Nieuwsblad voor Veenendaal Omstreken Ondanks koude opening Bergbad vastgesteld De Wereld De herkomst van onze familie-namen in onze omgeving pONTIAC Weer belangrijke verbeteringen bereikt Één uur vrijgezel Programma tOranjedag' de VALLEN riks Eist viert Koninginnedag r Wist 17. BEHANG 1956 Fa.* J. F. TAK Waar is van Week-tot- Week Nieuws uit de Omgeving AGENDA Minister Suurhof in Veenendaal OVERBERG AMERONGEN RENSWOUDE 30e jaargang VRIJDAG 20 APRIL 1956 No. 32 Uitgave: „De Gelderse Vallei" Veenendaal Verschijnt tweemaal per week in: Stichts en Gelders Veenendaal, Amerongen, Eist, Rhenen, Achterberg, Overberg, De Haar, Kade, Maanderbuurt, Ederveen, Renswoude, Scherpenzeel De kinderspelen in de Gortstraat II II Raadsvergadering Een Jeugd-Rode Kruis in Veenendaal? SCHOON MAAK NIEUWE STALEN WATERVERF Feestavond ouden van dagen Gelijktijdig VLAGGEN HALFSTOK HIJ IS 20,— WAARD 2 AT 762104. Rhenens Panoramamolen De horsten, schoten's, laren en de donken in de Gelderse Vallei Assurantie-, Hypotheek- en Woningbureau BROUWER, Redactie en administratie: Parallelweg 10 Veenendaal Telefoon K 8385-2023 - Girono. 563427 Kedactie; W. F. ter Hoeven Advertenties en abonnementen kunnen ook worden opgegeven bij de agentschappen van „De Vallei" in de plaatsen van verschijning VALLEI ADVERTENTIES Advertentieprijs per mm 14 cent Speciale contractprijzen op aanvraag Minimum per advertentie 3,60 Rubriek Vraag en Aanbod 110 woorden 95 cent, elk woord meer 7 cent Familieberichten 15 cent per mm Abonnementsprijs 1,55 p. kwartaal Losse nummers 10 cent Niettegenstaande de zeer lage tempe ratuur en het slechte weer van de laatste tijd, heeft het bestuur van de Stichting „Bergbad" toch maar be sloten de opening van het Bergbad te stellen op zaterdag 5 mei. Aanvankelijk had men gedacht op 30 april te openen maar het is vrijwel uitgesloten het water dan op behoor lijke zwemtemperatuur te hebben. Was de kwaliteit van het water vo rig jaar reeds zeer belangrijk beter dan voorheen door het in bedrijf stellen van de nieuwe filter-installatie, tij dens de wintermaanden heeft men niet stil gezeten en heeft men opnieuw een belangrijke verbetering bereikt door het uitbreiden van de pompcapaciteit. Vorig jaar had men de beschikking over een motorpomp met een capaci teit van 100 m3 per uur. Het bad heeft een inhoud van 2000 m3, en dus had men 20 uur nodig om het water te kunnen verversen. Intussen is een mo torpomp bijgeplaatst met een capaci teit van 150 m3 per uur en met een totaal van 250 m3 heeft men nu dus nog maar 8 uur daarvoor nodig en kan men driemaal per etmaal verversen. Met deze capaciteit is het mogelijk om ook bij een grote toeloop van zwem mers de kwaliteit van het water op peil te houden. Nog een andere belangrijke verbe tering betekent in dit verband het Bij de feesten op Koninginnedag heeft Oranjedag, voor personen van 15 tot 80 jaar, onder bovenstaande titel, een spelletje ingelast. De bedoeling hiervan is dat twee groepen worden gevormd, een van dames en een van heren. Deze worden afzonderlijk op gesteld en elke deelnemer krijgt een nummer. Deze nummers zijn van ver schillende kleuren. Elke groep vertrekt precies op de zelfde tijd van verschillende punten in de gemeente en dan is het zaak de „partner" die hetzelfde nummer van dezelfde kleur draagt, te zoeken. De eerste 10 „paren" die elkaar ge vonden en zich gemeld hebben krijgen per persoon een lekkere taart. Zonder twijfel zal voor dit spelletje de nodige deelname te vinden zijn. Voor verdere bijzonderheden leze men net programma van „Oranjedag" in dit nummer. Het programma van de Ver. „Oranje dag" vermeldt voor de kinderspelen, te houden op zaterdagmiddag 28 april in de Gortstraat, o.m. hindernisfietsen. Men verzocht ons mede te delen dat in de plaats daarvan in de Gortstraat het num mer boegsprietlopen is gekomen. dat de Partij van de Arbeid in Vee nendaal de verkiezingsstrijd gaat voeren met een helikopter? dat deze helikopter, behangen met verkiezingsleuzen, „ergens in Veenen daal" zal landen? dat de nieuwe Kerkewijk in etages wordt aangelegd? dat nl. de aan te leggen fietspaden hoger zullen liggen dan