Nieuwsblad voor Veenendaal Omstreken Luchtig WERELD-NIEUWS Bach's JOHANNES PASSION Ritmeester Schaaktournooi de VALLEI-riks? BRIL Fa. J. F. TAK Incident te Emmikhuijzen Baron van Hamal gooide met stenen Wist U f f Waar is Nieuws uit de Omgeving 29e jaargang VRIJDAG 11 MAART 1955 No. 20 Uitgave: „De Gelderse Vallei" Veenendaal Verschijnt tweemaal per week in: Stichts en Gelders Veenendaal, Amerongen, Eist, Rhenen, Achterberg, Overberg, De Haar, Kade, Maanderbuurt, Ederveen, Renswoude, Scherpenzeel In het Ver.-gebouw AGENDA II 76 Verbaaltjes in drie uur tijds Apparaat pijnloos afmaken van honden en katten Rode Kruis-bazar Tweede zandstrooier voor bestrijding gladheid Hij is flS. - waard 27 Landsteiner-penningen - - Uit de geschiedenis van onze omgeving - - DE ARBEIDSMARKT Assurantie-, Hypotheek- en Woningbureau BROUWER, Redactie en administratie: Parallelweg 10 Veenendaal Telefoon K 8385-2023 - Girono. 563427 Redactie: W. F. ter Hoeven Advertenties en abonnementen kunnen ook worden opgegeven btf de agentschappen van „De Vallei" In de plaatsen van verschyning DE VALLEI ADVERTENTIES Advertentieprys per mm 12 cent Speciale contractprijzen op aanvraag Minimum per advertentie 3,60 Rubriek Vraag en Aanbod 110 woorden 95 cent, elk woord meer 7 cent Familieberichten 15 cent per mm Abonnementsprijs 1,55 p. kwartaal Losse nummers 10 cent Donderdag 17 Maart a.s. geeft de Chr. Oratoriumvereniging alhier haar jaar lijkse uitvoering van de lijdensmuziek van Bach naar het Evangelie van Jo hannes. Het is niet alleen zeer verheugend, dat het in Veenendaal mogelijk bleek een dergelijk werk in te studeren en Joh. Seb. Bach uit te voeren, maar ook, dat de belang stelling hiervoor zo groot is, dat men hiermede kan doorgaan. Steeds meer komt men tot de ont dekking, dat men composities als de Jo hannes-Passion meerdere malen moet beluisteren om ze op de juiste waarde te kunnen schatten. Men voelt zich ge confronteerd met het wonder, dat het een mens gegeven werd zulk een aan grijpende muziek te schrijven. Voor de luisteraars die nog wat on wennig staan tegenover deze muziek, spreken de prachtige koralen het meest aan. Ook sommige aria's liggen voor een ieder in het gehoor, b.v. de bassolo „Be trachte meine Seele", met harpaccoor- den, is een flonkering van stille schoon heid. KIND DOOR AUTO GEGREPEN Het 7-jarig zoontje van de fam. v. E. aan de Buurtlaan stak Donderdagmor gen plotseling de Buurtlaan over, waar door hij gegrepen werd door een juist passerende auto. Per ziekenauto van de firma De Haas werd het slachtoffer met een hoofdwonde naar het Juliana-zie- -Keniiui» ov«rgetWuèht. dat volgende week aan de 543ste Veenendaler de Landsteiner penning zal worden uitgereikt? dat tot nu toe in 12 bloedafname- avonden totaal 5371 flessen Veenen- daals bloed voor de Bloedplasmadienst van het Rode Kruis beschikbaar kwam? dat de Veenendaalse donors met een dergelijke hoeveelheid bloed een wel zeer goed figuur hebben geslagen vergeleken met de resultaten van an dere plaatsen? dat het lectuurhuisje van het Ro de Kruis deze week uitpuilde van de bladen en tijdschriften welke er door het publiek waren ingedaan? dat een bakfiets nodig was om deze welkome lectuur te vervoeren? dat de lectuurbus nog pas 14 da gen geleden was geledigd? dat het in de korte tijd dat de bus er staat al de tiende keer was dat er zoveel tijdschriften konden worden uitgehaald? dat er blijkbaar ook nog mensen zijn die deze Rode-Kruisbus voor een brievenbus aanzien en dat er verschil lende poststukken in worden aange troffen? dat de tenor John van Kesteren die volgende week Donderdag een van de solisten is bij de C.O.V.