DE VALLEI
Levensstrijd
Het Veteranentournooi
Hoe gebruiken wij onze
STOFZUIGER
Geslaafde turndag in Veenendaal van rayon
de Gelderse Vallei
G.V.V.V.-tournooi
geëindigd
Tafeltennis-Tienkamp in Veenendaal gaf
prachtig spel te zien
Voor de Boer
Voor de Jeugd
S.K.F.Unitas
V.R.C.Triangelboys
GEEN PROMOTIE VOOR
D.V.S.A.
Ri tmeesterMatjan
VeenendaalDovo
Nel Tanis behaalde hoogste aantal punten
Ritmeester sportclubs
kampten met Rotterdamse
„Hermandad"
Boerderijbranden april 1956
Goede koeling - betere melk
Niet ZO - maar ZO
Joop had óók beet
HELDERZIENDE
Schoenmaker Van Zuiden
had beet
FEUILLETON
Voor het veteranen-toernooi boekte
SKF vrijdagavond de eerste puntjes, door
met 31 te winnen van Unitas. Een wed
strijd met hoogstaand voetbal was het
bepaald niet. Het bleek in het begin zelfs
niet eens mogelijk om met 22 spelers te
beginnen, beide elftallen kwamen mensen
te kort. Dit euvel was echter spoedig ver
holpen. Na een wat rommelig begin, kon
J. de Weijer, in de 10de minuut door goed
doorzetten S.K.F. de leiding geven (10).
Even voor de rust plaatste een der
Unitas achterspelers, de bal niet hard ge
noeg terug op zijn doelman. Henzen
maakte hier handig gebruik van en druk
te nummer twee in de touwen (20).
Slechts vijf minuten waren in de tweede
helft gespeeld, toen Jr. Davelaar met een
hard schot de stand op 3—0 bracht. Daar
na pakte Unitas iets beter aan. maar alle
aanvallen stuitten op de SKF-back Sma
ling, die van geen wijken wist. Even voor
het einde kreeg Henzen nog een pracht
kans om er 40 van te maken, doch deze
schoot in vrije positie voor langs het doel.
Direct daarna zag Unitas kans het zo zeer
begeerde en ook wel verdiende tegen-
puntje te scoren (31) waarna de scheids
rechter het einde aankondigde.
VRC, dat het vorige week tegen Frisia
zo goed deed, verloor nu met 1—0 van
Triangelboys. Wij zijn echter van mening
dat gelijk spel hier beter op zijn plaats
geweest zou zijn. VRC maakte in de eer
ste helft de fout, het spel te kort te hou
den. Hierdoor kregen de tegenstanders
steeds gelegenheid om in te grijpen. Met
blanco stand kwam de rust.
Na de thee kwam VRC meer in de
aanval. De verdediging van Tr. Boys liet
echter niets te wensen over. In de 10de
minuut lanceerde Tr. Boys een aanval
over rechts, die werd ofgesloten met een
goed doelpunt van Sukkel. Wat VRC ook
probeerde, het lukte niet de balans weer
in evenwicht te brengen. Met deze 1—0
stand in het voordeel van Triangel Boys,
kwam het einde.
ten spelen. Vooral de Veenendaal-oudjes
zakten af, wat tot gevolg had, dat DOVO
zo nu en dan een licht overwicht kreeg.
Een doelpuntje, hoe verdiend ook. kon er
toch niet af. Veenendaal won met 20.
Programma
Vrijdag 22 juni wordt gespeeld op het
Merino-terrein: 7 uur Unitas Hollan-
dia; 8 uur GeHa Triangel Boys.
Maandag 25 juni op het DOVO-terrein:
7 uur SKF Matjan; 8 uur Frisia
DOVO.
Voor het Amerongse D.V.S.A., dat
dit jaar de kampioenstitel juist voor
de neus van Rhenus wegkaapte, zijn
de promotiewedstrijden tegen Soester-
berg niet best verlopen. Vorige week
werd de uit-ontmoeting in Soesterberg
met 42 verloren. Zondag leverde de
thuiswedstrijd eenzelfde resultaat op,
zodat Soesterberg promoveert en DVSA
haar geluk volgend seizoen nogmaals
in de tweede klasse zal moeten be
proeven.
Maandagavond werd gespeeld op het
terrein van „Veenendaal" aan de Berg
weg. De eerste wedstrijd was een derby
van de sigarenmakers. Ritmeester en
Matjan duelleerden nu eens niet om de
beste sigaar, maar om het beste voetbal
te geven. Dat was trouwens al gauw be
keken. Ritmeester was van het begin af
de sterkste, hoewel deze meerderheid
toch maar in één doelpunt werd uitge
drukt. Dit doelpunt werd in de 15de mi
nuut gescoord door Evert van Dijk, na
een worsteling voor het Matjan-doel.
