BRIL RECEPT
BLOEMINK
Veenendaal
De loop der be
volking 1938-1954
Rensteoude
Rhenen
Bij de gezellig
brandende haard.
Het is Uw recht
Ritmeester
Tafeltennis Tournooi
Gevaarlijke binnenbrand
KOOPT KINDERZEGELS
Officiële Bekendmaking
De Meester in Optiek is ü|L|$ OPTlCli
Waarom verdrinken
zoveel mensen
De broederschap
der
bronzen draak
Het komende U.S*0-'
concert in Rhenen
Om uiterste nauwkeurigheid te
eisen van Uw opticien bij de uit
voering van Uw
Kies de opticien, die 't nauw
keurig doet,
BRILLENSPF.CIALIST
Onderaan de markt Veenendaal
Telefoon K 8385-2764.
A.s. zaterdag 7 januari hoopt Ritac
haar zesde tournooi te houden in de
cantine van de Ritmeester Sigarenfa
brieken, Kerkewijk 115, alhier.
In tegenstelling met voorgaande ja
ren is de inschrijving geheel openge
houden. Van 12 verenigingen uit Vee
nendaal en omgeving kwamen de in
schrijvingen binnen. In totaal zullen 90
personen deelnemen, waarvan 55 in
dubbele klassen hebben ingeschreven.
Gespeeld wordt in Overg. kl., eerste kl.,
tweede kl., derde kl., vierde kl. en da
mes kl. Er worden 190 wedstrijden ge
speeld.
De tournooicommissie bestaat uit
Mej. A. Hardeman, de heer W. Kroes-
berg enen de heer N. de Waal, tour-
nooileider. Als bondsgedelegeerde zal
de heer P. J. Scheffer uit Ede optreden.
De wedstrijden vangen om half drie
aan. De toegang is vrij.
Hedenochtend omstreeks 11 uur werd
de brandweer gealarmeerd voor een
brand by de Fa. Schimmel, v.h. Hof
land, aan de Kerkewijk.
De brand was ontstaan doordat de
bewoners door de drukte in de winkel
even vergeten waren dat boven op een
slaapkamer een grote straalkachel was
blyven branden.
Door de hitte had een bed vlam ge
vat, terwijl ook de omgeving van het
ledikant reeds schroeide.
Toen men een brandlucht rook ging
men direct naar boven. Het brandende
bed werd naar buiten gegooid en de
rest wist men met water te blussen.
De brandweer, welke snel ter plaat
se was, behoefde toen geen dienst meer
te doen. Er ontstond vooral veel wa
terschade.
GESLAAGD
Voor het diploma engelse conversatie
slaagden dezer dagen te Den Haag de
heren J. van de Bovenkamp, P. Gaas
beek en J. de iRdder.
De examens werden ingesteld door
de bij K.B. goedgekeurde Vereniging
van Leraren. De geslaagden werden
opgeleid door het handels instituut Van
Rijswijk te Veenendaal.
TWEETAL CHR. GER. KERK
In de vacature van ds. R. Slofstra
werd op het tweetal geplaatst ds. J. P.
Geels te Haarlem en ds. C. Noorder-
graaf van 's-Gravendeel.
GEVONDEN EN VERLOREN
VOORWERPEN
Van 20 dec. 1955 t.m. 2 jan. 1956
werden aan het bureau van politie de
volgende voorwerpen aangegeven als
gevonden: 1 muntbiljet f 2,50; 1 munt
biljet f 1,1 ballpoint; div. handsch.
en wanten; 1 motorhandschoen; 1 bood
schappentas; 1 houweel; 1 rode heren-
portem. m. inh.; 1 br. damesportem. m.
inh.; 1 zw. lederen portem. m. inh.; 2
br. lederen scshakelriemen; 1 speel
goedauto; 1 grote moersleutel; 1 rood
geruit kinderhandtasje; 1 kindermuts
je; 1 p. grijze sokken; 1 speld m. dob
belsteentjes; 1 juten boodschappentas;
1 geruite paraplu; 1 bl. wind jak.
