STOPPELGEWASSEN
DE VALLEI
-de CANADESE ERFENIS-
Ritmeester-GeHa bracht volop
spanning en sensatie, maar
geen doelpunten
Voor de Jeugd
Competitiewedstrijd Damesvoetbal
in Renswoude
HOLVIAMS-RIEVELO
Fanny Blankers-Koen, Puck van Duyne-
Brouwer en alle andere dames kampioenen
a.s* Zaterdag op de Grebbeberg
Rubriek VOOR DE BOER
De vacantietrip van
Bert en Bram
Officiële Bekendmaking
FEUILLETON
Er bestond Maandagavond veel belang
stelling voor de beslissingswedstrijd
Ritmeester GeHa van het veteranen-
tournooi en deze belangstellenden zijn
volop aan hun trek gekomen. Om maar
te beginnen met de eindstand; deze was
nog hetzelfde als bij de aanvang, 00.
Geen van beide ploegen kon tot scoren
komen, zodat nu voor de derde maal
een beslissingswedstrijd nodig is.
Beide ploegen startten aanvankelijk
in een hoog tempo, dat echter ne enige
tijd weer afzakte. Voor beide elftallen
deden zich kansen voor maar zij wer
den niet benut. De eerste goede sco
ringskans was voor GeHa, doch de
oranjehemden schoten hoog over. Aan
de andere kant ging het echter precies
zo. Wie gedacht had dat het na de rust
wel enigszins anders toe zou gaan had
niet helemaal ongelijk, want het spel
werd harder, forser en zelfs zagen we
na enkele minuten reeds een van dé
spelers dreigend een vinger omhoog
steken. De scheidsrechter kreeg de han
den vol. Eén keer leek het er op, dat
Ritmeester de leiding zou nemen; dat
was toen de GeHa-keeper een terugge
speelde bal niet onder controle kon
krijgen, doordat hij struikelde.
Deze invaller doel man kweet zich
goed van zijn taak en was zijn plaats
onder de lat zeer zeker waard. Dit dient
evenzeer gezegd van de Ritmeester-
DE OUDE VILLA „VOOR
IEDEREEN"
Ongeveer om de 22 jaar komt een
oude mop of zeeslang opnieuw te voor
schijn. In November 1939 werd ze door
Reuter vanuitMünchen als volgt
gedebiteerd: mocht Hitier het zonder de
tweede wereldoorlog hebben gesteld en
mochten de Duitsers door vriendelijk
optreden de tweede wereldoorlog be
spaard zijn gebleven en zouden ze even
hard hebben gewerkt, zoals ze dit vele
jaren lang, ondanks „Kraft durch Freu-
de" enz. hebben gedaan, dan zouden er
ongeveer 450 milliard echte guldens
beschikbaar zijn geweest, waarmede
men voor ieder gezin in Duitsland een
volledig gemeubileerd huis en een auto
(een volkswagen van Göring) had kun
nen aanschaffen.
Hierbij wordt volledig over het hoofd
gezien, dat de domheid van de an
dere volken, die het Hitier hebben mo
gelijk gemaakt, zijn gang te gaan, zeker
ook op een kleine duizend milliard
goud-dollars mag worden geschat
gesteld, dat dit bedragje in goud ergens
op de kop zou zijn te tikken.
doelverdediger. In de allerlaatste minu
ten werd het GeHa doel hevig onder
vuur genomen, doch Gijsbertsen c.s.
hielden het hoofd koel. In de allerlaat
ste minuut, GeHa had reeds een doel
punt gescoord dat echter terecht we
gens buitenspel werd afgekeurd, dacht
iedereen dat Ritmeester de overwin
ning zou gaan behalen.
De Geel-blauwe midvoor loste een
keihard schot. Op dit ogenblik echter
werd keeper Gijsbertsen de held van
de dag, want met een meesterlijke save
wist hij het leer weg te werken. Enkele
seconden hierna floot de scheidsrechter
voor de laatste maal. Na afloop werd
besloten, de wedstrijd heden Woensdag
avond te laten overspelen op het VSW-
terrein aan de Nieuweweg, terwijl de
aanvang dan weer zeven uur zal zijn.
Een en ander betekent echter voor de
tweede finalist, die nu nog steeds niet
bekend is, een minder grote kans op de
eerste plaats, daar er op deze manier te
veel van de spelers geeist wordt, het
geen hen voor Zaterdag in de finale be
slist geen goed zal doen.