Vijf minuten in de tweede helft leek
het of Ritmeester de voorsprong zou gaan
vergroten. Frans Leeman kreeg een vrije
schietkans, doch kwam te vallen. Voor
hij zijn ledematen weer bij elkaar had,
was de bal natuurlijk weer weggewerkt.
Hoewel de Matjan backs Van de Pol en
Van Manen heel aardig opruimden, bleef
Ritmeester toch in de aanval. Twee mi
nuten voor het einde kreeg Matjan de
enige werkelijke kans om gelijk te ma
ken. Zeegers kwam vrij voor doel, maar
schoot jammerlijk over.
Veenendaal DOVO gaf vooral voor
rust veel beter voetbal te zien. Veenen
daal won deze ontmoeting met 20, een
stand, die in de eerste helft al bereikt
werd. Ondanks dat DOVO in deze perio
de enigszins de mindere was, werd toch
goed partij gegeven. In de negende mi
nuut was het Frits Harderman, die na
goed aangeven van Gert de Ruiter, Vee
nendaal de leiding kon geven. Er werden
daarna aan beide kanten, heel aardige
aanvallen opgebouwd, waarvan de af
werking echter slecht was, terwijl de
verdedigingen behoorlijk trapvast waren.
Even voor de rust, twijfelde de DOVO
doelman Bep Diepenveen even met uit
lopen. Van Wakeren was eerder bij de
bal en schoot beheerst in (2—0).
Na de thee ging de vermoeidheid par-
Zaterdagmiddag en -avond werden
vcor het rayon de Gelderse Vallei van
de Stichtse Turnkring zeer geslaagde
turnwedstrijden gehouden, waaraan
leden van de gymnastiekverenigingen
uit Amerongen, Achterberg, Eist en
Veenendaal deelnamen.
's Middags om half drie werd met de
wedstrijden begonnen voor jongens en
meisjes van 9 tot 12 jaar en van 12 tot
16 jaar. Door een uitstekende organi
satie verliepen de wedstrijden precies
op tijd. Al waren er dreigende regen
wolken in de verte, het bleef droog. De
temperatuur was net draaglijk.
De oefeningen werden op het voet
balterrein van „Veenendaal" op vier
verschillende punten tegelijk uitge
voerd, zodat om ongeveer half zes alle
groepen klaar waren en men met de
massale oefening van alle groepen kon
beginnen, terwijl intussen de dames en
heren hun driekamp volbrachten.
Te half zeven volgde daarna de mars
wedstrijd in Veenendaal-zuid. Het chr.
tamboers- en pijperkorps „Prins Bern-
hard" en de harmonie „Crescendo" uit
Eist liepen in deze mars mee. Duizen
den stonden langs de wegen om de
fleurige stoet van ongeveer 700 deel
nemers voorbij te zien trekken. Op
vier plaatsen werden de groepen be
oordeeld.
Terug op het voetbalterrein stelden
allen zich op het middenveld op, om
tijdens het spelen van de gymnasten
mars de altijd imponerende vaandel-
groet te brengen. Nadat de prijzen be
kend gemaakt waren sprak de Kring-
Onder behoorlijke publieke belangstel
ling, werd zaterdagavond op het terrein
aan de Buurtlaan, de finale gespeeld van
het GVVV-tournooi. GVVV en Renswou-
öe kwamen in het veld om elkaar te be
kampen om de eerste prijs. Het werd een
aardige, maar soms wat harde wedstrijd,
welke GVVV, mede door vaak te door
zichtig spel van Renswoude, een 2—0
overwinning voor GVVV opleverde.
Pas vijf minuten was de wedstrijd oud,
toen Budding een schot op het doel af
vuurde, de bal werd voor het doel van
richting veranderd en belandde in de
touwen, waardoor GVVV de leiding
kreeg. Tot de rust was het een gelijk op
gaande strijd, waarbjj de beide voorhoe
den te zwak bleken voor de nogal hard
doortastende verdedigingen.
De tweede helft gaf een zelfde spel-
beeld te zien, met beide elftallen wisse
lend in de aanval. Doelpunten bleven
voorlopig echter uit. Wel moesten de
doelverdedigers soms handelend optre
den. terwijl ook paal en lat nog wel eens
redding brachten. Zeven minuten voor
het einde werd de strijd beslist. Bij een
GVVV-aanval, kopte de Renswoude-back
Braak, de bal achterover naar zijn doel
man Rebergen. Deze greep echter mis,
zodat de bal in het doel terecht kwam
20. Renswoude zette nog even flink op.
Het mocht echter niet meer baten. GWV
won zo het eigen tournooi.
In de cantine van de Ritmeester siga
renfabrieken werd zaterdag een tien
kamp gespeeld voor de damesklasse en
de overgangsklasse van de N.T.T.B. afd.
