Nieuwsblad voor Veenendaal Omstreken De Wereld PONTIAC Zweeds - Nederlands concert' voor de SKF Activiteit rond Noord-zuid verbinding Wist 17.... Waar is de VALLEI-riks Sparta-uitvoering werd aantrekkelijke demonstratie ELST OVERBERG AGENDA AMERONGEN BEHANG 1956 Fa. J. F. TAK ¥<t? tm mrmx* van Week-tot- Week r~ r 30e jaargang VRIJDAG 13 APRIL 1956 No. 30 Uitgave: „De Gelderse Vallei" Veenendaal Verschijnt tweemaal per week in: Stichts en Gelders Veenendaal, Amerongen, Eist, Rhenen, Achterberg, O verberg, De Haar, Kade, Maanderbuurt, Ederveen, Renswoude, Scherpenzeel Mode-show van „De Erven" 75 deelnemers voor tafeltennistoernooi Het werk in de achterbuurten HIJ IS 17,50 WAARD 3 AC 163866 Assurantie-, Hypotheek- en Woningbureau BROUWER, li SCHOON MAAK NIEUWE STALEN WATERVERF Twee snelwegen boven elkaar I I Kollekte Oranjedag Rhenen ^tserse precisie Redactie en administratie: Parallelweg 10 Veenendaal Telefoon K 8385-2023 - Girono. 563427 Redactie; W. F. ter Hoeven Advertenties en abonnementen kunnen ook worden opgegeven by de agentschappen van „De Vallei" in de plaatsen van verschyning VALLEI ADVERTENTIES Advertentieprijs per mm 14 cent Speciale contractprijzen op aanvraag Minimum per advertentie 3,60 Rubriek Vraag en Aanbod 110 woorden 95 cent, elk woord meer 7 cent Familieberichten 15 cent per mm Abonnementsprijs 1,55 p. kwartaal Losse nummers 10 cent Het mannenkoor „De Veenzangers", onder leiding van Gijsbert van Zanten, heeft de direktie en het personeel van de Nederlandse SKF-fabriek in Vee nendaal een concert aangeboden, te ge ven op zaterdag 21 april in het gebouw aan de Eikenlaan. By dit bijzondere concert zullen waarschynlyk ook aanwezig zijn de Zweedse gezant in Nederland, de heer S. Dahlman en diens echtgenote, en de Zweedse konsul-generaal in Den Haag, de heer Eckman. Het programma van dit concert, dat voor een groot deel bestaat uit Zweedse en Nederlandse werken, zal dan worden uitgevoerd door „De Veenzangers" met als solisten de Zweedse bariton Lennart Rodiguez de Miranda; mevrouw Van Zanten-v. Manen, piano; de Veenendaalse bariton B. van de Bovenkamp en de Zweedse student aan de Technische Ho geschool te Delft, Hubertus Meesters, piano. Het koncert wordt geopend met het De firma R. de Ruiter, „De Erven" is voornemens op dinsdag 17 april a.s. des namiddags om 3 uur en 's avonds om 8 uur een modeshow te houden in de grote zaal van gebouw „Eltheto" aan de Flui tersstraat. Zonder twijfel zal voor deze show, waarbij bijzondere aandacht zal worden besteed aan dames- en kinderkonfektie, zeer veel belangstelling bestaan. Zaterdag wordt in gebouw „Eltheto" weer het toernooi gespeeld om de kam pioenschappen der Gelderse Vallei, ge organiseerd door de vereniging „Climax". Ongeveer 75 deelnemers zullen elkaar bekampen, verdeeld over 10 klassen. Voor iedere klasse zijn 2 prijzen beschikbaar gesteld, terwijl de winnaar in de hoogste klasse heren voor een jaar in het bezit komt van de wisselbeker, die vorig jaar reeds door sportmagazijn Albers werd beschikbaar gesteld. Bekerhouder is op het ogenblik W. v. d. Pol (Climax). Bij de dames moet mej. B. Knevel (Climax) haar titel, welke zij reeds vier maal achtereen behaalde, verdedigen. Er zal worden ge speeld op 8 tafels terwijl dit aantal 's avonds zal worden verminderd. De wed strijden beginnen om half twee. Zaterdag a.s. speelt Climax 1 in Utrecht op neutraal terrein de beslissingswed strijd tegen U.B.T.V. 