Nieuwsblad voor Veenendaal Omstreken
Christelijk Paasfeest
L
Programma van de
V erkeer s - W inkel week
Politic-harmonie
Het rapport van de
SCHOOLARTSEN DIENST
Grebbestreek krijgt nu ook
vreemdeL verkeer te water
Amsterdam komt
De gestoorde
kerkdienst
de VALLEI-riks?
Eieren voor gezonden en zieken
It
AGENDA
PASEN 1584 te VEENENDAAL
Een episode uit de 80-jarige oorlog
Waar is
Rhenen
FJst
Nieuws uit tie
Omgeving
BUIL
Fa. J. F, TAK
29e Jaargang
VRIJDAG 8 APRIL 1955
No. 28
Uitgave: „De Gelderse Vallei" Veenendaal
Verschijnt tweemaal per week in: Stichts en Gelders Veenendaal - Amerongen - Eist - Rhenen - Achterberg - Overberg - De Haar - Kade - Maanderbuurt - Ederveen - Renswoude - Scberpenzeel
Paas-oliënteringsrit
WAT DOEN DE
VEENENDAALSE CLUBS?
Zang- en toneelavond van
„De Lofstem"
Premiedag eiermarkt
1955
ij Geschiedde, hoe diezelfde strijd
ij Wij moeten ons in deze tijd
jj De Dood zal overwinnen.
Orgelconcert Feike Asma
en Woudenberg
Assurantie-, Hypotheek- en
Woningbureau BROUWER,
Hy in f 5. - waard
Autotocht Rhenense oudjes
in voorbereiding
Sport voor het Paas-weekend
in Rhenen
De paasmaaltijd bij leverstoornissen, nieraandoeningen,
verhoogde bloeddruk, vetzucht, bloedarmoede, overgevoeligheid
RHENEN OP DE FILM
Rhenense fabrikantenkring
opgericht
Redactie en administratie:
Parallelweg 10 Veenendaal
Telefoon K 8385-2023 - Girono. 563427
Redactie: W. F. ter Hoeven
Advertenties en abonnementen
kunnen ook worden opgegeven bij
de agentschappen van „De Vallei" in
de plaatsen van verschijning
DE VALLEI
AD VERTENTIES
Advertentieprijs per mm 12 cent
Speciale contractprijzen op aanvraag
Minimum per advertentie 3,60
Rubriek Vraag en Aanbod 110
woorden 95 cent, elk woord meer
7 cent
Familieberichten 15 cent per mm
Abonnementsprijs 1,55 p. kwartaal
Losse nummers 10 cent
Wij gaan weer Paasfeest vieren
het feest van het ontluikende nieuwe
leven.
De ban van de lange winter is ver
broken de knoppen aan de bomen
staan op uitbreken en straks zullen zij
de bomen omwazen met een licht tere
sluier van groen. Paasfeesthet le
ven breekt zich weer baan. De dood is
overwonnen!
Hoe mooi, hoe idealistisch is dat alle
maal. Wat kunnen wij er dierbaar over
spreken: over de lammetjes, die weer
in de wei dartelen over dat komende
jonge groen. De winter duurde wel lang
ditmaal, maar nu, nu is het leed toch
geleden: het nieuwe leven breekt zich
baan.
Naar aard of naar gezindheid maakt
de mens zijn eigen paasfeest. „Reser
veert tijdig uw paastafel", adverteren
de restaurants in de grote steden. „Een
buitengewoon paasprogramma", delen
de bioscopen mede.
Hier en daar waggelt een koe of een
stier door de straten van stad of dorp.
Het beest heeft een eerste prijs gekre
gen misschien met een eervolle ver
melding van de jury. Nu is hij aan
gekocht door de een of andere bekende
slager, die hem voor de slacht in triomf
door de straten leidt. Ziet eens hoe kos
telijk de leverancier der paasrollade er
uit ziet!
De paaseieren, de paashazen staan al
weken van tevoren in de etalages der
banketbakkers de kopers te lokken.
De vrouw heeft haar huis zoveel mo
gelijk opgepoetst: de schoonmaak is
achter de rug en het huis zowel als zijn
bewoners moeten op hun paasbest te
voorschijn komen.
Ja, Pasen luidt ook voor de mens de
nieuwe tijd in.
■fr
Wat heeft dit alles hoe mooi het
vaak ook is ofwordt gemaakt
met het ware Paasfeest te maken? Met
één simpel woordje kunnen we het
zeggen: niets.
Welk Paasfeest de mens zichzelf ook
maakt, er is slechts één Christelijk
Paasfeest een feest, dat zijn hoogte
punt vindt in de aloude Paasgroet: de
Heer is waarlijk opgestaan.
Dit is de kern van het feest dat wij
gaan vieren: de Heer is opgestaan
Christus heeft de dood overwonnen
de dood én de hel. Hij is sterker ge
bleken dan alle duivels die ook in
onze dagen de wereld bevolken.
Die duivelse wereldde wereld
van de H- en A-bomdie wereld,
steeds weer bedreigd en die meent, zich
door een helse bewapening een vrede te
kunnen verzekeren. Een wereld, telkens
weer opgeschrikt door proefnemingen
met oorlogswapens, waarvan de gewone
mens nauwelijks begrip heeft en die
,JrSr -
De Motorclub „Veenendaal" heeft
voor Tweede Paasdag 's morgens een
Paas-oriënteringsrit voor auto's, mo
toren en bromfietsen georganiseerd. De
gemiddelde snelheid voor deze rit is 36
km per uur en voor bromfietsen 18 km.
