld in samenwerking
met de Veenendaalse Vereniging
voor Vreemdelingen Verkeer. i|
Zaterdag 12 Februari
(In Ger. Kerk) 's middags, ver-
gadering van Gereformeerde f
Organ isten vereniging
Woensdag 16 Februari
(In gebouw „Eltheto") 8 uur,
Bonte avond van „The Valley
Mixers" m.m.v. „Kalua Ha
waiians" en solisten.
Él
Donderdag 17 Februari
(In geb. ,,'t Trefpunt") lezing
met lichtbeelden over het Mid- if
den-oosten onder ausp. van ff
Ned. Chr. Vrouwenbond.
(In geb. Rehoboth, Dijkstraat)
ds R. de Bruin van Barneveld
spreekt op uitnodiging van
Herv. Mannenver. „Bouwen en
Bewaren".
(In geb. Eikenlaan) Vertoning fl
van de film „Het is Midder- fl
nacht Doctor Schweitzer", on-
der ausp. van het CNV.
Maandag 21 Februari
(In geb. Eikenlaan) ledenver-
gadering Dierenbescherming
afd. Veenendaal.
Dinsdag 22 Februari
(In geb. Eikenlaan) 7.30 uur, g
Revue „We nemen een Snip- |1
perdag", gezelschap Adrie van
Oorschot, onder ausp. van Ar- §1
beiders kunstkring.
Luxor theater
Van heden Vrijdag t/m Maan- fl
dag de film „Calamity Jane"
en van Dinsdag t/m Donder- |1
dag „Mexicaans Goud".
in ui hm mi ui iiniiiriiiiiiii min Milium mum ii mm 'in mini iiii)^^
preekte hij meermalen in de Ned. Herv.
kerk aan de Markt.
Dr Van Broekhuizen was een neef
van wijlen de heer D. Van Woudenberg.
Zijn vader was trouwens ook geboren
Veenendaler, vandaar dus dat hij in
Veenendaal zijn toevlucht had gezocht.
Tenslotte zij nog vermeld dat ar. Van
Broekhuizen gehuwd was met een
kleindochter van de bekende Zuid-Afri
kaanse president Paul Krüger.
Donderdagavond 17 Februari a.s. zul
len de heren H. G. Heij en B. B. van
Leeuwen in gebouw ,,'t Trefpunt" een
lezing met lichtbeelden houden van hun
indrukken opgedaan op hun reis door
het Midden-oosten.
Deze lezing wordt gehouden onder
auspiciën van de afdeling Veenendaal
van de Ned. Chr. Vrouwenbond.
SPREEKUUR
WETH. VAN STEMPVOORT
Burgemeester en wethouders van
Veenendaal maken bekend:
dat Wethouder Van Stempvoort op
Donderdag 17 Februari 1955 verhinderd
is spreekuur te houden.
De tweede studie-avond in dit seizoen
van de Chr. Besturenbond heeft Dins
dagavond plaats gevonden in het ge
bouw aan de Eikenlaan.
Met een woord van welkom opende de
voorzitter van de C.B.B., de heer G. J.
Vunderink, deze vergadering. Hij sprak
zijn verheuging uit over het feit dat er
ook in Veenendaal een goede kern van
kaderleden in de Chr. vakbeweging is
die belangstelling heeft voor het werk
en die studie wenst te maken van de
vraagstukken die er op het sociale ter
rein aan de orde zijn.
Hierna sprak de heer M. Ruppert,
voorzitter van het C.N.V., over het on
derwerp „Vakbeweging en Christelijke
Roeping".
Spreker merkte op dat er op een
vreemde manier met deze woorden
wordt omgesprongen. Vraagt men b.v.
iemand waarom hij Christelijk georga
niseerd is, dan hoor je wel het ant
woord: „je moet toch je belangen be
hartigen en dan doe je dat met gelijk
gezinden". Dit heeft aldus spreker, niets
met Christelijke roeping te maken. De
Bijbel geeft een geheel andere norm. In
de Bergrede, klinkt ieder woord majes
teitelijk en de climax van al deze woor
den is: Zoekt eerst het Koninkrijk Gods.
