Nieuwsblad voor Veenendaal Omstreken
Behandeling begroting leidde
tot scherp politiek debat
Uitgebreid programma voor
de komende feestelijkheden
„Met zevenmijlslaarzen door de
geschiedenis van Veenendaal'
Het artsen-probleem
in Nederland en daar buiten
BKIL
Fa. J. F. TAK
UIT VEENENDAALS RAADZAAL
Overberg
Groot vuurwerk
Rhenen
Koninginnedag
Voorbereiding van Rhenense
bevrijdingsfeesten bijna voltooid
Eist
Achterberg
Ederveen
VERLAGING WATERLEIDING-
TARIEVEN
\ienics uit de
Omgeving
29e Jaargang
VRIJDAG 22 APRIL 1955
No. 32
Uitgave: „De Gelderse Vallei" Veenendaal
Verschijnt tweemaal per week in: Stichts en Gelders Veenendaal - Amerongen
Eist - Rhenen - Achterberg - Overberg - De Haar - Kade - Maanderbuurt - Ederveen - Renswoude - Scherpenzeel
Inleveren formulieren
V erkeerswinkel week
AGENDA
II
Weth. Van Stempvoort
antwoordt
Oranje-avond in De Ossenberg
Feestavond voor
Ouden van dagen
in Renswoude, Scherpenzeel, Woudenberg, Maarn-Maarsbergen
en Overberg
Assurantie-, Hypotheek- en
Woningbureau BROUWER,
Redactie en administratie:
Parallelweg 10 Veenendaal
Telefoon K 8385-2023 - Girono. 563427
Redactie: W. F. ter Hoeven
Advertenties en abonnementen
kunnen ook worden opgegeven by
de agentschappen van „De Vallei" in
de plaatsen van verschoning
DE VALLEI
ADVERTENTIES
Advertentieprys per mm 12 cent
Speciale contractpryzen op aanvraag
Minimum per advertentie 3,60
Rubriek Vraag en Aanbod 110
woorden 95 cent, elk woord meer
7 cent
Familieberichten 15 cent per mm
Abonnementsprys 1,55 p. kwartaal
Losse nummers 10 cent
„Beier laat dan nooit", waren de
woorden waarmee de heer Van Galen
(CH) in de Woensdagavond gehouden
raadsvergadering als eerste in de rij
van sprekers zijn beschouwing begon op
de gemeentebegroting 1955. De heer Van
Galen vroeg het college van B. en W.
dan ook de begroting voor de volgende
jaren bijtijds bij de raad te willen in
dienen. Zich bepalende tot de begroting
zelf stond spreker allereerst stil bij het
begrotingstekort van ruim 120.000 gul
den. Een unicum voor Veenendaal dat
dit niet gewend is. Wij staan als CH-
fractie nog op het oude, maar o.i. ge
zonde standpunt dat met alle kracht
naar een sluitende begroting gestreefd
dient te worden. Spr. ging zelfs nog ver
der en zei dat een goede financier er
zelfs op uit is nog reserves te kweken
voor de kwade dag. In dit opzicht wen
sen wij ons dan
ook wel te dis-
tanciëren van
de socialisti
sche politiek
welke wel naar
het heden en te
weinig naar de
toekomst kijkt.
Wij delen de
mening van B.
en W. dat Vee
nendaal in de
komende jaren
voor vele en
Van GalenBegrotings- grote uitgaven
staat en nie-
tekort en socialistische mand za, dunkt
politiekmjj hiervoor 'n
oplossing zien. Spr. had de indruk dat
1954 niet een van de meest productieve
jaren voor de gemeente was geweest.
Als verzachtende omstandigheden
noemde de heer Van Galen in dit ver
band de ziekte en het overlijden van
wethouder Middelhoven en de ziekte
van de directeur van Gemeentewerken.
Wij zouden ons door de opeenhoping van
het werk toen haast hebben laten ver
leiden tot het benoemen van een derde
wethouder, wat achteraf bezien eigen
lijk toch niet nodig was.
De heer Van Hardeveld heeft ons toen
bij die wethoudersverkiezing overladen
met beschuldigingen van dictatuur en
onwaarachtigheid. Ik heb de heer Van
Hardeveld toen namelijk toegezegd dat
indien een derde wethouder noodzake
lijk zou zijn, ik geneigd zou zijn een
plaats voor d' PvdA in te ruimen. Ik
heb dat toer.' niet gedaan uit behoefte
van een „liefdesverklaring" aan het
adres van de PvdA. Verre van dat, want
met alle waardering voor de personen
en de goede verhouding in de Raad ver
foei ik de beginselen van de PvdA, om
dat ik die als Christen verderfelijk acht.
Wij hebben daar ook in Veenendaal
voorbeelden van doordat de PvdA-
fractie het heeft bestaan om destijds te
gen de inwilliging van een aanvraag
voor twee christelijke scholen te stem
men. Neutrale onderwijskringen hebben
nog kort geleden het feit geprezen dat
wij als rechtse Raad zo goed zorgen
voor het neutrale onderwijs. Was dat
omgekeerd in alle plaatsen maar zo. In
dit opzicht zijn wij democratischer dan
de PvdA waarbij het christelijk onder
wijs niet veilig is en van welke partij
zoveel christenen en met pame ook
Hervormden, de slippendragers zijn.
