Nieuwsblad voor Veenendaal Omstreken In tFranse Gat' thans 201 woningen gelijktijdig in aanbouw DE WIND WAKKERT AAN BIJ HET STIJGEN VAN DE ZON 90 Jaar LEGER DES HEILS JH. de VALLEI-riks Ook draait de wind wel met de zon mee SUIKERZIEKEN en hun moeilijkheden Wist U Waar is Rhenen BRIL Fa. J. F. TAK Nieuws uit de Omgeving Over ongeveer twee maanden kunnen er 62 worden betrokken 29e jaargang VRIJDAG 1 JULI No. 49 Uitgave: „De Gelderse Vallei" Veenendaal Verschijnt tweemaal per week in: Stichts en Gelders Veenendaal - Amerongen Eist - Rhenen - Achterberg - Overberg - De Haar - Kade - Maanderbuurt - Ederveen - Renswoude - Scherpenzeel Huis-aan-huis collecte tocht Ouden van dagen Assurantie-, Hypotheek- en Woningbureau BROUWER, DOVO won van Mariniers RITMEESTER WATERPOLOTOURNOOI Auto uit de bocht en totaal vernield CHAUFFEUR BEKNELD DOCH WONDERLIJK GERED Hy isf 12.50 waurd Athletiek streekontmoeting Christus voor dc Wereld - dc Wereld voor Christus Redactie en administratie: Parallelweg 10 Veenendaal Telefoon K 8385-2023 - Girono. 563427 Redactie: W. F. ter Hoeven Advertenties en abonnementen kunnen ook worden opgegeven bij de agentschappen van „De Vallei" in de plaatsen van verschijning DE VALLEI ADVERTENTIES Advertentieprijs per mm 12 cent Speciale contractprijzen op aanvraag Minimum per advertentie 3,60 Rubriek Vraag en Aanbod 110 woorden 95 cent, elk woord meer 7 cent Familieberichten 15 cent per mm Abonnementsprijs 1,55 p. kwartaal Losse nummers 10 cent Het is zeker de moeite waard thans eens een kijkje te gaan nemen in het complex „Het Franse Gat". Aan vrijwel alle nieuw aangelegde straten en wegen gelijktijdig schieten de woningen als paddestoelen omhoog of verkeren ze reeds in het stadium van afwerking. Men komt werkelijk onder de indruk van de enorme bouwactiviteit hier. Op het moment zijn er niet minder dan tweehonderd en één woningen in aanbouw, en wel honderd zeven en veertig ééngezinswoningen en ook nog drie blokken van achttien flatwoningen. Was de situatie voor de buitenstaander kortgeleden hier nog absoluut onover zichtelijk, thans begint er dan toch enige tekening in te komen en kan men zich reeds met enige moeite een voorstelling maken van hoe deze geheel nieuwe Veenendaalse woonwijk er straks zal uitzien. Van de ééngezinswoningen zijn er twee en zestig al zover dat ze waar schijnlijk reeds over ongeveer twee maanden kunnen worden betrokken. Deze woningen zijn gelegen respectie velijk aan de Frans Halslaan, Jan Ver meerstraat, Jan Steenlaan en Paulus Potterstraat. Het bestuur van de vereniging „Oranjedag" verzoekt ons er de aan dacht op te vestigen, dat in de maand Juli in de gehele gemeente de huis- aan-huis-collecte zal worden gehouden, ten bate van de tocht ouden van dagen. Het is de bedoeling deze tocht weder op het eind van de maand Augustus te houden. Waarheen de tocht zal gaan is nog niet bekend. Vaststaat, dat het aantal deelnemers (sters) ieder jaar groter wordt en dit jaar met de dames en heren chauffeurs de 700 zeker weer zal overschrijden. Dat hiervoor enorme kosten moeten worden gemaakt, behoeft nauwelijks te worden vermeld. Denk alleen maar even aan de meer dan drie duizend be boterde en belegde broodjes, de kopjes koffie, enz. Het lijkt ons dan ook haast onnodig deze collecte bij u aan te bevelen. Geef gul voor dit mooie doel. De oudjes zijn er u dankbaar voor en ook het bestuur van „Oranjedag'', dat alles doet om die tocht ieder jaar weer te doen slagen. 9> C dat zich op het politiebureau vier rijwielen en twee autopeds bevinden welke onbeheerd werden aangetroffen? dat de eigenaars van deze von delingen nog steeds niet zijn komen opdagen en dus waarschijnlijk deze spullen nog niet hebben gemist? dat men voor deelneming aan de Jeugd-voetbalcompetitie, waarover wij in ons Woensdagnummer van deze week uitvoerig hebben bericht, zich van Vrij dag 1 t.m. Zaterdag 9 Juli dient op te geven aan het politiebureau in de Hoofdstraat? dat naar verwachting deze deel neming groot en algemeen zal zijn? dat zij die van plan zijn de lei ding te nemen bij de vorming van de jeugdelftallen in de verschillende stra ten en wijken, er goed aan doen dit tij dig op te geven? IN SPRANG (N.