2 uit Hilversum. De verliezer van deze wedstrijd zal degrada tiewedstrijden moeten spelen. Voor Cli max spelen W. v. d. Pol, H. v. d. Loos- drecht en N. van Manen. De wedstrijd wordt gespeeld om 2.15 uur, zodat de spe lers na afloop nog naar Veenendaal kun nen komen om deel te nemen aan het toernooi om de kampioenschappen der Gelderse Vallei. De Competitie In de 2e klasse leed Tempo 1 een neder laag tegen Climax 3 en zal nu degrada tiewedstrijden moeten spelen. Het programma Maandag. Res. 4e kl. H? R.T.C. 4 Ritac 7. Woensdag. 2e kl. C: Swift 2 RTC 1; 4e kl. H: Swift 5 RTTV 3. dat a.s. donderdagavond ook een speciale bus van de Fa. De Haas uit Vee nendaal naar Den Haag vertrekt voor hen die willen deelnemen aan de daar te houden betoging welke de regering wil doen blijken van het meeleven van het Nederlandse volk inzake de aktie Jung- schlager? dat het rolschaatsen van de Vee nendaalse jeugd zulke vormen gaat aan nemen dat het een probleem schept ten aanzien van de hieraan verbonden ge varen? dat door het lawaai van de rol schaatsen de jongens en meisjes b.v. niets horen van het achterop rijdende auto-verkeer? dat de rolschaatsertjes dan ook vaak rakelings voor auto's heenschieten? dat het verboden is op de rijweg te rolschaatsen? dat de politie dezer dhgen een begin maakt met een strenge kontrole op de naleving van dit verbod? dat tot het nemen van deze maat regelen. o.m. behoort het in beslag nemen van de rolschaatsen? dat er zelfs nog geen ooievaar is komen keuren bij het in de Achterbergse Meent gebouwde wielrad-nest? Zweedse en Nederlandse volkslied. Het hoofd van het Zweedse instituut voor kulturele uitwisseling, mevrouw E. de Miranda-Strömbom, zal nog een toelich ting geven op de bij dit koncert uit te voeren Zweedse werken. Donderdagavond 19 april a.s. hoopt mej. Van Hassel voor de afdeling Veenendaal van de Ned. Chr. Vrouwenbond te spre ken over „het achterbuurtwerk in de gro te steden". De vergadering wordt gehou den in ,,'t Trefpunt". PERSONEELSVERENIGING „VEWIVE" NAAR LEERDAM De winkelpersoneelsver. „VEWIVE" zal a.s. woensdagmiddag 18 april een bezoek brengen aan de n.v. Kon. Ned. Glasfa briek te Leerdam. Tevens zal bezichtigd worden het Nat. Glasmuseum „De Glas horst". De VALLEI-riks van de vorige week, welke werd uitgegeven bij de firma D. van der Meyden in de Hoofdstraat te Veenendaal, werd niet gevonden. Hierdoor is de waarde van de VAL LEI-riks weer met 2,50 gestegen en is hij 17,50 waard geworden. Een niet te versmaden bedrag dus! Het nummer van de nieuwe VAL LEI-riks, welke één dezer dagen weer in het verspreidingsgebied van ons blad zal worden uitgegeven is: Het is ook nu, om het zoeken te ver gemakkelijken, weer een rood ge drukt nummer. Dus is het tevens een riks van de oude serie met de beel tenis van Prinses Wilhelmina. Kijkt u deze week daarom goed uit naar de rijksdaalder met het rode nummer 3 AC 163866. Als u deze riks vóór a.s. donderdagmorgen 12 uur aan het bureau van ons blad kunt tonen, wordt u de vinders premie direkt in kontanten uitbe taald. Deze vinderspremie bedraagt thans dus vijftien gulden. JAARVERGADERING C.N.H.V. De Cultureel. Natuur. Historische ver eniging „Zuid-Oost-Utrecht" houdt op woensdag 18 april haar jaarvergadering in het koetshuis van hotel „Stuyvenberg" te Eist. Op de agenda staan enkele be langrijke punten vermeld, waarover een beslissing moet worden genomen. UITVOERING VAN ACCORDEONETTE Onze plaatselijke