HANDELS
AVONDSCHOOL
KUIKENS
STATIONSASSISTENT
EN WEGWERKER
Broederij „Schoonoord
N. v. d. Haar
Dc Reus van
Veenendaal
-de CANADESE ERFENIS-
Kom jong bij „D.S."
dan is je toekomst verzekerd
Wist IJ?
Elastieken Kousen,
Buik- en Breukbanden
HENNY JANSEN
VOOR
BEGRAFENISSEN
MET AUTO'S
zijn wij thans speciaal
ingericht
Wed. A. W. DE HAAS
Kantoor Rhenen
der Nutsspaarbank
WAGENINGEN
Gaat U Trouwen?
Garage LEE WIS
Coöp. Boerenleenbank „Veenendaal"
DE SPAARBANK VOOR IEDEREEN
Aangifte Leerlingen Mulo A en B
Vóór 1 September a.s.
Eerste Edese Avond-Mulo Ede
Technische School - Wageningen
DE N.V. NEDERLANDSCHE SPOORWEGEN
Arbeidsvoorwaarden
Drogisterij PAUL GROENEVELD
VEENENDAAL
De nieuwe cursus van de Veenendaalse
Handelsavondschool vangt aan op
DINSDAG 6 SEPTEMBER A.S.
's avonds om 7 uur.
Lesgeld ƒ3,per maand
of wel 7 cent per lesuur.
Ervaren WINKELJUFFROUW,
Hulshoudster/Dienstbode
Fa. L. HEY, Veenendaal
MUNNIKENWEG 42
Pehavee Tricotagebedrijf
CONFECTIE-ATELIERS
Vijgendam 1 3 - Veenendaal
WOON
GELEGENHEID
Voor
Auforij lessen
Autoverhuur
N.V. NEDERLANDSE
BUURTVERVOER MIJ
ZEIST
voor standplaats RHENEN
Enige Monteurs en Hulpmonteurs
Koninklijke Sajet- en Vijfschachtfabriek v.h. Wed.
D. S. van Schuppen en Zoon, N.V. - Veenendaal
FEUI LLETON
Dat wij ook erkend Ban-
dagi st en Ziekenfonds
leverancier zijn voor:
Wij kunnen U praktisch
alle maten en soorten uit
voorraad leveren.
Afwijkende maten binnen 24 uur
Let vooral op prijs en kwaliteit!
Drogisterij en Fotohandel
Apoth.ass. - Zandstraat 7
Telef. 2.4.7.2. - Veenendaal
Moderne ltfkauto en nieuwe
6-8 pers. auto's disponibel
N.V. Wh Fa.
Acacialaan 2 - Rhenen
Telef. 424 - Giro 649543
Geopend van 912 uur
en van 23 uur. Zater
dags van 911 uur. Vrij
dagsavonds van 78 uur
Rentevergoeding
tot 10.000,— 2*U
daarboven Vlt'lt
Onze nieuwe Bruidsauto
staat klaar.
Nieuweweg 41 - Tel 2535
Hoogstraat 15 - Telef. 2354 - Postrekening 380265
Verstrekt:
Hypotheken Voorschotten Credieten
Uitgifte van:
Spaarbankboekjes (direct opvraagbaar)
Spaarcontracten en 3Spaardepositobrieven
Kantooruren: Dagelijks van 912.30 en van
24 uur (Zat. 912.30). Donderdagavond 78
uur. Te Achterberg iedere Woensdagmorgen
van 912 uur in „Bethel".
dagelijks aan de school na 8 Augustus.
Opleiding door H.H. examinatoren.
Stationsweg 45 - Telefoon 8293
Aangesloten bij de Ver. v. Avond-Mulo-
scholen in Nederland.
Wij verwachten de 2500 ste candidaat. die f. 100 zal
worden aangeboden, te besteden aan lesgeld op onze
school. Ook de 5 daarop volgende inschrijvers ont
vangen een aardige verrassing.