Gelderland. Voor deze tienkamp waren
de sterkste tafeltennissers in genoemde
klasse van de afdeling Gelderland uitge
nodigd om uit te maken, wie nu wel de
sterkste zijn. Het vertoonde spel stond
vaak op zeer hoog peil, terwijl de orga
nisatie behoorlijk was. De Veenendaalse
spelers hebben het er over het algemeen
niet zo best afgebracht. De tweede plaats
van Nel Tanis is wel mooi, maar wij me
nen toch, dat zij met succes nog iets ho
ger had kunnen grijpen. Hans van de
Loosdrecht haalde een zesde plaats. De
volle winst zou er voor hem niet inge
zeten hebben, maar met iets minder pech
had hij toch een paar plaatsen hoger
kunnen staan.
De volledige uitslagen waren als volgt:
Damesklasse:
1. Mej. J. v. d. Berg, Weishot, Nijmegen
(16 p.); 2. Mej. N. Tanis, VSW Veenendaal
(16 p.); 3. Mej. R. v. Geel, Union Nijme
gen (14 p.); 4. J. Talmeijer, Treffers, Arn
hem (12 p.); 5. Mej. H. Karsch, K. en V,
Renkum (10 p.); 6. Mevr. Schoonenberg.
Weishot Nijmegen (8 p.); 7. Mej. C. v.
Meteren, Hercules Nijmegen (6 p.); 8. Mej.
R. Rotteveel, Swift Wageningen (4 p.); 9.
Mej. T. Vaartjes, Ritac Veenendaal (4 p.);
10. Mevr. Krijgsman, Tios Arnhem (2 p.).
Door beter game-gemiddelde werd mej.
v. d. Berg eerste.
Heren overgangsklasse:
1. H. Decker, Treffers Arnhem (16 p.);
2. W. Lamers, Balletje Arnhem (14 p.);
3. J. Suiskens, Weishot Nijmegen (14 p.);
4. J. v. Sloten, Treffers Arnhem (12 p.);
5. Th. Muller, Balletje Arnhem (8 p.); 6.
H. v. d. Loosdrecht, Climax Veenendaal
(8 p.); P. Castemiller, Treffers Arnhem
(8 p.) 8. N. v. Manen, Climax Veenendaal
(8 p.); 9. W. Massa, Kolping Nijmegen (2
p.); 10. W. Roelof sen, Ritac Veenendaal
(0 p.).
commissaris, de heer Van der Voort,
woorden van dank aan de gymnastiek
vereniging „Sparta" voor de uitste
kende organisatie van deze wedstrijden.
Vervolgens brachten de verschillende
prijswinnende groepen nogmaals hun
nummers, eindigende in een massale
oefening.
De uitslag van de middagwedstrijd was:
Meisjes van 912 jaar:
Sparta B. Veenendaal, le prijs, 34 pnt;
Sport Vereent, Amerongen, le pr., Z2l/s
pnt; Oranje Wit, Eist. 2e pr. 31 pnt.
Sparta A., Veenendaal. 2e pr., 28 pnt;
Excelsior, Achterberg, 3e pr. 26 pnt.
Meisjes van 12—16 jaar:
Sparta A, Veenendaal, le pr. 35'/a pnt.;
Excelsior, Achterberg, 2e pr. 30 pnt; Sport
Vereent. Amerongen, 2e pr. 29'/j pnt;
Sparta B, Veenendaal, 2e pr. 29'/« pnt.;
Oranje Wit, Eist, 3e pr., 27 pnt.
Jongens van 912 jaar (verpl. vrije oefe
ning en toestel-oef.)
Sport Vereent, Amerongen, le pr. 33
pnt.; Sparta, Veenendaal, 2e pr., 311/*
pnt.; Ofanje Wit. Eist 2e pr. 29 pnt.; Ex
celsior, Achterberg 2e pr. 28V2 pnt.
Jongens van 12—16 jaar:
Sparta, Veenendaal le pr. 33' pnt.;
Excelsior, Achterberg, 2e pr. 31 pnt.;
Oranje Wit, Eist, 2e pr. 30'/2 pnt.; Sport
Vereent, Amerongen, 2e pr. 30 pnt.
Keuze-oefening meisjes:
Sparta. Veenendaal. lange mat le pr., 18
pnt.; idem vrije oef. le pr. 17 pnt.; idem
knots oef. le pr. 16 pnt.
Keuze-oefening jongens:
Sparta, Veenendaal, springkast le pr.,
17 pnt.; idem vrije oef. le pr. 16 pnt.
Sport Vereent, Amerongen, staafoef. 2e
pr. 14 pnt.
Dames:
Sparta, vrije oefening, le pr. 18 pnt.;
Oranje Wit, baloefening, 2e pr. 15 pnt.;
Sparta, klass. brug, 2e pr. 15 pnt.; Ex
celsior, knotsoef., 2e pr. 14'/2 pnt.; Sport
Vereent, baloef. 2e pr. 14'/f pnt.
