verkoopsters
L. HE IJ
LOUIS DAVIDS
l
f i
Het licht der vrijheid gloorde in de nacht
JONGEN
TYPEWERK
gesloten
V.E. V.-CURSUS
Bestelwagen-chauffeur
HET BEVOLKINGSREGISTER
BRANDT!
Wrijf Kou en Pijn
Mevrouw G. A. Oonk, geb. Scholten
G. Annot
AFWEZIG
van 28 juni tot
16 juli
AFWEZIG
van 29 juni a.s.
tot 16 juli a.s.
Dokter
Vergouwen
AFWEZIG
H. E. G. Pilon
Mantelfabriek
Speciaal
2e MEISJE
Mevr. Thoomes
Waarom fotografeert
U toch niet zelf
HENNY JANSEN
VOOR
FLINKE
LEERLING-VERKOOPSTER
J. H. v. d. Berg
Wegens vakantie
VRAAG 6
AANBOD
ADVERTEERT
IN
„DE VALLEI''
KOM TOCH DOOR DE VOORDEUR!
Nieuwsblad DE VALLEI
SHELL NEDERLAND N.V.
LAADSTATIONBEDIENDE
GEMEENTE UTRECHT
leerling drukkerij-binder
Gevraagd door
GROSSIERSBEDRIJF
in Veenendaal
BOEKBINDER of
DRUKKERIJBINDER
Drogisterij Rein Kok
GEMEENTE UTRECHT
INDUSTRIE-AVONDSCHOOL
BEDRIJFSTECHNICUS A
BEDRIJFSTECHNICUS B
FIRMA
27 MAART 1943
weg met DAMPO
De overval
Vuig verraad
Een herinnering aan Neerlands grootste
volkszanger
FAMILIEBERICHTEN
Heden overleed, nog vrij onverwachts, zacht en
kalm, onze lieve Moeder, Behuwdmoeder en
Oma
in de ouderdom van 73 jaren
Amersfoort,
J. C. F. van Doorn-Oonk
G. van Doorn
Veenendaal,
H. A. van Hardeveld-Oonk
H. van Hardeveld
Kees en Arjan
Veenendaal, 20 juni 1956
Dennenlaan 6
De teraardebestelling zal plaats hebben op
zaterdag 23 juni om 1 uur op de Algemene
Begraafplaats te Veenendaal. Vertrek van het
sterfhuis 12.15 uur
Liever geen bezoek
Hierbij betuigen wij
onze hartelijke dank f
voor de vele bewijzen 1
van belangstelling, on-
dervonden bij ons 25 f
jarig Huwelijksfeest.
Uit aller naam:
E. J. van Engelenhoven
OVERBERG, juni 1956
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimn
ARTS
ARTS
van 29 juni tot
10 juli
Het personeel van
dankt langs deze weg haar
directie voor de buiten
gewone prettige dag.
Gevraagd tegen 1 septem
ber een
voor de morgenuren
Leeftijd 15 jaar
Kerkewijk 55, Veenendaal
Wij hebben nu reeds:
FOTOTOESTELLETJES
vanaf 9,75
Prima tasjes (gevoerd)
vanaf 4,25
Alle maten en merken rol-
films vanaf 1,50
Ook het ontwikkelen, af
drukken, vergroten en re
produceren kunnen wij
voor U verzorgen! Neem
eens een proef en U zult
meer dan tevreden zijn!
Drogisterij en Fotohandel
Apoth.ass.
Zandstraat 7, Telef. 2.4.7.2
Veenendaal
OP KANTOOR
bij groothandel te
Veenendaal
wordt gevraagd
Unie - practijkdiploma strekt tot aanbeveling.
Brieven onder nummer 2924 aan het bureau
van dit blad.
SIMON DE WIT N.V. heeft in haar filiaal te
Veenendaal plaats voor een
(vanaf 15 jaar)
Goed loon. Prettige afwisselende werkkring.
Vakantie 1956 kan worden geregeld. Ook zij, die
binnenkort van school komen kunnen nu reeds
solliciteren.
Persoonlijke aanmelding bij de heer K. Bos, chef
van het filiaal Hoofdstraat 93 te Veenendaal.
Adm. kantoor
RHENEN
van 22 juni tot 1 juli
95 ct. per advertentie
Lm. 10 woorden, elk
woord meer 7 cent
Te koop een z.g.a.n. half
hoge Engelse kinderwagen,
model Victoria, kleur licht
grijs. Adres: Rijksstraat
weg 129, Eist (U..
Te koop een Philips radio
toestel met ingebouwde
pick-up in salonkast met
40 platen. Te bevragen
Munnikenweg 83, Veenen
daal.
Woningruil Veenendaal n.
