Nieuwsblad voor Veenendaal Omstreken
Veenendaalse sleutelactie
een week later
Krijgt Ederveen dan toch
een wijkgebouw?
50 Jaar kinderwetten
POOLKOU VERSCHEEN
TEN TONELE
»Wat Lezers Schrijven«
de VALLEI-riks
Kleuters in de
gevangenis
Wist U
AGENDA
Waar is
Hy is f5. - waard
Firma J. F. Tak
Rhenen
Eist
brachten bescherming voor het kind
Nieuws uit de
Omgeving
29e Jaargang
VRIJDAG 21 OKTOBER 1955
No. 81
Uitgave: „De Gelderse Vallei" Veenendaal
Verschijnt tweemaal per week in: Stichts en Gelders Veenendaal, Amerongen, Eist, Rhenen, Achterberg, Overberg, De Haar, Kade, Maanderbuurt, Ederveen, Renswoude, Scherpenzeel
Het gaat om uw oude
huissleutels
Prot. Chr. werkgemeenschap
in PvdA te Veenendaal
Film „Ik ben met u"
KRO-filmavond
Bazar van de hengelaars
Voetbalprogramma
VEENENDAAL - ESCA
Hoogspanning in de
2c klasse UP VB
Tafeltennisprogramma
Bevolking zal zelf eerste
stoot moeten geven
Assurantie-, Hypotheek- en
Woningbureau BROUWER,
Het zou onrechtvaardig zijn onze voor
ouders te verwijten dat zij dergelijke
wantoestanden nog vrij lange tijd heb
ben laten voortbestaan. Zij hebben nl.,
vooral na 1870, fel geprotesteerd, maar
de mogelijkheden om deze misstanden
te verbeteren, ontbraken. Er waren wel
enkele goede gestichten, waar alles ge
probeerd werd om kinderen van ont
aarde ouders op te voeden tot nuttige
leden van de maatschappij. Maar dat
waren uitzonderingen. Er werkten ook
wel enige particuliere organisaties, die
deden wat zij konden om het kind in
nood de nodige hulp te geven, maar een
wettelijke basis voor dit werk ontbrak.
Totdat, als resultaat van een algemene
bewogenheid over de misdeelde jeugd,
in 1905 de zogenaamde kinderwetten
van kracht werden, die een grote om
mekeer teweeg brachten in het lot van
het bedreigde en verwaarloosde kind.
Het is begrijpelijk, dat men er in 1955
in de kringen van de kinderbescher
ming behoefte aan voelt, het 50-jarig
„jubileum" van deze kinderwetten op
tal van plaatsen te herdenken.
Na biezonder zacht oktoberweer
Het invoeren van de kinderwetten be
tekende vooral dat een hechte basis
werd gelegd onder het streven van par
ticuliere verenigingen en instellingen.
De kinderbescherming, zoals wij die nu
kennen, en die voor 95 °/o op particulier
initiatief berust, kon zich gaan ont
plooien.
Kabeltouw in Nederland
Redactie en administratie:
Parallelweg 10 Veenendaal
Telefoon K 8385-2023 - Girono. 563427
Eedactie: W. F. ter Hoeven
Advertenties en abonnementen
kunnen ook worden opgegeven by
de agentschappen van „De Vallei" in
de plaatsen van verschijning
VALLEI
ADVERTENTIES
Advertentieprys per mm 14 cent
Speciale contractpryzen op aanvraag
Minimum per advertentie 3,60
Rubriek Vraag en Aanbod 110
woorden 95 cent, elk woord meer
7 cent
Familieberichten 15 cent per mm
Abonnementsprijs 1,55 p. kwartaal
Losse nummers 10 cent
Zoals reeds bleek uit een artikel in
ons vorig nummer zal in de loop van de
volgende week de nationale inzameling
plaats vinden van oude huissleutels en
wel ten behoeve van de hulp aan vluch
telingen die nog steeds in de verschil
lende kampen in Europa verblijven.
Voor wat betreft deze sleutelinzame
ling in Veenendaal vernamen wij dat
deze hier een week later wordt gehou
den om redenen van organisatorische
aard, dus in de week van 31 oktober tot
5 november.
Verder is al wel bekend dat o.m. de
plaatselijke vrijwillige brandweer bij
de inzameling zal helpen.
Intussen hebben de ingezetenen van
Veenendaal nog een week langer de tijd
om hun oude sleutels bijeen te garen en
Woensdagavond werd door het be
stuur van de afdeling Veenendaal van
de PvdA en een aantal prot. chr. leden
een bijeenkomst gehouden om te komen
tot oprichting van een prot. chr. werk
gemeenschap te Veenendaal.