de rijweg en het trottoir weer hoger dan de fietspaden? dat de leegstaande voormalige pas torie aan de Markt gisteravond door de spuitgasten van de BB in gebruik ge nomen werd als prachtig oefenobjekt? dat het gebouw met brandweer ladders werd beklommen en rijkelijk met bluswater bewerkt? dat de heer E. van Schuppen alhier met zijn cockerspaniel „Fieldstone upto- date" tijdens de in Amsterdam gehouden hondententoonstelling de door Prins Bernhard uitgeloofde zilveren medaille heeft gewonnen? dat er nu al vele deelnemers zijn voor het nummer „Een uur vrijgezel" op Koninginnedag? dat menigeen al met ongeduld naar dat uurtje uitziet om het meisje, de vrouw of man met het gelijkstemmende en gelijkgekleurde nummer te vinden? dat „Oranjedag" hiermede in ieder geval weer een prachtig en origineel middel heeft geïntroduceerd om aan de man of aan de vrouw te komen? dat er bovendien na afloop van het avontuur nog een heerlijke taart op de deelnemers ligt te wachten? dat verdere bijzonderheden over dit spelletje elders in dit blad nader worden toegelicht? ^piiitiiiiiiiiiiiiuiiiiHiiMiirimmiiiiimiiiiiii'iiimiiiiiiiihiiitiMiiiiim ^^piiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiimiiHiiiiiiiiiHiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiifiiiitn^ li Heden, vrijdag 20 april (In geb. Eikenlaan) 8 uur, II Amusements-show „Veel ple- l| zier" met o.a. Willy Vervoort, Mieke Telkamp en Willy Al- ff II berti onder ausp. van supp. |l ver. v.v. „Veenendaal". (In Ritmeester kantine) 6 uur, =1 II Ritmeester Schaaktoernooi. Zaterdag 21 april II (In geb. Eikenlaan) Zweeds- II II Nederlands concert Mannen- li i| koor „De Veenzangers". Dinsdag 24 april 1| it ((In geb. Eikenlaan) 7.30 uur, ge- noeglijke feestavond voor ouden van dagen. Zie progr. Vereniging „Oranjedag" in dit nummer. (In geb. „de Samenwerking) 7.30 |f uur, o.m. minister J. G. Suurhoffii spreekt voor de Partij van de ff II Arbeid". Donderdag 26 april (In hotel „de Korenbeurs") 7.30 II uur, „De Kustvaart biedt een vrij I| en vast bestaan", voorlichtings-if filmavond. Zaterdag 28 april li Van 2 tot 5 uur, kinderspelen op dr. Slotemaker de Bruïneplein, II Boslaanplein en in Gortstraat en Valleistraat. Zie programma Ver. f| „Oranjedag" in dit nummer. Luxor Theater Van heden vrijdag t.m. maandag p de film „Mannequins voor Rio" =1 en van dinsdag t.m. donderdag „Man tussen twee vrouwen". iiiiHiiiiiiiiiiiiiKiiiiiiiH'.iiiiiiiMiiiiiiniiiiK.i^^ is is sr verbreden van de geul van de overloop van het bad. Deze doet nu namelijk automatisch dienst voor het wassen van de voeten. Komt men b.v. vaiy het strand dan is men gedwongen, alvorens in het bad te gaan, door het water in deze geul te waden, en zo zal minder zand in het bad terecht komen. Het bestuur van de Stichting Berg bad heeft terecht begrepen dat voor een zwembad niets zo belangrijk is als de kwaliteit van het water. En met de hiervoor genoemde verbeteringen zal het Bergbad dan ook stellig aan de hoogste eisen voldoen. Een verbetering betekent ook het aanbrengen van verlichting in en bui ten de garderobes en het uitbreiden van het aantal kleedhokjes en toiletten. Al met al zal het voor de zwemmers in het nieuwe seizoen een nog weer groter genoegen zijn in het Bergbad te verblijven. En voor zover er in het verleden bezwaren waren voor wat be treft de kwaliteit van het water, deze zijn nu volledig weggenomen. Menig een zal hierin aanleiding vinden om voortaan ook of nog vaker gebruik te maken van de prachtige en waarde volle recreatiegelegenheid welke het Bergbad voor onze omgeving is. Naar wij vernemen heeft de afdeling Veenendaal van de Partij van de Arbeid voor a.s. dinsdagavond in het gebouw „de Samenwerking" aan de Nieuweweg een zgn. platformvergadering georganiseerd in het kader van de verkiezingsaktie. Als sprekers voor deze vergadering zul len optreden de minister voor Sociale Zaken J. G. Suurhoff, de staatssekretaris van oorlog, mr. F. Kranenburg, het lid van de Tweede Kamer dr. A. Vondeling, de heer N. Stufkens uit de Bilt en me vrouw U. Tellegen-Veldstra uit Maarssen. In het kader van de komende verkie zingsaktie in Veenendaal