Nieuwsblad voor Veenendaal Omstreken
Officieel
Herv*
begin voor de
ULO-school
DE NEGERHUT
VAN 00M TOM
f
J. F. TAK
RHENEN
Blijde dag voor Ned. Herv. gemeente van
Renswoude
Openbare school in
Eist vernieuwd
30e jaargang
WOENSDAG 5 SEPTEMBER 1956
No. 67
Uitgave: „De Gelderse Vallei" Veenendaal
Verschijnt tweemaal per week in: Stichts en Gelders Veenendaal, Amerongen, Eist, Rhenen, Achterberg, O verberg, De Haar, Kade, Maanderbuurt, Ederveen, Renswoude, Scherpenzeel
Tijdelijk ondergebracht in Beatrixschool
De bouw van een waterleiding
pompstation bij De Klomp
aas
AGENDA
Inleg en terugbetaling
Rijkspostspaarbank
Knipperlichten bij de
spoorwegovergang
Muziekevenement Ouwehands
Dierenpark
Lunapark aan de Bergweg
Ds. L. van de Peut
deed intrede
Gouden N.V.V.-feest
Rijkspostspaarbank Rhenen
Dc R is weer in de maand
TAK's LEVERTRAAN
Moderne methoden toegepast
Bus botst tegen bestelwagen
Drie gewonden
Redactie en administratie:
Parallelweg 10 Veenendaal
Telefoon K 8385-2023 Girono. 563427
Redactie: W. F. ter Boeven
Advertenties en abonnementen
kunnen ook worden opgegeven by
de agentschappen van „De Vallei" in
de plaatsen van versoh^jning
DE VALLEI
ADVERTENTIES
Advertentieprijs per mm 11 cent
Speciale contractprijzen op aanvraag
Minimum per advertentie 3,60
Rubriek Vraag en Aanbod 110
woorden 95 cent. eik woord meer
7 cent
Familieberichten 15 cent per mm
Abonnementsprijs 1,55 p. kwartaal
Losse nummers 10 cent
Het verenigingslokaal bij de Juliana-
kerk was maandagavond ei-vol toen
daar ds. Wisgerhof als voorzitter van
het bestuur der Hervormde Ulo-school
een samenkomst opende, waarin deze
officieel en feestelijk werd geopend en
ook het schoolhoofd, de heer De Vries
werd geinstalleerd. Behalve vele ouders
van leerlingen waren in deze vergade
ring o.a. nog de beide wethouders De
Ruiter en Van Kuijk, de inspecteur van
lager en Ulo onderwijs, de schoolarts
en haar assistente, ds. R. Kok, ds. Van
de Pol en ds. Vermaas en ds. Vroegin-
dewey aanw*-
Na het zi: van ps. 84 2 en 6 werd
door ds. Wisgen.ot* in gebed voorge
gaan en p- lezen een gedeelte van ps.
78. Ds 'sgerhof dankte in zijn toe
spraak allereerst het college van b en
w en de gemeenteraad voor de zeer
vlotte wijze waarop de medewerking
tot het stichten van deze Hervormde
Ulo werd gegeven, ook al was men het
er niet steeds mee eens, en waren er
bezwaren die spreker wel begrijpen
kon.
Er zijn nu 50 leerlingen voor deze
school welke tijdelijk in twee lokalen van
de Beatrixschool zullen worden onderge
bracht. Er zijn er onder ons die zich af
vragen of deze Ulo naast de bestaande
scholen wel nodig was. Het aantal leer
lingen rechtvaardigt de stichting zeker
niet. Wij hebben ons echter als opgaaf
gesteld dat, waar de Hervormde gemeen
te van Veenendaal 15.000 zielen telt, de
ouders in de gelegenheid moeten zijn ter
plaatse hun kinderen naar een school met
een gereformeerd hervormde geest te
sturen. De school mag geen tegenstelling
of een conflict vormen met de opvoeding
en geest in het gezin.
