Setter Set
DE VALLEI
Fa. L HEI]
LADING VERSTOUWEN
HOLST VAN DE
IN HET
NACHT
De
terugkeer
van
ARAM
Voor de Jeugd
Mot or rij der dodeli j k
verongelukt
Zeist 1 Veenendaal 1
NYLONS
passend en verrassend elegant
Competitie-indeling voor
v.v. „Veenendaal"
Postduivennieuws
EEST
Uitgaansdag ouden
van dagen van Eist
RENSWOUDE
Vreemdelingen ondervonden
moeilijkheden bij hotel
„De Grebbe"
Met een coaster naai
de Oostzee
Prins Aclimed
en de fee
(Een sprookje uit 1001 nacht)
DE LA RE IJ
Gisteravond omtreeks 6 uur is de
32-jarige Van Ewijck, uit Ingen, op de
Berg nabij het Bergbad dodelijk ver
ongelukt. E., die ter plaatse stil stond,
reed plotseling de Veenandaalsestraat
op, waardoor hij door ©en NBM-bus uit
de richting Eist werd gegrepen en te
gen het wegdek geslingerd. Ernstig ge
wond werd hij naar het Julianazieken-
huis overgebracht, waar hij enkele
ogenblikken later overleed. E., die pas
kort in het bezit was van een nieuwe
motor had geen rijbewijs. Het slacht
offer was juist in ondertrouw.
A.s. zondag gaat Veenendaal op be
zoek bij de semi-prof. club Zeist om
de K.N.V.B.-beker. De wedstrijd vangt
aan om half drie en wordt gespeeld op
het terrein De Koeburg, Laan van
Rijnwijk.
GESLAAGD
Van het Handelsinstituut Van Rijs
wijk, Prins Bernhardlaan, slaagden de
volgende cursisten voor het erkende
practijk-diploma van de Nederlandse
Associatie en/of de Kon. erkende Ver
eniging van Leraren:
te Utrecht voor Duitse handelscor
respondentie de dames J. C. Eijkelen-
In alle maten verkrijgbaar bij
Hoofdstraat Veenendaal J
Thans is ook de competitie-indeling
bekend geworden voor de amateurs in
district Oost van de KNVB. Bij deze
indeling is ook onze plaatselijke ver
eniging „Veenendaal'.. De indeling is
als volgt: Dierenseboys. Ede, Eendracht,
Esca, Longa '30. Quick (N), SCH,
SDOUC, Sil volde, Theole, VDZ en
Veenendaal.
Voor het merendeel dus weer dezelf
de clubs als vorig jaar. Alleen treffen
we als nieuwelingen aan Longa '30 en
VDZ.
De leden van de postduivenvereni
ging „De Snelpost" te Veenendaal hiel
den een wedvlucht van St. Quentin,
een afstand van ongeveer 290 km. De
duiven werden te 7 uur gelost. De
snelheid van de eerstaankomende duif
was 1398,8 m. per minuut.
De uitslag was: H. Ulrich 1, 2; G. J.
van Manen 3, 9; J. van 't Veen 4. 5, 14.
20, 25; C. Donkelaar 6, 17, 26, 27; A.
van Asselt 7, 10, 12, C. van Ginkel 8;
J. van Geerenstein 11, 13, 19, 31; G. de
Geit 15, 23; O. Verwoerd 16, 22; Joh.
van Manen 18, 21, 24; W. A. Eimers
28, 29; H. L. Spies 30.
De wedvlucht vanaf Hoek van Hol
land, ter voorbereiding van de vlucht
vanaf Parkestone (Engeland had het
volgende verloop: C. Donkelaar 1, 5, 6;
C. van Asselt 2, 4, 7, 17; G. de Geit 3;
J. van Geerenstein 8, 23; A. van Asselt
9, 18; Bosch van Kesteren 10, 12, 13,
21; J. van Nieuwamerongen 11, 15; C.
van de Weerd 20; O. Verwoerd 22.
