Nieuwsblad voor Veenendaal Omstreken
Ook in Veenendaal werd
melksanering gewijzigd
r«
I
IL2
Veenendaalse bevolking
OMSTREEKS 1590
Rhenen garnizoen-stad?
De Wereld
de VALLEI-riks
Veenendaals Groene Kruis
kocht pand op de Kerkewijk
Fa* J* F* TAK
van Week-tot-Week
Wist 17.
AGENDA
Waar is
Ederveen
Amerongen
Rhenen
nieuwe BRIL
iXieuics uit de
Omgeving
30e jaargang
VRIJDAG 0 JANUARI lt5«
No. 2
Uitgave: „De Gelderse Vallei" Veenendaal
Verschijnt tweemaal per week in: Stichts en Gelders Veenendaal, Amerongen, Eist, Rhenen, Achterberg, Overberg, De Haar, Kade, Maanderbuurt, Ederveen, Renswoude, Scherpenzeel
Ontheffing onverbindend-verklariog voor enkele wijken
VARA-avond met
„The Ramblers"
Hy isf 10. - waard
EDINK start voor het
Nat dam-kampioenschap
Assurantie-, Hypotheek- en
Woningbureau BROUWER,
Uitvoering van
het Ritmeestertoneel
Kind van 4 jaar liep
tegen auto
VEENENDAAL SPAARDE
Textielfabriek Bervo
Verplicht kenteken voor
motorrijtuigen
Betaal toch Diet te veel
KOOPT KINDERZEGELS
Redactie en administratie:
Parallelweg 10 Veenendaal
Telefoon K 8385-2023 - Girono. 563427
Redactie: W. F. ter Hoeven
Advertenties en abonnementen
kunnen ook worden opgegeven by
de agentschappen van „De Vallei" in
de plaatsen van verschijning
VALLEI
ADVERTENTIES
Advertentieprijs per mm 14 cent
Speciale contractprijzen op aanvraag
Minimum per advertentie 3,60
Rubriek Vraag en Aanbod 110
woorden 95 cent, elk woord meer
7 cent
Familieberichten 15 oent per mm
Abonnementsprijs 1,55 p. kwartaal
Losse nummers 10 cent
Burgemeester en wethouders van
Veenendaal brengen het navolgende
onder de aandacht van belanghebben
den:
Zoals bekend, is reeds sinds enkele
jaren de melkhandel in deze gemeente
gesaneerd, waardoor de consumenten in
hun vrije keuze van melkhandelaar zijn
beperkt
Bij besluit van 2 maart 1955 heeft de
Minister van Economische Zaken de
bedrijfsregelingen inzake de kleinhan
del in melk, de z.g. saneringsovereen
komsten, echter gedeeltelijk onverbin
dend verklaard. Als gevolg hiervan
zullen de consumenten thans per wijk
de vrije keuze moeten hebben uit ten
minste drie melkslijters, tenzij hiervan
door genoemde minister ontheffing is
verleend.
Naar aanleiding van deze onverbin
dend verklaring heeft de regelingscom
missie der gesaneerde melkhandel al
hier, tot de minister het verzoek ge
richt om ontheffing voor diverse wijken
van bedoelde vrije keuze.
Dit verzoek is door de minister van
Economische Zaken ingewilligd, met
dien verstande, dat tenminste 1 klein
handelaar wordt toegelaten voor de be
zorging van melk en melkproducten
aan consumenten, wonende in het al
gemeen aan de Dijkstraat, de Middel-
buurt, de Middelbuurtseweg, het Be-
nendeneind (vanaf de vroegere zgn.
„Punt"), de Stationsstraat, de Buurt-
laan Oost, het Panhuis en de Munni-
kenweg.
Ten minste twee kleinhandelaren
worden toegelaten voor de bezorging
aan consumenten, wonende in het al
gemeen aan de Nieuweweg (ten noor
den van de zijweg: de Melmseweg).
Vrijdagavond 13 januari a.s. zal in
he gebouw aan de Eikenlaan een fees
telijke avond worden gegeven door de
afdeling Veenendaal van de VARA.
Aan deze avond zullen o.m. mede
werken het bekende dansorkest „The
Ramblers" o.l.v. Theo Uden Masman
met zang van Jany Bron; Marcel Thie-
lemans, Wim Poppink en The Dutch
Rolling Stars met hun grote rolschaat-
sen-show.
Voor verdere bijzonderheden leze
men de betreffende advertentie elders
in dit.-Dummer,
GEEN MEDEWERKING
VAN GEMEENTE VOOR NIEUWE
SPEELTUIN OP GELDERS?
