Volgend jaar ook recon
structie van Zandstraat
L. H E IJ
Fa. F. v. d. Bosch
Nieuwe spoorwegovergang wordt erg duur
GESLOTEN
wegens
verbouwing
J
RENSWOUDE
De
Si.
terugkeer
van
ARAM
w Mïr
Vrouw in woning-
commissie
Officiccl begin
Herv, U.L.O. school
Diploma-zwemmen scholieren
afgelast
Inleg en terugbetaling
Nutsspaarbank
MARKTBERICHTEN
Nationale trekkersronde 1956
goed geslaagd
Voorlichting van
„Veilig Verkeer"
Jubileumconcert van „O.B.K."
De negerhut van Oom Tom
de uneratoren
Tijdens de gisteravond gehouden
openbare vergadering van de Veenen-
daalse gemeenteraad deelde wethou
der De Ruiter o.m. mede dat het de
bedoeling is om, naast de vele andere
plannen voor het verbeteren van stra
ten en wegen welke voor volgend jaar
op het programma staan, ook het plan
tot algehele reconstructie van de Zand
straat uit te voeren.
Andere punten waarover van ge
dachten werd gewisseld zijn die inzake
het zeer hoge bedrag dat de Ned. Spoor
wegen vraagt voor het verbreden van
de spoorwegovergang van de Kerke-
wijk, en het brengen van nieuw bloed
in de woningcommissie welke commis
sie nu al ongeveer 9 jaar dienst doet.
Aanleiding tot een debat over dit laat
ste punt vormde het voorstel van burge
meester en wethouders de leden van de
woning-commissie, welke ieder jaar af
tredend zijn, weder voor een jaar te her
benoemen. De heer Kroesbergen (AR)
vroeg zich met zijn fractie af of het geen
aanbeveling verdient ieder jaar een lid
van deze commissie te vernieuwen en een
zgn. rouleer-systeem in te stellen. De
voorzitter wees er op dat de wet eist dat
ieder jaar de gehele commissie aftreedt
en dat deze moet zijn samengesteld uit de
verschillende bevolkingsgroepen. Verder
had spreker geen behoefte aan bloedver-
versing. De huidige leden doen hun werk
goed en serieus en zij kennen ook de heel
oude gevallen. Er is natuurlijk critiek op
deze commissie want wie woningen te
verdelen heeft doet het niet gauw goed.
Maar met een andere commissie is dat
weer hetzelfde. De heer Van Galen (CHU)
heeft ook niets tegen een bepaald lid van
de huidige commissie maar voelt toch
veel voor de gedachte van de heer Kroes-
bergen. Verder zou hij nu eens graag
zien dat er ook iemand van de CHU in
werd opgenomen. De heer Van Declen
(SGP) was ook voorstander, terwijl de
heer Scholten (CHU) de suggestie doet
nu eens een vrouw in de comissie op te
nemen. De voorzitter zei erg conservatief
te zijn voor wat betreft vrouwen, maar
voor deze commissie vindt hij het niet
kwaad. Al moet men het weer niet hele
maal aan de vrouwen over laten. Wet
houder Van KuUk (AR) zag de noodzake
lijkheid van verandering niet in. Deze
commissie is nu goed ingewerkt zegt hij.
De fractie-leider van de PvdA, de heer
Van Hardeveld vindt het ook niet nodig
al heeft hij geen overwegende bezwaren
tegen verandering. Burgemeester Bakker
stelde tenslotte voor de commissie weer
voor een jaar te benoemen en in die tijd
eens met de commissie te overleggen hoe
aan de wensen van de verschillende
raadsleden kan worden voldaan. Hiermee
ging de raad accoord en de heren J. H.
H. Jansen, G. Kroes, G. Davelaar, J. van
den Dikkenberg en N. van Kuijk worden
als leden en de heren C. Budding en
Joh. Slok als plaatsvervangende leden
herbenoemd. Daarna stemde de raad over
het voorstel Kroesbergen, dus voor of
tegen vernieuwing van de commissie. De
heer Jansen merkte nog op dat de com
missie al steeds advies vraagt van een
vrouw in de persoon van de sociaal werk-
(Vervolg van pagina 1.)