-B.) STAAT HEEL DE JEUGD OP ROLSCHAATSEN Hoewel de rolschaats al in 1790 werd uitgevonden door een Parijse graveur, Vanlede, die hem „Patin terre" noemde, nam deze pas na de laatste oorlog zijn grootste vlucht. In 1951 im porteerden we 7000 paar, maar in het afgelopen jaar kregen in ons land on geveer honderdduizend jongens en T- m - meisjes nieuwe rolschaatsen. Tot voor enkele jaren kwamen deze alle uit het buitenland, maar daarin begint ver andering te komen. In het Brabantse dorp Sprang ontwikkelt zich namelijk een jong, levenskrachtig bedrijf, waar men goede rolschaatsen maakt. De grote kracht is hier, dat de oprichter een prima vakman is, die in staat is het moeilijkste werk, het maken van de stempels, in eigen bedrijf te verrichten. Grote series verlaten deze fabriek, die men allemaal levenslang garandeert. Buitenlandse aanvragen komen los, maar de Nederlandse jeugd gaat voor. Wanneer u in het Brabantse land een aantal stoere, jonge kerels tegenkomt, die per rolschaats van dorp naar dorp rijden, zijn dat de inrijders van de fa briek, die op hun ongeveer 25 km lange tochten de nieuwe modellen testen. Wie in zijn jeugd plezier beleeft van goede Nederlandse producten, zal ook later meer begrip hebben voor de pres taties van de eigen industrie. De woor den „Made inkan de jeugd tegen woordig al heel gauw spellen. Alle verzekeringen Hypotheken Verkoop vaste goederen Woningbeheer Taxaties beëdigd als makelaar en taxateur Veenendaal - Kanaalweg 2 - Tel. 2918 Wanneer de andere honderd negen en dertig woningen, waaronder ook de flatwoningen, welke laatste zullen ver rijzen aan de Meindert Hobbemastraat, Jac. van Ruysdaalstraat en de Frans Halslaan zullen kunnen worden be trokken, is nog niet te zeggen, maar in ieder geval zal dit toch binnen afzien bare tijd het geval zijn. Een en ander is weer hoopgevend voor een deel van de vele woningzoe kenden in Veenendaal. Minder prettig om te weten is dat met de bouw van al deze woningen het bouwvolume voor dit jaar en volgend jaar totaal is op gebruikt en er dus nog geen uitzicht is op de bouw van nog meer broodnodige woningen. Logischerwijze mag verwacht wor den, en dat is dan ook de enige hoop, dat Veenendaal als uitgesproken en bij. zonder snel groeiende industrieplaats en als gemeente waar de woningnood wel zeer groot is, een flinke extra toewijzing woningen van hogerhand krijgt toege wezen. Maar hoewel het gemeentebe stuur zich inspant extra bouwvolume toegewezen te krijgen, zekerheid hier omtrent bestaat nog steeds niet. De Woensdagavond op het DOVO- terrein gespeelde wedstrijd DOVO Mariniers werd door DOVO gewonnen met 21. Het werd een zeer aantrek kelijke wedstrijd waarvan een herha ling zal volgen, eveneens op het DOVO- terrein op Woensdagavond 13 Juli als de Mariniers revanche komen nemen. Onvoorziene omstandigheden voor behouden woi'dt het jaarlijkse Ritmees ter Waterpolotournooi dit jaar georga niseerd op Zaterdag 8 Jali a.s. in hor „Bergbad". De namen van de deelne mende ploegen zijn nog niet bekend, aangezien alle inschrijvingen nog niet binnen zijn. Op deze dag zal in de pauze een de monstratie schoonspringen gegeven worden door de heer Van Dongen, met medewerking van enkele VZC-ers, die hij hiervoor heeft opgeleid. HET VICTORIA-CROSS Deze hoge, slechts zelden verleende onderscheiding geeft ook in het maat schappelijk leven, althans in Engeland, zekere voorrechten. Omstreeks 1946 kon het b.v. nog gebeuren dat een Britse generaal, die in het privé leven absoluut niet met militairen beneden de rang van officier wenste om te gaan, aan een sergeant een golfpartijtje van 9 holes toestond, nadat hij te weten was gekomen dat deze man ridder van het V.C. was. Zulk een Victoria-Cross werd dit jaar op een der vermaarde veilingen van Sotheby voor liefst 3000 gulden ver kocht. De decoratie was afkomstig