Burgemeester en Wethouders der ge
meente Ede hebben de Raad geadvi
seerd afwijzend te beschikken op een
verzoek van de bewoners der Buurt-
laan-Oost medewerking te verlenen bij
het aanleggen van een nieuwe speel
tuin op Gelders Veenendaal.
VERGADERING EDESE
GEMEENTERAAD
De Edese Gemeenteraad komt woens
dagmiddag om 3 uur in openbare ver
gadering bijeen in „De Bergpoort" te
Ede.
dat onze plaatsgenote, de 20-ja-
rige mej. W. H. Schoeman reeds sinds
ongeveer een half jaar voor een kuur
verblijf in het Nederlands Sanatorium
te Davos in Zwitserland?
dat zij daar de enige Veenen-
daalse is en grote behoefte heeft aan
meer persoonlijk contact met Veenen-
dalers?
dat zij nog minstens een half
jaar in Davos zal moeten verblijven?
dat het wellicht dienstig is als
men weet dat haar correspondentie
adres luidt: Nederlands Sanatorium,
Kamer 303, Davos-Platz, Zwitserland?
dat er in de Hoofdstraat blijk
baar nog steeds één winkelier is waar
de St-Nicolaas-winkelweekactie voort
duurt?
dat daar namelijk sinds die tijd
nog steeds de bekende vlag van de
Winkeliersvereniging uithangt?
dat het aantal rolschaatsrijders
in Veenendaal de laatste tijd sterk toe
neemt?
dat men, om ongelukken te voor
komen, er de kinderen op dient te wij
zen dat het verboden en ook zeer ge
vaarlijk is dit op de rijweg fe doen?'
dat de meeste jeugdige beoefe
naars van deze mooie sport veelal naar
het asfalt van Veenendaal-zuid trek
ken om daar in groten getale de kerst-
vacantie op de rolschaatsen door te
brengen?
dat zij er beter aan doen daar
voor het Dr. Slotemaker de Bruïne-
en Boslaanplein voor te gebruiken?
dat zich woensdag weer een ge
val van joy-riding heeft voorgedaan?
dat het nu een in Veenendaal bij
zijn oom gelogeerde jongen van 13
jaar was die bij zijn ooms buurman de
bromfiets uit de schuur haalde toen hij
wist dat de buurman sliep?
dat hij ook twee vriendjes uit de
buurt een paar rondjes liet rijden?
dat het spelletje uit was toen
een politie-agent begon te twijfelen of
ue knapen wel de voor een bromfiet
ser vereiste leeftijd hadden?
dat er bij de Nutsspaarbank te
Veenendaal in 1955 f 2.704.849,34 werd
ingelegd en f 1.887.114,58 terugbetaald?
dat er bij deze bankinstelling
dus f 817.734,76 werd gespaard?
dat dit weer 200.000 gulden meer
was dan het jaar daarvoor?
Vrydag 13 januari
(In geb. Eikenlaan) VARA-
feestavond o.a. met medewer
king van „The Ramblers".
Luxor theater
Van heden vrijdag t.m. maan
dag de film „Sabrina" en van
dinsdag t.m. donderdag „Wij
zijn niet bang".
II
i=
UUI
In de overige gebiedsdelen wordt dus
keuze gelaten uit ten minste drie klein
handelaren.
Een volledige opgave van de desbe
treffende wijken, alsmede een om
schrijving van de juiste begrenzing
daarvan, zijn opgenomen in een be
schikking van voornoemde Minister.
Deze beschikking ligt gedurende de
maand januari 1956 voor belangstellen
den ter inzage op de gemeente-secre
tarie, afdeling algemene zaken, Hoofd
straat 92, alhier.
GESLAAGD VOOR DOCTORAAL
EXAMEN
Bij het te Groningen gehouden exa
men slaagde drs. M. T. Jansen, leraar
aan de chr. H.B.S. te Veenendaal, voor
het doctoraal examen Franse taal en
letterkunde.
De VALLEI-riks van de vorige week
welke werd uitgegeven by Levens
middelen- en Schildersbedrijf J.
Brunt te Renswoude, werd niet ge
vonden. Hierdoor is de waarde van
de VALLEI-riks, welke een dezer
dagen weer in het verspreidings
gebied van ons blad zal worden uit
gegeven, weer opgelopen tot tien
gulden.
Het nummer van de nieuwe VAL
LEI-riks is K 946357. Het is ook nu
weer een roodgedrukt nummer, dus
een riks met de beeltenis van Prin
ses Wilhelmina. Kijkt u deze week
daarom goed uit naar de rijksdaal
der met het rode nummer K 946357.
Indien u deze riks vóór a.s. donder
dagmiddag 12 uur op het bureau
van ons blad kunt tonen, wordt u de
vinderspremie, welke dus thans
f 7,50 bedraagt, direct in contanten
uitbetaald.
