Nieuwsblad voor Veenendaal Omstreken
Lichamen die niet
ontbinden
StNicolaas-verkoop
overtrof verwachtingen
I F. TAK
D Wereld
van WEEK-tot-WEEK
WONDER van WIEUWERD
Voor meer dan 10.000- aan prijzen
uitgereikt
Prijzen-vliegtuig verscheen toch boven
Veenendaal
WAAR IS
DE VALLEI-RIKS?
VERKEERSBRUG RHENEN STRIJDPUNT
VOOR BUSONDERNEMERS
Wist JU
1 -
^ee« kouds voeten meer2'!
30e jaargang
VRIJDAG 7 DECEMBER 1956
No. 93
Uitgave: „De Gelderse Vallei" Veenendaal
Verschijnt tweemaal per weck in: Stichts en Gelders Veenendaal, Amerongen, Eist, Rhenen, Achterberg, O verberg, De Haar, Kade, Maanderbuurt, Ederveen, Renswoude, Scherpenzeel
Byzantijus Koor naar
Veenendaal
Ter gelegenheid van jubileum
Ritmeester-koor
Bejaardencentrum
start in januari
Ondanks sterke wind
Binclingsavoiid
Nationale Reserve
Z.O.-Utrecht
AGENDA
Het klokluiden 111 de
Cimeratoreii
Kerstwijding in Cunerakerk
Voor het carillonfonds
Hi j is 20,- waard
N 222108
SCHERPENZEEL
„Bij het ouder worden"
Accordeonuitvoering „Juliana"
uit Utrecht
De afschuwelijke heining II
„Het witte legioen" in „Irene"
Assurantie-, Hypotheek- en
Woningbureau BROUWER,
Wie zal over de brug
komen
GUMMY
WARMWATERZAKKEN
Voor betere uurwerken
Redactie en administratie;
Parallelweg 10 Veenendaal
Telefoon K 8385-2023 - Girono. 5S3427
Redactie: W. F. ter Hoeven
Advertenties en abonnementen
kannen ook worden opgegeven bU
de agentschappen van „De Vallei" in
de plaatsen van verschijning
VALLEI
ADVERTENTIES
Advertentieprijs per mm 14 cent
Speciale contractprijzen op aanvraag
Minimum per advertentie 3,60
Rubriek Vraag en Aanbod 110
woorden 95 cent, elk woord meer
7 cent
Familieberichten 15 cent per mm
Abonnementsprijs 1,55 p. kwartaal
Losse nummers 10 cent
De Veenendaalse winkeliers kunnen
over het algemeen zeer tevreden zijn
met de Sint-Nicolaasverkoop. Ook de
gevoerde actie is zeer goed geslaagd.
Door de Veenendaalse winkeliersver
eniging werd in de Sint-Nicolaaspe-
riode voor meer dan f 10.000,aan
prijzen aan het winkelend publiek in
contanten uitbetaald. De laatste dagen
kwam men bonnen te kort, zodat men
noodbonnetjes moest uitgeven. Ook
hieruit kon worden afgeleid dat de
verkoop alle verwachtingen heeft over
troffen.
Ook deze noodbonnen hebben hun
waarde voor de kindervoorstelling,
welke op 2 januari a.s. gegeven wordt
in het verenigingsgebouw aan de
Eikenlaan. Men kan nog tot 15 decem
ber a.s. 200 van deze bonnen inleveren
voor het in ontvangst nemen van een
gratis toegangsbewijs voor deze kin
dermiddag. Deze bonnen behoeven niet
te worden opgeplakt, maar kunnen in
bundeltjes van 200 stuks afgegeven
worden aan het bureau van de Veenen-
Konden wij reeds eerder berichten
dat er plannen waren voor een con
cert van het Utrechts Byzantijns koor
in Veenendaal, thans is dan definitief
de datum hiervan vastgesteld, nl. op
7 februari a.s.
Zonder twijfel zal dit concert, dat ge
geven wordt ter gelegenheid van het
20-jarig bestaan van 't Ritmeester Man
nenkoor, door zeel vele liefhebbers van £en' "aantal" "prijzen zijnreeds bij de
winkeliers afgehaald, terwijl vermoe-
daalse winkeliersvereniging, Hoofd
straat 98 en bij de heer P. van de
Bovenkamp. Patrimoniumlaan 23. Men
ontvangt dan tegelijk het toegangsbe
wijs.