Waar blijft het nieuwe raadhuis? zo
vroeg de heer Van Galen het college
van B. en W. Als het financieel zo niet
voor elkaar te dokteren is waarom dan
geen investeringsplan? Het raadhuis is
beslist noodzakelijk. Verder is spreker
gebleken dat er veel belangstelling be
staat voor een bejaardencentrum in de
vorm van duplexwoningen. Ons bouw
volume is grotendeels op. Komen wij
nog niet in aanmerking voor een extra
toewijzing? Dient het ook geen aanbe
veling nu eens aan te dringen op snelle
afwikkeling van de annexatieplannen?
Er is toch ook grond nodig voor de par
ticuliere bouw, met name voor de bouw
van villa's e.d. Binnen onze huidige
gemeentegrenzen is de ruimte daarvoor
niet te vinden.
Ook vroeg de heer Van Galen om aan
leg van meer plantsoenen en recreatie
gebieden, verbetering of vernieuwing
van tal van straten en wegen, bevorde
ring van de bestaande plannen tot aan
leg van sportvelden. Tevens vroeg de
heer Van Galen nog eens aandacht voor
de broodnodige verbetering van tal van
woningen waar b.v. de meest noodzake
lijke dingen voor de volksgezondheid als
w.c.'s ontbreken. Ook stond spreker stil
bij het nog steeds toenemende jeugd-
vandalisme en vroeg hoe het col-
steeds toeneemt en vroeg hoe het col
lege dacht over de suggestie om de
De formulieren voor de Verkeersprijs-
vraag kunnen ingeleverd worden tot a.s.
Maandagavond 6 uur in de rode bussen
van de V.W.V. Na 6 uur worden de
bussen weggehaald en is inlevering niet
meer mogelijk. Inplaats van Zaterdag
avond wordt de uitslag van de laatste
dag dus eerst Maandagavond bekend.
ansra
iiiiliiiiiiiimiiiiiiMiiiiiiiiiiiliiiiiiiiilitliititiiiiii
ii
Heden, Vrijdag 22 April
(In geb. Eltheto) Zendingsten
toonstelling.
Zaterdag 23 April
(In geb. 't Trefpunt) 8 uur, op
voering van toneelspel ,,'n Zo
merzotheid".
Maandag 25 April
(In geb. Eikenlaan) 4.30 en 6.30
uur, kindervoorstelling gezel
schap Benny Vreden met Ba
rend Bluf, georg. door V'daalse
Winkeliersvereniging.
Dinsdag 26 April
(In geb. Eikenlaan) 8 uur,
„Grote avond" HBS-vereni-
ging „Eldorado".
Luxor Theater
Van heden Vrijdag t.m. Maan
dag de film „De drie muske
tiers" en van Dinsdag t.m.
Donderdag „Verboden vrucht".
Van Kuijk: Nieuwe
straten zijn veel te smal.
II
li
IK
I
jeugd door excursies of folders liefde
voor de natuur en eerbied voor ander
mans bezit bij te brengen.
De heer Van Kuyk (AR) was de vol
gende spreker. Deze stond allereerst
stil bij het verlies van zijn fractiegenoot
wethouder Middelhoven. Ten aanzien
van de begro
ting was ook
de hoop van de
heer Van Kuijk
gevestigd op
een extra uit
kering uit de
Rijkskas. Als
het dan finan
cieel niet mo
gelijk is alle
wegen die het
nodig hebben
te vernieuwen,
dan dienen deze
toch zeker her
steld te worden
en spr. noemde
de Kanaalweg,
Talmastraat en Kuijperstraat. Het uit
breidingsplan van deze gemeente kon
de heer Van Kuijk op vele punten niet
bevredigen. De nieuwe straten zijn veel
te smal en ook verkeerstechnisch vol
doen deze geenszins. Spr. noemde als
sterk voorbeeld de Beeremansstraat
waar de overburen elkaar vanuit hun
huiskamers wel een hand zouden kun
nen geven. Er wordt teveel gevaren op
het kompas van de stedebouwkundige,
de heer Van Embden die dan wel zeer
kundig is, maar zoals blijkt, dient toch
wel degelijk op een en ander gelet te
worden. Ook acht de heer Van Kuijk de
bouw van meer winkels nodig in de
nieuwe wijken.
Tenslotte vraagt de heer Van Kuijk of
het niet noodzakelijk is moeite te doen
om nog meer industrieën naar Veenen
daal aan te trekken.
De heer Van Hardeveld (PvdA) is de
derde spreker en hij maakt om te be
ginnen als „oude rot" de opmerking dat
het niet parlementair gebruikelijk is om
zoals de vorige sprekers, zich zo te haas
ten om toch maar het eerst het woord te
krijgen. Hij wijt dit echter aan het jeug
dig enthousiasme van bedoelde heren.
