Nieuwsblad voor Veenendaal Omstreken
JeugcUvoetbalcompetitie
van minstens 24 .elftallen
1
Nederlandse kinderen
in Frankrijk
MOET PARIJS WORDEN
AFGEBROKEN?
BRIL
MULDER
JU
Amerongen
Ederveen
Renswoude
Achterberg
Rhenen
Nieuws uit de
Omgeving
AGENDA
Or an je-Wit uit Eist won serie
wedstrijden in Rhenen
29e jaargang
WOENSDAG 13 JUKI 1955
No 52
Uitgave: „De Gelderse Vallei" Veenendaal
Verschijnt tweemaal per week in: Stichts en Gelders Veenendaal - Amerongen - Eist - Rhenen - Achterberg - O verberg - De Haar - Kade - Maanderbuurt - Ederveen - Renswoude - Scherpenzeel
I'
Een eerste prijs voor DOVO
Proefles
zonder onderwijzers
MOEDERTAAL GAAT SNEL VERLOREN
Drie millioen bewoners slecht gehuisvest
Slechts vijftien percent woont
normaal
J. F. TAK
ASSURANTIEKANTOOR
ALLE VERZEKERINGEN
HYPOTHEKEN EN
FINANCIERINGEN
Redactie en administratie:
Parallelweg 10 Veenendaal
Telefoon K 8385-2023 - Girono. 563427
Redactie: W. F. ter Hoeven
Advertenties en abonnementen
kunnen ook worden opgegeven by
de agentschappen van „De Vallei" in
de plaatsen van verschijning
DE VALLEI
ADVERTENTIES
Advertentieprijs per mm 12 cent
Speciale contractprijzen op aanvraag
Minimum per advertentie 3,60
Rubriek Vraag en Aanbod 110
woorden 95 cent, elk woord meer
7 cent
Familieberichten 15 cent per mm
Abonnementsprijs 1,55 p. kwartaal
Losse nummers 10 cent
Zoals bekend heeft de Veenendaalse
gemeentepolitie voor de weken van 25
Juli tot 20 Augustus een voetbalcompe
titie georganiseerd voor de Veenendaal
se jeugd van acht tot zestien jaar.
De termijn voor aanmelding tot deel
neming is intussen gesloten en geble
ken is reeds dat minstens 24 elftallen
Uit de verschillende straten en buurten
gevormd zullen kunnen worden.
Omtrent de samenstelling van het
wedstrijdprogramma volgen nog nadere
publicaties terwijl verder de leiders
van de jeugdelftallen persoonlijk be
richt over een en ander zullen ontvan
gen.
Er is nog een punt waarmee de orga
nisatoren te kampen hebben, dat is na
melijk een tekort aan scheidsrechters.
Zij die zich hiervoor of tijdens de mid-
WONING AAN DE VALLEISTRAAT
ONBEWOONBAAR
Burgemeester en wethouders van Ede
hebben de gemeenteraad voorgesteld
de woning Valleistraat 31 alhier, toe
behorende aan H. J. K. en bewoond
door J. B., onbewoonbaar te verklaren
aangezien herstelwerkzaamheden aan
deze woning financieel niet verant
woord zijn.
V.A.V.-SUCCESSEN IN ZEIST
De Veenendaalse Athletiek Vereni
ging VAV heeft Woensdag deelgenomen
aan door Fit in Zeist georganiseerde
wedstrijden.
Vooral op de 3000 meter hardlopen
kwamen de VAV-ers S. Drost en A. van
de Bovenkamp goed voor de dag door
respectievelijk als eerste en tweede aan
te komen.
De junioren waren eveneens goed op
dreef. J. Stuivenberg werd derde op de
100 meter.
daguren of gedurende de avonduren be
schikbaar willen stellen kunnen zich
bekend maken aan het bureau van po
litie in de Hoofdstraat.
De vacantie-voetbalcompetitie is dus
reeds in zoverre een succes dat over
deelneming niet te klagen valt.
W. VAN OJIK OVERLEDEN
In de ouderdom van ruim 81 jaar is
in de nacht van Zondag op Maandag
in zijn woning overleden de heer W. v.
Ojik, die ruim 40 jaar koster der Ned.
Herv. Kerk te Veenendaal is geweest.
GESLAAGD
De heer Vrieling, ambtenaar van de
buitendienst van de gemeente Veenen
daal, slaagde op het te Leiden gehou
den examen van het Instituut voor Be
stuurswetenschappen (Sectie gemeente-
financiën en belasting) voor Gemeen
te-Deurwaarder.
VEENENDAAL WINT HET
GVVV-TOURNOOI
Door Zaterdagavond in de finale van
het door GVVV georganiseerde voetbal-
tournooi, met 3—0 van VRC te winnen,
wist de Veenendaal-combinatie beslag
te leggen op de eerste prijs.
Ondanks deze 30 zege dient toch
gezegd, dat hier twee gelijkwaardige
ploegen in het veld kwamen. Alleen
heeft de Veenendaal-voorhoede, iets
meer doorzettingsvermogen en mis
schien ook iets meer geluk gehad.
