HENRY FORD I
Aram
HAMEA
Weer schildersnamen voor
nieuwe straten in Franse Gat
PUROL in huis!
RENKUM
BANKOVERVAL VERIJDELD
Renswoude
Toch een
schaatswedstrijd
RIJNZICHT
HEROPENT
Achterberg
J
Ruwe,rode handen
Bouw van 12 woningen aan
Ambachtsstraat
Ook aan dc Vendelseweg
12 nieuwe woningen
Om het voortbestaan
van „Ceacilia"
Een orgel en stoelen voor aula
op begraafplaats
DONDERDAG,
16 FEBRUARI A.S.
v.
AVONTUUR VAN EEN
KANTOORBEDIENDE
Wal denkt U van 2-4 of 3-6??
De broederschap
der
bronzen draak
In het complex „Het Franse Gat"
zijn de reeds aangelegde straten alle
genoemd naar schilders uit de „Gouden
Eeuw".
Ook het terrein in het laatste gedeel
te van dit complex is thans eigendom
van de gemeente. Met de werkzaam
heden betreffende het leggen van rio-
Ter realisering van het nog beschik
bare bouwvolume heeft het bestuur van
Patrimoniums Bouwvereniging op
dracht gegeven een plan te ontwerpen
voor de bouw van 12 woningen aan de
Ambachtsstraat.
Mede op aandrang van de heer hoofd
ingenieur-directeur van de wederop
bouw en de volkshuisvesting te Utrecht
is het voornemen opgevat dit werk on
derhands op te dragen aap het Bouw
bedrijf J. Boers. De Raad kon zich hier
mee verenigen. Ook de hoofdingenieur-
directeur is van mening, dat onder
handse aanbesteding tot gunstiger re
sultaten zal leiden. Besprekingen met
genoemde aannemer resulteerden in
een totale aanneemsom van 136.850,
De oorspronkelijk opgegeven aan
nemingssom was 142.850,welk be
drag volgens de door de hoofdingenieur
aangehouden normen 6.000,te hoog
was. Versoberingen in het bouwplan,
met het doel tot bezuiniging te geraken,
konden evenwel achterwege blijven,
aangezien het Bouwbedrijf Boers zich
bereid verklaarde de opgegeven prijs
zonder meer met dit bedrag te ver
lagen teneinde een schadepost als ge
volg van vertraging in de uitvoering
van het werk te ontgaan; de hoofd
ingenieur-directeur voornoemd zal
daaraan zijn medewerking verlenen
door een spoedige afgifte van de mach
tiging tot gunning te bevorderen. De
totale stichtingskosten van deze wonin
gen worden geraamd op 172.383,56.
De huur zal voorlopig worden gesteld
op 8,50 per week. In dit bedrag zijn
niet begrepen de kosten van water
leiding e.d.
Teneinde de woningbouw in onze
gemeente voortgang te doen vinden
heeft het bestuur van de Veenendaalse
Woningstichting aan architect E. J. van
de Hoef, alhier, opdracht gegeven een
plan te ontwerpen voor de bouw van
12 woningen aan de Vendelseweg hoek
J. P. C. Leinweberstraat. Deze woningen
zullen worden gebouwd op het destijds
van de heer J. Vonk aangekochte per
ceel gro'nd. Op het resterende gedeelte
van de Vendelseweg kunnen, nadat het
daarop staande blok van 8 woningen in
het kader van de krotopruiming is af
gebroken, 4 beneden- en 8 bovenwonin
gen worden gebouwd. De kosten van
deze woningen worden geraamd op
153.802,en de huur op 7,25 per
week exclusief waterleiding.
Het gem.-bestuur ontving een verzoek
van de Veenendaalse Harmonie „Cae-
cilia" om een renteloze lening uit de ge
meentekas, ten bedrage van f 10.000.
