Nieuwsblad voor Veenendaal Omstreken
Gebouw voor Gezondheidszorg
Veenendaler nationaal
dam-kampioen
EDISON
DE WERELD
van Week tot Week
Bouw begint nog dit jaar
Consultatie bureaus
voor rheuma- en
kanker-bestrijding
Fa* J* F* TAK
dc VALLEI-riks
Tovenaar van Menlo-park
Veenendaalse SKF bereikte optimale
productie-capaciteit
Onze
Verkeerslessen
DE PLANNEN VAN -HET GROENE KRUIS
Wist U....
nieuwe BRIL
Waar is
is f15." waard
Achterberg
Rhenen
Eist
Overberg
30« jaargang
VRIJDAG 20 JANUARI 195C
No. 6
Uitgave: „De Gelderse Vallei" Veenendaal
Verschijnt tweemaal per week in: Stichts en Gelders Veenendaal, Amerongen, Eist, Rhenen, Achterberg, Overberg, De Haar, Kade, Maanderbuurt, Ederveen, Renswoude, Scherpenzeel
AGENDA
i
Revue van Frans Dumée
Nieuwe voorzitter voor
„ORANJEDAG"
„Schilderijen zien"
Betaal toch niet te veel
Lucht wachtdiensten van
Rhenen, Renswoude en
Leersum bijeen
Wijziging melksanering Eist
Assurantie-, Hypotheek- en
Woningbureau BROUWER,
Te weinig culturele ontspanning
0 De filmspeelster Martine
Carrol heeft geweigerd op
vragen te antwoorden die de
beroemde dr. Kinsey haar
stelde over het sexuele ge
drag van de vrouw in Europa.
Redactie en administratie:
Parallelweg 10 Veenendaal
Telefoon K 8385-2023 - Girono. 533427
Redactie: W. F. ter Hoeven
Advertenties en abonnementen
kunnen ook worden opgegeven bij
de agentschappen van „De Vallei" in
de plaatsen van verschijning
VALLEI
ADVERTENTIES
Advertentieprijs per mm 14 cent
Speciale contractprijzen op aanvraag
Minimum per advertentie 3,60
Rubriek Vraag en Aanbod 110
woorden 95 cent, elk woord meer
7 cent
Familieberichten 15 cent per mm
Abonnementsprijs 1,55 p. kwartaal
Losse nummers 10 cent
De plannen van de Vereniging „Het Groene Kruis" voor Stichts en Gelders
Veenendaal voor het bouwen van een centrum voor sociale gezondheidszorg, zijn
in een vergevorderd stadium gekomen.
Het ontwerp voor dit nieuwe gebouw is reeds gemaakt en zal nog op enkele
punten moeten worden bijgeschaafd. Het gebouw zal worden opgetrokken aan
de noordelijke zijde van de Eikenlaan, dicht bij de hoek met de Kerkewijk. Er is
een ruime parkeerplaats voor het gebouw geprojecteerd voor auto's, rijwielen
en kinderwagens en wel zo, dat het eigenlijke gebouw ongeveer op het terrein
achter het bestaande Groene-Kruisgebouw zal komen.
De bouw van dit centrum voor gezondheidszorg is absoluut noodzakelijk ge
worden. De duizenden Veenendalers die regelmatig om een of andere reden het
Groene Kruisgebouw bezoeken weten, hoezeer daar met de ruimte moet worden
gewoekerd en hoe men er zich in alle opzichten moet behelpen.
Ter illustratie van de betekenis voor Veenendaal van de bouw van dit centrum
voor gezondheidszorg diene dat het Groene-Kruisgebouw aan de Kerkewijk
thans reeds jaarlijks door meer dan 60.000 personen wordt bezocht, terwijl
binnen afzienbare tijd zal worden overgegaan tot het stichten van nog twee
belangrijke afdelingen van gezondheidszorg.
Architect is de heer J. Dullaart te Hil
versum, een deskundige op het gebied
van Groene-Kruisgebouwen.
De plaats van het gebouw is wel
zeer gunstig, n.l. rustig en op het zui
den. Het feit dat men thans de be
schikking heeft over een ingang aan de
Eikenlaan is een van de bewijzen dat
het Groene-Kruisbestuur de noodzaak
hiervan reeds lang had voorzien en ook
dat het zo snel groeiende Veenendaal
op een gegeven moment een speciaal
gebouwd centrum voor gezondheidszorg
als thans op stapel staat, niet meer zou
kunnen ontberen.
