DE VALLEI
Het laatste verweer
tegen grenswijzigingen
r
KOPZIEKTE EN SPORENELEMENTEN
RHENEN
AMERONGEN
LEERSUM
OVERBERG
Voor de Jeugd
LUNTEREN
SCHERPENZEEL
van
Veenendaal se CBTB
ondersteunde actie
Landbouwschap
Interessante vergadering
Winkeliersvereniging
Goede zang- en toneelavond
van „O.B.K."
Elektrische schrikdraden
Ingekomen en
vertrokken
Rhenen
Leersum
Voorlichting van „Veilig Verkeer**
r>>-
x
Grootvader „zag ze
vliegen"
Interessante lezing in Woudenberg
Commissie voor gezamenlijk
onderzoek in Gelderse Vallei
Groter omzet maar minder
winst voor de coöperatie
Officiële
bekendmaking
ARAM
(Vervolg van pagina 1)
Het gemeentebestuur van Renswoude
heeft voorgesteld ter compensatie De
Haspel bij Renswoude te trekken,
maar, aldus burgemeester Bakker, De
Haspel vormt een geheel met Veenen-
daal en is ook geheel op deze plaats
georiënteerd.
De belangrijkste bezwaren van bur
gemeester Bakker betroffen de grens
wijziging met Rhenen. De bewoners
van de Cuneraweg zijn geheel op Vee-
nendaal georiënteerd: cultureel, sociaal
en kerkelijk. Het Juliana ziekenhuis is
eigenlijk een Veenendaals ziekenhuis.
De inwoners van Veenendaal brachten
185.000 gulden voor dit ziekenhuis bij
een. Ook het Bergbad is Veenendaals
eigendom en er wordt door Veenen-
dalers gezwommen. Verder heeft Vee
nendaal behoefte aan ruimte voor een
villawijk en recreatie. Het aangren
zend gebied van Rhenen is hiervoor
bij uitstek geschikt. De nu voorgestelde
wijziging met Rhenen is zo miniem en
van weinig betekenis, dat latere ge
slachten ons zullen veroordelen. Ook
verwachtte spreker dat de in uitvoe
ring komende grenswijziging wel spoe
dig door een tweede gevolgd zal moe
ten worden. In het rapport van de
commissie wordt bij het vaststellen van
de grens met Rhenen gesproken over
grenzen van grootgrondbezit. Nu ech
ter wordt de grens getrokken dwars
over en door kleine percelen.
VEENENDALERS IN RHENEN
VAN HARTE WELKOM
In antwoord op wat burgemeester
Bakker van Veenendaal gezegd had
merkte de burgemeester van Rhenen,
mr. L. H. N. M. Bosch ridder van Ro
senthal, op dat misschien kinderen van
de bewoners aan de Cuneraweg in
Veenendaal werken. Kerkelijk is men
niet op Veenendaal aangewezen aan
gezien het Veeneind een eigen kerkje
nodig heeft. Veenendaal is geen agrari
sche gemeente en de boerderijtjes
welke bij deze gemeente getrokken
zullen worden zullen dit bemerken.
Het ziekenhuis beschouwt deze bur
gemeester als een streekziekenhuis.
Veenendaal bezit dan geen recreatie
terrein, zo zegt Rhenens eerste burger
tenslotte, maar de Veenendalers zijn
in onze bossen e.d. van harte welkom.
DE KLOMP EN EDERVEEN BIJ
RENSWOUDE
De gemeente Renswoude is bij deze
grenswijziging het meest gedupeerd, zo
begon burgemeester J. A. Hosang van
Renswoude zijn pleidooi. Dat men on
ze tegenwerpingen en bezwaren zon
der meer en zonder beantwoording
naast zich heeft neergelegd is voor de
toekomst van Renswoude verontrus
tend. Verder zijn wij teleurgesteld om
de behandeling.
Wij moeten grote gebieden afstaan
aan Veenendaal en Scherpenzeel en
dat op een wijze en in een mate dat,
wanneer hiertegenover geen compen
satie komt voor het verlies van in
komsten (de bioscoop op de Vendelse-
weg: ƒ23.000,per jaar) en inwoners
en grondgebied in de vorm van Eder-
veen en De Klomp, waarvan vele be
woners zich tot Renswoude voelen aan
getrokken en een deel van de gemeen
te Amerongen, wij nimmer in de voor
gestelde grenswijziging zullen toestem
men. Verder bezag de burgemeester
het grillige verloop van de nieuwe
grens. De grens Veenendaal-Ede kan
niet tot aan de spoorlijn en die met
Renswoude weer wel. Veenendaal heeft
behoefte aan meer ruimte maar met
Scherpenzeel is dit absoluut niet het
geval. In het bestaande gebied heeft
men volop gelegenheid tot uitbreiding.
Verder zullen door deze grenswijziging
vele boeren nu in de provincie Gelder
land komen en zich moeten overscha
kelen op andere controle-stations voor
vee en andere landbouwinstanties en
verenigingen. Ook zullen zij nu verre
reizen als naar Arnhem moeten maken
waar zij nu in 't nabij gelegen Utrecht
terecht kunnen. Burgemeester Hosang
sluit deze met zeer veel nadruk uitge
sproken argumenten met het aanbie
den van de tekst van het gesproken
woord, versierd met het wapen van
Renswoude.
WOUDENBERG-SCHERPENZEEL
De burgemeester van Scherpenzeel,
mr. C. P. Hoytema van Konijnenburg,
zei het eens te kunnen zijn met de in
zichten van de grenswijzigingscommis
sie en is van oordeel dat het gebied
van Renswoude aan Scherpenzeel toe
gewezen ook inderdaad op Scherpenzeel
is georiënteerd, zo ook voor wat be
treft het gebied dat volgens het ont
werp van Woudenberg naar Scherpen
zeel zal overgaan. De pogingen van de
raden van Renswoude en Woudenberg
om elders compensatie te zoeken zijn
moeilijk vol te houden. De oppervlakte
van de drie boerderijen welke Rens
woude terug vraagt is even groot als
het gebied dat van Renswoude naar
Scherpenzeel zal over gaan. Het voor
stel van Woudenberg om in het weste
lijk deel van Scherpenzeel compensatie
te geven gaat evenmin op. Wouden
berg zegt uit het te annexeren gebied
jaarlijks een bedrag van ƒ45.000,aan
inkomsten te hebben ontvangen, maar
gezien het verzorgingspeil van het om
streden gebied zou men dit niet zeggen.