kracht uitstraalde, aan het tanen is. De
Verwereldlijking is een verschijnsel dat
ons christelijk volksleven bedreigt. Dat
zien wij ook in Veenendaal. Met alle
kracht die in ons is en onder de zegen
des Heeren zullen wij daartegen een dam
opwerpen. Vandaar ook deze school. Het
gaat er om dat alle kerken in Veenen
daal dat verstaan. Gezamenlijk moeten
wij onze krachten inspannen. Spreker
hoopt dat ook zo het personeel der school
werkzaam zal zijn. Het schoolhoofd, de
heer De Vries sprak daarna, en deze wees
vooral op de betekenis van een goede sa
menwerking tussen ouders en leraren. Er
wordt inderdaad veel van onze kinderen
gevergd en zij hebben geen tijd haast om
de catechisaties te bezoeken. Doel is geld
en eer, en in de jacht van deze tijd wordt
op vele scholen de christelijke vorming
stiefmoederlijk bedeeld. Onze school
draagt de naam van Christus en de hou
ding van ons allen moet daarvan getuigen.
De bijeenkomst werd gesloten met
dankgebed en het zingen van ps. 75 1.
In verband met de ongunstige weers
omstandigheden hebben Burgemeester
en Wethouders van Veenendaal beslo
ten het diploma-zwemmen voor de
schoolkinderen op vrijdag 7 september
a.s. niet te laten doorgaan.
De aanmelding voor het diploma-
zwemmen van de K.N.Z.B. georgani
seerd door de Veenendaalse Zwemclub
gaat hedenavond gewoon door.
Of het diploma-zwemmen doorgaat
wordt in ons nummer van a.s. vrijdag
bekend gemaakt.
In de maand augustus werd op de
Nutsspaarbank te Veenendaal inge
legd een bedrag \^n 260.216,86 en
terugbetaald 198.575,15. In totaal wer
den 97 nieuwe rekeningen deze maand
geopend.
ster. De raadsleden Van Hardeveld. Ver-
kuijl. Van Eden, Jansen en de beide wet
houders stemden tegen, terwijl de leden
Budding. Kroesbergen, Van Ojik, Slok,
Scholten, Van Es. Bastmeijer, Van Galen,
Van der Woerd en Diepeveen een meer
derheid vormende, het voorstel Kroes
bergen er door haalde. B. en W. zullen
met de commissie contact opnemen over
de wijze waarop men deze zaak zal rege
len.
De leden Van der Woerd en Kroes
bergen zijn vreselijk geschrokken van het
bedrag dat de Spoorwegen aan de ge
meente vragen voor het verbreden en
verbeteren van de spoorwegovergang in
de Kerkewijk, nl. f 53.780,Voor dit be
drag hadden wij vier huizen kunnen bou
wen, zei de heer Van der Woerd en de
heer Kroesbergen wil de begroting van
de Spoorwegen opvragen om te zien hoe
men daar gerekend heeft en waar al dat
geld blijft. Die kunnen wij wel krijgen,
zo was de mening van de voorzitter, maar
het helpt ons niets, want de Spoorwegen
noemt een prijs en geeft de begroting en
de gemeente heeft niets anders te doen
dan te betalen. Er is niemand die be
grijpt waarom dit eenvoudige werk zo-
VEENENDAAL. Op de wekelijkse
eiermarkt waren dinsdag te Veenen
daal 130.000 eieren aangevoerd. Prijzen
voor grote eieren van 16,tot 16,75
per 100 stuks en voor henne-eieren
9,tot 15,Handel vlug.
Op de biggenmarkt waren 70 biggen
aangevoerd. Prijzen van 55,tot
65,per stuk, bij een vlugge handel.
van 10 t.m. 14 september
HOOFDSTRAAT 12
VEENENDAAL
veel moet kosten. Maar jaren geleden
hebben wij ook een onmogelijk bedrag
moeten betalen voor het verleggen van
deze zelfde overgang. De heer Van Har
develd merkte op dat het hem niet is
tegengevallen want hij had niet anders
verwacht dan dat de Spoorwegen de zaak
weer zouden „uitkleden". De heer Schol
ten heeft stille hoop dat de Spoorwegen
al dat geld opsparen voor het bouwen
van een nieuw station voor Veenendaal.
De heer Slok was nog optimistisch en
achtte het toch niet onmogelijk dat het
geraamde bedrag wat hoog was aange
houden en dat straks nog weer een deel
zal worden terugbetaald. Laten wij het
beste maar hopen, was het enige wat de
voorzitter hierop wist te antwoorden.
Na het benoemen van leden voor een
vijftal commissies kwam de rondvraag
aan de orde.