Zoals bekend is gaan de ouden van
dagen van Eist 29 augustus a.s. een
dagje uit. Om misverstand te voorko
men deelt de commissie het volgende
mede:
Iedere inwoner van Eist, die de leef
tijd van 65 jaar heeft bereikt mag mee.
Van een echtpaar behoeft er maar één
65 jaar te zijn, en weduwen behoeven
slechts 60 jaar te zijn.
Mochten er zijn, die door de com
missie niet bezocht zijn, dan worden
deze vriendelijk verzocht zich direct op
te geven met vermelding van leeftijd
bij D. Slok, Rijksstraatweg 107.
De commissie vraagt ook nog drin
gend om enkele auto's.
ORANJE-WIT NIEUWS
Het is het eerste elftal gelukt afge
lopen zondag tijdens de seriewedstrij-
den te Amerongen tegen E.W.V. met
10 te winnen. Over de wedstrijd zelf
valt weinig te zeggen. Technisch was
Oranje-Wit beter dan E.W.V. Het ge
lukte Oranje-Wit door de rechtsbuiten
in de tweede helft te doelpunten en
daarbij bleef het. De achterhoede was
blijkbaar nog in vakantie-stemming.
Deze stond voor de rust nog al raar te
schutteren.
Het tweede elftal heeft de wedstrijd
tegen H.S.C. met 21 gewonnen. Voor
al in de tweede helft was er een over
wicht van Oranje-Wit, dat in een doel
punt werd uitgedrukt.
KRIJGT DE GYM EEN
EVENWICHTSBALK?
Zoals wij vernemen is het Materiaal
fonds van plan een evenwichtsblak
aan te schaffen, welke voor de afd.
onmisbaar is. Het is een kostbaar ding
en men kan de vereniging hierin tege
moet komen door bonnetjes, welke de
zer dagen weer worden aangeboden te
kopen.
COMPETITIE-INDELING VOOR
V.V. „RENSWOUDE"
Dezer dagen is de competitie-indeling
bekend geworden voor onze plaatse
lijke voetbalvereniging. Deze indeling
is als volgt: DVSA, Eist, Hoogland, De
Kieviten, Oranje-Wit, Renswoude, Rhe-
nus, Scherpenzeel en Veense Boys. We
zien dus dat HDS is verdwenen wegens
degradatie en dat ook Wijk bij Duur
stede in een andere afdeling uitkomt.
Hiervoor zijn dus twee nieuwe clubs
in de plaats gekomen en wel de kam-
pioensploeg van de derde klasse Hoog
land. Voor Wijk bij Duurstede kwam
in de plaats Veense Boys uit Nijker-
kerveen, geen onbekende voor de rood-
witten.
boom en Nelie Stappenbelt;
voor Engelse handelscorrespondentie
de heren P. Gaasbeek en B. van Ginkel;
te 's-Gravenhage voor Engelse con
versatie mej. Joke van Ommen te Rhe-
nen en de heren F. Kemperman en D.
van der Meiden;
voor primair Engels de heer M. C.
Valkenburg;
te Utrecht vcoor Nederlandse han-
delscorr. mej. G. Boer en de heer C.
Henzen te Eist;
te Bilthoven voor Middenstand al
gemene handelskennis mevrouw E.
Klijsen, Sina van Ginkel te Renswoude,
Riek Slotboom, Gerard van Engelen
burg, Bas van der Heiden, Wim van
Hoeflaken, Piet de Jong, T. van Oos-
tenbrugge en P. van Schaik te Scher
penzeel.
Het echtpaar L. van Klaveren, af
komstig uit Leiden, logeert momenteel
in Rhenen. Enkele dagen geleden
maakten de pensiongasten een wande
ling over de Grebbeberg en belandden
tenslotte op het terrein achter hotel
„De Grebbe".