uit de nalatenschap van een beroemde me dicus (met de rang van kolonel) en was in 1879 verworven in de gevechten tegen de Basuto's. Woensdagochtend omstreeks half zes is de Veenendaalse chauffeur van de Veenendaalse Melkinrichting, komende vanuit de richting Amerongen, op de Utrechtsestraatweg onder de gemeente Rhenen, met zijn Citroën uit de bocht gevlogen. De wagen reed in de berm van de weg, ramde een drietal ter plaatse staande bomen, sloeg daarna over de kop en kwam op de rijweg tot stil stand. Daar er practisch nog niemand op de weg was in dit vroege uur, heeft het ruim twintig minuten geduurd, voor dat de chauffeur,' die bekneld zat, uit zijn benarde positie kon worden be vrijd. De wagen was zwaar beschadigd en de ravage was enorm. De weg lag be zaaid met melk en pap, glasscherven en brokstukken. De chauffeur, de heer J. M. G. uit Veenendaal, mag van geluk spreken dat de auto niet in brand is geraakt, want dan was hij doordat hij bekneld zat op jammerlijke wijze in de vlammen omgekomen. Nu kon hij worden bevrijd met slechts vlees- en snijwonden en besmeurd met pap. Dr. Stegeman verleende de eerste hulp. De politie uit Rhenen maakte proces verbaal op van het gebeurde, waarna een kraanwagen van Garage Van Om men het wrak naar de steenfabriek in de buurt sleepte, vanwaar het is over gebracht naar Garage Vonk te Veenen daal. Omtrent de oorzaak van dit ongeval tast men in het duister. De VALLEI-riks van de vorige week werd uitgegeven by Horlogerie S. Bos in de Hoofdstraat te Veenendaal. Deze werd echter niet gevonden waardoor de VALLEI-riks van deze week een rijksdaalder meer en dus f 12,50 waard geworden is. De riks welke dezer dagen in het verspreidingsgebied van ons blad zal worden uitgegeven heeft het nummer 2 AU 374985. Het is voor het gemak weer een rood gedrukt nummer en een rijksdaalder van de oude serie. Als u een rijksdaalder ontvangt kykt u dus goed uit of het niet de rijks daalder is met het rode nummer 2 AU 374985. Indien u deze rijks daalder vóór a.s. Donderdagmiddag 12 uur aan het bureau van DE VALLEI kunt tonen ontvangt u de vinderspremie, welke thans dus 10 gulden bedraagt, direct in contanten uitbetaald. FAMILIE-EER In het jaar 1826 ging te Leeds een lakenfabrikant failliet. Zijn vier zoons die tijdens het faillissement 13 tot 19 jaar waren, hadden het in de loop van 17 jaar door hard werken tot een goede positie in de wereld gebracht en be sloten gezamenlijk de schulden van hun vader, die 5600 pond Sterling bedroe gen, aan de schuldeisers te betalen. In 1843 konden de zoons reeds met de aflossing beginnen. De crediteuren, die de schadepost reeds hadden afgeschre ven, waren aangenaam verrast. Zij lie ten zich evenmin .onbetuigd en be steedden 5% van het bedrag om vier zilverwerken te kopen, die elk der broers ten geschenke kreeg om in hun familie als aandenken te bewaren. Zou iets dergelijks in onze tijd nog gebeuren? BACH'S „CHACONNE" VOOR PIANO Als men het over de „Chaconne" van Bach heeft, dan weet iedere violist, dat daarmede Bach's grootste vioolconcert wordt bedoeld. Het is een stuk vol tech nische moeilijkheden, dat uitsluitend voor de viool is geschreven. Daarom schijnt het uitgesloten, deze muziek op een ander instrument ten gehore te brengen. Een van de grootste pianisten, Ferruccio Busoni, leerling van Liszt, heeft van de Chaconne een pianobe werking gemaakt, een waagstuk, dat volkomen is gelukt. De bijzondere mogelijkheden, die de piano door zijn veelstemmige accoor- den biedt, heeft Busoni ten volle recht doen wedervaren, zodat Bach's mees terwerk nieuwe glans is gegeven. Voor het hooien is het tot begin deze week ideaal weer geweest, waarvan op het land van 's morgens vroeg tot 's avonds laat een druk gebruik werd gemaakt om het hooi binnen te halen. DE PYRAMIDEN IN EGYPTE EN IN MEXICO Enkele jaren geleden waren de ge leerde specialisten nog van mening, dat er een principieel verschil bestond tus sen de Pyramiden in Egypte en die in Mexico. De Egyptische bouwwerken waren in de