Verloren: 2 beige kinderportem. m.
inh.; 3 rode damesportem. m. inh.; 1 br.
damesportem. m. inh.; 1 d.bl. portem.
m. inh.; 1 br. herenportem. m. inh.; 1
br. lederen portef. m. inh.; div. hand
schoenen en wanten; 1 p. br. motor
wanten; 1 groene damesmantelceintuur;
1 r.br. kinderschoentje; 1 pakje m. vi
trage; 1 schoolrapport t.n.v. J. W. Hen-
sen; 1 streng rose imitatieparels; 1 étui
m. rijbew. en bel.kaart; 1 rode dames-
regenmuts; br. rijwieltassen m. inh.; 1
vulpotlood „Pelikan"; 1 gele gebr. da
mesmuts; 1 detectiveroman; 2 auto
wieldoppen; 1 zilveren armband; munt
biljetten van f 2,50 en f 1,1 rode
autostep.
ANALFABEET OF HANDIGE
JONGEN?
De rijkste zakenmensen van Ecuador
Syriërs, zijn analfabeten. Voor zo vei
ze de tijd daarvoor vinden, kunnen ze
in het Spaans zeer behoorlijk brieven
dicteren, maar zelf kunnen ze noch
lezen noch schrijven.
Er zijn echter ook mensen in Guaya
quil de belangrijkste havenstad van
deze republiek, rijk aan koffie, cacao,
bananen, citrusvruchten, enz. die
over het geval heel anders denken.
Volgens hen zijn deze grote heren zó
slim dat zij het beter vinden, zich van
van de domme te houden. Wanneer
men zegt dat men analfabeet is, kan
men zich veel onaangename lectuur
besparen, zonder dat er nadelen tegen
over staan. Want men kan zich over
elke afstand met wire- of taperecorder
verstaanbaar maken. Ook kan men zijn
telefoonaansluiting met dergelijke ap
paraten laten samenwerken. Enfin,
mocht de gehele wereld uit millipn-
nairs-analfabeten bestaan, dan zou het
voor bepaalde industrieën, die wij on
der het collectief van telecommunicatie-
middelen willen samenvatten, zo kwaad
nog niet zijn.
wei, dat uren kan duren. Ziezo, denkt
de redder, gauw m'n jasje en m'n fiets
terug en even naar huis, wat schoons
aantrekken. Wist u dat heel wat red
ders hun fiets tevergeefs zochten en de
portefeuille uit hun jasje verdwenen
was? Maar gelukkig nemen de redders
het risico. De leden sturen een kaart
naar de A.R.B., en vermelden zo nauw
keurig mogelijk hun taak. Wist U dat
er bij zijn, die reeds 11 maal iemand
gered hebben?
Eens per jaar komen de redders bij
elkaar, ook die geen lid zijn, en dan
worden ze naar behoren gehuldigd.
Wat aanleiding geweest is tot het op
richten van de A.R.B.? Wel, in het jaar
1917 zonk in de Amstel een schuit,
waarbij gelukkig de bemanning gered
werd. Vier van de redders waren lid
van de IJ.D.K.A.Z. en de Dolfijn. Ze be
sloten met elkaar een brigade in het
leven te roepen. Nu is de A.R.B. uit
gegroeid tot een bekende organisatie
met 2500 leden.
VERORDENING OP HET HOUDEN
VAN WARENMARKTEN
Burgemeester en wethouders van
Rhenen brengen ter openbare kennis,
dat overeenkomstig artikel 203 der ge
meentewet met ingang van heden ge
durende drie maanden op de gemeente-
meente-secretarie (afdeling algemene
zaken) ter lezing ligt de door de ge
meenteraad bij besluit van 29 novem
ber 1955 nr. 9 vastgestelde verordening
tot wijziging van de verordening op
het houden van warenmarkten.