Al direct in het begin bouwde VRC
enkele heel goede aanvallen op. Echter
zonder resultaat. In de 10de minuut
werd door foutief ingrijpen van de VRC
doelman van Koten, de bal door links
buiten van Ebben in het doel gewerkt,
10.
20 minuten voor het einde strafte
Bleijenberg een fout van de VRC-ach-
terhoede of 20. Juist voor tijd, maak
te Keiman aan alle onzekerheid een
einde, 30.
KOUSENHUIS „TEMPO" VERHUISD
Vrijdagmiddag heropende de heer
Van der Wee zijn Kousenhuis „Tempo"
in het pand Zandstraat 84.
Wie de vroegere behuizing gekend
heeft in het pand aan de overzijde en
dezer dagen het Kousenhuis „Tempo"
heeft opgezocht in zijn nieuwe home,
zal direct delen in het enthousiasme van
de heer Van der Wee over de wel zeer
ingrijpende verbetering welke met deze
verhuizing is bereikt.
Het vroegere pand was oud en reeds
jarenlang veel te klein. Behalve voor
wat betreft de ruimte, bestaat de grote
verbetering vooral hierin dat nu in een
fraaie en aantrekkelijke winkel, naast
de uitgebreide kousenreparatie-inrich
ting ook de verschillende andere arti
kelen van het Kousenhuis „Tempo"
eerst goed tot hun recht komen.
In het bijzonder complimenteren wij
de heer Van der Wee nog om de smaak
volle wijze waarop hij de winkel en ook
de etalage heeft weten in te richten.
LET OP HOOIBROEI
Nu een zeer groot deel van de hooi
oogst van de voorzomer binnen is, blijkt
het dat velen te haastig zijn geweest.
Het aantal broeigevallen is zeer groot,
veel te groot. De laatste dagen hoorden
we verschillende gevallen van hevige
broei, zo erg, dat men er niet af was
met het steken van een gat, maar zelfs
alles uit het vak moest verwijderen.
Een aantal gevallen van brand is reeds
vermeld in de dagbladen. Een „beetje"
broei is wel goed, hoort men vaak, de
koeien eten het hooi dan beter; er zit
meer smaak en reuk aan. Men bedenke
echter, dat dit alleen geldt voor licht
gebroeid hooi (niet boven 50° C.). Bij
hogere temperaturen gaat de smakelijk
heid achteruit, terwijl veel voeder waar
de verloren gaat, vooral eiwit. Door
zware hooibroei in de zomer zal de
krachtvoerrekening in de winter dan
ook aanzienlijk verhoogd worden. Re
gelmatig temperaturen bij broeiende
hooivakken is voor de boer van bijna
evenveel belang als bij zichzelf, indien
hij ziek is. Men houde dit goed in ge
dachten, want
's zomers zwaar broeien
is 't 's winters verfoeien. C.V.V.
Bij de tijdens de sportfeesten te Ede
gehouden voetbalwedstrijden behaalde
DOVO een le prijs, een grote verzilver
de wisselbeker.
De jongste leden uit het DOVO-gezin
de welpen, wilden voor hun oudere
broers niet onderdoen en kwamen ook
met een beker thuis, die als le prijs
werd veroverd in een onderlinge com
petitie, waaraan o.a. ook werd deelge
nomen door de verenigingen Veenen
daal, GVVV en Ede.
WAARSCHUWING
Het Hoofd van het Bureau Criminele
Voorlichting vestigt de aandacht op het
volgende.
Sedert kort tracht een aantal vreem
delingen, veelal per auto met buiten
lands kenteken, door listige handelin
gen coupons, doorgaans minderwaar
dige, stof voor in verhouding te hoge
prijzen aan de man te brengen. De
meesten hunner zijn Italianen, die zich
behalve van Italiaans vaak ook van
andere talen, o.a. Duits, bedienen. Zij
wenden o.a. voor, dat zij de stoffen, die
geïmporteerd zouden zijn, niet mee wil
len nemen naar het buitenland i.v.m.
douaneformaliteiten, ofwel, dat zij door
autopech of door andere oorzaken in
geldnood verkeren en dus gedwongen
zijn de stoffen te verkopen. Zij wak
keren de kooplust aan door o.a. aan
vankelijk zeer hoge prijzen te vragen
om daarna, aangezien zij de stoffen z.g,
kwijt moeten, de prijs aanmerkelijk te
laten zakken. Door toepassing van soms
met trucs gepaard gaande brandproe
ven wordt de kwaliteit aangeprezen.
Een ieder wordt aangeraden, alvorens
zaken met deze lieden te doen, zich in
verbinding te stellen met de plaatse
lijke politie.
CONCERT IN DE SINT ANDRIES-
KERK
Morgen, Donderdagavond komt Dé
van Oenen in de St. Andrieskerk zin
gen. Deze blinde sopraan zal van haar
prachtige stem doen genieten o.a. in
„Dank sei dir, Herr" en u ontroeren in
het zo bekende lied: „Neem Heer, mijn
beide handen".