Na een kort openingswoord van de
afdelingsvoorzitter, de heer Joh. v. Har-
develd, gaf de gewestelijk secretaris van
he* PCWG, de heer P. W. Emmelot uit
Utrecht, een duidelijke uiteenzetting
over de PCWG en haar plaats in de
partij. Deze uiteenzetting werd gevolgd
door een prettige onderlinge discussie,
waarna in principe werd besloten om
in de naaste toekomst tot het oprichten
van een prot. chr. werkgemeenschap
over te gaan. Belangstellenden kunnen
alle gewenste inlichtingen betreffende
de PCWG verkrijgen bij Mr. J. Deen,
Hoofdstraat 22, en de heer J. Kempen,
J. P. C. Leinweberstraat 46.
De eerste CNV-filmavond is thans
definitief vastgesteld op donderdag
avond 3 november a.s. in het vereni
gingsgebouw aan de Eikenlaan. Deze
avond zal de bekende Cefa-film „Ik ben
met u" worden vertoond.
ONDERWIJ SBEN OEMIN G
De heer P. Pais, onderwijzer aan de
Willem de Zwijgerschool (hoofd de heer
J. M. Wels) te Veenendaal is met ingang
van 1 februari a.s. benoemd als onder
wijzer aan de chr. ulo-school te Heerlen.
dat de inbreker die vrijdagnacht
bij de fam. G. op de Bergweg naar bin
nen wilde, maat 43 van schoen heeft?
dat de man, alvorens zijn klim
partij om binnen te komen te beginnen,
eerst netjes zijn schoenen voor de deur
had gezet?
dat hij, toen hij in huis gestommel
hoorde, weer snel de begane grond op
zocht?
dat op het moment dat hij zijn
schoenen wilde pakken, opeens de deur
openging en hij recht tegenover de heer
G. stond?
dat hij zich toen geen tijd gunde
de schoenen op te rapen en er op kouse
voeten vandoor ging?
dat hij later nog geprobeerd moet
hebben de schoenen alsnog te pakken
te krijgen, maar dat die toen al waren
ingerekend?
dat het nu de kwestie is om de
eigenaar van deze maat 43 weer stevig
in zijn schoenen te krijgen?
dat het de verwachting is dat, nu
de kwestie van de brandweer in .onze
omgeving zo brandend is geworden, een
verantwoorde en bevredigende regeling
het resultaat zal zijn?
dat het resultaat van het Luna
park voor de kas van het bouwfonds
van de v.v. „Veenendaal" een bedrag
van ongeveer f 1350,beliep?
dat dit Lunapark, ondanks het
minder gunstige weer, behalve door dui
zenden kinderen, ook door niet minder
dan vijfduizend betalende .personen
werd bezocht?
Zaterdag 22 oktober _E
(In geb. Eikenlaan) avonds,
eerste winteruitvoerïng van |i
Supportersvereniging „Caeci-
lia".
Donderdag 27 oktober
(In geb. „Eltheto") Bazar t.b.v.
Hengelsportver. De Rietvoorn.
(In geb. ,,'t Trefpunt") lezing §f
van mr. C. W. I. Wittewaal van |1
Stoetwegen, lid Tweede Ka-
mer, over „Tien jaren Ver-
enigde Naties" onder ausp. van 11
Ned. Chr. Vrouwenbond.
(In gebouw „De Kegelbaan")
's avonds, KRO-filmavond.
VrUdag 28 oktober
(In geb. „Eltheto") Bazar t.b.v. |i
Hengelsportver. De Rietvoorn.
Zaterdag 29 oktober
(In geb. Eikenlaan) 's avonds, 1|
gezamenlijk concert Ritmees- if
ter Mannenkoor en Scheepjes- |1
wolharmonie.
(In geb. „Eltheto") ,'s middags |I
en 's avonds, bazar t.b.v. Hen-
gelsportver. De Rietvoorn.
Luxor Teater
Van heden vrijdag t.m. maan-
dag de film „De avonturen van if
Prins Valiant" en van dinsdag 1|
t.m. donderdag opstand der ff
Khyberhorden.
zo deze actie hier een groot succes te
doen worden.
Naar men weet gaat het bij deze ac
tie niet zozeer om de sleutels zelf als
wel om de waarde van het metaal die
zij vertegenwoordigen en het is dus
dienstig dat men, behalve de sleutels,
ook het oud-roest waarover men be
schikt, klaar te zetten, zodat ook dit
meteen bij de huis-aan-huis-inzameling
kan worden meegegeven.
Verdere biezonderheden inzake de in
zameling in Veenendaal worden nog ge
publiceerd in ons volgende nummer.
A.s. donderdagavond 27 oktober zal
in gebouw „de Kegelbaan" een KRO-
filmavond worden gegeven.
Het programma voor deze avond ver
meldt o.m. twee hoofdfilms. Deze films
hebben als titel „Uw onbekende huis
genoot" en „Kaspar zoekt een vader".