eerste plaats graftomben. Van recente datum is echter de vast stelling dat de Maya-Pyramide bij Pa- lenque in Zuid-Mexico een sarkophaag met een lijk bevat. (Van onze weerkundige medewerker.) Een vry groot aantal dagen van de zomer wordt in ons land bedorven door de wind. Er zyn dagen, waarop men in de vroege ochtenduren tamelijk hoopvol gestemd is met betrekking tot het weer van de komende dag. De atmosfeer is nog rustig en er is weinig bewolking. Het zonnetje geeft fleur aan het pas ont waakte landschap. Toch wordt het optimisme van de vacantieganger zo omstreeks een uur of tien al getemperd door een uit het zuidwesten opgestoken windje, dat allengs aan kracht wint bij het hoger komen van de zon. Om 11 uur waait het al zo, dat moeder de vrouw moeite heeft het kleedje van de Zondagse koffietafel gesteld, dat men een plaatsje buiten heeft opgezocht in het rechte spoor te houden en meestal eindigt het korte avontuur in de heerlijke buitenlucht ten slotte met een haastig retireren onder de verzuchting: „Hè, die vervelende wind!" We stelden in het bovenstaande reeds vast, dat het weer in toenemende mate tegenviel bij het hoger komen van de zon. Hiertussen bestaat verband. In de nachtelijke uren is de onderste lucht laag tot rust gekomen en ook in de vroege ochtend duurt het „slaapje" nog voort. Wanneer de zonnestraling even wel van uur tot uur in kracht wint, wordt de onderste luchtlaag verwarmd en geraakt ze in opwaartse beweging. Lucht uit hogere lagen neemt de plaats van de opgestegen hoeveelheid in. Door de geringere wrijving op grotere hoogte heeft de lucht uit hogere lagen meer snelheid. Op ondubbelzinnege wijze merken wij deze uitwisseling van hoe veelheden lucht aan het aanhalen van de wind. Resumerend: het verschijnsel van de grotere windsnelheid overdag houdt dus nauw verband met de verwarming door de zon. ZEEWIND CONTRA ZOMER HITTE In ons land zijn hete dagen vrij zeld zaam (jaarlijks in Maastricht 6 tropische dagen Winterswijk 4, Groningen 2) en wanneer zij voorkomen, duurt de warm te meestal niet lang. Vooral in de noord westelijke en westelijke helft van Ne derland is menigeen bekend met de in vallende zeewind, die een hittegebied spoedig landinwaarts kan terugdruk ken. De toestand voor invallende zee wind, soms gepaard gaande met dam pen, is het gunstigst wanneer de lucht- drukverschillen niet groot zijn. Ia, de loop van de dag mag men dan verwach ten, dat de barometerstand boven land geringer zal zijn dan boven zee, wat tot gevolg heeft, dat maritiem van zee) luchttransport inzet. Een mooi voorbeeld van een invallende zeewind hebben wij gehad in de afgelopen maand Juni. Deze week Zondag en Maandag heeft men in het binnenland in de namiddag de afkoelende werking van de zeewind kunnen constateren. De luchtdrukverschillen waren ten ge volge van het over ons land liggen van een rug van hoge druk (AzorenScan dinavië) klein. Bij stabiele situaties zien wij ook meermalen de wind binnen 24 uur een zwenking maken van 360 graden. Ze draait dan van oost, via zuid en west, met de zon mee naar het noorden om vandaar opnieuw in de oosthoek te recht te komen. Bij standvastig weer herhaalt zich dat verschijnsel de vol gende dag prompt. Deze zeelandcirculatie is in vele opzichten vergelijkbaar met de z.g. „kleine moesson", voorkomende in In donesië. TOCH ZOMER? Na op vele dagen wisselvallig weer heeft Juni „met de jaren" toch blyk- baar zyn wilde haren verloren. Nadat Zaterdagmorgen naby Delfzijl een stortbui nog 21 mm neerslag had ge bracht en er in de loop van de middag 50 mm hemelwater viel op de Lüne- burgerheide, is de atmosfeer tot rust gekomen en kregen wij enkele dagen met fraai vacantieweer. Over de Noord zee trokken wel af en toe storingen, maar deze slaagden er niet in, het in het overgrote deel van Nederland heer sende droge weertype te doen eindigen. Zal Juli doorgaan met het de vacantie- gangers en hooiers naar de zin te maken? Tropische dag: max. temperatuur boven 30 gr. C. MONTMARTRE Deze naam is bijna