Het NCRV-meisjeskoor o.l.v. Mees
van Huis zal, naast werken van Pur-
cell, Mendelssohn e.a., ook bewerkin
gen van de dirigent brengen over Ge
zang, 136, 214 en 221.
Verder zal de organist Stoffel van
Viegen Bachwerken spelen, Daarnaast;
vertolkte de organist van de Domkerk
nog enkele populaire orgelwerkers van
Purcell en Wesley.
De voortreffelijke samenwerking tus
sen Mees van Huis en Stoffel van Vie
gen is via de NCR V-uitzendingen al zo
dikwijls bewezen, dat verdere aanbe
veling overbodig is. Wij vermelden nog
dat dit concert 30 medewerkenden telt.
EDERVEEN EEN UUR IN DONKER
Waarschijnlijk doordat ter plaatse de
weg werd opengebroken werd de 10.000
volts hoogspanningskabel aan de Hoofd
weg beschadigd. Later is er naar men
aanneemt water bij gekomen waardoor
de kabel Vrijdagavond met een doffe
knal doorsprong.
Ederveen zat hierdoor intussen onge
veer een uur zonder stroom.
Illlllllllllllllllll
Heden Woensdag 13 Juli
(Op DOVO-terrein) 's avonds,
wedstrijd DOVOMariniers.
Zaterdag 16 Juli
(Terrein „Salamander") Harry
Kroeze's Motor-Kozakken.
VIS KAN ONBEPERKT GOED
BLIJVEN
Proeven met het bevriezen van vis
in het Experimentele Instituut van het
Departement van Wetenschappelijk en
Industrieel Onderzoek in Aberdeen
hebben uitgewezen dat vit, mits deze
werkelijk vers is, na bevriezing onbe
perkt kan worden geconserveerd. Er
wordt beweerd dat een drie jaar oude
tong verser smaakt na ontdooiing en
gekookt te zijn dan de meeste „verse"
vis die in restaurants wordt opgedist.
Het onderzoek op het Instituut richt
zich op het ogenblik voornamelijk op
de productie van een vriesinstallatie die
zo compact is dat zij op een moderne
treiler die verre tochten maakt, zoals
bijv. naar de Witte Zee en het Beren
eiland, kan worden geplaatst, zodat de
schepen daar kunnen blijven vissen
totdat zij een voldoende grote vangst
bijeen hebben zonder dat zij zich be
hoeven te bekommeren om de toestand
van de vis die zij aan het begin van de
tocht hebben gevangen. De staf van het
instituut is b.v. van een goed uitgerust
laboratorium voorzien en heeft acco-
modatie voor vier wetenschappelijke
werkers en een bemanning van zestien
koppen. De opslagruimten zijn speciaal
geïsoleerd en een er van is uitgerust
met het soort snelvriesinstallatie waar
van, naar men hoopt, alle lange-
afstandstreilers uiteindelijk zullen wor
den voorzien.
HOEVEEL RADIOLUISTERAARS
TELT NEDERLAND
Het aantal aangegeven radio-ont
vangtoestellen in Nederland bedroeg
per 1 Juli 1955 2.027.843 tegen 2.017.404
op 1 Juni 1955.
Op 1 Juni 1955 waren er 514.993 aan
geslotenen op het Draadomroepnet te
gen 513.751 op 1 Mei 1955.
WEINIG BELANGSTELLING
Het valt te betreuren dat er voor de
Zaterdagavond gehouden voetbalwed
strijd RenswoudeGVVV zo weinig be
langstelling bestond. Te meer daar de
opbrengst bestemd was voor de auto
tocht ouden van dagen. De totale op
brengst was f 83,36.
Wat, betreft de wedstrijd: Renswoude
heeft deze met 43 verloren. Toch was
GVVV beslist niet sterker dan Rens
woude, maar zij had Vrouwe Fortuna
wat meer mee. Het eerste half uur ken
merkte zich door een voortdurend of
fensief van de roodwitten. Dit over
wicht leverde in de 21ste minuut een
doelpunt op, gescoord door L. Stutvoet.
Renswoude maakte nu de fout van te
gaan denken „We winnen 't wel". Deze
veronderstelling bleek echter onjuist te
zijn, want voor de rust werd het zelfs
nog 31 voor GVVV. Na de thee pakte
Renswoude weer wat steviger aan en
het werd door doelpunten van G. Braak
33. Renswoude scoorde nog een vierde
doelpunt maar dit werd ten onrechte
wegens het niet passeren van de bal
van de doellijn afgekeurd. Twee minu
ten voor het einde kwam de beslissing
toen van de zijde van GVVV een vierde
doelpunt tot stand kwam. Einduitslag:
3—4.