-uitvoering van de Johannes-Passion, van een Vee nendaalse familie afstamt? dat hij daags voor deze uitvoe ring nog in Berlijn zingt? dat John van Kesteren altijd graag in Veenendaal zingt, en om Don derdag nog op tijd in Veenendaal te kunnen zijn op die dag per vliegtuig te rugkomt? II i l t II II 53 II II Zaterdag 12 Maart (In geb. „Elthetho en zaal Chr. HBS) Panter volleybaltournooi (In geb. 't Trefpunt) toneel avond van de jeugd van v.v. „Veenendaal". Opvoering van „De vluchtelingen". Woensdag 16 Maart (In geb. „Eltheto") 3 en 8 uur, Voorjaars-show fa. Hein van Schuppen. (In hotel „de Korenbeurs") 8.30 uur, voor j aars-leden verg. Rode Kruis afd. Veenendaal en uit reiking Landsteiner pennin gen. Donderdag 17 Maart (In geb. Eikenlaan) 7.30 uur, uitvoering van de Johannes- Passion door Chr. Orat. Ver. en solisten o.l.v. Gijsbert van Zanten. (In geb. Eltheto) Bazar van het Ned. Rode Kruis. Vrydag 18 Maart (In geb. Eltheto) Bazar van het Ned. Rode Kruis Zaterdag 19 Maart (In geb. Eltheto) Bazar van het Ned. Rode Kruis Luxor Theater Heden t/m Zondag de film „Hit Parade" en van Maandag t/m Donderdag „Maarten Lu ther". II Vrijdagavond j.l. werd door de Vee nendaalse politie weer een verscherpte controle gehouden op de navolging van de verkeersvoorschriften. In tijd van drie uur werden weer niet minder dan 76 processen-verbaal opge maakt. Het aantal overtredingen inzake rijwielverlichting e.d. wordt minder, hoewel er ook mensen bij waren die sinds de laatste weken reeds driemaal of meer keren werden bekeurd wegens niet branden van het achterlicht. Een groot deel van de bekeuringen van deze keer was een gevolg van het geen rich ting aangeven en voorrang verlenen. In enkele weken tijds zijn er als ge volg van de verscherpte verkeers-con- tröle in Veenendaal al honderden „slachtoffers" gevallen. Dezer dagen is op het gemeentehuis aangekomen het apparaat voor het pijn loos afmaken van honden en katten. Deze apparatuur is tweedelig, name lijk een voor honden en een voor kat ten. Voor honden geschiedt het afmaken door middel van electriceren en voor katten met vergassing. Het apparaat moet nog voor gebruik worden aange sloten maar zal toch binnenkort in be drijf komen. G.M.C.-KARAVAAN DOOR VEENENDAAL Dinsdagmiddag a.s. omstreeks 12 uur zal een stoet van alle automobiel-mo dellen welke General Motors op het ogenblik levert door Veenendaal komen. Deze karavaan van automobielen zal Veenendaal aandoen op weg van Rot terdam naar Arnhem. Hier zal namelijk bij Musis Sacrum van 18 tot 21 Maart een autotentoonstelling worden gehou den door de G.M.C.-dealers N.V. Kirpe- stein te Wageningen en de Edesche Mo- torenhandel gezamenlijk. In het kader van de actie Bouwfonds 1954 zal op 17, 18 en 19 Maart in ge bouw „Eltheto" een bazar worden ge houden. De officiële opening zal door burgemeester Bakker worden verricht op Donderdag 's avonds half acht. De openstelling voor bezoekers is bepaald op 8 uur. Zaterdag 19 Maart is de bazar geopend van 2^—11 uurDa. grote-ver.-J scneidenheid van attracties rechtvaar digt zeker een druk bezoek, waartoe v ij gaarne opwekken. Vrydag 25 Maart a.s. neemt het Rit meester schaaktournooi weer een aan vang. Dit tournooi, dat voor het zevei.de achtereenvolgende jaar door de schaak vereniging „Ritmeester" wordt georga niseerd, heeft zich in de loop der jaien ontwikkeld tot één der belangrijkste jaarlykse schaaktournooien in d :n lande. Ieder jaar is het aantal deelne mers groter en het laat zich aanzien, dat dit keer door gebrek aan speelruim te meerdere liefhebbers moeten worut-n teleurgesteld. De voorbereidingen hiertoe zijn al in volle gang en intussen zijn reeds m* r dan 150 inschrijvingen binnengekomi