Hiermede ook heeft het bestuur be
wezen zich bewust te zijn van de wel
zeer belangrijke plaats welke Het Groe
ne Kruis ten aanzien van de bevorde
ring van het lichamelijk welzijn van de
Veenendaalse bevolking inneemt. Van
betekenis hierbij is dat dit bestuur zich
gedragen kan weten door vrijwel de
gehele bevolking van groot-Veenendaal
want op enkele honderden na zijn alle
Veenendalers lid van de zo bij uitstek
De hierboven bedoelde twee nieuwe
takken van gezondheidszorg, welke de
Vereniging „Het Groene Kruis" wil ter
hand nemen, zijn die voor de bestrij
ding van rheuma en kanker.
Waar men in het gebouw aan de Ker
kewijk al zoveel ruimte tekort komt,
zal het instellen van consultatiebureaus
voor bestrijding van genoemde ziekten
waarschijnlijk moeten wachten tot het
gereedkomen van het nieuwe gebouw.
In het oude gebouw zijn o.m. onder
gebracht de consultatiebureaus voor
zuigelingen, kleuters en die voor t.b.c.,
de röntgenafdeling, het magazijn voor
de wijkverpleging, de afdeling douche-
baden, terwijl er dagelijks meerdere
specialisten zitting houden. Verder telt
het Groene Kruis op het ogenblik 23
man personeel en bevindt zich in dit
gebouw ook nog woonruimte voor de
concierge en verschillende wijkver
pleegsters. Hierbij komt nog dat het
pand oorspronkelijk niet bestemd was
voor het doel waarvoor het nu al zo
veel jaren wordt gebruikt.
In het nieuwe gebouw zullen de ver
schillende afdelingen apart kunnen
worden ondergebracht. Ook voor wat
betreft de wachtkamers, zodat niet zo
als thans, het magazijn als wachtkamer
voor de zuigelingen moet dienen. Ook
de specialisten zullen straks de be
schikking hebben over meer en veel
betere werkruimte. Het geheel wordt
gelijkvloers gehouden en naar de
nieuwste eisen en modern ingericht.
dat de politie vorige week dertig
en deze week nog maar twintig be
keuringen wegens verkeersovertredin
gen maakte?
dat een verklaring voor deze veel
lagere cijfers niet gezocht moet worden
in een minder scherpe verkeerscon-
tróle maar louter als gevolg van het
feit dat de Veenendaalse weggebrui
kers zich de laatste maanden dermate
hebben gebeterd?
dat op het ogenblik dan ook alle
achterlichtjes keurig branden?
dat de nog gevallen bekeuringen
dan ook vrijwel alleen verlichting van
automobielen en nog wat gevallen van
geen richting aangeven betreffen?
dat de verscherpte verkeers-
contróle intussen onverminderd zal
blijven voortduren!?
dat het brandalarm van zater
dagmiddag een schoorsteenbrand in de
Van de Pollstraat gold?
dat dit fikkie echter met buren
hulp kon worden geblust?
dat het ons opviel hoe keurig
gisterochtend de gladheidsbestrijding
in Veenendaal had gewerkt?
dat dit zeker een compliment
waard is?
dat nu dezer dagen een bespre
king tussen Ede, Rhenen en Veenen
daal zal plaats vinden voor het treffen
van een definitieve en betere regeling
voor het bestrijden van brand in de
omgeving van de zo moeilijke gemeen
tegrenzen rond Veenendaal?
dat het in de bedoeling van het
gemeentebestuur ligt ook in Veenen
daal het vormen van jeugd-verkeers-
brigades te bevorderen ter beveiliging
van de schooljeugd bij het oversteken
van drukke straten?
mmmmiihiii.i
^■llllllllillHIIIIIIIIIII
Heden, vrijdag 20 januari
(In geb. Eikenlaan) Ritmees-
tertoneel speelt „De Sabijnse
Maagdenroof".
Zaterdag 21 januari
(In geb. Eikenlaan) Ritmees-
tertoneel speelt „De Sabijnse
Maagdenroof".
Dinsdag 24 januari
(Tn gebouw Eikenlaan) 8 uur,
Concert Utrechts Sted. Orkest §J
o.l.v. dirigent Paul Hupperts.
(In geb. „Eltheto") ds. Fokke- II
ma van Ede spreekt over:
Kan ik volgens het herder-
lijk schrijven van de Herv.
Synode nog lid van de A.R. II
zijn?"