Als daarmee ernst wordt betracht, dan
Veenendaal gaat Zondag weer naar
Utrecht, nu om heer krayhte*?. to
tegen Stichtse Boys. Op papier moeten
de Veenendalers gemakkelijk kunnen
winnen, maar het blijft altijd oppassen,
omdat men de Veenendalers niet onder
schat.
Zaterdagmiddag gaat DOVO naar
Ermelo om DVS '33 te ontmoeten. Ge
zien de resultaten van vorige week moet
DOVO ook hier winst kunnen boeken.
VRC krijgt aan de Brinkersteeg be
zoek van SSSE uit Nijmegen. De geel-
blauwen blijken er de laatste wedstrij
den uit te zijn en zullen nu toch moeten
winnen, om nog enige kans op het kam
pioenschap te behouden.
Matjan gaat bij Levu op bezoek, ter
wijl de Merino's bij PVD in Putten op
bezoek gaat. Triangelboys spelen thuis
tegen Entre Nous.
In de reserveklassen is het program
ma: IJsselmeervogels 2 DOVO 2;
VVOG 2 DOVO 3; SDC (P) 2 VRC
2; GVVV 2 Jonathan 3; De Merino's
2 GVVV 3; Sp. Rhenen 3 VRC 3;
Matjan 3 Valleivogels 2; Triangel
boys 3 VRC 4; Rhenus 2 Veenen
daal 3; Veenendaal 5 Scherpenzeel 3;
Woudenberg 3 Veenendaal 4.
ETHERISCHE OLIËN
Wrijft men de huid met pertussin, een
bekende etherische oliesoort, dan merkt
men al spoedig de karakteristieke lucht
hiervan in de adem en de urine.
Tal van etherische oliën geven een
sterk bacterie-dodend effect. Eucalyp
tus, komijn, lavendel, lavas, marjolein,
roosmarijn, salie, alsem en terpentijn
olie werken afstotend op typhusbacillen.
ervaart men wat het zeggen wil God in
en over ons leven die plaats te geven,
die Hem toekomt.
Dan komt de drang in ons op van dat
jagen naar het Rijk Gods, collectief en
persoonlijk en bij het uitdragen daarvan
in deze wereld zal dan de invloed ten
goede niet uitblyven.
Vervolgens ging spreker na, welke nu
de norm moet zijn van dat collectief op
treden. Hij ontwikkelde dit nader, door
er op te wijzen, dat de Vakbeweging niet
statisch, doch uiterst dynamisch, in
beweging is. De Vakbeweging is steeds
bezig invloed ten goede uit te oefenen
op de verhoudingen op maatschappelijk
terrein. De keuze van de middelen die
daartoe worden aangewend, mag niet
lukraak geschieden. Zo biedt bijv. ar
bitrage altijd een grotere waarborg dat
het recht betracht wordt, dan een sta
king of wilde actie.
En het gaat er toch in hoofdzaak om
dat het recht betracht wordt. Niet door
macht, want een ieder die macht bezit
is gevaarlijk, aldus spreker, die dit met
voorbeelden duidelijk maakte.
Het zal in de wereld van de arbeid
alleen goed gaan, wanneer de macht
Gods triomfator is.
De boodschap te jagen naar de komst
van het Rijk Gods, ook op het terrein
van de arbeid, zal aan het leven een
glans geven, die uitstraalt op anderen
die met ons in gemeenschap leven. Dat
is Christeiyke roeping, aldus spreker,
dan ervaart men wat het zeggen wil:
„Leer mij naar Uw wil te handelen."
In de-btjprckfng die op hei referaat
volgde, gaf de heer Ruppert op verschil
lende punten een nadere toelichting.
Met een woord van dank aan de spre
ker sloot de voorzitter deze goedge
slaagde vergadering, nadat de heer
Ruppert in dankgebed was voorgegaan.