Veeleer krijgt men de indruk dat het
door Scherpenzeel te annexeren gebied
voor Woudenberg een wingewest is
geweest.
WOUDENBERG VERLIEST 1/7
DEEL VAN INWONERS
De heer J. A. Hosang kreeg hierna
weer het woord, nu als burgemeester
van de gemeente Woudenberg. Door de
grenswijzigingen met Scherpenzeel zal
Woudenberg 1/7 deel van zijn bevolking
verliezen en het inwonertal terugge
bracht tot 4000. Een grens blijft altijd
grillig. Hoe men deze ook legt. Scher
penzeel heeft aan deze wijziging niet
de minste behoefte. Woudenberg ver
liest het in het omstreden gebied ge
dachte industrieterrein. Ook hieraan
heeft Scherpenzeel geen behoefte.
Woudenberg heeft hiervoor elders in
de gemeente vrijwel geen terrein meer
beschikbaar. Wij krijgen sterk de in
druk dat men de belangen van Wou
denberg niet zwaar telt. Ook hier zien
wij de moeilijkheden met boeren die
van Utrecht naar Gelderland verhuizen.
Burgemeester verzoekt met klem om
aandacht voor deze bezwaren en wijst
erop dat de raad van Woudenberg zich
tegen de nu voorgestelde oplossing met
hand en tand zal verzetten. Andermaal
biedt spr. de commissie de tekst van
het gesproken woord in een band ver
sierd met het wapen van Woudenberg,
aan. Burgemeester Hosang wees er
hierbij nog op dat het wapen van Wou
denberg o.m. drie kemphanen voert en
hij hoopt dat de commissie er niet aan
zal medewerken dat deze hanen drie
geplukte kippen worden
Het is nu de taak van de interpro
vinciale commissie de in deze verga
dering gehoorde bezwaren in het rap
port aan de regering te verwerken en
de volgende stap in de procedure naar
de definitieve uitvoering der annexatie
plannen is nu het aanbieden van het
uiteindelijk ontwerp van wet aan de
vergadering der Staten-Generaal.
Zoals bekend is men voornemens zo
mogelijk in de maand juli van het vol
gend jaar de grenswijziging door te
voeren.
De afdeling Veenendaal van de CBTB
hield een ledenvergadering ter bespre
king van het landbouwbeleid van de
huidige regering alsmede om de voor
stellen van het landbouwschap te on
dersteunen. De urgentie van dit vraag
stuk bleek wel uit de zeer grote be
langstelling van de leden. De regering
heeft de prijzen van de landbouwpro-
dukten na de oorlog voor honderden
miljoenen afgeroomd om de prijs van
het levensmiddelenpakket laag te hou
den. De schijn wordt nu gewekt dat de
landbouw al maar door gesteund en
gesubsidieerd moet worden en dat het
landbouw moet investeren, terwijl het
Nederlandse volk vele miljoenen in de
tegenovergestelde het geval is geweest.
De vergadering was van oordeel dat als
er met praten niets te bereiken is, er
daden moeten komen.
Zij stelde voor om er met kracht bij
het hoofdbestuur op aan te dringen dat
de geörganiseerde landbouw adviseert
om de R.L.V.D. hoe hoog gewaardeerd,
niet meer op de bedrijven toe te laten
en terugtrekking van de georganiseerde
landbouw uit de p.b.o.
De jaarvergadering van de Veenendaal-
se Winkeliers Vereniging „Handel en Nij
verheid", welke dinsdagavond in de bo
venzaal van hotel „De Korenbeurs" werd
gehouden, werd door een record aantal
leden bezocht. In een grote saamhorigheid
werd de agenda afgewerkt. De leden heb
ben bovendien een zeer interessante
avond gehad, daar de voorzitter, de heer
Ant. de Ruiter, een gedetailleerd- over
zicht gaf van het uitbreidingsplan van
Veenendaal, waaruit bleek, dat Veenen
daal in een zeer nauw keurslijf zit en
wanneer niet spoedig tot annexatie wordt
besloten, Veenendaal binnen een afzien
bare t\jd met de woningbouw vastloopt.
De vergadering had voor de leden ook
een attractief gedeelte, want na afloop
werd nog een gratis verloting gehouden
en kreeg elk lid nog een aardige attentie
mee voor het gezin.
Bij de ingekomen stukken was een
schrijven van de Stafleiding ontvangst
centrum van Hongaarse vluchtelingen in
Harskamp, waarin dank werd gebracht
voor alle gaven en voor alle hulp en
medewerking, ondervonden bij de viering
van het kerstfeest van 50 Hongaarse
vluchtelingen in de „Harskamp". Het
schrijven was mede-ondertekend door het
Vertrouwenscomité van de Hongaarse
vluchtelingen.
Daarna gaf de voorzitter een algemeen
beeld van de middenstand en gaf de
administrateur, de heer B. van de Pol in
een uitvoerig jaarverslag de gang van
zaken in 1956. De ondernomen winkel
acties, alsmede de grote beurs slaagden
volkomen. Het ledental van de VWV be
draagt op het ogenblik 130 winkeliers. Dat
1956 een goed jaar was kwam ook uit het
financieel overzicht van de penningmees
ter, de heer J. Tak tot uiting.
Bij de bestuursverkiezing werd de
voorzitter, de heer Ant. de Ruiter, met
bijna algemene stemmen herkozen, even
als de aftredende bestuursleden de heren
J. van den Bosch, H. Huibers en J. Tak.
De scheidende secretaris van de vereni
ging, de heer R. H. de Ruiter, die 22 jaar
in het bestuur zitting had, werd dank ge
bracht voor het vele werk dat hij voor
de VWV heeft verricht. Hem werden een
tweetal boekwerken overhandigd.