Tijdens de woensdagavond gehouden
buitengewone ledenvergadering van de
Vereniging „Het Groene Kruis" voor
Stichts en Gelders Veenendaal werd
besloten tot aankoop door de vereni
ging van het pand gelegen naast het
Groene-Kruisgebouw, Kerkewijk 30.
Deze aankoop houdt verband met het
feit dat het Groene-Kruisgebouw te
klein geworden is en vooral met de
piannen voor het stichten van een
aparte afdeling Gezondheidszorg.
Het bestuur is met het voorstel tot
aankoop gekomen om in de toekomst
gedekt te zijn voor wat betreft ruimte
en het is dus nog niet direct nodig dat
De heer Jan Edink uit Veenendaal,
die zich plaatste als candidaat voor
het kampioenschap van Nederland
dammen begint volgende week met
zijn wedstrijden. Het tournooi om het
landskampioenschap wordt te Utrecht
gespeeld.
Behalve Edink spelen mee de heren
R. C. Keller (Amsterdam); W. Roozen-
burg (Rotterdam); H. F. J. Kinnegin
(Den Haag); J. H. Bom (Rotterdam);
W. de Jong (Haarlem); W. Huisman
(Leiden); Ir. G. E. van Dijk (Wagenin-
gen); F. Gordijn (Den Haag); W. C.
Beeke (Amsterdam; J. Sinke (Goes); A.
Jurg (Almelo); J. H. Beeke (Weesp); W.
Terlouw (Bodegraven) en P. van Heer-
de (Amsterdam).
Het tournooi begint officieel op za
terdag 14 januari a.s. maar bij enkele
spelers bestaan principiële bezwaren
voor het spelen op zondag zodat die
op vrijdagavond al hun partij welke
voor de zondag was vastgesteld, voor
uit spelen.
Hierdoor begint J. Edink al op vrij
dagavond 13 januari en wel tegen zijn
streekgenoot ir. Van Dijk uit Wagenin-
gen. Zaterdag 14 januari speelt Edink
tegen de Zeeuwse kampioen Sinke uit
Goes.
Dr. J. VISSER BENOEMD TOT
RECTOR VAN CHR. LYCEUM
TE DEN HAAG
Dr. J. de Visser, een oud-ingezetene
van Ederveen, is met ingang van 1 sep
tember 1956 benoemd tot rector van
het chr. lyceum aan de Populierstraat
te Den Haag. Hij is thans directeur van
de chr. middelbare meisjesschool al
daar.
De heer Visser werd in 1899 te Wou-
brugge in een landbouwersgezin ge
boren. In 1909 vestigde het gezin Vis
ser zich op de boerderij „De Bruin-
horst" aan de Lunterse Kade. „Jaap"
Visser bezocht de lagere school te
Ederveen en daarna het chr. lyceum
te Utrecht. Aan de Rijksuniversiteit te
Utrecht studeerde hij vervolgens let
teren en wijsbegeerte en in 1926 werd
hij benoemd tot leraar aan het chr.
lyceum te Harderwijk. Vier jaar later
werd hij in gelijke functie verbonden
aan het chr. lyceum te Haarlem en in
1953 werd hij directeur van de chr.
middelbare meisjesschool te Den Haag.
In 1933 promoveerde de heer Visser
tot doctor in de letteren en wijsbe
geerte op een proefschrift, getiteld
„Willem Levinus Penning Jr., de mens
en dichter."
JAAROVERZICHT EIERMARKT
In het afgelopen jaar werden aan de
eiermarkt te Ederveen 27.505.000 eieren
aangevoerd, tegen 27.890.000 in 1954.
Alle verzekeringen
Hypotheken
Verkoop vaste goederen
Woningbeheer
Taxaties
beëdigd als makelaar en taxateur
Veenendaal - Kanaalweg 2 - Tel. 2918
Oppervlakkig bezien lijkt dit een klei
ne achteruitgang, doch dit is niet het
geval want het vorig jaar waren er 52
marktdagen tegen 53 in 1954. De ge
middelde aanvoer per week was in
1955 iets hoger dan in 1954, n.l. 529.000,
tegen 526.000 in 1954.
De hoogste aanvoer werd op 7 jan.
genoteerd (560.000) en de laagste op
1 Juli (470.000).
Op 4 november werden de hoogste
prijzen genoteerd, n.l. f 21,tot f 22,50
voor grote eieren en f 15,tot f 20,
voor kleine eieren. De laagste prijzen
werden genoteerd op 11 februari, toen
de grote eieren slechts f 10,tot f 11,50
per 100 stuks opbrachten.
De gemiddelde prijs van de eieren
was in 1955 f 15,10 per 100 stuks tegen
f 14.45 in 1954.
het aangekochte pand ontruimd wordt.