i. De deelnemers worden ondergebracht in 5 klassen, t.w. een meesterklasse, die de hoofdgroep vormt en voorts in hoofd eerste, tweede en derde klasse. De hoofdgroep zal ditmaal uit zes promi nente schakers bestaan, terwijl de ove rige klassen in groepen van 4 personen zijn onderverdeeld. De hoofdgroep is dit jaar bijzonder sterk bezet, o.a. kunnen we voor 1 t eerst in Veenendaal dr. Euwe in actie zien, die weliswaar voor enkele maan den geleden, na 35 jaar, zijn titel van kampioen van Nederland aan Donner kwijtraakte, doch nog steeds de repu tatie geniet de sterkste te zijn. Voorts treffen we bekende namen aan als Lod. Prins, T. D. van Scheltinga, C. B. van den Berg e.a. Een bezoek aan de cantine der Rit meester Sigarenfabrieken, waar de wed strijden gespeeld zullen worden, zal dan ook zeker de moeite waard zijn. Deze week heeft de .gemeente een tweede apparaat voor het strooien va: zand bij optredende gladheid op de wegen. Deze nieuwe zandstrooier heeft het voordeel dat hij het zand slechts naar één kant strooit, namelijk naar de lin kerzijde, en dus geen geparkeerd staan de auto's e.d. bij het strooien kan be schadigen. Verder betekent deze aanschaffing dus dat de bestrijding van gladheid op de wegen voortaan veel sneller zal kun nen gebeuren. KATER ALS GETUIGE Voor de eerste maal in de geschiede nis kwam een kater getuigen in de rechtszaal. Voor de strafkamer in Raun- heim (Rheinhessen) stond een beklaag de terecht, die er van beschuldigd werd een zwarte kater op vreselijke wijze mishandeld te hebben. Hij ontkende. De aanklager liet vervolgens de kater in de zaal komen. Iedereen, ook de rech ter, mocht de kater aaien en het dier liet zich de liefkozingen welgevallen. Maar nauwelijks stak de beschuldigde een hand naar het dier uit of ze vluchtte weg en zocht een schuilhoek. Op grond van deze „getuigenverklaring" werd de daad bewezen geacht en de dader ver oordeeld. VLUGGE STRAF Een te wild rijdende automobilist reed in het hartje van Parijs de sympathieke radiozanger Pierre Maylin van de sokken. Pierre brak een been en be kwam hoofdwonden en moest in het ziekenhuis worden opgenomen. Enige minuten later arriveerde daar ook de automobilist. Die had twee gebroken benen plus een hersenschudding. Het publiek had hem enigszins toegetakeld. De VALLEI-riks van de vorige week werd uitgegeven bij Fa. R. de Rui ter, „De Erven" aan de Hoogstraat te Veenendaal. Deze ryksdaalder werd echter niet gevonden. Hierdoor is de VALLEI-riks welke dezer dagen weer in het verspreidingsgebied van ons blad zal worden uitgegeven 15 gulden waard geworden. Het nummer van deze nieuwe riks is N 969676. Het is weer een rood ge drukt nummer en een rijksdaalder van de oude serie welke de beeltenis draagt van Koningin Wilhelmina. Kijkt u dus goed uit naar de ryks daalder met het rode nummer N 969676. Indien u deze vóór a.s. Donderdagmiddag 12 uur aan het bureau van ons blad kunt tonen, ontvangt u een vinderspremie van f 12,50. Woensdagavond a.s. houdt de afdeling Veenendaal van het Nederlandse Rode Kruis in hotel „de Korenbeurs" aan de Markt weer de voorj aars-ledenvergade ring. Behalve de behandeling van de huis houdelijke zaken wordt deze avond ook weer aan 27 plaatsgenoten de bekende Landsteiner-penningen uitgereikt. VOOR BEROEP BEDANKT Ds. C. Verhage, Chr. Geref. Predikant te Broek onder Akkerwoude heeft voor het beroep naar de Chr. Geref. Kerk van Veenendaal bedankt. OUDERLING CHR. GER. GEMEENTE Tot ouderling van de Chr. Geref. Ge meente is in de vacature L. Noorduin benoemd de heer B. Roozendaal. 13 Maart 1955 is het 10 jaar geleden, dat Koningin Wilhelmina na haar balling schap gedurende de oorlog voor het eerst weer Nederlandse bodem betrad te Eede by Aardenburg (Z.