Voor de kinderen zal op 2 januari
het „Circus Harlekijn" opgevoerd wor
den van het Theaterbureau Carla Flinck
uit Den Haag.
In een geheel nieuw programma pre
senteert mr. Janno, o.a. Simpa, de aap,
Pipo, de kwajongen in zakformaat,
Barry en partner, koorddansers, Toby
Co., muzikale clowns, Truxa, het
wonderpaard. Janus Kruier, een man,
een kofferen nog wat, een wonder-
kok, enz. Een geheel paedagogisch ver
antwoord programma voor de jeugd.
Tijdens een dezer dagen gehouden
vergadering van het Stichtingsbestuur
Veenendaals Bejaardencentrum werd
nu definitief besloten dit centrum in
de eerste week van januari a.s. te
openen. Als tijdelijk gebouw voor deze
nieuwe instelling heeft men de be
schikking gekregen over gebouw „El-
theto" aan de Fluitersstraat.
Omtrent de wijze en de dag waarop
de officiële opening zal plaats vinden
kunnen nog geen bijzonderheden wor
den gegeven maar het ligt wel in de
bedoeling dit min of meer feestelijk te
doen.
BEKENDMAKING GEMEENTE EDE
Burgemeester en wethouders van Ede
brengen ter algemene kennis dat gelegen
heid zal worden gegeven tot kosteloze in
enting en herinenting tegen de pokken op
dinsdag 11 december 1956 te Ede, in het
gebouw van de Gemeentelijke Genees
kundige Dienst, Brouwerstraat 3, Ede, van
15.00 tot 16.00 uur.
Het is dringend gewenst, dat de ouders
het trouwboekje meebrengen.
Woensdagmiddag even na half drie
verscheen het prijzen-vliegtuig van de
Veenendaalse winkeliersvereniging
„Handel en Nyverheid" boven Veenen
daal, om een aantal prijzennummers
uit te werpen. De weersomstandigheden
waren niet veel beter dan zaterdag
middag, toen de tocht uitgesteld moest
worden. Alleen was het nu niet nevelig,
zodat de piloot voldoende zicht had.
De vrij sterke wind deed de kaarten
ver wegwaaien, waar de piloot overi
gens rekening mee hield. Hij kon van
uit zijn vliegtuig waarnemen, dat de
mensen achter de kaarten aanholden,
zodra zij de begane grond naderden.
zang met ongeduld worden tegemoet-
gezien. Dit koor n.l. bestaat uit 28 zan
gers, die zonder uitzondering over een
verrassend stemgeluid en verbazing
wekkende zangtechniek beschikken.
Het klankvolume van dit koor is van
een bijzondere schoonheid. Onder lei
ding van de dirigent dr. Myraslaro
Antonowitsz heeft het Byzantijns koor
op concert-reizen in binnen- en buiten
land steeds weer stormachtig enthou
siasme geoogst. Er werd o.m. gecon
certeerd m Purijay Brussel, Luik, Lille,
Straatsburg, Zwitserland en Engeland.
Voor leden van de plaatselijke com
missies en de vrijwilligers van de ver
schillende reserve-diensten van „Steun
Wettig Gezag" te Amerongen, Rens
woude, Rhenen en Veenendaal wordt op
17 december a.s. in het gebouw 't Tref
punt te Veenendaal een bindingsavond
georganiseerd.
Er zal een zeer interessant programma
worden geboden door het amusements-
gezelschep „Het Carrousselcabaret",
o.l.v. Gert Kommer.
dat ook de zeer velen van buiten,
die op de avonden voor Sint-Nicolaas in
Veenendaal hun inkopen hebben gedaan
zeer enthousiast waren over de gezellige
en zelfs wat feestelijke drukte in de win
kelstraten hier?
dat deze gezellige Sint-Nicolaas-
drukte zich dinsdagavond ook uitstrekte
tot de verlichte kramenrijen op de Markt?
dat deze week voor het eerst ook
de vrijgekomen ruimte bij de kerk boven
aan de Markt door een aantal kraamhou-
ders in gebruik genomen werd?
dat bij het ter perse gaan van dit
nummer nog niet bekend was op welke
wijze de' officiële opening van de nieuwe
Kerkewijk, morgenmiddag, eigenlijk zal
worden verricht?
dat de ledenwerfactie van het Vee
nendaalse Rode Kruis alle verwachtingen
overtreft?
dat het aantal nieuwe leden name
lijk de 750 reeds heeft overschreden?
dat het totaal aantal leden in Vee
nendaal hierdoor op bijna 1800 is ge
komen?
dat er nog meer worden verwacht
in de week welke de actie nog voort
duurt?
dat de activiteit van het Rode Kruis
in het zo zwaar getroffen Hongarije wel
niet vreemd zal. zijn?
dat het grotere aantal aanmeldin
gen van de laatste maand voor de Natio
nale Reserve in Veenendaal en omliggen
de plaatsen evenmin vreemd is aan de
ontwikkelingen in Hongarije?