heeft de Partij van de Arbeid nog verschillende evene menten in voorbereiding. Zo is het nu wel zeker dat hiervoor o.m. een helikop- tère gebruikt zal worden, welke in Vee nendaal zal landen. Verder zal nog in de openlucht een zgn. wagenspel worden op gevoerd. Het bestuur van de Vereniging „Oran- jedag" heeft voor de komende nationale feest- en herdenkingsdagen weer een uit gebreid programma samengesteld. Dit programma vindt men volledig afgedrukt op pagina 2 van dit nummer. De gemeenteraad van Veenendaal komt a.s. donderdagavond 26 april in openbare vergadering bijeen in de tijdelijke raads zaal in het voormalig postkantoor aan de Kerkewijk. De vergadering begint om half acht. Het Jeugd-Rode Kruis in Nederland be ijvert zich voor de inzameling van oud metaal, oud papier en andere afvalarti- kelen. Uit de opbrengst van deze goederen wordt regelmatig aan Jeugd-invaliden van 18—28 jaar, 1 week gratis vakantie verblijf in het Henry Dunanthuis te Zeist, aangeboden. Vooruitlopend op de vorming van het Jeugd Rode Kruis te Veenendaal wordt met deze inzameling van goederen reeds een aanvang gemaakt. En hebt u goede ren beschikbaar wilt u dan telefoneren met één der nummers: 2275, 2667, 2815 of 2902? De goederen worden dan opgehaald. Bezorgadressen zijn: Davidstraat 37, Nieuweweg 24, Buurtsteeg 89 en Patri moniumlaan 22. Het is voor een goed doel en stellig zal de Veenendaalse bevolking hieraan mee werken. GELDWOLVEN GEZOCHT In de V.S. is een onderneming die be paalde huishoudmachines b.v. voor het bewerken van groente en sla uitslui tend door middel van demonstraties aan de man, of nog beter aan de vrouw tracht te brengen. Deze zaak schakelt de winkelier be wust uit. In zeer kostbare advertenties worden managers gezocht, die de ambitie koes teren als sales-managers in nog niet ont gonnen districten, zoals Mexico, Hawaii, Habana enz. een jaarlijks inkomen van USA 25.000 tot en met 50.000 te ma ken. Zij kunnen „gewone" verkopers aannemen, die in hun dienst tot en met USA 36.000 per jaar kunnen verdienen. Zij zeggen dat ze geldhongerige gekwali ficeerde specialisten zoeken, bezield door gelddorst 25 kleuren - GEEFT NIETAF Bussen Glans- en Grondverf. Borstelwerk, Zeemleer, Spon zen enz. enz. Hoofdstraat 106 - Telef. 2576 In het programma van de vereniging „Oranjedag" opgenomen elders in dit nummer zijn de bijzonderheden opgeno men van de genoeglijke avond voor de ouden van dagen welke a.s. dinsdag 24 april in het gebouw aan de Eikenlaan wordt gehouden. Het belooft een zeer at- traktieve avond te worden. Deze is al leen toegankelijk voor die ouden van da gen, die gewoonlijk deelnemen aan de jaarlijkse autotocht. Zoals bekend heeft het landelijk ko- mitee „Jungschlager" verzocht morgen zaterdag 21 april de Nederlandse drie kleur halfstok uit te hangen ten teken van medeleven en rouw bij het over lijden van de Nederlandse beklaagde Jungslhlager in Djakarta. Het Veenendaalse komitee verzocht ons onze lezers voor te stellen morgen ochtend, bij wijze van gezamenlijke demonstratie en protest tegen het aan Nederlanders in Indonesië aangedane grove onrecht allen gelijktijdig, precies om 9 uur, de vlag uit te steken. De VALLEI-riks van de vorige week, welke werd uitgegeven bU de firma J. van Ginkel, Patrimonium laan 39 te Veenendaal, werd niet gevonden. Hierdoor is de waarde van de VALLEI-riks weer met 2,50 gestegen en alweer opgelopen tot het niet te versmaden bedrag van twintig gulden! Het nummer van de nieuwe VALLEI-riks, welke één dezer dagen weer in het ver spreidingsgebied van ons blad zal worden uitgegeven is: Het is ook nu, om het zoeken te ver gemakkelijken, weer een roodge- drukt nummer, dus tevens een riks van de oude serie met de beeltenis van Prinses Wilhelmina. Kijkt u deze week daarom goed uit naar de rijksdaalder met het rode nummer 2 AT 762104. Als u deze riks voor a.s. donderdagmorgen 12 uur aan het bureau van ons blad kunt tonen, wordt u de vinderspremie direkt in kontanten uitbetaald. Deze vinders premie bedraagt thans dus f 17,50. Evenals voorgaande jaren, heeft de Oranje-kommissie van Eist weer een groots programma samengesteld, voor de feestviering op 5 mei. 