Onze plaatselijke hengelsportvereni
ging „De Rietvoorn" heeft voor donder
dag 27, vrijdag 28 en zaterdag 29 okto
ber een grote bazar met tal van aan
trekkelijke attracties georganiseerd.
Deze bazar wordt gehouden in gebouw
„Eltheto" aan de Fluitersstraat en is op
de twee eerste dagen geopend 's avonds
van 7 tot 11 uur en zaterdag van 3 tot
11 uur.
„TIEN JAREN VERENIGDE NATIES"
Donderdagavond 27 oktober a.s. komt
de afdeling Veenendaal van de Ned.
Chr. Vrouwenbond in vergadering bij
een in gebouw ,,'t Trefpunt".
In deze vergadering zal mr. C. W. I.
Wittewaal van Stoetwegen, lid van de
Tweede Kamer, spreken over „Tien ja
ren Verenigde Naties".
ONBEWOONBARE WONING OP
PRINS BERNHARDLAAN
Burgemeester en wethouders van Ede
hebben de gemeenteraad voorgesteld
over te gaan tot onbewoonbaarverkla
ring van de woning Prins Bernhardlaan
131, alhier.
Verder stellen zij voor de ontrui
mingstermijn te verlengen van de wo
ningen Valleistraat 53 en 95 welke al
eerder onbewoonbaar werden ver
klaard. Hetzelfde geldt voor de woning
Vijgendam 0.
Veenendaal moet a.s. zondag naar Es-
ca in Arnhem. Het duel met de promo
tie als inzet enkele jaren geleden tussen
Veenendaal en Esca ligt nog vers in
het geheugen. Esca heeft op het ogen
blik enkele gevaarlijk^schutters in haar
voorhoede, zodat de Veeftendaal-achter-
hoede het wederom zwaar te verduren
zal krijgen. Het wordt dan ook een heel
moeilijke wedstrijd voor de geel-
blauwen.
DOVO gaat zaterdagmiddag naar
„Apeldoorn". In deze wedstrijd hangt
veel af van wat de DOVO-voorhoede er
van terecht zal brengen. De strijd is
volkomen open.
VRC krijgt aan de Brinkersteeg be
zoek van DTS '35. Beide clubs hebben
6 punten, maar hier ligt toch een VRC-
overwinning in de verwachting.
GVVV krijgt bezoek van Jonathan
dat op het ogenblik met GVVV aan de
kop gaat met 8 punten uit 5 wedstrijden.
De voorlopige bezetting van de eerste
plaats is dus als inzet bij deze wedstrijd.
In dezelfde afdeling speelt Matjan uit
tegen Montfoort en heeft Triangelboys
vrijaf.
De Merino's krijgen in de 2e klasse B
bezoek van Veluwse Boys, terwijl Ku-
Ian bezoek krijgt van Hees.
„Unitas" krijgt op haar terrein aan de
Nieuweweg zondag bezoek van Hamers-
veld. Veenendaal 2 speelt zondag thuis
tegen Rheden 3.
Zoals wy reeds in ons Woensdag -
nummer konden berichten, is de
VALLEI-riks van vorige week ge
vonden.
Ook dezer dagen wordt weer een
VALLEI-riks in het verspreidings
gebied van ons blad in omloop ge
bracht. Deze heeft weer een rood ge
drukt nummer van de oude serie om
het zoeken te vergemakkelyken.
Het nummer van de nieuwe VAL
LEI-riks is AP 977042.
Doordat de vorige riks werd ge
vonden is de waarde van de VAL
LEI-riks van deze week weer 5 gul-
-den geworden.
Kijkt U dus goed uit naar de VAL
LEI-riks met het rode nummer AP
977042, het is de VALLEI-riks. In
dien U deze voor a.s. donderdagmid
dag 12 uur aan het bureau van ons
blad kunt tonen ontvangt U de vin
derspremie direct in contanten uit
betaald.
In de tweede klasse van de UPVB is
weer volop spanning om de bezetting
van de eerste plaats. Niet minder dan
vijf clubs staan momenteel in punten-
aantal gelijk. Zondag zullen echter wel
enkele candidaten afvallen aangezien
verschillende van deze clubs elkaar dan
zullen ontmoeten.
Het leidende Rhenus krijgt op Candia
hekkensluiter Eist op bezoek. Zal Eist
in staat zijn nogmaals voor een ver
rassing te zorgen?
Renswoude gaat bij de „Kieviten" in
Voorthuizen op bezoek. Een voorspel
ling is hier moeilijk te geven. De uit
slag zal dan ook niet ver van een gelijk
spel afliggen.
Oranje-Wit heeft een thuiswedstrijd
tegen DVSA uit Amerongen op het pro
gramma staan. Een moeilijke opgave
voor de Elstenaren, doch een kleine
overwinning is niet uitgesloten.