De vereniging deelt in haar verzoek
o.a. mede, dat ondanks bijdragen en sub
sidies van de overheid, contributies van
de leden en de opbrengst van extra werk,
dat de leden voor de vereniging doen,
alsmede de zeer belangrijke steun van
particulieren, een financiële noodtoe
stand is ontstaan. Het instrumentarium,
dat deels versleten en deels verouderd is,
geeft de vereniging, daar voor aankoop
van nieuwe instrumenten geen geld aan
wezig is, vele problemen. Feitelijk moes
ten geheel nieuwe instrumenten in de
zogenaamde lage stemming worden aan
geschaft, aangezien dit sinds jaren ver
eist is. Het veertig tot zestig jaar oude
instrumentarium, samengesteld uit in
strumenten van hoge stemming, kan on
mogelijk gedeeltelijk worden vernieuwd.
Ook de klank en de zuiverheid der hui
dige instrumenten liggen ver beneden de
minimum eisen, getuige het feit, dat
daarvoor bij het concours in 1955 het cij
fer 4 werd gegeven, terwijl minstens een
9 dient te worden behaald. Voorts moet
de vereniging jeugdige leden kunnen
aantrekken, die later in het grote korps
opgenomen kunnen worden. Het is de ge
woonte, dat een dergelijk jeugdkorps ge
bruik maakt van de oude instrumenten,
doch dit is thans ook onmogelijk. Hier
door wordt de groei van de vereniging
ten zeerste belemmerd. Het gevolg van
het gebrek aan voldoende bruikbare in
strumenten en nieuwe leden zal de ver
eniging binnen afzienbare tijd noodzaken
te verdwijnen. Voor de aankoop van een
nieuw instrumentarium is volgens een
overgelegde begroting f 10.000,— nodig en
de vereniging ziet geen andere oplossing
dan hiervoor een renteloze lening aan de
gemeente te vragen. Wel heeft zij ge
tracht door een papierinzamelingsactie
en het organiseren van een concours de
nodige middelen te verkrijgen, doch zij
is slechts ten dele hierin geslaagd.
Naar aanleiding van het bovenstaand
verzoek en de daarbij gegeven toelichting
zijn B en W na ampele overwegingen tot
de conclusie gekomen, dat hier hulp moet
worden geboden, temeer daar de reeds
51 jaar bestaande vereniging als harmo
niegezelschap in het culturele- en sociale
leven van deze gemeente een belangrijke
plaats inneemt. Daarnaast brengt de ver
eniging voor haar leden, die nagenoeg
allen behoren tot de arbeiders-bevolking,
een zeer nuttige vrije-tijdsbesteding.
Zij zijn echter van oordeel, dat een
renteloze lening van gemeentewege in
deze niet op zijn plaats is en geven er de
voorkeur aan om de betaling van de
rente en aflossing van een door die ver
eniging zelf te sluiten geldlening te ga
randeren. Deze garantie kan dan worden
verleend tot ten hoogste een bedrag van
f703,61 per jaar, zijnde de annuïteit van
een 20-jarige 31/» lening ad f 10.000,—.
Als de raad In deze zin mocht besluiten
is „Caecilia" waarschijnlijk uit de nood
en het voortbestaan van dit mooie corps
verzekerd.
Bij brand- en snijwonden, Pijnlijke
kloven. Ruwe haoden en Schrale huid.
leringen enz. is reeds een aanvang ge
maakt.
Het komt burgemeester en wethou
ders gewenst voor de overige in dit
complex aan te leggen straten ook naar
beroemde schilders uit dezelfde eeuw
te noemen. Zij stellen de Raad daar
toe de volgende namen voor: Ferdinand
Bol (16161680), Petrus Paulus Rubens
(1577—1640), Govert Flinck (1615—1660),
Gerard de Lairesse (16411711), Gerard
Terborch (16171687), Aart de Gelder
(16451727) en Jan van Goyen (1596
1656).
Hierop wordt slechts een uitzonde
ring gemaakt voor het gedeelte van de
westelijke randweg, dat de afsluiting
van dit complex vormt. B. en W. stellen
voor daaraan, evenals aan het gedeelte
van de Bergweg tot de Dijkstraat, de
naam te geven van Westersingel.
De stand der werkzaamheden bij de
bouw van de aula op de algemene be
graafplaats is thans zover gevorderd,
dat kan worden overgegaan tot de aan
schaffing van de inventaris voor deze
aula.
B. en W. stellen nu de gemeenteraad
voor opdracht te geven tot de leveran
tie van 20 stoelen van eenvoudig model.
De kosten van de stoelen bedragen
20 x 18,65 373,—.