's Morgens wordt al om 9 uur begonnen met een kinder optocht. De roete is:vanaf de O.L. school, Rijks straatweg, Vissersteeg, Franseweg, Vee- nendaalsestraat. Om 10.30 uur zullen de feestelijkheden officieel worden geopend bij de school. Hierna zal om 10.45, uur, door de. schoolkinderen een opvoering worden gegeven van het spel „Zwaan kleef aan". Het middag-programma zal aanvangen om 2 uur met volksspelen, o.a. stoelendans, opgeluisterd met muziek van de Elsterse muziekvereniging „Crescen do". Om 3 uur zal de sportschool „Mad- joe" uit Rhenen, een Judo en Jiu Jitsu Naga no Kata: Gevechten tegen boksers demonstratie zal geven, o.a. Valbreken, en worstelaars; gewapende en ongewa pende personen,Jiu Jitsu door dames. Al gehele leiding M. A. Stolk. Om 4.30 uur zal men kunnen deelnemen aan ring- rijden en andere spelen, 's Avonds gaat het feest verder om 7 uur met een kon- cert van „Crescendo". Een kabaret-pro- gramma wordt u gebracht, om 8 uur, waaraan o.a. zullen medewerken: Frans Eijkhof, humorist-konferencier en imi tator; Jan Davids, akkordeon; Slemieltje n._t kviilcAeiwcl»Fmet .sneltekenen. Verder zal ook medewerken de bekende radio-konferencier: „Mans uut Twente". Tot slot van deze feestdag zal er een Hoogdraad variëté-show worden gegeven o.a. koorddansen, draadlopen en loslopen. Als hoogtepunt, het fietsen over de draad met vuurwerk. In 'de pauze van dit pro gramma zal de Elsterse boerenkapel „De Zwoegers" er met leutige liedjes vrolijk op los blazen. De Oranje-kommissie heeft de toegangsprijs op 50 cent gesteld, kinde ren beneden 14 jaar hebben vrije toegang. HET KONINKLIJK BEZOEK AAN AMSTERDAM In Slotermeer, het nieuwe gedeelte van Amsterdam-West, heeft H.M. de Koningin een bezoek gebracht aan de Vereniging „Ons Huis" waar kinderen met handenarbeid bezig waren. H.M. kykt met belangstelling toe by de werkstukjes van de kinderen Holland kent vele molens, doch een wel zeer bijzondere is de oude walmolen uit de zeventiende eeuw, die in Rhenen sta tig en fier prijkt op een van de gerestau reerde bastions van de oude stadsmuur, die Bisschop Jan van Arkel in 1346 liet bouwen en waardoor deze oude vesting in het Utrechtse stadsrechten verkreeg. Deze Rhenense molen namelijk is inge richt als restaurant, zonder dat in- en eksterieur daaronder hebben geleden, waardoor dit typisch Hollandse bouwsel jaarlijks duizenden toeristen trekt, waar onder zeer vele buitenlandse gasten, die hier niet alleen verpozing zoeken, maar tevens op aangename wijze kennis kun nen nemen van konstruktie en werking van zo'n echt Hollands stukje folklore. Het gemeentebestuur van het stadje aan de Grebbeberg is zich wél bewust van deze bevoorrechte positie op molen- gebied. De Stichting, welke tot het be houd van de molen werkt, is dat even zeer en het zal daarom juist niemand be vreemden, dat beide instanties thans nauw samenwerken om deze molen van een dreigend verval te redden. De invloed van weer en wind heeft zich zodanig doen gelden, dat zeer noodzake lijk de majestueuze wieken moeten wor den gesloopt en vervangen. De toestand is zelfs zo urgent, dat men vreest, dat hij bij een hevige storm het hele zaakje wel eens met razend geweld naar beneden zou kunnen komen. In nauw kontakt met de Stichting „De Hollandse Molen" werd een restauratie plan opgezet en een begroting gemaakt. Deze was sluitend op de rijkssubsidie na. In de verwachting, dat deze elke dag kon afkomen, werden reeds kontakten gelegd met een Friese molenbouwer, op dat deze onmiddellijk zou kunnen begin nen met de restauratie tot behoud van de Khenense Panoramamolen. Groot was echter de teleurstelling toen bekend werd, dat de subsidie van het rijk dit jaar nog niet kon worden verstrekt. Zowel het gemeente- als het stichtings bestuur zitten nu in zak en as, omdat de kans op nog groter verval niet denkbeel dig is en een restauratie dan nog veel meer financiële offers zal vergen. Intussen hoopt men, dat alsnog wegen zullen kunnen worden gevonden om deze typische molen, waar met Pasen de eerste buitenlanders, Arabieren, Thailanders en Amerikanen, al weer een bezoek hebben