accordeonvereniging „Accordeonnette" is voornemens zater dagavond 14 april een uitvoering te geven in de kantine van „de Ossenberg" alhier. Het programma vermeldt o.a. muzikale schetsjes en het opvoeren van het toneel stuk „Teun Truffels avontuurlijke reis". Zonder twijfel zal „Accordeonnette" veel publieke belangstelling voor deze avond trekken. Alle verzekeringen Hypotheken Verkoop vaste goederen Woningbeheer Taxaties beëdigd als makelaar en taxateur Veenendaal - Kanaalweg 2 - Tel. 2918 Gisteravond werd in het gebouw aan de Eikenlaan de eerste van de twee door onze plaatselijke gymnastiekvereniging „Sparta" aangekondigde uitvoeringen ge geven. Heden, vrijdagavond 13 april vindt nl. nog een tweede uitvoering plaats. De zaal was vrijwel geheel gevuld toen na een massaal entree van de uitvoeren den de Sparta-voorzitter, de heer J. Stip de avond met een toespraak opende. Spr. verwelkomde in het bijzonder wethouder Van Stempvoort als vertegenwoordiger van het dagelijks gemeentebestuur en ook de vertegenwoordiger van de Stichtse Turnkring. Was het even een teleurstelling te moe ten vernemen dat de Nederlandse kam pioene, mevrouw Lens, die aan de uit voering zou medewerken, niet was ge komen omdat het haar verboden is in verband met de turnwedstrijden in Saar land tevoren aan demonstraties deel te nemen, het programma dat de zaal werd geboden deed deze tegenvaller spoedig vergeten. Het geheel werd een buitenge woon aantrekkelijke gymnastiek-demon- stratie. Een demonstratie ook van de prettige en ware turngeest, welke bij Sparta leeft. De verschillende oefeningen waren alleraardigst en origineel en ook de turners deden hun best en oogstten JJET IS MET de sigaret en haar ge schiedenis eigenaardig gesteld. De eerste kennismaking van onze voorouders met dit genotmiddel dateert uit omstreeks 1850, meer dan honderd jaar geleden. Toen verloor een Frans soldaat bij de strijd zijn pijp. Hij wilde toch roken: hij draaide een stukje papier om een propje tabak, zoog enrookte. De Britse sol daten brachten in 1856 terugkerend uit de Krim-oorlog sigaretten mee naar huis. In ons land ontving met dit nieuwtje allesbehalve vriendelijk. Men vond het onmannelijk, lichtzinnig, verdorven en ongezond. In Engeland nam men 't nog ernstiger op. Enige toonaangevende schrijvers, o.a. John Ruskin, polemiseer den heftig over dit barbaars vergrijp te gen de goede zeden. In Frankrijk werd het nieuwste rookgenot echter toegejuicht en als om strijd geprezen. Alexander Du mas dichtte zelfs een bloemrijke ode aan de sigaret. QN WAARSCHIJNLIJK is het echter niet, dat aan de overzijde van de Oce aan reeds veel eerder sigaretten werden gerookt. De met tabak gevulde rolletjes van maisbladen, waarvan Columbus reeds berichtte, hadden vermoedelijk iets van sigaren, sigaretten en sigarillos. Ook in Europa begon men op de duur belangstel ling voor de tabak te tonen. Men voelde echter nog niet veel voor het „toeback suyghen", dat later zo po pulair zou worden. Men bewonderde het dekoratieve gewas, in 1525 door Gonzalo Hernandes de Oviede, onderkoning van San Domingo, als sierplant mee naar Spanje gebracht, en men schreef de plant geneeskrachtige eigenschappen toe. JEAN NICOT JO GEBEURDE HET, dat Jean Nicot, Seigneur de Villemain, Frans ambas sadeur bij het Portugese hof, die in 1561 tabaksplanten uit Florida liet komen, deze in zijn eigen tuin tot bloei bracht en na enige tijd de zaden en verpulverde