even bekend bij de vreemdelingen als Parijs zelf. Dit woord wekt, al of net terecht, bij hen de gedachte op aan het vrolijkste en meest fantastische wat de Franse hoofd stad te bieden heeft, het beeld van het bohemien-leven met al zijn wanorde lijks of, toch op z'n minst met wat het aam ordeloosheid bezit. Om de waarhied te zeggen is niets zo ingewikkeld als het aanzien van deze stadswijk van Parijs. Zijn historie lijkt in tegenstelling met de plaats welke deze in de stad in neemt, want voor velen is deze wijk het centrum en het hart hoewel hij er nog geen eeuw deel van uitmaakt. Een meer dan honderd meter hoogte die boven de stad uitsteekt aan de noordzijde ervan, was dit deel geduren de twee duizend jaar een soort heilige plaats waarop zich een tempel verhief, gewijd aan Mercurius. Vervolgens werd deze plaats aangeduid als degene waar de terechtstelling van Saint-Denis en zijn mede-slachtoffers moet hebben plaatsgevonden, wat de dubbele etyolo- gie verklaren zou van Mons Mercore, d.w.z. berg van Mercurius en Mons martyrium, d.i. berg der martelaren. Een zeer oude kapel, en daarna een klooster dat in de Xle eeuw gesticht werd en pas tijdens de Revolutie ver dween, bewaarden daar een x-elegieus karakter, dat nog op het einde der vo rige eeuw, bijdroeg tot het bouwen van de Basiliek van de Sacré Coeur. TWEEDE TUINFEEST IN OUWEHANDS DIERENPARK Een vuurwerk van sterren wordt het tweede avondtuinfeest in het feestelijk verlichte Ouwehands Dierenpark op Donderdag 7 Juli. De grote variatie van artisten op deze Bonte Avond elk wat wils. Wij noemen slechts enkele namen, die bij het publiek zeer geliefd zijn. Namen, bekend van de radio, bonte avonden, showboats, televisie enz. Als no 1 is het Frans Vrolijk (de naam zegt het reeds) die als conferencier het ge hele programma op een amusante ma nier aan elkaar zal knopen. Dan na tuurlijk Tom Erich met „Oud en nieuw, van alles wat" en Johnny Meyer als accordeonvirtuozen. Max van Praag, de charmante dikkerd, wie kent hem niet van de Nederlandse en Vlaamse radio met het Nederlandse lied. Naast deze bekende artisten prijken voorts nog op het programma de fa meuze jongleur Gino Manelli en de Deense Dun ja Sisters met hun onge looflijke spring-acrobatiek, die het pu bliek zullen weten te boeien met een gratie en souplesse, die volledig spot ten met de wetten der zwaartekracht. Last but not least Carlo Pietro, de befaamde bassist en imitator om wiens imitaties, o.a. Franky Lane en Johnny Ray, men zal kunnen lachen tot de tra nen in de ogen komen. Deze bonte avond biedt zoveel afwis seling en is dermate groots opgezet, dat men hem moet zien. Deze gelegenheid is enig en mag men niet voorbij laten gaan. De Rhenense Athletiek Vereniging heeft voor dit seizoen nog verschillen de programmapunten te verwerken. Zaterdagavond om half zeven vindt er op Candia een onderlinge streekont moeting plaats. RAV neemt zelf met veertig leden deel. Olympia uit Ochten komt met 14 deelnemers, VAV uit Vee nendaal met 15 en VEAC uit Ede met tien. Door HBS uit Wageningen is van de uitnodiging geen gebruik gemaakt. Het programma is gevuld met zeer aan trekkelijke nummers. Verder is vast gesteld, dat eind Juli een dualmeet zal plaats hebben tussen de Valleiploeg en Apeldoorn. Zaterdag 27 Augustus zul len de traditionele Grebbe-athletiek- wedstrijden worden gehouden. Zater dag 3 September de jaarlijkse jeugd- athletiekwedstrijden voor niet-KNAU- leden. RAV sluit het seizoen met haar eigen clubkampioenschappen. Op Za terdag 8 October volgt dan nog de Ron de van Rhenen. We vernemen tevens, dat Van Hoften en Verkerk Zondag van de districtsploeg deel zullen uitma- kexPm ae vxjx aiSirictenontmoetingen op de sintelbaan te Sleen in Drente. Zij starten resp. op de 1500 en de 5000 m. NED. HERV. GEMEENTE HEEFT PREDIKANT BEROEPEN De Ned. Herv. Gemeente van Rhenen heeft een beroep uitgebracht op ds. A. J. Jorissen van Wilsum bij Kampen. Genoemde predikant heeft het beroep nog niet aangenomen. Ds. Jorissen heeft eerder bedankt