Onder grote belangstelling vond op „Te
Werve" te Rijswijk de volleyballwed-
strijd plaats tussen leden van de Rus
sische en Amerikaanse Ambassades.
Spelmoment uit deze spannende ont
moeting. Op de voorgrond de Russen,
achter het net de Amerikanen.
Het zal Zaterdagavond op terrein „De
Hokhorst" zo verwachten wij weUniet
aan belangstelling ontbreken. Daar ko
men dan n.l., ter gelegenheid van de
opening van het nieuwe kleedlokaal van
de v.v. „Renswoude", de beide vertegen
woordigende dameselftallen van Hol-
viams uit Amersfoort en Rievelo uit
Utrecht tegen elkaar in het veld.
Het betreft hier voor beide elftallen
JEUGDTOURNOOI
Het viel te betreuren dat er voor
de jeugdseriewedstrijden, uitgeschreven
door de v.v. R.K.V.U.V., zo weinig be
langstelling bestond. Dit is echter niet
het enige. Ook bij de organisatie zijn
fouten gemaakt. Er waren van enige
clubs namelijk spelers die voor de des
betreffende ploegen in het eerste elftal
uitkomen. De elftallen van Veenendaal
en DOVO hebben hier wel zeer veel na
deel van gehad.
Technisch waren genoemde ploegen
veel en veel beter, doch physiek waren
zij tegen deze bij hen vergeleken kolos
sen van spelers niet opgewassen.
De halve finales en finale worden
Zaterdagmiddag a.s. gespeeld. De ploe
gen die hierin uitkomen zijn RKVUV,
Musketiers, DVSA en Scherpenzeel.
nieuw het Nederlands record discus
werpen te verbeteren. De organisatoren
hebben tenminste opdracht nauwlettend
toe te zien op een zeer reglementaire
accomodatie. Fanny Blankers zal ook al
moeten kogelen tegen haar volgers.
Imke Vaal zal als kampioene laten zien
wat verspringen is. Kan Puck haar ri
valen onder de knie houden en doet
haar clubgenote Ria Kuik haar uiterste
best, dan geloven we wel dat Olympia
de '48 de beste papieren heeft. Bij de
heren treffen we op het nummer 1500
m. A de internationaal Jonkers en ook
de Vlug en Lenig-man Koudijs, beiden
een misschien te zware partij voor de
RAV-er Van Hoften. Zijn clubgenoot
Verkerk zal het waarschijnlijk ook niet
kunnen bolwerken tegen de prima in
vorm zijnde Soesbergen. Neerlands
beste polsstokhoogspringers met als
aanvoerder Hofmeester, zullen voor de
nodige attractie zorgen.
Bij de meisjes start de Nederlandse
kampioene Bakker bij het kogelstoten.
Om de enorme Grebbe-Wisselcup zal
op de 3000 m. koppelrace weer behoor
lijk geknokt worden. Diverse ploegen
bewaren altijd verse lopers voor deze
hevige strijd op dit zware nummer.
Al met al zal het werkelijk een uniek
sportfeest worden op het gemeentelijk
sportterrein Candia te Rhenen.
Vorige week vernamen wij van de
Rhenense Athletiekvereniging, dat er
enorme belangstelling bestond voor de
a.s. Zaterdag te houden lustrum-
Grebbe-Athletiekwedstrijden. Zilveren
Puck Brouwer, de nieuwe ster van we
reldformaat op het discusnummer Cor-
ry Huygen, Els Witkamp, welke Puck
Brouwer steeds bedreigt en Hofmeester
in het polsstokhoogspringen vormen de
hoofdschotel van het programma. Dat
de athletes wel trek zouden hebben in
de fraaie ploegenprijs op het nummer
dames loom A-B, hadden de organisa
toren wel verwacht, maar zij hadden
niet durven vermoeden dat alle dames
kampioenen van Nederland, uitgezon
derd de kampioene speerwerpen, met
vele tweede en derde geplaatsten op de
Nederlandse kampioenschappen, de reis
naar de Grebbeberg zouden aanvaar
den. Het is a.s. Zaterdag weer voor de
eerste maal dat de grote Nederlandse
damesathleten elkaar in flinken getale
in revanche wedstrijden zullen ontmoe
ten. Niemand minder dan Fanny Blan-
kers-Koen volgde met een inschrijving.