Apeldoorn, geschikt voor
4 a 5 personen. B. Wil
brink, Brahmslaan 19,
Apeldoorn.
Te koop Dodge truck
(dump). Te zien bij L. van
den Bosch c.v., Houthan
del, Veenendaal.
Net dagmeisje gevraagd
wegens huwelijk der tegen
woordige. Begin augustus
a.s. Mevrouw Vonk, Paral
lelweg 4, Veenendaal.
Te koop partij W.L. x H.
hennen. C. G. Achterberg,
Nieuweweg 217, Veenen
daal.
Dèt is prettiger en
eenvoudiger wanneer
U Uw producten on
der de aandacht van
het kopend publiek
wilt brengen.
Adverteer daarom in
DE VALLEI
Deze courant is de
trouwe huisvriend
van het hele gezin
en Uw verkoopbood-
schap zal de belang
stelling genieten van
allen. WantDe Vallei
met haar specifiek regionaal
karakter wordt gelezen van
A tot Z, dus óók Uw advertentie
Vraag eens inlichtingen bij de administratie van
Parallelweg 10 - Tel. K 8385-2023 - Veenendaal
Wie kan mij aan een groot
kindcrledikantje met toe
behoren helpen? Brieven
onder nr. 2922 aan het bur.
van dit blad.
Te koop een toom zware
biggen bij G. Hasselaar,
Middelbuurtseweg 3, Vee
nendaal.
Te koop tandem merk „Ga
zelle", met Berini-hulpmo-
tor, in prima staat. Te be
vragen Kost verloren 51,
Veenendaal.
Te koop 500 roeden te veld
staande winterrogge. Aan
harde weg. T. A. van Gent,
Haarweg 26, O verberg.
Te koop 200 hennen Wit x
Hamps. Dijkstraat 73, Vee
nendaal.
Te koop aangeb. prima C.
Z. 1952, 150 c.c. Dorpsstraat
271, Scherpenzeel.
Te koop aangeboden 80
jonge hennen. R. x P. J.
Hendriks, Cuneraweg 440,
Veenendaal.
Gevraagd in rusthuis voor
ouden van dagen in de
prov. Utrecht, een net flink
meisje voor de keuken.
Hoog loon, vrije kamer,
plus volle kost. Brieven
onder nr. 2927 aan het bur.
van dit blad.
Te koop of te ruil voor
bromfiets Zündapp motor,
200 c.c. Dijkstraat 171, Vee
nendaal.
Ter overname aangeboden
een inzinkbare trapnaai-
machine met old-finish sa
lonkast. Als nieuw. Tevens
uittrektafel, 4 stoelen en
theekastje. Alles old-finish.
Dijkstraat 11, Veenendaal.
Te koop een zomermantel
maat 44 en een swagger
maat 42. Kerkewijk 31,
Veendaal.
Te koop 100 roeden win
terrogge en een bromfiets.
J. Aartse, Cuneraweg 189,
Achterberg.
vraagt voor nieuw te bouwen benzinestation
te Veenendaal (Rijksweg)
(wonende in Veenendaal of in directe
omgeving.) Leeftijd 2228 jaar.
Geboden wordt een levendige en afwis
selende werkkring. Enige kennis van auto
mobielen strekt tot aanbeveling.
Brieven met volledige inlichtingen over
leeftijd, opleiding en praktijk, zo mogelijk
met pasfoto, aan Shell Nederland N.V.,
Utrechtsestraatweg 75 A, Utrecht.
Wilt U een bromfiets ko
pen? Kom dan eerst naar
Prins Bernhardlaan 1 lo
pen! De nieuwste bromfiet
sen in kleur. O.a. H.M.W.
centro, Simplex, Sparta en
Union. Betaling na over
leg. Motor- en Rijwielhan
del N. van Ek, Prins Bern
hardlaan 1, Telef. 2533
Veenendaal.
Opticien Bloemink secuur
der, heel vlug ejj^iooit
duurder! Kerke wij kM^Vee-
nendaal.
De fijnste nieuwe haring
15 ct. per stuk. Mooie blan
ke zoute vis 1,10 per Va
kg. Goedkope zoute vis
0,60 per Va kg. L. Hartog,
Vishandel, Beatrixstraat 80
Veenendaal.
Te koop gebruikte gerevi
deerde gecombineerde
harkkeerders „Nicholson"
en „Jarmain", hooiharken.
Smederij Merkestein, Tel.
223, Lienden.
Te koop een damesfiets. Pr.
Bernhardlaan 210, Veenen
daal.
Gevraagd net meisje voor
de winkel en lichte werk
zaamheden. J. van Rense-
laar, Munnikenweg 1, Vee
nendaal.