V.M.T.O/U.L.N.Q.-cursus
1. 2-jarige avondcursus Voorbereidend Middelbaar
Technisch Onderwijs, opleidende voor het Bewijs
Algemene Ontwikkeling (O.B.A.O.) en voor het
toelatingsexamen van middelbare technische scho
len.
2. 1-jarige avondcursus voor Uitgebreid Lager
Nijverheidsonderwijs, aansluitende aan bovenge
noemde 2-jarige V.M.T.O.-opleiding. Doel van
deze cursus: Vooropleiding tot de studie voor
bouwk.opzichter. constructeur, scheepswerktuig-
kundige. toelatingsexamen M.T.S. enz.
De cursussen lopen van 1 September - 1 Aug.
wekelijks 3 avonden van 2ll% uur.
Inschrijving van leerlingen op Vrijdag 26 Aug.
a.s. des avonds le 7.30 uur.
In verband met de gewijzigde opleiding zal te 7.30 uur
een nadere toelichting worden gegeven alvorens de
gelegenheid tot aangifte wordt opengesteld.
Voor de thans nog lopende U.L.N.O.-cursus is aan
melding van leerlingen voor het 2e leerjaar nog mo
gelijk. Het B< stuur.
heelt in het gehele land plaatsingsmogelijkheid voor
jongemannen in de betrekkingen van
Solliciteren kan ieder, die
goed gezond is
volledig lager onderwijs heeft genoten
20 jaar of ouder, doch nog geen 31 jaar is.
(In speciale gevallen kan van de maximum leeftijds
grens worden afgeweken).
aanvangsbezoldiging ƒ3180,— per jaar in da
1e loonklasse na het bereiken van de 23-jariga
leeftijd
extra beloning voor nacht- en Zondagsdienst
voordelige reismogelijkheden
kosteloze dienstkleding
tegemoetkoming in pensionkosten
spoedige aanstelling in pensioengerechtigde dienst
Stationsassistenten kunnen het o.m. brengen tot
rangeerder, ladingmeester of seinhuiswachter;
wegwerkers kunnen worden bevorderd tot voor
werker, onderploegbaas, ploegbaas.
CSollicitaties te richten aan het Inspectiebureau dar
ta Utrecht (boven bet station), waar dasgawanct nadar* I
inlichtingen worden verstrekt. J
ciïmetica
AIM)ER HOOG
Alleenverkoop
Patrimoniumlaan 10 - Tel. 2424 - Veenendaal
DIRECTEUR DR. J. G. THOOMES
Weet U, dat dit een gemakkelijke manier is, om in
het bezit van het Middenstandsdiploma te komen?
Aanmelding van nieuwe leerlingen voor alle
klassen bij:
Bureau V.W.V., Hoofdstraat 98, Tel. 2763.
A. Augusteyn, Kerkewijk 9 Z., Veenendaal.
Ant. de Ruiter, Hoogstraat 12, Veenendaal.
GEVRAAGD voor direct:
bekend met textielvak, boven 23 jaar.
En bekwame
Klein gezin met 2 schoolgaande kinderen. Hulp van werkster
aanwezig. Goede zelfstandige positie. Hoog salaris. N.H. of
G.G. Soil, aan
Steeds leverbaar KUIKENS van
2 tot 14 dagen oud.
Telefoon 2823 Veenendaal
In onze
kunnen nog enige plaatsen bezet worden.
Ook leerlingen vanaf 15 jaar en jonge vrouwen die wat voe
len voor de naai- en knipvakken, kunnen hiervoor in aan
merking komen.
Wie prettige, leerzame en schone werkzaamheden
wil verrichten (geen handwerk) tegen een aan
trekkelijk loon en goede sociale voorzieningen
kan verder inlichtingen ontvangen tijdens de werk
uren aan ons adres
Eventuele buskosten worden door ons vergoed*
GEVRAAGD per 1 Oct.
in Veenendaal
met of zonder pension voor
jonge vrouw w.b.h.h.