Aan de openbare lagere school in
Eist moet een vacature worden ver
vuld. Het is in dergelijke gevallen
gebruikelijk, dat een geselecteerde
„ploeg" uit de sollicitanten in de
betreffende school voor een forum
de proeflessen geeft. Dit zou ook af
gelopen Maandagmiddag het geval
zijn. De burgemeester van Rhenen,
de wethouder van onderwijs, de in
specteur van het lager onderwijs en
het hoofd van de school hadden zich
tijdig in de klas geïnstalleerd om de
eerst in aanmerking komende on
derwijzer aan de tand te voelen.
Toen de heren geruime tijd hadden
zitten wachten op de eerste candidaat
en deze maar niet kwam opdagen,
toog men op onderzoek uit. Al ras
bleek, dat er geen enkele sollicitant
was komen opdagen.
Onverrichterzake zonder één
tand te hebben gevoeld keerden de
heren bezweet van de hoge mid-
dagtemperatuur naar het Rhe-
nense stadhuis terug.
Daar aangekomen bleek, dat de
sollicitanten waren opgeroepen voor
.de volgende dag!
Aan welke tand er toen is gevoeld
vermeldt de historie niet.
DE UITVOERING VAN „EXCELSIOR"
Zaterdagavond gaf de Achterbergse
gymnastiekvereniging „Excelsior" op
het terrein van Gebr. Van Laar aan de
Cuneraweg een uitstekend geslaagde
uitvoering.
Nadat de gymnasten, voorafgegaan
door de muziekvereniging „Kunst en
Vriendschap" het. terrein waren opge
marcheerd, sprak de voorzitter het ope
ningswoord. De leiding van de uitvoe
ring was in handen van de heer W.
Vaartjes en mej. C. van Barneveld. Het
programma bevatte niet minder dan
zestien nummers.
De oefeningen werden met grote be
langstelling door het publiek gevolgd
en door de gymnasten met groot
enthousiasme en toewijding uitgevoerd.
De behendigheids wedstrijden van de
jongens werden nog even gestoord door
een nieuwsgierige kip die maar niet van
het terrein te verjagen was. Zeer tot
vermaak ook van het publiek. Wij noe
men verder vooral nog de vlaggetjes
oefening van de neisjes terwijl ook de
adspirantdames uitstekende vaardig
heid toonden. Zijoogstten vooral suc
ces met hun hoepeloefening. De uit
voering werd o.m. bijgewoond door de
burgemeester van Rhenen en zijn echt
genote. „E::ceïs:s^ --kan op een goed
geslaagde uitvoering terugzien.
Aan het einde van de avond werd
afscheid genomen van de ere-voorzitter
de heer D. v. Bennekom, wegens diens
vertrek naar elders.
H.M. de Koningin heeft te IJmuiden
het nieuwe Hospitaal-Kerkschip „De
Hoop" officieel in dienst gesteld. Dit
geschiedde door het hü'sen van de vlag.
Luxor Theater
Van heden Woensdag t.m.
Donderdag de film „Gele Ter-
reur".
Miunntml'l'l
De seriewedstrijden, georganiseerd
door de Rhenense voetbalvereniging
Rhenus op de gemeentelijke sportter
reinen op „Candia" zijn Zondagmiddag
laat aan een einde gekomen. De vereni-
gin Oranjewit uit Eist is met de eerste
prijs naar huis gegaan. In de finale
boekten de Elstenaren een gelijkspel te
gen Rhenus, doch na verlenging moest
Rhenus het onderspit delven.
Reeds bm twee uur namen de wed
strijden een aanvang. Uchta speelde
00 tegen Oranjewit. Nadat aan iedere
kant drie strafschoppen waren geno
men, bleef de stand gelijk, namelijk
33. Het lot moest toen de beslissing
brengen en Oranjewit was de gelukkige
De Elstenaren hadden zich op die wijze
een plaats in de finale weten te ver
schaffen.
Rhenus moest er toen nog om vech
ten. Dit gebeurde in de volgende
wedstrijd, namelijk tegen C.H.R.C. 2 uit
Renkum. Rhenus nam na ongeveer een
kwartier spelen de leiding door een
prachtige kopbal van rechtsbuiten Van
der Horst. Na rust belandde de door G.
Donselaar genomen corner rechtstreeks
in de touwen, 20.
Na deze twee wedstrijden werd on
middellijk de finale gespeeld, tussen
Rhenus en Oranjewit. Het bleef voor
de rust voorlopig beperkt tot een paar
gevaarlijke schoten tegen de paal aan
weerskanten. De eerste mooie aanval
kwam van Rhenus. Rechtsbuiten Van
der Horst werd echter zo hardhandig
in de rug aangevallen, dat de scheids
rechter een vrije trap toekende. Deze
werd door Tollenaar naast geschoten.
Hoewel Rhenus sterker bleef, kwam
het succes aan de andere kant. De
Oranjewit-linksbinnen kreeg een vrije
schietkans voor het Rhenus-doel en
passeerde Ter Burg 01. Ook na de
thee bleef Rhenus sterker, doch pech
over pech overviel de groenwitten. Toch
wisten de gastheren nog een gelijkspel
uit het vuur te slepen door Van der
Horst, die de Elsterse doelman om
speelde en de bal in het verlaten doel
deponeerde 11. Met deze stand brak
het einde aan. Na verlenging won
Oranjewit met 10 en legde daarmee
beslag op de eerste prijs.