Fanny, die Nederlands kampioene ko
gelstoten werd. Ook haar clubgenote
Dicky van Dijk, Olympiade-athlete, is
van de partij, evenals Ali Verbeek, een
opkomend sterretje, Hanny Bloemhof
die onlangs in Arnhem zilveren Puck
versloeg, haar clubgenote Imke Vaal,
kampioene ver- en hoogspringen, Selma
Heystek 80 m hordenkamp, Pucks club
genote Ria Kuik en het krachtige talent
Annie Keff, vormen gezamenlijk de
beste acht Nederlandse dames-athleten
op de sprintnummers. Cor Aafjes zal
willen proberen als tweede op de Ne
derlandse kampioenschappen, Corry
Huygen te benaderen op het discus
nummer, al zal laatstgenoemde gebruik
maken van de Grebbeberglucht om op-
de eerste competitie-wedstrijd in het
seizoen 19551956 van de damesvoet
balbond.
Een en ander betekent ongetwijfeld
voor deze omgeving iets geheel nieuws
en men krijgt nu de kans dit nieuwe
element in de voetbalsport zelf te be
kijken.
Er zijn natuurlijk mensen die wel
eens damesvoetbal hebben gezien, b.v.
in Veenendaal, maar dan betrof het
geen officiële wedstrijd. Hier kan men
nu twee goed getrainde elftallen aan
het werk zien. Deze wedstrijd wordt
dus Zaterdagavond 27 Augustus ge
speeld. De aanvang is bepaald op 6.30
uur, terwijl het nieuwe kleed lokaal om
6.15 uur geopend zal worden.
MAGNETISCHE SCHAAKSTUKKEN
De K.L.M. heeft aan boord van vele
„Vliegende Hollanders" speciaal voor
haar vervaardigde schaakspelen geïn
troduceerd, waarvan de stukken voor
zien zijn van kleine magneetjes, zodat
deze tijdens het spel niet van het bord
afvallen af voortijdgi verschuiven.
Het is gebleken, dat vele personen
zich ook op 5.000 meter boven de aarde
met deze nobele denksport bezighouden.
Het percentage partijen, dat door de
korte reisduur niet kan worden vol
tooid, is echter vrij groot. Een partij
wordt dan ook in vele gevallen beslist
door de aankondiging voor de landing:
„riemen vastmaken s.v.p."
ATOOMKLOK
Het National Physical Laboratory
heeft een atoomklok gebouwd die
nauwkeuriger is dan de beste bestaande
klokken. Men hoopt dat de nieuwe klok
over een periode van 300 jaar de tijd tot
op een seconde nauwkeurig zal aan
wijzen. De klok loopt op de inwendige
trilling van het atoom van het metaal
caesium een trilling die wordt ver
oorzaakt door de interactie tussen het
electron en kernspiralen binnen het
atoom.
Schreven we in het vorige artikel iets
over de verbouw van stoppelknbllen,
speciaal geschikt voor de rogge- ev.
gerststoppel, thans willen we enkele
andere stoppelgewassen nagaan. Uiter
aard betreft dit in hoofdzaak de stoppel
van de zomergranen, aangezien deze
(althans voor een goede opbrengst) voor
stoppelknollen vaak te laat vrijkomt.
We zullen dus voor deze stoppel in
veel gevallen tot andere gewassen onze
toevlucht moeten nemen. Een gedeelte
van deze haverstoppel zal eind Septem
ber weer gebruikt worden voor de ver
bouw van winterrogge. Dit gewas, dat
in de vruchtwisseling haar vaste plaats
inneemt en voorheen alleen om het
zaad werd geteeld, werd tegenwoordig
al door meerdere boeren geteeld met
een tweeledig doel: Men maait het dan
als snijrogge, om het daarna te laten
staan voor zaadrogge. Naarmate men
vroeger maait gedurende de winter is
men sterk afhankelijk van het weer ge
durende de winter. Ploegt men de stop
pel vroeg om dan heeft men voordeel
hiervan ten aanzien van de droogtege
voeligheid. Snijrogge is het meest wel
kom in de maand April. Het gedeelte
van de haverstoppel waar volgend jaar
aardappels geteeld zullen worden, leent
zich nog het best om in April gemaaid
te worden. Aardappels zijn nog het
minst droogtegevoelig.