BEHANG
DAT WARMTE TERUGKAATST
Er bestaat behangselpapier, dat de
eigenschap heeft, warmte terug te
kaatsen. Dit papier is met een laagje
ailuminium bespoten. Het metaallaagje
verspreidt de warmte zo snel, dat een
kamer, met dergelijk papier behangen,
in een derde van de tijd die men nor
maal nodig heeft, aangenaam kan wor
den verwarmd. Dit behangselpapier
de naam is Tekko-behang verhindert
bovendien, dat de warmte via de muren
verloren gaat. Het is ook de metaallaag
die er voor zorgt, dat de warmte in de
kamer wordt teruggekaatst.
ONZE
is gemoderniseerd.
Nieuwe machines staan tot Uw beschik
king.
SPECIALE PASKAMER
OPTICIEN
Hoofdstraat 106 - Telefoon 2576
STOCKHOLM, Februari. Norilsk, een nieuw industrieel centrum in het
uiterste, onherbergzame noorden van Siberië, is de laatste jaren uitgegroeid tot
een machtige, grote stad van 150.000 inwoners. Deze bevolking van „vrye Sovjet
burgers" bestaat uit arbeidsslaven, die hun straf hebben uitgediend, doch ver
plicht werden zich hier te vestigen en uit politieke politie, die voor alle zekerheid
toch nog maar een oogje in het zeil houdt. De geschiedenis van Norilsk is typerend
voor het Russische systeem bewoners aan te trekken voor de meest onherberg
zame streken
CENTRUM VAN MIJNBOUW
Norilsk is een mynbouwcentrum met
enorme steenkolen-, koper-, cobalt- en
platina-exploitaties. Het ligt in het barre
noorden, waar de Jenissej uitmondt in
de Noordelijke IJszee. In 1947 was het
een onbetekenende nederzetting. Thans
is het dermate belangrijk dat het een
„kieskring" is geworden, hetgeen dus
volgens de Sovjet wetgeving zeggen wil,
dat het minimaal 150.000 inwoners moet
hebben (met kiesrecht).
Uit berichten van teruggekeerde
krijgsgevangenen is bekend geworden,
dat Norilsk sedert de tweede wereld
oorlog naast Magadan en Workutah een
derde centrum van concentratiekampen
is geworden. Het begon met de deporta
tie van 2500 Polen. Later kwamen er
krijgsgevangenen en Russische gestraf
ten bij. Vooral de Oekraïners werden
bij voorkeur naar Norilsk gesleept. In
1953 vormden zij veertig percent van
het totaal der arbeidsslaven, die over
twaalf kampen verdeeld in totaal
120.000 man sterk waren. Duitse krijgs
gevangenen verklaarden, dat er even
eens opmerkeiyk veel Georgiërs, Li-
thauers, Tsjechen, Armeniërs, Krim-
Tartaren en minstens tienduizend Rus
sen verbleven. De Russische kampbe
volking bestond vooral uit technici,
artsen, professoren, leerkrachten en of
ficieren, die door de een of andere in
stantie „verdacht" waren bevonden en
volgens artikel 58 waren gedeporteerd.
In 1954 werden de bewoners van drie
kampen, in totaal ongeveer 28000 man,
in de kolenmijnen te werk gesteld. Uit
andere kampen vertrokken de werk
ploegen voor de koper- en cobaltmijnen
en de nikkel- en platina-mijnen.
De snelle bevolkingsaanwas van No
rilsk staat in nauw verband met de con
centratiekampen. Weliswaar zijn de ge
straften natuurlijk niet in de totaal be
volking begrepen, maar anderzijds wer
den tienduizenden Russische gestraften,
die zich goed gedroegen, voortijdig ont
slagen mits ze zich in Norilsk wilden
vestigen. Na Stalins dood kregen niet
minder dan 19000 gevangenen amnestie
mits ze zich bereid verklaarden in No
rilsk te biyven wonen. In de afvoer van
concentratiekampen naar de „Vrije
maatschappy" zit het geheim van de
snelle groei van dit nieuwe Noord-
centrum.