I HllMl IMIIIMIINIM 111111(111111
Zaterdag 8 december
(Nabij Stationsplein) 3.30 uur, of-
ficiële opening van „nieuwe" Ker-
kewijk. If
Donderdag 13 december
(In geb. „Rehoboth" Dijkstraat)
7.30 uur, ds. J. Bakker van Neder-
hardinxveld spreekt op uitnodi- |i
ging jongelingsvereniging „Imma- II
nuël". H
(In Chr. Ger. Kerk, Hoofdstraat) ff
7.30 uur, ds. Nieuwenhuijze van
Amsterdam spreekt op uitnodi- |1
ging van Jongelingsvereniging i!
„Ora et Labora". |l
Maandag 17 december
(In geb. ,,'t Trefpunt") Bindings- ff
avond Nationale Reserve uit Amc- II
rongen, Renswoude, Rhenen en
Veenendaal. 1|
I Dinsdag 18 december
(In geb. Eikenlaan) uitvoering
Weihnachts-oratorium door Chr. |1
Oratorium Vereniging o.l.v. Gijs- if
I bert van Zanten.
I Luxor Theater
I Van vrijdag t.m. maandag de film fl
„Gevaarlijk spel" en van dinsdag |f
J t.m. donderdag „Ik was een Ame-
rikaans spionne".
BROMFIETSER VERONGELUKT?
Door totnogtoe onbekende oorzaak is in
de nacht van donderdag op vrijdag op de
Kerkewijk een bromfietser komen te val
len. Hij werd door de politie gevonden.
Waarschijnlijk heeft de ongelukkige
„brommer" een schedelbasis-fractuur op
gelopen.
BROMFIETSER CONTRA
VOETGANGER
Gisteravond tegen omstreeks half elf
vond op het Zwaaiplein een aanrijding
plaats tussen een voetganger en een
bromfietser.
De bromfietser, die de schuldige was,
werd met een hoofdwond naar het Julia-
naziekenhuis overgebracht en na daar te
zijn verbonden weer naar huis vervoerd.
De bromfiets werd licht beschadigd.
Ver voor de oorlog was het in Rhenen
gebruikelijk dat de klok in de Cunera-
toren werd geluid, wanneer er een be
grafenisstoet onderweg was van het sterf
huis naar de begraafplaats. Die éne klok
met zijn monotone geluid, bracht de be
volking onder de indruft van het gebeu
ren. Niet alleen dat deze éne klok een
monotoon geluid voortbrengt, maar bo
vendien wordt het, nadat men het even
tjes aangehoord heeft, een somber geluid.
Nu we in de toren drie klokken hebben
hangen voor het luiden, die alle op een
andere wijze zijn gestemd, doch tezamen
een vrolijk geluid voortbrengen, vindt er
toch iedere zondag een begrafenis plaats
in Rhenen.
We bedoelen daarmee, dat men iedere
zondag op vaste tijden vóór de aanvang
van de kerkdiensten, het klokgelui kan
horen, wat monotoon klinkt en wat ieder
een in een sombere stemming moet
brengen.
De drie klokken worden alleen maar
„getrokken" op hoogtijdagen, zoals Pasen
en Pinksteren, Kerstmis en op nationale
feestdagen.
We horen al iemand de opmerking ma
ken: is een zondag dan geen hoogtijdag?
Inderdaad is dat het geval, maar bij de
genen, die de zorg voor het luiden van
de Cuneraklokken hebben, schijnt dat niet
het geval te zijn.
We spreken de wens uit, dat hierin nu
eens spoedig verandering mag komen en
dat voortaan de drie klokken tegelijk
zullen worden geluid, opdat zij hun vro
lijke klanken over Rhenens dreven kun
nen uitstorten, als symbool van een hoog
staand gebeuren, zoals ook telkens de
zondag weer is.
Het zou te betreuren zijn, wanneer de
twee klokken van een andere stemming
dan die welke nu alleen wordt geluid,
zouden vergaan zonder dat zij volledig
tot hun recht waren gekomen.