Dit gewas levert dan in April een
hoeveelheid groenvoer van prima kwa
liteit en geeft verder een mooie ge
leidelijke overgang voor het vee van de
stal naar de weide. -Bovendien hebben
de meeste koeien in deze maand ge
kalfd en zijn derhalve de veevoeder
rekeningen zeer hoog. Wil men doel
bewust in April maaien, dan is het
zaak dat de winterrogge tijdig wordt
gezaaid (eind September, begin Octo
ber). De stikstof geeft men dan reeds
vroeg in het voorjaar en bij geschikt
weer voor 1 Maart zelfs. Zaait men dan
de stikstof (liefst kalksalpeter) op ver
schillende data, hetgeen dus ook ver
schil in ontwikkeling als gevolg heeft,
dan wint men dus een prachtig, vita
minerijk groenvoedergewas. Voor het
zaaien van de winterrogge heeft men
dan ook nog gelegenheid de haverstop
pel schoon te maken. Goede rassen zijn
Verschijnt als bijlage van
het streekblad „De Vallei"
Onder redactie v. tante Jos
Correspondentie te richten
aan tante Jos, per adres
Parallelweg 10, Veenendaal
JARIGE NEVEN EN NICHTEN
31 Alie Mijnders.
28 Willy v. Wakeren.
28 Gertie Heikamp.
30 Wim v. Engelenburg, Over-
berg.
30 Klaproosje.
30 Jantje Koehoorn.
31 Ali Mijnders.
PIET GROENVELD KAMPIOEN
Bij de gehouden districtskampioen
schappen van het district Utrecht-Gooi
is de RAV-athleet Piet Groenveld
districts jeugdkampioen geworden op
het nummer 3000 m. Bij de senioren
werd Verkerk op de 5000 m tweede en
v. d. Velden op de 400 m vierde in de
finale. Van Hoften stapte met de finish
in zicht plotseling uit de baan als ge
volg van spierkramp.
DE HOND IN DE POT
Wat een rare uitdrukking he? Dat
zeggen ze tegen mensen die te laat aan
tafel komen. Weet je waar het gezegde
vandaan komt? Vroeger en soms ook
nu nog, hadden de boeren een grote
aarden pot met eten, midden op tafel
staan, waar ze dan met z'n allen uit
aten. De hond kreeg het laatste restje.
Kwam er nu een late gast, dan vond hij
echt „de hond in de pot".
Oplossing raadsels
I. Voorn - zalm - bot - paling - wij
ting - leng.
II. Even zwaar.
III. Car - aap - hor - Ier - Fez -
oom - rok - nee - iep - Eva- Californië.
KRUIS WOORDPUZZLE
Horizontaal: 1. Bekende sport.
9. Tegenovergestelde van vast. 10. Vroe
ger kocht men stoffen per 11. in
plaats van „daag" zeg je ook wel
12. Landbouwwerktuig. 13. Het spreek
woord zegt: best. 15. Boom. 16.
Vervoermiddel. 17. De kinderen staan
netjes in de19. Ander woord voor
roem. 20. Van jehola, houdt er de
moed maar in. 22. In de zomer gaan
veel mensen op23. Naaldboom. 25.
Muzieknoot. 26. Iets, waarmee je
schrijft. 28. Afkorting eerstvolgende. 30.
Meisjesnaam (verkort). 31. Ander woord
voor moeder. 32. Oude maat. 33. Iemand,
die op een concert alleen zingt, geeft
een 35. Wat zegt de ezel? 36. Ka
merspel, waarbij stenen gebruikt wor
den.
Verticaal: 1. Ontsiert je kleren.
2. Deel van het gezicht. 3. Boom. 4. Vier
voetig dier. 5. Voegwoord. 6. Bergplaats.
7. Plaats op de Veluwe. 8. Verblijfplaats
van vogels. 13. Onzin of zottepraat
noem je ook wel14. Deel van een
trap. 16. Ik waarschuw je nog één
18. Doet iemand met hoge koorts. 19.
zijn 12 boeken. 21. Meisjesnaam
(verkort). 24. Verdriet. 26. Spel. 27 De
vlag hijst men aan de 29. Sprin
gend insect. 30. Ander woord voor ton.
31. Meisjesnaam (ouderwets). 33. Mu
zieknoot. 34. Dier, dat op het land werkt.
ONZE ZILVERPAPIERACTIE
Zilverpapier ontvangen van:
Marietje, Willy, Gerard en Corrie van
Wakeren.
Piet v. Eden.
Laurens Roks.
Dick en Theo Schoonderbeek.
Korenbloem.
Gerry, Arie en Jan Diepeveen.
Alie Mijnders.