gebracht, van de ondergang te redden, totdat de rijkssubsidie zal zijn afgekomen. C.N.H.V. HIELD JAARVERGADERING De Cult. Nat. Hist. Ver. „Zuid-oost- Utrecht" hield woensdagavond in hotel „Stuyvenberg" jaarvergadering. Na de opening door de voorzitter, de heer G. Hulzebos, bracht de sekretaris, de heer T. v. Ree verslag uit over het afgelopen jaar. Spreker memoreerde eerst het over lijden van ir. M. M. v. Hoffen, uit Benne- kom, waardoor de vereniging een groot vriend en medewerker heeft verloren. Het bleek dat in de afgelopen winter maanden „Zuid-oost-Utrecht" zeven le zingen en een filmavond had georgani seerd, waaronder een lezing van Prof. Edelman uit Wageningen. Ook werd de heer Stuyvenberg de dank overgebracht, van de vereniging, voor zijn gastvrijheid in zijn hotel. Van de aanwezigen ontving hij een hartelijk applaus. Het bestuur, bestaande uit de heren G. Hulzebos, voorz., T. v. Ree, sekretaris, F. Roks pen ningmeester en de leden G. Henzen en M. W. Struycken werden bij akklimatie herkozen. Uit het verslag van de pen ningmeester bleek, dat het verenigings jaar met een flink batig saldo kon wor den afgesloten. LOOD VAN DAK ONTVREEMD Naar ons eerst nu bekend werd is vermoedelijk in de nacht van zondag op maandag van het dak van de me- taalwarenfabriek „Pako" te Remmer den een flinke partij lood ontvreemd. De politie heeft de zaak in onderzoek. UITVOERING ACCORDEONNETTE Met een behoorlijk gevulde zaal opende „Accordeonnette" onder leiding van de heer Sel de uitvoering met een mars, waarna enige leden soli ten gehore brachten. Bijzonder aardig klonk hier het mandoline-kwartet. Na dit muzikale ge deelte volgde het toneelstuk van deze avond, nl. „Teun Truffels avontuurlijke reis". Alle spelers wisten hun rol behoor lijk te spelen. Bijzonder werd de rol van Teun Truffels vertolkt. Tussen de be drijven door zorgde „Accordeonnette" weer voor muziek, die goed in de smaak viel. Na de laatste akte werd nog een potpoerrie gespeeld van bekende melo dietjes, die door alle aanwezigen mochten worden meegezongen. UITBREIDINGSPLAN De aandacht van belanghebbenden wordt er op gevestigd, dat tot 11 mei a.s. voor een ieder ter gemeentesekretarie ter inzage ligt het ontwerpplan van uit breiding regelende de bestemming in hoofdzaak en een ontwerpplan van uit breiding regelende de bestemming in on derdelen „Kom Overberg" voor de ge meente Amerongen, met toelichtende be schrijving en ontwerp-bebouwingsvoor- schriften. Tot die datum kunnen door belangheb benden bezwaren tegen de ontwerp-plan- nen worden ingediend bij het kollege van gedeputeerde staten dezer provincie te Utrecht. SCHRIJVER. „Schrijf ook eens zo'n detective verhaal", zei een Franse uitgever tegen Michel Averlant, die als corrector bij hem in dienst was. „Waarom niet", ant woordde deze en leverde binnen vijf maanden vijf romans af. Waarvan een 200.000 exemplaren wer den verkocht, eveneens binnen vijf maanden. Vóór hij ging schrijven was Averlant achtereen volgens propagandist voor kranten die nooit uitkwa men, verkoper van een schoonheidsmiddel en rei ziger in verwarmingsappa raten die hij zelf nooit had gezien. LO-LO-OORLOG. De oorlog tussen de twee Ita liaanse filmsterren Sophia Loren en Gina Lollobrigi- da zal nu eindelek worden uitgevochten en wel tot de laatste centimeter cellu loid. Twee regisseurs gaan elk een film maken over het leven van Pauline Borghèse, zuster van Na poleon. En elk der twee sterren zal in deze films de hoofdrol spelen, waar bij het er op aan zal ko men wie van de twee het meest volmaakt houding en schoonheid zal evenaren van het bronzen beeld dat van Pauline te Rome in het museum Borghèse wordt bewaard. Of de bei de sterren daarbij even weinig kleren zullen aanhebben als dit beeld, is (nog) niet bekend. Dat is nu Juist de vraag: hoe ver zullen de beide Lo's zicb laten gaan, nu er zoveel op het spel staat? TYPISCH. De Franse clown Marcel Marceau, die in Amerika optreedt, zegt dat hij bij de Ameri kanen het meest sukses heeft met -zijn nummer waarin hij doet of hij te gen een trap op loopt. Voor hen, zegt hij, is dit een „typisch" Frans nummer, want zij zelf kennen