In café de Driehoek reikte de voor
zitter van Rhenus, de heer H. Laheij,
de prijzen uit. De gehele uitslag was
als volgt: 1. Oranjewit (Beker); 2. Rhe
nus (Beker); 3. Uchta (Ochten) krans en
4. C.H.R.C. 2 - Renkum (medaille).
METEOOR OP RADARSCHERM
De meeste meteoren, die in de atmo
sfeer van de aarde verzeild raken, heb
ben een diameter van slechts een tiende
gedeelte van een millimeter. Ze laten
echter een geïoniseerd spoor achter, dat
dikwijls de lengte van 15 km bereikt en
op welke ionisering de radar-impulsen
reageren. Daardoor kan zelfs een enkele
meteoor op een radarscherm worden
waargenomen.
AUTOBUSDIENST
EDE—PLANKEN WAMBUIS
De Ned. Buurtvervoer Maatschappij
heeft vergunning gekregen tot het ge
durende de zomermaanden onderhouden
van een autobusdienst vanaf het sta
tion Ede naar de uitspanning Planken
Wambuis, halverwege Arnhem.
Van Maandag 11 Juli tot en met 15
September zullen dagelijks vier bussen
meen en terug naar Planken Wambuis
rijden. De vertrektijden van station
EdeWageningen zijn 9, 11, 14 en 18
uur. Vertrek van Planken Wambuis 9.30
11.30, 14.30 en 18.30 uur. Op de heen
reis wordt de volgende route genomen:
Stationsweg, Maandereind, Grote straat
Bergstraat, Arnhemseweg, Rijksweg. Op
de terugreis gaat de route van de
Bergstraat langs Bunschoterweg, Bos
poort, Amsterdamseweg, Telefoonweg
en Stationsweg. De tussenliggende hal
ten zijn: Mechelse Kuil, Hotel De Gin-
kel, Hotel De Langenberg, gemeente
huis en Markt.
ER WAS EENS EEN DICHTER
De beroemdste Portugese dichter,
Luis de Camoes, werd naar de Portu
gese bezitting Macao, bij Hongkong,
verbannen omdat hij, de toen nog on
bekende, teveel hield van een adellijke
senora.
Voor de aankomst van zijn schip leed
dit schipbreuk. Zwemmende moest Ca
moes trachten de kust te bereiken.
Daarin is hij blijkbaar geslaagd, want
hij is eerst vele jaren daarna door zijn
gedichten beroemd geworden.
Behalve dichter moet hij echter ook
een flink zwemmer zijn geweest. De
historici beweren n.l. dat hij geduren
de deze gevaarlijke zwemtocht zijn
nieuw gedicht ter verheerlijking van
zijn senora in de ene hand omhoog
hield.
NIEUWE POSTCOMMANDANT
RIJKSPOLITIE
In verband met het vertrek van de
postcommandant van de rijkspolitie ter
standplaats Achterberg gemeente Rhe
nen kunnen wij mededelen, dat tot op
volger is benoemd de wachtmeester le
klasse Van de Haar, thans werkzaam in
Willeskop.
NIEUW BOUWPROJECT IN
UITVOERING
Aan de Prins Bemhardstraat te Rhe
nen is een Gooise Bouwcombinatie be
gonnen met de bouw van een vijftiental
eengezinswoningen. De huizen worden
gebouwd in blokken van drie, zodat er
in totaal vijf blokken zullen verrijzen.
Inmiddels zijn de bouwplanken uitge
zet.
BEDANKT
Ds. A. J. Jorissen te Wilsem, op wie
door de Ned. Herv. Gemeente van Rhe
nen een beroep werd uitgebracht, heeft
dit niet aangenomen. Genoemde predi
kant heeft Oudshoorn gekozen.
MOTORRIJDER GEWOND BIJ
BOTSING
Onderaan de Nieuwe Veenendaalse-
weg te Rhenen vond Zondagmiddag
een verkeersongeval plaats, waarbij een
automobilist en een motorrijder waren
betrokken.
De motorrijder, afkomstig uit Maar
tensdijk, reed met een collega-wegge
bruiker in de richting Utrecht, toen een
automobilist vanuit de gemeente Lien-
den, komende vanuit de richting stad,
plotseling de Nieuwe Veenendaalseweg
opreed. De eerste motorrijder kon de
auto nog juist ontwijken, doch de twee
de reed er bovenop. De man werd zo
danig gewond, dat hij door sergeant
majoor Lodder van het Rode Kruis naar
zijn woning moest worden vervoerd. De
materiele schade was groot.
R. J. VAN TIL TEN GRAVE
GEDRAGEN
De heer R. J van Til, die op zulk een
noodlottige wijze ten gevolge van een
verkeersongeval op de Herenstraat te
Rhenen om het leven kwam, is Vrijdag
middag op de Algemene Begraafplaats
onder grote belangstelling ter aarde be
steld.