Over de activiteit van het college van
B. en W. is de heer Van Hardeveld niet
tevreden. Er is geen voortvarendheid en
geen besluitvaardigheid. Alles duurt
veel te lang en er moet teveel over ver
gaderd worden. Al te lang zijn belang
rijke en grote zaken blijven zitten.
Wanneer het collegge actief zou zijn
en met kracht werk zou maken van de
uitvoering der annexatieplannen, het
verkrijgen van een extra toewijzing
woningen, een betere spoorwegverbin
ding en het bouwen van een raadhuis,
dan zou hierin
stellig iets te
bereiken zijn.
Hebben B. en
W. het te druk?
Laten wij dan
een raadscom
missie benoe
men welke de
taak op zich
neemt om in
Den Haag of
in Utrecht of
waar wij maar
moeten zijn van
ons te doen ho
ren dat het be
lang van Vee
nendaal geen
Laten wij actie
Is dit gebrek aan activi
teit ook niet te wijten aan het feit dat
het college mankracht te kort komt?
Moest er niet toch een derde wethouder
bij?
In tweede instantie merkt de heer
Van Hardeveld op dat de heer Van Ga
len een hele verlanglijst heeft van din
gen die moeten worden uitgevoerd en
toch wil hij een sluitende begroting. Hij
weet als lid van de begrotingscommissie
maar al te goed dat dit niet opgaat. Ten
aanzien van het beweerde van de heer
Van Galen over het niet veilig zijn van
christelijk onderwijs bij de PvdA vroeg
de heer Van Hardeveld aan de heer Van
Galen om een duidelijk antwoord op
zijn vraag hoe het komt dat in Veenen
daal met zijn overheersend chris
telijk onderwijs het vandalisme van de
jeugd zo groot is. Op de aanval van de
heer Van Galen wil hij verder niet in
gaan. Het is niet moeilijk om ruzie te
krijgen.
De heer Van Deelen (SGP) merkt op
dat het begrotingstekort eigenlijk nog
groter is dan 120.000 gulden want er
werd op verschillende punten nog be
zuinigd. Het is nu wel makkelijk om bij
vadertje Staat aan te kloppen, maar dat
is niet gezond. Er kan nog meer bezui
nigd worden en de heer Van Deelen
noemde in dit verband plantsoenen
en parken. De
bewoners van
de woonwijken
in Veenendaal
hebben nog
geeen gebrek
aan frisse lucht
zoals in de gro
te stad. De
berg is vlak bij
en daar vinden
wij een prach
tig park. Ik ben
niet tegen de
plantsoenen,
maar ze kun- Van DeelenSubsidie
langriik01 kle!- POOr cultuur 'S betalen
ner gehouden voor Patjes van een ander
worden en minder kostbaar beplant
worden. En de aanleg en het onderhoud
zijn thans reeds enorm kostbaar, ter
wijl het vele ha kostbare cultuurgrond
kost welke wij, als er nog eens oorlog
mocht komen, voor ons levensonder
houd niet kunnen missen.
Ook de heer Van Deelen vestigde de
aandacht op de slechte toestand van tal
van wegen en straten. Spr. noemde met
name de Dijkstraat, Middelbuurtseweg,
het Ruisseveen en de Haspel. Ook drong
hij nog eens aan op een verbindingsweg
met Overberg. Tenslotte stond de heer
Van Deelen stil bij het feit dat de sub-
sidiën maar blijven oplopen. Hij had
vooral bezwaar tegen de subsidiëring
van culturele doeleinden. In feite komt
het er op neer dat de gehele bevolking
mee moet betalen voor de pretjes van
Van Hardeveld. Wil
met grote trom naar
Den Haag.
langer uitstel toelaat,
gaan voeren.
een beperkte groep. Ook betreurde spr.
het toekennen van een subsidie aan het
humanistisch thuisfront. Deze organisa
tie stelt de mens in het middelpunt en
niet God.
Wethouder Van Stempvoort (AR) vond
het tekort van 120.000 gulden niet ver
ontrustend, gezien de begrotingscijfers.
Wij hebben het verzorgingspeil niet wil
len drukken om toch maar een sluiten
de begroting te krijgen, zoals dat in het
verleden wel eens werd gedaan. De ver
houdingen liggen tegenwoordig ook an
ders. Een van de belangrijkste bronnen
van inkomsten was voorheen b.v. de
(Vervolg op pag. 2.)
Zaterdag 30 April a.s., 's avonds om
half acht, begint in de cantine van „De
Ossenberg" aan de Dwarsweg alhier een
Oranje-avond.
Het programma voor deze avond ver
meldt o.a. zang van „Soli deo Gloria",
spel van de accordeonvereniging „Ac-
cordeonette" en de opvoering van een
bevrijdingsspel.
Deze avond, we'ke speciaal wordt
aangeboden aan de Ouden van dagen
van Overberg, die er gratis toegang
zullen hebben, is ook toegankelijk voor
andere belangstellenden.
De opvoering var het bevrijdingsspel
vormt wel een bijzonder onderdeel van
deze avond. Dit spel werd namelijk ge
schreven door het hoofd der school al
hier, de heer P. Varburg, die ook de
regie van de opvoe. mg heeft.