Voor de competitie van de landelijke
overgangsklasse ontvangt Climax zater
dagmiddag a.s. bezoek van Achilles uit
Hilversum. Climax heeft de eerste wed
strijd vorige week met 82 verloren,
terwijl Achilles haar eerste wedstrijd
won.
De wedstrijd wordt gespeeld in het
gymnastieklokaal aan de Hoogstraat.
In de eerste klasse krijgt Ritac zater
dagavond bezoek van PMS 2 uit Arn
hem. De Arnhemmers eindigden vorig
jaar op de 2e plaats, terwijl Ritac dit
seizoen voor het eerst in deze klasse
uitkomt. De Ritmeestermensen zullen
ongetwijfeld moeilijk werk krijgen.
Het programma voor volgende week:
Maandag: 2e kl. C RTC 1 Ritac 2;
Hollandia 1 VSW 1; 3e kl. E: RTC 2
ZTTC 1; 4e kl. I: Sorry 2 Tempo 2.
Res. 4e kl. RTC 4 Panter 3.
Dinsdag: 3e kl. E: Climax 5 Swift
3; 4e kl. H: Panter 2 ZTTC 2; 4e kl.
I: Panter 1 SKF 1.
Voor de reserve-elftallen is het pro
gramma als volgt:
Renswoude 2 De Kieviten 2.
Scherpenzeel 2 Oranje-Wit 2 (12 u.).
Rhenus 2 Veenendaal 4 (12 u.).
CDN 4 Rhenus 3.
Het programma voor Zaterdag is1:
Scherpenzeel Musketiers (3.30 uur).
Musketiers 2 Merino's 3 (3.30 uur).
Oranje-Wit A Austerlitz A (4 uur).
Woudenberg Sportclub Rhenen.
Sportclub Rhenen 2 DOVO 4.
Sportcl. Rhenen 4 Sportcl. Rhenen 3.
Musketiers A Veenendaal B 2.30 u.).
Of Musketiers er in zal slagen Scher
penzeel op de knieën te krijgen zal een
grote vraag zijn. Willen zij een gooi naar
de eerste plaats doen, dan is dit echter
noodzakelijk.
We geloven dat Sportclub Rhenen het
in Woudenberg zeer moeilijk zal krij
gen; zij zullen er hard voor moeten wer
ken een van de punten mee naar huis te
nemen.
MISS WORLD VERKIEZING
IN LONDEN
De Nederlandse vertegenwoordigster
Angelina Kqlkoven Üs in Londen aan
gekomen waar zjj zich voorbereidt voor
de verkiezing van „Miss World".
BEVUILING VAN DE ATMOSFEER
IN WEST EUROPA
De zeven landen van de West Euro
pese Unie (België, Frankrijk, Luxem
burg, Nederland, West Duitsland, Italië
en het Verenigd Koninkrijk van Groot
Brittannie en Noord Ierland) zullen een
voorstudie maken van de bevuiling van
de lucht. Dit is besloten door de Com
missie voor Openbare Gezondheid van
de Unie, die dezer dagen een vier-daag-
se vergadering in Londen heeft gehou
den.
Maandagavond hield het Groene
Kruis afdeling Ederveen en omstreken,
onder leiding van dr. Ringelestein, in
de Kleutersschool een buitengewone
ledenvergadering ter bespreking van
het te stichten wijkgebouw. Om te ko
men tot een wijkgebouw, aldus de voor
zitter, werd van Gedeputeerde Staten
de volle medewerking verkregen en
wel in de vorm van een renteloos voor
schot van f 10.000,Ook werd een
De Grebbesteedse vroede vaderen, in
openbare raadszitting bijeen, hebben
dinsdagavond j.l. een officieel brand
weercommuniqué kunnen beluisteren,
hun verstrekt door de burgemeester van
Rhenen, de edelachtbare heer Jkhr. Mr.
Bosch ridder van Rosenthal.
Een officiële verklaring, zoals de bur
gemeester het relaas betitelde, betref
fende de boerderijbrand op Rhenens
grondgebied, onder de rook van Vee
nendaal, van welke verklaring in de
pers o.m. in dit blad uitgebreid
gewag werd gemaakt.
Een officiële verklaring, naar aan
leiding van verhalen in de Veenendaal
se Raad en „wild krantengeschrijf",
waarin echter Rhenens Eerste Burger
naar mijn smaak ietwat „wild" met de
geconstateerde feiten goochelt, in 't bij
zonder waar het de tijd van aanvraag
om hulpverlening en het tijdstip van
aankomst van Veenendaals mistspuit
betreft.
Na de telefonische assistentie-aan-
vraag zouden er naar de burgemeester
mededeelde, vijftien tot twintig minu
ten zijn verstreken, aleer de mistspuit
van Veenendaal op de plaats des on-
heils verscheen.