Voorts zijn B. en W. van mening, dat
er een orgel moet worden aangeschaft.
Hierover hebben zij zich doen voorlich
ten door een tweetal deskundigen, na
melijk de heren Gijsbert van Zanten
en B. van Stempvoort. Deze heren ad
viseerden ons over te gaan tot de aan
schaffing van een harmonium of een
pedaalorgel. Persoonlijk zijn zij daarop
met de twee deskundigen bij de leve
rancier geweest en hebben zich de ver
schillende instrumenten laten voor
spelen. Eenparig kwamen zij tot de
conclusie, dat het pedaalorgel („peda-
lion") het meest geschikt is voor het
beoogde doel. In de kast is een Mei-
dingen windmachine ingebouwd. Het
aan te kopen instrument heeft een
dispositie C: 7-spel; bovenklavier:
Gamba 8', Salicional 8', Quint 2 2/3;
hoofdklavier: Melodia 8', Dolce 8', Vio
la 4'. Pedal: Subbas 16', Bombarde 8',
Choralbas 4'. Pedalforte, Manualcou-
pler, Octave-coupler, 2 zweltreden. De
kosten van het aan te schaffen pedalion
bedragen ƒ3.600,
B. en W. stellen de Raad voor hiertoe
een krediet te verlenen. Daarin is reke
ning gehouden met een bijdrage van de
gemeente Ede ten bedrage van 1.075,-.
B. en W. tekenen bij hun voorstel aan
dat het krediet ad 43.500.— 58.000.—
14.500,bijdrage Ede), verleend
voor de bouw van de aula, 2.000,
beneden de raming zal blijven.
GESLAAGD
Voor het praktijkdiploma dubbel boek
houden slaagde de heer H. de Jong, al
hier; voor Nederlandse handelscorres
pondentie de heer J. Rebergen, voor ste
nografie engelse taal mej. R. Oosterdijk,
voor stenografie franse taal mej. L. M.
Wildeboer Schut, voor nederlandse steno
mej. W. Bijl, allen te Veenendaal.
Voor het praktijkdiploma kantoor-
typist(e) slaagden de dames S. Achter
berg, H. C. Anbeek, Wil van Beek, Willy
C. van Capellen te Rhenen, K. M. van
Dijk, Tonnie Heikamp, A. van den Heu
vel, A. E. de Jonge, Nellie A. Kok te Eist,
J. de Kroon, Willy van de Loosdrecht,
M. van Nieuw Amerongen, Nora E. van
Ommerente Eist, C. van der Poel, F. L.
Szabang te Rhenen, Willy Schoeman, A.
G. van Veenendaal te Rhenen, Henny v.
Veenendaal en de heer B. van den Bosch
te Veenendaal.
Veenendaal
De examens werden afgenomen door
resp. de Nederlandse Associatie, de Ver
eniging van Leraren en de Nederlandse
Unie.
Alle geslaagden werden opgeleid door
het Handelsinstituut Van Rijswijk aan de
Prins Bernhardlaan.
„DE LOFSTEM" BRACHT „PRINSES
ROZELIJN"
Zaterdagavond j.l. gaf het kinderkoor
„De Lofstem" in gebouw „Rehoboth"
haar jaarlijkse uitvoering. Dat de zaal
niet geheel gevuld was moet men o.i.
zoeken in het feit, dat de ijsbanen de
jeugd voornamelijk bezig hield.
De avond werd geopend door ds. W.
Hop, die enkele woorden tot de aanwezi
gen sprak en in het bijzonder mevrouw
Hosang verwelkomde.
Voor de pauze werden door het kin
derkoor enkele liederen meerstemmig ge
zongen. Vooral de liederen: De Heer is
mijn Herder, Visserslied, Kinderavondge
bed en „Een raar liedje" werden zeer
goed gezongen.
In de pauze werd een grote verloting
gehouden.
Het tweede gedeelte van de avond be
stond uit de opvoering van de Kinder
operette „Prinses Rozelijn". In ademloze
stilte werd door de aanwezigen geluisterd
naar dit boeiende sprookje. De korte in
houd was als volgt: In het paleis heerst
grote vreugde, prinses Rozelijn is jarig.