Het stuk dat speelt vóór, tijdens en
na de oorlog, en de moeilijkheden weer
geeft van een Nederlands gezin in die
enerverende jaren wordt opgevoerd
door een toneelgroep welke zich speciaal
voor dit spel heeft gevormd.
Zonder twijfel za) het deze avond niet
aan publieke belangstelling ontbreken.
Voor verdere bijzonderheden verwij
zen wij naar de in dit nummer voor
komende advertent; e.
Hoewel volgende week door het bestuur van „Oranjedag" een definitief en
volledig programma zal worden opgesteld, is het thans reeds mogelijk een op
somming te geven van wat er voor de viering van Koninginnedag en de viering
van het tweede lustrum van onze bevryding is georganiseerd.
Uit een en ander biykt wel dat „Oranjedag" en allen die aan de uitvoering van
de verschillende programma-onderdelen medewerken, niet tegen het enorme
werk van de organisatie hiervan hebben opgezien. Het gehele programma is bui
tengewoon aantrekkelijk en gevarieerd en het vormt vrywel zeker een waar
borg voor een feest dat op hoog peil staat en algemeen en v aardig gevierd kan
worden.
AUTO ALLEEN AAN DE HAAL
Een jongedame uit Rhenen, die voor
het postkantoor op het Fred. v. d. Palts
hof haar wagen stalde, heeft niet kun
nen vermoeden, dat haar vehikel er wel
eens vandoor zou kunnen gaan. Vermoe
delijk doordat de handrem niet vol
doende was aangetrokken nam de auto
mobiel de „kuierlatten" en kwam aan
de overkant van de weg tot stilstand
tegen een langs de weg tegenover het
VVV-kantoor staande hardstenen paal.
Hiertegen stond toevallig een fiets ge
stald van mevrouw v. d. S. uit Rhenen.
Het gevolg was, dat de fiets om de paal
heen werd gekronkeld en zwaar werd
beschadigd.
De feestelijkheden beginnen dus op
volgende week Zaterdag 30 April. Te
beginnen 's morgens om 9 uur is er een
fiets-puzzlerit voor jongens en meisjes
van 15, 16 en 17 jaar met als startplaats
het Stationsplein.
's Middags worden van half drie tot
half zes op verschillende plaatsen kin
derspelen gehouden en wel op het Bos-
laanplein, Slotemaker de Bruïneplein,
in de Valleistraat en Gortstraat en op
het sportterrein tegenover do openbar?
school aan De Klomp. Het programma
vermeldt o.a. autoped-races, eierlopen,
zaklopen, blikjeslopen, hardlopen met
hindernissen, plankjesrace en appel-
haprace.
's Avonds is er van 8 tot 10 uur con
cert op de Markt van het Muziekgezel
schap „Caecilia". Na afloop van dit
concert vindt om half elf op het terrein
aan de J. G. Sandbrinkstraat het afste
ken van een groots vuurwerk plaats,
waar men de nieuwste vindingen op
vuurwerkgebied zal kunnen bewon
deren.
MAANDAG 2 MEI. Ook Maandag 2
Mei zal het feest zijn in Veenendaal en
dan in de eerste plaats voor de Ouden
van dagen die 's zomers de jaarlijkse
autotocht meemaken. Om half acnt
's avonds wordt dan een feestelijke
avond aangeboden welke in het teken
zal staan van het feit dat wij 10 jaar
bevrijd zijn. Het programma vermeldt
muziek, zang en leuke voordrachten.
Ook zal een vertoning plaats hebben van
de films welke werden gemaakt van de
verschillende autotochten. Aan deze
avond wordt ook medegewerkt door de
zangvereniging „Zang en Vriendschap"
en de ontspanningsclub van deze ver
eniging. Verder zullen de aanwezigen
worden getrakteerd en tenslotte een
herinnering aan deze dag worden aan
geboden. Ook staat er nog een extra
verrassing op het programma, maar dit
blijft een verrassing tot de avond zelf.
Hoewel hierover nog nadere bijzon
derheden gepubliceerd zullen worden,
kan nu al wel medegedeeld dat zij die
niet in staat zijn op eigen gelegenheid
naar het gebouw aan de Eikenlaan te
komen, per auto zullen worden afge
haald. Dit afhalen zal echter wel zeer
beperkt moeten blijven aangezien er op
deze avond waarschijnlijk niet veel
auto's beschikbaar zullen zijn.
DONDERDAG 5 MEI. De viering van
Bevrijdingsdag zal worden begonnen
met reveille 's morgens om half zeven.
Om half negen vindt op de Markt de
officiële opening van de feestelijkheden
plaats door burgemeester A. Bakker,
waarna de vlaggen worden gehesen.
Deze plechtigheid zal worden beslo
ten met zang door een koor van 500
zangers en zangeressen.
Om half elf wordt de altijd weer aan
trekkelijke zang van 3500 Veenendaalse
schoolkinderen gehouden. De leerlingen
zullen na terugkeer in de scholen een
blijvend aandenken aan deze dag en
een traktatie ontvangen.