Te koop 200 hennei^W we
ken oud. Hamps x W. L.
Spoorlaan 73, Veenendaal.
Te koop of te ruil voor
H.D.-motor, mijn B.S.A.
500 c.c., bj. 1950. Z.K. pri
ma staat. Tevens 2 motor-
wielen, zware. Patrimoni
umlaan 124, Veenendaal.
Te koop Engelse kinder
wagen, grijs. Julianastraat
37, Rhenen.
Te koop 50 reds, 50 witte
en 20 zwarte hennen, 9 w.
oud. li^H. v. Ravenhorst,
OudeW^lleweg 10, Rens-
woudtv^
Aangeboden zit-slaapka-
mer met vaste wastafel en
prima pension. Centrum
Veenendaal, in klein ge
zin. Brieven onder nr. 2923
aan het bur. van dit blad.
Verwacht U zaterdag 21
juli familie omgeving Rot
terdam? Er gaat een busje
voor 8 pers. richting Vee
nendaal. P. H. van Rijn
straat 64, Veenendaal.
Te koop 200 hennen 8 we
ken oud. Hamps x W.L.,
Spoorlaan 73, Veenendaal.
Te koop jonge hennen R. x
H. bij Wed. M. van de
Brink, Cuneraweg 274,
Achterberg.
Te koop kinderwagen z.g.
a.n. Te bevragen Stations
singel 26, Veenendaal.
Wilt U een bromfiets ko
pen? Kom dan eerst naar
Prins Bernhardlaan 1 lo
pen. De nieuwste bromfiet
sen in kleur. H.M.W. cen
tro, Simplex, Sparta en
Union. Betaling na overleg.
N. van Ek, Prins Bernhard
laan 1, Telefoon 2533. Mo
tor- en rijwielhandel.
Te koop 70 rode hennen, 8
weken oud. Van de Haar,
Taets van Amerongenstr. 1
Renswoude.
Te koop 360 roeden rogge
Esdoornlaan 32, Rhenen.
Te koop 100 hennen P x H
9 weken. C. Heijkamp,
Spoorlaan 66, Veenendaal.
Te koop een Zündapp 200
c.c. met motor-overall, of
te ruil voor een bromfiets.
Jan Vermeerstraat 1, Vee
nendaal.
Te koop 200 hennen Sj. x
P, 9 weken oud. Schras 16,
Ederveen.
Te koop jonge hennen, 7
weken oud, 180 W.H. en 50
R.H. A. Roseboom, Paral
lelweg 69, Veenendaal.
Woningruil. Aangeb.: tegen
oktob^^i.s. vrij huis met
grotcWWi in Gelders Vee
nendaal. Gevr.: vrij of al
leenstaand huis in Vee
nendaal of Achterberg. Br.
onder nr. 2926 aan het bur.
van dit blad.
Te koop zo goed als nieuwe
trapnaaimachine m. Chol-
ler, Pelikaanstraat 40, Vee
nendaal.
Dienstmeisje en werkster
gevraagd. Van de Veen,
Utr.straatweg 47, Ameron-
gen.
Het adres voor hooi, nieu
we oogst los of in balen.
Gerritsen, Fourages, Nieu
weweg 61, Tel. 298, Eder
veen.
Café-Rest. ,,'t Viaduct",
Rhenen vraagt meisje v.d.
e.n. en werkster voor hal
ve of hele dagen. Hoog
loon, zondags vrij.
Te koop aangeb. een nieu
we Philips radio geschikt
voor gelijk- en wissel
stroom en voor in de tro
pen. Ver beneden de win
kelprijs. Te bevr. t.e.m.
woensdag 27 juni. Pr. Bern
hardlaan 149, Veenendaal.
Voor verhuur van stoelen,
dissen, glas- en aardewerk,
naar J. Kool, Holleweg D
120, Tel. 2460. Alles prima
materiaal en gratis thuis
bezorgd.
f
verbonden aan de gemeentelijke avondschool voor
nijverheidsonderwijs.
Opleiding voor de diploma's'.
ADSPIRANT V E.V.-cursist A of B,
STERKSTROOMHULPMONTEUR V.E.V.,
ZWAKSTROOMHULPMONTEUR V.E.V.,
RADIOHULPMONTEUR V.E.V.
STERKSTROOMMONTEUR V.E.V.,
ZWAKSTROOMMONTEUR V.E.V..
RADIOMONTEUR V.E.V.
ELEKTROTECHN. INSTALLATEUR V.E.V.
bij voldoende deelneming.
Inschrijving van nieuwe leerlingen voor de cursus
1956/1957 kan geschieden op dinsdag 26, woensdag
27 en donderdag 28 juni 1956 in het schoolgebouw
Van Asch van Wijckskade 20 van 19.30—21.00 uur
of schriftelijk vóór 1 juli a.s. bij de direcieur der
school, Van Asch van Wijckskade 20 te Utrecht.