Velen zijn gekomen om haar geluk te
wensen en vieren vrolijk feest. Deze
feestvreugde wordt echter plotseling
wreed verstoord door het ontstellende
bericht, dat prinses Rozelijn door een
bende zigeuners is ontvoerd. Het tweede
bedrijf brengt ons naar een groot bos,
waar wij allereerst kennis maken met
een groep kabouters en daarna met de
zigeuners en prinses Rozelijn. Vooral dit
gedeelte was alleraardigst. De zigeuners
zien in, dat het er voor hen niet roos
kleurig uitziet als de onderdanen van de
koning hen te pakken krijgen en zij be
sluiten dan ook prinses Rozelijn midden
in het bos te zetten. Het derde bedrijf
speelt zich eveneens af in het bos. Wij
zien dan, dat prinses Rozelijn door de
kabouters wordt gevonden en door mid
del van het toverboek van kabouter Ho-
kus Pokus komen zij te weten waar de
prinss woont. Twee elfjes voeren dan
nog een dans uit. Wij zijn dan weer in
het paleis en zien de thuiskomst van
prinses Rozelijn. Iedereen is dolgelukkig
en de koning geeft een groot feest. De
regie berustte bij de heer Joh. Wegen,
die de prachtige décors eveneens met
eigen hand vervaardigde. De avond werd
door ds. Hop met dankgebed gesloten. Er
kan op een geslaagde avond worden te
ruggezien.
In tegenstelling tot een bericht op de
voorpagina van dit nummer afgedrukt,
berichtte men ons zojuist nog dat men
vandaag heeft besloten toch schaats
wedstrijden te organiseren op de ijs
baan aan het Benedeneind.
Deze wedstrijden worden gehouden
zaterdagmiddag om half drie en wel
voor jongens en meisjes in drie groe
pen, n.l. voor de leeftijden 8 tot 10, 10
tot 12 en 12 tot 14 jaar. Het gaat hier
om hardrijden op een baan van 500 me
ter. De deelnemers kunnen zich aan de
baan vervoegen.
Verder zijn er plannen om, ijs en
weder dienende, in de komende dagen
nog wedstrijden voor volwassenen en
een wedstrijd ringrijden te organiseren.
GESLAAGDE OUDERAVOND
V.G.L.O.-SCHOOL
Vrijdagavond werd in de aula van de
Chr. V.G.L.O.-school alhier de eerste ou
deravond van dezé nieuwe en fraaie
school gehouden. Ondanks de koude wa
ren zeer veel ouders deze avond aan
wezig.
De avond werd ingeleid door het hoofd,
de heer Wijnmalen, met het lezen uit
Samuël. Naar aanleiding hiervan wees de
heer Wijnmalen ouders en opvoeders op
de plichten en verantwoordelijkheden ten
aanzien van de kinderen.
Een van de belangrijkste onderdelen
van de avond was het declamatorium,
waaraan door alle leerlingen van de
school onder leiding van de heer Lok
horst werd medegewerkt. Op treffende
wijze werd hiebij 16 eeuwen kerkgeschie
denis in beeld gebracht. Aardig* was ook
de begeleiding van de zang met blok
fluiten.
Vanzelfsprekend toonden de ouders bij
zonder veel belangstelling voor de werk
stukken van de leerlingen, welke in drie
lokalen waren uitgestald. De stof inzake
emigratie was zeer interessant en een en
ander was dan ook overzichtelijk en sug
gestief geëxposeerd.
Al met al werd het een zeer geslaagde
avond.
DAKTERRASSEN - WATERPARTIJEN
HOTEL - RESTAURANT - BAR g
20.00 UUR
APARTE ZALEN VOOR PARTIJEN
VROUWEN WERELDGEBEDSDAG
Vrijdagavond a.s., komen de vrouwen
van de N.C.V.B. te Achterberg in gebouw
„Bethel" bijeen evenals zovele vrouwen
over de gehele wereld, om deel te nemen
aan de gebedsuren. Het onderwerp is dit
jaar „Een kudde, een Herder". Alle vrou
wen zijn van harte welkom.