-Vl.) iiMMIIIIIUIIIlHIIIIIIIIIIIIIll SCHANDAAL IN DE RECHTSZAAL Vandaag ontstond er schandaal in de rechtszaal te Parijs. Snel was de ster van Mademoiselle de C. als advocate ge stegen. Ze kon dan ook praten als een machinegeweer en pleitte steeds als een renpaard dat niet meer tot staan is te brengen. Ook toen ze Monsieur X. ver dedigde, die beschuldigd was van op lichting, sprak ze dermate vloeiend en knap, dat het duidelijk was, dat vrij spraak zou volgen. Toch hield ze haar sterkste argument als knaleffect en cli max: „Ik ben van de onscshuld van be klaagde dermate overtuigd, dat ik hem mijn ja-woord heb gegeven Daarop reageerde de verdachte met: „Ik heb me bedacht. Ik beken liever mijn schuld." MODERNISERINGEN Een afgelegen dorpje in Wales werd kort geleden aangesloten op het elec- trisch net en de autoriteiten stelden een onderzoek in hoe de modernisering het volkje bevalt. Een oude vrouw ant woordde de betreffende ambtenaar: „Prachtig. Iedere avond als het donker wordt draai ik even de schakelaar om en zo kan ik tenminste iets zien als ik de petroleumlamp moet aansteken." LOUISON ALS FILMSTER Louison Bobet zal waarschijnlijk wel niet meer deelnemen aan de Tour de France want hij wordt filmster. Daar mee is altijd nog meer te verdienen. Hij heeft thans toestemming verleend tot verfilming van zijn leven. De eerste op namen beginnen in April. Louison speelt zelf de hoofdrol. HET ZWAKKE GESLACHT De eerste, uitsluitend uit dames be staande Himalaja-expeditie zal in het vroege voorjaar, rond 15 April, uit Ne pal starten. De door de Schotse club voor vrouwelijke bergbeklimmers ge organiseerde poging heeft inmiddels de goedkeuring van de regering van Nepal ontvangen. De dames willen het ontoe gankelijk gebied van de Jugal Himal (6989 meter) tot de hoogste top bestijgen. Alle heren die het probeerden zijn tot nog toe omgekomen. Gelijktijdig zal een herenexpeditie starten. Toch wel aardig. WAAR GAAN WE HEEN? Het aantal ambtenaren is de laatste jaren zeer aanzienlijk gestegen. Daar mee gelijke tred hield het aantal kan toorbedienden; handelsreizigers en an dere bekleders van vrije beroepen. In Duitsland waren er in het jaar 1871 nog 21 arbeiders voor iedere vertegenwoor diger van bovengenoemde categorie. Nu, in 1955, nog maar drie. MAAR JONGEN TOCH! Dronken lieden en kinderen zeggen de waarheid. Toen Mama haar nieuwe bontjas aantrok huilde de kleine Frits: „Wat heeft dat arme dier moeten lij den voor moeder haar bontjas had", waarop mama boos werd en zei: Frits je, ik wil niet, dat je je vader met een dier vergelijkt". BRAADPAN MET BLOEMEN In een nijdige bui sloeg een huisvader van Tibirias in Israël een braadpan stuk op het hoofd van zijn eigen vrouw, ten gevolge waarvan eega in het zieken huis moest worden opgenomen. Partijen zijn weer verzoend en beleven nu nieu we wittebroodsweken, maar het recht moet zijn beloop hebben. De rechter in Tiberias veroordeelde de man. Hij moet nu een nieuwe braadpan kopen plus een bos bloemen en zijn vrouw aanbieden. Joseph antwoordde opgelucht: „Dat is inmiddels al gebeurd, Edelachtbare", waarop de rechter zei: „Doe het dan nog maar eens. Straf is straf." HET KAN VERKEREN Sommige Parijse metro-stations heb ben telefooncellen zonder telefoongid sen. Andere stations hebben publieke telefoongidsen, maar zonder spreekcel len. Oorzaak: de PTT beslist waar er spreekcellen komen en een particulier reclamebedrijf maakt uit, waar er tele foongidsen moeten worden gelegd. TE KOOP AANGEBODEN De thans 51-jarige, Oostenrijkse ba rones Lina von Lamezal neemt er geen genoegen mee, dat haar titel geërfd