Bij ons is plaats voor een
Voor jongens van 1416 jaar gelegenheid om
dit interessante en veelzijdige vak practisch en
theoretisch (1 dag in de week naar de Grafische
dagschool in Utrecht) grondig te leren. Sollici
tanten worden na enige maanden psychologisch
op hun geschiktheid getest.
DRUKKERIJ „DE GELDERSE VALLEI"
Parallelweg 10 Veenendaal
Sollicitaties met uitvoerige inlichtingen te richten onder
nr. 2928 aan het bus. van dit blad.
GEVRAAGD:
op de hoogte met binderij-machines.
Brieven onder letter A bureau v.d. blad.
met het grootste
actieve sclieeroppervlak ter wereld
in pracht cassette 98.50
met inruil van één oud elee- mm
trisch scheerapparaat Ua~
terug.
Bij inruil
78.50
Vraag inlichtingen en demonstratie bij:
Veenendaal: Gelderland 10 (hoek Hoogstr.) Tel. 2656
Eist: Rijksstraatweg 61 - Tel. 288
Opleiding voor de diploma's
(3-jarige curcus)
en
(2-jarige vervolgcursus)
Toelatingseisen: diploma ULO-B. bewijs van over
gang van de 3de naar de 4de klasse van een HBS- 5 j.c.,
geslaagd zijn voor het toelatingsexamen schakelklas
MTS, of diploma Algemene Ontwikkeling.
De lessen worden gegeven gedurende 3 avonden per
week.
Gelegenheid tot inschrijving van nieuwe leerlingen voor
de cursus 1956-1957 bij de directeur der school,
Ir J. W. Niermans, p/a MTS Kievitstraat 6, tel 20485
Verhuur zonder chauffeur.
Prima Volkswagens, Ford,
Chevrolet, Morris, Oxford.
Benzine- en Servicestation
„Renswoude", v.h. J. van
Wikselaar Zn., Dorps
straat 112, Renswoude. Tel.
K 8387-254.
Te koop prima aardappe
len, Noordelingen 10 ct p.
kg. L. van de Meijden, Cu
neraweg 194, Achterberg.
Wij zijn concurrerend in
vensterglas, kippenhokken-
glas, eenruiters. Groene en
bruine carbolineum en verf.
Aanbevelend G. van de Pol,
Gortstraat 49, Telef. 8126,
VeenendaaL
Hoortoestellen, Philips
Audium, Batterijen. Melis
Optiek, Hoofdstraat 51,
Tel. 3184, Veenendaal.
45 hennen te koop, 12 we
ken oud. G. Heikamp, Bos-
laan 135, Veenendaal.
Te koop 180 8-weekse hen
nen Patrijs x Reds bij W.
van Laar, Oude Grindweg
19, Achterberg.
Te koop 150 hennen wit m.
rood, 7 weken oud. Schras
39, Ederveen.
Slachtkonynen te koop ge
vraagd. Beslist de hoogste
prijs. Hardeman, Beneden
eind 25, Tel. 2987, Veenen
daal.
WIJ HEBBEN PLAATS VOOR ENIGE NETTE
ZI) DIE MET HET VAK BEKEND ZIJN
GENIETEN DE VOORKEUR
HOOFDSTRAAT 43-45
VEENENDAAL
^1
Mensen drommen in en uit, een groezemoes van stem
men in een grote zaal, drukke vragen, kalme antwoor
den, publiek en ambtenaren, schier eindeloze laden-
kasten, registers, kaartsystemen, de stadsbevolking in
letters en cijfers: het Bevolkingsregister te Amsterdam.
Naast de ingang, rechts van het stoepje, een eenvoudig
wit bord, zwarte letters, namen
Soms blijft iemand even staan, leest de woorden op
het bord, spelt de namen. HU gedenkt een ogenblik
misschien maar in dit drukke, voortgaande leven de
strijders van het verzet, de gevallenen voor recht en
vrijheid.
Op het balcon van de bijwagen van lijn
9 staan twee mannen, twee mannen die
elkaar goed kennen en dus vrij tegen el
kaar durven spreken. Er staan op dit
moment geen andere passagiers op het
balcon en hun gesprek kan dus niet wor
den afgeluisterd. Het zou anders gevaar
lijk zijn vrij te spreken, onomwonden te
zeggen wat je denkt, want wij schrijven
de maand maart van het jaar 1943 en het
Duitse dwangbuis klemt zich om Neer-
lands lichaam. Geen mens kan vrij doen
en laten wat hij wil: dénken misschien,
maar overigens is het horen, zien en
zwijgen.