Rhenen, 31 december 1955
Burgemeester en wethouders
voornoemd,
L. Bosch v. Rosenthal
De secretaris,
Th. v. d. Willik
De mode is in BrillenlandHebt U ook al eens zo'n
moderne Bril gepast? Speciaalzaak - Hoofdstraat 51
Uit een dezer dagen verschenen pu-
blikatie van het Centraal Bureau voor
de Statistiek blijkt, dat de bevolking
van Nederland op 1 jan. 1955 10.680.023
zielen bedroeg. Gedurende en na de
tweede wereldoorlog is zij in totaal met
bijna 2 miljoen zielen toegenomen,
d.w.z. met ongeveer één vijfde van de
bevolking op 1 januari 1940.
Voor deze aanwas van de bevolking
is het geboorteoverschot steeds van
overwegende betekenis geweest.
De veranderingen in dit geboorte
overschot zijn vooral bepaald geweest
door de geboorte, inzonderheid in de
na-oorlogse jaren. Ook thans is het
aantal geborenen per jaar nog hoger
dan vóór de oorlog, nl. ongeveer 230.000
tegen rond 180.000 en relatief 22 tegen
20 per 1.000 inwoners. Het huidige ho
gere cijfer is voornamelijk gevolg van
een hogere huwelijkssluiting.
De huwelijksvruchtbaarheid, d.w.z.
het aantal levendgeborenen per jaar
Der 1.000 gehuwde vrouwen van 2049
iaar, is echter zowel in totaal als voor
de gehuwde vrouwen in de afzonder
lijke leeftijdsgroepen weer nagenoeg
tot het vooroorlogse niveau gedaald.
Naast de invloed van de geboorte op
het geboorteoverschot kan nog die van
de sterfte worden genoemd. Reeds in
1946 was het sterftecijfer, na een be
langrijke stijging gedurende de oorlogs-
iaren, weer tot het vóóroorlogse peil,
nl. rond 8,5 °/o, gedaald. Sindsdien heeft
de daling zich voortgezet en gedurende
de laatste jaren beweegt het sterfte
cijfer zich rond de 7,5 Van deze
gunstige ontwikkeling van de sterfte
hebben in alle leeftijdsgroepen, met
uitzondering voor die van 70 jaar en
ouder, de vrouwen meer geprofiteerd
dan de mannen.
Ook de huwelijkssluiting is tijdens en
direct na de oorlog beinvloed geweest
door de bijzondere omstandigheden. De
oorlogstoestand heeft eerst stimulerend
en later belemmerend gewerkt op de
huwelijkssluiting.
Na de huwelijkshausse in 1946 en
1947 zijn de huwelijkscijfers boven die
van de vóórorlogse periode gebleven.
Het is gebleken, dat tegenwoordig meer
huwbare personen tot een huwelijk
komen, en eveneens dat onder de jon
geren meer wordt gehuwd dan vóór de
oorlog.
Het aantal echtscheidingen is gedu
rende de oorlogsjaren in vergelijking
met vóór de oorlog geleidelijk toegeno
men en ondanks een daling na een
maximum in 1946 van 51 echtscheidin
gen per 10.000 echtparen, is de echt
scheidingsfrequentie tot dusverre nog
steeds hoger dan in de vóóroorlogse
jaren: in 1954 24 echtscheidingen per
10.000 echtparen tegen 18 in de jaren
1938 en 1939.
Iri de beschouwde periode 19381954
heeft de buitenlandse migratie vrijwel
steeds een bevolkingsverlies opgele
verd, behoudens in 1946 en 1950, toen
sprake was van een vestigingsoverschot
voornamelijk door repatriëring uit In
donesië. Het vrij hoge emigratieover
schot in de jaren 19511954 bedroeg
ongeveer 20% van het geboorteover
schot in deze periode.
De binnenlandse migratie is nog
steeds van geringere omvang dan vóór
de oorlog. Voor de noordelijke provin
cies en Zeeland levert deze binnen
landse trek een bevolkingsverlies op,
terwijl de westelijke en centraal ge
legen provincies en gedurende de laat
ste jaren eveneens Noordbrabant en
Limburg hun bevolking mede door ves
tigingsoverschotten uit andere provin
cies zagen toenemen.
BEROEP AANGENOMEN
Zaterdagmorgen heeft ds. W. Hop,
Ned. Herv. predikant alhier, besloten
het door hem ontvangen beroep naar
de Ned. Herv. Gem. van Nieuwe Tonge
aan te nemen.