im mers alleen maar de lift. Europa bereist, zegt dat hy magnifieke dingen heeft gezien van de westeiyke circusakrobaten, maar het aanzwellen van de muziek tydens de sprong in de ruimte, en dan de plotse linge stilte als de artist door de lucht zweeft en als het ware zyn laatste kruis slaat, kortom heel dit spel met de dood, staat #GELOKT. Sinds het be zoek van de Russische heer Malenkow aan Engeland ziet men de dandy's in de straten van Londen niet meer met een coiffure la Marlon Brando, maar met twee kleine haarlok ken als eigenwijze krullen op hun voorhoofd, op de manier zoals de oud-pre mier van Rusland het hun voordeed. ONSMAKELIJK. Dwa zer nog maakt het een Engelsman die een record heeft gevestigd door in 62 minuten 29 porties patates frites op te eten. Het vo rige record was 28 porties in honderd minuten. Een der konkurrenten van de nieuwe rekordhouder werd ziek toen hij aan zijn zes tiende portie bezig was. CLOWN. De Russische clown Popov, die met een Russische troep West- hem tegen. Als Iemand zelfmoord wil plegen, zegt Popov, laat hy dan in het water springen, waarom moet dat in het cirkus ge beuren? De Russen daar entegen nemen alle mogc- ïyke veiligheidsmaatrege len, waardoor ongelukken vrywel uitgesloten zyn. En over de Westeurope- se clowns zegt de Rus, dat zij hem droevig hebben gestemd met hun grimas sen. De clowns in Rus land trekken nooit derge lijke lelijke en trieste ge zichten, maar inspireren zich op vrolijke parodieën en op de Russische folk lore. Dat Popov zelf zijn vak verstaat, moge blijken uit het feit dat in België de koningin-moeder Elisa beth de voorstellingen van het Russische circus vier maal achter elkaar ba- zocht. SPORTSNIPPERS. De 80.000 Nederlandse emi granten in Australië gaan Cockie Gastelaars, de nog jeugdige wereldkampioene 100 meter vrije slag, adop teren voor de duur van de Olympische Spelen te Mel bourne. Zij zullen alle reis- en verblijfkosten voor hun rekening nemen, lazen we in „France Soir". DE TRAINER van het Duitse voetbalelftal Sepp Herberger heeft na de re cente nederlagen van zijn ploeg (waarvan de laatste tegen Nederland) veel aan autoriteit ingeboet. Toen hij dezer dagen te Frank fort een bijeenkomst van negentien uitverkoren spe lers zou leiden, lieten er tien verstek gaan wegens belangrijker bezigheden. Twee jaar geleden, toen het elftal op een verras sende wijze wereldkam pioen werd, zou men zich voor Sepp's deur hebben verdrongen Beter gaat het Harry Hopmann. Hij ontving namelijk van de Australische tennisbond 70.000 gulden ter beloning van bewezen diensten. FIETS. In een Franse reportage over de ver keersmoeilijkheden in ver schillende laiden, lezen we: „Zes miljoen fietsen rijden er in Nederland en leggen er hun wil op aan de automobilisten. De po litie houdt speciaal de autobestuurders in het oog, die bij een aanrijding al tijd de schuld krijgen." V. TEN NOORDEN EN NOORDWESTEN VAN VEENENDAAL STREKT ZICH EEN PRACHTIG LANDSCHAP UIT VAN AKKERS, WEILANDEN HEIDEVELDJES, HEUVELS, WILDWALLEN, BOSSAGES EN WOU DEN, WAARDOOR ZICH DE FRAAIE GROENE MEANDERS VAN DE LUNTERSE BEEK SLINGEREN EN WAARIN ENKELE MEERTJES LIGGEN TE SPIEGELEN ZOALS DE ORELSE PLASSEN EN IN „HET VERRE WESTEN" HET HENSCHOTER- EN TREEKERMEER, EEN LANDSCHAP DAT WIJ, VEENENDALERS, NAUWELIJKS KENNEN: HET LAND VAN DE OUDE ERVEN, WIER NAMEN SAMENGESTELD ZIJN MET DE WOORDEN HORST, SCHOTEN, LAAR OF DONK. Van de Emmikhuizerberg af willen we dit landschap vol afwisseling binnengaan. Dalen we de berg af langs de Emmik- huizerlaan, dan vinden we links een land weggetje, dat ons naar de hoeve Spik- horst voert. Een spik, spijk of spek is een primitief bruggetje van slieten, takke- bossen en plaggen, een twijgbrug of vonder. Of een vlechtwerk van rijshout ter bescherming van de walkanten. De ligging van Spikhorst nabij de Lunterse- en de Munnikenbeek met zijn bruggetjes verklaart de naam. Het woord horst be tekende oorspronkelijk een bodemverhef fing begroeid met laag hout of een stuk grond met begroeide walletjes. Wandelen we voort in de richting van de beek, dan belanden wij bij Groot en Klein Ravenhorst. De bijvoeging