„Je weet toch zelf, hoe 't gegaan is?
Eerst zoete broodjes bakken, ons volk
prijzen: we waren ook zo'n beetje edel-
germanen! Hoe langer hoe meer echter
kwam het duivelse gezicht van de Duitse
nazi tevoorschijn vanachter het listig
voorgehouden, zoetsappig glimlachende
mombakkes. Begin 1942 wierp het nazi
regiem het masker geheel af en keerde
zich gewetenloos en meedogenloos, zonder
schaamte tegen het Nederlandse volk,
waaronder nog enkele „volksgenoten"
waren, die trachtten te redden, wat er te
redden viel en de schijn probeerden op
te houden, maar
„Hoe is 't met je zoon?" vraagt dan
de ander.
„Nog steeds ondergedoken. In Brabant,
hèGeen arbeidsslaaf in Duitsland".
..Tja, en nu krijgen we de ehtotale
Arbeiteinsatz". Slavenjagen in 't groot!"
De tram rijdt op dit ogenblik door de
Plantage Middenlaan, voorbij het Bevol
kingsregister.
„Hier", wijst een der mannen, „als dat
eens weg zou zijn, die hele registratie
van de Amsterdamse bevolking, dan zou
den ze 't waarachtig niet zo gemakkelijk
hebben. Als de ondergrondse
De ander zucht.
„Je mag tenslotte niet 't onmogelijke
verwachten!"
Lijn 9 stopt bij de Muiderpoort. Er
stappen andere passagiers in en de beide
mannen veranderen voorzichtigheidshalve
van onderwerp. Hun woorden zijn ver
waaid in de wind, verloren in de eeuwig
heid. Het is een van die willekeurige ge
sprekken geweest, zoals er in dagen mid
den in de oorlog zoveel worden gevoerd.
Toch is 't alsof er deze dag hier in de
Plantage een echo van dit geiprek is
blijven hangen.
De uren gaan voorbij, het wordt avond,
de avond van de 27ste maart 1943, donker,
ruim negen uur. Door de Roetersstraat
nadert een aantal mannen, zes politie
agenten, drie burgers. Zij stappen door
de Plantage Kerklaan vastberaden op het
Bevolkingsregister af. Zij schijnen hier
thuis te horen, een bepaalde opdracht te
vervullen te hebben. InderdaadDe
kapitein van politie, die onder hen is,
wendt zich tot de buitenwacht, die voor
het gebouw staat.
„Wij hebben opdracht het gebouw te
onderzoeken. Volgens onze instructie be
vinden zich hier verdachte personen!"
De buitenwacht laat de politiekapitein
met zijn gevolg door. Dan gebeurt er iets
eigenaardigsDe twee binnenwachten
hebben geen gelegenheid nadere inlich
tingen te vragen, want voor zij precies
weten, wat er gaande is, hebben de ,,po-
litie-ambtenaren" hen overweldigd, ont
wapend en geboeid! De beide buiten
wachten, binnengeroepen, ondergaan het
zelfde lot en nog méér. Door een injectie
worden de vier wachtsmannen verdoofd
en in de tuin van Artis neergelegd om
daar te dromen van deze vreemde avond.
Voor 't eerst na de overrompelende
handelingen spreekt nu, fluisterend, de
politiekapitein tot zijn metgezellen.
„Vrienden", zegt hij, „tot zover is alles
goed gegaan. Laat ons ook verder geen
fouten maken. Nu het werk volbrengen,
waarvoor wij hier gekomen zijn. Snel
handelen, snel doch rustig en met over
leg".
Onmiddellijk beginnen de negen man
nen aan hun tevoren nauwkeurig bespro
ken taken. Minuut na minuut verstrijkt,
de minuten rijen zich aaneen tot een
kwartier, de tijd verlengt zich tot een
half uur en langer. Talloze laden worden
uit kasten getrokken, kaarten worden op
een hoop geworpen, de gehele zo zorgvul
dig verzamelden en geadministreerde in
houd wordt over de grond verspreid en
met benzol overgoten. Na een uur is het
volledige systeem van 800.000 kaarten,
waarop de totale bevolking van Amster
dam, een tiende gedeelte van de gehele
Nederlandse bevolking, dusdanig onklaar
gemaakt, dat het de Duitsers onmogelijk
is om langs deze weg de Amsterdamse
mannelijke jeugd voor de beruchte ar
beidsinzet te vorderen. Vijf brandhaarden
worden aangelegd, voorzien van tijdlon
ten en explosieve stoffen.
De politie-kapitein kijkt op de fosfor-
wijzertjes van zijn armbandhorloge.
„De aflossing", mompelt hij.