Aan deze speciale rit is ook een wed
strijd voor passagiers verbonden.
De start vindt plaats bij hotel „La
Montagne".
DE VUILNISAFHAALDIDENST EN
DE PAASDAGEN
In verband met de Paasdagen zal het
huisvuil, waar dit gewoonlijk op Maan
dag wordt afgehaald, volgende week op
Dinsdag gebeuren. Voor de overige stra
ten blijft de dienst ongewijzigd.
OPRICHTING AFDELING „MINJON"
Zaterdag 16 April a.s. 's middags om
3 uur zal in ,,'t Trefpunt" een oprich
tingsvergadering worden gehouden
door Minjon.
Minjon is een jeugdomroep, uitgaande
van de AVRO. In deze jeugdomroep
kunnen zowel jongens als meisjes me
dewerken, b.v. in de reportagedienst,
lichte of ernstige muziek, hoorspel, enz.
Het lidmaatschap is gratis, terwijl
iedere week een blad wordt gezonden
dat geheel over het Minjonwerk gaat.
Jongelui van 12 jaar en ouder, die wil
len medewerken aan de opbouw van
de afdeling Veenendaal, zijn van harte
welkom. Het adres is Kerke wijk 142,
Veenendaal.
TERUG UIT NIEUW-GUINEA
Met het m.s. „Sibajak", dat vermoe
delijk op 16 April a.s. te Rotterdam
aankomt, zullen de Veenendaalse mili
tairen S. H. van Dorssen en A. Valken
burg uit Nieuw-Guinea in Nederland
terugkeren.
II
II
li
ii
II
Tweede Paasdag
(Bij hotel „La Montagne")
's morgens, start van Paas-
puzzlerit voor auto's, motoren
en bromfietsen, georg. door
Motorclub „Veenendaal".
Woensdag 13 April
(In geb. Eltheto) 8 uur, uitvoe
ring van Chr. Dameskoor „De
Lofstem" en opvoering toneel
stuk „Stormeiland".
Donderdag 14 April
(In geb. 't Trefpunt) Voorlich
tingsbijeenkomst van Ned. Zui-
velbureau, onder ausp. van
Ned. Chr. Vrouwenbond afd.
Veenendaal.
(In hotel De Korenbeurs) des
middags, vergadering Bond v.
Gepensionneerde Ambtenaren.
Spreker dhr. J. G. Groen. On
derwerp: „Is de glijdende pen-
sioenschaal voor de reeds ge-
pensionneerden noodzakelijk?"
Zaterdag 16 April
(In geb. Eikenlaan) 8 uur, Con
cert Mannenkoor „De Veen-
zangers" m.m.v. Veenendaals
Dameskoor.
Dinsdag 19 April
(In geb. Eikenlaan) 8 uur, con
cert Utrechts Sted. Orchest
o.l.v. Paul Hupperts.
(In Chr. Ger. Kerk) 7.30 uur,
Orgelconcert Feike Asma.
Luxor Theater
Van heden Vrijdag t.m. Zon- |1
dag de film „De Banneling van
Milaan" en van Dinsdag t.m. 11
Donderdag „Dodendans der 11
Sioux".
5=
hem voor zich en de zijnen bij tijd en
wijle angstig doet afvragen, of dèt ook
nog eens over hen zal losbarsten.
De wereld, waarin wij leven en
waarin men er niets van begrijpt dat de
Heer is opgestaan en de dood heeft over
wonnen. Het valt velen ook moeilijk te
geloven in de overwinningskracht van
Christus als zij om zich heen merken,
dat alles op de dood gericht is. De laat
ste oorlog vroeg een vijftig millioen
mensenlevens de komende oorlog die
wordt voorbereid zal misschien een
groot deel van Gods schepping naar de
ondergang voeren.
Is het wonder, dat de mensen, die
deze aarde bevolken geen geloof meer
hebben in de grote kracht, die van een
Christelijk Paasfeest uitgaat?
En toch: Nu jaagt de dood geen angst
meer aan, want alles, alles is voldaan.
Wie in 't geloof op Jezus ziet, die vreest
voor dood en helle niet. In dit eenvou
dige vers, dat wij straks weer zullen
zingen, belijdt de Christen, dat hij ge
looft in de zegepraal van Christus.
Want voor een ieder geldt, dat hij
slechts door te geloven in de onver
woestbare kracht in de overwinnings
kracht van Christus, geestelijk en
moreel in deze van onheil zwangere tijd
het hoofd boven water kan houden. On
danks alles waar de helse wereld mee
dreigt ondanks de demoralisatie die
zich alom openbaart ondanks de cy
nische verwachtingen die worden uit
gesproken en waarbij als een doodge
wone zaak wordt beschouwd, dat
atoombommen in de toekomstige oorlog
ook wel op Nederland zullen worden
losgelaten ondanks dit alles „jaagt
de dood geen angst meer aan".
Dit is de grote betekenis van het
Christelijke Paasfeest: de dood jaagt
geen angst meer aan omdat Christus die
dood ook voor ons heeft over
wonnen.