Voor een geheel bezette zaal gaf de
Veenendaalse arbeiderszangvereniging
„Oefening baart kunst", in samenwer
king met de Bennekomse arbeiders
zangvereniging „De nieuwe tijd" een
uitvoering van zang en toneel, in ge
bouw „De samenwerking".
Er werd onder leiding van de diri-
gente mevrouw Kapoen-Molenaar, door
de koren afzonderlijk en samen ge
zongen.
Jammer, dat het Veenendaalse koor,
dat van goede kwaliteit is, te weinig
leden heeft, om alle gezongen werken
goed tot hun recht te laten komen.
Buitengewoon goed was niettemin „Du
Hirte Israëls" van Bortnianski.
Bij het zingen van beide koren ge
zamenlijk, werd Mozarts Weltliche
Kantate voortreffelijk gezongen. Jam
mer was dat de bassen bij het overigens
behoorlijk gezongen „Ave Verum" van
Mozart even verstek lieten gaan, waar
door even een kinderlijke dissonant
ontstond. Over het algemeen kunnen
de koren zich echter gelukkig prijzen
met de keuze van hun nummers en de
uitvoering daarvan.
Na de pauze bracht de toneelgroep
van „De nieuwe tijd" een dramatische
schets in één bedrijf van Ed. C. Loge-
mann. Dit toneelspel werd met veel
overtuiging en op aangrijpende wijze
voor het voetlicht gebracht.
Met een bal in een prettige sfeer,
werd deze goed verzorgde avond be
sloten.
Het hoofd van de plaatselijke politie te
Veenendaal herinnert er aan, dat hoofden
of bestuurders van ondernemingen van
landbouw, tuinbouw, bosbouw of vee
houderij, waarin gebruik wordt gemaakt
van schrikdraden, in het bezit moeten zijn
van een door een bevoegd deskundige op
gemaakt en geldig bewijs, waaruit blijkt,
dat ten tijde, dat het bewijs werd afge
geven, aan de bepalingen van het veilig
heidsbesluit elektrische schrikdraden was
voldaan. Zij zijn verplicht een duplicaat
van het bewijs, uiterlijk de derde dag na
dat het is opgemaakt, te zenden aan het
districtshoofd van de arbeidsinspectie.
De bewüzen verliezen hun geldigheid
op 1 april van het jaar volgende op dat
van afgifte.
Zij, aan wie in het afgelopen kalender
jaar een bewijs is afgegeven, moeten zich
dus in het bezit van een nieuw, door een
bevoegd deskundige op te maken bewijs
stellen vóór 1 april 1957.
Formulieren voor deze bewijzen, inge
richt volgens het door de minister van
Sociale Zaken vastgestelde model, zijn
verkrijgbaar bij het districtshoofd van de
arbeidsinspectie te Utrecht.
NIEUWE HUISNUMMERING MARKT
Tengevolge van het besluit van de raad
der gemeente Veenendaal van 31 januari
j.l., waarbij aan het gedeelte van de
Achterkerkstraat, lopende vanaf het pand
genummerd 2, tot aan de Fluiterstraat, de
naam is gegeven van „Markt" wordt de
huisnummering van de Markt als volgt
gewijzigd:
Achterkerkstraat nrs 2 en 4 (fa C. N. v.
Kuijk) worden Markt nrs 8 en 8a; Achter
kerkstraat nrs 6 en 6bis worden Markt
9 en 9bis; De werkplaats van de fa. C. A.
v Stuijvenberg wordt genummerd Markt
9a; Markt 9 (Ned. Herv. Kerk) wordt
Markt 9b. De overige nummers van de
Markt blijven ongewijzigd, terwijl ook de
nummering van de Achterkerkstraat ver
der geen verandering ondergaat.
WEDEROM NEDERLAAG VOOR
PAUL KRQGER
De dinsdagavondclub van de kegel
club „Paul Krüger" te Rhenen speelde
op 29 januari de tweede competitie
wedstrijd tegen „Houdt Plank" uit
Arnhem. De Rhenenaren verloren deze
ontmoeting met 36 hout, ofschoon er
vrij behoorlijk door de deelnemers van
„PK" werd gekegeld.
De hoogste-corpsgooier was de heer
Jac. Boers. De leiding was in handen
van de heer S. A. M. Stevens.
Het was overigens een spannende en
sportieve wedstrijd. Paul Krüger hoopt
over enige weken in „Bristol" in Arn
hem revanche te nemen.
NIEUWS VAN DE A.N.B.
AFDELING RHENEN
De afdeling Rhenen van de Algemene
Nederlandse Bouwbedrijfsbond houdt 15
februari een contactavond in het Wapen
van Hardenbroek. Als spreker hoopt op
te treden de heer J. B. van Otterlo. Leden
hebben met hun echtgenote of verloofde
toegang.
De jaarvergadering wordt gehouden op
28 februari in het Eigen Gebouw. Op deze
vergadering zullen de jaarverslagen van
de secretaris en de penningmeester wor-
OPENBARE VERGADERING BOUWKAS
Gisteravond werd in de zaal Buitenlust
een openbare vergadering gehouden door
de Bouwkas Nederlandse gemeenten,
waar een stampvolle zaal met belang
stelling luisterde naar een uiteenzetting
over het werk van deze bouwkas.
Enige tijd geleden besloot de raad tot
deelname aan deze bouwkas. Het gevolg
was dat inwoners van Amerongen van de
diensten van deze intergemeentelijke or
ganisatie kunnen gebruik maken. Er werd
een commissie voor het bouwsparen in
gesteld, bestaande uit de heren K. de
Bonte, voorzitter, C. Th. de Boer, secre
taris en L. P. de Man, technisch lid.
In zijn openingswoord deelde de heer
De Bonte mede, dat reeds twee deel
nemers werden ingeschreven. Wil men na
vanavond nog meerdere gegevens hebben
dan kan men zich vervoegen bij de secre
taris der commissie, ten gemeentehuize.