De door de burgemeester „opgeno
men" tij ds waarnemingen verschillen
Alle verzekeringen
Hypotheken
Verkoop vaste goederen
Woningbeheer
Taxaties
beëdigd als makelaar en taxateur
Veenendaal - Kanaalweg 2 - Tel. 2917
m.i. wel iets met de officiële tijden, zo
als deze zijn vastgesteld door de Inspec
teur van het Brandweerwezen in het
district Utrecht welke als volgt luiden:
13.05 u.: brandmelding aan de Veenen
daalse politie. De politie neemt
met de Commandant van de
Brandweer contact op, waarna
deze opdracht geeft de melding
door te geven aan Rhenen, met
de mededeling, dat de Veenen
daalse brandweer een assisten
tieverzoek van Rhenen zal af
wachten, alvorens uit te ruk
ken. (Veenendaal stond dus wel
degelijk startklaar.)
13.10 u.: Rhenen krijgt de brandmelding
door.
13.15 u.: de brandweer van Rhenen rukt
uit.
13.25 u.: Rhenen arriveert bij de aange
wezen brandkraan langs de Cu-
neraweg.
13.45 u.: (dus 20 minuten later) namens
de burgemeester van Rhenen
wordt Veenendaals assistentie
ingeroepen.
13.50 u.: (dit is vijf minuten na Rhenens
verzoek en niet een kwartier
20 minuten, zoals Rhenens bur
gemeester aangeeft) de Veenen
daalse mistspuit verschijnt bij
de brand.
Na de verstrekking van deze gege
vens welke toch zeker als onpartijdig
mogen worden gestempeld gaat men
reeds de officiële verklaring in twijfel
trekken.
Er moet mij echter nog meer van het
hart.
Degenen, die de bewuste brand van
nabij hebben aanschouwd zullen toch
wel met mij durven zeggen dat de eer
ste straal water afkomstig was van de
(Zie verder pagina 2.)
verzoek om medewerking tot B. en W.
gericht. Naar aanleiding van dit ver
zoek werd het bestuur door B. en W.
uitgenodigd tot een bezoek om de plan
nen nader toe te lichten.
Ook B. en W. zijn geneigd bij te staan
mits er een basiskapitaal aanwezig is
van f 4000,zodat het plan met kans
van slagen in de raad gebracht kan
worden. De vraag is echter, aldus de
voorzitter: hoe komen wij aan een be
drag van f 4000,Om deze vraag op
te lossen heeft zich een commissie ge
vormd bestaande uit de heer Hoolboom,
voorzitter, dr. Hey, secretaris, de heer
Van de Berg, penningmeester, mevr.
Ringelestein en mevr. Hey.
Na de uiteenzetting van de voorzitter
was het woord aan de heer Hoolboom;
deze riep de medewerking in van alle
leden. Het is logisch, aldus de heer
Hoolboom, dat wij dit bedrag zelf moe
ten opbrengen, het komt neer op ge
middeld f 10,per lid. Dit is een ge
bouw voor de hele gemeenschap van
Ederveen, alle factoren zijn aanwezig
om de zaken goed aan te pakken, de
bedoeling is door een goed georgani
seerde lijstencollecte Jiet basiskapitaal
nog dit jaar bijeen te brengen.
Vervolgens gaf de voorzitter het
woord aan de burgemeester. Over de
noodzaak van dit gebouw behoeven wij
Voor een BRIL
natuurlijk naar
Ziekenfondsleverancier
HOOFDSTRAAT 106 VEENENDAAL
niet te spreken, aldus de burgemeester,
ook van gemeentewege is er belang
stelling voor. Een basiskapitaal moet
echter aanwezig zijn ten bewijze dat
men ook van particuliere zijde voor de
plannen voelt. Ederveen zal dus over de
brug moeten komen, dat zal ook een
bewijs voor het gemeentebestuur zijn
dat de goede wil aanwezig is.
Na enige discussie, waarbij ook het
houden van een bazar ter sprake werd
gebracht, hetwelk om meer principiële
redenen geen instemming vond, stemde
de vergadering met de plannen van het
bestuur in. Voor de te houden collecte
zal Ederveen in wijken worden ver
deeld, een circulaire zal worden ver
spreid waarin het doel van deze col
lecte zal worden uiteengezet. Een aan
tal collectanten gaven zich reeds op. Na
de commissie veel succes te hebben toe
gewenst en de burgemeester dank te
hebben gebracht voor de morele steun,
sloot de voorzitter deze zeer goed be
zochte vergadering.
VOETGANGER AANGEREDEN EN
ZWAAR GEWOND
De Rhenenaar H., die op de Nieuwe
Veenendaalseweg liep, werd op deze
vrij slecht verlichte verkeersweg door
een wielrijder aangereden, met het ge
volg, dat hij met een schedelbreuk en
drie gebroken ribben naar huis moest
worden vervoerd, na eerst in het Wijk
gebouw te zijn opgenomen geweest,
waar Dr. Wijchers de eerste hulp ver
leende. Ware er achter de bomen langs
deze weg verlichting, we zouden de
voetgangers aanraden daar te gaan lo
pen, doch ook dit is niet aanbevelens
waard.