Een groot deel van de Veenendaalse
bevolking is de gereformeerd hervormde
beginselen toegedaan en voor de lagere
scholen is er keus genoeg. De top en de
afronding in de vorm van een Ulo ont
brak echter, en dat daar waar onze kin
deren in een zo belangrijke en beslissen
de periode van hun leven verkeren. Hier
is het gevaar aanwezig de greep op de
rijpende jeugd te verliezen.
Er is van onze kerk weieens gezegd
dat wij soldaten genoeg hebben maar of
ficieren te weinig. Welnu, op deze school
worden de Kinderen opgeleid die later de
middenplaatsen en leidende functies zul
len hebben. Het initiatief tot deze school
werd door de Centrale Kerkeraad der
Herv. Kerk genomen maar het is niet de
bedoeling dat daarmee de grenzen van
de school zijn vastgelegd. In het bestuur
is plaats voor mensen en ouders die lid
van een andere kerk zijn en de gerefor
meerde gezindte zijn toegedaan. Wij den
ken b.v. aan een oudervereniging, maar
hoe het verder moet gaan weten wij nog
niet.
Wij leggen het stempel van het christe
lijk gereformeerd beginsel op deze school
omdat in een tijd waarin zoveel van de
leerlingen wordt verwacht en het les
rooster overladen is er bijna geen ruimte
voor bijbelles overblijft. En het is toch
het Woord waarnaar wij ons leven moe
ten richten.
Door de vele wijsheid zouden wij on
derhand weinig meer afweten van de
eeuwigheidsbestemming van de mens.
Wij zijn dankbaar voor de zeer snelle
totstandkoming van deze school, waarin
wij de zegenende hand van God zien, zo
sprak ds. Wisgerhof. Zich tot het hoofd,
de heer De Vries wendende zei spreker
bijzonder dankbaar te zijn met diens be
noeming. In Elburg hebt u een Ulo-school
opgebouwd met een goede klank en hier
gaat u het nog eens doen. Dat is pioniers
werk. Ook de leraar, de heer Knopper,
die al voor de derde maal samen met de
heer De Vries van school verandert, werd
welkom geheten.
Gedeputeerde Staten van Gelderland
hebben hun goedkeuring onthouden
aan het door de raad vastgestelde plan
tot partiële herziening van het uitbrei
dingsplan in onderelen voor De Klomp,
betrekking hebbende op de bestem
ming van een terrein aan de Hoofdweg
tot „bijzondere industrie" in verband
met de voorgenomen bouw van een
pompstation voor de waterleiding.
Gedeputeerde Staten hebben geen
bezwaar tegen de bouw van een pomp
station op de aangegeven plaats, doch
door de bestemming „bijzondere in
dustrie" wordt de mogelijkheid ge
opend, dat op het aangegeven terrein
ook andere bouwwerken, zoals labora
toria, montagebedrijven,, ateliers e.d.,
eventueel met bijbehorende dienstwo
ningen worden opgericht. Het college is
van mening dat hier een wijziging van
de bestemming „bijzondere industrie"
in een bestemming „openbare bedrij
ven" of „waterleidingterrein" uitkomst
kan bieden.
WIIIMIMIMI' IIMIIIIIIIIIIII llllllllllllllll
IIIIHIIIUIIIi
II
groot 1|
groot
Donderdag 6 september
(Terrein „Salamander")
I Lunapark.
1 Vrijdag 7 september
(Terrein „Salamander")
Lunapark.
Zaterdag 8 september
(Terrein „Salamander")
1| Lunapark.
11 Luxor Theater
is Heden woensdag en morgen
II donderdag de film „Moord in
de Rue Morque".
i!'"::!!!":!!! U1UUS ÜIIIS1! SiiSitSMSmnifflRU
groot ff
Ds. Wisgerhof verzocht de aanwezigen
de beide leraren toe te zingen met „Dat
's Heeren zegen op u daal" en verklaarde
de school voor geopend.