Heren driekamp:
Sparta, Veenendaal, 2e pr. 44'/» pnt.
Sport Vereent, Amerongen, 2e pr. 42'/2
pnt.
Heren keuzeoefening:
Sparta, vrije oef. le pr. 16'/* pnt.; Sport
Vereent. Vrije oef. 2e pr. 15 pnt.; Excel
sior, springkast, 2e pr. 14'/i pnt.; Oranje
Wit, vrije oef. 3e pr. 13 pnt.
Zaterdag vond een sportuitwisseling
plaats tussen verschillende sportclubs van
het personeel der Ritmeester Sigarenfa
brieken en leden van de Rotterdamse
Politie Sportvereniging „Hermandad".
's Middags werd het Rotterdamse ge
zelschap in de fabriek ontvangen. Vele
dames hadden de reis uit Rotterdam mee
gemaakt om hun „agenten aan te moedi
gen. Onder de aanwezigen merkten wij
o.a. op de commissaris van politie, de
heer P. J. Schoemaker, en de heer C. van
de Poel, beiden Oud-Veenendalers.
Om 4 uur bonden de Ritmeester scha
kers de strijd aan tegen de Rotterdamse
politie met 14 borden. Op datzelfde tijd
stip gingen de beoefenaars van de tafel
tennissport naar de cantine om te spelen
tegen de leden van Ritac.
Half vijf werd er een voetbalwedstrijd
gespeeld tussen het veteranen-elftal van
Ritmeester en de veteranen van de Rot
terdamse politie. Van de kans om nu
eens een echte Rotterdamse „diender" een
trap te geven werd gelukkig geen gebruik
gemaakt.
Alle wedstrijden zijn op de meest spor
tieve wijze gespeeld en beide partijen
kunnen op een leuke en sportieve sport
dag terugzien.
Wat de uitslagen betreft: de punten
gingen voor het grootste deel naar Rot
terdam.
Het eerste team van Ritac verloor met
7—3, terwijl het tweede team met 91 de
meerdere moest erkennen in de politie.
De voetballers moesten genoegen ne
men met een uitslag van 61 in het voor
deel van Rotterdam. Hierbij zij opge
merkt, dat de verhoudingen wel wat ver
uit elkaar lagen. Bij het tafeltennis speel
den verschillende 2e klassers, terwijl het
uithoudingsvermogen bij de agenten,
vooral bij voetbal, veel beter was. Hier
viel het op, hoe hoog men bij de politie
de sport aanslaat en hoe goed men traint.
De Ritmeester-schakers hebben de eer
gered en stuurden de Rotterdammers met
een 9»/i4>/s-nederlaag terug naar de
Maasstad.
Het was acht uur toen aan de sportuit
wisseling een einde kwam en wij twijfe
len er niet aan of de Ritmeesters zullen
nog wel eens in Rotterdam revanche gaan
nemen.
In de maand april 1956 zijn 15 boerde
rijbranden voorgekomen, waarbij de boer
derij totaal werd vernield of zwaar be
schadigd werd. Eén van deze branden
kwam voor in Groningen, drie in Drente,
drie in Overijssel, vier in Gelderland, één
in Utrecht en drie in Noord-Brabant.
De directe schade door deze branden
aangericht wordt geraamd op f 407.100,—.
Eén van deze branden werd veroor
zaakt door vermoedelijk vonken uit kook
pot, zeven door het spelen met vuur, één
door vlam in de pan, één door lekke
schoorsteen, één vermoedelijk door aard-
sluiting, terwijl in vier gevallen de oor
zaak onbekend bleef.
Bij deze branden zijn 13 koeien, 40 var
kens en 30 stuks pluimvee omgekomen.
Nagekomen opgave: In de maand maart
1956 zijn nog twee boerderijbranden voor
gekomen, te weten één in de provincie
Overijssel en één in de provincie Noord
holland. De totale schade was f 47.000,
In één geval bleef de oorzaak onbekend,
terwijl in het tweede geval vermoedelijk
een slechte schoorsteenconstructie de
oorzaak was.
Wat is goed gekoelde melk? Hierover
zal in de radiorubriek van het Ministerie
van Landbouw, Visserij en Voedselvoor
ziening op maandag 25 juni a.s., een re
portage worden uitgezonden, waarin voor
al de nadruk zal worden gelegd op een
juiste, toepassing van melkkoeien. In de
reportage zal o.a. het woord voeren ir.
H. J. Huisman, de Rijkszuivelconsulent
voor de Consumptiemelk.
GEITENHOUDERIJ VRAAGT
AANDACHT
Daarom zal in aansluiting op deze re
portage de heer S. de Jong van het Rijks-
veeteeltconsulentschap voor Zuidholland,
de aandacht vragen voor de geitenhoude-
rij in Nederland.
De uitzending heeft plaats des avonds
van 19.4520.00 uur over de zender Hil
versum II.