zal worden. Vandaar, dat ze besloten heeft haar 700 jaren oude adelpapieren aan de meest biedende te verkopen. Daartoe heeft ze onder de advertentierubriek „Te koop aangeboden" de Chicago Daily News een tekst opgegeven. LANDBOUWBEURS VAN 28 APRIL TOT EN MET 4 MEI De Landbouwbeurs te Utrecht, die aanvankelijk van 2 tot en met 7 Mei a.s. zou plaats vinden, zal van 28 April tot en met 4 Mei worden gehouden. Te oordelen naar de inschrijving blijkt er grote belangstelling van de zijde van fabrikanten en importeurs te bestaan voor deelneming aan deze Landbouw beurs, de vierde manifestatie, die de Koninklijke Nederlandsche Jaarbeurs op diti gebied organiseert. DE CAKE KAN LANG VERS BLIJVEN De K.L.M. kan haar passagiers onder weg dagenlang volkomen verse cake serveren. Voor dit doel wordt de cake in een diepvries-installatie op een tem peratuur van minus 40 gr. Celsius ge bracht. Daarna komt hij, in speciale zakjes verpakt, in de koelkast van het vliegtuig. Ongeveer twee uur voor het gebruik, wordt de cake aan de normale temperatuur blootgesteld, waardoor zij „vers voor het gebruik" wordt. PARFUMFLES IN MUZIEKDOOS Een Franse fabriek van cosmetische artikelen verpakt een van haar bekend ste parfums in een poppenhoedendoos. Zodra men de doos opent, speelt een muziekdoos een wijsje waarvan de tekst betrekking heeft op een charmante vrouw. Wij zijn ons bewust dat U in deze dure tijd ieder dubbeltje 3 x omdraait i voor U bet uitgeeft. DAAROM VOOR EEN of REPARATIE's natuurlijk naar Alleen verkoop: HOOFSTR A AT 106 Opticiën sedert 1904 Speciale verbouwde moderne paskamer Tot de machtige edellieden behoorden in de Middeleeuwen de heren Van Gaesbeeck, geheten naar hun stamslot bij Brussel. Eén nunner, Zweder, sticht te in 1392 aan de Vecht buiten Utrecht een klooster voor de Karthuizers. Een andere heer Van Gaesbeeck, Jacob, schonk in 1433 het goed Emmikhuizen aan de Utrechtse monniken, welk bezit in de 16e eeuw door schenkingen e.d. nog vergroot werd. Ook ontving het Stichtse convent gronden op de Zuid hollandse eilanden en in de Biesbosch en bezat het de inkomsten van het veer te Rhenen. In 't algemeen werden de klooster goederen langzamerhand een gevaar voor gezonde sociaal-economische ver houdingen. Uitbreiding van particulier bezit b.v. werd er door belet en de voortschrijdende amortisatie verhoogde de op de burgerij drukkende belastin gen, want de z.g. goederen in de dode hand waren van grondlasten vrijgesteld. Vandaar het verzet van landadel en burgerij tegen het grootgrondbezit der kloosters, ondanks beider respect voor de geestelijke, culturele en sociale ver diensten der kloosterlingen. Reeds de Henegouwer, graaf Willem III nam maatregelen tegen vergroting van kloosterbezit. De Beierse hertogen Willem VI en Jan van Beieren ver scherpten deze nog en ook Karei V en Philips II liéten zich niet onbetuigd. NIEUWE TIJDEN Er braken nieuwe tijden aan, die een massa-liquidatie aan de kloostereigen dommen voltrokken, „de grootste ont eigeningsprocedure, ooit in ons vader land voltrokken", zoals prof. Rogier ge tuigt. Ook de Emmikhuizer gronden ontkwamen hieraan niet. In 1579 wer den de Utrechtse monniken door het stadsbestuur van Utrecht verplicht hun convent te verlaten en hun verblijf binnen de stad te nemen. Ze moesten hun klooster afbreken, opdat het geen steunpunt voor de Spanjaarden zou worden. Toen zij weigerden, werd het gebouw op last van het stadsbestuur ge sloopt. De prachtige boekerij kwam eerst in de St. Janskerk en kreeg later een plaats in de Universiteitsbiblio theek. •DE BESCHONKEN TOL- WACHTER De gronden bij Emmikhuizen, die sociaal-economisch niet zulk een groot gevaar vormden, omdat