Inderdaad, er moet rekening worden
gehouden met de aflossing van de buiten
wacht. Twee der mannen in politie-uni-
form stellen zich op voor de buitendeur.
Als de aflossers komen, koesteren zij niet
de minste argwaan, wanneer de politie
mannen hen mee naar binnen loodsen.
Voorlopig hebben zij dan geen tijd meer
om wantrouwend te worden. In minder
dan geen tijd liggen ook zij in de tuin
van Artis naast hun vier collega's in zoe
te dromen. Als zij de volgende ochtend
ontwaken, is het voor argwaan te laat!
Inmiddels hebben de anderen in de
grote zaal hun werk voltooid. Een laatste
blik: niets vergeten, niets veronacht
zaamd? Snel vertrekken de negen man
nen, als laatste verlaat de kapitein, die
de leiding heeft gehad, het gebouw. De
stilte keert weer en opnieuw verstrijken
de minuten in 't geheimzinnig duister.
Drie kwartier later: elf uur! Kort na
elkaar weerklinken heftige explosies, fel
le branden ontwikkelen zich. Duitse in
stanties worden gealarmeerd, te laat!
Het Bevolkingsregister te Amsterdam
is verwoest en duizenden mannen kunnen
die nacht rustig slapen
„Laat ons geen fouten maken", had de
leider van de verzetsgroep, de „politie
kapitein" gezegd. Er waren bij de uit
voering van het lang te voren en zorg
vuldig voorbereide plan geen fouten ge
maakt. De fout als men 't tenminste
zo wil noemen lag ergens anders. Korte
DE BEROEMDE ROSSINI
Toen de Italiaanse componist Rossini 18
jaar oud was, oogstte hij met zijn opera
„De huwelijkswissel" (La cambiale di ma-
trimonio) te Venetië in 1810 reeds enorme
sucessen. Hij werd direct daarna tot de
beroemde componisten gerekend. Het
vreemde van het geval is dat Rossini op
zeer jeugdige leeftijd reeds zijn werk als
componist stop zette. In zijn tijd stierven
nl. tal van componisten op jeugdige leef
tijd en hij was er doodsbenauwd voor,
dat hem dit lot ook ten deel zou vallen.
Als tijdverdrijf hield hij zich daarna met
het bereiden van lekkere spijzen bezig.
tijd na de aanslag werd door een ver
rader het grootste deel van de aanslag
plegers overgeleverd aan de Duitse beu
len. Twaalf mannen werden drie maan
den na de overval onder beschuldiging
van deelneming aan de aanslag op de ar
chieven van het Bevolkingsregister voor
het vuurpeloton geleid. Op 1 juli 1943 in
de vroege morgen bekochten twaalf dap
pere kerels hun moedige daad met de
dood. Het waren: Willem J. C. Arondéus
(de politiekapitein), C. L. Barendsen,
Sjoerd Bakker, Rudolf Bloemgarten, Jo-
han Brouwer, Carl Groeger, Henri Hal-
berstadt, Coos Hartogh, Koen Limperg,
Sam van Musschenbroek, Guus Rijksma
en Cornelis Roos.
Van hen, die aan de aanslag hebben
deelgenomen, zijn nog slechts drie in le
ven: Dr. C. Honig, de arts Willem Beek
en de -man, die om het eigen leven te
redden zijn kameraden verried. Van de
drie initiatiefnemers, Arondéus, Sandberg
en Gerrit van der Veen, speelde de laat
ste een grot^«ol (en zijn h^^te) bij een
andere ond^^^iing, ruim^^ft jaar later.
Het verzet was namelijk allerminst ge
broken. Op 27 april 1944 geschiedde de
befaamde overval op het Huis van Be
waring te Amsterdam. En zo daar op het
beslissend moment niet een hond had ge
blaft....
„VUURWERK-MUZIEK"
In april 1749 zou te Londen de vrede
van Aken, die een einde maakte aan de
Oostenrijkse opvolgingsoorlog worden ge
vierd. Als bijzondere attractie zou er een
groot vuurwerk worden afgestoken. De
Franse architect en toneelbouwer Jean
Nicolaas Servan werd opdracht gegeven
een plan voor het vuurwerk te ontwer
pen en deze liet een geweldige dorische
tempel bouwen.
Om het bijzonder feestelijke karakter
nog te onderstrepen, werd Handel, die
toen de componist van Engelse ceremo
niële muziek was, uitgenodigd bij dit
grootse vuurwerk passende muziek te
schrijven.
Handel liet zich niet onbetuigd en
spaarde geen moeite om met het te ver
wachten grootse schouwspel muzikaal ge
lijke tred te houden.