De inspecteur van het onderwijs, de
heer Lindeman, wees er in zijn toespraak
op hoe moeilijk het is in deze tijd een
nieuwe school te bouwen. Spreker zal
echter al zij best doen in dit opzicht. Ten
aanzien van het stichten van een tweede
Ulo-school in Veenendaal zei de inspec
teur: De eerste is al zo groot en dus is
het niet erg als een deel van de taak
wordt overgenomen door een school, die
ook wel weer groot zal worden. Spreker
feliciteerde het bestuur met het bereikte
resultaat.
Wethouder De Ruiter sprak namens het
gemeentebestuur en zei erkentelijk te zijn
voor de woorden van lof, waar het gem.-
bestuur ook vaak zoveel critiek te ver
werken heeft. Eigenlijk is het de tweede
Ulo in de Beatrixschool want de zgn.
Franse school, welke vroeger voor Ulo
doorging, was in hetzelfde gebouw ge
vestigd. De wethouder wenste de school
een goede toekomst en Gods zegen toe.
Ds. Vroegindewey sprak namens de
Centrale Kerkeraad en zei zeer verheugd
te zijn met deze school. Er is wel eens
veel nadruk gelegd op de schoolkwesties
in Veenendaal, maar wij hebben deze al
leen te bezien met de verwereldlijking
van ons volk als achtergrond. Wij wilden
deze school niet speciaal voor onze kerk,
dat zou niet op zijn plaats zijn. Spreker
is geschrokken van de verkiezingsuitslag
dit jaar. Wij zien ook hoe de gerefor
meerde vrooipheid, welke vroeger zoveel
(Vervolg op pag. 2)
Aan het postkantoor Veenendaal en
de daaronder ressorterende postin-
richtingen werd gedurende de maand
augustus 1956 ontvangen 181.252,85 en
uitbetaald 141.096,94.
In de gisteravond gehouden verga
dering van de Veenendaalse gemeente
raad kwamen burgemeester en wet
houders met het voorstel een aanvul
lend crediet van 66.700,te verlenen
ten behoeve van de kosten voor de
aanleg van de nieuwe spoorwegover
gang in de Kerkewijk, welke aanleg
de Ned. Spoorwegen in eigen hand
houden.
De overgang zal dezelfde breedte
krijgen als de nieuwe Kerkewijk terwijl
de middenweg zal worden gescheiden
door een vluchtheuvel met op de uit
einden halfautomatische knipperlich
ten. Het is dus ook de bedoeling hier
de trottoirs en de rijwielpaden van de
Kerkewijk recht door te trekken.
IN
PROT. CHR. T.B.C.-COLLECTE
GEMEENTE RHENEN
Van 10 tot en met 15 september wordt
in Rhenen, Eist en Achterberg de t.b.c.-
collecte gehouden, georganiseerd door
de Protestants Christelijke T.B.C.-
Organisatie, waarin samenwerken de
verenigingen „Draagt Elkanders Las
ten", „Sonnevanck" en „Zonnegloren'.
Al sedert een reeks van jaren heeft
deze inzameling meer dan duizend gul
den opgebracht. De verwachting mag
worden gewettigd, dat ook nu weer
een flinke som bijeen zal komen.
Het in heel Nederland en buiten de
grenzen bekende accordeon-ensemble
„Fris en Vrolijk" brengt zondag 9 sep
tember een bezoek aan Ouwehands
Dierenpark te Rhenen.
Tijdens dit bezoek hoopt het ensem
ble een concert te geven in het park
bij het restaurant.
Het ensemble bestaat uit tachtig kin
deren en 80 volwassenen. Het wordt
gerekend tot de grootste groep op dit
gebied in ons land.
Van a.s. donderdag 6 tot en met za
terdag 8 september zal het terrein van
de v.v. „Veenendaal" aan de Bergweg
in een Lunapark herschapen zijn. On
derdelen van dit Lunapark zijn: een
zweefmolen, draaimolen, luchtschom-
mel, schiettent, bommenwerpen, bal-
lengooien, terwijl men nog steeds doen
de is ook een autobaan naar hier te
krijgen. Verder bevinden zich ver
schillende kramen op het terrein. De
baten van het Lunapark, dat vorige
keer zoveel publiek trok, zijn bestemd
voor het bouwfonds van de organise
rende vereniging.