Vóór april a.s. wordt nog een alge
mene vergadering uitgeschreven en.
waarschijnlijk zullen dan nog nadere
bijzonderheden omtrent een en ander
bekend gemaakt kunnen worden.
De Ritmeester Toneelgroep heeft
voor 19, 20 en 21 januari a.s. toneel
avonden georganiseerd.
Het programma voor deze avonden
vermeldt de opvoering van het blijspel
in vier bedrijven „De Sabijnse Maag
denroof" van F. en P. von Schonthan.
SUIKERRIET EN PAPIER
In Cleveland (VS) wordt een zeer
goede" kwaliteit rotatiedrukpapier van
de afvallen van suikerriet vervaardigd.
De prijs komt ongeveer overeen met
die van zeer wit drukpapier. Aangezien
men tot nog toe van de suikerrietafval
geen hoogwaardig product kon ver
vaardigen, mag worden verondersteld,
dat men zich in tal van landen aldus
op de papier-fabricage zal toeleggen.
BLIKSEMAFLEIDERS OP HET
WATER
Op tal van schepen zijn de masten
van vangstangen voorzien, die voor de
afleiding van bliksemstralen naar het
water zorgen.
H«t 4-jarige dochtertje van da fam.
W. stak woensdagmiddag bij het spelen
tegenover het gemeentehuis plotseling
de rijweg over. De bestuurder van een
passerende auto kon ondanks sterk
remmen het kind niet meer ontwijken,
zodat het tegen de nog rijdende auto
liep.
Met een hersenschudding kon het
naar huis worden overgebracht.
DRIEKONINGEN PAROCHIE-AVOND
Op zaterdag 14 januari a.s. wordt in
gebouw „De Kegelbaan" een Drieko
ningen Parochie-avond georganiseerd,
waaraan o.a. ook de „Valley-Mixers"
zullen medewerken.
Verder staat er op het programma
„trek aan de bel", „hersengymnastiek"
en tot slot een groot familiebal.
Bij de Nutsspaarb?nk alhier werd in
de maand december ingelegd voor een
bedrag van f 221.949,"5 en terugbetaald
f 90.721,92.
In dezelfde maand werd op het post
kantoor voor de Rijkspostspaarbank in
gelegd f 182.895,90 en terugbetaald
f 90.721,92.
LOOP DER BEVOLKING EN 1955
Het aantal Inwoners dezer gemeente
heeft in 1955 een sterk stijgende lijn
vertoond. Was op 31 december 1954 het
totaal aantal 3834, op 31 december 1955
bedroeg dit 3989 een stijging derhalve
van 155 personen.
Het aantal vrouwen blijft nog steeds
overheersen (dec. 1954 resp. 1887 man
nen en 1947 vrouwen dec. '55 1972
mannen en 2017 vrouwen).
In totaal werden 100 kinderen gebo
ren, waarvan 50 jongens en 50 meisjes.
Er vestigden zich 464 inwoners, waar
van 234 mannen en 230 vrouwen. Een
totale toename derhalve van 564 per
sonen.
Hier moeten nog worden afgetrokken
wegens overlijden 16 personen (8 man
nen en 8 vrouwen) en vertrek van 293
personen (191 mannen en 202 vrouwen)
een totale vermindering dus van 409
personen.
Het uiteindelijk resultaat van deze
rekenpartij is dat het totaal inwoners
steeg met 155 personen en thans dus
3989 bedraagt. Vermeldenswaard is nog
dat van degene die zich te Amerongen
vestigden er 240 afkomstig zijn uit het
buitenland, 86 uit deze provincie en 138
uit andere provincies. Naar het bui
tenland vertrokken 10 personen.
Het aantal voltrokken huwelijken in
1955 bedraagt 41. Er werd 1 echtschei
ding ingeschreven
ZE WORDEN TE DIK
Op een congres van biologen te Man
hattan (N.Y., U.S.A.) verklaarden de
voedingsexpert dr. Josef Brozek, dat
de vetlijvigheid de meest voorkomende
en meest fatale voedingsstoornis in de
V.S. is.
GESTROOMLIJNDE DUIKBOOT
Om een hogere snelheid en betere
prestaties onder water te verkrijgen is
de „Artful', een van de grote 1620 ton
metende duikboten die sedert de oor
log zijn gebouwd in Portsmouth ge
stroomlijnd. De .Artful' is de eerste van
verscheidene duikboten van de A-
klasse die een dergelijke verbouwing
zal ondergaan.
GEPEPERDE DALING
Dat peper, een speculatief artikel is,
werd in 1932 duidelijk bewezen. Toen
daalde de wereldmarktprijs van dit
product binnen een enkel etmaal op een
vijfde gedeelte.