De opschriften op deze klokken luiden:
„Na woest geweld uit puin herboren,
Stijgt blijde klank uit deze toren" enz.
Laat die blijde klank dan ook iedere
zondag horen!
Op tweede Kerstdag hoopt de zangver
eniging „Eben Haëzer" medewerking te
verlenen aan een Kerstbijeenkomst.
De actie, gehouden onder de Rhenense
ingezetenen door de gezamenlijke koop
lieden van de donderdagse warenmarkt
op het Fred. v. d. Paltshof ten bate van
de stichting carillonfonds Cuneratoren,
heeft 64,— opgebracht.
delijk nog een aantal vinders van deze
kaarten aan het zoeken is in welke
etalage hun nummer ligt. En natuur
lijk moet men er rekening mee houden,
dat hier of daar nog een kaart op een
dak of in een boom ligt.
De VALLEI-RIKS van de vorige week
welke werd uitgegeven by het Dames
modehuis F. van den Bosch in de
Hoofdstraat te Veenendaal, werd weer
niet gevonden. Hierdoor is de waarde
van de nieuwe VALLEI-RIKS weer
met 2,50 gestegen en is deze nieuwe
riks inmiddels al twintig gulden waard
geworden. Het nummer van de nieuwe
VALLEI-RIKS, welke één dezer da
gen weer in het verspreidingsgebied
van ons blad zal worden uitgegeven, is
Het is ook nu, om het zoeken te ver
gemakkelijken, weer een riks met een
roodgedrukt nummer, dus tevens een
rijksdaalder van de oude serie met de
beeltenis van Prinses Wilhelmina erop.
Kijkt u deze week daarom goed uit
naar de rijksdaalder met het rode
nummer N 222108, want dat is deze
week de VALLEI-RIKS. Indien u deze
riks vóór a.s. donderdagmiddag 12 uur
aan het bureau van ons blad kunt
tonen, wordt u de vinderspremie di
rect in contanten uitbetaald. Deze vin
derspremie bedraagt thans dus 17,50.
ZWARE MATERIELE SCHADE
BIJ AANRIJDING
Dinsdagavond vond op de Kerkewijk
ter hoogte van de J. G. Sandbrinkstraat
een aanrijding plaats tussen twee per
sonenauto's. De bestuurder van de ene
auto, de heer Z. uit Veenendaal, ver
leende aan de andere auto, afkomstig
uit Arnhem geen voorrang.
De Arnhemmer moest met een shock
naar zijn woonplaats worden vervoerd.
Beide wagens liepen zware materiële
schade op.
Donderdagavond hield de Chr. Vrou
wenbond de maandelijkse vergadering
in de zaal achter de Ned. Herv. Kerk
onder leiding van de presidente, me
vrouw Van de Linde. Het woord werd
gevoerd door mej. Hoekendijk uit
Heemstede, die sprak over „Bij het
ouder worden". Het ouder worden is
voor ieder niet altijd even gemakkelijk,
aldus spreekster, doch wat noemt men
oud tegenwoordig? Een meisje van 29
jaar beweerde eens al oud te zijn. Zo
heeft iedere periode van tien jaar z'n
moeilijkheden. Veel wordt er gepraat
over anderen en over de tegenwoordige
toestand, doch waarom zouden wij niet
eens praten over de toekomst, die ons
wacht. Wat wordt de ene mens heel
ander oud dan de andere. Met vele
voorbeelden uit haar praktijk verduide
lijkte mej. Hoekendijk haar uiteen
zetting. Het kan een kleinigheid zijn
waarmede men een ander kan troosten,
bijvoorbeeld een blinde wat voorlezen.
Hoe aardig kan het soms niet zijn om
met oude mensen te praten. Hun ge
dachten zitten niet meer zo vol van de
toekomst, zij zijn niet zo gejaagd en
kunnen rustig luisteren. Heel moeilijk
is het bij het ouder worden de minste
tfe zijn, niet teggenstaande de oudjes
het soms het beste weten.
Na de pauze was er gelegenheid tot
het stellen van vragen. Het Reisfeest
wordt op 0 december gehouden in het
verenigingsgebouw aan de Molenweg.