De heer Van Hardeveld had gehoord,
dat de bomen naast de kerk op de vrij
gekomen ruimte boven aan de Markt blij
ven staan. De pastorie is toch ook ge
sloopt om de rijweg hier breder te kun
nen maken. Wethouder De Ruiter deelde
hierop mede dat nog geen beslissing om
trent die bomen genomen is. De heer
Bastmeger wees er op dat was toegezegd
dat alle moeite wordt gedaan de wonin
gen welke in de Zandstraat werden ge
sloopt voor de winter door nieuwe te
vervangen. Nu heeft hij gezien dat het
werk drie weken stil lag. En de betrok
ken bewoners huizen in schuurtjes e.d.
Wethouder De Ruiter zegde toe dat een
en ander even is opgehouden doordat
voor twee gezinnen niet direct een tijde
lijke behuizing gevonden kon worden,
maar dat er achterheen gezeten wordt dat
de bouw zo snel mogelijk verloopt. De
heer Van Deelen bracht in midden hoe
nu al jaren geleden aan het Panhuis
nieuwe woningen werden gebouwd en
dat hier nog steeds de voortuinen niet
zijn aangelegd, en hij kreeg ten antwoord
dat ook dit wacht op de reconstructie
van de Zandstraat. De heer Van Harde
veld wist van onbewoonbaar verklaarde
en ontruimde woningen die nu opnieuw
bewoond worden o.m. in de Gortstraat.
Wethouder Van Kuijk had echter ver
nomen dat het hier een tijdelijke bewo
ning geldt met toestemming van de be
trokken autoriteiten in Utrecht.
Niets meer aan de orde zijnde sloot de
voorzitter de vergadering.
Vrijdag, zaterdag en zondag hebben
700 trekkers, in de jeugdherberg de
„Eikelkamp" de zesde nationale trek
kersronde gevierd, waarmee het trek
kersseizoen van de Ned. Jeugdherberg
Centrale op waardige wijze werd af
gesloten.
Vrijdagavond werd het feest, in het
openluchttheater officieel geopend,
daarna volgde een gecostumeerd volks-
dansbal dat tot 12 uur duurde. Ook za
terdag was er een goed gevuld pro
gramma. 's Middags werd om 16 uur
de jaarvergadering van de Ned. Jeugd
herberg Centrale gehouden. Het open
luchttheater was 's avonds door de 700
trekkers tot in de nok gevuld en werd
door trekkers een bonte avond ver
zorgd. Dat het gebodene goed in de
smaak viel, bewezen wel de daverende
lachsalvo's, die tot in Eist waren te
horen. Na dit programma volgde een
fakkeloptocht, welke een fantastische
aanblik opleverde. Tot slot van deze dag
volgde nog een programma rond een
groot kampvuur. Ook zondag deed men
nog verschillende spelen terwijl om
3 uur deze trekkersronde 1956 werd
afgesloten.
POSTDUIVEN WEDVLUCHT RHENEN
Dertien duiven van de postduivenver
eniging Rhenen en omstreken namen
deel aan de wedvlucht vanaf Roozendaal
over een afstand van 90 km. In totaal
waren er 51 duiven in c.c. De uitslag was
als volgt: 1. J. Otte; 2. G. Baars; 3. G.
Baars; 4. t.m. 9 J. Otte; 10. H. Oelderik;
11. G. Baars; 12 en 13 H. J. v. d. Scheur.
De cake werd gewonnen door J. Otte.
Deze gezellige conferentie schijnt
zeer beslist op een hoek te moeten
plaats vinden en dan nog wel op
de rijweg. Aangenomen, dat er
diepzinnige bespiegelingen aan de
orde zijn, is dit nog geen reden
om juist deze hoek als sociëteit te
kiezen. Er naast is nota bene een
rustig trottoir! Maakt u deze fout
nooit en geef het rij verkeer ruim
baan!
Vrijdag 7 september hoopt de Rhenense
arbeidersmuziekvereniging „Oefening
Baart Kunst", indien de weersomstandig
heden gunstig zijn, een jubileumconcert
te geven in de muziektent in het Kon.
Elisabethplantsoen, dat aanvangt om acht
uur. Het programma ziet er als volgt uit
1. „Stad Rhenen",
mars van A. J. v. Kolfschoten.
2. „Partita Picola",
bestaande uit de volgende delen:
I. Praeludium, II. Menuetto, III. Pa
vane en IV. Rigoudon.