In het begin van
november heeft
een zeldzame ge
beurtenis plaats
gevonden in de
dierentuin te
Vincennes.
Er werd namelijk
een Ijsbeert je ge
boren, dat hier, in
de armen van een
oppasser, voor de
eerste maal wordt
gefotografeerd.
Rhenen is weer een textielfabriek
rijker geworden. Hoewel de opzet van
het Bervobedrijf nog betrekkelijk klein
van omvang is, hopen de firmanten,
de heren H. Bronsvoort en J. W. van
Berkum, dat dit bedrijf gestadig zal
uitgroeien.
Naast de eigen productie, die zal be
staan uit het vervaardigen van che-
nille-producten, waarvan wij noemen
bedspreien, is dit bedrijf tevens groot
handel in textielproducten.
Het merendeel van het afzetgebied is
afgestemd op de postorderverkoop en
de buitenlandse verkoop aan de groot
handel.
„PAUL KRUGER" BLIJFT IN DK
MINDERHEID
De kegelclub „Paul Krüger" heeft
het tegen „Kom over de brug" uit
Arnhem, in een wedstrijd, die werd ge
speeld in het kegelhuis achter hotel
Het Wapen van Rhenen niet kunnen
klaren. De gasten wonnen overtuigend.
Als scheidsrechter trad op de heer S.
A. M. Stevens. De mannen van „Paul
Krüger" hebben tot op heden maar
weinig succes in de competitie van de
Arnhemse Kegelbond. De oorzaak hier
van moet wellicht worden gezocht in
een onvoldoende voorbereiding, terwijl
van een hecht vijftal niet kan worden
gesproken, gezien de vele uitvallers.
Op 17 januari hoopt men in jaar
vergadering bijeen te komen. De da
mesclub „DKC" herdenkt maandag 23
januari het eerste lustrum met wed
strijden onder de plaatselijke clubs,
Alt wij een bezoek brengen aan de
nieuwe wijken van Veenendaal, waar
het landschap van weiden en akkers
plaats maken moest voor „het stenen
landschap" van flats en rijen wonin
gen, onderbroken door wijde pleinen,
en dan verwonderd staan over de
groei van deze banliene, vragen wij
ons onwillekeurig af: Hoeveel inwo
ners zal Veenendaal geteld hebben,
toen het zich voor het eerst als woon
plaats geconsolideerd had? Te meer
dringt deze vraag zich bij de jaar
wisseling op als het getal inwoners per
31 december bekend gemaakt wordt.
Voorzichtigheidshalve stellen wij het
tijdstip dier consolidering op 1590. In
1566 werd de oude kerk aan de Markt
voltooid. Werd tevoren een vestiging
beperkt door de moeilijkheden om aan
de kerkelijke praktijk deel te kunnen
nemen men moest n.l. daartoe naar
Rhenen of Ede in 1566 vielen deze
bezwaren geheel weg. Van genoemd
jaar af zullen ongetwijfeld turfgravers
en schippers zich hier gedomicilieerd
hebben, zodat omstreeks 1590 het be
volkingsaccres niet meer al te grote
schommelingen gemaakt zal hebben.
Zoeken we nu naar cijfers hierom
trent, dan worden we deerlijk teleur
gesteld. Van statistische, laat staan van
demografische gegevens was immers
nog geen sprake. Een burgerlijke stand
bestond nog niet, hoogstens een ker
kelijke. Van de laatste echter is weinig
bewaard. De z.g. retro-acta van de
burgerlijke stand van Veenendaal van
gen eerst aan in 1674, de notariële
archieven in 1681 en de rechterlijke nóg
veel later, n.l. in 1795. De doop-, trouw
en begraafregisters van de katholieke
gemeente beginnen eerst in 1723, twaalf
jaren na de stichting van de statie
Renswoude. Het is ontzettend jammer
dat de kerkelijke gegevens uit de tijd
na 1566 verloren zijn geraakt. Zo groot
echter als de teleurtelling hierover is,
groter is de voldoening te kunnen be
schikken over de rekeningen der kerk
meesters, die in het Veenradenarchief
bewaard zijn! Uiteraard beperkt zo'n
rekening zich tot het financiële en be-
b.
c.
d.
Gerekend van 1 januari 1956 af zal
voor de groepen:
a. motorrijtuigen op drie wielen;
motorrijtuigen, ingericht voor het
vervoer van niet meer dan 8 perso
nen (de bestuurder daaronder niet
begrepen);
motorrijtuigen, ingericht voor het
vervoer van goederen, en
motorrijtuigen
van het type
trekker en op
legger,
het voeren van
een kenteken ver
plicht zijn, wan
neer de maand,
waarin het oude
provinciale nummerbewijs werd afge
geven, verstreken is.