Hier werden zij nu niet bepaald be
leefd ontvangen. Integendeel, de di
rectie van het hotel was op z'n zachtst
uitgedrukt „spinnijdig", hetgeen voor
de heer en mevrouw Van Klaveren
aanleiding was, ons van het gebeurde
in kennis te stellen, onder de opmer
king, dat wat daar bij het hotel aan
hun adres was gezegd, nu niet direct
reclame betekende voor het vreemde
lingenverkeer in de Grebbestad.
Wij hebben ons hieromtrent met
vragen gericht tot de eigenaar van de
berg, die verklaarde, dat de heer en
mevrouw Van Klaveren kennelijk op
verboden terrein moeten hebben ge
lopen. Er staat nabij het hotel in de
Greb een bord, met opschrift „Alleen
toegankelijk voor bezoekers van het
hotel".
De heer en mevrouw Van Klaveren
hadden het bord over het hoofd ge
zien.
De directie van het hotel deelde ons
later mee, dat het ettelijke malen per
dag gebeurt, dat er vreemdelingen over
de terrassen lopen, soms met een fiets
aan de hand, komende vanaf de berg.
De gasten van de hotelier ondervinden
hier kennelijk minder prettige dingen
van, waardoor de stemming van de
directie menigmaal tot beneden het
nulpunt daalt. De ongewenste bezoe
kers worden dan dikwijls op kern
achtige wijze aan het verstand gebracht,
dat ze in overtreding zijn.
Wij kunnen ons indenken, dat
iemand kriebelig wordt, wanneer hij
op z'n erf door onbevoegden wordt
lastig gevallen. Een betere markering
van het verboden gebied lijkt ons in
dit geval echter de enige en afdoende
oplossing. De directie van het genoem
de hotel behoeft zich dan niet meer
boos te maken en de veeemdelingen
weten waar ze aan toe zijn: tot hier
toe en niet verder.
Het is een heerlijke verademing eindelijk weer eens
in kalm water te liggen en niet het eeuwige stampen
van een draaiende motor te horen; twee-honderd-
zeventig klappen per minuut! Je wordt stil van de
stilte om je heen en je bent geneigd alles, zelfs het
gezicht van de machinist, mooier te zien, dan het in
werkelijkheid is. Maar als ik u verzeker, dat Zweden
een sprookjesachtig-mooi land is, dan kunt u dat rus
tig als waarheid aannemen, want die verzekering is
niet in de opwelling van dat ogenblik gegeven.
Wc kregen de volgende dag in Tunadal 32 standaard
gezaagd hout aan boord en maakten 's middags om
3 uur weer zeeklaar, om naar de volgende laadplaats,
Nyharrj, te verstomen.
De koffie, die ik zette, was veel 'te sterk; het brood
was onvoldoende en de eieren, die ik kookte, waren
veel te hard. Ach, ik kon er niets aan doen; de her
innering aan de vorige dag en nacht zat me te veel
dwars, toen we weer buitengaats kwamen en ik met
argwanende ogen door de patrijspoort naar die hui
chelachtige golfjes keek. Kalm en soepel rolden ze,
als speelse jonge honden, over elkaar heen. Maar je
kon ze immers niet vertrouwen! Straks waren het
misschien weer bergen van water, die
zich met woest geweld op de „Thriantha"
zouden storten. En ik wist bij ondervin
ding, dat de „Thriantha" dat niet óp zich
zou laten zitten. Die nam het doodeen
voudig niet en wéér zou ikBoem!
Pats! Daar had je het al!
Met kletterend lawaai rammelt een
theeketel door de kombuis, achterna ge
zeten door een werkemmer. Een paar
stenen koffie-mokken vinden dat spelletje
blijkbaar aardig en gaan meerollen, maar
dat betekent onherroepelijk hun einde...
De scherven komen onder het fornuis te
recht, tussen een paar verdwaalde eier
kolen, die ook al liggen te schudden van
plezier
Maar wat gebeurt er met mijIk
sta dat spelletje aan te zienik lach!