OOGST VAN DE STRAAT
Aan het politiebureau te Rhenen
werden gedurende, de afgelopen week de
volgende voorwerpen aangegeven als
gevonden: groene capuchon meisjes
mantel; br. lederen por tem. inh. f 1,65;
br. jongenspet m. speldje; br. lederen
portem. m. ritssl. inh. f 1,87; l.br. dames
tas inh. f 10,rubber kussen v. motor
rijwiel; zak inh. overall; pakje inh. Ba
latum; br. portem. m. drukkn. z. inh.
Verloren: pijlstok; gew. 2 kg; bew. vrij
vervoer NBM; dames sportrijwiel DCR;
rood meisjesvest m. ritssl.; autoband m.
Goodrich nr. 825-20; linker motorwant.
AANRIJDING MET EEN VOS
De heer S. had maandagochtend een
wel zeer zeldzame aanrijding toen juist
voor zijn motorrijwiel een vos de weg
overstak.
De motorrijder kwam er zonder kleer
scheuren af maar Reintje moest deze
verkeersovertreding met de dood be
kopen
GESLAAGDE AVOND VAN CULT.
NAT. HIST. VER.
Dinsdagavond werd in hotel Stuyven-
berg door de heer Fr. Roks voor de
Cult. Nat. Hist. Ver. zuidoost-Utrecht
een interessante lezing gehouden over
het leven en werken van prof. dr. Albert
Schweitzer.
Deze lezing werd geïllustreerd met
filmstrips welke de toehoorders ver
plaatsten naar donker Afrika waar prof.
Schweitzer onder wel zeer moeilijke
omstandigheden zoveel voor de in
heemse bevolking heeft kunnen doen.
Ook werden opnamen van door
Schweitzer uitgevoerde orgelwerken ten
gehore gebracht. Al met al werd het een
zeer geslaagde avond.
Naar wij vernemen komt 1 november
a.ö. de cineast mr: u. C. Nengerman uit
Driebergen naar Eist voor het vertonen
van verschillende unieke natuurfilms.
„jjet kind dat honger lijdt moet gevoed worden, het zieke kind ver
zorgd, het lichamelijk of geestelijk gebrekkige kind geholpen, het
onvoldoende aangepaste kind moet heropgevoed, het verweesde
en verlaten kind een tehuis geboden worden". Dit uittreksel uit een
in 1923 opgestelde „Verklaring van de rechten van het kind" bevat
voor de beschaafde mens van deze tijd niets nieuws. Wij vinden het
vanzelfsprekend dat kinderen in nood zo goed mogelijk geholpen
worden en wij geven onze steun aan allerlei verenigingen en in
stellingen, die zich het lot van die kinderen aantrekken. Ook zónder
verklaring van de rechten weten wij, dat het kind recht heeft op het
allerbeste wat de mensheid te bieden heeft.
JAARVERGADERING NED. CHR.
VROUWENBOND
De afdeling Eist van de Ned. Christ.
Vrouwenbond houdt Dinsdagavond 25
oktober a.s. jaarvergadering in gebouw
„Pniël".
Deze vergadering zal een feestelijk
karakter hebben en het koor van de af
deling zal een schets opvoeren.
GOUDEN HUWELIJK
Het echtpaar Merkestijn aan de
Woudweg herdenkt 26 oktober dat zij
voor 50 jaar geleden in het huwelijks
bootje stapten.
45 JAAR GETROUWD
Eveneens op 26 oktober herdenkt het
echtpaar J. Stegmeyer de dag dat zij 45
jaar getrouwd zijn. Het zal beide echt
paren deze dag stellig niet aan belang
stelling ontbreken.