voor Ridderkerk en Bolnes. FINNEN OP DE PANORAMAMOLEN Een gezelschap Finnen, zakenrelaties van Tollens verffabrieken in Nederland, bracht een bezoek aan de Panorama molen te Rhenen. Het gezelschap arri veerde met twee toeringcars, terwijl enkele tolken zorgden dat deze vreem delingen zich verstaanbaar konden ma ken. Enthousiast over deze beziens waardigheid vertrok het gezelschap enkele uren later in de beste stemming. EEN MUZIKAAL GEZIN Dezer dagen slaagde de heer Henk van Ingen te Rhenen als hoornist na gedurende zes jaar het conservatorium in Utrecht te hebben bezocht. De heer Van Ingen heeft deze studie volbracht in zijn vrije tijd. Vermeldenswaard is ook dat hij de oudste zoon is van het gezin Van Ingen dat bestaat uit man, vrouw en acht zoons. Het betreft hier een wel zeer muzikaal gezin dat een band heeft ge vormd en hier en daar zelfs in het openbaar optreedt. Ieder bespeelt zijn eigen instrument. Tenslotte vermelden wij nog dat de heer Henk van Ingen verbonden is aan het Philharmonisch Orkest van de AVRO in Hilversum. Op 2 Juli van het jaar 1865, predikte in de straten van Oost-Londen een man, met alle kracht die in hem was, de blijde boodschap van verlossing door het bloed van Christus. Om hem heen waren de onverschillige scharen van Oost-Londen, dat ln die dagen één poel van armoede, misdaad en goddeloosheid was. Met enkelen van zyn helpers en medewerkers is William Booth daar het werk begonnen van de „Christelijke Zending", een organisatie, die zich ten doel stelde om vooral de diepst gezonkenen met de boodschap van het Evangelie in aanraking te brengen. Zyn vrouw, Catherine Mumford, stond hem hierin dapper terzijde. En dit werk was niet gemakkelijk. In zalen en in de open lucht predikten William Booth en zyn medewerkers het Evangelie en vaak ontmoetten zy daarbij grote tegenstand. men al spoedig aan dit nachtasyl een houtjeshakkerij en een timmerwinkel, zodat de daklozen door te werken zelf hun kost konden verdienen. Zo ont stond wat men in het Leger des Heils een industriële inrichting noemt. Der gelijke inrichtingen zijn momenteel in ons land te Amsterdam, Den Haag, Rot terdam, Dordrecht en Utrecht. Uit dit kleine begin is het sociale werk van het Leger des Heils hier te lande gegroeid. Een verheugend kenmerk van dit werk is, det het in zijn ontwikkeling niet is Maar er was ook zegen op dit werk: mannen en vrouwen werden bekeerd en begonnen in de kracht van God een nieuw leven. Langzaam maar zeker werd de kleine beweging een machtige organisatie, die in 1878 de naam „The Salvation Army": „Het leger des Heils" aannam. Dit Leger des Heils had als boodschap: „Christus voor de wereld de wereld voor Christus". Spoedig had het Leger des Heils in geheel Engeland tal van korpsen en niet lang daarna breidde het werk zich uit naar Amerika, Australië, Frankrijk, Zwitserland, In dia, Canada.... en naar een lange rij van andere landen, tot het in 1887 ook in Holland begon. Het eerste korps werd op Zondag 8 Mei 1887 geopend in een zaal in de Gerard Doustraat te Amsterdam, in welke zaal nu nog steeds de bijeen komsten van het Amsterdamse moeder korps worden gehouden. EEN HONGERIGE MAAG HEEFT GEEN OREN In zijn arbeid voor de redding van de zielen der mensen kwam William Booth, de stichter van het Leger des Heils, telkens weer te staan voor de sociale problemen van zijn tijd. En al heel spoedig was het zijn ervaring, dat als men de mensen wilde bereiken met de boodschap van het Evangelie, men ook iets moest doen voor de maat schappelijke nood, waarin velen van hen verkeerden. Op zijn eigen kern achtige wijze vatte hij deze ervaring samen in de uitspraak: „Een hongerige maag heeft geen oren.") d.w.z. tegen iemand, die honger heeft, moet je niet gaan praten, maar je moet hem te eten geven. Als hij gegeten heeft, kun je met hem praten. In zekere zin zouden wij kunnen zeggen, dat met deze uitspraak de ba sis gegeven is van het maatschappelijk werk van het Leger: de mens in stof felijke nood moet eerst geholpen wor den