groot en klein, die we hier allerwegen aantreffen, duidt niet op de grootte van de hoeve, maar betekent oud en nieuw: het goed van de vader en dat van de zoon, een uiting van piëteit dus. Vervolgen we de Groeperweg, dan komen we bij Klein Dashorst. Groot Dashorst ligt ten noorden van Scherpenzeel. En nog verder ligt Bruinhorst. Wijst deze naam op de kleur van de begroeiing? Voorbij de Broeker- brug vinden we Klein en Groot Ouden horst. Nog verder ligt Meierhorst, de horst van een meier of pachter. Bij Ba- voort ontdekken we Ooijevaarshorst. Als we naar Scherpenzeel terugkeren, treffen we aan de Glashorsterweg de erve Glas horst, de horst van Glas, een oude fami lienaam. Aan de Orelse dwarssteeg ligt de Ebbenhorst, waarvan de naam ver moedelijk slaat op begroeiing met ebbe- bomen. Of moeten we hier denken aan de Friese mansvoornaam Ebbe of Eppe? Via de Hentjeskampen"een kamp Is een afgewerkt stuk land Breeschoten en Gooswilligen bereiken we via Walder- veen het oude erf Schothorst. Schot be tekent afgeschoten stuk land, ook wel hok of kooi. Boven Daatselaar treffen we Methorst aan. Is het woord „met" hier gebruikt als naam van een oude lands- maat? Ten zuiden van het bolwerk ligt Lichtenhorst. Onderweg hebben we verschillende la ren ontmoet. Een laar was gewoonlijk een open plek in het bos. Grote wouden be dekten namelijk vele eeuwen geleden de bodem van de Vallei. Resten van die wouden waren nog aanwezig in de his torische tijd, zelfs tot in de 8e en 9e eeuw. Ter weerszijden van de Eem lag toen de gouw Flethute, die zich uitstrekte tot de wilde venen en heidevelden in het oosten, zuiden en westen. In het jaar 777 schonk Karei de Grote aan de St. Maartenskerk vier van deze wouden, "geheten Hengist- scoto, Pornhese, Mocoroht en Vuidoc, waarvan men er twee met zekerheid heeft kunnen lokaliseren, t.w. Hengistscoto of het Westerwoud in Henschoten bij Wou denberg en Fornhese in Vernheeze bij Amersfoort. Het kaartje is de wegwijzer door het museum Flehute te Amersfoort geeft ook het woud Mocoroht aan en wel Donkelaar, Hazendonk en Wachtendonk. Vele inwoners van Veenendaal en an dere plaatsen in de Vallei dragen nog de naam van genoemde oude erven. Het DRIE STIEREN BIJ CENTRALE KEURING De centrale stierenkeuring op vrijdag 27 april te Utrecht is een jaarlijkse hoog tijdag voor de Utrechtse veehouders. Al leen stieren, bij de plaatselijke keuringen gepresenteerd en die aan de hoogste eisen voldoén wat betreft de produktie-afstam- ming, type en eksterieur, komen op het konkoersterrein achter de markthallen bij elkaar om gekeurd te worden. Niet minder dan 81 stieren, valt deze eer te beurt, waarvan er 25 als K.I.-stier in Utrecht gebruikt worden. De plaatselijke keuringen, zo deelt ons de rijksveeteeltkonsulent, ir. W. van Ooyen mede, hebben de indruk nagelaten, dat de kwaliteit van de stieren dooreen- genomen, beter wordt. Bij de centrale keuring zal dit moeten blijken. Voor Renswoude is het een hele eer, dat niet minder dan drie stieren naar dit konkoers gaan, en naar ons van welinge lichte zijde ter ore is gekomen, ook een goede kans hebben op één of meerdere prijzen. De eigenaren van deze stieren zijn de heren M. van Ginkel en Verdam. Verder gaat de stier Jetskes Eduard van de stierhouderij „Noorderkwartier" mee. LEDENVERGADERINGEN Heden, vrijdagavond, komt de tafel tennisvereniging „PIT" in ledenvergade ring bijeen. Belangrijke dingen komen aan de orde. Vrijdag a.s.. is er een ledenvergadering van de afdeling Renswoude van Het Groene Kruis, in gebouw „Rehoboth". Een behandeling van het financiële ver slag zal hier plaatsvinden en eveneens een bestuursverkiezing. Wij willen de leden van de betreffende verenigingen opwekken tot het bezoeken van deze vergaderingen. LIDMATENKRING Dinsdag a.s. hoopt de lidmatenkring van de Ned. Herv. Kerk weer te verga deren. Door één der leden zal een koserie worden gehouden over het onderwerp „Ruth". KERKELIJK NIEUWS Wij willen er even de aandacht op ves tigen, dat men zich voor de berichten in de Kerkbode, dient te wenden tot de heer H. van de Brandhof in de Schalmlaan. bij Groot en Klein Moors, maar dit is