Laten we daaraan vasthouden. Dan
zal ónze Paasfeestviering de enige juiste
viering zijn en rijk worden gezegend.
Maandagmiddag Tweede Paasdag
staat voor Veenendaal de uitwedstrijd
tegen CDN op het programma. Drie
bergen is thuis niet gemakkelijk, zodat
het oppassen wordt voor de geel-blau-
wen. Het programma voor de Zaterdag
clubs omvat: VVOGDOVO; Maars-
sen—Matjan; GVVVCobu Boys; Tri
angelboys— PUEM.
Het Chr. Dameskoor „De Lofstem"
alhier geeft Woensdagavond 13
A pi il a.s. unüeil leiding v^Tde" dirigent
de heer C. Budding een uitvoering in
gebouw „Eltheto".
Op het uit te voeren programma zijn
een negental liederen vermeld die zeker
de moeite van het beluisteren waard
zijn.
Na de zanguitvoering zal het toneel
gezelschap van het kamp „Overberg"
het mooie stuk „Stormeiland" opvoeren.
De dag waarop in de maand Maart
een premie werd gegeven voor de op de
Veenendaalse Eiermarkt aangevoerde
eieren werd door de notaris vastgesteld
op Dinsdag 22 Maart j.L
Het nieuwe leven breekt zich baan
Op 't veld en op de akker.
Het is met „slapen" nu gedaan,
De wereld wordt weer wakker.
De aarde krijgt een nieuw gezicht
De dood is overwonnen.
Begroet verblijd het nieuwe licht,
Natuur is herbegonnen.
Het leven greep opnieuw de kans,
Beleeft weer zijn victorie
En alles krijgt nu nieuwe glans
En glans en gloed en glorie.
p Dit alles is een spiegel van
1 Hetgeen eens lang geleden
Ook eenmaal werd gestreden,
Ij Hierop opnieuw bezinnen,
jl Omdat het Leven t' allen tijd
n::::::::::tnmmro
Voor de liefhebbers van orgelmuziek
zal het een genoegen zijn te vernemen
dat de bekende Haagse organist Feike
Asma op Dinsdag 19 April aanstaande
zal concerteren op het orgel van de
Chr. Ger. Kerk aan de Beatrixstraat.
VOORLICHTINGSBIJEENKOMST
ZUIVELBUREAU
Onder auspiciën van de afdeling Vee
nendaal der Ned. Chr. Vrouwenbond
wordt Donderdag 14 April a.s. in ge
bouw ,,'t Trefpunt" een voorlichtings
bijeenkomst gehouden. Deze avond komt
in de plaats van de gewone ledenver
gadering van de afdeling en ook dames-
nietleden zijn er welkom.
EERVOL ONTSLAG O.L. SCHOOL
GELDERS VEENENDAAL
B. en W. van Ede hebben de gemeen
teraad voorgesteld op diens verzoek eer
vol ontslag te verlenen aan de heer Th.
W. van Dam als onderwijzer van de o.l.
school te Gelders Veenendaal.
De heer Van Dam verzocht om ont
slag in verband met zijn benoeming aan
een der lagere Philipsscholen te Eind
hoven.
ER ZIJN GEEN KWADE PAARDEN
Te Bethel bij Bielefeld in Duitsland
woont een man van over de 76 jaar, die
gedurende zijn lange leven reeds meer
dan 100.000 paarden der landbouwbe
drijven heeft opgevoed. Zijn leerlingen
zijn de paarden, die voor hun eigenaars Amerongen, Doorn, Leersum, Renswoude, Rhenen, Veenendaal
of voor hen die met de paarden moeten
Verschenen is het jaarverslag over 1954 of de bril een goede correctie geeft en
omgaan om de een of andere reden ge
vaarlijk zijn, bij voorbeeld door bijten
of trappen.
De oude baas gebruikt allerlei truc
jes, waardoor de paarden zichzelf pijn
veroorzaken als ze trappen. Nooit echter
gebruikt hij geweld.
Het is reeds gebeurd, dat een volko
men verknoeid paard binnen het uur
zo mak werd als een lam.
Ondanks zijn 25 breuken van beende
ren en meer dan 100 ernstige ongevallen
waarvan een de amputatie van een on
derarm nodig maakte, handhaaft hij
zijn uitspraken, dat een paard nooit van
nature boos of kwaad is endat men
meestal beter met paarden dan met
mensen kan omgaan!
De Verkeerswinkelweek wordt vol
gende week Zaterdagmiddag geopend
door een mars van het Amsterdamse
Politiemuziekkorps. Dit in binnen- en
buitenland en vooral van de radio be
kende korps maakt 's middags een
rondgang door de gemeente en geeft
's avonds een concert op de Markt.
De winkeliers beginnen hun zegels
volgende week Vrijdagmorgen om 9 uur
uit te geven, zodat men reeds dezelfde
dag de eerste formulieren in de bus kan
werpen. Want reeds voor deze eerste
Vrijdag wordt f 500,aan prijzen be
schikbaar gesteld.
Hoewel het programma eerst vol
gende week in zijn geheel kan worden
gepubliceerd, is thans ook reeds be
kend, dat het bekende trompetterkorps
van de Huzaren van Boreel op Don
derdag 21 April naar Veenendaal
komen.