de landerijen verpacht werden, kwamen na de sae- cularisatie in handen van de Heren van Renswoude. Een hunner was Margare- tha van Culemborch, gehuwd met Phi lips, Baron van Hamal. In 1586 werd door de Staten een rentmeester voor het kloostereigendom aangesteld, n.l. Ansem Ruys, in 1593 opgevolgd door Frederick Cornelisz. van Beeck. Ook werd op de weg van Renswoude naar Amerongen bij Emmikhuizen een z.g. draaiboom of tol aangebracht. Dit laatste nu veroor zaakte het incident, waarop ons op schrift zinspeelt. Inplaats van dit zelf te verhalen, zullen wij het Philips van Hamal, een kleinzoon van de eerder ge noemde naamgenoot, laten doen. Hij heeft dit n.l. zeer levendig en suggestief gedaan in een brief aan de „Eedele, Eerentfeste, Wijse, Voorsichtighe Jonck- heer Maximiliaen van Baexen, Heer tot Hermalen, Raed der stad Utrecht", welke brief in het Rijksarchief te Utrecht berust (Dépot Kleine Kapittelen en Kloosters no. 619). Hij luidt: Eedele, Eerentfeste, Wyse, Voorsich tighe Heer ende Vrindt, lek hebbe verstaen, dat den pachter van den Draeyboom, die mijn Heeren Staten nu onlanx geleden hebben doen stellen opten wech van de Carthusers goderen in Rijnswoude geleghen, haer Eedele over mij gedoleert soude hebben, dat ick den toesiender van den selven boom soude hebben willen constringe- ren die te openen etc., ende sorgende ofte UEd. yetwes soude moghen aenge- brocht sijn als de rechte waerheyt, sal UEd. gelieven te weten, dat also mijn Heeren gelieft hadde in de verpachtinge van den boom te bedinghen. dat die van Emmickhuysen van de betalinghe vant voorsz. boomgeit vrij ende exempt (uit gezonderd) souden wesen, mijn groet- vroumoder ende haer huysgesin (tegen- woerdich haer residentie alhier mede houdende) daer onder mede begrepen was. Dan dat hij nyettemin daer en tusschen soude aenteyekenen ende ont houden alle de wagens ende peerden, die van onsent weghen souden moghen passeren, men soude hem daervan con- tentement doen, indyen mijn Heeren Gewestelijk Arbeidsbureau Veenendaal MANNEN Bieden zich aan: uitvoerder grond werk, grondwerkers, stucadoor, opper lieden, granietschuurder, houtzager, kleermaker, landarbeiders, dieselmon teur, electromonteur, adm. ambtenaar, kantoorbedienden, boekhouder, draaier, stoffeerder, keukenknecht, cargadoor, scheepsagent, glasmaker, werktuig bouwkundige, vertegenwoordigers, los arbeiders. Worden gevraagd: meubelmakers, fa- briekstimmerlieden, knopendraaiers, mach. bankwerkers, monteurs, lood- en zinkwerkers, montage arbeiders, text, fabr.arb., sig.fabr.arb., mach.poetsers, loopjongen, orgelbouwer, destillateur, timmerman. VROUWEN Bieden zich aan: winkelbediende, on geschoolden. Worden gevraagd: text.fabr.arb., sig. fabr.arb., kamermeisjes, inpaksters, kapster, naaister, ateliermeisjes, dienst boden voor dag en dag en nacht, werk ster enkele dagen per week, kousen- reparatrice. anders verstonden, waerop hij doen ter tijt verclaerden wel tevreden te wesen. Eenighe daghen daernae, commende om te passeren, heeft mij gerefuseert (ge weigerd) den boom te openen, ende wel droncken ende beschoncken sijnde, be- gonste seer vileynlicken (laaghartig) ende lelicken te spreken, twelck mij nyet staende te verdraeghen, ben van mijn peerdt getreden ende simulerende hem met een steen te willen werpen, hebbe over sijn hooft geworpen, sonder nochtans van meynonghe (bedoeling) zijnde hem te willen raecken. Dit is tgene dat hem wederfaren is ende an ders nyet. Is daeromme mitz (door mid del van) desen mijn seer hertelick bid den ende begeren, mij hierinne (ist noot) (indien nodig) bij mijn Heeren Staten te excuseren, want mij leet soude wesen yetwes te attenderen