(In geb. ,,'t Trefpunt") lezing
van mej. Knottenbelt over
„Schilderijen zien" onder ausp. il
van het Comité Winteravond- |P
lezingen.
Donderdag 26 januari
(In hotel „de Korenbeurs") de ff
heer B. Roolvink spreekt over
„De hedendaagse loonpolitiek", f§
onder ausp. Chr. Besturen- ff
Dinsdag 31 januari
(In geb. Eikenlaan) Toneelge- H
zeischap „DESTO" uit Utrecht
speelt: „Meeuwen boven So- i?
rento", 2e familie-avond Chr.
Besturenbond.
Luxor theater
Van heden vrijdag t.m. maan
dag de film De loerende dood
en van dinsdag t.m. donder
dag de film „Miss Sadio
Tomphson".
I»!:!!» ''iiii'iii'i'i'inniSiiSliiSüSüi'iüü'iSSiMiSSii iSiiniiiiMH»'
nuttige vereniging „Het Groene Kruis".
Het is dan ook stellig met bijzondere
belangstelling dat de Veenendalers de
verdere verwezenlijking van de plan
nen zullen volgen.
Onder auspiciën van de voetbalver
eniging DOVO zal het gezelschap
„Frans Dumée" op vrijdag 27 januari
a.s. in het gebouw aan de Eikenlaan
een voorstelling geven met de revue
„Lach-Korvee".
De aanvang van deze revue-avond is
gesteld op 8 uur. Voor verdere bijzon
derheden verwijzen wij naar de adver
tentie elders in dit nummer.
De heer J. Stip, die reeds ongeveer
dertig jaar deel uitmaakt van het be
stuur van de Vereniging „Oranjedag"
heeft gemeend wegens zijn leeftijd het
voorzitterschap van deze vereniging te
moeten neerleggen.
In de plaats van de heer Stip, die
wel bestuurslid zal blijven, is intussen
tot voorzitter gekozen de heer H. M.
van Schuppen, ook reeds vele jaren
bestuurslid van „Oranjedag".
Het plaatselijk Comité Winteravond
lezingen heeft voor maandagavond 23
januari a.s. weer een interessante avond
georganiseerd waar mej. K. Knotten
belt zal spreken over „Schilderijen
zien".
Deze lezing zal worden gehouden in
gebouw ,,'t Trefpunt".
Zoals wij in ons woensdagnummer
konden berichten heeft onze plaats
genoot, de heer J. Edink, zich bij de in
Utrecht te houden wedstrijden om het
damkampioenschap van Nederland tot
nog toe uitstekend gehouden.
Menige Veerren dalei voïgt met trots
de kortgeleden kampioen van Utrecht
geworden Edink. En de nu te houden
kampioenschappen zijn ook daarom zo
belangrijk aangezien in november a.s.
in ons land het toernooi om het wereld
kampioenschap zal worden gehouden
waaraan o.m. zal worden deelgenomen
door Canada, Italië, Rusland, Zwitser
land, België en Zuid-Amerika. Al wordt
Edink dan geen nationaal kampioen en
eindigt hij b.v. op de 2e of 3e plaats,
dan nog zou het mogelijk zijn dat hij
ook daaraan zal deelnemen.
Als men Edink naar zijn kansen
vraagt, laat hij ons nog in het onzekere.
De omstandigheden waarin deze spe-
J. EDINK
Ier van het eerste bord van de Veenen
daalse Damclub aan het nationaal toer
nooi moet deelnemen, zijn niet direct
gunstig te noemen, vergeleken bij an
dere deelnemers die öf beroepsspelers
zijn öf over meer vrije tijd beschikken.
Onze Veenendaalse damkampioen is
gebonden aan zijn dagelijks werk als
sigarenmaker van de Ritmeester. Ver
der heeft Edink principiële bezwaren
tegen het deelnemen aan wedstrijden
op zondag en speelt hij zijn partijen op
vrijdagavond, dat is dus meteen na zijn
dagtaak. Zijn werkgever is hem daarin
tegémoet gekomen door hem op de za
terdagen na een toernooi-avond vrijaf
te geven. Verder mist Edink, naar hij
zelf verklaart, de nodige toernooi-
ervaring.
Het dammen heeft Edink al zeer jong
geleerd. Hij was zes jaar en lag ziek op
bed. Zijn vader leerde hem toen het
mooie damspel. En na die eerste keer
heeft zijn vader nooit meer van hem
kunnen winnen. Op achtjarige leeftijd,
Edink woonde toen nog in Kampen,
nam men hem mee naar een plaatse
lijke damwedstrijd. Zijn supporters be
loofden hem van alles als hij maar zou
winnen. En hij won natuurlijk.