De hond gehoorzaamde en ging een
eindje terug, maar telkens liet hij nog
zijn tanden zien. De tranen sprongen
Bram in de ogen van pijn. Fijne straal
tjes bloed liepen naar beneden in zijn
sok. Bert stond er onthutst bij te kij
ken. Daar kwam mijnheer Corthoeff
haastig, uit een zijpad, op hen toe. Eerst
greep hij de hond en snoerde die met de
riem, die achter hem aansleepte, stevig
aan het hek vast. Toen knielde hij naast
Bram, om de wond te bezien.
„Hij heeft je lelijk te pakken gehad,
vriend," klonk zijn zware stem. „Ga
mee, dan zal ik je verbinden. Kun je
lopen?" ,,'k Geloof het wel, mijnheer,"
stamelde Bram en hinkte een paar stap
pen de oprijlaan in. „Gaat niet," baste
mijnheer Corthoef, „kom hier." En voor
Bram wist wat er gebeurde, zat hij op
mijnheer Corthoeff z'n rug, terwijl deze
zorgzaam het gewonde been steunde met
zijn linkerhand. Bert kreeg een wenk
dat hij volgen moest. Zo ging het in
optocht naar het witte huis. Tim rukte
aan zijn riem, maar hij zat stevig vast.
„Ik bezit deze hond nog maar enkele
dagen," legde mijnheer Corthoeff uit,
„hij is verkeerd opgevoed en daardoor
vals en ongehoorzaam. Met veel geduld
zal ik hem wel weer goed krijgen, hij is
nog jong. Hij ontsnapte, toen ik hem
eten bracht. Ik riep hem terug, maar hij
luisterde niet. Dat hij jou daar nu zo te
pakken moest nemen, kerel, 't Spijt me.
Doet het erg pijn?"
„Het zakt al wat, mijnheer," zei Bram
verlegen.
Even later zaten de jongens in een
serre, waar heel veel bloemen bloeiden.
Het gewonde been van Bram werd op
een laag stoeltje gelegd en toen mijn
heer Corthoeff de wond had gedesinfec
teerd en verbonden, voelde Bram wei
nig pijn meer. Daar verscheen de huis
houdster van mijnheer Corthoeff met
twee grote glazen limonade op een
blaadje en voor elk een reusachtige
eierkoek. Dat smaakte! De eigenaar van
het witte huis zat de twee jongens pein
zend te bekijken, het leek wel of hij met
z'n gedachten ver weg was. Plotseling
vroeg hij: „Gaan jullie niet uit in de
vacantie?" Bert legde breedvoerig uit
waarom ze dit jaar thuis moesten blij
ven en juffrouw Betting, de huishoud
ster, schudde meewarig het hoofd. „Nou,
nou, dat is toch maar jammer," vond ze.
„Zouden jullie zin hebben in een tocht
per motorboot?" klonk het plotseling
de Petkuser en Heertvelder winter
rogge. Petkuser wanneer ze blijft staan
voor zaadwinning; Heertvelder wan
neer de stoppel wordt omgeploegd.
Beide rassen hebben een vroege voor-
j aarsontwikkeling.
Zomerrogge als stoppelgewas dient
reeds vroeg gezaaid te worden. Als zij
bij het verschijnen van dit artikel nog
niet gezaaid is, dient dit zo spoedig mo
gelijk te gebeuren. Slechts tot Septem
ber is hiervoor de beste zaaitijd. Wat
de te zaaien oppervlakte betreft zou
den we ons willen aansluiten bij het
vorige artikel over stoppelknollen,
mits zij hiervoor in de plaats wordt
geteeld. Naast voldoende stoppelknol
len is het gewenst deze in te kuilen.
Snijrogge bij 40 a 50 kg stoppelknollen
per koe per dag is niet gewenst. Het
rendement van het rantsoen loopt dan
zeker terug wegens tekort aan droge
stof. Als zaaizaad gebruike men 180 a
190 kg Petkuser zomerrogge per ha.
Vooral oppassen dat het gewas niet te
ver doorschiet, de voederwaarde loopt
dan aanmerkelijk terug. Vaak over
rompelt dit gewas de verbouwer.