HONGEREND WILD
De zware sneeuwval speelt het wild
ook in onze omgeving parten. Vele be
woners van Achterberg hebben de nood
van de vogels begrepen en strooien op
een van sneeuw vrijgemaakte plaats,
voedsel en zorgen voor water waarin zij
wat suiker gestrooid hebben teneinde be
vriezing tegen te gaan. Dat er echter voor
de reeën, welke zich in de bossen en in
de Meent ophouden wat gedaan wordt is
ons niet gebleken. Door koude en honger
gedreven zwerven deze dieren 's nachts
door geheel Achterberg. Zij zijn in ver
schillende tuinen doorgedrongen en zoe
ken naar achter gebleven veldgroenten.
Voor deze zeldzame dieren, welke in
onze prachtige omgeving zo goed tot hun
recht komen, mocht toch zeer zeker wel
wat gedaan worden. Wij vragen dan ook
alle dierenvrienden zich het lot van de
reeën aan te trekken en ook voor deze
dieren van sneeuw vrijgemaakte plaats
als voederplaats in te richten.
Met de konijnenstand is het eveneens
droevig gesteld. De gevreesde ziekte
myxomathose heeft zeer veel slachtoffers
onder de konijnen gemaakt. De dieren
zitten overal langs de weg hun dood af
te wachten. Hopelijk zijn door de zware
vorst de meeste ziektebacillen gedood,
waardoor er een stilstand in "de ziekte
komt.
SCHEPPER VAN DE GROOTSTE AUTOMOBIEL
FABRIEK IN DE WERELD, SYMBOOL VAN EEN
DER MEEST KARAKTERISTIEKE ASPECTEN DER
AMERIKAANSE BESCHAVING:
DE MASSA-PRODUCTIE.
DE VREDES- EN OORLOGSPRODUCTIE VAN ZIJN
FABRIEKEN OP VIJF CONTINENTEN HEEFT ZIJN
NAAM EEN ALGEMEEN BEGRIP GEMAAKT
In 1836 werd Ford, als zoon van een welgestelde land
bouwer, geboren op een boerderij in de nabijheid van Dear
born in de staat Michigan. Hij bezocht een kleine dorps
school en hielp tegelijkertijd zijn vader met het gewone
werk op de boerderij. Reeds als jongen had hij er slag van
om met werktuigen te knutselen en gebruikte hij grove ge
reedschappen om aan onderdelen van machines te prutsen.
Toen hij 12 jaar oud was, gebeurden er twee dingen die zijn
leven beslissend beïnvloedden: hij kreeg een horloge en zag
voor het eerst een voertuig zonder paard een locomobiel
voor de aandrijving van dorsmachines.
Hij bestudeerde het mechaniek van zijn horloge en na
verloop van een jaar was hij in staat elk willekeurig horloge
in elkaar te zetten. De locomobiel had een geweldige indruk
op hem gemaakt en na een paar jaar knutselen had hij een
werkmodel gebouwd.
Op zijn zeventiende jaar verliet hij de ouderlijke woning
en de school, wandelde de 14 km naar Detroit om zijn eerste
betrekking te aanvaarden bij de Michi
gan Car Works, waar hij reparaties
uivoerde voor 1.10 per dag. Reeds na
een week verliet hij zijn eerste be
trekking en ging naar een gieterij en
werkplaats waar hij 2.50 per week
verdiende. Om wat extra geld te ver
dienen repareerde hij 's avonds hor
loges.
Ford had plannen beraamd om hor
loges te maken tegen een verkoopsprijs
van een dollar, doch hij liet deze
ideeën varen toen zijn vader er op
aandrong dat hij thuiskwam om hem
met het werk op de boerderij te hel
pen. Terwijl hij hiermede bezig was,
bezocht hij gedurende de winter van
1884 de handelsschool, experimenteerde
met machinerieën in zijn goed uitge
ruste werkplaats (hij was inmiddels
machinist geworden) en maakte Clara
Bryant, de dochter van een buurman,
het hof. In april 1888 trouwde hij met
mejuffrouw Bryant, die hij „The Be-
liever" ging noemen, aangezien zij
zelfs toen zijn beste vrienden aan hem
gingen twijfelen, haar vaste geloof in
zijn kunde behield.
ZIJN EERSTE MOTOR!
In het huis, dat hij voor zijn vrouw
gebouwd had, maakte hij zijn eerste
werktekening van een benzinemotor.