bladeren naar zijn vorstin Catharina de Medici zond, als geneesmiddel voor haar zoon. Een behandeling met tabakspoeder werd destijds beschouwd als een bij uit stek heilzaam middel tegen jicht, poda gra en kiespijn. Wij weten niet of de ko ningszoon genas, doch het is, gezien de goede bedoeling van de Franse diplomaat, zeer ondankbaar, dat men zijn naam eens en voor altijd verbond juist aan het scha delijke bestanddeel van de tabak en dit giftige alcoloïd sindsdien nicotine noem de. Toen men 't „wondercruydt" in de 17e eeuw niet meer alleen als geneesmiddel en sierplant gebruikte, maar voor ge noegen tabak snoof en rookte, ontstond er een geweldige deining over deze nieu we gewoonte. Heftige tegen- en vurige voorstanders bestreden elkander met schimpschriften en lofliederen. En onder tussen rookten de meet bezadigden door. Tenminste in ons land. In andere landen was dat niet altijd even eenvoudig. In Rusland werden ro kers met de dood gestraft. In Perzië sneed men hun de lippen af en snuivers de neus. In Engeland trachtte Jacobus I zijn on derdanen het roken te beletten, door een buitensporig hoge belasting op de tabak in te stellen. Dat hielp echter niet, even min als een dekreet van de koning. Toen hij daarop dreigde „alle rokers te zullen ophangen" bleek, dat minstens een tiende van de bevolking deze dood moest ster ven. Toen zag de vorst van verdere maat regelen af LA REINE DU BAL JN FRANKRIJK kwam de tabak oor spronkelijk vrijwel uitsluitend uit de Antillen en zij heeft al gauw in de eko- Boven zien wjj het Sparta-damesbrug- ensemble in aktie tjjdens de uitvoering van gisteravond. Op de foto hieronder de kleuterdames met een aardige hoepel-oefening. IIIIIIIJIIII III m i IIIII III llll 1)1111 IIIIII III I III Hill HI IIHI HI Hi ill llll IHUIti illlHllllllllH IHIIIIIII llllli illlllllllllllll mill II Heden, vrijdag 13 april h (In geb. Eikenlaan) grote uit- voering gymnastiek ver. „Spar- i ta". (In Ritmeester kantine) 7 uur, Ritmeester schaaktoernooi. Dinsdag 17 april (In geb. „Eltheto") 3 en 8 uur, Modeshow van „De Erven", fa. R. de Ruiter. Zaterdag 14 april (In geb. „Eltheto") 1.30 uur, tafeltennistoernooi, kampioen schap van de Gelderse Vallei, georg. door „Climax". (In geb. „De Samenwerking") Ver. Volksonder- feestavond wijs. Donderdag 19 april (In Ritmeester kantine) 7 uur, |i Ritmeester schaaktoernooi. Vrijdag 20 april II (In geb. Eikenlaan) 8 u., Amu- i sementsshow „Veel plezier" m. o.a. Willy Vervoort Mieke Tel- 1 kamp en Willy Alberti onder ausp. van supp.ver. v.v. Vee- l| nendaal". ff (In Ritmeester kantine) 6 uur, Ritmeester schaaktoernooi. Zaterdag 21 april (In Ritmeester kantine) 2 uur, Ritmeester schaaktoernooi. Luxor Theater Van heden vrijdag t.m. maan- dag „White Christmas" en van =f dinsdag t.m. donderdag „Door dik en dun". veel applaus. De programma-onderdelen volgden elkaar steeds vlot op en de lei ders, mej. C. van Barneveld en de heren E. van Asselt, F. Leppers en W. Vaartjes, hebben zeer veel eer van hun werk. Alles was keurig verzorgd, alleen de gramofoonmuziek voor verschillende oefeningen was eigenlijk wel wat al te VRIJWILLIGE BRANDWEER BESTAAT 25 JAAR Zaterdag vierde de Vrijwillige Brand weer te Amerongen haar 25-jarig bestaan. Na een mars door het dorp, voorafgegaan door de muziekvereniging „Ons Genoe gen" werd halt en front gemaakt voor het gemeentehuis, waar door de burge meester de manschappen werden ge- inspekteerd en