Twee fregatten van de Columbiaanse
Marine brachten een bezoek aan
Amsterdam. De schepen arriveren
aan het „Stenen Hoofd". Links de
„Almirante Brio" en rechts de
„Aimirante Padilla".
Het was zondag j.l. een blijde dag voor
de Ned. Herv. gemeente van Renswoude,
want nadat men bijna een half jaar zon
der predikant was geweest deed ds. L.
van de Peut zondagmiddag zijn intrede,
nadat hij in de morgendienst was beves
tigd door ds. Van Drenth van Ooltgens-
plaat. Ds. Van Drenth had als tekst voor
deze bevestigingsdienst gekozen 1 Cor. 4,
vers 1 en 2.
De middagdienst werd o.a. bijgewoond
door de bevestiger ds. Van Drenth, ds.
De Jager van Amerongen, ds. Treure van
Ederveen, ds. Van der Linden van Scher
penzeel, ds. Zinkstok van Maarn-Maars-
bergen, ds. Van de Pol van Veenendaal,
ds. Terlouw van Bennekom, afgevaardig
den van de Ned. Herv. kerkeraad van
Eist en van de Ger. Kerk te Renswoude.
Ook was het voltallig college van Ben W
aanwezig. ,__J
Als tekst voor
zijn intrede had
ds. v. d. Peut
gekozen 1 Cor.
3 vers 7 tot en
met 9. „Daar
om, noch wie
plant, noch wie
begiet, maar
God, die de
wasdom geeft.
Wie plant en
wie begiet staan
gelijk; alleen
zal elk zijn
eigen loon krij
gen naar zijn
eigen werk. Want Gods medearbeiders
zijn wij; Gods akker, Gods bouwwerk
zijt gij".
Ds. Van de Peut begon met te zeggen:
Wie is die prediker? En wat doet hij?
Al dergelijke vragen liggen min of meer
op de tong der gemeenteleden. De domi
nee is een gezant van God, hij is de plan
ter en de natmaker. Hij moet één zijn
met de gemeenteleden en te midden van
hen wonen. Hij is gehoorzaamheid ver
schuldigd aan zijn lastgever. De predi-,
kant is alleen maar een dienaar van
Jezus Christus, maar bij Hem moet ge
wezen.
De schoonheid van de prediker is, dat
hij de schoonheid van de grote Schilder
schildert. Ook hij moet verantwoording
afleggen aan de allerhoogste Koning.
Gemeente van Renswoude, gij krijgt
thans in mij een nieuwe planter en een
nieuwe begieter, maar als er iets van mijn
werk terecht komt, dan is dat toch het
werk van God de Heer. Ik sta hier op een
hoger platform, maar ge moet nog hoger
kijken dan naar mij, ge moet opzien naar
de Allerhoogste, want het gaat alleen om
Zijn eer. De akker der kerk is zeer ver
deeld, maar uiteindelijk moet de oogst
gebracht worden in de schuur van Gods
eeuwige heerlijkheid.
Tenslotte wees ds. Van de Peut op het
Ds. L. van de Peut
feit, dat men niet al te spoedig een 'oor
deel moet vellen over een predikant, want
dan kan het heel goed mogelijk zijn, dat
men bezig is Gods werk te becritiseren,
daar de predikant tenslotte een gezant
van God is.
Na de prediking richtte ds. Van de Peut
zich allereerst tot het hoofd van de bur
gerlijke gemeente, burgemeester Hosang
en wees de burgemeester er op, dat het
bevorderen van de godsdienst tevens een
taak van de overheid is. Verder sprak hij
de hoop uit dat er veel opbouwend con
tact zou komen in een persoonlijke sfeer.
Verder richtte de predikant zich tot
collega's uit ring en classis, de consulent
ds. Zinkstok, de bevestiger ds. Van
Drenth, de afgevaardigde van de Ger.
Kerk, de heer N. van 't Wout, de afge
vaardigden van de kerkeraad van de Ned.