De grenspaal welke op de Ker
kewijk in Veenendaal de ge
meentelijke scheiding aangeeft
tussen Rhenen en Veenendaal,
en dus in deze dagen van an
nexatieplannen weer belangrijk
aan betekenis heeft gewonnen,
staat er juist nu eigenlijk maar
erg on-officieel, om niet te zeg
gen zielig, bij. Met het brok
kelig voetstuk en al is hy daar
tijdens de herstratingswerk-
zaamheden zo schijnbaar ach
teloos aan de kant van de weg -
neergezet.
Al lijkt de paal nu veel groter,
slungelig groot zelfs (misschien
een bewijs van zijn bijzondere
positie van thans) toch geeft
het feit dat hy los boven de
grond staat ook weer een in
druk van zijn tegenwoordige
onzekere situatie.
Waarschijnlijk zal de paal eerst
weer worden ingegraven en vaste voet in
de grond krijgen nadat de gemeentegrens
straks zij het slechts enkele honderden
meters in de richting van Rhenen is
verlegd. Op de huidige grenslijn is er na
de herstrating van de Kerkewijk ten
minste geen plekje meer voor hem over
gebleven.
Zo kan ook een dood stuk steen nog boek
delen spreken
Zaterdagavond 15 december geeft de
bekende accordeonvereniging „Juliana"
uit Utrecht een jubileumuitvoering in de
Sociëteit. Conferencier is Ben Staal. De
zaal is open 7.30 uur; aanvang 8.15 uur.
SINT-NICOLAAS BIJ KINDEREN VAN
HET N.V.V.
Zaterdagmiddag waren een 240 kin
deren van leden van het N.V.V. en de
P.v.d.A. in de gemeentelijke eierhal aan
wezig bij het bezoek van Sint-Nicolaas.
„Caecilia" zorgde voor de muzikale op
luistering. Toen de kindervriend binnen
kwam werd hij luid toegezongen. De
Sint riep vele kinderen naar voren en
deelde berispingen en pluimpjes uit. Ook
giflg hij de hal rond om de talrijke kin
deren een hand te geven. Verder kregen
de kinderen chocolademelk en de film
dienst van het N.V.V. bracht een leuke
teken- en speelfilm. Aan het slot kregen
alle kinderen een prachtig cadeau en
snoepgoed.
Enkele dagen geleden maakten wij mel
ding van het feit, dat er langs het spoor
wegravijn, waardoor de nieuwe noord-
zuidverbinding is aangelegd, een heining
werd geplaatst van bonenstaken met
prikkeldraad.
Van bevoegde zijde deelt men ons thans
mede, dat dit moet worden gezien als een
tijdelijke maatregel, want dat er zo
gauw als dit mogelijk is over de gehele
lengte een ligusterhaag zal worden ge
plant.
De toneelgroep van „Eben Haëzer"
brengt zaterdag 15 december in gebouw
„Irene" het toneelspel in drie bedrijven
van Maarten van Vught, getiteld „Het
Witte Legioen". De avond zou al eerder
zijn gehouden, doch werd in verband met
de Hongaarse kwestie uitgesteld.
NUTSSPAARBANK RHENEN
In de maand november werd aan spaar
gelden ingelegd 49.367.18 en terugbe
taald 66.467,93.
Alle verzekeringen
Hypotheken
Verkoop vaste goederen
Woningbehecr
Taxaties
beëdigd als makelaar en taxateur
Veenendaal - Kanaal weg 2 - Tel. 2918
De commissie vergunningen perso
nenvervoer staat voor een ingewikkel
de zaak. De oorzaak hiervan is de
nieuwe verkeersbrug-in-wording over
de Rijn bij Rhenen. En hoewel de brug
zelfs nog lang niet klaar is, staan de
verschillende busondernemers, zeven in
getal, nu al te dringen om er straks
overheen te kunnen.
In Arnhem heeft de genoemde com
missie een zitting aan het probleem ge
wijd. Er werden verzoeken en aanvra
gen behandeld van de ETAO, de firma
Van Ballegoyen, N.V. Onze Tram en de
Autobusonderneming Velox, alsmede
diverse bezwaarschriften van onder
meer de Nederlandse Spoorwegen, de
NBM, Zuid-Ooster, Velox en ETAO.
De Tielse Autobus Onderneming
voert aan het meeste recht te hebben
op de verbinding Rhenen-Kesteren-
Tiel. De Tielse bussen rijden immers al
naar Rhenen via de veerpont met alle
ongemakken van dien.
En nu komt er een brug, een veel ge
makkelijker verbinding dus, en nu ko
men er plotseling allerlei andere lief
hebbers opdagen. Ondernemers, die zich
tijdens het gierpont-tijdvak angstvallig
afzijdig hebben gehouden.