In de aula voerde Ds. N. Kooreman
van de Ned. Herv. Gemeente het woord,
waarna de zangvereniging „Euphonia",
waarvan de overledene bestuurslid was,
de laatste koraal van de Joh. Passion
ten gehore bracht.
Een zoon van de overledene dankte
voor de betoonde belangstelling.
RHENENSE HENGELAARS OP DE
TWEEDE PLAATS
In de gemeente Wageningen vonden
Zaterdagmiddag onderlinge hengelwed-
strijden plaats tussen de verenigingen
uit Rhenen, Wageningen, Ede en Ren
kum. Stond Rhenen voor de eerste maal
op de derde plaats, ter gelegenheid van
deze tweede ontmoeting in dit gecom
bineerde competitie-tournooi wisten de
leden van „De Voorn" zich op te wer
ken naar de tweede plaats. Na twee
wedstrijden is de stand als volgt: 1.
Wageningen met 647 gram; 2. Rhenen
met 619 gram; 3. Ede met 519 gram en
4. Renkum met 264 gram.
Afgelopen Zondag werd er tevens aan
het concours te Tiel deelgenomen door
*24 leden. Er viel met de Rhenenaren
niet te spotten. Zij haalden er de 3e, 4e,
8ste en 11e prijs weg.
Tevens zij nog vermeld, dat zij die
wensen mee te gaan naar Kampen op
27 Juli, zich ten spoedigste dienen op
te geven.
OOGST VAN DE STRAAT
Aan het bureau van politie te Rhenen
werden gedurende de afgelopen week
de volgende voorwerpen aangegeven als
gevonden:
Blauw groene capuchon van regen
jas; kam en zonnebril; imitatie gouden
armband; blauwe plastic regencape en
idem ceintuur; lederen lasjas; broche
voorstellende twee druiventrosjes; bl.
alpinomuts; gouden ring met rose ste
nen (zegelring).
Verloren: geruite ceintuur en sjaal;
notitieboekje; groen klambandje met
chemische aantekeningen; bos met sleu
tels; rood met groen geblokte tas inh.
paar rood bruine herenschoenen en een
paar witte damesschoenen alsmede di
verse kledingstukken; Agfa-fototoestel
in lichtbruin etui; grijze kinderjas;
jongensjas; jonge witte haan; bril met
donker montuur; zonnebril; rode porte-
motnnaie inhoudende 50 a 60 cent;
broche; beige gummi-regenjas; rose
ceintuur van een japon.
(Van onze Parijse correspondent)
Het is opmerkeiyk hoe snel de Nederlandse kinderen in Frankrijk hun moeder
taal verleren. Ook al biyven de ouders onder elkaar en tegen de kinderen Neder
lands spreken dan toch blijkt, dat de kinderen na enige jaren al prefereren om
Frans te spreken. Men behoeft slechts een bezoek te brengen aan de Nederlandse
gezinnen in Frankrijk om een en ander te ontdekken. De totale en finale ver
fransing hunner kinderen brengt voor de ouders echter problemen mee.
FRANS IN VIER MAANDEN
De grote ontdekking in het leven der
nieuwkomers is altijd, dat hun kinderen
in vier maanden tijd vlot Frans spreken.
Het contact met hun Franse vriendjes
en het schoolonderwijs slokken de klei
ne mensjes geheel op. Spelenderwijs en
zonder enige inspanning, ook zonder
dat er een boek bij te pas komt, leren
ze de Franse taal spreken en verstaan.
Toen we hier zelf zeven jaren geleden
kwamen wonen was onze oudste precies
zeven jaar. Zijn zusje zes, z'n broertje
twee en z'n kleinste zusje twee maan
den. Het was Mei 1948. Aangezien de
vacanties reeds einde Juni begonnen,
oordeelden we het niet nodig hem nog
naar school te sturen. Nog dezelfde dag
vond hij vriendjes in het dorp en acht
dagen later ging hij alleen boodschap
pen doen. Toen op 1 October het onder
wijs weer begon, bleek hij niet de min
ste moeite te hebben om de lessen te
volgen. Hij ging normaal naar de vol
gende klas, waar hij zich spoedig op
werkte tot nummer één inFrans.
Zijn zusje sneed van hetzelfde laken
een pak. De twee jongsten spraken na
tuurlijk al Frans voor ze naar school
gingen. Het moet u echter ook verwon
deren, dat de twee oudsten ook tegen
elkaar al na zes maanden verblijf in
Frankrijk Frains begonnen te praten en
zelfs in hun dromen Franse verhalen
gingen vertellen. Onze oudste zit nu in
de tweede klas van het gymnasium,
waar hij ook weer de eerste in Frans is,
tevens de eerste in Latijn en vanzelf
sprekend ook de eerste in Duits» In de
leeftijd van vijf, zes, of zeven jaar le
ren de kinderen in vier maanden tijd
een vreemde taal. De Amerikanen,
Duitsers en Italianen in Frankrijk heb
ben dezelfde ervaring.