De woningnood het aantal woning
zoekenden wordt steeds groter heeft
ons hier samen gebracht, aldus de heer
De Bonte. Hij hoopte dat velen na het
aanhoren van de uiteenzetting ertoe zul
len besluiten zelf te gaan bouwen. Onder
de aanwezigen merkten wij op burge
meester W. Martens en gemeentesecreta
ris F. C. Magendans. De heer J. C. van
den Bosch, inspecteur van de bouwkas,
zette hierop uiteen hoe deze bouwkas is
ontstaan en hoe zij werkt. Aan de hand
van een cijfervoorbeeld liet hij zien hoe
een en ander in zijn werk gaat. Wil men
van de diensten der bouwkas gebruik
maken, dus goedkoper bouwen, dan moet
men deelnemer worden. Men gaat dan
sparen. Als er gebouwd wordt gaan de
oudste aanmeldingen voor. De voordelen
van de bouwkas zijn o.a. lage architect-
kosten, lagere bouwkosten, een aan de
maatschappelijke omstandigheden aange
paste hypotheekregeling. Ondanks het
werk van de bouwkas blijkt door de hoge
rentestandaard en de steeds stijgende
bouwkosten het bouwen van een eigen
woning voorshands voor velen echter een
nog niet te verwezenlijken ideaal. Men
kan zich niettemin toch reeds aanmelden.
Over het algemeen moet men aan eigen
geld 15 van de bouwkosten fourneren.
Heeft men meer zelf beschikbaar, zoveel
te beter. Dit spaart hypotheekrente. Hoe
eerder men zich aanmeldt en gaat sparen,
hoe meer men reeds beschikbaar zal heb
ben, als men straks tot bouwen komt. Bij
een netto bouwsom van 15000,wordt
30,per maand gespaard. Hierop wordt
rente verstrekt die in de regel hoger is
dan bij de Postspaarbank. Wenst men om
enigerlei reden het sparen te staken, dan
wordt het gespaarde met de rente terug
betaald.
FILMAVOND N.V.V.
In het Clubhuis hield de NVV bestuur-
dersbond gisteravond een filmavond. De
voorzitter, dé heer G. J. Buis, was ver
heugd dat er eindelijk weer eens een ge
legenheid was om bij elkaar te zijn in een
zo groot verband. Wij hebben in de loop
der tijden veel bereikt, maar we zijn er
nog niet. De vakbond moet levend blij
ven. Ook als vakverbond moeten we op
de bres staan voor vrede en vrijheid. Na
de vertoning van een filmpje, opgenomen
ter gelegenheid van het 50-jarig jubileum
van het NVV werd vertoond de aardige
film „Honderd man en een meisje". In de
middaguren was er een filmvertoning
voor de jeugd.
Ingekomen: P. N. Swart v. Dordrecht n.
Vreewijkplein 7; J. N. v. Beek v. Ede n.
Achterbergsestraatweg 151; T. M. Brug
man, wed. v. H. J. Bouwman v. Arnhem
n. Grebbeweg 52; E. C. Lelievelt v. Vlaar-
dingen n. Meidoornlaan 14; B. A. Nijen-
huis, g.m. J. R. Lammers v. Wageningen
n. Bruine Engseweg 11; E. Jonkheid v.
Rotterdam n. Grebbeweg 113; M. W. Rit-
zer, g.m. D. J. Laheij v. Zeist n. F. v. d.
Paltshof 24 I; S. v. Sluyters v. Arnhem n.
Utrechtsestraatweg 230.
Ingekomen personen: C. G. Knegjens,
w.v. H. G. J. Schouten, v. Utrecht naar
Nieuwe Veenendaalseweg 51; G. Terma-
ten v. Rotterdam n. Cuneraweg 12; W.
Ederv^en, w.v. W. v. Engelenburg, van
Veenendaal naar Nieuwe Veenendaalsew.
51; G. Broersma v. Steenwijk n. Cunera
weg 425; J. Passenier v. Steenwijk n. Cu
neraweg 425.
Vertrokken: M. v. Oort v. "Boslandweg
10 n. Renkum; J. L. v. Rosmalen (gez.) v.
Utrechtsestraatweg 3 n. Zeist; H. Zwane-
pol v. Populierenlaan 25 n. Doetinchem;
J. v. Dolder (gez.) v. Platanenlaan 11 n.
Herwijnen; B. H. Portier, wed. v. Van
Rossum v. Platanenlaan 11 n. Herwijnen.
Vertrokken personen: K. G. v. Lienden
v. Parallelweg 6 n. Maurik; W. F. Meijer
v Herenstraat 58 n. Goes; G. C. Dekker v.
Parallelweg 4 n. Amersfoort; J. W. Jansen
v. Middelbuurtseweg 36 n. Zeist; H. J.
Schuurman (gez.) v. Cuneraweg 425 n.
Hengelo (O.); Hendrik Sanders (gez.) v.
Herenstraat 135 n. Amerongen; H. Hen
ken v. Domineesbergw. 95 n. Renswoude.
Ingekomen: M. vxan den Broek en kin
deren, e.v. A. van Viegen n. Donkerstraat
34.
Ingekomen: H. A. J. Schouwman. Ko
ningin Julianalaan 26 v. Rotterdam; L. A.
Emanuel, .Middelweg 41 uit Leidschen-
dam.
Vertrokken :G. A. van Homoed, e.v. C.
van Amerongen van Zuylesteinseweg 1 n.
's-Gravenhage.
Vertrokken: K. J. C. Koene v. Maars-
bergseweg 57 n. Doorn; J. W. Roosen-
Landouw v. Rijksstraatweg 97 n. Utrecht;
H. Schotborgh v. Rijksstraatweg 97 naar
Utrecht; M. van Viegen-van den Broek v.
Vredeoordlaan 15 n. Amerongen; R. H. de
Laffressange v .Scherpenzeelseweg 21 n.
Amsterdam.