Toen de Londenaars dan ook een week
voor de grote gebeurtenis de generale re
petitie van de muzikale afdeling bijwoon
den, sloegen zij de handen van verbazing
ineen, toen zij een orkest van 100 musici
zagen.
Voor zijn ouverture voor de „Royal
Fireworks Music" had Handel niet min
der dan 24 hobo's, 12 fagots, 9 trompetten,
9 hoorns, 1 contrafagot, 3 paar pauken en
Minister-president Dr. W. Drees
heeft woensdagmiddag besprekin
gen gevoerd met de fractieleiders
van de vijf grootste partijen.
V.l.n.r.: Prof. C. P. M. Romme, Prof.
Zijlstra. Dr. W. Drees, Prof. Oud,
Mr. Burger en de heer Tilanus,
poserend voor het Ministerie van
Algemene Zaken op Plein 1813 te
Den Haag, na de besprekingen.
WIE?
Aan wie hoort Canada eigenlijk? be
ginnen meer en meer Canadezen zich
af te vragen. Ze zijn bang dat hun
land op de duur een aanhangsel van de
Ver. Staten zal worden. De Canadezen
hebben namelijk zelf geen kapitaal ge
noeg om de rijkdommen van hun uit
gestrekte, maar dunbevolkte land te
exploreren. Nu door de laatste oorlog
geen Westeuropees kapitaal meer be
schikbaar was, kwam er meer en meer
geld uit de Ver. Staten om in Canadese
ondernemingen te worden gestoken.
Het resultaat is, dat de basisindustrieën
voor 60 proeent in handen van Ameri
kanen zijn.
een serpent nodig gehad.
Het vuurwerk zelf verliep jammer ge
noeg niet zo vlot als de generale repetitie
van de vuurwerk-muziek. Nadat de ou
verture was gespeeld en 110 saluutschoten
waren gelost, de eerste pyrotechnische
stukken, voorstellende de vrede en de
vreugde waren afgestoken, zou ht eigen
lijke vuurwerk beginnen.
Het hóófdstuk duurde echter maar
kort, want plotseling stortte het grootse
bouwwerk, de Dorische tempel van Ser
van, met groot geweld in elkaar. Ver
scheidene personen werden daarbij ge
wond. De architect van het bouwsel vloog
woedend op een hertog af, die hij voor
het ongeluk verantwoordelijk achtte.
Het enige wat van de prachtige onder
neming overbleef wasHandels Vuur
werk-muziek.
WANDELING MET VINGERS
Elke dag maakt een typiste een ste
vige en snelle wandeling. Dat wil zeg
gen, met haar vingers, want iemand
heeft uitgerekend dat die bij het aan
slaan van de toetsen elke dag 20 a 30
km afleggen.
DE KLEINE LOUIS werd geboren in
Rotterdam, temidden van het „ros-
seleven van de Zandstraat" die „Jor-
daan" van de Maasstad en hij heeft
het later zelf bekend, hij was het klein
ste maar tegelijk ook een van de groot
ste boefjes uit die wilde, fel-levende
buurt in de tachtiger jaren. Wat was
het heerlijk daar te ravotten en te
straatschuimen met de vriendjes-straat
jochies. Vader en moeder waren dan
meestal van huis, moesten werken in
de provincie, op de jaarmarkten en
kermissen. En het oude grootmoeder
tje, dat achter bleef om op de kleine
Davids te passen, was van haar daagse
straathandeltje te moe om haar gezag
's avonds sterk te doen gelden. Aan
genomen, dat Lou'tje zich daarvan dan
al veel had aangetrokken.
Toen Louis zes jaar was namen va
der en moeder hem mee „op reis" en
van die tijd af is hij niet meer van het
toneel geweest.
Het was een leven op 't „klein to
neel", dat voor hem zo groot was, dat
hij zelf gróót maakte! Van de wieg tot
het graf, een kort moment in de
eeuwigheid
Davids is te jong van ons, zijn pu
bliek, heengegaan, hij had ons nog zoveel
kunnen geven. Maar toch, misschien is
het maar goed geweest, dat hem deze
man met zijn gevoelige natuur de el
lende der oorlogsjaren van de tweede
wereldoorlog, bespaard is gebleven. Hij
is betrekkelijk jong gestorven, inderdaad,
maar niet zo jong als eens enkelen van
zijn vereerders dachten.
Davids was toen ernstig ziek geweest,
een asthma-aanval, die niet ongevaarlijk
was. Het gerucht verspreidde zich even
wel, dat hij lijdende was aan een levens
gevaarlijke longontsteking, ja zelfs... dat
hij daaraan gestorven was. Hij zou toen
juist een aantal voorstellingen geven in
het Haagse „Scala"-theater, doch zo
meende men die zouden nu helaas niet
doorgaan, nu de hoofdpersoon niet meer,
nóóit meer op kon treden.