niet meer dan een gissing (Moors wil zeggen moerassen). In 855 schonk een zekere Folkerns aan het klooster te Wer den een aantal onroerende goederen o.a. de silva Hrenkem, het Rhenense woud, dat zich van Rhenen tot Renswoude uit strekte en dus ook onze omgeving be dekte. In die wouden nu sloeg.de mens stukken kaal ter bewoning en bewerking: de laren. Bij de Groeperkade ligt Enge laar, dat waarschijnlijk hoge laar bete kent. Verder vinden we Davelaar en Ru- melaar. Rumen betekent ontginnen. Een der veengenoten heette mr. Steven van Rumelaer. Voorts zijn er nog Davelaar, Hoevelaar, Roffelaar, Romselaar, Donke laar, Willaar, Abelaar, Daatselaar, Spra- kellaar (sprakel is vuilboom of sporken- hout) Zwetselaar (zwet is hoeveelheid gras ineens gemaaid; ook grens) Batelaar (in 1450 is sprake van zekere Willem van Batelaar) Rootselaar (root wijst ook op ontginning). Behalve horsten en laren zijn er erven, wier namen eindigen op scho ten en donk. We zagen reeds, dat schoten, schot, schoot wijst op een afgesloten stuk land of ruimte, hok, kooi. We vinden Kolfschoten, Veenschoten, Breeschoten en Ubbeschoten. Een donk is een laag gele gen woonplaats in een hoger terrein of andersom. Er zijn maar weinige donken: moet voor hen interessant zijn dit te on derzoeken. Vele dier namen konden wij hierboven niet verklaren, bij andere spraken wij (Zie verder tweede blad.) Alle verzekeringen Hypotheken Wonlngbeheer Taxaties beëdigd als makelaar en taxateur Veenendaal - Kanaalweg 2 - Tel. 2918 VERLOREN EN GEVONDEN Verloren: een portemonnee. Gevonden: een staaflamp en een dolk mes (in etui); een portemonnee. WAGENINGEN. Het gemeentebestuur van Wageningen heeft de werkgevers in deze gemeente geadviseerd op 5 mei, be vrijdingsdag, vrijaf te geven. Ook het ge- meentepersoneel heeft dan een vrije dag. Er is een passend programma voor de viering van deze dag samengesteld. WAGENINGEN. Zondagavond pleegde een onbekend manspersoon alhier de overtreding van het doen van een natuur lijke behoefte langs de openbare weg. Een agent wilde hem daarvoor verbaliseren, maar de man in overtreding weigerde zijn naam te noemen. Naar het politie bureau overgebracht gaf de man een valse naam op en tenslotte bleek nog, dat de man, die de nodige spiritualiën had ingenomen, bestuurder was van een in de stad geparkeerde auto. EDE. De kerkvoogdij van de Ned. Herv. gemeente van Ede heeft in de Edese Kerkbode geklaagd over de geringe op brengst van de koliekten welke worden gehouden bij het bevestigen van huwe lijken. In maart j.l. werden vijf huwe lijken bevestigd en de totale opbrengsten van de koliekten beliep toen f32,71. De kerkvoogdij tekent hierbij n og aan dat men in het algemeen hoge kosten maakt om „voor de wereld goed voor de dag te komen" als het gaat om koetsen en trouw-auto's. Die wereld kan echter niet zien wat er in de kollektezak wordt ge daan. Aldus verklaart men dat bedoelde koliekten in maart slechts f 6,50 per hu welijk opbrachten. WAGENINGEN. Donderdag 26 april komt Toon Hermans met zijn bekende „One-man-Show" in de schouwburg „Ju- nushof" te Wageningen. EDE. De jaarlijkse parade van het gar nizoen Ede op Koninginnedag, zal dit jaar groots van opzet worden in verband met het vijftig-jarig jubileum van het garnizoen. Alleen reeds de manschappen te voet die aan deze plechtigheid deel nemen vormen een colonne van meer dan een kilometer lang. Verder zullen ver scheidene tanks en andere voertuigen in dit defile zijn opgenomen. De parade wordt gehouden op de Rijksweg tussen de Bospoort en de Simon Stevin. kazerne op de Langenberg. Het publiek dat de parade wil bijwonen moet 's morgens om kwart voor tien langs de te nemen route staan opgesteld. Het defile begint om half elf. EDE. De bekende organist Feike Asma geeft dinsdag 24 april een koncert op het orgel van de nieuwe Hervormde Kerk aan de Verlengde Maanderweg. W IJ Z E W O O R D EN DE SCHIJN Dikwijls worden wij door schyn van waarheid bedrogen. (Horatius) •^Jrtserseprecisie FA. S. BOS Goud, Zilver en Uurwerken Hoofdstr. 91-93, Tel. 3034, Veenendaal

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1956 | | pagina 1