Om half twee 's middags wordt het
feest voortgezet en zal een van de hoog
tepunten van de dag, n.l. de grote his
torische optocht worden gehouden. Deze
.ptocht heeft als titel „Met zevenmijls
laarzen door Veenendaals geschiedenis".
De organisatie van deze optocht heeft
heel wat moeite gekost, ook al om de
verschillende onderdelen tot een slui
tend geheel te maken. Wanneer wij ech
ter de samenstelling van de optocht be
zien en ook de titels van de verschil
lende onderwerpen beschouwen, kan
het niet anders of deze optocht moet
zeer bezienswaardig en interessant wor
den en op hoog peil staan. Met bijzon
dere belangstelling zien wij dan ook uit
naar het moment waarop wij deze Vee
nendaalse optocht te zien zullen krijgen.
Van 4 tot 6 uur vinden vervolgens op
het feestterrein aan de J. G. Sandbrink
straat uitgebreide volksspelen plaats.
O.a. een Pushball-match; loopfietsrace,
paalstoten, duizendpootrace, kruiwagen
race (voor dames) en nog vele andere
attracties waaraan zowel dames als he
ren kunnen deelnemen. Voor deelname
aan deze spelen kan men zich op de dag
zelf aan het feestterrein vervoegen.
Van half acht tot half negen concer
teert het muziekgezelschap „D.S." op de
Markt. Om 9 uur vindt dan de opvoering
plaats van het reeds veel besproken be
vrijdingsspel, en wel op het terrein aan
de J. G. Sandbrinkstraat. Het spel, dat
als titel heeft „De vrijheid is geen As
sepoes" en geschreven werd door Hella
Hase wordt opgevoerd op een speciaal
daartoe gebouwd platvorm waarop als
prachtig decor een oud-Nederlands
dorpsplein is gebouwd. Het stuk speelt
namelijk in een kleine plaats waar de
bevrijding gevierd wordt na de Spaanse
overheersing en dat afwisselend met
humor en ernst het begrip vrijheid be
handelt. Verder ka men in dit stuk
veelal een parallel Lekken met de ach
ter ons liggend? rlogsjaren en de
daarna gevolgde bevrijding.
De regie van het] spel is in handen
van Hans Berk en ;de ongeveer vijftig
spelers zijn voornamelijk leden van de
toneelgroepen van de Ritmeester, VSW
en de D.S.
Het bevrijdingsfeest wordt 's avonds
weer besloten met een geweldig vuur
werk met nog weer nieuwe vindingen
op dit gebied.
LESSENDE JONGEDAME KREEG
VERKEERSDOOP
Mej. G. L. uit Rhenen, die Dinsdag
morgen rijles nam in een keurig wagen
tje van garage „De Rhoter", heeft om
streeks half zes de verkeersdoop ge
kregen. Terwijl de candidate-voor-het-
rijbewijs keurig netjes de Veerweg af
wilde slaan, komende uit de richting
stad, werd haar wagen in de linkerflank
gegrepen door een achteropkomende
auto, die nog juist wilde passeren.
Laatstgenoemde wagen zwiepte de
oprijlaan van het voormalig woonwa
genkamp in en de leswagen kwam op
de Veerweg terecht. Beide wagens wa
ren licht beschadigd. De inzittenden
kwamen met de schrik vrij. De politie
maakte proces-verbaal op.
„D.V.J." GING NAAR DE BOLLEN
De Rhenense wandelsportvereniging
„De Vrolijke Jantjes" nam Zaterdag
deel aan de bloembollentocht te Hille-
gom. Een en dertig wandelaars liepen
het zeer slecht uitgezette parcours zon
der uitvallers uit. Het traject liep over
20 km, doch door de slechte wegaan
duiding liepen de meeste wandelaars
ongeveer 10 km om. Desondanks ont
vingen de Rhenenaren toch nog de
tweede prijs, bestaande uit een verzil
verde medaille; daarnaast mochten zij
vanzelfsprekend een groepsprijs in ont
vangst nemen.
Zaterdag gaat „DVJ" naar Driel.
VOETBALLEND RHENEN
Voor komende Zaterdag speelt Sp.cl.
Rhenen een thuiswedstrijd tegen Cobu
Boys. SCR 4 speelt eveneens thuis te
gen VRC 4. Zondagmiddag komt Rhe-
nus op Candia uit tegen Barneveld.
Rhenus 2 gaat op bezoek bij Wouden
berg 2, Rhenus 3 ontvangt Houten 2.
De Nederlandse artsen hebben zorgen.
Met de regelmaat van een klok laait het
verzet op tegen het huidige systeem der
verplichte verzekering. By tal van dok
ters is de spanning tussen inkomsten en
uitgaven groter dan men denkt. Hun
zware huisnuur, het loon der dienstbode,
onderhoud van de auto, garagehuur, op
voeding en studie der kinderen, de kos
ten der gereedschappen en de belastin
gen wegen zwaar op het budget en me
nig dokter zit min of meer geregeld in
de geldzorgen. Er wordt „gedokterd"
aan een oplossing. De tarieven zullen
gedeeltelijk omhoog moeten of het ge
hele werksysteem zal moeten ver
anderen.