3. Jour de Fête,
mars van F. Kühne.
4. Am MeereSstrande,
wals van M. Fischer.
5. Imperial Echoes,
mars van A. Safroni.
6. Heinzelmannchens Wachtparade,
karakterstuk van K. Noack.
7. Hardeman-Mars,
van A. J. van Kolfschoten.
8. Finale.
De vereniging bestaat 25 jaar, ter ge
legenheid waarvan zaterdag een receptie
wordt gegeven in hotel De Koning van
Denemarken. i
L. STUTVOET KAN NIET
MEESPELEN
De aanvoerder van het eerste elftal van
de v.v. „Renswoude" zal gedurende de
eerste drie wedstrijden niet mee kunnen
spelen, daar hij door de KNVB is ge
schorst. Deze schorsing vloeit voort uit
de zeer onaangename wedstrijd tegen
Scherpenzeel het vorige seizoen. Verder
vernemen wij, dat één van Renswoudes
beste spelers, nl. G. van de Weerd even-,
eens niet meer zal spelen vanwege een
blessure. De heer Van de Weerd ziet in
het geheel van verder spelen af, zodat
Renswoude dit jaar met een verzwakt
bijeengekomen. Er zijn belangrijke dingeft
elftal de competitie zal moeten beginnerf
Naar aanleiding van het geschrijf overzocht zal worden dan ooit tevoren en dat
VVV-Rhenen in diverse bladen verheugt
het mij als bestuurslid dezer vereniging
zeer, dat plotseling zoveel belangstelling
voor de oudste VVV in den lande is ont
staan, temeer daar deze belangstelling
op de in 1955 en in 1956 gehouden jaar
vergaderingen totaal ontbrak.
Wellicht bestaat er nu een mogelijkheid
dat belanghebbende hotelhouders, pen
sionhouders, winkeliers en personen die
zo nu en dan critiek op VVV uitoefenen,
of hierover ingekomen stukken schrijven,
eens naar voren komen om mede de hand
aan de ploeg te slaan.
Rhenen is momenteel een mooi en rus
tig vakantieoord, zeer geschikt voor per
sonen die in deze drukke en woelige tijd
rust zoeken. Alleen moeten deze rustige
wandelaars wel oppassen, dat zij op de
Grebbeberg niet verkeerd wandelen en
uiteindelijk op verboden terrein van het
hotel De Grebbe terechtkomen, want dan
wordt hun rust wellicht plotseling ver
stoord. De heren v. Klaveren uit Leiden,
v. Oosterom uit Amsterdam en Meijer uit
Bergen hebben zulks tenminste tijdens
hun vakantieverblijf alhier ondervonden.
Zeer zeker is er weinig vertier, doch
dit ligt niet alleen aan VVV. In elk geval
hebben wij dit jaar toch ook nog een
circus op het Paardenveld gehad. Ook
dit jaar gaf onze VVV een mooie nieuwe
folder en een hotel- en pensionlijst uit,
terwijl alle binnengekomen klachten ter
dege zijn onderzocht en behandeld. Het
is echter niet VVV, doch het zijn de be
langhebbenden, die onze vakantiegangers,
welke via VVV naar Rhenen zijn geko
men, het hier zo aangenaam mogelijk die
nen te maken en service dienen te geven.
VVV-Rhenen is zeer zeker voor een
betere feestverlichting, een vakantiefeest-
week, met 's avonds enige extra attracties,
zo mogelijk ook in de goed bezette hotels,
een winkelweek, een bloemencorso, een
reclameoptocht, een etalagewedstrijd,
concerten, excursies, allerlei soort wed
strijden en zelfs ook nog wel voor een
openluchttheater in het K.E.-plantsoen,
bijvoorbeeld op dezelfde wijze als men
dit in Wageningen heeft; doch hiervoor is
eenheid, samenwerking, medewerking en
geld nodig en zolang alle belanghebben
den in Rhenen VVV niet beter en meer
steunen dan tot heden het geval is, zal
het m.i. wel bij geschrijf in de plaatse
lijke bladen blijven. Men wil alles van
VVV, het verkeersbureau liefst van 's
morgens vroeg tot 's avonds laat open,
enz., doch daartegenover staat, dat de
grootste souvenirwinkel in de Heren
straat, die toch zeer veel interesse moet
hebben voor een goed werkende VVV,
enige jaren terug voor het lidmaatschap
heeft bedankt, evenals één van de groot
ste en het in vroegere jaren bekendste
hotel.