•Joch is het nog niet- eens een volle
eeuw geleden, dat in ons eigen land
kinderen van 5, 8 of 9 jaar veroordeeld
werden tot een gevangenisstraf van 7'/2
jaar, omdat zij in een winkel een stukje
speelgoed of een paar dubbeltjes ge
stolen haddenEen speciale jeugd
gevangenis of iets van dien aard be
stond er niet. De arme peuters moesten
hun straf uitzitten in een gewone ge
vangenis tussen volwassen veroordeel
den. Wel werd in 1886 de strafwetge
ving zodanig veranderd, dat kinderen
beneden 10 jaar niet vervolgd konden
worden. Maar nog in 1898 werden 4 a
5000 jongens en meisjes van 10 tot 16
jaar veroordeeld tot gevangenisstraffen,
variërend van enkele dagen tot vele
jarenZo behandelde men in ons
land in de door velen geprezen goede
oude tijd de „misdadige jeugd". En wat
de „armlastige" jeugd betreft de we
zen, de vondelingen en de verwaarloos
den zij kwamen in het gunstigste ge
val in gestichten of kolonies terecht. Of
zij werden in het openbaar „geveild",
bij voorkeur 's zondags na de kerk
dienst. Daar stonden dan op het kerk
plein, op een verhoging, de weeskinde
ren, en wie een hulpje nodig had op de
boerderij of in de werkplaats of in de
huishouding, kon keus maken
KINDERWETTEN
BRACHTEN OMMEKEER
De kinderwetten van 1901, die in 1905
van kracht werden, maakten een eind
aan de afschuwelijke situatie, dat een
kind op dezelfde wijze werd gestraft als
een volwassene. De gevangenispoorten
werden voorgoed voor de jeugd geslo
ten. In de plaats daarvan werden straf
fen en maatregelen ingevoerd, die in de
eerste plaats gericht waren op het^jer-
beteren van het ontspoorde kind. Niet
het gepleegde misdrijf, maar het kind
kwam in het nieuwe strafrecht op de
(Van onze weerkundige medewerker.)
Vorige week heerste een hogedruk-
gebied, dat zich van de Golf van Bis-
caje uitstrekte tot diep in Rusland, over
het weer in Europa. De atmosfeer was
biezonder rustig en als gevolg hiervan
daalden uiterst fyne waterdruppeltjes
uit de hogere naar lagere luchtlagen af.
Dit verticale, neerdalende transport
bevorderde sterk de concentratie van
waterdamp in de onderste luchtlagen,
vooral gedurende de avond, nacht, en
in de ochtend, wanneer de zon maar
weinig in te brengen had.
De grote concentratie van water
druppeltjes had de vorming van uitge
strekte mistvelden tot gevolg, die het
verkeer in de lucht, maar ook op de
wegen en wateren sterk handicapten.
Niet iedere plaats in Europa is in de
zelfde mate door de mist geplaagd. Er
zijn gebieden geweest; waar de zon
overdag vrij spoedig weer door de mist-
deken heenkwam en daar kon de zon
de temperatuur belangrijk doen oplo
pen. Het is vorige week voorgekomen,
dat op geringe onderlinge afstand ge
heel versschillende weertypen voor
kwamen. In Leeuwarden en Den Hel
der scheen bijv. vorige week donderdag
de gehele dag de zon, terwijl 5 tot 7 km
meer zuidelijk grauwe nevelmassa's de
zonnestraling geheel afschermden.
Daags tevoren, vóór het mistoffensief
tot volle ontplooiing kwam, was het
voor oktober zo zacht en rustig ge
weest, dat men met een gerust hard in
de buitenlucht tee kon drinken, zonder
gevaar te lopen een verkoudheid op de
hals te halen. In De Bilt steeg de tem
peratuur tot 19 graden C, in Brabant en
Limburg tot 20 graden C.
OOK GRIMMIG
Oktober is een maand van tegenstel
lingen, waarin de natuur zich vriende
lijk, maar ook grimmig kan gedragen.
Tijdens het afgelopen weekeinde heb
ben wij kunnen zien dat de wijnmaand
genoeg kreeg van het nazomergedoe.
Het hierboven genoemde hogedruk-
gebied was niet bestand tegen krachti
ge depressieoffensieven geleid door
minima boven Scandinavië. Het week
naar het zuiden terug, waarna hoeveel
heden koude lucht uit de poolgebieden
over de Noordzee naar ons land konden
worden getransporteerd, door samen
werking tussen de Scandinavië-depres-
sies en een nieuw krachtig hogedruk-
gebied van Groenland tot het zeegebied
ten westen van Ierland.
Zaterdag passeerde het koufront maar
eerst zondag zaten wij met recht in de
kou. De bezoekers van de voetbalwed
strijd Nederland-België konden hun
winterjas best gebruiken, al was de
match op zichzelf al hartverwarmend.
In de nacht van zaterdag op zondag
daalde de temperatuur op beschutte
plaatsen tot om het vriespunt, een be
wijs, dat Thialf op de loer ligt om de
eerste de beste kans aan te grijpen en
uit zijn slof te schieten. In Engeland
vroor het plaatselijk reeds 6 graden.
Vaste grond onder zijn voeten heeft
Thialf thans in Zweden en Noorwegen
gekregen. Op het station Ostersund
kwam de temperatuur zaterdag de hele
dag niet meer boven nul uit en in Her-
nösand viel tussen de 25 en 30 cm
sneeuw. Op IJsland had het vrijdag
middag al drie graden gevroren en
schepen in de Noorse Zee waren in
sneeuwstormbuien geraakt met wind
krachten 8 tot 10 Beaufort.