BRITSE ARTSEN ZIJN
AMBTENAREN
Zowel een vergelijking met het Britse
als met het Franse systeem stelt de Ne
derlandse dokters in het nadeel. In
Engeland werd de gezondheidszorg na
de oorlog staatszaak. In feite zijn de
Britse artsen thans ambtenaren. Hun
zorgen zijn voorbij en de belangen van
de patient worden uitstekend gediend.
Negentig percent van de dokters zijn
ingeschakeld bij de Nationale Gezond
heidsdienst. Maximaal mogen ze 4000
klanten hebben. Voor iedere klant be
taalt de staat jaarlijks bijna tien gul
den. Dus alleen op grond van deze be
paling geniet een arts met 4000 klanten
al een ruime 35000 gulden per jaar in
komen. Terecht schreef de „Financial
Times" dezer dagen, dat de Britse art
sen nooit zoveel geld hebben verdiend
als in de socialisatieperiode. Lang niet
alle artsen hebben natuurlijk 4000
klanten, maar de gemiddelde netto
inkomsten van de dokters bedragen er
in ieder geval toch 25.000 gulden per
jaar. Behalve het „vaste salaris" per in
woner krijgt de dokter namelijk van de
staat ongeveer vijf gulden betaald per
visite en de cijfers hebben reeds uitge
wezen, dat 70 van de bevolking vier
tot vijf maal per jaar een arts consul
teert. Een gesocialiseerde arts in een
dorp van 2000 inwoners verdient dus
bruto 2000 maal tien gulden of 20.000
gulden plus ongeveer 1400 maal vier
maal vijf gulden aan visitegeld oftewel
28.000 gulden.
NADELEN?
Het bestaan der artsen is volgens dit
systeem verzekerd, te meer, omdat de
staat de artsen ook nog financieel tege
moet komt bij hun vestiging. Ze krijgen
namelijk in bepaalde zones een vesti-
comité de vlaghijsing, de herdenkings
bijeenkomst in de Cunerakerk, de mid
dagoptocht en het jeugdfestival tot de
hoogtepunten van de dag wil maken.
Gestoken in een kleurig omslag, echt
in de geest van de betekenis van de na
derende feestdag, wordt thans alom in
Rhenen, Eist en Achterberg het pro
grammaboekje van de Rhenense 5 Mei
plannen verspreid.
Het bevat een gedetailleerd plan van
plechtigheden en feestelijkheden, die
zich van des morgens zeven uur tot des
avonds twaalf uur zullen afspelen.
Uit de gepubliceerde gegevens blijkt
wel heel duidelijk, dat het organisatie-
Bezoek van Britse kinderen aan ons land, waarvan de vader is gesneuveiu ludens
de Tweede Wereldoorlog in ons land. Maandag hebben de kinderen de graven van
hun vader in verschillende steden en dorpen in Nederland bezocht. Een Britse
jongen legt bloemen op het graf van zijn vader in Nümegen.
De muziekverenigingen van Rhenen-
stad blijken alle drie volop tot mede
werking bereid te zijn gevonden. De
herautenomgang in de vroege ochtend
uren en het avondprogram met film en
vuurwerk vormen een passende omlijs
ting van het waarlijk weloverwogen
dagprogram!
Organisatoren doen in hun feestpro
gramma een hartelijk beroep op deel
neming aan de uitgeschreven wedstrij
den, waarvan we noemen: foto-wed-
strijd, etalagewedstrijd, gevel- en
straatversiering, illuminatie, uitkomen
met praalwagens, versierde auto's enz.
in de middagoptocht.
Zij vestigen in het bijzonder ook nog
eens de aandacht op de gratis beschik
baarstelling van sparregroen voor ver
sieringsdoeleinden en sporen aan tot
zeer spoedige indiening van desbetref
fende aanvragen ter gemeentesecretarie,
een goede wenk, die wij gaarne onder
schrijven.
UITBREIDING HOTEL
„STUYVENBERG"
De reeds vele malen uitgestelde uit
breiding van Hotel „Stuyvenberg" is nu
volop aan de gang. Vele moeilijkheden
moesten door de eigenaar overwonnen
worden, alvorens hiertoe te kunnen
overgaan. De veranderingen zijn dan
ook nogal ingrijpend. Het koetshuis zal
als volkszaak annex cafetarie worden
ingericht met billart enz. De gehele
serre is gesloopt en reeds is men er be
gonnen deze door een geheel nieuwe en
ruimere te vervangen. Als de verbou
wing klaar zal zijn, kan Hotel „Stuy
venberg" plaats bieden aan ruim 600
personen.
VARKENSFOK- EN VERKOOPDAG
De varkensfokvereniging „Steeds Be
ter" organiseert op Donderdag 28 April
a.s. haar tiende Varkensfok- en Ver
koopdag van het groot „Yorksire"-ras,
met medewerking van het Stichtse Var
kensstamboek voor Utrecht en de
stichting „Marktcommissie" te Rhenen.
Het aantal inschrijvers voor deze dag
overtreft de verwachtingen. Tevens zal
een berenkeuring worden gehouden op
die dag. Het ligt in de bedoeling van het
varkensstamboek om in de toekomst de
beren-varkens uit de omliggende plaat
sen op een centraal punt te keuren. Zie
verder de advertentie in dit blad.