Hij was er van overtuigd, dat de geruis
loze benzinemotor en niet de stoomma
chine de krachtbron voor de toekomst
zou worden. Spoedig kwam hij echter
tot de ontdekking, dat hij zijn machine
niet op een boerderij zou kunnen bou
wen. Hij had de mechanische uitrusting
nodig, die men slechts in een stad als
Detroit kon vinden, zodat het jonge paar
in 1891 naar Detroit verhuisde, waar
Ford een baantje als machinist vond
een twaalf-urige werkdag voor 45 dollar
per maand. In een klein schuurtje ach
ter het huis werkte hij in zijn vrije tijd
verder aan de benzine-motor.
In 1892 voltooide hij de motor en pro
beerde haar voor het eerst, in de keuken
der Fords, waar bevestigd aan de goot
steen, de bougie verbonden was aan de
lichtfitting terwijl zijn vrouw de olie
toevoer regelde. De motor liep!
Inmiddels had hij de aandacht getrok
ken van verscheidene zakenlui, die hem
in 1898 10.000 aanboden, welk bedrag
genoeg was voor de bouw van tien wa
gens. Zij stichtten de Detroit Automo
bile Company. Het duurde echter niet
lang of Ford en zijn financiers scheid
den door meningsverschillen.
In samenwerking met een andere
groep, werd Ford in 1901 hoofdingenieur
van de Henry Ford Maatschappij. Maar
alweer leidde verschil van mening tus
sen Ford en de andere aandeelhouders
tot de opheffing van de Mij. in 1902. De
moeilijkheden van Ford met zijn aan
deelhouders werden toegeschreven aan
zijn weigering om gehaast te worden in
zijn proefnemingen en aan zijn bewe
ring dat de fabricage van een goedkope
automobiel succes zou hebben.
Ford vond nieuwe geldschieters en de
nieuwe maatschappij produceerde spoe
dig de Ford-mobile, welke verkocht werd
voor 850. Dit was model A, gebouwd
voor praktisch, dagelijks gebruik. De be
niet schoonheid of comfort. De wagens
waren taai, eenvoudig en goed gebouwd
en kregen zodoende een goede naam.
Na vijf andere typen geproduceerd te
hebben, begon Ford in 1908 aan een
nieuw type dat zijn bekendste auto zou
^DRIAAN KLEINTJES, kantoorbedien
de, zes-en-veertig jaar, sloeg de deur
achter zich dicht en begon zijn dagelijkse
wandeling naar de bank. Pakje brood
plas appel in de tas onder de arm. Adri-
aan liep moeilijk door een vergroeiing in
het heupgewricht, maar tweemaal tram
men per dag betekende dertig cent en ge
wone kantoorbedienden, al zijn ze dan 46
jaar, hebben maar kleine inkomens. En
zo erg ver was het nu ook weer niet,
vooral als je de gehele dag kunt zitten
achter je bureau. Als het mooi weer was,
had Adriaan Kleintjes er zelfs plezier in,
maar ach: hoe vaak is het mooi weer in
dit land van water?
Wanneer hij door de plassen en de
modder waadde, moest hij waarachtig
nog goed opletten, dat zo'n voorbij sui-
zende auto hem niet onder spatte. Iedere
dag opnieuw verbaasde Adriaan zich
over het grote aantal auto's dat hem in
haalde of tegemoet reed. Kleine, hoge
vehikels, brede, glimmende sleeën,
vrachtauto's, legerwagens, doch het meest
particulieren. Van auto's had hij machtig
veel verstand, niet van plaatjes uit de
kranten of tijdschriften maar uit eigen
ervaring.
De jonge Kleintjes was van de lagere
school assistent in een garage geworden
en dat prutsen, en draaien en schroeven
was hem best bevallen. Hij had een aar
dige baas, die de jongen wel eens wagens
liet inrijden of boodschappen in de om
geving liet doen in zijn eigen auto. En
die Adriaan wist daar wel weg mee, zo
dat hij vaak langer rondtoerde dan strikt
noodzakelijk was. Die goeie baas stond de
ganse dag maar te fluiten en te zingen
bij zijn kapotte vehikels en nam het zo
nauw niet met de discipline in zijn be
drijf, dat echter wonderwel floreerde.