Herv. gemeente te Eist, college van kerk
voogden en notabelen, koster, organist en
concierge van gebouw „Rehoboth", hoofd
en personeel van de Chr. school, kerke
raad en gemeente.
BIJZONDER WOORD VOOR
DE JEUGD
In het bijzonder richtte ds. Van de
Peut zich nog tot de jeugd. O.m. zei hij
hierbij! dat het werk van de chr. jeugd
verenigingen zijn volle belangstelling zal
hebben en dat hij dit werk zeker zal
stimuleren. Op leidende functies van ds.
Van de Peut in deze verenigingen zal
men echter niet moeten rekenen, daar in
de gemeente zelf deze personen moeten
worden gekweekt. Verder spoorde spre
ker allen aan tot trouw bezoek aan de
catechisaties. Ook wees hij er op, dat hier
een belangrijke taak ligt voor de ouders.
Tot de gemeente zei de predikant ten
slotte te hopen samen met levende stenen
te kunnen bouwen. Wie dit niet kan moet
dit gaan leren en wie het niet wil, moet
zich gaan bekeren.
TOESPRAKEN TOT DS. VAN
DE PEUT
In een lange reeks van toespraken tot
ds. en gezin voerde allereerst ds. Van de
Pol uit Veenendaal het woord namens
ring en classis. Hij sprak de wens uit,
dat zij goede buren zullen zijn, want een
goede buur is toch altijd nog beter dan
een verre vriend.
De tweede spreker was baron Taets van
Amerongen in de functie van president
kerkvoogd. Spreker bleek zeer verheugd
over het feit, dat de vacature reeds zo
spoedig weer is voorzien. Verder wees hij
op het feit, dat de klassieke controverse
tussen kerkeraad en college van kerk
voogden in Renswoude nieti bestaat. Ook
wees spreker op de prachtige kerk en op
de symbolische schildering in de koepel.
In deze koepel is een stralende zon uit
gebeeld aan een blauwe hemel. Dit stelt
voor het oog van God, dat a.h.w. op zijn
gemeente neerziet.
Hierna voerde burgemeester Hosang het
woord. Burgemeester zei o.m. dat de be
langstelling elkaar over en weer zal tref
fen. De gemeentesecretaris, de heer N.
van 't Wout, voerde hierna het woord in
zijn functie als afgevaardigde van de Ger.
MIDDENSTANDER BIEDT
HENGELWEDSTRIJD AAN
De firma Tip-Top in Rhenen heeft
de Rhenense hengelaarsvereniging „De
Voorn" aangeboden gratis te zullen
zorgen voor alle benodigde prijzen bij
de wedstrijd van zaterdag 15 septem
ber. Het bestuur van deze vereniging
heeft dit mooie aanbod dankbaar ge
accepteerd.
Ter gelegenheid van het gouden ju
bileum van het NW organiseert de
Rhenense Bestuurders Bond zaterdag
15 september een groots opgezet kinder
feest. -
In de middaguren wordt allereerst
een grote kinderoptocht gehouden,
waarin honderden gekleurde ballonnen
zullen worden meegevoerd. Het punt
van vertrek ligt nabij het „Eigen Ge
bouw".
Na afloop wordt op het terrein van
„Sport en Spel" aan de Nieuwe Vee-
nendaalseweg het eigenlijke feest ge
houden, dat bestaat uit kinderspelen,
poppenkast, zang en muziek.
Tot besluit zullen alle deelnemende
kinderen worden getrakteerd.
Aan het postkantoor Rhenen en het
daaronder behorende ambtsgebied werd
gedurende de maand augustus ingelegd
53.193,22 en terugbetaald 36.661,73.
Gedurende de maand augustus 1956
werd aan spaargelden ingelegd een be
drag van 45.129,69 en terugbetaald
21.467,60.