Is dus uw provinciale nummer af
gegeven in de maand januari on
geacht welk jaar dan moet u reeds
op 1 februari 1956 een kentekenbewijs
hebben.
Voor alle categorieën van motorrij
tuigen is thans de termijn vastgesteld,
waarop geen gebruik meer mag wor
den gemaakt van een provinciaal num
merbewijs.
Formulieren tot aanvrage van een
kentekenbewijs zijn verkrijgbaar op de
politie-administratie van de plaats van
inwoning.
De dag, waarop N.V. T. Hartog's Rij-
wielfabriek wordt verlaten, komt steeds
naderbij. Op 1 februari vestigt deze
firma zich op een industrieterrein na-
METEOOR. Een pas
toor in een Frans dorpje
van de Jura is ternauwer
nood aan de dood ontsnapt
toen een meteoor langs zijn
hoofd suisde. De pastoor
was 's avonds met een elec-
trische lantaarn in zijn
tuin naar iets op zoek toen
hij 'n vreemde zucht hoor
de en meteen een gloeiend
voorwerp met een gewel
dige vaart over zijn hoofd
zag voorbijgaan. Het voor
werp, dat volgens deskun
digen een meteoor moet
zijn geweest, ontplofte te
gen een muur op enkele
meters afstand van de pas
toor, waarbij zich een he
vige hitte verspreidde. Op
de muur vond men later
een verschroeide plek van
50 vierkante centimeter.
Meteoren worden meest
omstreeks half november
gesignaleerd. De meeste
zijn zo groot als een dui
venei. Het veelvuldigst ko
men ze voor om de 33 jaar
als de komeet van Tempell
de baan van de aarde
kruist Hoewel dat pas in
1965 weer het geval zal zijn
brengt men de ook enige
dagen geleden gesignaleer
de meteoren met deze ko
meet in verband. In 1833
was op een novembernacht
de kometenzwerm zo he
vig, dat een boer in Ame
rika de volgende nacht op
stond om buiten te gaan
zien of er nog sterren aan
de hemel over waren ge
bleven. Het had hem ge
leken dat ze allemaal naar
beneden waren gekomen.
SATELLIET. De Ame
rikanen zijn van plan in
1957 en 1958 een tiental
satellieten het wereldruim
in te schieten, die een aan
tal meetinstrumenten zul
len meevoeren die samen
ongeveer twintig kilogram
zullen wegen. Men rekent
er op dat ongeveer vijf
van deze satellieten gedu
rende twee weken op een
hoogte van 300 tot 1200
kilometer rond de aarde
zullen vliegen. De andere
zullen verloren gaan: ze
verdwijnen in het heelal.
0 MAN? Als je mee wilt
naar de bioscoop, steek dan
je huis in brand, zei te
Athene Antoine (9 jaar),
ste dochter van de sultan
revolutionnaire ideeën uit
strooien: ze wil dat de Ma
rokkaanse vrouwen net als
de mannen de wereld hun
ware gezicht laten zien door
de sluier af te schaffen.
O TIP. Op de volgende
manier kan men zonder
kaartje per trein reizen: U
wacht tot er zich iemand
naar het toilet begeeft U
volgt deze persoon, wacht
tot hij de deur gesloten
leider van een groepje
jongens, tegen Georges (7).
Daar Georges zich het lid
maatschap van de kleine
bende waard wilde tonen
door zich als een man te
gedragen liep hij naar huis,
keerde een bus benzine op
zijn bed om en stak er de
brand in. Spoedig sloegen
de vlammen uit dak en
ramen terwijl de vriendjes
van een afstand verheugd
toekeken. Toen Georges
weer bij hen terugkeerde,
zei Antoine: „Nu hoor je
bij ons we hebben het
volste vertrouwen in je."
OOK DAT NOG. Nu
sultan Ben Joussef op de
Marokkaanse troon is te
ruggekeerd is het hek van
de dam. Niet alleen gaat
hij zich een zekere onaf
hankelijkheid aanmeten en
maken zijn volgelingen wel
wat al te korte metten met
vroegere tegenstanders vol
gens onze begrippen, maar
nu gaat bovendien de oud-
heeft, geeft dan twee har
de bonzen op de deur en
zegt: „Controle, steek uw
kaartje maar onder de
deur door." Met dat kaart
je in uw bezit maakt u zich
daarna snel uit de voeten.
O LINKS. Een bank te
New-York heeft chèque-
boekjes voor linkshandigen
in omloop gebracht. De ta
lons bevinden zich rechts.
REGEREN IS SLAPEN.