Vanzelfsprekend blijven deze bewo
ners in de ogen van Moskou verdachte
Zoals wy reeds in ons Woensdag
nummer konden berichten is de
VALLEI-riks van de vorige keer ge
vonden en dus is de riks van deze
week weer vijf gulden waard, aan
gezien wy weer opnieuw zyn begon
nen. Het nummer van de VALLEI-
riks is deze keer A P 989544. Het is
weer een rood gedrukt nummer om
het zoeken te vergemakkeiyken.
Degene die de rijksdaalder met dit
nummer vindt en deze voor a.s. Don
derdagmiddag 12 uur op het bureau
van ons blad kan tonen ontvangt dus
een premie van f 2,50.
Kykt U dus goed uit naar de ryks-
daalder met het rode nummer A P
989544.
PLAN VOOR TUNNEL ONDER
KANAAL BESTUDEERD
Hugh Molson, de parlementaire se
cretaris van het Ministerie van Ver
keer, heeft dezer dagen in het Britse
Lagerhuis verklaard dat het Ministerie,
als gevolg van vier maanden van stu
die, tot de conclusie is gekomen dat een
tunnel onder Het Kanaal waarschijnlijk
van weinig nut zou zijn, zowel wat het
reizigers- als het goederenverkeer be
treft. Deze zienswijze is bevestigd door
de Britse Verkeerscommissie. De heer
Molson zeide ook dat, gezien de ont
wikkeling van de moderne wapenen,
het Ministerie in oorlogstijd niet veel
waarde zou hechten aan zo een tunnel,
die bijzonder kwetsbaar wordt geacht.
Onze fotograaf zag dit zeer eenvoudige,
maar ook practische instrument voor
het dragen van kinderen in de Rad-
steader Tauern (Oostenryk). Moeder en
kind zün over deze oplossing zeer
tevreden.
Prins Bernhard is in sommige Amerikaanse kranten „de vliegende Prins" ge
noemd en in andere „de vliegende Hollander". En toen de Prins in een aller
nieuwste twee-persoons Sabre-trainer van de North American (lesvliegtuig) de
geluidsbarrière doorbrak en volgens de aanwyzingen van de Mach-meter by na
1300 km per uur vloog, werd dit eerste-paginanieuws voor de Amerikaanse pers,
die onder meer wist te vertellen, wat wy hier in ons land zeker nog niet algemeen
weten, n.L dat de Prins zoveel meesterschap in de vliegkunst bezit dat hy in
staat is een kleine honderd vliegtuigen van verschillend type te besturen.
Het is niet gebruikelijk in ons land in
het openbaar critiek te oefenen op het
optreden van leden der vorstelijke fami
lie. Ook in de communistische pers ont
houdt men zich daarvan, aangenomen
dan dat er een of andere bijzondere re
den voor mocht zijn. Maar het dagblad
Trouw heeft in 1954 gemeend in ver
band met het buitengewone vliegexperi-
ment van de Prins in Amerika, toch een
woord van goedmoedige, gereserveerde
en „eerbiedige" critiek te moeten geven;
eigenlijk meer bedoeld als een waar
schuwing en een vermaning. Men kan
gerust aannemen, dat het blad daarmee
uiting gegeven heeft aan gevoelens en
gedachten, die bij heel veel Nederlan
ders zullen zijn opgekomen, toen zij la
zen van de vliegstunts van de Prins.
Prins Bernhard heeft de goed bedoel
de critiek in sportieve geest opgenomen
en daarbij gezegd, dat het doorbreken
van de geluidsgrens niet gevaarlijker is
dan het reizen in een gewoon passagiers
vliegtuig. Velen zullen dit betwijfelen,
gezien de onophoudelijke ongelukken
met straalvliegtuigen en die twijfel zal
nog versterkt zijn toen de vermaarde
Amerikaanse invlieger Joseph Lynch,
die de Prins bij twee vluchten, sneller
dan het geluid, vergezeld had, de dood
vond. De verklaring hierbij luidde, dat
Lynch te veel risico genomen had door
te laag te vliegen.