BAREND BLUF VOOR DE
KINDEREN
De winkels zullen tot 9 uur 's avonds
geopend zijn, met uitzondering van de
beide Zaterdagen. Dan wordt de nor
male sluiting aangehouden. En ook de
Woensdag welke in detfe winkelweek
valt, zal normaal geslotai zijn.
vooi oe Kinaeren staat».ook weer iets
op het programma. De winkeliersver
eniging heeft de vorige maal zulke pret
tige ervaringen opgedaan Vnet de orga
nisatie van een kindermiddag, dat zij
ook nu weer een dergelijke middag wil
organiseren voor de kinderen. En niet
minder dan de bekende „Barend Bluf"
komt met Benny Vreden naar Veenen
daal.
Een gedeelte van de gratis toegangs
kaartjes wordt door de politie van Vee
nendaal uitgereikt. Elk kind, dat in
deze week zich zeer correct in het ver
keer gedraagt, komt in aanmerking
voor een kaartje, als dat natuurlijk door
een agent wordt gezien.
De Vereniging voor Veilig Verkeer
De oorlog, „het tooneel van schoone schrikkelijkheit", waarover de 17e-eeuwse
geschiedschrijver P. C. Hooft zo aangrijpend spreekt in zijn Nederlandse His
toriën (1642) heeft zich klaarblijkelijk in de eerste helft van de Nederlandse vrij
heidsstrijd niet te Veenendaal afgespeeld: het stille dorp bleef, naar 't schijnt,
onberoerd door de troebelen. Is het niet merkwaardig b.v. dat in het hongerjaar
1566, het wonderjaar, waarin een revolutionnaire golf over het land gaat spoelen,
het jaar van de Beeldenstorm, de Veenraden als ware er geen vuiltje aan de
lucht een kerk op het Grote Venlo deden voltooien en wijden? En in de zeven
tiger jaren, de tumultrueuze beginjaren van de krijg, hielden zij zich onledig
metprocederen „tegens prior ende gemeen Convente vande Cathuysers alhier
buy ten by Utrecht" over het gebruik van de Grift en schreven zij langademige
requesten hierover aan „den hove van Utrecht", requesten die nog bewaard wor
sen in het oude Archief van het Veenraadschap.
Ook Veenendaal was voor hen bereik
baar
Het reeds genoemde Archief van het
Veenraadschap bezit vele rekeningen
van de kerkmeesters, die van 1574 tot
1824 lopen. In die over het boekjaar
1583'84 vonden wij de volgende epi
sode vertelt bij de „ontfanck van't
hoochtijts gelts":
„Opten Paeschdach anno vier ende
tachtentich soe int beghinsel vande
predicatie, als die kerekmeysters mit
id voornoemde afflaetzbort plegen
omme te gaen, een grootte rumoer en
de gerucht, voer yerst buyten ende
nae in de kerek quam, van dat enighe
soldaten van Lunteren hier af qua-
men omme tVeen the besuecken.
Waer duerch die gemeene nabueren
sich heirnae (om alle onlust ende on-
gemack to vermijden) hebben beghe-
ven. Edoch syn deselve soldaten te
lesten mit een guede compositie (min
nelijke schikking) ende verermigh
(vermeerdering, nog meer) gepayet
synde tho rugge getrocken, als notoir
(bekend). Soe dan die kerekmeysters
duer den ongemack nyet (niets) aff-
laetsbort ontfangen."
Hoewel de rekening niet spreekt van
Spaanse soldaten, kunnen wij met een
aan zekerheid grenzende stelligheid
aannemen, dat zij het geweest zijn en
geen Staatse troepen. Wel is het opmer
kelijk, dat zij zich van heel ver van hun
basis Zutfen verwijderd hadden, maar
om een ravitailleringslijn behoefden zij
zich niet te bekommeren, want pro
viand verwierven zij door plundering.
Bovendien, zouden andere dan Spaanse
soldaten genoegen hebben genomen met
een afkopen van plundering, als zij een
Katholieke Paasdienst aangetroffen
hadden? Waren het Staatse troepen ge
weest, een samenraapsel van soldaten
van allerlei landaard, wanordelijk en
muitziek, zij zouden zeker de dienst
verder belet hebben, zo niet erger.
Dit soldatenbezoek was Veenendaals
eerste kennismaking met het oorlogs
bedrijf in het jaar 1584, toen het dorp
ook geteisterd werd „duer verscheyden
groote stormen ende onweder van wyn-
den als andere moetwilligheyten in deze
erbarnlycke tyden voorvallende".
Welke moedwilligheden de kerk
meesters bedoelen, is mij niet bekend.
Zinspelen zij wellicht op de invasie uit
Lunteren?
Veenendaal, Pasen 1955. D. PHILIPS.
Van oorlogshandelingen blijkt niet,
tot in het jaar 1584 te Veenendaal iets
voorvalt, dat gelukkig goed is afge
lopen. Het jaar 1584Donkere wol
ken pakken zich samen boven de wor
stelende Nederlanden: er is zwaar weer
op til. Zes jaren reeds is Alexander
Farnese, hertog van Parma, een even
goed veldheer als diplomaat, de grote
tegenspeler van Oranje. Oudere ge
schiedschrijvers noemen hem Oranje's
evenknie, maar jongere historici ach
ten hem militair zelfs Willems meer
dere. Ver dringt Parma de Nederlanden
binnen. In 1583 staat hij voor Zutfen,
dat zich moet overgeven, waardoor bij
na de gehele Achterhoek in vijandelijke
handen raakt. Ook Nijmegen capituleert
en Arnhem wordt zelfs frontierstad,
d.w.z. stad langs de landsgrens, die nu
van Zuid tot Noord dwars door de Ne
derlanden gaat lopen. Daar komt nog
bij, dat Rennenberg's afval reeds in
1580 Groningen en de Ommelanden,
Drente en een deel van Overijsel weer
aan de Spaanse zijde gebracht had.