Het bestuur van WV is bereid de haar
toevertrouwde belangen zo goed mogelijk
te verzorgen, doch heeft daarbij veel
steun en medewerking nodig.
De blik is thans gericht op de totstand
koming van de nieuwe Noord-Zuid-ver-
binding, terwijl voor een jaarlijks weer
terugkerende organisatie veel tijd, veel
geld en veel werklust nodig is. Het gaat
nu eenmaal niet vanzelf! Laten we daar
om hopen dat zulks wordt ingezien, dat
de e.k. VVV-ledenvergadering beter be-
op deze vergadering dan personen naar
voren komen, die het goed met Rhenen
menen, en er dus ook iets voor willen
doen, hetgeen tenminste uit het kranten
geschrijf valt te concluderen. De rest
mag en kan financieel steunen. Laten wij
hopen, dat dit het geval zal mogen zijn.
Een bestuurslid van VVV-Rhenen
(Vervolg van pagina 1.)
slaven afgekondigd en verschrikkelijke
toestanden waren daarvan het gevolg.
Hele gezinnen werden uit elkander ge
rukt en men verborg zich in schuren en
kelders. Toen stond mevrouw Stowe op
en zei: „Ik zal iets schrijven, ik zal, in
dien ik leef".
Deze prachtige KOUSEN zijn in
alie soorten en maten steeds
voorradig bij:
Hoofdstr. 45 Tel. 2165^Veenendaal
Oom Tom's sterven
JN JANUARI 1851 nam zij deel aan het
Avondmaal in de kerk te Brunswick,
waar haar man tot professor was be
noemd. Eensklaps, alsof het toneel voor
haar ogen werd afgebeeld, zag ze de scène
van Oom Tom's sterven. Onmiddellijk na
haar thuiskomst greep zij pen en papier
en schreef op, wat als een machtig visioen
tot haar was gekomen.
In april had zij het eerste hoofdstuk
van haar boek gereed en zij zond dit naar
de redactie van de „National Era" te
Washington. Het verhaal, dat zij op 5 juni
1851 in dit blad begon, werd in april 1852
voltooid. De intense belangstelling, die
het wekte, de vragen, die tot de auteur
werden gericht, om meer feiten en de
tails, de ontelbare aanmoedigingen om
voort te gaan met haar zo prachtig aan
gevangen werk, en bovenal de groeiende
overtuiging, dat zij een hoge en heilige
roeping te vervullen had, deden haar ar
beid uitgroeien tot een overweldigende
aanklacht.
Later zei ze zelf: „Ik de schrijfster van
De Negerhut? Nee, waarlijk niet. Het
werd mij ingegeven door de Heer zelf en
ik was niets dan een nederig instrument
in Zijn handen. Aan Hem alle lof en eer!"
Voor de publicatie in de „Era" ontving
de schrijfster een honorarium van 300
dollar. Het verhaal had ondertussen de
attentie getrokken van John Jewett, een
Bostons uitgever, die onmiddellijk een
bod deed om het in boekvorm te doen
verschijnen. Hij bood mevrouw Stowe de
helft van de onkosten wilde dragen. Deze
offerte werd door prof. Stowe geweigerd,
die zei, dat hij te arm wa6 om enig risico
te kunnen lopen; en tenslotte werd over
eengekomen, dat de auteur 10*/« zou ont
vangen van elk verkocht exemplaar: „Ik
hoop, dat de opbrengst zo groot wordt,
dat ik er een zijden japon voor kan ko
pen".
Er was geen reclame gemaakt voor het
boek; de critiek zweeg het dood, maar op
de dag van verschijning was alles in rep
en roer op de uitgeverij. Op die 20ste
maart 1852 was de eerste druk van 6000
exemplaren reeds aanstonds uitverkocht.
Binnen een week drukten drie grote per
sen 24 uur per dag aan Harriet's boek;
er waren 100 binders mee bezig; drie pa
pierfabrieken werkten alleen maar voor
Jewett. Het honorarium, dat Harriet
kreeg voor de verkoop in de eerste vier
maanden, was 10.300 dollar. Een jaar na
de verschijning waren er 305.000 exem
plaren verkocht en het boek werd nog
even hard gevraagd als in de eerste tijd.