Enkele bewonderaars in droeve stem
ming voor het loket van „Scala":
„Mijnheer, kunt u ons zeggen, of Louis
Davids hier in Den Haag begraven wordt
en wanneer de ter aarde bestelling zal
plaats zal vinden?"
Een deur naast het loket gaat open en
Davids, die pas weer hersteld als zo
dikwijls bij de bureaulist staat om te zien
hoe het met de voorverkoop gaat, steekt
het hoofd door de kier:
„Het spijt mij, heren, maar de begrafe
nis gaat voorlopig niet door
Zo was hij, Louis Davids, zijn humor
kon naast het gemoedelijke soms ook iets
wrangs hebben.
„Laat ons daarom terugkeren tot zijn
jeugd en u een anecdote vertellen met
een nu achteraf minder navrante
bijsmaak, het verhaal van zijn eerste
lauwerkrans.
Lou zou debuut maken in groot enga
gement. Dat was in oRtterdam, naar ik
meen in het jaar 1893, in de Schouwburg
van Pfliiging. Hij stond op de reclame
biljetten groot-op als „wonderkind" ge
annonceerd: de Miniatuur-Coupletzan
ger". Hij zag er piekfijn uit in zijn net
échte rok-pakje met de hoge hoed, die
hij zo potsierlijk kon afnemen aan het
slot van zijn refreinen. Het had echter
nog heel wat voeten in de aarde, voor het
zover was. Vlak voor de voorstelling was
de kleine Lou namelijk nergens te vin
den, hij was met z'n vriendje onderge-
hem eindelijk te pakken kreeg, was-ie
kletsnat, had-ie „gezwommen" maar niet
vrijwillig. Na de een of andere schelmen
streek opgejaagd door een politie-agent
was hij om de wrekende arm der gerech
tigheid te ontkomen hals over kop in het
water van de Coolsingel gesprongen
Enfin, het kwam dan toch voor elkaar
het publiek was opgetogen. Het negen
jarige „wonderkind" veroverde op slag
aller harten. En het was overigens toch
waarlijk geen klein programma'tje, waar
in hij stond: ook de toen vermaarde lie-
derenzangeres Emilie Culp werkte mee
en eveneens de zo populaire soubrette
Anna Slauderhoff.
En deze laatste bood de miniatuur-
coupletzanger een echte krans aan ter
gelegenheid van zijn debuut op 't grote
café-chantant-toneel
Niet zodra echter waren zijn coupletten
achter de rug, of in de kleedkamer trok
hij zijn heerachtige toneelcostuumpje uit
en schoot weer in zijn heerlijke straat
jongens-plunje. Buiten wachtte hem reeds
z'n boezemvriendje, want 't was „knik
kertijd" en er mocht dus geen ogenblik
verloren gaan, dat gewijd zou kunnen
worden aan dit alle gedachten beheersen
de spel. Het vriendje had vlak voor de
toneelin en -uitgang een putje gevonden,
dat zich bij uitstek leende tot knikker-
bak en.... daar rolden ze al, de kalken,
de loden en de glazen stuiters.
Nóg waren ze in het spannend spel ver
diept, toen na 't einde der voorstelling de
directeur van de Schouwburg naar buiten
stapte en in de donkere avond pardoes
over de knielende jongens heen rolde en
languit op straat plofte. Z'n deftige hoge
hoed bolderde over de keien.
Kwajongens, alsals ik jullie te
pakken krijg
Maar natuurlijk kreeg hij hen niet te
pakken, hij herkende in de duisternis
zelfs niet eens zijn jeugdige ster van die
avond. Lou en z'n vriendje holden, de
krans achter zich aanl slepend, de straat
uit, sloegen een hoek om een liepen recht
in de armen van de politie-agent, voor
wie de kleine Davids die middag in de
Coolsingel was gesprongen. Maar als de
agent dacht, dat-ie u dan toch de kleine
deugniet in zijn kraag kon grijpen, reken
de hij verkeerd. Aalglad glipte Lou'tje
hem weer uit de vingers, rit-roets
wegde Zandstraat ih, waar hij ver
der voor Hermandad onvindbaar bleef.
Slechts de krans, die had hij achter
moeten laten en die rolde langzaam van
het trottoir af, als een ding met een eigen
leven, dat een plaatsje zocht om rustig te
sterven. Sic. transit gloria mundi!
Tja, dat was dan begin en einde van 't
debuut van Louis Davids, naar wiens
persoonlijkheid en naar wiens liedjes
onze gedachten nog zo vaak uitgaan
En in de modder van de goot lag ver
geten de eerste lauwerkrans