Het kerkhofje*®»
van Wieuwerd
is slechts op
enkele meters
afstand van
de wonder
baarlijke graf
kelder. Hier
gebeurt echter
niets byzon-
ders.
In de kelder van het oude kerkje
liggen vier mummies: lijken, die er een
paar honderd jaar geleden zijn bijgezet
en die nog gaaf zijn. Mummies, waar
van menig befaamd archaeoloog heeft
verklaard, dat ze mooier zijn dan de
beroemde mummies in het land van
Egypte.
Een handjevol huisjes, een oud kerkje
en wat bomen, dat is Wieuwerd. Uit de
verte lijkt het een speelgoeddorpje, dat
de engelen bij hun vlucht over het
mooie Friese land naar beneden hebben
laten tuimelen en dat daar nu ligt,
ergens tussen Leeuwarden en Stavoren,
vergeten en schijnbaar zonder dat ie
mand er ooit naar omkijkt. Wat zou
men ook zoeken in Wieuwerd? Wie er
echter de moeite van de reis voor over
heeft om het antwoord op die vraag te
avonturen, zal naar huis terugkeren,
voorzien van een sterk verhaal, dat
bedenkelijk lijkt op een aprilmop en
waarvoor menigeen ongelovig de schou
ders zal ophalen. Nochtans is het sterke
verhaal van Wieuwerd klinkklare waar
heid.
Wie enkele jaren geleden naar Wieu
werd kwam om de lijken te zien en
hun geschiedenis te horen, werd er
vriendelijk ontvangen door een vrouw
tje van om en nabij de honderd jaar.
Het was de weduwe Jelle Bakker, die
de wljdse titel' droeg /an concierge der
kerk en die zorgde voor het onderhoud
van de kelder. Dat stokoude vrouwtje
met haar glundere oogjes achter de
ijzeren brilletjes, het Friese kantmutsje
op het ronde, verschrompelde gezicht
kon boeiend vertellen van Wieuwerd
en van de geschiedenis der lijken. Daar
ging ze mee om alsof het oude be
kenden waren. Ja, ze stofte ze zorg
vuldig af in de schoonmaaktijd. De
weduwe Jelle Bakker is dood en haar
taak is overgenomen door een man, die
slager van zijn beroep is en het als een
hoge eer beschouwt het wonder van
Wieuwerd onder zijn hoede te mogen
hebben.
UIT OUDE FOLIANTEN
Eens behoorde de terp van Wieuwerd
tot de meer dan 500 woonheuvels, die
over de Friese kleistreken verspreid
lagen en dateren uit omstreeks 100 na
Christus. In het midden der vorige
eeuw werd de terp afgegraven.
Vanaf Schiphol
zyn de Ameri
kaanse commissie
en Nederlandse
experts voor de
bergingswerk
zaamheden in het
Suezkanaal naar
Cairo vertrokken.
Voor het vertrek
had de leider der
der Amerikanen,
Genaraal H. A.
Wheeler, een on
derhoud met de
Nederlandse ber
gingsexperts.
in diverse prijzen.
Hoofdstraat 106 - Telefoon 2576
VEENENDAAL
LIEFDE OF KOU? Tot nu
toe ging het verhaal, dat de ont
dekker van de penicilline, Fle
ming, zijn ontdekking te dan
ken had aan een verpleegster,
die liefdessmart voelde en daar
om huilde, waarbij haar tranen
vielen op een microbenkweeksel
in het laboratorium. De micro
ben stierven en dit zou voor de
doctor aanleiding zijn geweest
om die tranen eens te onder
zoeken. De Franse schrijver An-
dré Ivlaurois, die gegevens ver
zamelt voor eer boek over de
ontdekker van de penicilline,
zegt nu, dat de aanleiding geen
tranen waren maar speeksel, en
wel het speeksel van dokter
Fleming zelf, die verkouden
was, geen zakdoek bij de hand
had en toen op het microben
kweeksel kwijlde. De microben
stierven en dat was aanleiding
voor hem on; zyn speeksel te
gaan onderzoeken
SCHOONHEIDSLAMP. De
„lamp der schoonheid" een
nieuwe vinding gaat de da
mes in staat stellen hun volle
dige schoonheid ook te tonen
als „het licht dat niet liegt" (het
zonlicht) niet tot hun beschik
king is.