Westerwolds raaigras als stoppelge
was reeds in 't voorjaar gezaaid. Ge
lijktijdig met de zomergranen, vereist
momenteel, mits de opkomst goed is, zo
spoedig mogelijk een overbemesting. In
dien nog gier aanwezig is, is dit zeer
geschikt, mits men het weer in acht
neemt, d.w.z. gieren bij donker en/of
regenachtig weer. Kan men hierover
niet beschikken, dan geve men dit ge
was* een overbemesting met 150 kg ka-
lizout 40 en 300 kg kalkammonsalpe-
ter per ha. Dit moet gebeuren zodra de
stoppel vrijkomt. Ook is het gewenst de
stoppel te rollen en liefst bij vochtig
weer. Het maaiveld wordt hierdoor
vlakker, terwijl het gewas zich op een
gerolde stoppel beter ontwikkelt. Men
gebruike een gewone gladde rol.
uit mijnheer Corthoeffs mond. „Ik moet
over enkele dagen naar een plekje in
Noord-Overijsel waar een nieuwe boot
voor mij wordt gebouwd. Als jullie
ouders het toestaan, mag je wel mee. Je
hoeft niet anders mee aan boord te ne
men dan een zwembroek en een flinke
eetlust, voor de rest zorg ik wel."
Of ze daar zin in hadden? Dat kon
mijnheer aan die stralende jongens
ogen wel zien! „Als je been tenminste
weer zover gebeterd is, jong," zei hij
glimlachend tegen Bram.
„O, vast wel, mijnheer," 'k voel al
niks meer," lachte de jongen.
Er werd nog het een en ander bespro
ken en toen bracht mijnheer Corthoeff
de jongens thuis, in z'n glanzende Ca
dillac. Eerst werd Bram thuisgebracht
waar vader en moeder niet weinig ver
wonderd waren, toen ze het gehele ver
haal van mijnheer Corthoeff vernamen.
Hij informeerde belangstellend naar
vaders toestand en natuurlijk kwam
daarna het uitgaansplan aan de beurt.
Vader en moeder hadden niet het min
ste bezwaar om hun zoon enige dagen
aan die vriendelijke mijnheer af te
staan, ze vonden het fijn voor hun
Bram dat hij nu toch niet de hele vacan
tie thuis zou moeten blijven.
(Wordt vervolgd.)
TIJDELIJKE AFSLUITING WEGEN
Burgemeester en wethouders van
Rhenen brengen ter openbare kennis,
dat in verband met de werkzaamheden
aan de Rijnbrug de Cuneralaan gedu
rende een tijd van vier maanden of zo
veel korter of langer als de werkzaam
heden dit noodzakelijk maken, voor alle
doorgaand verkeer afgesloten zal zijn,
met dien verstande, dat deze afsluiting
zal plaats vinden gerekend vanaf de
westzijde nabij de spoorbaan, terwijl
vanaf de oostzijde de oprit Cuneralaan
Zwarteweg zal verplaatst worden in de
richting van de noodwoning van de
heer Spies, zodat de doorrit langs het
noordelijk landhoofd vervalt.
Rhenen, 22 Augustus 1955.
Burgemeester en wethouders
voornoemd,
L. BOSCH VAN ROSENTHAL.
De secretaris, Th. v. d. WILLIK.
HINDERWET
Burgemeester en wethouders van
Rhenen maken bekend, dat het verzoek
van Caltex Petroleum Maatschappij
(Nederland) N.V., Plesmanweg 5, 's-Gra-
venhage, om op het perceel, kadastraal
bekend gemeente Rhenen, sectie F no.
315, plaatselijk gemerkt Servetstraat no.
10, de bestaande lichtpetroleuminstal-
latie te mogen uitbreiden, door hen is
ingewilligd.
Rhenen, 19 Augustus 1955.
Burgemeester en wethouders
voornoemd,
L. BOSCH VAN ROSENTHAL.
De secretaris, Th. v. d. WILLIK.
(47)
Op deze zelfde avond dwaalt Evelyn
over haar land en huilt haar eenzaam
heid uit en ze weet niet, dat haar beeld
zich dieper en dieper groeft in de geest
van een eenzaam man, wiens vrezen en
begeerten in de warme avond langzaam
verdromen tot een kiem van geluk. De
onstuimige trein stuift voort en voert
hem mee. Hij is moe van een pijnlijke
weemoed en zo staart hij in de lichte
nacht over de blinkende rails, die on
der de trein uitschietentwee mes
scherpe lichtstrepen, die elkaar vinden
in een oneindig ver punt, die zich
verliezen in de oostelijke verte en recht
leiden naar het hart van haar, in wie
zich symbool en vrouw verenigen.