streckende tot preiudicie (vooruitlopen op de recht spraak) ende verachtinge van de Hoghe Overicheyt. Dan soude wel geerne sien, dat UEd. den voornoemden pachter gelieven wil de te belasten, ons van nu vortaen zon der enich empeschement (beletsel) te laten passeren ende repasseren (terug keren), want yetzonder alhier anders geen uutpadt en valt omme nae Rhenen, Ameronghen ende elders te moghen passeren, mitsdyen bevonden woerdt, dat mijn Ed. Heeren de Staten den heerwech van Rijnswoude deur de pachters van de Monnickenveenen heb ben laten uutgraven. Derhalven wij ons met gode (goede) redenen wel grotelick hebben te bekla- ghen, nyet wetende, ofte sulx deur ex pressen last ende consent (vergunning) van mijn Ed. Heeren geschiet is, dan ofte de pachters hun meer onderwon den (gevraagd) hebben uut te graven, als hun pacht was, twelck lichtelick soude konnen gesien woerden uut de voorwaerden van de verpachtinghe. Dit is streckende tot een groet ongerief van alle passagiers ende verminderin- ghe van onse jurisdictie (recht), want men nu verre omme rijden moet in plaetse dat den Rynswoudschen wech recht toe liep, wesende deselve op di verse plaetsen uutgegraven, also datter geen wagens noch peerden en moeghen (kunnen) passeren. Ick hope, dat UEd. ons eens zal com- men besoecken, dezelve verzekerende ons van herten willecom te sullen zijn. Kenne Godt almachtich, dyen ick bidde, Eedele, Eerentfeste, Wyse, Voor- cicKtighti Hear ende Vrindt. tTEd. to verlenen een lanck zalich leven, mij seer vrindelick recommanderende in UEd. gode (goede) gratie, insgelijcken doet mijn groetvroumoder. Uut Emmickhuysen desen XXVIIen Junii 1604. UEd. zeer geaffectioneerde (genegen) vrindt om U te believen, (w.g.) Philips Baron van Hamal. Deze brief werpt een helder licht op de toestanden te Emmikhuizen in het begin van de 17e eeuw. De weg naar De Roode Haan wordt een heerweg ge noemd, er wordt tol geheven, hetgeen op enig verkeer wijst. Hebben wij in het conflict met de tolgaarder een ruzietje te zien, of is het een symptoom van een nieuwe geest, die het einde van de feo dale tijd aankondigt? Wat hiervan zij, het ging de Culemborchs om het recht van het spel, niet om de knikkers. Ook Margaretha bemoeide zich er mee. Zij nam de pen ter hand en schreef de rent meester Frederick van Beeck een brief over het geval van belette doortocht. Hierover een volgend maal. D. PHILIPS. EDE. Ook in Ede neemt de verniel zucht van de jeugd toe. Dezer dagen kwam het hier zelfs zover dat twee fraaie en zeer kostbare Oudhollandse ruiten van de Ger. Jeugdkapel werden stukgegooid. De jeugdige daders werden door de politie achterhaald. WAGENINGEN. Vrijdagavond speelde dr. Max Euwe in Wageningen een si multaan wedstrijd tegen 45 borden. Be halve uit Wageningen zelf waren er ook schakers uit Rhenen, Veenendaal, Ben- nekom en Ede die aan dit schaak evenement deelnamen. Dr. Euwe won 31 partijen glansrijk, 3 partijen verloor hij en 11 spelers wisten remise af te dwingen LUNTEREN. Zondag zag de landbou wer M. alhier in de Lunterse beek een groot dier zwemmen. Hij wist het beest onschadelijk te maken en na onderzoek bij de Plantenziektenkundige Dienst te Wageningen bleek men hier met een geweldige beverrat te doen te hebben. Het beest is ongeveer 75 cm lang en weegt 15 pond. Wel een zeldzaam geval dus. WIJZE WOORDEN AAN DE KLAAGMUUR Klaag niet om wat gy niet ver helpen kunt; poog te verhelpen wat u klagen doet. (Shakespeare) VJ Alle verzekeringen Hypotheken Verkoop vaste goederen Woningbeheer Taxaties beëdigd als makelaar en taxateur Veenendaal - Kanaalweg 2 - Tel. 2918

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1955 | | pagina 1