Brieven worden gaarne inge
wacht onder nr. 2494 aan het
bureau van dit blad.
met en zonder chauffeur
Gelderland 2 VEENENDAAL
Telefoon 2238
Voor spoedige indiensttreding kunnen worden geplaatst
kennis van auto-dieselmotoren strekt tot aanbeveling. Leeftijd tot
40 jaar.
Persoonlijke aanmelding op Woensdag 24 Aug. 1955 op het
Hoofdkantoor, Utrechtse weg 88 te Zeist tussen 10.00 en 11.00 uur
Eventuele schriftelijke solli
citaties te zenden aan de
Algemene Dienst N.B.M. te
Zeist. Utrechtseweg 88.
Bij de Koninklijke Scheepjeswol Fabrieken zijn zoveel afdelingen en soorten
werk, dat alle jongeren daar een toekomst kunnen vinden naar hun hart, naar hun
kunde en geaardheid!
RUIME, PRETTIGE LOKALEN
UITSTEKENDE SOCIALE ZORG
OPNAME IN PENSIOENFONDS
GRATIS MEDISCHE CONTRÖLE
REISKOSTEN-VERGOEDING
VELE PERSONEELS-CLUBS
PERSONEÉLS-A VONDEN
ELK JAAR SAMEN OP REIS
Kom eens praten op de Personeels-
Afdeling van D.S. van Schuppen, de
Koninklijk^ Scheepjes wol Fabrieken.
Na een degelijke, vlotte (en betaalde!)
opleiding, is een uitstekend loon ver
zekerd.
Ouders! Komt met Uw kinderen mee: U kunt de lokalen be
zichtigen, waar Uw zoon of dochter aan het werk kan gaan.
(Vervolg van pagina 1.)
Godt noch menschen gevreest hebben."
Hij noemt hen „grouwelijcke, brutale,
wreede, onkuysche en heylooze men
schen", alsof hij hen persoonlijk gekend
had! Het oudheidkundig onderzoek en
het daarbij gevonden sierlijke aarde
werk heeft wel anders geleerd. Ook
heeft het de reuzen naar het rijk der
fabelen verwezen. De hunebed- en graf-
heuveldoden hadden onze gemiddelde
lengte.
Het te Veenendaal gevonden lijk is
m.i. öf een begravene óf een verdron
kene óf een bouwoffer. In vóórchriste
lijke tijden liet men in West-Europa de
doden in een moeras zinken, liggend in
in een boomkist of schip. Men ver
zwaarde het met stenen of plaggen op
een vlechtwerk. In Slichtenhorsts tijd
dacht men nog niet aan archeologisch
onderzoek en lette dus niet op de plaats
van een veenlijk, op de laag waarin het
voorkwam, op resten van hout of
vlechtwerk e.d.
De Veenendaalse dode droeg een os
senhuid in plaats van een mantel, zegt
Van Slichtenhorst, als een tweede Her
cules. Hij zinspeelt hier vermoedelijk op
een van de twaalf werken van Hercu
les, n.l. het doden van de Nemeïsche
leeuw, die hij de huid afstroopte, waar
mede hij zich als een zegeteken be
kleedde. De ossenhuid is m.i. niets an
ders dan de oorspronkelijke kledij. On
der heel groot voorbehoud denk ik aan
een z.g. bouwoffer. Heel jammer is het
dat Van Slichtenhorst niet de plaats in
„het Rheensse veen" noemt. Bij het
bouwen van een, laat ons zeggen, cul-
tusplek, werd vaak een kind of vol
wassene geofferd. Ook bij het leggen
of liever het verleggen van grenzen.