,Ik lach en kom tot de ontdekking, dat ik
die schommelende en stampende bewe
ging van de gekke „Thriantha" helemaal
Verschijnt als bijlage van
het streekblad „De Vallei"
Onder redactie v. tante Jos
Correspondentie te richten
aan tante Jos, per adres
Parallelweg 10, Veenendaal
WIE VIEREN HUN VERJAARDAG?
16 aug. Goudknopje
Piggelmee
Cornelia Wartman
Appie v. Eden.
Jonny v. Leeuwen
Coby Hogendoorn.
16 aug.
17 aug.
18 aug.
20 aug.
22 aug.
NIEUWE RAADSELS
Voor ouderen
I Zet één letter voor en één letter
achter de onderstaande woorddelen, om
goede woorden te vormen. Er voor
staat steeds eenzelfde letter, zo ook er
achter. Dus wel twee verschillende let
ters, maar voor allemaal gelijk,
abe
ataa
idee
is te
ore
II
P. E. v.
E. H. OUDEKROB
BOEREKROK
De namen van bovenstaande heren,
zoals die op hun visitekaartjes gedrukt
staan, duiden weer tevens hun beroep
aan. Zet de letters telkens om tot je ze
vindt. Het merkwaardige is dat beide
mannen iets gelijks behelzen, dat de
één echter houdt, wat de ander (tegen
betaling) geeft.
Voor jongeren
I Wat is het verschil tussen een rij
ke erftante en een bord soep?
KRUIS WOORDPUZZLE
WHISKY
De universiteit van Arizona heeft
zevenduizend gulden aan whisky uit
gegeven om te onderzoeken of dit vocht
geschikt is bij giftige beten. Het resul
taat is een rat, die men had ingespo
ten met het gif van een schorpioen en
die na het drinken van een flinke
whisky zo gezond als een vis bleef.
Dat weten we dus al weer!
Horizontaal: 1 zit je op in school; 3
een drank; 6 iedereen; 8 afkorting voor
dierentuin; 9 wiel; 11 groeien op je
hoofd; 13 om in te slapen; 14 zoogdier;
16 kun je water in koken; 20 R.K. zus
ter; 22 telwoord; 23 schrijf je mee; 24
lichaamsdeel; 25 watervogel.
Verticaal: 1 lichaamsdeel; 2 net zo
groot.... jij; 4 niet vast; 5 hok voor
een vogel; 7 voertuig; 9 gissen; 10 ligt
op je bed; 11 afsluiting; 12 jongens
naam (afk.); 15 ontkenning; 17 speel
goed; 18 iets om wat in te bergen; 19
soort hert; 21 deel van het kippenhok.
Spreekwoord:
De beste stuurlui staan aan wal.
Betekent: Iemand die toekijkt, meent
het altijd beter te weten of te kunnen.
Gezegde:
Hij heeft zijn schaapjes op het dro
ge.
Betekent: Hij heeft genoeg geld ver
diend om er van te kunnen leven.
II
II
III
OPLOSSING RAADSELS
Vlissingen - Birmingham - Man
chester - Munster en Antwerpen.
Waar gehakt wordt, vallen spaan
ders.
Omdat hij geen ogen in de rug
heeft.
rok - bok - kok - dok.
Een paraplu.
(Vervolg.)
Hij ging aldoor voort in de richting
die hij de pijl had zien nemen en keek
naar beide harten scherp uit. Vreemd
genoeg was al zijn zoeken tevergeefs.
„Ergens moet de pijl toch wezen",
meende Achmed. En zonder veel te
denken over wat hij deed, bleef hij ver
der gaan, tot hij eindelijk stuitte te
gen een rotswand, die zich steil uit de
vlakte verhief en zie, daar lag de pijl
vlak voor zijn voeten. Dat het de pijl
was die hij had afgeschoten, leed geen
twijfel, want iedere pijl was met een
bezonder teken gemerkt. De prins was
buiten zichzelf van verbazing dat de
pijl zo ver was gevlogen want deze
plaats lag ettelijke uren gaans van de
renbaan verwijderd. „De pijl is tegen
de rotswand gestuit, anders was hij nog
verder gevlogen", dacht hij, „maar
wonderlijk is het; want geen mens
heeft de kracht een pijl zo ver te kun
nen schieten. Nu blijkt dus dat ik het
verst heb geschoten en toch is aan mijn
broer Ali de prijs toegekend".