Het waren zorgeloze en gelukkige jaren
voor Adriaan.
]y[AAR geluk is een broos kortstondig
bezit. De kwaal van zijn jeugd ver
ergerde in de tochtige garage, admini
stratief werk was iets, dat zijn baas des
avonds zelf in een handomdraai deed en
zo moest Adriaan op doktersadvies een
rustiger en zitend beroep kiezen. Dat viel
in die dagen niet mee, vooral als je han
den hard en eeltig geworden zijn door
het draaien aan moeren en bouten. Een
oom, die op een bank werkte, wist hem
er in te werken en zo werd Adriaan kan
toorbediende, weinig opwindend, geest
dodend en slecht betaald. Het sleurleven
van opstaan, naar kantoor wandelen,
eten, lezen en naar bed. Eindeloos. Eerst
23 jaar, nu 46 jaar, 'n klein manneke,
zonder idealen, maar wel dromen van een
eigen huisje buiten, een eigen auto, chef
over wel vijftig employé's. Opstaan als
je daar zin in had, naar kantoor gaan en
zo eens poolshoogte nemen en weer
vroeg naar huis in je auto, die je dan
achteruit de garage inreed. En als-ie mal
heur aan zijn wagen had, zou hij zijn
oude baas opbellen, of liever laten opbel
len, om het ding even na te kijken. Re
kening: bij Adriaan Kleintjes, met bank
rekening bij
Dat droomde hij niet alleen, dat liep hij
iedere ochtend en avond te fantaseren
onderweg, terwijl de prachtigste auto's
langs hem heengleden, hem bespatten of
hem bij het oversteken naar het leven
stonden.
J)IE OCHTEND, toen het lente geworden
was en alles zo licht en schel was om
hem heen, voelde hij al heel pijnlijk,
welk een onbeduidend kereltje hij toch
wel was, met zijn tasje onder de arm
sjokkend door de drukte, terwijl het net
(Zie verder pag. 4.)
worden. Het was het T-model, rumoe
rig, ongemakkelijk, lelijk, maar zeer
praktisch. Nadat binnen vijf jaar 500.000
waren, werd het het mikpunt van grap
pen en spotprenten, welke Ford als een
goede reklame voor zijn produkt be
schouwde. Het aandelenkapitaal van zijn
maatschappij werd verhoogd tot twee
miljoen.
De 4000 arbeiders in de nieuwe High-
land Park Fabriek produceerden in 1911
34.528 auto's. De grote vraag leidde naar
verhoogde produktiesnelheid, die bereikt
werd toen Ford in 1913 begon te expe
rimenteren met de lopende band.
De snelheid, waarmede deze banden
voortbewogen konden worden, werd be
studeerd en toegepast. Het resultaat was,
dat meer wagens dagelijks de lopende
band op eigen kracht konden verlaten.
DE LOPENDE BAND
Op 31 december 1918 legde Ford het
presidentschap der firma neer ten gun
ste van zijn zoon Edsel. In het voorjaar
van 1919 kocht hij alle aandelen die niet
reeds aan zijn familie toebehoorden op,
zodat de maatschappij met een kapitaal
van 100.000.000 familiebezit werd. In
hetzelfde jaar werd de fabriek in River
Rouge gebouwd.
Gedurende de zestien jaar van 1908 tot
1924 produceerde Ford 10.000.000 T Fords
Bijna elk jaar werden de prijzen ver
laagd, zodat in 1926 de tour-sedan ver
kocht werd voor 298 en de roadster
voor 260. In 1926 veranderde Ford zijn
T-model in een mooi nieuw model A,
fN
Zoals onvoldoende bekend is be
staan er Automobielen, die wat
kwaliteit en uiterlijk betreft, kun
nen wedijveren met de duurste
merken, voqr een prijs, die voorheen
niet mogelijk werd geacht.
Om hier meer bekendheid aan te
geven, vragen wij Uw aandacht
voor het navolgende:
De Eisenach Motor Werke, E.M.W.
(voormalige D.K.W.-fabrieken), voor
Nederland en de Import Mij. „De
Binckhorst" N.V. den Haag, brengen
U op de a.s. R.A.I. een serie auto
mobielen, voor biina vooroorlogse
prijzen en ongelooflik mooi.