Werd het bouwoffer verzuimd, dan
volgde volgens het volksgeloof als straf
de verschijning van een brandend mens
of dakschoof: een mensengedaante zon
der hoofd. Het slachtoffer dat onder het
bouwwerk of de grens werd begraven,
werd eerst het hoofd afgeslagen. Aan
gezien het Veenendaalse lijk mèt het
hoofd werd gevonden zal hier wel geen
sprake zijn van een bouwoffer. De ge
dachte hieraan leeft nog voort in onze
omgeving n.l. bij Ede op de grens, lo
pend van de Bosbeek naar de Amster
damse weg, waar de lichtende ge
daante nog des nachts verschijnt
Onze dode zal dus wel een begravene
of verdronkene zijn. Waarom zouden wij
de feiten romantiseren? De werkelijk
heid is aangrijpend genoeg en men moet
altijd de meest plausibele verklaring
geven. Het zien van de Weerdinger
veenlijken in het Asser museum of het
dwalen in de omgeving van Veenendaal,
waar in vóórhistorische tijden mensen
woonden, is altijd ontroerend. Het is een
confrontatie met de mysterieuze ver
gankelijkheid aller dingen, slechts ver
troost door het bewustzijn van de uit
eindelijke onbederf lij ke onvergankelijk
heid van de mens
17 Aug. '55. D. PHILIPS.
ATTENTIE: ZE SPATTEN!
In de „raadwijnkelder" van het
plaatsje Jauer in Silezië kwamen dik
wijls vreemdelingen om kennis te ma
ken met de beroemde „Jauerse" wors
ten. Daarvoor was in deze kelder een
bijzondere kamer de zgn. „Bolko-Stü-
bel" ingericht. De kelners was opgedra
gen de vreemdelingen te waarschuwen.
„Wees voorzichtig met het worstsnijden,
want ze spatten vreselijk en ze zijn
gloeiend heet!"
DE LOMMERD TE PUEBLA
De lommerd als financieel instituut
van de kleine man verdient uiteraard
onze aandacht als cultuurhistorisch
verschijnsel. In de een of andere ge
daante is hij misschien heel wat ouder
dan het bank-papier en de wissel of
promesse.
Desondanks doet het ons enigszins
vreemd aan, wanneer wij in een flinke
staat van Mexico, nl. Puebla, kranten
advertenties zien, waarop in flink for
maat het portret van Mevrouw jGertru-
dis Ruiz, weduwe van Vidal, voorkomt
met het commentaar: „De Illustre op
richtster van dit instituut".
Het is best mogelijk dat voor de op
komst van de „Monte de Piedad Vidal-
Ruiz" de arme mensen bij woekeraars
terecht moesten komen, die hun klanten
misschien veel hardhandiger aanpakten
dan de „Illustre weduwe Vidal-Ruiz"
doet.
(46)
Wat een tegenstelling met zijn laatste
boerderij, waar die gierige Stanford
Balding zo nu en dan een schaap schoot
voor de keuken. Ja, hij schoot ze! De
dieren liepen vrij door het struikgewas
en het was niet gemakkelijk ze te pak
ken. Stanford kon het zich niet veroor
loven een uur achter een schaap aan te
jagen, dat toch geslacht moest worden.
Daarom nam hij zijn buks als zijn vrouw
aankondigde, dat het vlees opraakte, en
een kwartier later hoorde je een schot
knallen! Dan was er weer voorraad voor
veertien dagen! Dan liever de vrijheid
en het onzekere tegemoet! Met voldoe
ning ziet Eric de bossen langs zich heen
schieten. Wat zal er nu weer vóór hem
liggen?
De trein flitst langs een huis, dat aan
de spoorbaan ligt. Er is nog licht op,
een rose vierkant in de zwarte verla
tenheid. Merkwaardig zo laat in de
nacht. Een zieke?