In gedachten verdiept liep Achmed
aoor de doolhof van gangen en spleten,
die tussen de rotsen door voerde. Ein
delijk ontdekte hij een ijzeren deur, die
niet van een schot was voorzien. Uit
nieuwsgierigheid gaf hij er een duw te
gen en dadelijk ging zij naar binnen
open. Hij bevond zich nu in een gang
die licht glooide. Het werd steeds don
kerder om hem heen, maar voor zich
uit zag hij een vreemd licht, dat het
midden hield tussen het schitterend
licht der zon en het zachte schijnsel
van de maan. Hij liep nog een eind
voort en toen bevond hij zich op een
open ruimte, waar zich een paleis ver
hief, zo prachtig, dat de prins nog nooit
iets dergelijks gezien had. Geruime tijd
bleef hij geboeid staan kijken en op
eens zag hij hoe 'n beeldschone vrouw
uit het paleis kwam en op hem toe
trad. Ze liep statig en haar rijke kle
ding was dicht met edelstenen bezet.
Een aantal dames, eveneens fraai ge
kleed omringden haar en huldigden
haar haar als vorstin. De bewondering
van de prins kende geen grenzen. Hij
wilde, een beetje verlegen, vergeving
vragen voor zijn vrijpostigheid, maar
de mooie vrouw knikte hem vriende
lijk toe en sprak: „Kom nader prins
Achmed, U bent hier welkom!".
Verrast keek de prins op toen hij zijn
naam hoorde noemen op een plaats,
die hem tot dusver geheel onbekend
was, ofschoon zij toch zo dicht bij de
hoofdstad van zijns vaders rijk lag. In
diepe eerbied wierp hij zich voor de
vorstelijke verschijning op de knieën.
„Edele vrouw", sprak hij, „het is niet
uit onbescheidenheid dat ik hier ben,
het is louter toeval. Niettemin vraag ik
U nogmaals om vergeving en tevens
dank ik U voor uw hartelijk welkom.
Als het niet onbescheiden is, zou ik
echter graag van U willen weten, hoe
U me bij mogelijkheid kennen kunt".
„Volg ons naar mijn vertrekken
Prins! Daar is beter gelegenheid voor
een onderhoud dan hier en bovendien
zult U wel wat willen rusten", zei ze
vriendelijk. Ze geleidde hem door een
zuilengalerij, waar een aangename
schemering heerste en die voerde naar
een prachtige zaal, die door wel dui
zend kaarsen schitterend werd verlicht.
Het was een pronkjuweel van een zaal.
De hoepelvormige zoldering was he
melsblauw met goud en de meubels
waren van de kostbaarste grondstof
fen vervaardigd! Iets dergelijks had
zelfs de Prins nooit gezien. In sprake
loze bewondering bleef hij, als aan de
grond genageld staan. Toen riep hij uit:
Zo iets schoons vind men op geen an
dere plaats ter wereld!" Zijn vriende
lijke gastvrouw glimlachte, terwijl ze
spx-ak: „En toch kan ik U verzekeren
dat deze zaal de minst fraaie in mijn
paleis is, zoals ge zelf zult moeten be
kennen, wanneer ik U overal zal heb
ben rondgeleid". Ze ging zitten en no
digde de prins uit, 't zelfde te doen.