Fantastisch succes
j)E NEGERHUT werd spoedig in een
tiental landen zonder dat er toe
stemming voor was gegeven nagedrukt;
het werd in evenveel talen vertaald. De
onderdrukte volkeren in Europa be
schouwden het boek als het hunne; zij
zagen er een schildering in van hun eigen
nood.
Op 15 april werd het zwijgen der critiek
verbroken. Op die dag wijdde het op één
na belangrijkste blad van New York „In
dependent", een bespreking van ander
halve kolom aan de Negerhut. De lezers
werden opgewekt het boek over de ge
hele wereld te verspreiden. De rest van
de pers sloot zich hierbij aan. Stuurde
Jewett een exemplaar naar een invloed
rijk man, dan betuigde deze hem daar
voor steeds zijn erkentelijkheid. Long
fellow oordeelde: „De Negerhut is een
van de grote triomfen in de annalen der
literatuurgeschiedenis; veel groter nog is
de triomf van zijn morele uitwerking".
Wittier schreef: „Tienduizend maal be
dankt voor uw onsterfelijk boek" en Jen
ny Lind eindigde een brief vol lof met
deze woorden: „Ik ben er zeker van, dat
Gods hand u ook verder zegenen zal".
Tot ieders verrassing kwam de eerste
aanval tegen het boek uit het noorden.
Harriet had begrepen, dat zij de zonde
der slavernij niet alleen op rekening der
zuidelijke staten kon schrijven, want de
katoenplantages leefden door de slaven
en hierin zat zeer veel geld uit het noor
den. De pleiter voor de belangen van deze
geldschieters werd het New Yorkse
„Journal of Commerce", dat eind mei zijn
zware geschut tegen de Negerhut begon
af te vuren. Redacteuren in het gehele
land kozen direct partij vóór of tegen
Harriet en er ontbrandde een felle pers
polemiek.
In het zuiden verboden
fOT OP DAT OGENBLIK was de Neger
hut alleen maar 'n polemisch boek ge
weest, dat zowel in het noorden als in
het zuiden vrij circuleerde en overal aan-
Klokkenverkoper of niet, ik schrijf
mör rustig deur wör. Ik gleuf niet as
dat de verslaggever van De Vallei, die
bezig is om een klokkespul te ver-
zaomele, der iets op teuge zal hebbe.
Hij mag dan wel bewere, asdat de
scheldnaom van de Rhenenaoren de
wereld ut mót, ik veur mijn mag daor
dan wel weer is een kirtie tegenover
stelle, asdak 'm mit ere draog. Enne
Kee en Hannes denke der krèk zo over.
Affijn, 't doet me goed, asdat 'r zo-
veul geld binnestroomt veur ut nije
kareljon in de Cunerao. Das teminste
weer is een héél ander geluid, dan we
de léste tijd gewend zijn te heure: van
niks doen en ruzie maoke. Die karel-
jonkommissie ziet blijkbaor toch wél
kans om wat te bereiken. De Rhene
naoren valle wel mee. Da ziede mör
weer. As der mór epn paor de leiding
nemen, dan komt de rest vanzellevers.
D'r mot aksie achter gezet worde. Niet
allenig as 'r een kareljon mot komme,
mör ök as ut d'r om gaot iets anders op
touw te zetten. Gleuf me mör, asdat ut
me goed doet as ouwe Rhenese, van die
suksesse van de kareljonkommisie ge-
heurd te hebben.
Lót ik nou nie vergête te schrijve,
asdak een brief heb gekregen van een
Rhenenaor. Hij schreef, asdat ie mit
aondacht ut stukkie van me ha gelêze
over al die arremoei. Hij was ut ruu-
rend mit me ins en hij had z'n eige ök
al is afgevraogd of de Rhenenaore aon
ut utstarreve waoren. Die Rhenenaor,
die me hét geschreven, warrekt hard
veur z'n vereniging, zo hard» asdat zijn
Kee al is tegen 'm ha gezeid, jong, schei
d'r toch mee ut, want ge krèg toch mör
stveur dank. Mör hij zet deur. En
zo'n vent is uit ut goeie hout gesnéje,
lotte we ut daor over ins zijn. Deur-
zette en nie omkijke, zo mot ut. Enne
dan is 'r wat te bereiken. Lot de boere
fnór dorse en de minse mör kletsen,
ze zegge toch noöit geen goeds van oew,
mör altijd iets slechts.
Nou mot ik toegeven, asdat ik zel-
levers nou bepaold ök nie van de
vriendelijkste dingen schrijf of zeg.