De beoordeling van dit alles ligt ge
heel buiten onze bevoegdheid. Alleen
staat statistisch vast, dat naar verhou
ding bij het gebruik van snelle ver
keersmiddelen het vliegen nog altyd ge
vaarlijker is dan welke andere vorm
van snelle voortbeweging ook. Voorts is
het zeker, dat dit gevaar groter wordt
naarmate de snelheden die ontwikkeld
worden, groter worden. Dit wordt er
kend door experts, de deskundigen, die
het probleem zo stellen dat het minstens
twijfelachtig is, of het menselijk ver
mogen om de geweldige mechanische
krachten, die men tot ontwikkeling heeft
gf^bra2K, te beheersen, wel gelijke tred
heeft gehouden met de eisen, die aan de
mensen gesteld worden bij het super
sonisch vliegen. Toch kan niemand deze
technische ontwikkeling tegenhouden.
Het is zelfs al mogelijk meer dan twee
maal zo snel te vliegen dan het geluid:
tegen de 2500 kilometer per uur, zodat
men in minder dan twee uur de Atlan
tische Oceaan zou kunnen oversteken.
De eigenlijke vraag, die door de criti
cus is opgeworpen betreft dan ook niet
de risico's van het moderne snelvliegen,
doch of een lid van de Koninklijke fa
milie zich daaraan wagen moet, in dit
geval niemand minder dan de gemaal
van Koningin Juliana en de vader van
onze prinsessen. En in welke goed be--
doelde vorm het dan ook gegoten is, het
is critiek op een lid van het vorstelyK
huis. Dat is, in tegenstelling met b.v.
Engeland, in Nederland nog altijd iets
ongewoons, volgens sommigen misschien
zelfs ontoelaatbaar en niet passend.
Toch kan men van het Engelse volk
NEW YORK, Februari. Wie op de dag
van vandaag het leven in zyn drukke
straatje moe is, geen buren meer kan
zien en stiekum aspiraties heeft koning
te zyn kan zich voor een appel en een ei
een eigen eilandje aanschaffen. De
Amerikaanse makelaars, die hierin
plotseling grote mogelykheden hebben
ontdekt, bieden er niet minder dan een
millioen te koop aan. Zelfs voor de
spaarzame arbeider is er hoop, want er
zyn al eilanden te koop voor zes hon
derd gulden, te betalen in twaalf maan
den
KOOPT EEN KONINKRIJK
In Canada en in de U.S.A. is het ko
pen van eilanden een modegril gewor
den. Overal komt u schreeuwende re
clameborden tegen, waarop afmetingen
en prijzen staan vermeld. Knappe be
schrijvingen, te knap om te kunnen
weerstaan, vallen in de brievenbus.
„Koopt uw eigen koninkrijk, wij heb
ben eilandjes te koop in iedere prijs
klasse." Uit de catalogi kan men op-
typen. Het lag dus geheel in de lijn der
ontwikkeling dat er kazernes voor poli
tie werden gebouwd. Het corps bestaat
thans uit ongeveer 14000 manschappen.
Vrijwel iedere drie gezinnen beschik
ken dus in feite over een eigen „be
waker".
Te zijner tijd zal de vraag actueel
worden of de Sovjets dergelijke centra
kunnen handhaven. Norilsk bijvoor
beeld heeft inmiddels een eigen tech
nische hogeschool gekregen, waaraan
zowel leraren als studenten voor het
grootste deel vroegere bewoners der
concentratiekampen zijn. De klimatolo
gische omstandigheden zyn vreselyk:
temperaturen van vijftig graden onder
nul komen herhaaldelijk voor; in de
sneeuwstormen is het onhoudbaar en
's zomers wordt de streek geteisterd
door een ongekende droogte. Er zijn mo
derne ziekenhuizen ontstaan, scholen,
ontspanningslokalen enz., want de So
vjets doen al het mogelijke om met de
vroegere kampbewoners op goede voet
te komen. Maar de bevolking, hoewel
ze uiterlyk rustig reageert en heel kalm
lijkt, heeft een steen in het hart: jaren
lange vryheidsberoving vergeet men
nooit. Hun kinderen worden volwasse
nen, waarop de Sovjet-Unie evenmin
kan rekenen. Zo groeien er naast No
rilsk nog een twintigtal andere steden
in Siberië.