VIERING KONINGINNEDAG
Het bestuur der Oranjevereniging te
Leersum is voornemens dit jaar op 30
april, ter gelegenheid van de verjaardag
van H.M. Koningin Juliana een kinder
feest te" houden in de morgen. Het eigen
lijke volksfeest zal gewoontegetrouw ge
houden worden op 30 en 31 augustus. Na
dere mededelingen volgen nog.
27STE JAARFEEST
Dinsdag 12 februari a.s. hoopt de CJV
„Dient Elkander" en CJV „nOderzoekt de
Schriften" het 27ste jaarfeest te vieren in
het kampeercentrum „De Ossenberg" aan
de Dwarsweg. Aanvang 7.30 uur. Het pro
gramma is zeer afwisselend.
Voor de pauze wordt een verslag ge
geven van het afgelopen jaar en o.a. het
toneelstukje „Spanning om Vredehoeve".
Het tweede gedeelte bevat ook samen
spraken, v'/brdrachten en samenzang en
tot slot nog een verloting.
Verschijnt als bijlage van
het streekblad „De Vallei"
onder redactie v. tante Jos
Correspondentie te richten
aan tante Jos, per adres
Parallelweg 10, Veenendaal
Onze jarigen
7 februari Sneeuwwitje;
7 Crocus;
7 Nellie Bos;
8 Ina Kruininga;
10 Hennie v. Engelenburg;
12 Nellie Verwoerd, Achterberg;
13 Wim Davelaar;
13 Hannie v. Ginkel;
13 Madeliefje.
Oplossing raadsels
I. Geel - gevel.
II. Niet thuis behoren: 1 chloor (geen
metaal); 2. geranium (geen steen-
breekachtige); 3. muurbloem (geen
anjersoort); 4. gier (geen valk); 5.
kroonreiger (geen ooievaarsoort).
III. Zadelmaker.
I. raat - taart straat.
II. arm - rok - rat elf - sla los - Els -
elf. Arreslee.
III. Kleermaker.
Nieuwe raadsels
Voor ouderen.
I.
X
X
X
X
X X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
tweede is een letter en mijn geheel is een
plaats in Overijsel.
III.
Ik ben bij rijk en ben bij arm,
Bij heer en ook bij vrouw.
Maar in de hitte kom ik nooit,
En ook nooit in de kou
'k ben wel aan 't strand maar nooit in zee
En nooit in bos of ven,
Maar op de meren zwalk ik steeds
Weet jullie wie ik ben?
Jantje (roepend uit z'n bed): „Vader,
mag ik een beetje water?"
Vader: „Nee!"
Jantje: „Ik wil watèèèèr!"
Vader: „tfee, je moet slapen!"
Jantje: Ik wil eerst wóaóter!"
Vader: „Denk er om, ik kom zo met een
stok naar boven!"
Jantje: „Als u dan naar boven komt,
brengt u dan een beetje water mee!"
Gezegde: Hij kwam met de kous op de
kop thuis.
Betekent: Hij is niet geslaagd en heeft
bovendien schade geleden.
Gezegde: Hij weegt zijn woorden op een
goudschaaltje.
Betekent: Hij is zeer voorzichtig bij het
spreken, wikt en weegt z'n woorden zorg
vuldig.
X
V
Onvoorzichtig oversteken kan vervelende
gevolgen hebben.
Vetgangers moeten er alt"d om denken,
eerst naar links en dan naar rechts te
kijken, voor ze de rijweg oplopen.
Het verdient aanbeveling hierna nog weer
eventjes naar links te kijken om zich er
van te verzekeren, dat de weg nog steeds
vrij is.
Veel schoolkinderen leren deze regel: „Bij
het oversteken eerst links-rechts-links ge
keken." Past u hem ook toe? Dan gebeurt
u zoiets als de heer op dit plaatje over
kwam, vast en zeker niet.
Ie rij een medeklinker;
2e rij hok van duiven;
3e rij gebruikt de naaister;
4e rij hulpmiddel bij het leren tellen;
5e rij het gevraagde woord;
6e rij naar zich toe halen;
7e rij een van Jacobs zonen;
8e rij een getal;
9e rij een klinker.
Op de kruisjeslijnen komt de naam van
een plaats in Zeeland.
II. Waar ga je door één gat in en kom je
door drie gaten weer uit?
III. Kettingwoorden:
Voorbeeld: bloem-pot-lood;
regen--schutter;
lever--schaaf;
winter--artikel;
ketting--wachter
kachel--kaneel;
mond--bank;
water--lood.
Voor jongeren.
I. X
X
X X X X X X X
X
X
X
le rij een medeklinker;
2e rij iets waarmee je schrijft;
3e rij zwarte vogel met gele bek;
4e rij het gevraagde woord;
5e rij een vrucht;
6e rij dient om vis te vangen;
7e rij een medeklinker.
Op de kruisjeslijn komt de naam van
een plaats in Groningen.
II. a. Mijn eerste is een letter, mijn twee
de gebruikt moeder en mijn geheel is een
plaats in Friesland.
b. Met mijn eerste ga je vissen, mijn
In de kamer zat grootvader en enige
kleinkinderen waren- bij hem. Plotseling
stoof loeiend een straaljager door de
lucht en de jongens keken door het raam
en ze wezen elkaar het snelle vliegtuig.
Grootvader kwam er niet aan te pas. Die
had ook even willen kijken, maar toen hij
uit de stoel was, was het vliegtuig al lang
weer verdwenen. En toen zei grootvader:
„Ik weet nog best jongens, dat er hele
maal geen vliegtuigen waren, en zelfs
geen fietsen."
„Hè, opa", zeidén de jongens, „vertelt
u daar eens wat van?" Dat wilde opa wel
doen. De jongens gingen dicht bij zijn
stoel zitten en toen vertelde opa.
„Toen ik zo oud was als jullie, jongens,
woonde ik in een klein stadje in de kop
van Overijsel. Dat was een heel rustige
tijd. Als we met de trein mee moesten,
dan moesten we eerst met de diligence
naar Zwartsluis. De diligence was een
groot rijtuig met twee paarden bespan
nen. In Zwartsluis stapten we over op een
bootje en daarmee kwamen we in Zwolle
en dan ging je verder met de trein. Je
had zowat een halve dag nodig om in
Zwolle te komen, maar dat gaf niks, we
hadden niet zo'n haast als tegenwoordig.