Een huis, symbool van zorg en
moeite, maar ook van verantwoordelijk
heid en tederheid. Het onbekende huis
met het verlichte venster doet de wilde
werveling van beelden afknappen. Wat
hebben die vele maanden in Canada
hem gebracht? Hij heeft veel gezien,
veel beleefd; hij heeft enkele honderden
dollars overgehouden en het leven gaat
in dezelfde trant door. Moet dat zo blij
ven? De ervaringen van de laatste week
hebben hem laten voelen, welke geva
ren daarin schuilen.
Toch zou hij die ervaringen niet wil
len missen; hij heeft zijn kijk op mens-
sen en zaken gekregen. Maar een nog
onbestemde overtuiging begint zich bij
hem te ontwikkelen, dat het nu genoeg
is. Zou hij werkelijk verzadigd worden?
Eric tracht zichzelf te beschouwen, zo
als een ander hem moet zien. Een ruste
loze vrijheidszoeker, een man, die met
zijn kansen speelt en zijn luimen naar
believen volgt. Is hij nu uitgefuifd? Als
dat zo was, zou hij dan met zoveel ple
zier naar een onbekende bestemming
trekken? Eric moet zichzelf bekennen,
dat er een sterkere invloed op zijn le
ven bestaat dan de bezinning, die hij in
kalme ogenblikken pleegt te ondergaan,
maar die zo gemakkelijk door een nieu
we felle druk wordt op zij geschoven.
In de nacht ziet hij het ovale gezicht
voor zich, dat die invloed op hem heeft.
Een fris, jong, ernstig gezicht, omlijst
door hoogblond springerig haar; grijs
blauwe ogen, waarin soms een tikje
groen iets spottends brengt; een hoog
hartige trek om de mond, die rood over
een gezond gebit welft; een rechte, ster
ke neus, die de bovenlip iets optrekt.
Een glimlach begint bij de linkermond
hoek. maar als een donkere blos over
de wangen vliegt, een blos van veront
waardiging, woede, spanning, drift, dan
gaat die hoek van de bovenlip met een
ruk omhoog, de wenkbrauwen trekken
samen, de nerveuse neusvleugels trillen
en een felle beweging met de rechter
hand veegt een weerbarstige haarlok
achterover.
Zo kent hij Evelyn en zo is ze altijd
in zijn gedachten geweest, sinds hij? die
middag als een geslagen hond uit de
vallei wegtrok. De afjakkering op het
wegwerk heeft haar beeld niet ver
vaagd, al vergde hij het uiterste van
zijn krachten om niet te zien, niet te
voelen, niet te denken. Hij ziet haar als
meesteres van de boerderij. Evelyn
weet wat ze wil. Ze heeft maar één doel
en houdt dat steeds voor ogen. Ze aar
zelt niet en ook als ze struikelt, blijven
haar ogen gericht op de toekomst. Hij
kent slechts haar compacte beslistheid;
hij ziet alleen de vorm, waarin zij de
strijd voert en weet niet, hoe iedere be
slissing nu voor Evelyn een zelfover
winning is. Al haar krachten moet ze
inspannen om zich niet door de moei
lijkheden te laten overweldigen. In haar
hart zijn vrees en twijfel. Slechts sterk
en zeker is in haar de wil om zich niet
neer te laten slaan, en het is haar wil,
die haar wezen bepaalt. En alleen het
resultaat ziet Eric en hij stelt zichzelf
daar naast; doelloos, stuurloos, nutte
loos. Zijn vrijheid komt hem nu schraal
en armelijk voor. Hij heeft niets en nie
mand om voor te werken. Hij zal oud
en grijs en stram en cynisch worden.
Misschien zal hij na jaren nog eens in
een trein als deze zitten en eenzaam,
als die bleke man aan het eind van de
wagon, zijn enig vertier vinden in het
mikken van tabakssap naar een goor
kwispedoor. Hij gruwt van het vooruit
zicht, maar moet zichzelf toegeven, dat
er weinig of geen overdrijving in de
voorstelling zit. Hij dobbert immers
maar in het wilde weg rond en wie
weet, waar hij eens als wrakhout zal
belanden.