„Holland en Zeeland constateert
Prof. Dr. P. Geyl in zijn Geschiedenis
van de Nederlandse Stam I Holland
en Zeeland waren de enige gewesten die
niet onmiddellijk aan de strooptochten
van de vijand blootstonden." Vooral de
Veluwe heeft hieronder verschrikkelijk
geleden. J. S. van Veen noemt de peri
ode van 15801590 voor geheel Gelder
land „de meest rampspoedige van de
gehele tachtigjarige oorlog". Van de
IJssellinie uit brandschatten de Spaanse
soldaten de Veluwe keer op keer. Nog
in 1587 werd de Nij kerkse predikant op
afschuwelijke wijze door hen vermoord.
Alle verzekeringen
Hypotheken
Verkoop vaste goederen
Woningbeheer
Taxaties
beëdigd als makelaar en taxateur
Veenendaal - Kanaalweg 2 - Tel. 2918
houdt in deze week tegelijk haar Veilig
Verkeersweek, zodat op dubbele wijze
op de veiligheid van de weg attent ge
maakt zal worden. Op Woensdag 20
April is er een oriëntatierit voor ver
schillende voertuigen en 's Zaterdags
voor de kinderen. Ook de spatborden
zullen in deze week weer gratis wit ge
schilderd kunnen worden, terwijl de ge
luidswagen van het Verbond van Vei
lig Verkeer enkele dagen aanwezig is.
DE EERSTE SINDS SHAKESPEARE?
In het algemeen zullen de Engelse to
neelcritici een Ierse dichter en toneel
schrijver niet bepaald gunstig beoorde
len, wanneer zijn prestaties niet zeer
bijzonder zijn.
Van de Ierse dichter-toneelschrijver
John Millington Sijnge heeft de voor
aanstaande Engelse criticus George
Moore echter beweerd dat zijn drama's
de eerste onsterfelijke zijn sinds 250
jaar. Daarmede is uiteraard bedoeld,
dat sinds Shakespeare geen andere dra
maturg op deze titel aanspraak zou
kunnen maken.
De werken van Sijnge behoren tot het
normale repertoire van alle goede
schouwburgen van Engeland en de V.S.
Zij zijn echter nog niet eens in andere
wereldtalen, zoals Spaans en Duits ver
taald.
van de Schoolartsendienst „Kring Vee
nendaal", omvattende de gemeenten
Amerongen, Doorn, Leersum, Rens
woude, Rhenen, Veenendaal en Wou
denberg.
In deze kring zijn 43 scholen voor ge
woon, voortgezet gewoon en uitgebreid
lager onderwijs, 3 huishoudscholen en 2
scholen voor buitengewoon lager on
derwijs met een totale schoolbevolking
van ongeveer 8600 leerlingen. Van deze
8600 leerlingen werden er in 1954 3814
door de scshoolarts onderzocht. Bij het
geneeskundig onderzoek door de school
arts wordt o.a. gelet op afwijkingen van
het gezichtsvermogen, gehoorscherpte,
houdingsafwijkingen, afwijkingen van
de keel, gebit, hart, longen, buikorga
nen, hoofdonrein, huidafwijkingen enz.
Van de 3814 onderzochte kinderen wa
ren er slechts 143 zonder afwijkingen.
Dit vindt zijn oorzaak in het veelvuldig
voorkomen van slechte gebitten, plat
voeten, houdingsafwijkingen, schild
kliervergroting e.d.
Afwijkingen van het gezichtsvermo
gen kwamen bij 10.8 °/o der kinderen van
de lagere scholen, bij 25 #/o van de leer
lingen op de ulo-scholen en bij 16.5 °/o
van de huishoudschoolleerlingen voor.
Van deze oogafwijkingen, zo lezen wij
in het verslag, bestaat 38.9 uit een
afwijking aan slechts één oog. Deze ver
minderde gezichtsscherpte van het ene
oog, al of niet samengaande met scheel
zien, moet volgens de schoolarts zo
vroeg mogelijk behandeld worden, op
dat de functie niet nog meer achteruit
gaat. Vóór het 6e jaar zijn de resultaten
der behandeling het gunstigst, boven de
8-jarige leeftijd is het vaak reeds te
laat om hier iets aan te verbeteren. De
kinderen met oogafwijkingen worden
ieder jaar gecontroleerd om na te gaan
Maandagmorgen begonnen militairen In Amsterdam met de wagens van de
Stadsreiniging het huisvuil op te halen, daar de arbeiders van deze dienst nog
niet te werk waren gesteld. Het ledigen van de vuilnisemmers vereiste nog enige
handigheid, voordat dit vlot geschiedde.
In ons Woensdagnummer konden wij
reeds mededelen dat de vorige
VALLEI-riks gevonden werd.