De trein laat zijn reizigers vallen.
Hier twee, daar tien; op enkele plaatsen
pikt hij er ook weer een paar op, die
ïeeds eerder in het westen aangekomen
waren en nu verderop hun geluk willen
beproeven. De vertrekkenden waar
schuwen de mannen, die aankomen, om
in deze of gene plaats niet af te stappen.
De boeren zijn er gierig of de oogst is er
slecht of het eten is onvoldoende.
Slechts zelden wordt de raad opgevolgd,
want de enige les, die mensen ter harte
plegen te nemen, is ondervinding. Als
mannen hun zinnen op een bepaalde
plaats hebben gezet, dan staan ze er ook
op hun geluk in die plaats te beproeven.
Zijn er, wie het daar slecht is vergaan,
dan wijten zij dat aan de hoge eisen of
de geringe prestaties van de weglopers.
Ze pakken hun bundeltje en springen
uit de wagon; misschien om drie da
gen later weer een volgende trein op te
wachten en op hun beurt waarschuwin
gen te roepen naar de onverstandigen,
die op deze magere plaats willen uit
stappen. Maar dan worden zij op hun
beurt uitgelachen en gehoond.
Zo wisselt de bevolking in de trein en
de „oude mannen", die er al van Ontario
af in meereizen, beginnen een zekere
saamhorigheid te gevoelen, die hen bij
eenhoudt tegenover de zwervers, die
hier of daar naar binnen klimmen. De
uitbundige stemming is bedaard. Tony
Macaroni is in Winnipeg al spoorloos
verdwenen en zal nu wel met een ser
vet onder zijn arm door een restaurant
draven. De Finnen kijken niet op of om.
Ze gaan naar Alberta en laten op de
stopplaatsen onberoerd alle drukte bij
de trein langs zich heen gaan. Het zal
hun eerst belang inboezemen, als ze op
de plaats aankomen, waar ze van plan
zijn uit te stappen.
Maar dan krijgen ze op een avond
plotseling de heftigste ruzie. Een van
het groepje, die in de kruidenierswin
kel bij een stationnetje was gaan fou-
rageren, heeft sardientjes in plaats van
zalm meegebracht. Rode koppen, heftige
verwijten dan mokkend zwijgen. De
vijf splitsen zich in twee groepjes, van
drie en van twee man. Tegen de avond
ruimt de minderheid het veld. Als ze
uitstappen, kijken de andere drie over
hen heen, alsof het volkomen onbe
kenden waren, die daar voorbijgaan.
Een Canadees zet „Annie Laurie" in.
Maar hij krijgt geen ondersteuning en
zijn gezang sterft weg als een gramo-
foon, waarvan de veer is afgelopen. Er
wordt minder gelachen en gekaart in
de trein en meer gepraat. De oude man
nen horen de nieuwkomers uit over de
kansen om werk te vinden en de lonen,
die betaald worden. Er zijn er bij, die
al jaren regelmatig ieder seizoen naar
het westen trekken. Die gaan naar vaste
adressen, waar men hen kent van vroe
ger. Zij zijn zeker van arbeid en ver
diensten en daarom voelen ze zich een
graadje hoger dan de groentjes, die op
goed geluk uitgetrokken zijn.
„Je kunt natuurlijk boffen," zegt er
een op een toon van gezag, „maar je
kunt ook wanboffen. Als je telkens een
paar dagen moet zoeken naar nieuw
werk, geeft het je niet veel, als je zo
nu en dan eens een paar goede dagen
maakt."
„Ik heb het wel meegemaakt," valt
een ander in, „dat we eerst ruim drie
weken achtereen volop werk hadden en
best verdienden. De boeren vochten ge
woon om volk. En na die drie weken
was 't ineens afgelopen. Ze konden ons
wel wegkijken. Nou, toen werd het een
zoeken en reizen in het wilde weg. Er
zijn er genoeg, die weer even platzak
terugkomen als ze gegaan zijn."
Eric luistert belangstellend naar de
verhalen; vroeg of laat zal hij zijn
voordeel doen met de ervaringen van
anderen. Hij hoort hoe iemand na
drukkelijk een ieder aanraadt om na de
oogst door te trekken naar „B.C.", dat
is Brits Columbia, Canada's westelijk
ste provincie. Daar zyn bossen op de
hoge bergen, waar altijd houthakkers
gevraagd worden; er zijn veeranches,
die stevige koewachters kunnen ge
bruiken.