LEDENVERGADERING
„ONS GENOEGEN"
Donderdagavond om 8 uur wordt in
het repetitielokaal van de muziekver
eniging „Ons Genoegen" een algemene
ledenvergadering gehouden. O.m. vindt
een bestuursverkiezing plaats en zal
een bespreking worden gehouden over
de te houden uitvoeringen en de ver
toning van „De film van Renswoude".
J.V. KOOS NIEUW BESTUURSLID
In haar gewone ledenvergadering van
maandagavond j.l. koos de Ned. Herv.
Jongelingsvereniging „Immanuel" een
nieuwe bibliothecaris. Na drie stem
mingen werd tenslotte de heer W. van
Ginkel benoemd. Tevens werd besloten
in het laatst van deze maand een uit
voering te geven in samenwerking met
de Ned. Herv. Meisjesvereniging „Dor
cas".
STEVIGE NEDERLAAG
De Biljartvereniging „Renswoude"
speelde dinsdagavond een uitwedstrijd
tegen „B.V.R." uit Rhenen. Ook in deze
wedstrijd was het gemiddelde over het
algemeen niet hoog en de alleszeggende
08 nederlaag was verdiend. Als het
eerste team zo doorgaat zal het spoedig
van één van de bovenste plaatsen naar
het hoekje waar de klappen vallen ge
drukt worden.
De persoonlijke uitslagen luiden:
H. P. van Noort J. Vink 20
H. Albers C. Vink 2—0
C. Albers C. de Fluiter20
B. v. Ommeren G. v. d. Kaa 20
ZENUWEN EN ZIEL
De theorie van Plato omtrent de ziel
van de mens is niet in vergetelheid ge
raakt. Zijn leer had echter slechts nog
betekenis van uit cultuur—historisch
oogpunt. Plato, die zijn tijd in dit op
zicht ver vooruit is geweest, heeft ge
durende vele eeuwen de psychologie en
zoals nu eerst blijkt ook de phy-
siologie bevrucht.
De Zwitserse professor Hees, die in
verband met zijn onderzoekingen over
de physiologie van het menselijke ze
nuw-stelsel de Nobelprijs verwierf,
heeft verklaard, dat er een duidelijke
verbindingslijn loopt tussen het resul
taat van zijn onderozekingen en de
stellingen van Plato.
(Vervolg van pagina 1.)
die altijd grote belangstelling onder
vindt.
EENS PER JAAR WORDEN DE
REDDERS GEHULDIGD
Of er nog veel mensen uit het gracht
en kanaalwater gered worden? Jazeker.
Zodra het maar even mooi warm weer
is, betekent dit voor de mensen van de
Redding Maatschappij: opletten.
O, die gevaarlijke kanalen, en de zee,
die nooit te vertrouwen is! Ieder jaar
worden er weer honderden slachtoffers
gemeld. En hoeveel waren daarbij, die
niet eens zwemmen konden?
Ook in de stad gebeurt het nog altijd
dat er mensen in de gracht terecht ko
men. En wie nu maar vlug z'n jasje
uittrekt en z'n fiets neergooit en ze
achterna springt, heeft wel kans om de
drenkeling veilig aan wal te brengen.