Edink is nu 35 jaar oud en het dam
men zit hem in het bloed. Zijn echt
genote moppert weieens, want ieder
vrij moment kan men haar man achter
het dambord vinden. Het is steeds maar
weer zoeken naar nieuwe mogelijkhe
den en een zichzelf corrigeren om het
peil op te voeren. En mevrouw Edink
meent het zo erg niet, zij weet dat dit
nu eenmaal onontbeerlijk is.
Wij houden het er op dat Edink zijn
topvorm nog niet bereikt heeft en ho
pen van harte dat hij bij deze eerste
keer zo niet als nationaal kampioen,
dan toch een eervolle plaats zal weten
te bereiken. Hij kan er van overtuigd
zijn dat héél Veenendaal in deze dagen
met hem meeleeft en zijn verrichtingen
met spanning volgt.
ZUID-AMERIKA EN DE HYGIENE
Volgens berichten uit Columbia zijn
er in de provincie Bolivar nog geen
electrische installaties. Met drinkwater
en andere hygiënische voorzieningen is
het daar al even bedroevend gesteld.
Ze ontbreken er volledig.
Het is altijd de moeite waard
bij ons prijsopgaaf te vragen
bij het aanschaffen van een
REPARATIES - VLUG - BILLIJK
Hoofdstraat 106 - Telefoon 2576
VEENENDAAL
Ziekenfonds leverancier
De VALLEI-riks van de vorige week
welke werd uitgegeven bü het Le-
vensmiddelenbedrijf H. Rijksc, He
renstraat, Rhenen, werd niet gevon
den. Hierdoor is de VALLEI-riks,
welke één dezer dagen weer in het
verspreidingsgebied van ons blad zal
worden uitgegeven weer f 2,50 meer
waard geworden en in waarde ge
stegen tot vjjftien gulden. Het num
mer van deze nieuwe VALLEI-riks
is 2 A.J. 967947.
Het is weer een roodgedrukt num
mer, dus een riks van de oude
serie met de beeltenis van Prinses
Wilhelmina. Kijkt u deze week
daarom goed uit naar de rijksdaal
der met het nummer 2 A.J. 967947.
dagmiddag 12 uur aan het bureau
van ons blad kunt tonen, wordt u
de vinderspremie direct in contan
ten uitbetaald. Deze premie be-
draa.gt thans dus f 12,50.
EEN WEEK VOL SPANNING
Door de toneelgroep van de muziek
vereniging „Kunst en Vriendschap" te
Achterberg, is in studie genomen een
vrolijke klucht in drie bedrijven, ge
titeld „Een week vol spanning" van J.
Klein. Hieraan werken mede vijf da
mes en zes heren. Het ligt in de be
doeling dit spel op te voeren in het be
gin van maart.
In hotel De Koning van Denemarken
werd woensdagavond een bindings
avond gehouden voor de korpsen der
Luchtwachtdienst uit de gemeenten
Rhenen, Leersum en Renswoude.
Het openingswoord werd gesproken
door de postcommandant van Rhenen,
de heer A. Hasselaar. Deze zette in
enkele woorden het doel van het insti
tuut S.W.G. in het algemeen en het
Korps Luchtwachtdienst in het bijzon
der uiteen. Hij doelde op de morele
verplichting van een ieder ons wettig
gezag te steunen tot behoud van de
vrede.
De avond werd versierd met muziek,
testen voor dames en luchtwachters
met mooie cadeaux en als klap op de
vuurpijl werd de avond gevuld door
Boeda de goochelaar.
De heer Blankert, provinciaal secre
taris van Steun Wettig Gezag sprak
een stimulerend woord en wekte een
ieder op tot deelname aan de reserve
diensten.
De majoor De Knecht, commandant
2e Luchtwachtgroep, reikte de prijzen
uit met een toepasselijk woord. Hij
sprak ook het sluitingswoord.
Bestuur en leden van de plaatselijke
commissie SWG gaven ook blijk van
belangstelling. De burgemeester van
Rhenen was wegens verblijf in het
buitenland verhinderd de avond bij te
wonen. Hij werd vervangen door wet
houder W. Klaassen.
Mej. N. van Velzen te Dor
drecht wordt a.s. zaterdag
105 jaar.
Mej. Van Velzen breit nog
zonder bril.