Dezer dagen is opnieuw een rijks
daalder uitgegeven die als VALLEI-
riks dienst doet. Het is weer een riks
met een rood nummer, en wel num
mer 2 AV 611459. Het is dus weer
een rijksdaalder van de oude serie
welke de beeltenis van Koningin
Wilhelmina draagt.
Kiikf. u uit nan- rijks
daalder met het rode nummer 2 AV
611459; indien u deze vóór a.s. Don
derdagmiddag 12 uur aan het bureau
van ons blad kunt tonen, ontvangt u
de vinderspremie in contanten,
welke, doordat de vorige riks werd
gevonden, thans f 2,50 bedraagt.
Met het ontwaken van de lente is
ook het Rhenense comité Autotocht
Ouden van dagen wakker geworden.
Ook deze zomer zal er weer een reisje
worden gemaakt en daar komt heel wat
voor kijken. De grootste zorg is altijd:
hoe komen we aan de centjes? Welnu,
daarvoor wordt een beroep gedaan op
de burgerij. En dat dit niet vergeefs zal
zijn, heeft ons de ervaring van vroegere
jaren geleerd. Er wordt altijd met mil
de hand gegeven. De collecte die nu ge
houden wordt van Dinsdag 12 tot en
met Zaterdag 16 April mogen we dan
ook in een ieders warme belangstelling
aanbevelen.
Het is SOVA, dat afgelopen Zater
dagmiddag op Candia moest uitkomen
tegen het eerste elftal van de Sportclub
Rhenen, duur komen te staan. De com
petitie-leiding heeft genoemde ploeg
wegens het niet opkomen twee winst
punten in mindering gebracht.
Sportclub ligt de nu komende Zater
dag stil. Het derde krijgt Valleivogels 2
op bezoek. Het vierde speelt uit tegen
Triangel Boys 3.
Ook voor het eerste van Rhenus is
voor komende Zondag geen competitie
wedstrijd vastgesteld, evenmin op
Tweede Paasdag. Rhenus 2 gaat Paas
maandag op bezoek bij Oranje-wit 2.
Rhenus 3 gaat naar EMS 3.
Een nieuw evenement op het gebied 1 gekeerd kan dit vanzelfsprekend ook.
van vreemdelingenverkeer voor Rhe- Ditzelfde voorbeeld kan van belang zijn
nen, de gehele Grebbestreek en ook de
Veluwezoom worden ongetwijfeld de
boottochten, die gedurende het komende
seizoen langs het mooiste gedeelte van
de Neder-Rijn zullen worden georgani
seerd.
Dit is iets geheel nieuws voor het
mooie centrum van ons land. De toch
ten RhenenArnhem v.v., langs de
Grebbeberg en de gehele Veluwezoom,
zijn wel uitzonderlijk de moeite waard.
Hier kan men volop genieten van het
prachtige heuvelland zo ver het oog
reikt. Men zal zijn blikken kunnen la
ten gljjden over de Utrechtse Lust
warande met de Grebbeberg en de ver
uitstekende Koningstafel. Tussen Wa-
geningen en Arnhem heeft men over de
volle lengte van het traject een prach
tige aanblik op de Veluwezoom met
hoogtepunten als Westerbouwing, Door-
werth etc. Bovendien vaart men hier
door een streek, die historie heeft ge
maakt in de tweede wereldoorlog; de
strijd rond de Grebbelinie en de lucht
landingen nabij Renkum en Oosterbeek.
Voor de organisatoren van de vele
autotochten voor Ouden van dagen in
deze gehele omgeving mag het van be
lang zijn te weten, hoe interessant het
zou zijn voor de oudjes om in Rhenen
uit te stappen, daar de boot te nemen
naar Arnhem en in Gelre's hoofdstad
weer in de auto's plaats te nemen. Om-
Een gezond mens kan zonder schade
meedoen aan de gewoonte om met Pa
sen meer eieren te eten dan op andere
dagen. Geheel anders staan de zaken
echter, als lijders aan nier- of lever
ziekten zich wagen aan een overmatige
eiwitconsumptie.
De lever namelijk, die zeldzaam ver
nuftig ingerichte chemische fabriek van
het levende organisme, heeft als één van
haar vele werkzaamheden ook tot taak
het lichaam te ontgiften van aminozuur
afbraakproducten die na eiwitopname
ontstaan, terwijl de nieren de eindpro
ducten der eiwitstofwisseling uit het
lichaam moeten verwijderen.
EXTRA EIWIT
Een gezonde lever en een paar gezon
de nieren kunnen de extra-belasting, die
het wegwerken van een schaal eieren
betekent, wel aan, tenminste als zo'n
krachtproef tot een enkele maal in het
jaar beperkt bljjft.
Zijn lever of nieren ziek, dan hebben
ze al moeite met het vervullen van hun
normale taak en het verrichten van
extra werkzaamheden zal dus gemak
kelijk stoornissen geven.
Giftige producten van de eiwitstof
wisseling gaan dan door het bloed cir
culeren, wat ernstige gevaren met zich
meebrengt.
Ook lijders aan hoge bloeddruk moe
ten voorzichtig zijn met overdadig
eiwitgebruik. Bij hen is de nierfunctie
immers dikwijls niet.geheel intact.