Soms moet kunstmatige ademhaling
toegepast worden, een inspannend kar-
(58) Er hangt een diepe stilte in het grote ver
trek van het koninklijke slot. In het midden van de
zaal, in het matte licht van de zwakke herfstzon,
dat door de hoge boogramen naar binnen valt,
zitten twee mannen in diep gepeins over een
schaakbord gebogen. Een van hen, een monnik in
een ruime, kemelharen pij gehuld, verzet een der
stukken. Zijn tegenspeler, een oude man, wiens
zware, golvende haardos en sneeuwwitte baard
hem een koninklijk voorkomen geven, bestudeert
enige ogenblikken de nieuwe situatie op het
schaakbord en richt dan langzaam het hoofd op
tot de monnik. „Ik vree», dat ge gewonnen zult
moeten geven, sire," zegt deze op meewarige toon;
„de koning kan geen kant meer heen„Inder
daadinderdaad," mompelt de grijsaard, „ge
spreekt daar een wijs woord, broeder Stefanus, de
koning kan geen kant meer heenmijn reis is
bijna ten einde, mijn geest verzwakt, gelijk mijn
lichaam.... de kaars is opgebrand en moet dus
doven„Maar mijn vorst, vanwaar deze som
bere denkbeelden," werpt de monnik tegen, „omdat
ge na een schaakpartij verloren hebt? Dat be
tekent toch niet dat uw geestvermogens achteruit
gaan!" „Laat ons er liever over zwijgen," zegt de
oude koning met een afwerend handgebaar. „Ik
heb nog één belangrijke taak, alvorens ik het moede
hoofd mag neerleggen. Morgen, tijdens het tournooi
der edelen, moet ik een van mijn zoons, Balthazar
of Angelo, tot mijn opvolger op Napels' troon kie
zen. En het zal de moeilijkste taak zijn, die ik
ooit te vervullen kreeg„Moge uw wijsheid u
leiden bij die belangrijke keuze," klinkt eensklaps
een heldere stem van het einde der zaal.... Ver
rast rijst Koning Lorenzo uit zijn zetel op. „Mijn
zoon Prins Angelo en heer Aram van Barranca,"
roept hij verheugd. (Wordt vervolgd.)
o
FRANSE
VERKIEZINGEN
voor de Nationale
Vergadering op
2 januari 1956
o
Te Louviers,
Departement de
l'Eure, heeft Pierre
Mcndès-France,
voorzitter van het
Front Républicain
en eerste Vice-
Voorzitter van de
Radicaal-Socialis
tische Party, zyn
stem uitgebracht.
o
RHENENSE SCHAKERS ZETTEN HET
NIEUWEJAAR GOED IN
Het tweede tiental van de Rhenense
Schaakclub heeft het nieuwejaar goed
ingezet. De competitiewedstrijd tegen
Het Paard 2 uit Nijmegen, maandag
avond gespeeld in hotel Laheij, werd
door onze stadgenoten gewonnen met
5Vï41/2. De volledige uitslagen waren
als volgt:
Rhenen 2 Het Paard 2:
Mr. J. Deen BragonjeVaVa
M. ter Haar Polak V»Va
G. A. v. d. Laan Zwiers10
B. van Doorn Droog 10
H. Spaan Hilferink V»Va
C. J. Coops v. d. Kraats01
H. Rijkse Van Ginkel01
P. G. v. Dam Vos10
J. C. P. Hessing Van Manen 10
H. W. van Dam Bollee 01
KORAALMUZIEK „ONS GENOEGEN"
OP DE BAND
De muziekvereniging „Ons Genoe
gen" bracht traditiegetrouw koraal-
muziek ten gehore op Oudejaarsavond
vanaf de trans van de Panoramamolen.
In de molen is het volledige programma
op de band opgenomen en de gehele
week nog te beluisteren. Het zal vooral
voor de muzikanten aardig zijn zichzelf
te kunnen horen spelen.
Er werden vijf nummers ten beste
gegeven, w.o. „Dankt, dankt nu allen
God" en ten besluite „Uren, dagen,
maanden, jaren.." Om precies twaalf
uur namen de klokken in de Cunera-
toren de taak van „Ons Genoegen"
over. Zij luidden gedurende tien minu
ten het nieuwejaar in.
Het concert, dat op donderdag 19
januari in gebouw „Irene" te Rhenen
wordt gegeven onder leiding van Ignace
Neumark, met als solisten Frits Knol
en Ernö Steier, wordt met belangstel
ling tegemoet gezien. Wij geven hier
onder een nadere toelichting op de
verschillende uit te voeren nummers.
Mendelssohn: Fragmenten „Mid-
zomernachtsdroom".
Felix Mendelssohn-Bartholdy is de
meest „harmonische" componist ge
weest van het westelijk halfrond. Zijn
muziek is altijd vloeiend, welluidend,
in hoge mate aangenaam voor het oor
en de vorm, waarin hij zijn muzikale
gedachten giet, is al even zorgvuldig
afgewogen en evenwichtig. Mendels
sohn was een zondagskind.