„Je kunt beter met een veetransport
teruggaan naar het oosten. In die ber
gen is het een wildernis." Hier is de
man, die hangt aan de grote steden; en
de voorstander van „B.C." hakt er on
middellijk op in: „Beter brood in de
bergen, dan honger in de steden. Wat
voor werk zal je vinden in Toronto of
Montreal, als je daar van de winter zit?
Voor ons soort mensen is daar maar een
klein kansje. Ben jij zo graag abonné
op de soeploods?"
„Ik niet," zegt de aangevallene weer.
„Maar kom jij ook niet uit de buurt
van die steden? Waarom ben je dan 't
vorig jaar niet naar „B.C." gegaan?"
„Omdat ik er het vorig jaar zo over
dacht als jij nou. Maar het zal me niet
weer gebeuren. Ik heb te veel misère
moeten verdragen in de afgelopen win
ter. Ik ga naar het westen voorgoed.
Hier en daar komen ronselaars in de
trein. Ze komen een ploeg werven voor
een groot bedrijf of voor een loondor-
ser. Ze reizen een eind met de trein
mee en kiezen op hun gemak de man
nen uit, die hun het best aanstaan. Eric
heeft over deze wervers lange verhalen
gehoord van bedrog met loon en duur
van de arbeid. Arbeiders zijn uit de
trein gelokt onder voorwendsel, dat ze
de hele zomer werk zouden hebben en
dan bleek later, dat ze maar een dag of
tien wat konden verdienen. Hij is al een
paar keer gepolst, maar hij houdt een
slag om de arm en houdt zich voorlopig
aan het station, dat hij zich uitgekozen
heeft.
Het landschap is sterk veranderd. In
plaats van de bossen en meren is een
kale vlakte gekomen, die licht golft en
vrijwel boomloos tot de gezichtseinder
doorloopt. Het is geen aantrekkelijk
land en de boerderijen staan er naakt
en kaal in het veld. Hij denkt er aan,
hoe venijnig hier de wind zal blazen in
de strenge wintermaanden. Hoe on
herbergzaam en troosteloos zal het
land dan zijn. Dit is niet de streek waar
hij zou willen wonen. Bossen en rivieren
kan hij niet missen.
De boerderijen zijn hier uit planken
opgetrokken. Schuren zijn bedekt met
ijzeren platen. Alles is nuchter, kil en
ongezellig. Zelfs de eindeloze tarwevel
den hebben niet de bekoring, die er in
andere streken van een rijpende oogst
uitgaat. Hetzelfde machinale, fabriek-
achtige, dat de huizen kenmerkt, tekent
ook het gewas en het gehele bedrijf. Hoe
kwetsbaar moet het leven van deze boe
ren zijn, die alleen van de verbouw van
tarwe moeten bestaan! Als de graan
prijzen vallen, zitten ze met één slag
aan de grond.
Op de plaats, waar Eric zou moeten
uitstappen, ziet het er niet aanlokkelijk
uit. Het is een kleine nederzetting te
midden van een onafzienbare tarwe-
woestenij. Het enige grote gebouw van
het plaatsje is een enorme graansilo aan
de spoorlijn. Op het stoffige pleintje
voor het station staan vijf of zes boeren
met hun auto's en monsteren de man
nen, die, aanstalten maken uit te stap
pen. Het schijnt een goed tarwecentrum
te zijn, maar deze buurt staat Eric niet
aan. Hij stapt naar het loket en ver
lengt zijn kaartjes een paar honderd
mijl, naar een districtwaarvan hij
heeft horen vertellen, dat er wat meer
afwisseling is.
„Heb je er nou al genoeg van, Scotty?"
roept een van de mannen, als ze hem
terug zien komen.
„Mij te kaal hier."
„Maar van die kaalheid moet je het
hebben; want waar tarwe is, is werk."
„Ik zal toch maar mijn geluk wat
verderop zoeken."
Een onbekende houdt hem staande.
„Wat zoek je eigenlijk?"
„Dat doet er niet veel toe. De lucht
van het stof hier is niet lekker in mijn
neus."
„Heb je verstand van de boerderij?"
„Zo'n beetje wel," grinnikte Eric, „er
is niet veel werk op het land, dat ik
niet kan doen."
De onbekende neemt hem nauw
keurig op. „Kan je met vee omgaan?"
„Dat zou ik wel denken."
Dan ontwikkelt zich een heel gesprek.
(Wordt vervolgd.)