waarbij vooral aandacht werd geschonken aan de speciaal voor deze gelegenheid uitgereikte nieuwe uni formen. Na de inspektie werd in de raad zaal een receptie gehouden. Velen hebben van deze gelegenheid gebruik gemaakt om de brandweer met deze herdenking geluk te wensen, o.a. de burgemeester van Maarn, als afgevaardigde van de Prov. Brandweerbond, vertegenwoordi gers van de korpsen uit de nabuurge meenten, vertegenwoordigers van plaat selijke verenigingen en voorts een groot aantal personen die de brandweer een goed hart toedragen. Doordat een groot aantal bloemstukken was geschonken, zag de raadzaal er feestelijk uit. BRIL In Frankrijk zijn speciale brillen voor vervelende bijeenkomsten in de handel. De glazen fixeren het beeld van uw open ogen, waarna, als u de ogen van verveling sluit, het blijft lijken of u ze open hebt! 25 kleuren - GEEFT NIETAF Bussen Glans- en Grondverf. Borstelwerk, Zeemleer, Spon zen enz. enz. Hoofdstraat 106 - Telef. 2576 veel „versleten" om nog bij een zaal-uit voering te kunnen dienen. Al is dit dan een verschijnsel dat zich bij zovele ver enigingen voordoet, „Sparta" kan het er werkelijk niet meer mee doen. Het geheel van deze uitvoering werd een groot sukses, en zonder twijfel zul len velen van de gelegenheid vanavond nog van dit Sparta-optreden te genieten, gebruik maken. Overal waar men er maar oog voor heeft kan men de ontluikende natuur ontdekken. Ook in de Achterbergse Meent, waar de blauwe reigers en de kempen al weer zijn gearriveerd. Maar daar aan de voet van de Grebbeberg is jong leven in tweeërlei be tekenis. Het jonge leven, dat zich uit in de knoppen aan bomen en planten en het jonge leven, dat bezig is vorm te geven aan een nieuwe verkeersader, die de verbinding zal vormen tussen zuid- en noord-Nederland. Nijvere handen werken er aan de aanleg van provinciale weg nummer een en twintig; de weg, welke reeds een begrip is geworden, hoewel er nog slechts een wirwar van zandhopen en opgewoelde aarden banen te zien is, met op vele plaatsen razende stoom walsen, brommende bulldozers en zwaaiende draglines. Rhenen beleeft dus momenteel de lentetijd in dubbele betekenis. Nu de werkzaamheden aan de nieuwe verkeersbrug en de verbindingsweg daar heen in een stadium zijn gekomen, dat er tekening in het landschap komt, zal me nigeen zich afvragen op welke wijze de nieuwe Rijnbrug met het achterland zal worden verbonden. Aan de Betuwse kant is dat geen vraagteken meer. Daar is alles klaar, dank zij de vooruitstrevende wijze van werken van de provinciale waterstaat van Gelderland met aan het hoofd Ir. Kruimel. Wanneer de brug er eenmaal in ligt, kan men er zo van over stappen op een prima geasfalteerde aan- sluitingsweg tot aan Oss in Brabant. Op Utrechts gebied liggen de kaarten anders. Hier is men onder leiding van de provinciale waterstaat veel later begon nen en heeft het langer geduurd voordat men over de plannen overeenstemming had bereikt. Thans echter is de grote lijn bekend. De verkeersweg, met daarnaast rijwiel- en voetpaden, wordt door het spoorwegravijn getrokken, onder het Via- dukt door, dat ligt in de verkeersverbin ding UtrechtArnhem. Twee autosnel wegen zullen hier over elkaar heen wor den geleid. RAIL NAAST AUTOWEG Er komt tekening in bij Rhenen. Veel last van de enorme graafwerkzaamheden heeft men hier niet. Alles speelt zich af in en rond het spoorwegravijn, waardoor nog steeds per rail de goederenverbinding