Het bestuur van de melkslijtersver-
eniging te Eist brengt onder de aan
dacht van belanghebbenden:
dat in de onderstaande gebiedsdelen
een vrije keuze zal worden gelaten van
ten minste- twee kleinhandelaren: De
Rijksstraatweg te rekenen vanaf per
ceel plaatselijk gemerkt nummer 9 in
de gemeente Amerongen, tot aan de
Autoweg in de gemeente te Rhenen, de
Bosweg, Vissersteeg, Houweg, Paarde-
kop, Schoolweg, Verlengde Schoolweg,
Woudweg, Driftweg, Franseweg, Ver
bindingsweg, Engweg, Zwijnsbergen,
Veenendaalsestraatweg tot aan het
jeugdkamp en de Prinseweg.
De beschikking ligt gedurende de
maand januari voor belangstellenden
ter inzage op de gemeente-secretarie,
afdeling algemene zaken, te Rhenen.
TONEEL- EN MUZIEKAVOND
„DE OSSENBERG"
Zaterdag 28 januari hoopt de Jonge
Boerenbond PGJU te Langbroek een
toneeluitvoering te geven in de can-
tine van de Ossenberg te Overberg.
Medewerking wordt verleend door
de plaatselijke Accordeonvereniging
„Accordeonnette". Er zal ook een ver-
loting worden gehouden.
Alle verzekeringen
Hypotheken
Verkoop vaste goederen
Woningbeheer
Taxaties
beëdigd als makelaar en taxateur
Veenendaal - Kanaalweg 2 - Tel. 2918
Edison behoorde tot de beroemdhe
den van welke de legende zich reeds
bij hun leven had meester gemaakt.
Wie heeft feitelijk recht geloofd dat
Bismarck, Gladstone, President Kru-
ger, Edison, zouden sterven als dood
gewone schepselen? Toch zijn zij van
de rol der levenden geschrapt.
Meer dan van één dier anderen had
de faam zich meester gemaakt van
Edison, en bij de „man in the street"
was allengs de overtuiging geworteld
dat deze geniale experimentator nu
ook letterlijk alles had uitgevonden,
waar maar electriciteit bij te pas
kwam: de telefoon, de gramofoon, de
bioscoop, de gloeilamp, enz.
De waarheid is, dat dergelijke ont
dekkingen niet door één mens worden
gedaan. Een scherpzinnige adoptie van
de vondsten van anderen, een kleine
kunstgreep om een euvel weg te ne
men, door andere zoekers niet zo dui
delijk of niet zo snel doorzien, een
dikwijls voor de hand liggende geluk
kige vondst, „et le tour est joué!" Dan
is het nog van belang, wie het eerste
zijn octrooi geregistreerd krijgt en wie
er het snelst in slaagt voldoende kapi
taal te vinden.
Men mag hier uit afleiden dat Edi
son tenslotte geen man van groot for
maat is geweest, maar hij heeft niet
alléén alles gedaan, zo min op het ge
bied van de telefonie als van de gloei
lamp of de gramofoon.
VAN KRANTENJONGEN
TOT UITVINDER
Edison werd geboren 11 februari
1847 te Milan, Ohio, waar hij tot zijn
zevende jaar woonde, waarna zijn
ouders verhuisden naar Port Huron in
Michigan. Van zijn jeugd af was hij
leergierig en hij bezat reeds vroeg de
ambitie om uitvinder te worden. Toen
hij twaalf jaar oud was, werd hij kran
tenjongen bij de Grand Trunk Railways
in Detroit, waarbij hij het alleenrecht
verkreeg op zijn lijn nieuwsbladen te
verkopen. In de trein richtte hij een
kleine drukkerij in, waar hij de
„Grand-Trunk-Herald" drukte, die hij
in de trein aan de passagiers verkocht.
Tevens bouwde hij een klein laborato
rium en trachtte op de lange reizen de
tijd te verdrijven met het uitvoeren
van chemische proeven.
Dit gedeelte van zijn carrière kwam
evenwel tot een ontijdig en onverwacht
einde door de val van een fles met
fosfor, waardoor de wagen in brand
raakte. De woedende conducteur liet de
trein op het eerstvolgende station stop
per! en zond hem weg met zijn druk
kerij en zijn chemische instrumenten.
Een bevriende stationschef, wiens
zoon door Edison het leven was gered,
leerde hem de beginselen van de tele
grafie en Edison kreeg een betrekking
als nacht-telegrafist.