en pas daarna kan men trachten iets voor hem te betekenen in geestelijk opzicht. Terwijl deze geestelijke hulp dus het einddoel blijft van het maat- setui'uaeliik F^rk. staat om prar-tf^ redenen de Stoffelijke hulp voorop. Al spoedig had het Leger des Heils een wijdvertakt sociaal werk, dat voor al in omvang toenam, nadat William Booth in 1890 zijn beroemde boek „In Engelands donkerste wildernissen en de weg ter ontkoming" had gepubliceerd, dat een plan inhield tot bestrijding van de sociale nood in Engeland. Door de invloed van dit boek en het daaruit voortgekomen sociale werk van het Leger des Heils is de ontwikkeling op het gebied van de sociale wetgeving in Engeland in de negentiende eeuw en in het begin der twintigste eeuw be langrijk beïnvloed. DE BARRE WINTER VAN 1890 Ook in Nederland heeft men spoedig na het ontstaan van de eerste korpsen (evangelisatieposten) ingezien, dat men iets moest doen in de sociale nood hier te lande. Het eerste begin van het maatschap pelijk werk van het Leger des Heils in Nederland valt in de „barre winter van 1890". In deze winter moesten vele zwer vers buiten overnachten en werden dan 's morgens doodgevroren aange troffen op de banken in de stadsparken, onder de viaducten of in handkarren, waar zij de nacht hadden doorgebracht. Het Leger des Heils besloot hier iets aan te doen en begon dat is karakteris tiek voor het Leger met te doen „wat zijn hand vond om te doen", het stelde nl. zijn goed verwarmde bijeenkomst zalen aan de Lijnbaansgracht en op het Rapenburg te Amsterdam alsnachtver- blijven voor deze zwervers beschikbaar. Dit was echter een noodmaatregel en bracht geen oplossing. Vandaar dat men in October 1391 in de Haarlemmerhout tuinen het eerste permanente nachtasyl voor zwervers opende, waatf deze men sen niet alleen kosteloos onderdak voor de nacht, maar des morgens ook koffie en brood ontvingen. Daar het Leger des Heils de mensen niet alleen wil helpen, maar hen ook zo mogelijk in staat wil stellen voor zichzelf te zorgen, verbond De lijder aan suikerziekte is een merkwaardig iemand. Hij is patiënt en hij is geen patiënt. Hij is niet gezond en hij is ook niet ziek. En er zijn nogal wat lijders aan suikerziekte. Een stad als Amsterdam herbergt er al vijfduizend. In ons land lijden er op iedere 1000 personen vermoedelijk zes aan diabetes. Genezen kunnen deze mensen eigen lijk niet, maar wanneer ze zich stipt aan de hun voorgeschreven regels houden, voelen zij zich niet ziek en merken zij meestal niets bijzonders. Zij kunnen dan zonder enig gevaar een be roep uitoefenen. Ook lichamelijk werk kunnen zij dan doorgaans zonder be zwaar verrichten. In ieder geval is het overgrote deel der suikerzieken in staat voor zichzelf en voor hun gezin de kost te verdienen en ook in het verdere levensonderhoud te voorzien. GROTE VERLEIDINGEN Wanneer de leider aan suikerziekte zich niet stipt aan de hem gegeven voorschriften houdt, heeft dat in de regel geen directe gevolgen. Op de duur berokkenen zij zich daarmee echter grote schade, die allerlei zeer onaan gename gevolgen kan hebben. Dit is voor deze patiënten nu juist het verraderlijke. Ze leven tussen ge zonde mensen, die op voedingsgebied kunnen doen en laten wat ze willen. Zelf voelen ze zich in geen enkel op zicht ziek en onmiddellijke gevolgen heeft het meestal niet, wanneer ze het knellende juk van het vaak eentonige dieet eens afwerpen. Wie hier even over nadenkt, begrijpt aan welke verleidingen zulke mensen voortdurend bloot staan. BESPOT PIONIERSWERK In de Verenigde Staten van Noord- Amerika had men voor de laatste we reldoorlog al begrepen, dat hier proble men lagen, die om een oplossing vroe gen. Door de wetenschappelijke wereld werden aldaar toen al kampen georga niseerd, waar suikerpatiënten hun va- cantie konden doorbrengen. En dit niet alleen voor de gezelligheid of om deze mensen eens een pleziertje te gunnen, maar om hen in de gelegen heid te stellen hun gemeenschappelijke moeilijkheden te bespreken en weten schappelijke