Kerk te Renswoude. Spreker wees er op,
dat onder leiding van ds. W. Hop de
grondslag is gelegd voor meer samen
werking tussen beide kerkgenootschap
pen. Ook in de toekomst is dit heel goed
mogelijk, daar er nog een eenheid is, die
de beide kerken bindt, nl. het aloude
Woord. Hierna spraken nog de consulent
ds. Zinkstok en ouderling Groeneveld
namens de kerkeraad. Ouderling Groene
veld verzocht de gemeente tenslotte de
nieuwe predikant nog toe te zingen ps.
134 vers 3.
LEDENVERGADERING „P.I.T."
Vrijdagavond a.s. zal de tafeltennisver
eniging „PIT" in een ledenvergadering
bijeenkomen. Zeer belangrijke dingen
dit keer te bespreken, zoals: uitgaansdag
op 19 september a.s., verkiezing van twee
nieuwe bestuursleden, onderlinge- en
bondscompetitie, enz. Op de opkomst van
alle leden wordt gerekend.
r v
Geef uw kinderen weer
Rijk aan vitaminen. Verpakt
in de bekende ronde flessen.
Hoofdstraat 106 - Veenendaal
Telefoon 2576
1 JULI WAS HET 60 JAAR GELEDEN. DAT HARRIET BEECHER
STOWE STIERF, DE SCHRIJFSTER VAN DE NEGERHUT, HET BOEK
DAT OP DRIE NA DE GROOTSTE OPLAGE BEREIKTE. DUIZENDEN
NEGERS HEBBEN OP DIE DAG HET GRAF BEZOCHT VAN HAAR
DIE ZO HARTSTOCHTELIJK EN MET ZOVEEL SUCCES VOOR DE
RECHTEN VAN AMERIKA'S ZWARTE SLAVEN OPKWAM.
EIND NOVEMBER 1862 ONTVING ABRAHAM LINCOLN OP HET
WITTE HUIS EEN ELEGANT OUD DAMETJE. TOEN ZIJ HAAR
KLEINE HANDJE IN ZIJN GESPIERDE HAND HAD GELEGD, ZEI
HIJ: „U BENT DUS DE KLEINE VROUW, DIE EEN GROTE OORLOG
HEEFT VEROORZAAKT." DIE KLEINE VROUW WAS HARRIET
BEECHER STOWE, SCHRIJFSTER VAN „DE NEGERHUT VAN
OOM TOM".
JJARRIET BEECHER (Stowe was de
naam van haar man) werd 14 juni 1811
geboren in het karakteristieke Nieuw-
Engelse stadje Litchfield in de Noord-
Amerikaanse staat Connecticut, als doch
ter van een predikant.
De eerste gewichtige gebeurtenis in het
leven van Harriet was het sterven van
haar moeder toen zij pas vier jaar oud
was. doch dat zij haar hele leven lang
heeft beschouwd als het droefste feit uit
haar jeugd. Haar moeder was een dier
zeldzaam sterke en toch zachte persoon
lijkheden, bij wie iedereen, die met haar
in aanraking kwam, troost en rust scheen
te vinden.
Uit logeren
^A DE DOOD van haar moeder werd
Harriet door een tante voor een lang
durige logeerpartij meegenomen naar Nut
Plains, het verblijf van haar grootmoeder.
Behalve op overmatig naai- en breiwerk
werd het kleine meisje getracteerd op het
horen voorlezen van allerlei boeken, die
de lievelingslectuur waren van haar
grootmoeder. De kleine Harriet schijnt
deze lectuur niet al te zeer geapprecieerd
te hebben; meer hield zij van de Bijbelse
verhalen en de commentaren die haar
grootmoeder daarop gaf. Waarschijnlijk
heeft het verblijf op Nut Plains Harriet
De restauratie van de uitgewoonde
openbare lagere school in Eist zal de
gemeente wel een paar lieve centjes
hebben gekost Maar wie er een kijkje
heeft genomen zal beamen, dat al dat
geld prima besteed is. Het gebouw was
hoog nodig aan een algehele restauratie
toe. Want eigenlijk kan hier van nor
maal onderhoud niet meer worden ge
sproken. Er zijn vele wijzigingen aan
gebracht, toegepast door de technisch
hoofdambtenaar de heer J. Meijer, aan
de hand van moderne methoden inzake
de inrichting van schoollokalen en wat
daarmee samenhangt. Het gebouw is
thans bovendien wat meer in stijl ge
komen met het onlangs gereed gekomen
nieuwe gymnastieklokaal annex buurt
schapshuis, hetwelk eraan vastgebouwd
is.