Het is dikwijls zo, dat de dingen die
het meeste plezier geven het minst wor
den verzorgd. Een van deze dingen is de
stofzuiger.
De huisvrouw had nog maar 30 jaar
geleden twee hulpmiddelen: stoffer-en-
blik en de mattenklopper. Het schoonma
ken van vloerkleden en lopers was toen
een hele opgave. Denkt U nog maar eens
aan de zogenaamde mattenklopserenade
op vrijdagavond.
Thans maakt de Nederlandse industrie
stofzuigers, welke tot de beste ter wereld
kunnen worden gerekend en die naar
vele landen worden geëxporteerd.
Het is alleen zo jammer, dat er maar
weinig huisvrouwen zijn die hun stof
zuiger gebruiken en behandelen zoals het
moet.
DE JUISTE ONDERDELEN
Toen de stofzuiger nog niet de zuig
kracht had welke nodig was om tapijten
grondig te reinigen, trachtte men dit te
compenseren door het bijleveren van een
borstel. Nu is dat niet meer nodig. Ge
bruik daarom voor het schoonmaken van
losse of vaste tapijten, matten enzovoort
geen borstel maar de grote zuigmond.
Sommige zijn aan de zijkanten voorzien
van brede glijers, welke ervoor zorgen
dat de zuigmond vlak op de vloerbedek
king blijft. Met deze glijers kan men de
zuigmond zelfs op hoog-gepoolde tapijten
alle kanten uit bewegen zonder dat deze
gaat dansen.
De borstel, die de slijtage van de tapij
ten bevordert, dient uitsluitend te wor
den gebruikt voor het stofvrij maken van
parket en linoleum.
De kleine zuigmond wordt hoofdzake
lijk gebruikt voor het reinigen van stoe
len, traptreden en kussens.
Wordt een plumeauborstel bijgeleverd,
dan dient die alleen voor het stofvrij
maken van gordijnen, lambrizeringen,
schilderijen en lijsten.
De spleetstofzuiger moet uitsluitend
worden gebruikt om op die plaatsen te
reinigen, waarvoor de zuigmond te groot
is, bijvoorbeeld achter radiatoren, kasten
en andere meubelstukken. Wanneer men
zich het gebruik van de juiste onderdelen
eigen maakt, zal men van een aangeschaft
apparaat veel meer plezier beleven. Het
verwisselen is zo eenvoudig, dat dit nooit
een bezwaar kan zijn om het na te laten.
HET LEDIGEN VAN DE
STOFZAK
Een zeer belangrijk punt is het ledigen
van de stofzak. Hierbij wordt dikwijls
zwaar gezondigd, 't Verdient aanbeveling
om de stofzak minstens eenmaal per week
te ledigen en wel op de volgende wijze.
Op de vloer spreidt men een courant
uit, waarop men de stofzak met de ope
ning naar beneden plaatst. Met de beide
voeten wordt de rand vast op de vloer
gedrukt en met de lus, welke aan de on
derzijde van de stofzak is bevestigd, wordt
de stofzak flink heen en weer geschud.
Bij de eerste maal zal al het zware vuil
in de courant terecht komen, doch bij
zonder kleine openingen in de stofzak-
wand zitten dan nog dicht met fijn vuil.
Het verdient dan ook aanbeveling de
handeling twee a drie maal te herhalen.
Een goed geledigde stofzak betekent een
perfect werkende machine.
Men moet de stofzak nooit wassen, daar
deze dan al te poreus wordt en stof door
laat, dat in de motor kan komen met alle
nadelige gevolgen van dien. Ook het uit
borstelen is niet aan te bevelen.
Verschijnt als bijlage van
het streekblad „De Vallei"
Onder redactie v. tante Jos
Correspondentie te richten
aan tante Jos, per adres
Parallelweg 10, Veenendaal
ONZE JARIGEN
21 juni Marietje v. Slooten;
21
21
21
23
24
24
25
26
27
Nelleke Middelman;
Truus Henken;
Theo Schoonderbeek;
Corrie van Voorthuizen;
Evert Klumpenaar;
Annie Versteeg;
Melis Lansing;
Johanne v. d. Bijl, Rhenen;
Bea v. d. Bosch.
NIEUWE RAADSELS
Voor ouderen:
I. Een spreekwoord bestaat uit 29 letters
van 129. Door in onderstaande gegevens
de cijers door letters te vervangen, kan
men het spreekwoord vinden.
4.5.6.1.2.3. deel van je been;
10.9.8. speelgoed;
12.14.15.16 mondbeentje;
13.17.18. soort hert;
20.21.11 zangstem;
22.19.25.23. lichaamsdeel;
27.28.16.29.26 gewoonten;
18.24 voegwoord;
7.28.10 een boom.