voordrachten over hun ziekte te kunnen volgen. Er is hierom destijds nogal eens schouderophalend gelachen. Men vond het gek. Thans is echter wel gebleken, dat de Amerikanen dit netelige vraag stuk met élan en op voortreffelijke wijze hebben aangepakt. Trouwens, „men" is er al weer aan gewend en nu het nieuwtje er al lang weer af is, gaat men er gewoon aan voorbij. In ons land kennen we de Nederland se Vereniging voor Suikerzieken, die na de bevrijding de voorlichting op dit ge bied met kracht ter hand genomen heeft. Door deze activiteit zullen meer en meer suikerpatiënten zich bewust worden van de gevaren, waaraan zij zich bootstellen, wanneer zij de hand gaan lichten met het voor hen opgestel de dieet en wanneer zij de mogelijk eveneens voorgeschreven insuline- inspuitingen gaan verwaarlozen. (Nadr. verb.) dr. H. G. v. d. Klaauw. blijven stil staan, maar met de noden van de tijd is meegegroeid. Het Leger des Heils in Nederland beschikt over jongenshuizen, meisjeshuizen, kinder huizen, tehuizen voor bejaarde dames en heren, chronische zieken en invali den, enz. In Rotterdam is een tehuis voor on gehuwde moeders, waar deze ook na de bevalling geruime tijd met hun kind kunnen verblijven en waar de kinderen eventueel tot hun vierde jaar kunnen zijn. Vanuit de barmhartigheidsposten gaan heilsofficieren uit voor hulp in de gezinnen. Ook is het Leger des Heils CO'.l vax" uv.' £.r<ji!C -t~oclaan^.i trcgïyii\a4fcllln.- gen. VOOR CHRISTUS EN DE MENSEN Op 2 Juli a.s. begint het Leger des Heils over de gehele wereld met een bijzondere campagne „Voor Christus en de mensen". Deze campagne wordt in gezet met openluchtacties in alle plaat sen ter wereld, waar Leger-korpsen zijn gevestigd. In die campagne zal in het bijzonder aandacht geschonken worden aan het gezin en de jeugd en ook zal meer dan ooit de nadruk worden gelegd op de prediking van het Evangelie op straat. Deze wijze van jubileumviering is karakteristiek voor het Leger des Heils, dat daardoor toont trouw te zijn aan zijn oorspronkelijke roeping, die het bij al zijn sociale arbeid nooit uit het oog heeft verloren. Het zoekt achter elke nood in de eerste plaats de mens en tracht die mens te winnen voor het Koninkrijk van God. Wij zijn ons bewnst dat U in deze dure tijd ieder dnbbeltje 3 x omdraait voor U het uitgeeft. DAAROM VOOR EEN of REPARATIE's natuurlijk naar Alleen verkoop: HOOFDSTRAAT 106 Opticiën sedert 1904 Speciale verbouwde moderne paskamer. WAGENINGEN. Om de aandacht van het publiek te trekken en in het kader van een z.g. tientjes-actie had de N.V. H. van Schuppen te Wageningen minia tuur vliegtuigjes in de etalages opge hangen die echte bankbiljetten van 10 gulden uitstrooien. Deze bankbiljetten bleven ook 's avonds en 's nachts in de etalage uitgestald liggen en dit trok Zaterdag een passerende jongeman der mate aan dat hij aan de achterzijde de winkel binnendrong en zelfs kans zag 17 van de bankbiljetten uit de etalage weg te halen. Iemand had hem echter in de winkel zien lopen en ook dat hij de tientjes weghaalde was niet onop gemerkt gebleven. De inmiddels ge waarschuwde politie kon zich toen de insluiper de winkel weer verliet, over hem ontfermen. BARNEVELD. Het bekende corps van de Huzaren van Boreel uit Amersfoort zal Dinsdagavond a.s. op de nieuwe markt alhier een uitvoering geven. De gymnastiekvereniging DOVES zal hier bij medewerking verlenen. BENNEKOM. De stichting Oud- Bennekom is van plan een oudheid kamer in te richten in het oude huisje aan de Hullenberglaan. Omdat de mid delen daartoe niet toereikend zijn is aan het gemeentebestuur verzocht een subsidie van f 750,per jaar te mogen ontvangen. B. en W. stellen de Raad voor deze subsidie te bepalen op f 500, per jaar, hetzelfde bedrag, dat ook de vereniging Oud-Ede elk jaar uit de ge meentekas ontvangt. WIJZE WOORDEN GENIE EN TALENT Het genie is de hoogste graad van het talent; het is het scheppende talent. (Ampère.)

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1955 | | pagina 1