wordt onderhouden met Amersfoort, het geen in de toekomst ook zo zal blijven. Rail en autoweg zullen hier broederlijk nomie van de koloniën en in die van het moederland een grote betekenis gekregen. In een oud werk van de geestelijke Du Tertre vertelt deze, dat lange tijd in deze koloniën geen geld werd gebruikt en alle handelstransakties in tabak werden ge sloten. Tot 1670 was de munteenheid het .s -• - MANNEKE. De ver eniging van vrienden van Manneke Pis te Brussel zijn van plan een broertje van het manneke te Parijs op te stellen als geschenk aan de vrije commune van Mont-Martre aldaar. TE POOT. In Lenin grad zyn twee olifanten aangekomen. Ze verkeer den in uitgeputte toestand. Het betreft hier de twee olifanten die twee jaar ge leden door Vietnam aan de Russische regering zyn aangeboden. Al die tyd zyn ze onderweg geweest om de roe te VietnamLe ningrad „te poot" af te leggen. KOEL BLOED. Een heer is op een avond een bank te Port-Chester (bij New-York) binnengestapt en is de volgende morgen met 750.000 gulden uit de kas in de auto van de kas- sière, mej. Kostolos weg gereden. Het duurde zo lang voor hij zijn buit kon binnenhalen omdat mej. Kostolos geen sleutel van de brandkast bezat. De heer was daardoor genood zaakt haar de hele nacht met een revolver in be dwang te houden totdat de volgende morgen de direk- teur op kantoor kwam. Deze opende toen de kluis opdat de indringer zich voor zijn lange wacsten kon belonen. Ook dat ge schiedde vanzelfsprekend onder de bedreiging van het schietwapen. Toen de heer tenslotte wegreed betuigde hij be leefd zyn dank en groette de direkteur hartelijk. Echter zonder zyn naam ofj adres te noemen. CIJFERS. De film waarin Gregory Peck rol len heeft gespeeld zouden in de laatste twaalf jaar aan de filmmaatschappijen 104.800.000 dollar hebben opgeleverd. De filmrechten van de roman Lucy Crown van Irvin Shaw zyn door Burt Lancaster en Harold Hecht gekocht voor 325.000 dol lar. En passant kochten Lancaster en Hecht twee en de totale middelen waarover 't beschikt wor den op 10 miljard gulden geschat. Het ryk der Op- penheimers strekt zich uit over de gehele zuidelyke helft van Zuid-Afrika. De grondslag werd ge legd toen vier van de zes uit Duitsland naar Londen geëmigreerde Oppenhei- mers betrekkingen kregen bij de diamanthandelaar Anton ^pnkelbuhler. Voor schilderyen van Picasso voor 100.000 gulden, die ze by het tekenen van het contract op het kantoor van de agent zagen hangen. De ideale maten van de ideale vrouw, gekleed vol gens de ideale mode die de Franse modehuizen dit voorjaar voorschrijven zijn: lengte 1.65 m., borst 81, borsthoogte 23, taille 50, heupen 89, gewicht 50 kg en lengte van de japon 37 cm boven de grond. DIAMANT. Met de overleden Louis Oppenhei- mer stierf de derde van zes broers die tezamen in veertig jaar tyds het dia mant-syndicaat „Diamond Corporation" uitbouwden tot een wereldorganisatie die de wereld-diamant markt beheerst. Het syndi caat heeft zyn hoofdkan toor in Johannesburg, telt 200 dochtermaatschappijen deze firma ging Ernest Oppenheimer naar Zuid- Afrika. Hij kreeg daar vijf tien jaar later tijdens de grote goldrush zijn kans. Hij zag een prachtig spe- kulatie-objekt in enkele nieuwe goudvelden. De fir manten in Londen waren echter niet te bewegen er geld in te steken. Ernest besloot toen zelf de kans te wagen. Hij wist een groot krediet van 'n Amerikaan se bank los te krijgen en daarmee