IK LIEPTE MORGEN
In eenzelfde tijdsbestek beginnen ze
in het Frans te denken en aangezien ze
in deze taal voortdurend onderwijs
krijgen en hun kennis van de eigen
taal beperkt blijft tot hun uitgangspunt
ontstaat er al spoedig een periode,
waarin ze met verhalen voor de dag
komen als het volgende:
„Ik liep naar boulanger, die me een
mooi livre preteerde. Toen ik de cóte
descendeerde, rencontreerde ik Claude
met een nieuwe velo, heel fijn bleu en
acht vitesses
Toen we hier acht maanden woonden
nam ik de twee oudsten mee naar een
circus waar een acrobaat allerlei toeren
stond te maken. Omdat de Fransen voor
kluiven en beenderen hetzelfde woord
hebben vroeg mijn zoontje me: „Heeft
die man geen kluiven, papa?"
Ook als men hen Nederlandse boe
ken laat lezen en les geeft in de Neder
landse taal blijven ze hopeloos sukke
len met de klankveranderende werk
woorden, met de vervoeging der werk
woorden. Honderdmaal verzuchten ze,
dat Nederlands een zeldzaam moeilijke
taal is en dat Frans veel gemakkelijker
is. Zodra vader en moeder een woordje
Frans spreken pogen de kinderen de
conversatie in het Frans te voeren. Vele
Nederlandse ouders hebben hieraan hun
kennis van de taal te danken, maar de
kinderen verwijderen zich steeds meer
en verfransen steeds sterker.
MOEILIJKHEDEN
Er komen moeilijke ogenblikken voor
de ouders als de kinderen volwassen
zijn geworden en nog slechts bij uitzon
dering Nederlands spreken. Ze brengen
Franse vrienden en vriendinnen over
de vloer, later komen ze met een Fran
se verloofde thuis. Men maakt kennis
met de Franse schoonouders en vooral
als moeder geen extra inspanning
heeft geleverd en beslist Frans heeft
geleerd, breken er nu voor haar moei
lijke ogenblikken aan, omdat de taal
een scheidsmuur optrekt. Ze voelt de
afstand tussen haar en de kinderen
groter worden. Ze kan de conversatie
niet volgen en als dan straks haar klein
kinderen geen woordje Nederlands
meer spreken voelt ze zich heel onge
lukkig. Vader brengt het er in het alge
meen wel beter af, omdat hij in zijn
beroep gedwongen wordt Frans te
spreken.
We hebben gezien hoe ongelukkig
vele Nederlandse moeders in Frankrijk
zich gevoelen wegens de taalmoeilijk
heden en daarom zouden we vooral de
vrouwen op haar hart willen drukken
(Van onze Parijse correspondent)
We weten allemaal, dat de huisves
ting van de Pary zenaren wel een en
ander te wensen overlaat, maar nim
mer hadden we durven denken, dat de
situatie zo ernstig was als thans blykt
uit een onderzoek, ingesteld door het
instituut Dourdin. Drie millioen Pary-
zenaars zyn onvoldoende gehuisvest en
met recht kan de vraag worden gesteld
of het niet beter is Parys af te breken
en een nieuwe stad te bouwen.
Van de 3.520.000 Parijzenaars, die on
dervraagd werden (de gezinshoofden,
die maandelijks 2000 gulden te verteren
hebben werden niet in het onderzoek
betrokken) blijken er 2.956.000 gebrek
te hebben aan ruimte en/of aan com
fort. Niet minder dan 77% der Parijze
naars beschikt niet over het minimale
comfort van een keuken, een w.c., een
wastafel en electriciteit, gas en water
leiding en zeven percent, die er wel
over beschikken hebben gebrek aan
ruimte. Toch hebben de vragenstellers
beslist geen overdreven maatstaven
aangelegd: vijf kamers voor 7 en 8 per
sonen; vier kamers voor 5 en 6 perso
nen; twee kamers voor drie personen
en 1 kamer voor 1 en 2 personen.
De helft van de Parijzenaars, die niet
over het minimale comfort beschikken
hebben tevens te weinig kamers. Nog
ongeveer tweehonderdduizend gezin
nen blijken er hier te wonen in te
weinig ruimte zonder beschikking over
waterleiding en een w.c. en keuken. Wat
overigens electriciteit, waterleiding en
gas betreft is de situatie niet onbevre
digend: 99% der woningen heeft elec
triciteit; 87 heeft gas en 83 water
leiding.
Hoe nijpend en remmend het ruimte
probleem is blijkt wel uit het feit, dat
slechts 7,5% der Parijse gezinnen over
vier kamers beschikt. Een derde deel
van de gezinnen moet het met één ver
trek doen; 38% heeft een woning van
twee kamers en 18 zit samengedrukt
in drie kamers. Slechts vier percent der
Parijzenaars heeft de beschikking over
gezinswoningen van vijf tot acht ka
mers. De bekrompenheid der huisves
ting, welke uit deze cijfers blijkt wordt
nog duidelijker, indien men weet dat
267.000 gezinnen van de 363.000, die in
één kamertje women, uit drie of meer
personen bestaan.