maken, dat Amerika en Canada een
slordige millioen eilandjes te koop heb
ben. Ze liggen soms in de grote stromen,
maar merendeels voor de Atlantische en
Pacifickust. Vooral voor Alaska wemelt
het van kleine eilandjes. Er zijn er in
iedere gewenste afmeting: kleine mols
hopen in de zee, waarop net een klein
week-endhuisje kan worden gebouwd,
grotere, waarop men hele vacantiekolo-
nies kan inrichten en nog grotere, waar
op een immigratieschema zou te bou
wen zijn. We zagen al een eilandje te
koop voor 150 dollar en eerlijk gezegd
hebben we er ernstig aan gedacht om
ons dit koninkrijkje aan te schaffen. Bij
nadere informatie bleek echter, dat ons
„koninkryk" by iedere vloed onder wa
ter zou komen, zodat we er maar van
afzagen. Werkelijk lieve Haiti-immita-
ties doen nog vlot 3000 dollar, maar men
kan in twaalf maanden betalen en som
mige makelaars bieden dergelyke
eilanden in gedeelten te koop aan. Niet
alleen de kleine man, doch ook de grote
beleggers wandelen mee in de „eilan
denmars": een fabrikant uit Chicago
schafte zich in de Ontario-zee een hele
groep van twaalf eilanden aan, die hij
intussen van zijn eigen naam heeft
voorzien. Lieden, die aan zijn eilanden
een bezoek willen brengen moeten over
een paspoort beschikken, door hem zelf
uitgeschreven.
ZWARTE BEREN-
AI ongeveer 100.000 Amerikanen heb
ben zich een eilandje aangeschaft Toen
de regering twaalf kleine molshopen bij
opbod verkocht bleken er drieduizend
gegadigden te zyn.
De laatste tyd treedt een nieuwe ca
tegorie kopers naar voren: reisbureaux;
ze zoeken de beste eilandjes uit, ten
einde er vacantiekolonies in te richten.
Sommige onvoorzichtigen die zyn
er in de States ook hebben te veel
vertrouwen in hun makelaar en bestel
len telefonisch een eilandje zonder het
eerst bezocht te hebben. Het echtpaar
Williams ervoer echter, dat dit niet de
juiste weg is. Toen pa, ma en de twee
kleine peuters voor de eerste maal gin
gen week-enden en in een vers geschil
derde boot naar hun „koninkryk" voe
ren, bleek hun domein geheel door ge-
vaarlyke zwarte beren te zyn bezet
Williams, ook niet gek, deed zijn bezit
voor een honderdvoudige prys over aan
een groep jagers.
en van de Engelse pers allerminst zeg
gen, dat men er niet koningsgezind is.
De Engelse troon staat even vast als de
Nederlandse en ondanks hun flegmatis-
me gaat de verering voor het Koninklijk
huis er misschien nog verder dan bij
ons.
Wij noemen hier enkele voorbeelden:
er is een nieuw koninklyk jacht ge
bouwd, dat nogal in de papieren liep.
Veel te duur, hebben enkele arbeiders
afgevaardigden gezegd; koningin Eliza
beth en haar echtgenoot kunnen best
met wat minder toe. een onderzoek
van staatswege werd gelast door de re
gering van Churchill.