Tot nu toe was er alleen de
blauwe lamp, die wel een wit
licht geeft, maar toch bU lange
na niet het daglicht kan evena
ren, integendeel: te scherp laat
dit licht de vormen van het ge
laat uitkomen en vervalst het de
kleuren van de make-up. De
nieuwe lamp echter geeft een
lichtstreling op de huid, die de
kleuren niet aantast en het ge
laat op alle uren van dag en
nacht een natuurlijke frisheid
verleent „als wandelde men in
het zonlicht".
STER. Een Amerikaanse
filmster heeft haar chauffeur
ontslagen omdat de goede (maar
zoals nu blijkt naieve) man zich
erop had beroemd al dertig jaar
in haar dienst te zijn.
KUS. Bij een wielerwedstrijd
in Spanje werden aan de over
winnaar door een jong meisje
bloemen aangeboden. Zoals te
doen gebruikelijk dankte de
jongeman "met een bescheiden
kusje op de wang van het meis
je. Vijf minuten later zat. hij in
de gevangenis, omdatde va
der niet goed vond dat zijn
dochter in het publiek werd ge
kust. Eerst na veel praten lukte
het de wielerofficials de vader
ervan te overtuigen dat de ren
ner geen enkele „kwade" be
doeling had gehad en kon hij
weer in vrijheid worden gesteld.
STER. „Bent u verliefd op
een Hollywoodse ster?" vraagt
'n Amerikaans huwelijksbureau
In zyn nieuwste publicatie,
„wendt u dan tot ons. Wij ver
schaffen u een goed gelijkende
dubbclganger(ster), die bereid is
met u te trouwen."
KLAGER. De maharadja van
Jaipur in India beklaagt zich
dat hij nog slechts vier olifan
ten bezit en moet zien rond te
komen van een jaarrente van
1.180.000 gulden, en dat hij daar
om heeft moeten besluiten een
van zijn vier paleizen als luxe
hotel te gaan exploiteren.
Wie zou er niet klagen in zijn
geval?
HAAR. In Amerika voor
spelt men voor 1957 een kapsel
mode, waarbij het haar aan
beide kanten van de scheiding
- die in het midden zal lopen -
verschillend van kleur zal zijn.
Men vermeldt niet of men hier
het oog heeft op de dames- dan
wel de herenmode
GELUKKIGE JEUGD. Bij
examens aan de rechtsfaculteit
te Rennes bleek dat dertig van
de leerlingen de naam „Hitier"
niet konden spellen.
Waren wij zo gelukkig!
HYPNOSE. De Australische
zwemsters, die de laatste tijd
wereldrecords aan de lopende
band verbeteren, trainen zo in
tensief dat men gerust kan zeg
gen dat ze in het water leven
en eten. Tot hun successen
schijnt verder niet weinig bij te
dragen, dat hun trainer Frank
Guthrie hen voor en na de wed
strijd onder hypnose brengt. Er
vóór om hen van nerveusiteit te
bevrijden, erna om gemakkelij
ker hun vermoeidheid te boven
te komen.
Wijze mensen - wijze woorden
Door hun leugens vormen
de Nederlanders een rookgor
dijn om hun ondergrondse akti-
viteiten te verbergen (Indone
sisch woordvoerder).
Mocht een werkelijke oorlog
uitbreken, dan wordt de een
heid van de westelijke wereld
op een zware proef gesteld (Alg.
Handelsblad.)
Deze politle-heer Koppejan
zegt, dat men 20 km. Amster
damse grachten best kan dam
pen, daar men dan nog 60 km
overhoudt (Alg. Handelsblad.)
Weer is er gelegenheid te
tonen dat men tenminste iets
zou willen. Maar wil men iets?
En kan men wel iets? (Zutfens
Dagblad).
Ons heelal is als een pulse
rend hart, dat beurtelings uitzet
en inkrimpt (prof. dr. Zandstra).
Tot de kostbaarheden, die daarbij te
voorschijn kwamen, behoort een goud
schat van 39 sieraden, in hoofdzaak
deel uitmakend van een zeldzaam rijk
halssnoer, terwijl er bovendien een
halve gouden mantelspang werd ge
vonden, die om zijn kunstvolle bewer
king een unicum ter wereld is. De
goudvondst van Wieuwerd geniet in
oudheidkundige kringen wereldver
maardheid en behoort tot de kostbaar
ste bezittingen van het Rijksmuseum
van Oudheden te Leiden.