Daartegenover ie
lijders en lijderessen
armoede juist voord
van een zeer ruime
het denkbaar, dat
aan zware bloed-
;el kunnen hebben
eiwittoevoer. Hun
hoeveelheid bloed zal daardoor kunnen
toenemen.
Het is echter juister om aan deze pa
tiënten extra eiwit op lange termijn te
verstrekken, dan om hun een formida
bele hoeveelheid ineens toe te dienen.
HARD OF ZACHT?
Wat betreft de vorm waarin eieren
het best kunnen worden gebruikt, kun
nen wij hier kort zijn: met Pasen is er
immers vrijwel alleen sprake van ge
kookte eieren!
Het hard of zacht koken maakt voor
de gezondheid niet zoveel verschil,
hoogstens zullen de zwavelverbindingen
die zich bij hard koken vormen, een
schadelijke werking kunnen uitoefenen.
Dit laatste kan dan weer een argu
ment vormen om de eierenconsumptie
met de Paasdagen niet te overdrijven.
Laat overigens een ieder de paas-
traktatie in zodanige vorm nemen, zo
als deze hem het best smaakt.
Terloops zij nog opgemerkt, dat men
sen die aanleg voor vetzucht hebben,
zonder bezwaar het wit van de eieren
mogen nemen. Van het wit wordt men
niet dik; het vette eigeel kunnen zij be
ter aan de slankere gezinsleden over
laten.
IETS ANDERS
En dan is er ook nog de last die som
mige mensen als gevolg van eieren eten
kunnen krijgen, doordat ze er eigenlijk
niet tegen kunnen.
Wie „allergisch" (overgevoelig) voor
dit soort eiwit is, doet er vanzelfspre
kend beter aan ook met Pasen maar iets
anders te consumeren.
(Nadr. verb.) dr. H. G. v. d. Klaauw.
voor de organisatoren van schoolreisjes
en andere vacantietochten, waarmee
we maar willen aantonen, welke moge
lijkheden hier zijn weggelegd.
De tochten worden gemaakt met spe
ciale salonboten, die slechts voor een
beperkt aantal personen zullen worden
opengesteld. Deze maatregel is bedoeld
om iedereen in de gelegenheid te stellen
volop te kunnen genieten en niet door
de massa te worden verdrongen.
De Rijntochten zullen zich niet be
perken tot RhenenArnhem v.v. Er
wordt straks ook gevaren op het Rijn
gedeelte RhenenLekkerkerk v.v., wel
ke route voor de naar rust snakkende
toerist weer geheel andere aspecten
opent, namelijk die van het vlakke land
met ook de daaraan verbonden bekoor
lijkheden.
Wil men meer over deze boottochten
weten, dan kan men zich in verbinding
stellen met het Veerhuis te Rhenen, de
plaats vanwaar de boten straks zullen
vertrekken en aankomen of met de bu
reaux voor Vreemdelingenverkeer.
De muziekvereniging „Oefening Baart
Kunst" laat een film maken van Rhe
nen en in dit verband heeft genoemde
verenging diverse plaatselijke organi
saties uitgenodigd op Dinsdag 26 April
om half zeven 's avonds in het K.E.-
Plantsoen aanwezig te zijn. De op deze
manier te formeren optocht zal worden
verfilmd. In gebouw „Irene" vinden de
geluidsopnamen plaats.
In hotel het Wapen van Hardenbroek
vond Dinsdagavond een vergadering
tevens voor de juiste plaatsing van het
kind in de klas.
MINDER STRUMA
Het verplicht verwerken van het Jozo-
zout in het brood, zo schrijft de school
arts mej. F. G. S. Kruijne, begint reeds
gunstige resultaten af te werpen. Het
percentage vergrote schildklieren (stru
ma) bij de kinderen van de lagere
school is weer lager dan voorgaand ver
slagjaar, n.l. 89.9 niet voelbaar tegen
10.1 °/o vergroot. In 1953 bedroegen deze
percentages 60.5 en 39.5
Asthma werd tijdens het onderzoek
geconstateerd bij 12 kinderen.
De meeste houdingsafwijkingen, zo
gaat het verslag verder, worden veroor
zaakt door slappe spieren of door niet
juist gebruiken van de rugspieren.
Vooral bij de meisjes werd een slechte
slappe houding geconstateerd.
In 1954 werden 5005 kinderen ge-
pirquetteerd voor tbc-onderzoek, waar
van 238 of wel 4.76 een positieve
reactie hadden, wat gelukkig niet ab
normaal hoog is.
Het aantal kinderen, dat in de le
klasse van de lagere school tegen pok
ken was ingeënt bedraagt 551, dit is
42.2 °/o. Dit percentage ligt hoger dan de
afgelopen jaren, vermoedelijk doordat
na de oorlog de vaccinatie weer gemak
kelijker gaat. Als schrille tegenstelling
staat het aantal gevaccineerden tegen
diphterie hier tegenover, dit bedroeg nl.
maar 85 leerlingen of wel 6.5*/«. Het is
voor deze omgeving te wensen, dat zij,
in verband met dit lage percentage ge-
vaccineerden, nimmer door een epide
mie getroffen zal worden.
SCHOOLMELK BELANGRIJK
Door een enquête naar het melkge
bruik ten plattelande, gehouden door
het Voorlichtingsbureau van de Voe
dingsraad, waaraan ook door de school
arts medewerking werd verleend, is
een indruk verkregen van het melkge
bruik door schoolkinderen.