Men kan zich moeilijk voorstellen dat
in een Nederlandse krant een ingezon
den stuk opgenomen zou worden waarin
de gedragingen van Koningin Juliana en
Prins Bernhard aan critiek onderwor
pen worden. In Engeland is dat niets by-
zonders. Het vorstelijk echtpaar kan ten
onzent rustig op Zondag een voetbal
wedstrijd en een Olympische dag bij
wonen zonder dat iemand hel in zyn
hoofd haalt daarop in de pers critiek te
oefenen, maar als de hertog van Edin
burgh op Zondag polo gaat spelen of
naar paardenrennen gaat kyken in ge
zelschap van de Koningin, spaart men
niet alleen de hertog, maar ook Koningin
Elizabeth de critiek niet. Een methodis
tische dominé preekt in de kerk en
schryft in de krant, dat; de koningin te
ver van het volk staat waarvan do
schuld gegeven wordt aan, wat genoemd
werd, een vermolmde ouderwetse hof-
etikette. Een heftige pennestrijd is ont
brand, omdat de hertog teveel op zou
gaan in de sport en de koningin hem
daarin stijfde. Het zou beter zijn, zo
werd geschreven, als het vorstelyk echt
paar meer belangstelling toonde voor
geestelyke vraagstukken en de ontwik
keling van het volk.
Een dergelyke critiek is bij ons een
voudig ondenkbaar. Maar de Engelsen
zijn op dit punt heel anders dan wy en
houden er van, ondanks hun genegen-
beid voor het vorstenhuis, openlijk him-
mening te zeggen over de gedragingen
van de vorstelijke personen.
Trouwens, aan de opmerkingen over
de vliegerstunts van Prins Bernhard zal
ook wel geen enkele Nederlander aan
stoot nemen. Integendeel, wy geloven
eerder, dat zij velen uit het hart ge
grepen zijn. Een waarschuwende verma
ning zal heus geen kwaad kunnen. Het
is overigens niet de eerste maal, dat een
Nederlandse krant zich veroorlooft min
zame critiek te oefenen op vorstelijke
personen in het eigen land. In vorige
eeuwen, ook nog in de tyd van Koning
Willem III, geschiedde dat zelfs in pam
flettistische, kwetsende vorm. En toen
Koningin Juliana, destyds nog Prinses,
met Prins Bernhard haar huwelijksreis
maakte van drie maanden, schreef het
toen bestaande Chr. dagblad De Banier,
onder leiding van wylen ds. Kersten,
een tamelyk scherp stukje over de toi
letten waarin de Prinses aanzat aan
gastmalen te Wenen. De Chr. Rotter
dammer, onder hoofdredacteurschap
van de heer W. Diemer, pionier van de
Chr. vakbeweging in ons land, deed des-
gelyks. Het verwekte geen deining en
niemand stootte er zich aan. Dat was
wel het geval, toen by het overlyden
van Prins Hendrik, de gemaal van Ko
ningin Wilhelmina, de hoofdredacteur
van een Utrechts dagblad een bepaald
onwelvoeglyk artikel schreef over de
overledene. Binnen een etmaal daarna
hadden circa 2000 abonné's bedankt en
kwamen de commissarissen der N.V.
bijeen om de hoofdredacteur op staande
LEERSUM. Voor de tweede maal in
dit seizoen zal het Utrechts Stedelyk
Orkest onder leiding van de dirigent
Frits Knol in Leersum concerteren. Dit
concert vindt plaats op Dinsdag 15 Febr.
in gebouw „Centrum".
EDE. Zaterdagavond laat werd op de
Bennekomseweg alhier, naby „Ree
horst" een flink gat in het wegdek ont
dekt. Een motorryder die het gat zag
was er byna door verongelukt. Even
later bleek er nog een tweede groot gat
bygekomen te zyn. Waarschynlijk heeft
men hier te doen met een grondverzak
king onder het wegdek. De gaten wer
den meteen met zand gevuld om onge
lukken te voorkomen.
LUNTEREN. Nog steeds is er geen
einde aan de reeks van ophelderingen
van diefstallen in Lunteren en omge
ving gepleegd. Nu weer werd de dader
gearresteerd van de diefstal van twee
dure fototoestellen ten nadele van een
fotohandel en ook van de ontvreemding
van een electrisch scheerapparaat by
een andere firma. De gestolen goederen
die nog in het bezit van de arrestant
werden aangetroffen vertegenwoordig
den een waarde van ruim 2000 gulden.
Alle verzekeringen
Hypotheken
Verkoop vaste goederen
Wonlngbeheer
Taxaties
beëdigd als makelaar en taxateur
Veenendaal - Kanaalweg 2 - TeL 2918