Mör daor heb ik netuurlik een bedoe
ling mee, affijn dat hebbie al lang be
grepen. Ik veur mijn zeg de dingen
mör liefst zo ongezoute meugelijk, op
dat iedereen ut kan begrijpe wat ik er
mee bedoel. Dat is geen kwetsie van
roddele, mör van hoop op een bétere
tijd.
Om een veurbeeld te nuume van de
léste daoge? Nou eh, onderandere de
hoop op de tijd, asdat de muziekver
eniging op elleke verjaordag van ut
Koninklijk Huis weer een rondgang
zulle maoke deur de stad! Of nog béter,
een stukkie speule in de tent.
Of eh, Hannes, hèdde gij soms ge-
marrekt, asdat 'r vléje weêk een vrij
dag meziek was op de verjaordag van
onze vroegere Vorstin? Wat zee ie, mot
daor ut feestkomité veur zurrege?
Ohehik heb noöit gewéte,
asdat de lui van ut feestkomité ök
al nöte kunne léze
De Klokkenverkoper.
hangers kreeg. Maar ineens werd het boek
in de zuidelijke staten verboden. Het
werd gevaarlijk een exemplaar te bezit
ten. Moeders in die staten begonnen hun
kinderen te vertellen, dat Harriet een
boze heks was. De schrijfster kreeg ano
nieme dreigbrieven, waarin zij werd uit
gemaakt voor de aanstichtster van de
slavenopstand.
Beide partijen begrepen thans, dat De
Negerhut niet zo maar een boek was,
maar de lont, die een van de pijlers der
republiek in de lucht kon laten vliegen.
De propaganda van Harriet had de haat
tussen de partijen aangewakkerd; de uit
barsting kon niet achterwege blijven.
Veertig jaar later schreef Kirk Monroe
over de plaats van De Negerhut in de
geschiedenis het volgende: „De afschaf
fing der slavernij kon niet door één mens
worden bewerkstelligd en dat werd zij
ook niet. Zij was het gevolg van de sa
menwerking van allerlei factorende
grootste en verst-strekkende invloed had
echter De Negerhut van Oom Tom, het
boek dat op drie na de grootste oplage
ter wereld bereikte".
Toen Harriet Beecher Stowe op 1 juli
1896. thans zestig jaar geleden, stierf,
rouwden duizenden negers. En ook dit
jaar hebben zij hun traditionele pelgrims
tocht naar het graf van hun beminde
voorvechtster gemaakt.
KAARTLEGGEN SOMS GEVAARLIJK
Een kaartlegster in de Duitse Oostzone
had in haar kaarten gelezen, dat enkele
jeugdigen maar naar het Westen moesten
vluchten. Voor deze adviezen werd haar
door de rechtbank te Köthen een gevan
genisstraf van twaalf maanden opgelegd.
m>4)Y wYvil
(10) Aram was maar «i te uiij, dat hij een reis
gezel had. De eenzaamheid begon hem reeds te
drukken. Maar Jaspo, zo had het boertje zichzelf
voorgesteld, was een druk prater, en hoewel al zijn
verhalen over de Barbadoren gingen en over de
wreedheden, die zij hadden bedreven, gaf het de
jonge krijger toch enige afleiding. Jaspo had niet
willen scheiden van zijn dorsvlegel. „Je kunt nooit
weten, hoe je zo'n dingetje nog eens nodig kunt
hebben," verkondigde hij. Nu Aram zijn baard kwijt
was, waardoor zijn uiterlijk minder schrikaanja
gend was geworden, viel het hun gemakkelijker
hier en daar berichten over de woeste horden der
Barbadoren te weten te komen. Zij schenen zich
rovend en plunderend naar het oosten terug te
trekken. Aram zette Jaspo voortdurend tot grotere
spoed aan. Met iedere dag groeide zijn angst. Reeds
tweemaal waren zij langs de overblijfselen van
vroegere burchten gekomen en het gezicht van deze
troosteloze ruïnes had een verlammende uitwerking
op de jonge krijger. Steeds bekender werd de om
geving. Af en toe kwamen zij groepen vluchtelingen
tegen en gretig^ondervroeg Aram hen naar nieuws
over zijn burcht. Doch de arme mensen schudden
vertwijfeld het hoofd. Zij kwamen uit het oosten
en waren dikwijls te versuft en te bang om te
spreken. Somber ging Aram verder. (Wordt verv.)