Zo staat het weer deze week dus in
scherpe tegenstelling tot de omstandig
heden van vorige week. De koude lucht,
waarin nu en dan storingen uit het
noordwesten komen meedrijven (die
aanleiding geven tot enige regen of
enkele buien), blijft n.l. plakken, zodat
onder de nazomer definitief een dikke
streep kan worden gezet. Wij doen er
goed aan ons in te stellen op de nade
rende winter, het seizoen, dat ondanks
onvermijdelijke verhoging van de
brandstofrekening voor de liefhebbers
veel te bieden heeft, waarbij wij vooral
denken aan fraaie sneeuwlandschappen
en ijsvermaak. Voor het zover is en
dit kan als troostwoord gelden voor
hen, die niets ophebben met ijsmutsen
en oorkleppen zal er op de weer
kaart nogal wat moeten veranderen.
voorgrond te staan. Er kwamen obser
vatiehuizen, tuchtscholen en rijksop
voedingsgestichten, er werden speciale
ambtenaren voor de kinderwetten aan
gesteld, er kwam in de grote steden
kinderpolitie. En in 1922 volgde, als een
nieuwe, zeer belangrijke stap, het in
stellen van een nieuwe figuur: de spe
ciale kinderrechter. De burgerlijke kin
derwet maakte het mogelijk de ouder
lijke macht aan falende vaders en moe
ders te ontnemen en ouders, die hun
taak niet aankunnen, hulp te bieden.
Het voogdij-wezen kwam tot ontwikke
ling.
KINDERBESCHERMING
KREEG BASIS
Op het ogenblik zijn er in ons land
253 voogdij-instellingen die zich belas
ten met de zorg van 20.000 kinderen, die,
door welke oorzaak dan ook, niet thuis
kunnen zijn en verblijven in opvoe
dingsinrichtingen of in pleeggezinnen.
Verder staan 18.000 kinderen onder ge
zinsvoogdij: zij zijn voor het overgrote
deel wèl thuis bij hun ouders, die in het
opvoedingswerk worden bijgestaan door
een gezinsvoogd. Het doel van al die
kinderbeschermingsarbeid is: heropvoe
ding. En de voornaamste middelen zijn:
begrip en liefde. En twee zeer belang
rijke factoren: voldoende medewerkers
(sters) en voldoende geld.
KOOP POSTZEGELS
VOOR HET KIND!
\yat dat laatste betreft: er is een een
voudige maar erg simpatieke manier
om een aandeel te leveren in het werk
van de kinderbescherming: het kopen
van kinderpostzegels en prentbriefkaar
ten, die half November verkrijgbaar
zullen zijn. De toeslag, die op de regels
betaald wordt, komt óók de kinderbe
scherming ten goede. En dat vele
kleintjes één grote maken is verleden
jaar gebleken, toen door de verkoop van
zegels en kaarten voor het kind een be
drag van ruim 1 miljoen gulden be
schikbaar kwam.
Koop ook dit jaar weer postzegels en
kaarten voor het kind. Koop er wat
meer dan het vorige jaar om uiting te
geven aan uw simpatie voor het werk
der kinderbescherming dat 50 jaar ge
leden, dank zij de kinderwetten, be
ginnen kon.
Alvorens tot aanschaf van kabeltouw
van Perion over te gaan, ten behoeve
van de overslagbedrijven in Nederland
se havens, zijn enige vergelijkings-
proeven genomen met henneptouw. De
uitslag: Perlonkabels van 25 mm dikte
verdragen een gewicht van 2600 kg,
henneptouw van dezelfde dikte slechts
1000 kg. Bij 35 mm was de verhouding
4500 kg en 1800 kg.
EDE. Dat de schaapskudde op de
Ginkelse heide uitstekend gedijt, blijkt
wel uit het feit, dat dezer dagen reeds
een achttal lammetjes is geboren. Ken
ners van de schapenfokkerij weten, dat
de welstand van de kudde kan worden
afgeleid uit het tijdstip, waarop de lam
meren ter wereld komen. Hoe vroeger
de lammeren geboren worden, hoe be
ter de kudde er aan toe is. Het is een
zeldzaamheid dat reeds in de eerste
helft van oktober de eerste lammeren
worden geboren.
EDE. Op maandagavond 24 oktober
zal in de bovenzaal van Reehorst voor
,,'t Nut" optreden de bekende Indonesi
sche danser Raden Mas Jodjana. Het
programma, dat de gehele avond vult,
zal worden toegelicht door zijn echt
genote Raden Ayoe Jodjana.
Dat het dansen van de heer Jodjana
wel zeer biezonder is, blijkt uit het
feit, dat de bekende cineast Bert Haan
stra hiervan een film heeft gemaakt.
WIJZE WOORDEN
ONUITSPREKELIJK.
Het geluk dat gezegd kan worden
is slechts half geluk.
(Bulwer.)