Fietsen waren er ook niet en toen ze
kwamen waren het rare dingen."
„Ik heb wel eens zo'n oude fiets op een
plaatje gezien opa", zei Henk, „een heel
hoog wiel en een klein wieltje er achter."
„Juist", zei opa, „dat waren onze eerste
fietsen. Toen ik zo'n jongen was, had de
smid, tegenovèr ons, zelf zo'n fiets ge
maakt. Het wiel was van zwaar bandijzer
en het hele ding was verschrikkelijk
zwaar .Op mooie zomeravonden gingen
we er wel eens een eindje mee toeren
buiten het stadje en dat was een hele on
derneming. Met vier man moesten we die
zelfgemaakte fiets vasthouden en dan
klom een van ons er op. We liepen er dan
op een draf achteraan, want als de be
rijder na een minuut of tien doodmoe was
van het trappen, moesten we hem weer
op de grond helpen. En als hij dan weer
op de grond stond, lekte het zweet van
zijn hoofd, want de kar trapte verschrik
kelijk zwaar. Je moet rekenen jongens,
dat er geen ketting aan zat, de pedalen
waren zo maar aan dat grote, zware wiel
bevestigd en je moest trappen van won
der en geweld om het ding vooruit te
krijgen, maar dat was het ergste niet.
Jullie weten dat er toen nog niet zulke
mooie straten en wegen waren als tegen
woordig. Als die oude fiets over de weg
rolde, maakte hij haast net zo veel lawaai
als die straaljager van straks. Tegenwoor
dig zijn de paarden en koeien aan auto's
en fietsen gewend, .maar dat was vroeger
niet het geval. Als wij met die eigenge
maakte fiets op stap waren, kon je de
wonderlijkste dingen beleven. De koeien
liepen met de starten in de lucht van
angst door de weide en de boeren konden
de paarden haast niet houden. Die sloegen
van pue angst bijna op hol. Het gebeurde
wel dat een woedende boer met een hooi
vork op ons af kwam en ons te lijf wilde.
We waren echter al gauw zo verstandig,
dat we met onze kar aan de kant van de
weg gingen staan als er in de verte een
paard en wagen aankwam en we stegen
eerst weer op als het zaakje een heel eind
weg was. We hebben toen heel wat be
leefd. De kippen vlogen van angst in de
sloot en de honden gingen als razenden
te keer. De boeren gooiden soms naar ons
met kluiten zand of stenen, zo kwaad wa
ren ze. Daarom gingen we altijd maar
's avonds met de fiets rijden en niet meer
overdag, 's Avonds was het rustiger!
„Wanneer hebt u de eerste vlieg
machine gezien, opa?" vroeg Karei. „Laat
eens kijken, ik geloof dat het enkele jaren
voor de eerste wereldoorlog van 1914'18
was. Toen hingen er in ons stadje grote
aanplakbiljetten, dat er in Steenwijk
vliegdemonstraties werden gehouden en
De commissie van Landbouw organi
seerde vrijdagavond de laatste lezing in
dit seizoen, welke gehouden werd in de
coöperatie. Spreker was de heer Dr. J.
Grashuis, directeur van de „Schothorst",
met als onderwerp „Kopziekte en sporen
elementen.
Dr. Grashuis begon zijn inleiding met
op te merken, dat kopziekte bij runderen
een gevolg is van overmaat aan kali, wel
ke stoffen in gras en bodem veelvuldig
voorkomen. 700 800 gram kali, gecombi
neerd met enige zuren heeft een koe per
dag nodig in haar voeding. Door het veel
vuldig gieren krijgt men overmaat.
Kopziekte veroorzaakt een te gering
magnesiumgehalte in het bloed, dit gaat
gepaard met diarhee, prikkelbaarheid en
angstgevoel bij het dier. Als het kalkge-
halte daalt tot de halft, is^een aanval van
kopziekte niet meer denkbeeldig. Door
toevoeging van magnesium en kalk, ge
paard gaande met chloorinspuitingen
wordt het lichaam weer tijdelijk op peil
gebracht. Na de inspuitingen zorg dragen
dat het dier wordt opgestald en gevoe
derd met pulp en aardappelen, waarin
geen kali aanwezig is. Door toevoeging
van amoniak Krijgt men een overmaat
van kali in de grond, hetgeen weer over
gaat in het gras. De magnesium wordt
weggedrukt en werkt daardoor de kop
ziekte in de hand.
Overmaat van kali in het lichaam moet
verdrongen worden door toevoeging van
chloor. Te kort aan chloor geeft meestal
maag- en darmstoornis. Toevoeging van
kalk en magnesium is daarbij van grote
betekenis. Voor de bestrijding van kop
ziekte is nodig doelmatige bemesting, na
een voorafgegaan grondonderzoek,vom na
te kunnen gaan, welke elementen in de
bodem te kort of te veel aanwezig zijn.
Het toedienen in verhouding van keuken
zout geeft meestal goede resultaten. Met
te veel toedienen van droge stoffen kan
ook in de winter kopziekte optreden. Het
geven van enkele andere mineralen, zoals
pulp en aardappelen is aan te bevelen.
Verder is het nodig dat de koeien bij
overgang van stal naar weide, de eerste
week 's nachts worden opgestald om de
overgang geleidelijk te doen plaats vin
den, daardoor wordt het ontstaan van
kopziekte geminiseerd.
Spreker behandelde daarna het onder
werp „Sporenelementen", waarbij hij me
moreerde: te veel sporenelementen in de
TOCH PAASVUUR
Lunteren krijgt dit jaar toch weer een
paasvuur, maar dat zal dan ook wel de
allerlaatste keer zijn, dat het terrein ach
ter de molen hiervoor nog bestemd zal
worden. Dit terrein is namelijk aange
kocht door de gemeente, met de bedoe
ling hier woningen en kleine bedrijven te
stichten. De ontsluiting van dit terrein,
waarop het bekende Lunterse paasvuur
reeds vele tientallen jaren achtereen ont
stoken wordt, is niet zo vlot verlopen dan
aanvankelijk werd verwacht.