II. Zet twee, steeds dezelde letters, voor
de onderstaande woorddelen, zodat je
goede woorden krijgt:
uit - ank - are - uts - eef
uis - auw - eur - ant
ok
Voor jongeren:
I. Vexvorgen vogels:
1. Je hebt de tekst erg onduidelijk ge
schreven;
2. De leeuw opende zijn muil;
3. Kan Arie hier vannacht slapen?
4. In dit geval kun je beter weggaan;
5. Weet je dat Henk op meesterlijke wijze
heeft gewonnen?
6. Moeder moet de kamer elke dag stof
fen.
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
niet weet wat er onder ligt. Nu vraag je:
mag ik het houden als ik zeg wat het is
zonder het blad papier op te lichten? Als
vader ja zegt, dan neem je een potlood en
je gaat- met de achterkant heen en weer
over het papier, waaronder de munt ligt.
Nu zul je zien, dat je na een poosje op
het papier het cijfer kunt lezen, dat op de
munt staat. Met je helderziendheid heb
je dus een dubbeltje gewonnen of een
kwartje. Misschien ook een stuiver of
een cent.
OPLOSSING RAADSELS
II. Veendam - Sneek - Meppel - Deventer
- Dieren - Amerongen - Laren - Rotter
dam - Zierikzee - Waalwijk - Sittard.
I. VIII;
II. Een schoolbord;
III. dicht - jicht - licht - wicht.
maak je op school;
is niet droog;
een boom;
een cijfer;
duurt 60 minuten;
vindt je in de speeltuin;
het tegenovergestelde v. niet;
een meisjesnaam;
deel van een boom;
een kledingstuk;
een sprookjesfiguur.
Op de kruisjeslijn komt ook de naam
van een bekend figuur uit een sprookje.
Vraag eens aan je vader een muntstuk
op tafel te leggen, met het cijfer naar
boven. Op dat geldstuk moet hij onmid
dellijk een blad papier leggen, zodat jij
Jopie had eep mooie hengel,
Een echte met een snoer er aan.
Daarmee wilde onze visser
In de wastob vissen gaan.
Jopie dacht: „Ik vang voor Moek
Eventjes een dikke snoek".
Maar, o wee, wat zou je denken,
dat die Joop de visser ving?
't. Was geen snoek en ook geen karper,
Wat daar aan het haakje hing.
't Waseen groot wit kussensloop!
Ja, dat was wel sneu voor Joop.
Jopie rukte aan de hengel.
Hè, wat zat die haak toch vast.
„Krak", zei 't sloop, „ik ga 't begeven".
Nu was Leiden weer in last.
Moeder nam de hengel af,
Jongens, wat een zware straf!
JEZUÏETEN-EXPERIMENT MET
PARAGUAY
Omstreeks 1750 hebben de Jezuïeten in
de toenmalige kroonkolonie Paraguay een
soort heilstaat georganiseerd. Het was
een interessant experiment, dat de bedoe
ling had, de inboorlingen op een hoger
maatschappelijk peil te brengen. Doordat
was gebleken, dat de Spaanse regering de
bewoners uitsluitend als exploitatie-ob
ject beschouwde, keerden de Jezuïeten
zich feitelijk tegen het moederland, door
de inboorlingen in bescherming te nemen.
De eerste stappen werden gedaan, om
van Paraguay een soort edel-communis-
tische gemeenschap te maken. Uiteraard
kon dit niet op de duur, omdat de Spaan
se kroon een der machtigste pilaren van
het Vaticaan was.
Het experiment werd dan ook vrij
spoedig geliquideerd. Daarna werd Para
guay door een zo groot aantal oorlogen
geteisterd dat het deze toestand ook mo
menteel nog niet te bov enis gekomen.
(Vervolg.)
De beide jongens keken even rond en
toen zag Karei een oude potdeksel aan
de kant in 't riet liggen. „Wacht even",
zei hij, „ik weet wat!" Karei greep het
deksel en zonder enig geluid te maken
sloop hij naar de schoenmaker. Die
snurkte. Karei pakte het snoer beet en
trok het op de wal en toen bond hij het
deksel aan de haak. Voorzichtig liet hij
het deksel in de kolk glijden.
„En nu naar de fietsen Wim". De jon
gens hadden geweldig veel plezier, want
nu zou je wat beleven. Ze pakten hun
fietsen op want je kon nooit weten of de
schoenmaker kwaad zou worden. En toen
schreeuwde Karei zo hard hij kon: „Hé
buurman je hebt beet".
De schoenmaker vloog als een lucht
ballon in de hoogte. Eerst keek hij even
verbaasd rond en toen zag hij dat de
dobber helemaal verdwenen was. Wat ben
ik een sufferd, dacht de schoenmaker, ik
zit daar maar te maffen en ondertussen
heb ik beet. „Bedankt jongens", zei de
hengelaar, „ik zal hem er eens even uit
wippen, het is vast een beste knaap". De
jongens rolden haast om, zo'n plezier
hadden ze.