Op 27-jarige leeftijd vond Edison zijn
druktelegraaf uit, welke hem voldoen
de opbracht om het hem mogelijk te
maken, de spoorwegdienst te verlaten
en zich aan onderzoeken te wijden. Hij
deed een aantal uitvindingen op elec-
trisch gebied, waaronder de duplex-
telegraaf en een automatisch systeem
waardoor het mogelijk werd 3500 woor
den per minuut te zenden en op te
nemen. Dit werd gevolgd door zijn qua-
duplexsysteem tengevolge waarvan
men schat, dat bij de bouw van leidin
gen, alleen in Amerika, een besparing
van ruim 48.000.000 dollar is verkregen.
Wat zijn naam als uitvinder, als „to
venaar" zeer veel goed heeft gedaan,
was, dat hij er in geslaagd was de
beurs aan telegraaftoestellen te helpen,
die snel genoeg werkten, om de koers
fluctuaties bij te houden.
240.000,— VOOR PROEF
NEMINGEN
Ook met het vraagstuk van de elec
trische huisverlichting heeft hij zich
intensief beziggehouden. In 1878 be
gon hij zijn pogingen om een electrische
gloeilamp te maken, die in staat zou
zijn het gas voor huisverlichting te
vervangen. Dit type lamp zou berusten
op het feit, dat een stroom bij het door
dringen van een stof weerstand ont
moet. Edison's eerste moeilijkheid was
In het overzicht van de gang van
zaken in het bedrijfsleven, gevestigd in
het ressort der Kamer van Koophandel
en Fabrieken voor Utrecht en Omstre
ken in 1955, wordt van de Nederlandse
SKF-fabriek te Veenendaal het volgen
de medegedeeld:
De algemene gang van zaken was niet
onbevredigend en de aan het einde van
1954 ingezette verhoging van de pro
ductie tot ongeveer de normale capa
citeit bij werken in één ploeg, bereikte
het gewenste niveau. Ook de commer
ciële ontwikkeling was gunstig. De ver
kopen, zowel van geïmporteerde rollen
de lagers als van de eigen productie
0 HALLO! HIER AMERIKA.
Ely Culbertson, de onlangs
overleden Einstein van het
bridgespel, verdiende jaarlijks
met zijn bridgeschool, zijn
bridgeclub en zijn bridgetoer-
noois twee miljoen gulden.
0 En hier: Engeland! Engel
se arbeiders die aan transfer
machines werken, dat zijn
machines die verscheidene
honderden handelingen auto
matisch uitvoeren, vullen hun
tijd met breien. Want lezen is
hun verboden omdat dit te
veel hun aandacht van de ma
chines afleidt, en niets doen
wordt afgeraden omdat dit tot
nerveuze depressies leidt.
0 ICI: LA FRANCE. Bij
Dijon viel een jongetje van
vier jaar bij een snelheid van
honderd kilometer uit de trein.
De moeder trok aan de nood
rem. Toen de trein stil stond
en men uitstapte zag men het
jongetje op zich toe komen
hollen. Het had alleen maar
een lichte hoofdwond.
0 Prins Ali Khan en Rita
Hayworth gaan nu echt schei
den Daarbij is bepaald dat
telkens als hun dochter Yas-
mina Amerika zal verlaten
om een bezoek aan haar vader
in Frankrijk te brengen, de
prins 350.000 gulden aan Rita
zal betalen.
0 In de week voor Kerstmis
werden in de Ver. Staten 70
miljoen dassen verkocht. Het
land telt ongeveer 150 miljoen
inwoners
Een ander kinderverhaal uit
Frankrijk vertelt van een vijf
tienjarige jongen die voor zijn
vriendjes een feestmaaltijd
aanrichtte. Ondervraagd, ver
telde hij zonder blikken of
blozen dat hij 1500 gulden uit
een winkella had gepakt toen
de winkelier afwezig was. De
moeder ging naar de politie en
gaf het geld terug.
0 MIDDEN-OOSTEN. De
heersende kaste in het land
Yemen in Zuid-Arabië omvat
2000 lieden, die pretenderen
af te stammen van Zeïd. Zeïd
werd vermoord in Irak met
Ali, de schoonzoon van Mo
hammed, in de machtstrijd die
na de dood van de profeet om
de opvolging ontstond. In Ye
men wordt uit deze heersende
kaste de Imam gekozen, de
religieuze leider. De Imam
moet aan dertien voorwaar
den voldoen: hij moet een man
zijn, vrij zijn, zijn belastin
gen op tijd betalen, in het be
zit zijn van al zijn zintuigen,
waar professor Wright Bak
ker er binnen een week in
slaagde om ze onbeschadigd
los te rollen. De professor is
nu met enige assistenten aan
de vertaling begonnen en hij
hoopt er belangrijk nieuws
over het ontstaan van het
christendom in te vinden.