Regeren is slapen, of ten
minste tijd hebben om te
slapen, zeggen in Frankrijk
mensen die het kunnen
weten. De kabinetten val
len? Dat komt omdat de
ministers geen tijd hebben
om te slapen. Opgejaagd
dag en nacht kunnen ze
zich tenslotte niet meer
staande houden van de
slaap envallen! Men
zegt zelfs dat ze aan do
ping doen, die ministers,
geen enkele uitgezonderd
en speciaal de minister
president die het 't hardst
te verduren heeft. Om
wakker te blijven. Net als
de wielrenners in de Tour
de France
Maar wat dan te zeggen
van Mendès-France? Die
zit helemaal niet in de re
gering. Hij doet alleen
maar al het mogelijke om
er weer in te komen (zegt
men). En nu al klaagt zijn
vrouw dat zij hem in drie
dagen slechts precies drie
seconden heeft gezien
VLUG EI. In New-
York zijn de eerste elec-
tronische fornuizen in de
winkels verkrijgbaar. Men
kan er in 22 seconden een
ei op bakken, asperges ko
ken kost 4.5 minuut en een
stuk vlees van drie kilo
braadt men in 30 minuten.
ONDERBROEK. De
Amerikaanse marine heeft
twintig experts opgedragen
een onderzoek in te stellen
naar de meest praktische
onderbroek voor de mari
niers. Hun rapport moet
vóór 30 januari gereed zijn.
NIETSNUT. De Franse
schrijver Mauriac heeft ge
zegd: behalve dat ik schrijf
ben ik een nietsnut. Lo
gisch doorredenerend kan
men dus zeggen dat een
nietsnut makkelijk schrij
ver zou kunnen worden.
O DE LAATSTE. Een
Schotse donor stond drie
maal achter elkaar bloed
aan eenzelfde patiënt af.
Na de eerste keer gaf de
zieke hem honderd gulden,
na de tweede keer met
enige aarzeling dertig en
na de derde keer had ze
zoveel Schots bloed in de
aderen dat ze er zich met
'n bedankje van af maakte.
bij de Gerofabriek in Zeist, waar een
nieuw pand in aanbouw is. Dertig van
de zeventig personeelsleden van de fa
briek kunnen mee.
In de fabriekscomplexen op Rem
merden komen straks niet minder dan
210 mensen te werken, waarvan een
vierde deel militairen zullen zijn. Zo
blijft het niet. Het ligt in de bedoeling
het aantal werknemers binnen afzien
bare tijd op te voeren tot 300 en het
aantal militairen terug te brengen tot
een vijfde deel. Het einddoel is 400 man
burgerpersoneel, waarbij alleen de lei
dende functies door militairen worden
bezet. Ook is op de duur een belang
rijke uitbreiding van het complex te
verwachten.
In deze werkplaats zullen radarappa
raten en elektronische instrumenten,
speciaal voor de Nederlandse lucht
macht, worden vervaardigd. In hoofd
zaak wil men goed geschoolde vakmen
sen aantrekken; het gaat vooral om
instrumentmakers, bankwerkers, men
sen, die het fijne weten van elektronika
en magazijnpersneel.
Een groot deel van het personeel, dat
in de nieuwe fabriek komt te werken,
is thans werkzaam in de centrale werk
plaats te Soesterberg. Door middel van
woningruil zal dus wel een gedeelte
van de mensen uit Soesterberg in Rhe
nen onder dak komen.
Dat er een groot aantal woningzoe
kenden zal overblijven, is echter wel
Het is altijd de moeite waard
bij ons prijsopgaaf te vragen
bij het aanschaffen van een
REPARATIES - VLUG - BlLLljK
Hoofdstraat 106 - Telefoon 2576
VEENENDAAL
Ziekenfonds leverancier
duidelijk en daarom heeft het gemeen
tebestuur bij de bevoegde instanties
een belangrijk extra contingent wonin
gen aangevraagd.
Het gerucht gaat nog steeds, dat
Rhenen bovendien garnizoensstad zal
worden. Officiële instanties hebben dit
pertinent tegengesproken. Er zullen dus
naar alle waarschijnlijkheid in de
Grebbestad nog geen kazernes worden
gebouwd.
vat zij de namen der overledenen, in
de kerk begraven.
De oudste is die over het boek
jaar 157980. Achtereenvolgens werden
toen begraven: Jan Ghisbertss; Claes
Slott en de moeder van Jacob de Mol-
ler. Het jaar 158384 telt maar één
dode, n.l. de vrouw van de manden
maker Govert Henrickss. Twee per
sonen overleden in 158485: Eewert,
een schippersvrouw en Aert Jansz. op
de Fendelo. In het jaar 158889 over
leed het kind van een schipper Calis.