Uit een en ander valt af te leiden,
dat het vandaag de dag zo pietepeute
rige Wieuwerd eens een welvarend
dorp moet zijn geweest. De gerucht
makende ontdekking van de grafkelder
ontrukte het dorpje in 1765 aan de ver
getelheid. Sindsdien is Wieuwerd tot
ver buiten onze landsgrenzen bekend.
Gemiddeld komen jaarlijks ongeveer
2000 mensen de grafkelder bezoeken en
de lijvige registers bevatten de namen
van vele wereldbekende geleerden.
De kerk van Wieuwerd dateert van
omstreeks 1200. De grafkelder die
vermoedelijk in 1609 is gebouwd be
vindt zich onder een verhoogde vloer
in het koor. De lijken zijn vermoede
lijk de lichamen van het roemruchte
Friese adelijke geslacht van Walta van
Juckema.
DE LABADZSft'EX
Even merkwaardig als de historie
van Wieuwerd en zijn grafkelder, even
merkwaardig is ook de geschiedenis
van de communitische secte der Laba-
disten in de 17e eeuw, genoemd naar
haar stichter Jean de Labadie. De Wal-
ta's waren bij deze gemeenschap nauw
betrokken, de secte had haar hoofd
kwartier op het Waltaslot en noemde
zich met de wijdse naar: de Gerefor
meerde en van de wereld afgescheiden
gemeente. Wie toetrad had geen eigen
dom meer. Alle kleding, huisraad en
geld der nieuwe leden van de gemeente
werd door de zgn. herders in ontvangst
genomen. Bezittingen elders werden te
gelde gemaakt en de opbrengst aan het
beheer der gemeente overgegeven.
Ieder gezin had zijn woning, doch alle
kamers moesten steeds toegankelijk
blijven voor de zgn. opzieners in naam
der herders.
De kleding was hoogst eenvoudig.
Alle tooi werd geweerd. Kantwerk,
linten en strikken waren uit den boze.
Had iemand sieraden, dan mochten
deze zelfs niet worden verkocht. Men
wilde daarmee voorkomen, dat anderen
tot ijdelheid kwamen. De herders gaven
elk der leden werk. Men at aan één
tafel. Het aantal Labadisten bedroeg
in de bloeitijd, dat was omstreeks 1680.
ongeveer 400 personen.
IN DE GRAFKELDER
Om nu weer terug te keren tot de
grafkelder, daar ligt o.a. begraven Anna
Maria Schuurman, een vrouw die des
tijds om haar geleerdheid en kunstzin'
berc rrd was. Zij stierf in 1678. Zij
werd gebalsc-md. Maar ook de niet ge
balsemde lijken zijn gaaf. Zij zijn alle
uitgedroogd en wegen slechts enkele
kilo's. Timmerlieden, die in de kerk
herstelwerkzaamheden verrichtten,
vonden in 1765 elf houten lijkkisten,
•d'c op schragen stonden en er als
nieuw uitzagen. De lijken zelf waren
gaaf en ongeschonden. Ook net linnen,
waarmee de kisten waren bekleed en de
doodskleren der lijken waren nog in
goede staat. In 1864 waren er nog
slechts vijf lijken ever en deze dragen
nog hoofdhaar, windsels en doeken.
Thans zijn er nog slechts vier.
Onderzoekers zijn van mening, dat in
het kerkgebouw radiumactieve stralen
het bederf weren. Ook de kisten in de
graven nabij de Kerk schijnen twee
maal langer in goede staat te blijven
dan elders. Er schijnen uit de bodem
bederfwerende gassen op te stijgen....
Zo vond men in 1558 een geheel gave
dode spreeuw in de windladen van het
orgel. Latere onderzoekers hebben ech
ter verklaard, dat dit niets bijzonders is.
Bij opening ontdekte men in een der
kisten een prachtig kunstgebit, waar
van de tanden en kiezen alle uit een
stuk been zijn vervaardigd.
In 1848 heeft men in de kelder ver
schillende proeven genomen met een
dode haas, vlees en vet. Het resultaat
was, dat volgens de onderzoeker dr.
Ledder de eeuwige wet der ontbin
ding te Wieuwerd de hoogst belang
rijke uitzondering laat zien, dat zij
slechts zeer langzaam voortgaat, zodat
men een voortdurend bestaan zou dur
ven aannemen. Uiteindelijk echter zal
ook te Wieuwerd het Schriftwoord
worden bevestigd: „Stof zijt gij en tot
stof zult gij wederkeren."