„Ik kan mij best begrijpen, prins Ach
med", sprak ze, „dat het U zeer ver
baasde, te horen dat ik U kende. Maar
uw verwondering zal zeker ophouden,
als ge vernomen hebt, dat ik de doch
ter ben van een machtige geest. Pari-
banoe is mijn naam, fee Paribanoe. Ook
uw vader en broers ken ik goed en uw
nicht Alifa, voor wie U zo'n langdurige
reis hebt ondernomen, een reis waar
van ik U de kleinste biezonderheden
zou kunnen vertellen. Niemand anders
dan ik liet in Samarhand de door U ge
kochte appel door een verkoper veilen,
hetzelfde liet ik te Bisnagar doen met
het tapijt, dat prins Hussein kocht en
te Schiras met de ivorenkijker, die het
eigendom werd van prins Ali.
Nu zou ik graag uw geluk, zoveel in
mijn macht ligt, verhogen en om die
reden heb ik er voor gezorgd dat uw
pijl, toen hij begon te dalen, een nieu
we vaart kreeg, zodat hij hier terecht
kwam. Dat ik U genegen ben zal U
steeds meer blijken.
(wordt vervolgd).
niet onaangenaam vind! Grappig gaat
dat: óp, neer, links, rechts! Op, neer
Kijk 's even! Ik zet me schrap en m'n
knieën vangen automatisch de deinende
beweging van de kombuisvloer op. Zon
der erg grijp ik naar m'n doosje „Para
mount" en steek een sigaret op. Die
smaakt me!! Juist op tijd, want de mist
is opgetrokken, de loods komt aan boord
en onder diens aanwijzing stomen we op
naar Nyham, waar we, tot onze teleur
stelling, niét aan de kade, maar „op
stroom" komen te liggen. Twee ankers
vóór, twee trossen achter, vastgemaakt
op een klein eilandje. Een werkboot heb
ben we niet aan boord, de sloep is te
zwaar om te roeien, dus van „de wal op
gaan" zal niet veel komen.
Daarom zitten we die avond met ons
allen in de kleine kombuis, die tegelijk
messroom is en ik hoor de meest fantas
tische verhalen over de zeevaart en de
visserij.
OOK IN DE OORLOG
De kapitein is ook aanwezig en vertelt
over zijn belevenissen gedurende de oor
log, in welke tijd hij als bijna iedere
Hollandse zeeman in geallieerde dienst
gevaren heeft. Oók op een kustvaarder;
kustvaarders, die niet groter zijn dan 500
ton. En als ik dan deze belevenissen hoor;
het varen in konvooi, maar ook alleen, in
zo'n huikje, op een zee, die vol dreigende
gevaren was, dan dringt het tot mij door,
welk een grote dank wij, Hollanders, ver
schuldigd zijn aan onze zeelieden, onze
kerels van de kustvaart.
Gedurende de volgende twee dagen
komt de rest van onze houtlading aan
boord; 72 standaard in de ruimen en circa
(Vervolg van pagina 1)
Afrikaanders organiseerden zich in een
politieke partij „Het Volk". In de druk
vergaten ze al hun onderlinge ge- en.
verschillen, en „Het Volk" schreed
voort van de ene overwinning naar de
andere. Stap voor stap ging het op de
weg naar zelfstandigheid, tot alleen de
Gouverneur in Kaapstad er nog aan
herinnerde, dat men deel uitmaakte van
het Imperium. Botha, de vroegere op
perbevelhebber der Boerenstrijdmacht,
werd minister-president, Smuts, een
een der verbitterdste tegenstanders van
Lord Kitchener, zijn rechterhand,
Beyers, een andere vechtgeneraal, op
perbevelhebber.
Helaas, het bleef niet zo. Het oude
nationalisme deed zich weer gelden.
Weer klonk de kreet „Afrika voor de
Afrikaander". Herzog scheidde zich af
van Botha.
JACOBUS HERKLAAS
DE LA REY
gen typische Afrikaander was zeker
Tacobus de la Rey, of „Ome Koos" zo
als hij in Zuid-Afrika werd genoemd.
Op 22 oktober, en dan in het jaar 1847,
werd Ome Koos geboren. Hij had de
jeugd van een echt „Afrikaander-kind".