UITVOERING MUZIEKVERENIGING
„IRENE"
Zaterdagavond j.l. gaf de muziekver
eniging „Irene" onder leiding van de
heer L. Veldhuizen onder zeer grote be
langstelling in de eierhal de jaarlijkse
uitvoering.
De voorzitter, de heer J. Floor, sprak
een openingswoord. Het muzikale ge
deelte werd goed uitgevoerd, vooral de
populaire nummers. Jammer, dat tij
dens de uitvoering van dit gedeelte het
publiek in de zaal zeer rumoerig was.
In de pauze vond een verloting plaats.
Vervolgens werd het toneelstuk in
drie bedrijven „De Nieuwe Veearts" op
gevoerd door de toneelvereniging „Ro
mancier" uit Ede. Hierbij bleek dat deze
vereniging over zeer goede krachten
beschikt. Het stuk dat vlot gespeeld
werd, wekte menige lachbui op. De
muziekvereniging kan op een geslaagde
avond terugzien.
By besluit van de colleges van Ge
deputeerde Staten van Utrecht en Gel
derland werd aan de N.V. Veenendaalse
Waterleiding Maatschappij toestemming
verleend om de tarieven met ingang van
1 April 1955 zodanig te wyzigen, dat aan
de waterverspilling paal en perk wordt
gesteld, n.l. door verlaging der meter-
tarieven, waarover hieronder nader
wordt gesproken.
Een bij de meeste bedrijven voor de
hand liggende stelregel is, dat de con
sument en gebruiker van b.v. openbare
vervoermiddelen als trams, bussen en
spoorwegen, voor het gebruik betaalt.
Waar *deze economische principes niet
worden toegepast, betaalt de gemeen
schap het gelag, hetzij door abnormaal
hoge tarieven hetzij door ontoereikende
service.
De N.V. Veenendaalse Waterleiding
Maatschappij kreeg door het besluit van
Gedeputeerde Staten de gelegenheid om
het enig juiste en economische principe
toe te passen, waardoor een ieder voor
het water dat hij verbruikt ook betaalt
en wel door de toestemming om de me
tertarieven aanzienlijk te verlagen.
Door invoering met ingang van 1 April
j.l. van een universeel metertarief komt
het oude dure metertarief te vervallen.
Bij dat tarief was de prijs per m3 voor
de eerste 10 m3 55 cent, waarboven nog
gemiddeld f 2,per kwartaal voor on
derhoud dienstleiding en meterhuur
moest worden voldaan. De prijs voor
het oververbruik boven 10 m3 water
per kwartaal bedroeg voor de eerste 8
m3 48 cent per m3.
Bij de abonnementstarieven varieerde
de m3-prijs van 44 cent tot 65 cent al
naar gelang de abonné's in een huis met
een lage of hoge huurwaarde woonden.
Het toegestane verbruik was eveneens
vastgesteld naar gelang van de huur
waarde en verder nog onderhevig aan
quderwetse normen, als droog- of water
closet, douchecellen of baden, aantal
stuks kippen en hoornvee, 100 m2 tuin-
besproeiing enz.
Dat door deze oude tariefsvorm het
verspillen van water enorme afmetin
gen kon aannemen ligt voor de hand en
veroorzaakte uiteindelijk dure tarieven
ook voor de bona fide verbruikers.
De N.V. Veenendaalse Waterleiding
Maatschappij ontwierp een nieuw tarief
met een .aanzienlijke verlaging van de
m3-prijs, gebaseerd op het principe, dat
elke verbruiker het door hem verbruik
te water betaalt.
De bedragen, welke de abonné's voor
het onderhoud van de dienstleidingen en
meterhuur betaalden, komen te ver
vallen.
De prijs per m3 water voor het vast
recht wordt verlaagd tot 50 cent.
De prijs per m3 water voor het over
verbruik wordt verlaagd van 48 cent op
35 cent.
Ondanks deze verlaging van de ta
rieven voor water ten gerieve van de
abonné's der N.V. Veenendaalse water
leiding Maatschappij wordt iedere
abonné nogmaals op het hart gedrukt
water wel naar behoefte te gebruiken
en verspilling van het kostbare vocht te
voorkomen en zoveel mogelijk tegen te
gaan, want gezuiverd water is kostbaar.
gingspremie van bijna 14.000 gulden.
Toch heeft het systeem ook nadelen. De
zieken zijn practisch niet vrij in hun
artsenkeuze. Indien hun staatsarts hen
niet voldoet kunnen ze een vrije dokter
consulteren, doch deze moeten ze be
talen. Er is nogal wat critiek, gedeelte
lijk ten onrechte: de patiënten beweren,
dat hun dokters ambtenaren zijn ge
worden, die niet meer afhankelijk zijn
van successen en inspanning.
FRANKRIJK: ZEER HOGE
TARIEVEN
Het is de vraag of het Britse systeem
de Nederlandse bevolking zou voldoen.
In het individualistische Frankrijk zou
het volkomen onmogelijk zijn.