Van Zuiden had z'n hengel opgepakt en
meteen sloeg hij vast. Onder water
schoot het oude potdeksel heen en weer.
„Het lijkt wel een karper van 15 pond",
juichte de schoenmaker, „maar ik krijg
hem wel". Voorzichtig de lijn strak hou
dend sleepte hij het deksel naar de kant.
I-Iet leek net echt, want dat deksel schoot
door het water en het was net een vis.
„Nou, daar komt ie dan", riep de schoen
maker en met een ruk wipte hij de hen
gel naar boven. En toentoen kwam
met een sierlijke zwaai het deksel boven
water. De jongens gierden van het
lachten. „Een beste schoenmaker". Wat
keek de hengelaar beteuterd. Met open
mond tuurde hij naar het deksel, maar
toen schreeuwde hij: „Lelijke bandieten
van jongens". Maar de schoenmaker was
een beste man, die wel een grapje kon
verdragen. Hij liet de hengel in het gras
vallen en hij ging op het stoeltje zitten,
want hij moest zelf ook lachen omdat de
jongens hem zo mooi te pakken hadden
genomen.
„Dat komt er van jongens, als je bij je
werk zit te slapen, dat zal me niet weer
gebeuren". De jongens vonden het prettig
dat de schoenmaker het zo goed opvatte,
maar meteen stapten ze op hun fietsen,
want ze moesten naar school. „Vang nu
nog maar een echte vis, schoenmaker".
Van Zuiden grinnikte nog toen hij het
deksel van de haak haalde. Zulke jongens
toch, wat hadden ze hem te pakken ge
had. Hij had echt gemeend een dikke vis
aan de haak te hebben. De schoenmaker
keek op zijn horloge. Nog even, dan
moest hij ook naar huis. Hij deed een
nieuw stukje aas aan de hengel en hij
had nog maar net ingelegd, toen de dob
ber verdween en even later sleepte hij
een prachtige brasem op de wal. Maar
toen was het ook al half negen en heel
gelukkig pakte de schoenmaker zijn spul
len in en met de mooie brasem in het
net fietste hij huiswaarts om de vis aan
moeder de vrouw af te leveren en gauw
te beginnen aan de zomerschoentjes van
juffrouw Krakepit die ze zo verschrikke
lijk scheef had gelopen.
door Ernst Zahn
Vertaling:
II. C. Knappert-Jansen
(5.)
En toen, bleek, dat de jonge vrouw,
ondanks haar afkeer van de rijkelui, de
vurige wens koesterde, om eenmaal tot
hun stand te behoren. Rijk worden was
de droom van Kathrines leven. Daar
om had zij haar man er toe aangezet,
telkens en telkens weer zijn fortuin te
beproeven op de Strahlegg, daarom
werd zij ook nu nog nooit moede, een
grote toekomst voor haar enige zoon
te bedenken.
Geruime tijd zat Kathrftie ijverig te
breien, dat de naalden klepperden. Af
en toe hoorde men door het dunne
houten beschot uit de naburige kamer
het jodelen en de trillers van een jon
ge, overmoedige stem. Dat was de zoon
van de schoolmeester, die zijn tijd niet
anders wist door te komen, als de in
vallende duisternis de wildzang nood
zaakte naar huis te gaan. Vrouw Russi
lette niet op het gezang. Zij werkte
voort; toen liet zij opeens haar kous
in de schoot zinken, legde de rechter
arm op tafel en staarde recht voor
zich uit; het leek, alsof zij een moeilijk
vraagstuk uitrekende. Plotseling werd
zij in haar gedachtengang gestoord
door het geluid van schreden op de
buitentrap. Zij was geen/ bezoek te
wachten en fronste het voorhoofd.
Maar toen de buitendeur knarste en
dadelijk daarop hard werd toegesla
gen, glimlachte zij. Onmiddellijk daar
op trad Christen binnen met zijn bun
del kleren in de hand; het gezicht ble
ker dan gewoonlijk en de ogen leven
diger en schitterender, en met een
trek om de lippen, die heel iets anders
te kennen gaf, dan de bescheidenheid
van een ondergeschikte.
Hij wierp zijn zak in een hoek.
Zijn moeder keek verbaasd. „Waar
kom je zo laat vandaan?"
„Uit mijn dienst," gaf hij kort ten
antwoord. Toen schoof hij de tafel
achteruit en zette zich op de venster
bank er achter. De gezelligheid, die in
net vertrek van zijn moeder heerste,
deed hem goed. Hij genoot daar niet
dikwijls van. Zijn gezicht klaarde op.
„Hij heeft mij weggejaagd, moeder,"
zei hij op bijna luchtige toon.
De vrouw ontstelde niet. „Is het om
Rosi?" vroeg zij.
„Ja."