In 1848 werd de „plaats" van zijn va
der door Sir Harry Smith geconfisceerd
(de oude de la Rey had namelijk deel
genomen aan de verdrijving der Engel
sen uit Bloemfontein) en de familie ver
huisde naar Zuidwest-Transvaal.
Op 46-jarige leeftijd werd Ome Koos
lid van de eerste Volksraad van de
Zuid-Afrikaanse Republiek voor Lich-
tenburg. Hij was een vooruitstrevend
man en zag zeer wel de belangen voor
Zuid-Afrika van de „üïtlanders" in. Hij
behoorde dan ook tot de progressieve
Joubert-partij. Toen evenwel de hou
ding der Engelsen omstreeks 1899 steeds
dreigender werd, zwaaide ook de la
Rey om en sprak zijn instemming uit
met het ultimatum aan Engeland, dat
door Kruger was ingediend en dat de
oorlog ten gevolge had.
Ome Koos werd generaal en deed een
inval in het Noordoosten van de Kaap
kolonie; hij leverde het eerste gevecht
bij Kraaipan op 12 oktober 1899; hij
vocht later onder Cronjé in het wes
ten. Hij kon de opmars der Engelsen
niet stuiten, toen Cronjé tot overgave
had besloten. Toch nam hij op 11 juli
1900 bij Nitralsnek nog Baden-Powell's
dertig standaard aan dek. Het voordek is
nu geheel gelijk met het achterschip; een
vloer van hout, waarmee we op 9 augus
tus om kwart voor zes in de namiddag
de thuisreis aanvaarden.
Richting ZaandamHolland!
In de kombuis worden dan de bereke
ningen gemaakt, koers uitgezet en met
graden en lengten en breedten ge
goocheld. Het is 600 mijl naar Holthenau,
de ingang van het Noord-Oostzeekanaal,
dan acht uur varen naar Brunsbuttel en
dan, als alles meeloopt, nog zes-en-dertig
uur naar IJmuiden. Alles wordt haarfijn
uitgerekend, maar zelfs als we stroom en
tij meekrijgen en niets ons in de weg
komt, blijken we toch niet meer voor de
zondag in Zaandam te kunnen zijn.
En dat geeft een beetje teleurstelling bij
deze kerels. Wéér geen vrije zondag; weer
niet die éne, enkele dag bij moeder,
vrouw of meisje. Het zal maandag wor
den, dat betekent dus werken en niet
eerder dan vijf uur 's avonds van boord
af, één nacht thuis en naar alle waar
schijnlijkheid de volgende dag weer va
ren.
Want er is hout nodig in Holland, véél
hout en een kustvaarder moet zo voor
delig mogelijk varen. Dus geen onnodige
ligdagen, maar er op uit, onvermoeibaar.
Hout, hout. hout is de grote vraag.
TERÜfc IN NEDERLAND
Het gaat precies, zoals we veronder
steld hadden.
Zaterdagmiddag één uur in de sluis te
Holthenau; zaterdagavond acht uur
Brunsbuttel en dan, na de Elbe, de Noord
zee, ónze Noordzee!
Nog zes-en-dertig uur!
We zijn goed drie weken weggeweest,
een kort reisje voor een zeeman, maar
als we IJmuiden naderen, denkt niemand
aan z'n kooi, maar staan we in groepjes
op de brug en turen vooruit, waar ergens
het „vuur" van de loodsboot te zien moet
zijn.
En we blijven op, ook als we in IJmui
den liggen en later langzaam door het
Noordzeekanaal stomen naar Zaandam,
waar gelost moet worden.
En ik?
Ik ben blij, dat ik terug ben in ons
kleine vaderlandje; terug bij m'n gezin,
maar toch is er weemoed in m'n hart, als
ik de volgende dag de hand druk van
kapitein Wielema, stuurman Van der
Werff, meester Punt, Bertus en Willem.
Ze waren goede kameraden!