Hoe anders is Evelyn! Zij heeft zich
een arbeidsveld afgepaald en geeft daar
al haar krachten aan. Zij werkt in en
met de natuur; soms vecht ze er mee
maar heel haar leven is een samenvat
ting van natuurkrachten en natuurwet
ten. Zij is de tynthese van alles, wat
goed en flink is en eerlijk en gezond.
En is dat alles? Is 't dat, wat Eric doet
verlangen naar de kleine boerderij in
Mac Intosh Valley? Is hij een zedepre
ker geworden, een brave Hendrik?
Drijft zijn wilde kop hem nu niet juist
naar nieuwe avonturen in het westen,
hoewel zijn hart naar het oosten trekt?
Hij beredeneert, dat hij te stuntelig is,
om de gelijke van een vrouw als Evelyn
te zijn, maar het dierbare duiveltje, dat
hem over de wereld drijft, heeft het
beste plekje in zijn hart. Laat hij eerlijk
zijn tegenover zichzelf en erkennen,
dat hij dit plekje zelfs niet voor Evelyn
bereid is vrij te maken. Tenminste: nóg
niet. Alle moraal, die hij zichzelf op
lepelt, kan het feit niet te niet doen, dat
hij het zwerfduiveltje volgt.
En toch schrijnt in zijn binnenste een
fel verlangen, dat bij iedere mijl, die hij
verder naar het westen gaat, dieper in
zijn hart brandt. Machtiger dan zijn be
wondering voor de mensgeworden boe-
rentrouw aan het land, die Evelyn is, is
zijn verlangen naar het bloeiende meis
je. Niet de boerin trekt hem onweer
staanbaar terug, maar Evelyn als
vrouw. En tegenover de vrouw wil hij
niet als mindere, zelfs niet als gelijke
staan; hij wil haar in zijn armen sluiten
sterker zijn dan zij. En daar ligt zijn
aarzeling. Zal ze hem niet de baas zijn
en over hem heen de leiding houden?
Die twijfel is 't, die onder één hoedje
speelt met het avonturenduiveltje en zo
gaat hij naar het westen, wederom het
onbekende tegemoet.
Zijn gedachten keren terug naar het
eenzame huis in de nacht, dat enkele
minuten geleden langs de trein suisde.
Ook het huis is een factor in het leven
van de man. Indien de vrouw de wij-
1 ding van zijn leven is, dan is het huis
het altaar van zijn arbeid. Maar de
zwerver heeft geen vrouw en geen huis,
geen wijding en geen altaar. Hij leeft
bij de dag en lijdt bij de eeuwigheid.
Daarom wil hij de dag zo beleven, dat
hij de eeuwigheid vergeet.
Verloren is de zwerver, in wie de be
levenis van de dag niet meer toereikt
om al het andere te vergeten. Dan wordt
hij triest, sentimenteel en als daaruit
geen uitkomst is te putten, bedrinkt hij
zich en doet alle mogelijke dwaze din
gen, tenzijtenzij hij niet langer de
dag plukt, maar de dag dient.
De trein graaft zich verder het wes
ten in en Eric beseft, dat 't heimwee is,
dat hem schrijnt. Hij wordt gepijnigd
door twee verlangens; één trekt hem
naar het westen, het andere naar het
oosten. Hij sluit de ogen en voelt de
snelheid, waarmee het westen wint.
Eric moraliseert niet meer. Hij weet,
dat hij heel eenvoudig hartstochtelijk
verlangt naar het meisje in Mac Intosh
Valley. Hij denkt over een huis, omdat
zij in dat huisje woont; hij peinst over
de natuur, omdat zij daar boerin is; hij
filosofeert over de vrouw en de liefde,
omdatwel omdat hij op Evelyn ver
liefd is en het eerst deze nacht zichzelf
klaar bewust is geworden.
(wordt vervolgd)