De kinderen van Marianne zijn vol
komen vrij om hun arts te kiezen en ze
mogen ook zo vaak van dokter wisselen
als het hun belieft. Hiervan wordt een
druk gebruik gemaakt; zelfs op het plat
teland is de bevolking niet erg „dokter-
vast". Daarentegen moet de patient
ook de verplicht verzekerde uit eigen
beurs de arts betalen en pas later wordt
hem dit bedrag door de Sécurité Sociale
gerembourseerd. Soms geschiedt de te
rugbetaling al enige dagen later. Vaak
duurt het meerdere weken. Lang niet
alle posten worden gerembourseerd voor
honderd percent. Vrijwel steeds moet de
patient een deel van de dokters-, apo
thekers- en ziekenhuiskosten uit eigen
zak betalen, hetgeen des te zwaarder
valt, omdat de dokters- en kliniekkosten
in Frankrijk dermate hoog zijn, dat dit
deel de totaalkosten in Nederland soms
dicht benadert. Ook een dorpsarts
rekent acht gulden (en meer) per visite
en de specialist is gewoon 55 gulden per
visite te vragen.
Onze buurman moest wegens een
blindedarmontsteking in het ziekenhuis
worden opgenomen. De gehele behande
ling kostte ongeveer 600 Nederlandse
guldens, waarvan hem 400 gulden wérd
terugbetaald. Een Nederlandse dame in
Frankrijk ging voor een hernia-operatie
naar Tilburg, waarmee ze, reiskosten
meegerekend, een kleine zes honderd
gulden bespaarde.
Ook de verplicht verzekerde moet bij
opname in het ziekenhuis eerst een be
paald bedrag als voorschot op'de reke
ning betalen, hetgeen heel vaak aan
leiding geeft tot ernstige moeilijkhedeu,
omdat de huisarts en de apotheker, die
eveneens contante betaling eisen, de
reserve-dubbeltjes reeds hebben in
geslikt.
Op Zondagen zijn de Franse artsen
onbetaalbaar: 1500 francs per visite en
terecht wordt er beweerd, dat er in
Frankrijk niets duurder is dan de ge
zondheid. In vele klinieken betaalt men
dertig gulden per dag verpleeggeld.
Voordeel van het Franse systeem is de
volkomen vrije dokterskeuze. De na
delen springen duidelijk naar^ voren.
EN IN NEDERLAND-.""
Niet alleen een vergelijking met
Frankrijk en Engeland doch ook met
Duitsland en België toont aan, dat de
Nederlandse arts entandarts voor
een zeer redelijk honorarium werken.
Het verschil is groter dan het verschil
in de kosten van levensonderhoud. De
vraag of in de andere landen de artsen
te veel verdienen of in Nederland te
weinig wensen we hier niet te stel
len. Dit laten we gaarne aan de specia
listen over.
Alle verzekeringen
Hypotheken
Verkoop vaste goederen
Woningbeheer
Taxaties
beëdigd als makelaar en taxateur
Veenendaal - Kanaalweg 2 - Tel. 2918
EDE. Op bevrijdingsdag, Dor»der4?sg--
middag 5 Mei, geeft de bekende Haag
se organist Feike Asma in het kader
van de nationale feestdag een orgel
concert in de Oude Hervormde kerk al
hier.
WAGENINGEN. De bekende ballet
groep „Het Ballet der Lage Landen"
geeft Woensdag 27 April a.s. in de
Schouwburg „Junushof" alhier.
EDE. „Op de 27ste dag van Gras
maand van het jaar 1895 is door jonk
heer A. W. van Borssele en zijn echt-
genoote mevrouw Francaise Stephanie
Baronesse van Brakel van Waddenoijen
en Doorwerth het familiehotel Buiten
zorg te Ede feestelijk geopend."
Uit deze door de wapenschilder-cal-
ligraaf van H.M. de Koningin en de
Raad van Adel J. M. Lion keurig ge-
calligrafeerde oorkonde, welke de heer
Pieters ons Dinsdagavond toonde, blijkt,
dat Hotel Buitenzorg aan de Amster-
damseweg volgende week zestig jaar
bestaat.
Het gebouw zelf is nog enkele tiental
len jaren ouder. Het werd in 1842 door
ds. Waller, de toenmalige directeur van
Calvé-Delft, gebouwd als buitenhuis.
Later was er de kostschool van de da
mes Knuttel in gevestigd. De heer Vin
cent Otto maakte er in 1895 een hotel
van, dat later werd overgenomen door
de heer W. Roelofsen, totdat in 1916 de
heer J. G. Pieters zich hier vestigde.
WIJZE WOORDEN
DE ENIGE ROEM
De enige roem, die in burger
oorlogen is te behalen, is er een
eind aan te hebben gemaakt.
M. Lamarque.
Wij zijn ons bewust dat U in deze dure
tijd ieder dubbeltje 3 x omdraait
voor U het uitgeeft.
DAAROM VOOR EEN
of REPARATIE'» natuurlijk naar
Alleen verkoop: HOOFDSTRAAT 106
Opticien sedert 1904
Speciale verbouwde moderne paskamer.