Het wordt eigenlijk te veel om op te
noemen, wat er allemaal in de Elsterse
school is veranderd. Daarom lijkt het
ons beter te volstaan met enkele alge
meenheden, en daarvan te noemen de
gekozen kleurencombinaties. Het is
helemaal geen zeldzaamheid, wanneer
in één en hetzelfde lokaal de meest
uiteenlopende kleuren voorkomen. Zelfs
de deuren zijn soms verschillend ge
verfd. De lichtval is daar de oorzaak
van. Men is ervan uitgegaan alles zo
rustig mogelijk te houden voor het
kinderoog. En dan moest men soms op
de ene deür een andere verfkleur sme
ren dan op de andere. De ramen van
alle lokalen zijn totaal veranderd, en
zodanig geconstrueerd, dat er volop
frisse lucht binnen kan komen, zonder
dat de scholieren last hebben van
tocht. Waar het te somber was zijn
ramen bijgemaakt. Kortom, overal is
aan gedacht.
De vaklieden, die soms halve nachten
hebben doorgewerkt om het interieur
tijdig klaar te krijgen er moesten
toch nog twee weken aan de grote va
kantie worden vastgebreid kunnen
met trots op dit werk terugzien.
Dat het gemeentebestuur dat ook
doet, bleek afgelopen zaterdag, toen er
voor alle werkers, de patroons inbe
grepen, een gratificatie werd toege
kend, waarbij namens het gemeente
bestuur door wethouder W. Klaassen
het woord werd gevoerd. Ook de ge
meentesecretaris en de gemeente
architect waren van de partij. Het
hoofd van de school, de heer G. J. Hul-
sebos dankte op zijn beurt het ge
meentebestuur voor de bijzondere zorg
welke aan zijn school was besteed.
Maandagmorgen om 10 uur, is bij
het benzinestation van de heer Van
Ginkel een autobus van de firma De
Haas doordat deze slipte tegen een
bestelwagen gereden. De autobus die
uit de richting Amerongen kwam,
moest afremmen voor een stilstaande
volkswagen, slipte, draaide dwars over
de weg en botste tegen een van de
richting Rhenen komende bestelwagen
van de heer Van Dam uit Opheusden.
De drie inzittenden van de bestelwa
gen, de heer Van Dam, zijn vrouw en
hun zoontje, moesten naar het zieken
huis te Wageningen worden overge
bracht. De bestelwagen werd zwaar
beschadigd.
de verbazingwekkende kennis aan Bijbel
plaatsen en psalmen bijgebracht, die zij
later in haar geschriften met zulk een
verbluffende kennis en zekerheid wist
aan te brengen.
Reeds vroeg kon Harriet lezen en
schrijven en op zolder vond zij een oud
deel der Arabische 1001-nacht verhalen,
dat zij herhaalde malen heeft verslonden.
Het fantasierijke kind vond een ongeken
de wereld voor zich geopend. Toen Har
riet ongeveer zes jaar oud was, trouwde
haar vader voor de tweede maal met
Harriet Porter en stellig heeft nooit een
stiefmoeder een liefderijker indruk ge
maakt dan op Harriet.
Harriet hield veel van opstellen maken
en in haar twaalfde jaar viel haar de
eer te beurt, dat een opstel van haar als
het beste op een schooluitvoering voor
een talrijk publiek werd voorgelezen. Dat
opstel is zorgvuldig bewaard en op de
vergeelde bladzijden is het kinderhandje
nog duidelijk leesbaar. Het onderwerp
was stellig wel heel ernstig en veelom
vattend voor een kind van twaalf jaar:
de onsterfelijkheid der ziel.