Grote levensstormen heeft hij niet
gekend en aangrijpende ontroeringen
dringen in zijn muziek niet naar de op
pervlakte. Zijn lyrische bewogenheid
en zijn beminnelijkheid zijn echter
eigenschappen, die ons voor zijn kunst
innemen en bovendien is zijn muziek
gericht op een hoge schoonheidsgraad.
Mendelssohn groeide op in een geluk
kig en harmonisch milieu. Zijn ouders
waren zeer welgestelde lieden, die hem
een opvoeding gaven, welke zijn grote
begaafdheid tot de meest gunstige ont
wikkeling kon brengen. Reeds op zeer
jeugdige leeftijd openbaarde zich zijn
uitzonderlijk muzikaal talent, maar
zijn ouders dachten er niet aan, hem
als wonderkind de wereld in te sturen.
Hij kreeg piano-, viool- en compositie-
onderricht van de beste pedagogen, die
in hun woonstad Berlijn te vinden wa
ren (o.a. van Zeiter, de vriend van
Goethe) en toen hij ambitie toonde om
te gaan dirigeren, stelde zijn vader hem
een eigen orkest ter beschikking, waar
mee hij naar hartelust kon werken.
Later koos hij als tijdelijke verblijf
plaats de stad Parijs. Zijn eerste com
positie» werden ln de huiselijke kring
uitgevoerd. Spelenderwijs bereikte hij
een volledige meesterschap in de mu
ziek, en op 17-jarige leeftijd compo
neerde hij de prachtige ouverture voor
het blijspel Een Midzomernachtsdroom,
van Shakespeare, waarvan hij de licht
romantieke, dichterlijke toon op onna
volgbare wijze in klank te vangen wist.
Later, in 1841, vulde hij deze ouverture
aan met andere stukken, o.a. de dich
terlijke „Nocturne" en het pétillante
„Scherzo". Zonder de muziek van Men
delssohn is een opvoering van de Mid
zomernachtsdroom ondenkbaar gewor
den.
Mozart: Symphonle concertante.
„Symphonie Concertante" noemde
Mozart het werk, dat hij, waarschijnlijk
omstreeks 1780, componeerde voor viool
altviool en orkest. Het is wel de moeite
waard, om even bij deze benaming stil
te staan, want zij komt, niet alleen in
het oeuvre van Mozart, maar ook in
't algemeen, slechts weinig voor. Wan
neer het werk getiteld was: „Concert
voor viool, altviool en orkest", zou de
nadruk op de solopartijen gelegd zijn,
doch nu de titel „Symphonie Concer
tante" luidt, wordt het symphonische,
dus het orkestrale geheel, op de voor
grond gesteld. Men zou de opzet van
deze compositie misschien het beste
kunnen vergelijken met het „Concerto
grosso", zoals wij dat van Corelli en
Handel kennen. Daarbij is het ensem
ble in twee groepen verdeeld: het z.g.
concertino, het groepje solo-instrumen
ten dat gewoonlijk uit drie instrumen
ten (twee violen en violoncel) bestaat
en het eigenlijke concerto grosso, het
grotere orkest, dat de solo-groep af
wisselt en er soms mee samen gaat.
In het dubbel-concert voor viool, alt
viool en orkest wordt, hoewel op niet
zulk een strenge wijze, hetzelfde prin
cipe tot toepassing gebracht. Het be
geleidende orkest bestaat uit eerste en
tweede violen, eerste en tweede alt
violen (deze altengroep is zelden op
deze wijze gesplitst, doch Mozart had
daarmee, wanneer men goed luistert,
een bepaalde bedoeling), twee hobo's,
twee hoorns, violoncellen en contra
bassen. Uit de hierboven geschetste op
vatting van de solo-instrumenten ten
opzichte van het orkest vloeit voort,
dat het dialoogkarakter, het wedstrijd
karakter, dat het soloconcert van oor
sprong eigen is, hier niet zo in het oog
vallend wordt nagestreefd. De beide
solo-instrumenten hebben vaak de mu
zikale leiding, zij vullen elkander aan
en gaan nu en dan melodisch samen.