Verzuimt U niet deze te gaan zien;
zien is kopen. Of vraagt u vrij-
bliivend inlichtingen bij de Dealer:
Autobedrijf W. G. Prette, Telefoon-
weg 74, Ede.
U wilde weten hoe de prijzen lig
gen??? O.a. 45 Coach, geheel com
pleet f 4495,carr. geheel van
Plastik materiaal. Carr. van Metaal
f 4875,2-deurs, 4-deurs, cabrio
lets, Stationcar, enz. enz., dus voor
elk wat wils.
Stoort U zich niet aan wat anderen
er van zeggen, d.i. of onwetendheid
of de concurrentie.
welke vier jaar later opgevolgd werd
door de V-8.
Zoals gedurende de eerste wereldoor
log was Ford tegen meedoen der V.S.
aan de tweede wereldoorlog. Na de Ja
panse sluipaanval op de marinebasis
Pearl Harbour echter, stelde Ford zich
geheel in dienst van de oorlogsinspan
ning.
In het midden van de grootste oor
logsproductie nam Ford weer de leiding
op zich, die hij 25 jaar te voren neer
gelegd had. De plotselinge dood van zijn
zoon Edsel in 1943 was hiervan de oor.
zaak. In september 1945 trok Ford zich
weer terug, waarbij hij de leiding over
droeg aan zijn kleinzoon, Henry Ford de
tweede, die op 21 september 1945, 28 jaar
oud, de leiding op zich nam. Henry Ford
overleed 8 april 1947 te Detroit.
Behalve fabrieken, bezitten de Fords
een spoorweg, schepen, staalovens, sme
derijen, ijzer- en kolenmijnen, bossen en
rubber- en soja-bonenaanplantingen.
(69) Verrast kijkt de bluffer de spreker aan. „Huh,
gij hebt een harnas te koop, zegt geWel, laat
ons ogenblikkelijk gaan zien of het mij om de forse
leden past. Gaat gij mede, Bliondello?" „Een ogen
blik nog", roept de speelman opgewonden uit,
„ridder Corato daagt daar opnieuw een ridder uit,
en daar komt reeds een van Aiglons kampvechters
naar voren." En inderdaad rijdt daar, fier gezeten
op zijn vurig ros, een ridder het strijdperk in om de
uitdaging van Balthazars kampioen te beantwoor
den; Het vizier van zijn strijdhelm is neergeslagen,
maar aan de rode roos, die op zijn schild prijkt,
herkent een ieder Heer Aram van Barranca. Onder
donderend gejuich van de toeschouwers stelt Aram
zich tegenover zijn tegenstander en heft de lans bij
wijze van groet. De trommels roffelen, de bazuinen
en schalmeien schetteren het signaal tot de aanval.
Diep drukt Aram de sporen in de flanken van zijn
paard en met gevelde lans stormt hij naar voren.
Hij ziet, hoe de lanspunt van ridder Corato op hem
toeflitst en werpt zich opzij in het zadel. Met een
scherp gepiep schuren de schachten der lansen langs
elkaar, en de stoot tegen zijn geheven schild is zo
hevig, dat Corato's lans in splinters vliegt en Aram
wankelt in het zadel. Doch zijn eigen lanspunt heeft
de andere ridder midden op het borstpantser ge
troffen, zodat Corato half uit het zadel geslingerd
wordt. Als het paard van zijn tegenstander stei
gerend aan Aram voorbij flitst, ziet deze dat de
ridder er in slaagt, ofschoon wankelend door de
verdovende slag, toch nog in het zadel te blijven,
maar volgens de reglementen van het tournooi is
Aram onbetwist overwinnaar in dit duel. Met op
geslagen vizier rijdt de jonge ridder lachend langs
de enthousiast juichende edelen op de tribunes. De
edelvrouwen en hun hofdames werpen hem linten
en handschoenen toe bij wijze van hulde aan de
overwinnaar, maar te midden van de juichende
jonkvrouwen zit een knap, blond meisje, dat Aram
met gefronste wenkbrauwen toornig aankijkt; het
is jonkvrouwe Sylvia, het meisje, dat vergeefs
getracht heeft om Aram aan de zijde van Balthazar
te laten strijden
(Wordt
l0d>