Een tiental doden vermeldt de reke
ning 158990, t.w. Henrick Peterss;
Marie van Zuylen, een schippersvrouw;
de huisvrouw van Wolter Goosens; de
dochter van Willem Lubberts; schut-
meester Hubert; het kind van Reyer
Bundts; Jonker Derick van Rhenen
Hubrechtss; Griet, de huisvrouw van
Theunis Thol; het kind van Johan Al-
bertas en tenslotte Aert Meierss. Ook
het jaar 159091 telde vele doden,
twaalf in getal: de lovenste schutmees-
ter Anthoni Janss. Trompet; de oud
kerkmeester Evert Gerritss; de huis
vrouw van de oude Cornelis Dericxss;
het kind van Derick van Rhenen
Franssen; Catharijn Hollers; Thoemas
Jan Goyertss., gehuwd met Anna Ro-
brecgts; de huisvrouw van Cornelis
Janss. Calis; Serphaes Wolterss., ge
huwd met Saertke; schipper Frans
Cruyff; Henrik Peterss.; Jacob Ghijs-
bertss. Muller; Harmen, zoon van Ja
cob Janss. Hespel. Ook in het jaar
159192 stierven twaalf personen:
schipper Eduart Struyff; schipper De
rick Willemss; de dochter van Lijsken
Hollers; Ruloff Jacobss. Hespel; Anna,
huisvrouw van Jan Janssen; Janneke,
de dochter van Cornelis Ariss, huis
vrouw van Crijn Jeiissen; Christiaen
Marcelissen; schipper Willem Oudt-
gat; schipper Thomas Thomass. de
Jonge; het kind van Cornelis Clerq;
het kind van Cornelis Janss. Calis; Jof
fer Rynssen „in de kerk opt choor be
graven". Het volgend jaar stierf maar
één mens: de huisvrouw van Willem
Stamp. Vijf personen overleden in
159394: Ghisbert Gerrit Jacobss.; Jan
Jordenss.; Reyn Bunten; Gerrit Ste-
venss. en Jan Janss. Vaertgen. Ten
slotte stierven in 159495: Willem An-
thoniuss Buddinck's vrouw; Harmen,
broer van Jan Hoochbeens; de dochter
van Derick van Rheenens huisvrouw;
de vader van de predikant (nl. Th. Sili-
ginius); Derick van Rhenen Huybertss.
en het kind van Peter Henricxss.
Totaal stierven in deze tien jaren
van de niet genoemde jaren ontbreken
de rekeningen 53 personen, gemid
deld dus 5.3 per jaar. Wellicht moet dit
getal iets hoger zijn, want enige re
keningen lijken mij onvolledig. De
kerkmeesters uit die eeuwen staan in
een kwade reuk. Die van Veenendaal
moesten echter hun rekeningen door
het Hof te Utrecht laten goedkeuren.
Ze zijn dan ook vrij goed geschreven
en behoorlijk gedetailleerd.
Thans rest ons nog te zoeken naar
de verhouding van het aantal levenden
en dat der doden, zonder welke factor
geen enkele conclusie kan getrokken
worden. We zagen reeds dat eigenlijke
statistische gegevens ontbreken. In 1740
verscheen echter een werk van Nico-
laas Struyck, getiteld: „Inleiding tot de
Algemeene Geographie, benevens enige
sterrekundige en andere verhandelin
gen". De schrijver was niet alleen
sterrenkundige, die toen reeds de om
looptijden der kometen berekende maar
ook statisticus. In de tweede afdeling
van zijn werk doet hij gissingen over
de staat van 't menselijk geslacht en
berekent op voet daarvan lijfrenten,
wat Johan de Witt vóór hem reeds
theoretisch gedaan had. In 1753 ver
scheen een aanvulling op de beschrij
ving der staartsterren en deed hij „na
der ontdekkingen omtrent den Staat
van 't Menschelijk Geslagt" enz. Hierin
komen tellingen voor van 't getal der
mensen in enige dorpen en gehuchten,
meest in Noord-Holland, waaruit hij
algemene besluiten trekt, n.l. dat het
aantal gestorvenen met de levenden
evenredig was: op de dorpen 1 plm.
40 en in de steden 1 plm. 25.
(Zie verder pagina 2.)
WAGENINGEN. Morgen, zaterdag 7
januari, zal de bekende radiozanger
Johnny Jordaan optreden in een re
vue-programma in de schouwburg Ju-
nushof alhier.
BARNEVELD. Maandag a.s. zal de
nieuwe Hervormde Prinses Irene-
school alhier officiëel worden geopend.
WAGENINGEN. Ds. M. Heerschap,
voorheen predikant van de Ger. Gem.
te Wageningen en thans te Lethbridge
in Canada, heeft een beroep aangeno
men naar de Ger. Gemeente van Bors-
sele in Zeeland.
WIJZE WOORDEN
VEEL GELUK....
De gelukkigste is hij, bij wie
plicht en genoegen samenvallen.
(Wijnaendts Francken.)