Harriet gaat schrijven
JN 1832, NA ZES JAAR in Boston te
hebben vertoefd, werd dominee Beecher
naar Cincinnati overgeplaatst, 't Volgend
jaar maakte Harriet voor het eerst ken
nis met de slavernij gedurende een reisje
naar Kentucky. Daar logeerde zij op een
plantage, die later in de Negerhut wordt
beschreven als die van mr. Shelby.
Haar vriendin Georgia Mey zei later:
„Ik heb nooit bespeurd, dat Harrie veel
acht sloeg op de negers en hun gedoe,
maar later in Uncle Tom herkende ik
toneel na toneel, dat was weergegeven
met de uiterste getrouwheid, en ik be
greep direct, waar Harriet haar meeste
bronnen had".
Harriet werd in Cincinnati onderwijze
res en sloot er vriendschap met Eliza
Tyler, die de eerste vrouw werd van
professor Stowe. Toen deze vrouw op
25-jarige leeftijd stierf, bleef de professor
achter als kinderloos weduwnaar en zijn
droeve omstandigheden wekten de mede
lijdende sympathie op van wie Eliza's
beste en intiemste vriendin was geweest.
Van deze sympathie tot liefde was maar
een kleine afstand en na een kort engage
ment werd Harriet Beecher op 6 januari
1836 de vrouw van professor Calvin Stowe.
Toen haar man een studiereis naar Eu
ropa moest maken, bleef zij rustig thuis
en begon vertellingen, artikelen en essays
te schrijven in de Western Monthly Ma
gazine of the New York Evangelist.
In 1837 kwam de slavernij-kwestie in
het middelpunt van de belangstelling te
staan en vooral het college te Cincinnati
gaf de stoot tot de anti-slavernij-bewe-
ging door de oprichting van het blad de
„Philantropist". Een opstand der slaven
houders was oorzaak dat dit blad spoedig
verdween. In die dagen begon Harriet
Beecher Stowe zich met deze kwestie te
bemoeien.
Zwarte onderduiker
ZIJ KREEG KORT na elkaar drie kinde
ren en aangezien him inkomen niet
bepaald toereikend was moest Harriet
met schrijven er wat bij verdienen. Zij
nam in 1839 een kleurlinge in dienst, die
van haar meester was weggelopen. Pro
fessor Stowe kreeg kort daarna bericht,
dat hij haar aan de eigenaar moest uit
leveren. Hij liet het meisje op een veilige
plaats onderduiken en toen de eigenaar
het zoeken opgaf, werd de vluchtelinge
liefdevol opgenomen in het huis van de
oude Johan van Zant, die bekend stond
als vriend der vluchtelingen.
Harriet Beecher Stowe kon zich echter
door de drukte van haar huishouden nog
niet volledig op het schrijven toeleggen.
Zij had met veel moeilijkheden te kam
pen, ziekte in de familie, geldzorgen en
huishoudelijke drukte. In 1845 schreef zij
haar echtgenoot, zij logeerde een poosje
in Hartford: „Mijn lieve man. Het is een
koude, donkere, regenachtige onaangena
me dag vandaag en ik heb het overdruk
gehad met allerlei dingen, die behoren
tot de donkere zijde van het huiselijk
leven. Een dienstmeisje is zo gauw te
vreden, als alles er maar uiterlijk netjes
uitziet, maar, wee, als de huisvrouw een
blik achter de schermen waagt!"
Sinds de Engelsen in 1850 hun slaven
in West-Indië de vrijheid hadden gegeven,
was de slavernij een probleem geworden
in Noord- en Zuid-Amerika. Op 7 maart
1850 hield Daniël Webster zijn beroemde
rede en in datzelfde jaar werd Lovejoy
vermoord, omdat hij een anti-slavernij-
courant had opgericht. In dat jaar werd
ook de strenge wet omtrent ontvluchte
(Zie verder pagina 2.)
WIJZE WOORDEN
DEGELIJK....
Er zijn veel meer mensen die solide
zijn, dan mensen die het willen zijn.
(Otto Weiss)