0 GEK (1) Wie de film La
Strada heeft gezien zal zich de
prachtige rol herinneren van
Gelsomina, het meisje dat aan
de rand van krankzinnigheid
leeft. De maker van de rol
prent, Fellini, heeft nu het
plan opgevat om in zijn nieu-
„De vrouwen liegen tegen hun
mannen, verklaarde ze, waar
om zouden ze de waarheid
spreken tegen een vreemde?"
Te. Birmingham krijgt men
bij aankoop van een tweede
hands auto van minstens 4000
gulden een vliegretoer Londen
Parijs als premie.
0 Jonge lieden in Iran, die
op straat vrouwen het hof ma
ken, worden naar de mili
taire kapper gestuurd, die hen
baard, haren en wenkbrauwen
afscheert.
gezond van geest zijn, gezond
van lichaam, vroom, recht
vaardig, edelmoedig, afstam
meling zijn van Zeïd, afstam
meling van Fatimah, dapper
zijn en volkomen op de hoogte
van de inhoud van de koran.
0 Drie jaren lang hebben
Amerikaanse experts tever
geefs geprobeerd de manu
scripten af te rollen die in 1947
en 1948 in Jordanië zijn ge
vonden in de buurt van dé"
Rode Zee. Tenslotte heeft men
ze naar Engeland gestuurd
we film geen halve maar hele
gekken te laten optreden.
Daartoe is hij twee weken in
een asyl gaan wonen. Zijn
aankomst viel er samen met
het vertrek Van de directeur.
Fellini, die een witte dokters-
jas droeg, werd door de be
woners van het asyl voor de
nieuwe directeur aangezien.
Het gevolg was dat hij tijdens
zijn verblijf een stapel brie
ven ontving met beschuldigin
gen, klachten, bedreigingen en
tal vaiji geëxalteerde vertrou
welijke mededelingen. Hij
meent nu over een uitzonder
lijke documentatie te beschik
ken voor zijn nieuwe film, die
„de logica van de krankzin
nigheid" zal heten.
0 GEK (2) De directeur van
een krankzinnigentehuis in
Frankrijk wandelde in de tui
nen van het gesticht, toen een
vriendelijk oud heertje hem
staande hield.
Neem me niet kwalijk, zei
deze, maar behoort u tot het
personeel?
Ja zeker, zei de directeur.
In dat geval, zei het heertje,
verzoek ik u mijn compli
menten over te brengen aan
de directeur voor de wijze
waarop hij zorg aan deze tui
nen besteedt. Het zijn de
mooiste die ik ooit heb ge
zien.
Zeer ingenomen met dit
compliment, antwoordde de
directeur: Uw woorden,
meneer, doen me zeer veel ge
noegen, want het toeval wil
dat ik zelf de directeur ben.
Bij die woorden keek het
heertje hem verbijsterd aan
en rette het toen op een lo
pen; hij was er blijkbaar van
overtuigd met een van de
gekken te doen te hebben.
0 De reisbureaus te New-
York ontvangen gemiddeld
per dag vijftig aanvragen om
inlichtingen betreffende va-
cantiereizen naar Rusland.
zijn in 1955 verder gestegen, waarbij
een kleine verbetering van het prijs
peil mogelijk is gebleken. In enkele ge
vallen echter werden van buitenlandse
zijde noteringen afgegeven die slechts
als dumpingprijzen kunnen worden be
schouwd.
De export geschiedt uitsluitend via
de internationale verkooporganisatie,
van het concern. De verhoogde produc
tie der fabriek werd voor het overgrote
gedeelte geëxporteerd via deze ver
kooporganisatie. Het overige deel der
productie dient ter dekking van de be
hoefte in het binnenland. Met Argen
tinië werden enige moeilijkheden on
dervonden bij het verkrijgen van de
vereiste invoer- en betalingsvergunnin
gen.
De materiaalvoorziening had een re
gelmatig verloop.
De vereiste arbeiders konden in het
algemeen in voldoende mate en op re
delijk korte termijn worden gevonden.