Vandaar, dat het comitee, dat elk jaar
de autotocht voor ouden van dagen or
ganiseert, toestemming heeft gekregen op
tweede paasdag hier weer een paasvuur
te organiseren. Men is van plan een
kleine toegangsprijs te vragen, welke vol
ledig ten goede komt aan de Lunterse be
jaarden, die de autotocht zullen meema
ken. Dit laatste houdt in, dat al het werk,
dat aan de organisatie hiervan verbonden
is, pro deo moet geschieden.
Er wordt reeds nu een beroep op de
burgerij gedaan om brandbaar materiaal
achter de molen te brengen en dit op de
juiste plaats te deponeren. De Lunterse
jeugd zal gevraagd worden te zijner tijd
behulpzaam te zijn bij het opstapelen van
daar moesten wij toen bij zijn. Ik was
toen al veel ouder dan in de tijd van de
eerste fiets. Ik had zelf al kinderen en die
mochten ook mee. Toen hadden we al
beste fietsen en we gingen op de fiets
naar Steenwijk. „Ja", zei opa, „dat ging
toen zo maar niet. Mijn eigen moeder
leefde nog en die was zo kwaad dat we
naar dat levensgevaarlijke gedoe met een
vliegmachine gingen kijken. Vliegen was
voor de vogels en niet voor de mensen.
De regering moest dergelijke halsbreken
de toeren verbieden, maar na veel ge
praat mochten we dan toch naar Steen
wijk. Nou jongens, dat was wat. We na
men brood mee, want we waren de hele
dag onderweg. Op het aanplakbiljet stond
dat het vliegtuig om 12 uur de lucht in
zou gaan en toen we om 12 uur bij een
weiland in Steenwijk stonden, was het er
zwart van de mensen. Op het weiland
stond het vliegtuig, een ding njet allemaal
draden. We konden ons maar niet inden
ken, dat je met zo'n wankel ding kon
vliegen. Dat ging ook nog niet zo vlot,
want om 12 uur werd medegedeeld, dat
het opstijgen van het vliegtuig uitgesteld
was tot 5 uur, omdat er te veel wind
stond. Toen gingen we Steenwijk maar
eens bekijken, maar om vijf uur waren
we weer present. Het waaide feitelijk nog
te hard, maar ja, de mensen hadden de
centen betaald, er moest toch wat ge
beuren. Tegen 5 uur kwam er een mijn
heer in uniform en ik meen dat die mijn
heer kapitein Versteegh was, een van de
eerste Nederlandse vliegers. Hij klom in
het ding en werkelijk er kwam beweging
in en onder een daverend gejuich van
duizenden mensen ging de vliegmachine
de lucht in. Werkelijk jongens, we keken
ons de ogen uit. We begrepen niet hoe dat
mogelijk was en de man die dat durfde
moest een held zijn. Na tien minuten
stond het vliegtuig al weer aan de grond,
want het waaide te hard, om nog langer
te vliegen, maar de kapitein werd op de
schouders over het weiland gedragen met
een grote krans om zijn nek. En wij had
den er helemaal geen spijt van, dat we de
hele dag in Steenwijk hadden moeten
wachten, want nu hadden we zelf gezien
dat de mens vliegen kon. Op de terugreis
raakten we er niet over uitgepraat, maar
toen wij thuiskwamen zei mijn moeder:
„Dat is eens, maar nooit weer. Levensge
vaarlijk. Zo'n ding kan je zo op je hoofd
vallen." „Ja jongens", zei opa, „wat is dat
allemaal veranderd. Nu kijken de mensen
er nauwelijks meer naar als er een vlieg
tuig door de lucht gaat, maar als ik het
gebrom hoor, moet ik vaak nog aan
Steenwijk denken, toen we van 's mor
gens 8 tot 's avonds 9 uur op stap waren
om een vliegmachine 10 minuten te zien
vliegen."
grond is meestal niet de schuld van de
boer, doch van de wetenschap. Spreker
gaf een duidelijke uiteenzetting over spo
renelementen zoals koper, kobalt, man
gaan e.a. Een kopergebrek bij dieren
geeft vermagering, vermindering van de
produktie, randen om de ogen, slechte
voortplanting en verloging van vetge
halte. Het dier moet met koperslakke-
meel of koperkoekjes op peil gebracht
worden. Kobalt heeft een koe echter wei
nig nodig, dit wordt reeds gevormd door
de bacteriën in de pens, die eiwitstoffen
in het bloed brengen. In de winter kan
nog een kobaltdrankje worden toege
diend. Vier gram mangaan is voor een
koe voldoende per dag, het gebrek doet
zich meest voor op gronden met een te
hoge V.H.
Vele onevenwichtigheden in de bodem,
waarbij belangrijke sporenelementen ont
breken geven meestal afwijkingen bij
onze dieren. Grondonderzoek is nood
zakelijk om een beter inzicht te ver
krijgen welke elementen ontbreken. Er
is thans een commissie in het leven ge
roepen, die met medewerking van land
bouworganisaties, coöperaties e.d. een
eerste proef wil nemen voor een geza
menlijk grondonderzoek in de Gelderse
Vallei.
GESLAAGDE KINDERUITVOERING
Het departement Woudenberg van de
Maatschappij tot Nut van 't Algemeen
gaf zaterdagmiddag een uitvoering in de
zaal van „De Schans" voor ongeveer 180
kinderen.
De opbrengst hiervan kwam ten bate
van de Hongaarse slachtoffers en het
jeugdwerk ter plaatse. Door een volks
dansgroep van meisjes, onder leiding van
mevrouw Van Oyen-IJdo werden opge
voerd: Polka van drie, het vuurrode rok
je, vrolijke contra, klapfinale, le en 2e
Duivelspaar, tovercirkel en Ringelrei,
waarbij mevrouw Van Oyen de begelei
ding verzorgde.