Kerels van de kustvaart, het ga jullie
goed. 'n Goede reis en behouden vaart!
troepen gevangen. In augustus van dat
zelfde jaar werd de tegenstand door
generaal Botha gereorganiseerd. De la
Rey werd toen assistent commandant-
generaal en bovendien lid der regering.
In het westen van Transvaal behaalde
hij overwinning op overwinning. IJzer-
spruit en Klerksdorp (waar Lord Me-
thuen werd gewond en gevangen ge
nomen) zijn door hem historische na
men geworden. Ook hij begreep ten
slotte, dat er zo snel mogelijk vrede
gesloten moest worden en na de Vrede
van Verenigir^g bezocht hij tezamen
met o.a. Botha Europa om hulp voor
zijn land te zoeken.
In 1904 werd hij lid van „Het Volk",
welke partij wij reeds hierboven noem
den, en toen in 1910 de Unie tot stand
kwam werd hij lid van de Senaat. Bij
het uitbreken van de eerste wereldoor
log wilden Smuts en Botha dadelijk
actief deelnemen en o.m. een inval
doen op Duits gebied. De la Rey ver
klaarde zich hier echter vierkant tegen
en stelde zich naast generaal Beyers,
die eveneens een afwijzende houding
aannam. Lang kon „Ome Koos" zijn
invloed niet meer laten gelden, want
in de verwarde septemberdagen van
1914 werd hij in de omgeving van Jo
hannesburg door een verdwaalde kogel
getroffen en gedood.
Het leven en de dood van Jacobus
Herklaas de la Rey, van Ome Koos,
zijn symbolisch voor Zuid-Afrika, een
voortdurende strijd tussen eenheid en
verdeeldheid.
Misschien dat eenzelfde gevaar als
dreigde in 1899, nog eenmaal de bevol
king van Zuid-Afrika tot één kan
maken!
ADDERS REDDEN MENSENLEVENS
In de Gobi-woestijn, waar men nau
welijks enig dier aantreft, voelen de
adders zich op hun gemak. Deze rep
tielen zijn het enige voedsel voor de
vluchtelingen uit de concentratie- en
werkkampen in Siberië, die via deze
woestijn de vrijheid zoeken. Ze worden
door de adders van een wisse dood
gered.
(9) Plotseling hoorde Aram een vaag gerucht
achter zich en toen hij zich omwendde zag hij, dat
men op de jonk de zeilen gehesen had. Langzaam
dreef het schip naar het midden van de haven.
„Hé!" schreeuwde Aram. „Gaat zo niet weg! Ik
heb u nog niet eens bedankt!" De roerganger zette
zijn handen aan zijn mond en riep: „Wij behoeven
geen tfank! Wij deden, wat de keizer ons opdroeg!
Maar het is hier niet pluis! Vaarwel!" Het zeil
ving df wind op, het schip kreeg meer vaart en
na korte tijd was het achter de heuvels van de
baai verdwenen. Aram was alleen, moederziel al
leen in een verwoeste stad. Langzaam zocht hij zijn
weg tussen de ruïnes. Eenmaal zag hij een huis,
dat nog intact scheen. Hij duwde de deur open. Op
de tafel stonden nog de resten van een maaltijd en
uit alles bleek, dat de bewoners in allerijl gevlucht
moesten zijn. Doch waarvoor? Welk vreselijk ge
vaar had hen bedreigd? Mistroostig slenterde Aram
verder, terwijl hij bij zichzelf overlegde wat hem
te doen stond. Hij moest zo spoedig mogelijk een
paard zien te krijgen om van hier weg te komen en
zijn burcht op te zoeken. Iedere minuut, die hij
langer in deze troosteloze verlatenheid vertoefde,
deed zijn angst toenemen. Doch waar vond hij een
paard. Ineens werd zijn aandacht getrokken door
een donkere gestalte die in de verte tussen het
puin rondscharrelde. „Hallo!" schreeuwde Aram.
„Hédaar! Luister eens!"
(Wordt vervolgd.)