Van ernstiger aard zijn de moeilijk
heden bij de voorziening in de vacatu
res voor het kantoorpersoneel, enerzijds
door het ontbreken van geschikte
woongelegenheid (kleine middenstands
flats, geschikte pensions, enz.), ander
zijds door het ter plaatse geheel ont
breken van culturele ontspanningsmo
gelijkheden, waarin door de eigen per
soneelsorganisatie slechts ten dele kan
worden voorzien.
Een zekere verbetering van het prijs
niveau voor de verkopen is gedurende
de tweede helft van 1955 mogelijk ge
bleken, na een inzinking gedurende de
eerste maanden.
De optimale productiecapaciteit werd
sedert korte tijd bereikt; nieuwe inves
teringen, gericht op uitbreiding van de
capaciteit liggen voorshands niet in het
voornemen.
Verwacht wordt, dat de binnenlandse
verkoop in het komende jaar nog enigs
zins zal toenemen; als gevolg van de
verdere opvoering der productie kan
ook op een vrij aanzienlijke stijging
van de export worden gerekend. Er is
een stijgende wereldbehoefte aan rol
lende lagers. Gewezen wordt op de nog
steeds onvoldoende verbindingen met
de meest nabije grote steden. Dit geeft
aan de nieuwe bewoners een gevoel
van isolement. De verhoogde frequen
tie van de spoorwegverbinding geeft
wel enige verbetering, maar ook de
verbinding met het station (De Klomp)
is weinig comfortabel en zeer tijdro
vend.
Edison: „Uitvinden is 99 °/o transpiratie
en 1 #/o inspiratie"
om een stof te vinden waarvan een
zeer fijne draad gemaakt kon worden
en met een zo hoog smeltpunt, dat deze
in gloeiende toestand gehouden kon
worden zonder te smelten.
Zijn eerste lamp bestond uit een spi
raal van zeer dun platinadraad, be
vestigd in een luchtledige glazen bol.
Platina is het enige zuivere metaal dat
bevestigd kan worden in het glas van
de bol terwijl dit nog week is. De kou
de platinadraden hechten aan het glas
en vormen een goede verbinding zon
der het glas te doen barsten. Hij be
merkte echter, dat het platina, als het
doorlopend op hoge temperatuur ge
houden wordt, snel verteert en zijn
lampen hadden een dusdanige korte
levensduur, dat zij praktisch niet bruik
baar waren.
Daarna probeerde hij dunne draden
van koolstof, welke duurzamer en aan
zienlijk goedkoper waren dan platina.
Na vele mislukkingen slaagde hij er in
een dunne draad te maken van gron
dig verkoolde katoen. Deze brandde
gedurende een lange tijd totdat de
draad uit elkaar viel.
Daarna experimenteerde hij met
kool van iedere soort, die hij krijgen
kon, waarbij hij eindelijk het beste
resultaat verkreeg met een bamboe
draad, uit een oude waaier gebroken.
Na bestudering der bamboeplant leer
de hij, dat er 1200 soorten bestaan.
Zuidamerikaanse soorten bleken voor
het doel het meest geschikt, doch voor
dat hij hiertoe besloot, had hij 6000 ver
schillende soorten geprobeerd en voor
zijn onderzoek ongeveer 240.000 gulden
uitgegeven.
De kooldraadlamp werd spoedig een
commerciee,! succes en gedurende vele
jaren was het de enige vorm van gloei-
(Zie verder pagina 2.)
Auto en wielrijder slaan linksaf. Hoe
doen zij dit en welk verkeer heeit
voorrang?
Voor de bestuurder van de auto:
Kijkt naar het achteropkomende ver
keer. Als dit verkeer het toelaat geeft
hij richting aan en begeeft zich naar
de linkerzijde van de rechterweghelft,
rijdt rechtdoor tot het midden van het
kruispunt en maakt een vloeiende bocht
naar links.
Welk verkeer heeft voorrang?
Snelverkeer van rechts en al het te
gemoetkomend verkeer.
Voor de wielrijder:
Als boven, maar hij mag ook eerst
rechtdoor rijden tot de rechterzijde van
de kruisende weg en dan oversteken,
wat veiliger is bij kleine drukke kruis
punten zonder verkeersagent.
Welk verkeer heeft voorrang?
Snelverkeer van links, al het ver
keer van rechts en al het tegemoetko
mende verkeer.
.WIJZE WOORDEN-
GROOTS LIJDEN
Het lijden geeft iets groots,
zelfs aan bedorven zielen.
(De Genestet)