Het geheel had een fleurig aanzien,
waarbij de zelf vervaardigde kleding zeer
goed tot zijn recht kwam. Spel en zang
waren uitstekend ingestudeerd, waarvan
de kinderen en ook ouderen hebben kun
nen genieten. De verlichting was niet ge
heel voldoende.
Na de pauze volgde het kindertoneel
spel „Marjolijntje en het gouden jurkje",
opgevoerd door de kinderen van de
volksdansgroep. Vooral het spel van de
koning (Olma v. d. Zee) en de koningin
(Tonny Vink), de prinses (Trix Hols-
heimer) en de kabouterkoning (Gerda
Lijnsveld) was goed.
De groep werd dan ook een hartelijk
applaus gebracht. Een woord van hulde
is dan ook zeer zeker op zijn plaats aan
mevr. Van Oyen, die moeite noch zorgen
heeft gespaard, het geheel tot een goed
einde te brengen, hetgeen boven ver
wachting is gelukt.
Maandagavond hield de Coöperatieve
Verbruiksvereniging „Uit Ons Belang"
jaarvergadering in „Marktzicht". De
voorzitter, de heer W. Westerhuis, sprak
in zijn openingswoord teleurstelling uit
over de geringe opkomst. Van de 366 le
den waren er 40 aanwezig.
Verder deelde hij nog mede dat de om
zet hoger was geweest maar de onkosten
hoger en de winst lager.
In zijn jaarverslag deelde de penning
meester H. Vlastuin mede, dót er in 1956
vier procent dividend was uitgekeerd aan
de leden en 2 procent aan niet-leden.
De secretaris, de heer H. Hoolwerf,
deelde in zijn jaarverslag mede, dat de
inventaris was uitgebreid met een op-
maakmachine. De voorzitter, W. Wester
huis, werd met grote meerderheid her
kozen en tot lid van de commissie van
toezicht werd gekozen de heer E. Huizing
en als plaatsvervanger H. de Rooy. De
presentiegelden van de bestuursleden
werden vastgesteld op 50,per jaar
plus 1,— voor iedere vergadering. De
beide te verloten taarten werden gewon
nen door T. Methorst en J. v. Oostrum.
Met de sluiting deelde de voorzitter nog
mede dat het volgend jaar de coöperatie
haar 50-jarig bestaan hoopt te vieren.
Burgemeester en wethouders van Rhe
nen brengen ter openbare kennis, dat ter
gemeentesecretarie ter inzage ligt een
verzoek met bijlagen van C.V. L. van
Wijngaarden Zonen's Tapijten- en mat-
tenfabriek. Vogelenzangweg 35 te Rhenen
om vergunning tot het uitbreiden van het
bedrijf met een goederenmagazijn en ex-
peditieruimte annex administraitekantoor
in het perceel Vogelenzangweg 35 te Rhe
nen. kadastraal bekend gemeente Rhenen,
sectie E. nr. 1920. Gedurende tien dagen
na de dagtekening van deze bekendma
king bestaat voor een ieder de gelegen
heid schriftelijk bezwaren tegen het ver
lenen der vergunning in te brengen bij
het gemeentebestuur.
Bovendien zal op dinsdag 19 februari
a.s., des voormiddags 11.00 uur in het ge
meentehuis een openbare zitting worden
gehouden, waarin mondeling bezwaren
tegen de inwilliging van dit verzoek kun
nen worden ingebracht. Een ieder kan ter
secretarie der gemeente kennis nemen
van de ter zake ingekomen schrifturen.
De aandacht van belanghebbenden
wordt er op gevestigd, dat tot beroep ge
rechtigd zijn de aanvrager van de ver
gunning en degene, die in persoon of bij
gemachtigde op de bovenbedoelde zitting
is verschenen. Mede is tot beroep gerech
tigd degene die. zonder op de openbare
zitting te zijn verschenen, binnen de ge
stelde termijn schriftelijk bezwaren heeft
ingebracht, indien hij niet woonachtig is
in deze gemeente of in een aangrenzende
gemeente, waar openbare kennisgeving
wordi gedaan.
Rhenen, 4 februari 1957
Burgemeester en wethouders
voornoemd,
De burgemeester,
L. BOSCH VAN ROSENTHAL
De secretaris,
Th. v. d .WILLIK
(52) Voortgestuwd door een gunstige wind naderde de
snelle oorlogsvloot de kleine haven van Pomplina.
Achter hen aan kwamen de schepen met krijgers, die
echter nog niet te zien waren, omdat zij veel lang
zamer vooruit kwamen. Voorlopig waren zij echter ook
niet nodig, daar eerst de haven gezuiverd moest wor
den van de schepen der Barbadoren. Reeds kwamen
de heuvels, die om de kleine baai lagen, in het gezicht.
Achter op het grootste schip stonden Jaspo en Aram.
„Over enkele uren kan de strijd beginnen", merkte
Jaspo vergenoegd op. „Dan zullen wij die haven eens
even grondig schoonmaken! Hoewel ik vrees, dat er
daarna heel wat wrakken moeten worden opgeruimd!"
Aram lachte. „Zo lang het onze schepen maar niet zijn
kan het me niet schelen! Het zou eigenlijk jammer
zijn als er ook maar een van deze prachtige vaartuigen
voor moest worden geofferd!" Peinzend keek Jaspo
om zich heen en plotseling maakte hij een luchtsprong.
„Ik heb het!" riep hij uit. „Met een beetje geluk kost
het ons geen enkel schip!" Vragend keek Aram hem
aan en de kleine man wees druk gebarend naar het
kleine Barbadorenscheepje, waarmee zij hun tocht
naar Veneda begonnen waren en dat thans, bemand
door Jago's vrienden en een paar matrozen uit Veneda
tussen de andere in voer. „Dat is het enige schip dat
verloren zal gaan!!" riep Jaspo uit. „Maar dan kunnen
we ook alle andere behouden. Luister slechts!" En hij
boog zich naar Aram over en begon geheimzinnig te
fluisteren
(Wordt vervolgd.)