5.2 °/o der kinderen, zo lezen wij in het
verslag, gebruikt geen melk, 20.8 100
300 cc. per dag, 25 gebruikt 300500
cc. per dag en 49 °/a gebruikt meer dan
500 cc melk per dag. Het wonderlijke
is echter, dat de hoeveelheid melk per
gezin verbruikt veel gunstiger cijfers
gaf, n.l. 2 der gezinsleden zou geen
melk gebruiken, 12.5 gebruikt 100
300 cc. en 85.5 °/o gebruikt meer dan 500
cc. Vermoedelijk wordt er te veel melk
door de volwassenen gebruikt, even
tueel door bezoekers of dat de kleinere
kinderen meer gebruiken. Het school-
T~VQ -w
dl. melk voor een kind van 7 9 jaar en
6 dl. voor kinderen van 9 tot 14 jaar on
geveer de helft van de totale behoefte
aan dierlijk eiwit en drievierde gedeelte
van die aan kalk en een belangrijk deel
van die aan vitamine A en B2 dekt,
krijgt, zo schrijft de schoolarts, de helft
van het aantal kinderen te kort. Daar
bovendien het kind juist om half elf be
hoefte heeft aan voedsel, is de school-
melkvoeding zo goed voor de jeugd.
E.H.B.O.-SUCCES
Zaterdag j.l. werden de districtswed
strijden gehouden van de Kon. Ned. Ver.
EHBO in de ontspanningszaal van de
Inventumfabrieken te Bilthoven.
Ook de op andere wedstrijden zo suc
cesvolle ploeg van de afdeling Eist was
daar weer present. Deze ploeg, bestaan
de uit de heren C. F. A. Knegjens, H. de
Uyl en F. v. d. Berg, wist ook nu weer
een eervolle plaats te bereiken door de
derde prijs en de vierde leidersplaats in
de wacht te slepen.
WAGENINGEN. Van 20 tot 23 April
wordt in het gebouw „Ons Huis" te
Wageningen een tentoonstelling gehou
den waar speciaal de aandacht wordt
gevestigd op een aantal alcoholvrije
consumptie-artikelen.
Het Drankweer Comité Wageningen
is de initiatiefneemster van deze ten
toonstelling welke de naam ,,'t Keer
punt" draagt. Tijdens de tentoonstelling
worden ook films over verschillende
onderwerpen vertoond.
RENKUM. Het bekende hotel „Rijn-
zicht" alhier, dat in Januari grotendeels
door brand werd verwoest, zal veel gro
ter en fraaier worden herbouwd dan
het was. Het Architectenbureau Nieu-
wenhuijs Brouwer is gereed gekomen
met het ontwerp voor het nieuwe hotel
dat een frontbreedte zal krijgen van
niet minder dan 35 m. Er is ook een zaal
in geprojecteerd welke plaats biedt aan
500 personen. Het gebouw zal een in
houd krijgen van 4500 m3. De bouw
plaats van Rhenense fabrikanten. De kosten zullen ruim f 200.000,— bedra-
bij eenkomst werd zeer druk bezocht en
had tot doel een fabrikantenkring te
stichten. Het bestuur werd samengesteld
uit drie personen, namelijk Ir. J. J.
Plaet (Steenfabriek ,iOver-Betuwe")
voorzitter; P. J. B. A. Nijdam Jr. (Chem.
Fabriek „Rhenus") secretaris-penning-
meester en L. van Wijngaarden (L. van
Wijngaarden en Zn. Tapijten- en Mat-
tenfabriek) bestuurslid.
Het ligt in de bedoeling voortaan
nauw contact met elkaar te houden en j
diverse problemen, die op een gelijk
vlak liggen, gezamenlijk onder ogen te
zien.
gen terwijl het geheel, inclusief de in
ventaris wordt geraamd op f 500.000,
De heer Van ijswijk denkt zijn ver
nieuwde hotel in November van dit jaar
te openen.
PERSONENAUTO GEKRAAKT
Woensdagochtend werd de heer H. te
Rhenen, die met zijn auto de garage van
de firma v. d. Horst aan de Herenstraat
wilde inrijden, door een tegenligger, een
grote trailer, aangereden, met het ge
volg, dat zijn wagen aan de achterzijde
ernstige schade opliep. De heer H. kwam
met de schrik vrij. De politie maakte
proces-verbaal op.
WIJZE WOORDEN
AKELIG LOT
De gierigaard ondervindt tegelijk
alle zorgen van de rijke en alle
kwellingen van de arme.
(Alb. Guinon.)
VAN HET SCHAAKFRONT
De uitslagen in de onderlinge com
petitie bij de Rhenense Schaakclub
luiden als volgt: Groep I: J. Verwoert
A. N. Brands V*Va; F. A. André H.
Hendriks 01; Groep II: B. van Doorn
H. Spaan 10; C. Koops J. C. P.
Hessing 01; C. Coops Spaan VaVa.
Wij zijn ons be want dat U in deze dure
tijd ieder dubbeltje 3 x omdraait
voor U bet uitgeeft.
DAAROM VOOR EEN
of REPARATIE'» natuurlijk naar
Alleen verkoop: HOOFDSTRAAT 106
Opticiën sedert 1904
Speciale verbouwde moderne paskamer.