ZEVEN TRAPPEN OP
ZEVEN TRAPPEN AF
Deze cijfers geven nog slechts de „of
ficiële zijde" van het leed. Er zijn ge
zinnen, bestaande uit man, vrouw en
vijf kinderen, die het moeten doen met
één kamertje van zestien vierkante me
ter op eenzevende étage en
niet altijd is daar waterleiding en gas.
de taal te leren voor ze emigreren, want
in Australië, Nieuw-Zeeland en Ameri
ka komen ze voor dezelfde narigheden
te staan.
VREEMDE ONTDEKKINGEN
Wij zijn (gelukkig) nog niet zo ver,
dat onze kinderen verloofden meebren
gen, maar we moeten al wel herhaalde
lijk ervaren, dat de kinderen zich scha
men als hun moeder Frans spreekt. We
zijn ook zo ver, dat we ons moeten in
spannen om hen in hun Franse conver
satie te kunnen volgen. Soms komen ze
met spannende, ingewikkelde verhalen
thuis die dermate rap en enthousiast
worden verteld, dat moeder ze niet of
nauwelijks kan volgen. Als de kinderen
dan genoodzaakt worden het relaas in
het Nederlands over te doen staan ze
dusdanig te stuntelen, dat het ver
moeiend is het aan te horen. We pogen
steeds de leemten in hun Nederlands
vocabulair aan te vullen, doch consta
teren daarbij, dat zij een Nederlands
woord even moeilijk kunnen onthouden
als wij een Frans woord. Indien ze Ne
derlandse boeken lezen is het opmerke
lijk voor hoeveel woorden ze naar de
(Franse) betekenis vragen om het zins
verband te kunnen begrijpen. Ons
meisje bleek niet te weten wat een ezel
is en de oudste jongen stond verbaasd
te horen, dat een padvinder gelijk is
aan een Franse scout.
„Idioot," zei hij, „het scoutisme heeft
toch niets te maken met padden vin
den?"
„Hoe bedoel je dat?"
„Wel schildpadden ga je toch niet
zoeken."
Mijn vrouw zal er nooit in slagen om
der aarzelen uit te spreken, maar onze
der aarzelen uit te sproken, maar onze
oudste dochter moet zich in bochten
wringen om „blindedarm" te kunnen
zeggen.
Onze thans negenjarige Piet, waar
van ze hier natuurlijk al lang een Pier
rot hebben gemaakt, heeft de (voor
hem) ideale oplossing gevonden: hij
spreekt uitsluitend Frans en om het zijn
moeder en oma te vergemakkelijken
levert hij er de vertalingen van de
woorden bij, want hij weet, dat als hij
in Nederlandse zinnen poogt te spre
ken. niemand hejxukan verstaan.
Zodra men buiten de hoofdstad komt
wordt de comfort-coëfficient bovendien
veel ongunstiger. Op twintig kilometer
vindt ge al welvarende dorpen zonder
waterleiding. Het is evenmin een uit
zondering als hier slechts twintig per
cent der gezinnen over een w.c. be
schikt. En het is evenmin een uitzon
dering als de helft van deze huizen al
tien jaren geleden onbewoonbaar had-
moeten worden verklaard.
Moet Parijs worden afgebroken?
Dan moeten ook de omliggende dor
pen opnieuw worden gebouwd.
Iets zal er moeten gebeuren, want het
bouwschema van thans is niet in staat
de achterstand in te lopen, laat staan
de bevolkingsaanwas op te vangen.
Voor
een
goede
Leverancier aan ALLE
ZIEKENFONDSEN
Tel. 2576 - Hoofdstr. 06- Veenendaa
LUNTEREN. In de week van 16 tm.
23 Juli wordt alhier een feestweek ge
houden georganiseerd door vier plaat
selijke verenigingen. Een van de meest
aantrekkelijke onderdelen van deze zo-
merfeestweek is een openluchtbazar.
LUNTEREN. Dezer dagen is de uit
kijktoren op de Galgenberg weer da
gelijks voor het publiek opengesteld.
Voorheen was de koepel alleen 's Zon
dags te beklimmen. De openstellingsuren
zijn nu dagelijks van twee tot vijf uur.
LEERSUM. Ini het kader van de vie
ring van het 25-jarig bestaan der S.V.
„HDS" alhier, zal Zaterdag 16 Juli a.s.
een grote openlucht-gymnastiekuitvoe-
ring worden gegeven waaraan mede
werken de dameskampioen van Neder
land, mevr. Lens-Gerretsen en de he
renkampioen Klaas Boot, het dames
keurcorps van de Stichtse Turnkring
w.o. mej. Corrie van Barneveld uit
Veenendaal, alsmede het herenkeur
korps van de Kring.
WIJZE WOORDEN
DE TEDERE BAND
Wat echtgenoten innig verbindt
dat is een tedere band, die heet
Vertrouwen.
(Jos. Ritter von Weilen.)
KERKEWIJK 167 -TEL.2860 -VEENENDAAL