werd de grond slag gelegd van het latere syndicaat van de zes broe ders. Deze broers hingen als klitten aan elkaar en door hen werd de nu over leden Lousi beschouwd als het familie-orakel in alle zaken die diamanten be troffen. VERZOEK. In een tuin in Engeland kon men vorig najaar een bordje met het volgende opschrift zien staan: „Kinderen die fruit komen stelen worden verzocht niet op de bloe men te trappen." BETALEN! Je bent ar tist of je bent het niet, blijken de Engelse prof voetballers te denken. Ze zijn niet langer van plan gratis boeiende voorstel lingen te leveren. Elke voetbalartist, die het waard wordt geacht op het tele visiescherm te verschijnen, dient daarvoor persoonlijk betaald te worden, eisen ze. Anders gaan we staken, dreigen ze. De B.B.C. heeft op deze eis nog niet ge reageerd. 0 BAR. In het Engelse parlement is een strijd ont brand om al of niet tege moet te komen aan het verzoek van de barhouder op het Londense vliegveld om 24 uur per etmaal alko- holische dranken te mogen verkopen. WEER. De Russen, die op 't ogenblik in het Zuid poolgebied verblijven, heb ben ontdekt waar 't slechte weer vandaan komt. Het komt niet uit Rusland, zeg gen ze, noch uit Siberië, maar van een ijskoude ijs vlakte bij de Zuidpool waar een wind met een snelheid van 3000 km per uur de poolkou naar de In dische oceaan jaagt om daar de uit reisverhalen welbekende orkanen te veroorzaken. OUDE. Leden van de Amerikaanse Zuidpool-ex- peditie eten Hollandse kaas welke daar 44 jaar geleden door Scott werd opgeslagen. Hier een plaatje van het viadukt over het bekende spoorravijn in Rhenen, genomen vanaf de Rijnkant. Straks zal ook onder dit viadukt het verkeer voortrazen. naast elkaar liggen. Niet over de gehele route, doch in elk geval vanaf de Zwarte- weg tot aan de plaats, waar Autoweg, Achterbergsestraatweg, Boslandweg en Lijnweg elkaar ontmoeten. Op dit belangrijke knooppunt kruipt de autosnelweg uit het spoorgat, om zijn weg te vervolgen over de naast de spoordijk gelegen Lijnweg, die aanzienlijk wordt verbreed en waar men thans al bezig is een betonnen fundering te leggen met een tijdelijke aansluiting op de Cuneraweg in de richting Veenendaal. Vanaf dit knooppunt wordt in de Rhe- nense richting de westelijk gelegen hel ling van het ravijn over een grote lengte afgegraven, om de nauwe ingang aan de Achterbergse kant te verbreden en daar door ruimte te maken voor de verkeers weg. Dit werk is bijna voltooid. Enorme draglines en andere graafmachines, zoals bulldozers, beheersen hier het landschap. Vrachtwagens rijden af en aan. Het is nog een raadsel hoe men in het grijze verleden dit spoorgat met de hand heeft kunnen uitgraven. Daar moeten wel vele jaren mee gemoeid zijn geweest. De vereniging „Oranjedag" heeft kol lekte gehouden, om een tegemoetkoming van de burgerij te verkrijgen in de kos ten van het komende Koninginnefeest op 30 april, waarvoor reeds gedeeltelijk een programma is vastgesteld, hetwelk wij reeds publiceerden. De opbrengst was slechts 172,Van de zijde van de organisatoren vernemen wij, dat de wijze, waarop de kollekte in elkaar was gezet, dit lage saldo heeft ver oorzaakt. Een buskollekte brengt nu een maal aanmerkelijk minder op, dan een huis-aan-huis-lijstkollekte. Inmiddels in ieder geval hulde aan degenen, die er hun vrije tijd voor hebben opgeofferd. Laten we hopen, dat het kinderfeest er om «dit lage bedrag niet voor behoeft te worden uitgesteld