Weber: Ouverture „Euryanthe".
De ouvertures, die Carl Maria von
Weber bij zijn romantische opera's
schreef (een genre, waarvan hij de
schepper was) lenen zich zeer goed
voor zelfstandige uitvoering in de con
certzaal, want men zou deze stukken
bijna „symphonische gedichten" kun
nen noemen. Zijn effectrijke instru
mentatie, welke omstreeks 1820 nog
ongehoord van nieuwigheid was, heeft
I de suggestiviteit van deze muziek aan
zienlijk versterkt en tevens relief ge
geven aan de bloeiende, nobele melo
dieën, waarin Weber zich een meester
van de eerste orde heeft betoond en
die ook zijn „Euryanthe" (1823) sieren.
In de „Euryanthe" hebben de drama
tische elementen, welke in het tradi
tionele zangspelschema van „Der Frei-
schütz" nog geremd waren, zich vrij
kunnen ontplooien.
Gricg: Twee Elegische melodieën
Opus 34.
Oorspronkelijk zijn deze melodieën
geschreven op teksten van de beroem
de Vinjeliederen. Grieg bemerkte al
spoedig, dat de te enge begrenzing van
de eigenlijke betekenis der tekst een
remmende invloed had op de ontplooi
ing en ontwikkeling van zijn schep
pende muzikale krachten. Hij maakte
zijn melodieën los van de tekst en gaf
twee van deze in bewerking voor
strijkorkest uit. Door het wegvallen
van de tekst kon hij zijn melodische
fantasie de vrije teugel laten, wat on
getwijfeld de muzikale waarde van de
„Elegische melodieën" verhoogde. In
deze bewerking zijn zij alom bekend en
geliefd geworden.
Sibelius: Finlandia.
Jean Sibelius werd 8 december 1865
te Tavastehus in het zuidwesten van
Finland geboren. Hoewel hij reeds op
zeer jeugdige leeftijd blijk gaf van een
buitengewone muzikale begaafdheid,
studeerde hij aanvankelijk rechten aan
de Universiteit te Helsingfors. Weldra
echter behaalden zijn muzikale adspi-
raties de overwinning en besloot hij
zich geheel aan de muziek te wijden.
In 1897 stelde een staatsstipendium
hem in staat zich geheel aan de com
positie te wijden. Hij maakte verschil
lende reizen, o.a. enkele naar Enge
land en Amerika. De laatste jaren
leeft hij teruggetrokken in Finland. Op
8 december j.l. mocht hij zijn 90e ver
jaardag vieren.
Finlandia is het meest populaire
werk van Sibelius en behoort nog tot
zijn vroege tijd. Het is een in alle op
zichten uiterst eenvoudig, door zijn
schone melodiek en frisse dynamische
stuwing onmiddellijk boeiend stuk mu
ziek. Na een brede, door de blazers op
pompeuze wijze ingezette inleiding, be
gint met een schetterend trompetmo
tief het Allegro moderato waarin het
motief uit de inleiding verder wordt
ontwikkeld; met een unisono van fa
gotten, tuba's, contrabassen en celli,
begeleid door de pauken, zet het Alle
gro in, dat in een steeds heftiger drift
opgevoerde climax uitmondt in het
thema; het wordt tweemaal gebracht,
eerst door de houtblazers (met de sid
derende tremolo-begeleiding der strij
kers) en vervolgens door het strijk
orkest. Hierop wordt het voorafgaande
Allegro herhaald, waarmede het werk
op brillante wijze wordt besloten.
Bij de gezellig brandende haard
vliegen de uren om en de lectuur
wordt alleen onderbroken voor een
pittige kop Douwe Egberts koffie.
Die echt lekkere koffie, samengesteld
uit de allerbeste soorten, wordt op
speciale wijze voor U gebrand...
en is, door de grote omzet, altijd vers
bij Uw winkelier verkrijgbaar.