„Ik heb je wel gezegd, dat je voor
zichtig moest zijn. Als je een meisje
wilt hebben dat boven je staat, moet
je kunnen wachten. Maar er zijn
ook nog meisjes genoeg en nog wel
rijkere dan de dochter van de Hoch-
fluhboer. Wacht maar, jongen. Je hebt
nog de tijd. Wie weet, of ze je nog niet
eens nalopen, de meisjes!'
„Ik wil geen andere hebben," morde
hij.
„Wees toch wijzer. Je zult je toch
piet willen vernederen voor zo iemand?
'Heb je het hem gevraagd, en heeft hij
je het meisje geweigerd?"
„Ja,' antwoordde hij.
„Dan zou ik hem de eer niet meer
aandoen, nog aan haar te denken. Dan
zou ik juist een meisje zoeken, die nog
veel rijker was maar niet hier in de
steengroeve niet hier, hoor je,
jongen!"
„Ik wil haór of geen ander," bracht
Christen met moeite uit, terwijl hij op
de lippen beet en de wenkbrauwen
samentrok.
Kathrine trok haar stoel dicht naar
hem toe en legde haar hand op de
zijne, die op de tafel rustte.
„Ik moet eens ernstig met je spre
ken, Christen. Het is tijd. Zoals het er
nu mee staat, is er in Frutnellen geen
plaats meer voor jou. Je moet de wij
de wereld in, en je moet het leven
daar leren kennen, en zien, hoe de
mensen het aanleggen, om veel geld
te verdienen. Is het nog nooit in je
opgekomen wat een schat van geld
daar in de rotsen verborgen ligt, dat
er uitgehaald zou kunnen worden
door iemand, die er zin in had en wat
had geleerd? Het volk hier heeft er
geen begrip van, dat er hier in het
land nog meer te halen is dan een voer
of wat berghooi, wat hakhout en een
paar gemzen en marmotten in de
herfst. Daar moet een vreemde voor
komen, en die er komt, wordt een rijk
man."
„Laat dat nu maar rusten, moeder.
Uw leven lang hebt u van rijk worden
gedroomd, maar al dat dromen helpt
bitter weinig. Eerst de wereld in, en
nog leren, op welke manier ik het tot
iets brengen kan, dat wil ik niet, dat
duurt mij te lang. Ik weet al een weg,
en die wil ik nu gaan, trots hel en
duivel, en ten spijt van de boer van
de Hochfluh-hoeve. Ik wil Rosi heb
ben, hij moet mij als schoonzoon aan
nemen, hij zal er geen schade bij lij
den. Mijn hemel, de Hochfluh-hoeve
zal dubbel zoveel waard worden als
nu en zal van jaar tot jaar vooruit
gaan. Ik zal er hard werken. En ik kan
werken. Als ik niet zo zeker van mij
zelf was, had ik de president toch niet
om zijn dochter durven vragen. Maar
zoals het nu is, moet hij ja zeggen."
„Je spreekt maar van hij moet en
ik wil! maar ik moet je eerst twee
dingen vragen. Ten eerste: wil je het
meisje trouwen om haarzelf, of om de
Hochfluh-hoeve? En ten tweede: weet
je wel, hoe moeilijk het voor een boer
is, om aan het eind van het jaar een
paar stuivers over te houden?"
Christen keek in gedachten voor
zich. „Of ik het meisje liefheb, bedoelt
u, omdat ik zo over de hofstee praat?
Ja, dat heb ik. Al was zij straatarm,
ik zou toch geen andere dan haar wil
len! Maar ik wil het verder brengen
dan een ander. En zoals de zaken nu
staan, moet ik mij er boven op werken
in dienst van haar vader."
„Weet je dan zeker, dat Rosi je
trouw zal blijven?" vroeg Kathrine.
„Ja," antwoordde Christen, terwijl
het bloed hem naar de wangen steeg.
Zijn moeder meende een lichte aar
zeling in zijn stem te horen. „Voor zo
ver ik het meisje ken, is zij niet van
de standvasügste: bedeesd, zwak en
bang. Haar vader zal je haar wel af
handig maken."
„Dat kan hij niet meer, zeg ik u,"
barstte de jongeman los en zijn hand
kwam dreunend op de tafel neer.
Kathrine had scherpe oren voor de
stem van haar enig kind: zij hoorde,
dat hij aan zijn eigen woorden twijfel
de, maar ook dat hij meer aan het
meisje gehecht was, dan hij wel tonen
wilde. Zij leunde achterover in haar
stoel en sprak ernstig.
„Laten we er eens kalm over praten,
jongen. Je kansen staan slecht, als ik
ronduit mag zeggen, wat ik denk. Met
trots kom je niet verder. Ik geef je nog
eens de goede raad: ga weg! En als je
geleerd hebt, hoe je fortuin kunt ma
ken, kom dan terug. Dan kun je nog
altijd je geluk beproeven bij Rosi."
(Wordt vervolgd.)