of afgelast en dat het komitee alsnog wegen kan vinden om aan geldmiddelen te komen. pond tabak en zelfs de gouverneurs wer den daarmede betaald. De eerste, die inzag, welk een voordeel de staat uit het tabaksverbruik kon ha len, was de scherpzinnige kardinaal De Richelieu, die in 1629 een invoerrecht in stelde van dertig „sols" per pond. Het eigenlijke tabaksmonopolie dateert van 1674, toen koning Lodewijk XVI bepaal de. dat voortaan het privilege van de ver werking en de verkoop van tabak aan de kroon zouden blijven voorbehouden. Toen Napoleon op een bal een dame zag, die opviel door de schat van juwelen, paarlen en diamanten, welke zij droeg, vroeg hij wie dat was. „Dat is de vrouw van een tabakshan delaar", was het antwoord. „Wat moet die een geld verdienen", zei de keizer en dit bracht hem tot naden ken. Resultaat van die overpeinzingen was, dat een keizerlijk dekreet van 27 december 1810 opnieuw het tabaksmono polie instelde. PESTIG KRUID! JN NEDERLAND trachtte men eerst een einde te maken aan het steeds toe nemende tabaksgebruik. Het „pestigh cruydt toeback" werd in het leger en bij de vloot ten strengste geweerd. Regenten van armenweeshuizen en andere ge stichten verboden het roken en snuiven op straffe van uitzetting, blok en kerker. Bovendien waren de geleerden het er nog steeds niet over eens of de tabak een ze gen was of een vloek. De een verklaarde verontwaardigd, dat hij, „die dees' on bekende waer in deze landen heeft ge- bragt, verdiende zijn geheele leven door een schoone fieltenkroon op zijn hoofd te dragen", terwijl de ander geestdriftig schreef, dat de tabak alle vochtigheid en slaperigheid uit het hoofd weet te trek ken, een grote ontroering van het gehele lichaam te weeg bracht en wonder goed was tegen „pestilentiaal fenijn". Jan Starter schreef zijn „Lof van den toeback". Sommigen gingen zelfs zover, te hopen, dat de tijd nog eens zou aan breken, „dat aanzienlijke vrouwen 't mogt dan onder welk voorwendsel ook wezen, de hardiesse hadden om in het openbaar te doen 'tgeen wel te smuig geschiede". Hun wens werd echter voors hands niet vervuld. De Hollandse huis vrouw voelde zo weinig voor de .tabagie', dat het geen zeldzaamheid was, wanneer zij in haar huwelijksvoorwaarden een klausule deed opnemen, waarin werd verklaard, dat men was overeengekomen, zich van tabak te onthouden? SIMON ARZT J)E VROUW in ons land liet pas deze afwijzende houding varen, toen de si garet de Westeuropese landen veroverde. Het was de z.g. Egyptische sigaret, waar voor de ingrediënten overigens niet af komstig zijn uit Egypte, maar waar de fabricage van sigaretten een zeer belang rijk feit is. Lang geleden bracht Simon Arzt, toen nog geheel onbekend, zijn si garetten aan de man. Hij wist zich echter in korte tijd op te werken tot fabrikant en koopman van een der grootste waren huizen van het aan bazars zo rijke Oos ten. De in Egypte verwerkte tabakssoorten zijn nagenoeg alle Turks, Macedonisch en voor het overige afkomstig uit andere delen van de Balkan. Macedonië is het oudste tabaksland van Europa en reeds lang voordat men in de Westerse landen de geneugten van de sigaret leerde waarderen, WIJZEWOORDEN DROOM EN SLAAP Men kan even goed dromen zonder te slapen, als men slapen kan zonder te dromen. (Lichtenberg) FA. S BOS Goud. Zilver en Uurwerken Hoofdstr. 91-93, Tel. 3034. VecDendaal

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1956 | | pagina 1