Nieuwsblad voor Veenendaal Omstreken
Honderd vijftig jaar D*S*
De Hollandse Molen in
onze eigen omgeving
Wist U....
r
Nieuws uit de
omgeving
Damesvoetbal kampioenen West-Duitsland
en Nederland in Veenendaal
WAAR IS
DE VALLEI-RIKS?
OVERBERG
SCHERPENZEEL
ELST
Eerste rundveefokdag Ederveen geslaagd
Wm hém m Wx.mtkWm
J
RENSWOUDE
31e jaargang
VRIJDAG 23 AUGUSTUS 1957
No. 66
Uitgave: „De Gelderse Vallei" Veenendaal
Verschijnt tweemaal per week in: Stichts en Gelders Veenendaal, Amerongen, Eist, Rhenen, Achterberg, Overberg, De Haar, Kade, Maanderbuurt, Ederveen, Renswoude, Scherpenzeel
Ouden van dagen van „West"
waren reeds uit
AGENDA
iiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiif
Weer C.F.A.-films in
Veenendaal
Jiibileiimwedstrijd
v.v. „Veenendaal"'
HONDEN-JUBILEUM
Assurantie-, Hypotheek- en
Woningbureau BROUWER,
Bep Bakhuis vertelt
Daders van inbraak gegrepen
Hij is 10,- waard
F 904269
Blijft J. Edink
provinciaal
damkampioen?
Wijze Jantje
S. BOS
Groots Oranjefeest in
Renswoude
Hoortoestel
- Hoorbril
G. W. R.
Haagsman
Fa. J. F. Tak
Redactie en administratie:
Parallelweg 10 Veenendaal
Telefoon K 8385-2023 - Girono. 563427
Redactie: W. F. ter Hoeven
Advertenties en abonnementen
kunnen ook worden opgegeven bU
de agentschappen van „De Vallei" in
de plaatsen van verschijning
VALLEI
ADVERTENTIES
Advertentieprijs per mm 14 cent
Speciale contractprijzen op aanvraag
Minimum per advertentie 3,60
Rubriek Vraag en Aanbod 110
woorden 95 cent, elk woord meer
7 cent
Familieberichten 15 cent per mm
Abonnementsprijs 1,55 p. kwartaal
Losse nummers 10 cent
Het spreekt vanzelf, dat ter gelegenheid
van de schapendag, die elke derde dins
dag van augustus in Ede wordt gehouden,
ook bijzondere aandacht wordt geschon
ken aan het voornaamste product van het
schaap: de wol. Dit jaar was het de
Scheepjcswolfabriek te Veenendaal, die
dit gedeelte van het programma voor zjjn
rekening nam door het houden van een
modeshow, waarbij uitsluitend gebreide
wollen kleding werd getoond. Deze show
yond zowel des middags als des avonds
In het Callunarestaurant te Ede plaats,
maar 's morgens werden de aanwezige
journalisten in de gelegenheid gesteld,
dit enorme bedrijf, waarin bijna 900 men
sen werken, onder deskundige leiding te
bezichtigen, terwijl daarna de directeur,
mr. F. J. Callenbach, een kort overzicht
gaf van de geschiedenis van dit bedrijf.
De „N.V. Koninklijke Veenendaalse
Sajet- en Vijfschachtfabriek v/h Wed. D.
S. van Schuppen en Zoon", zoals de offi
ciële naam luidt, staat in de volksmond
kortweg bekend als „D.S.". Het bedrijf
ontstond een goede 150 jaar geleden uit
een eenvoudige wolkammerij. De Van
Schuppens betrokkea de wol van de
schaapskudden, die op de Veluwe toen
nog in grote getale werden gehouden,
wasten de vachten, kamden de wol uit en
lieten deze wol daarna door thuiswerk
sters op het spinnewiel verder behan
delen.
Toen de leiding van de kammerij in
1835 besloot voortaan de wol in een fa
briek te Leiden te laten spinnen, lokte
dit zulke felle protesten uit van de thuis
werksters, dat het Veenendaalse gemeen
tebestuur de hulp van het Amersfoortse
garnizoen moest inroepen om de orde te
handhaven.
De technische ontwikkeling kon echter
niet tegengehouden worden en zo deed
dan ook in 1856 de stoommachine zijn
intrede, waarmee de grondslag werd ge
legd voor de snelle en voorspoedige groei
van het bedrijf.
TUSSEN GELDERLAND EN
UTRECHT
Als men de weg van de wol door deze
fabriek op de voet volgt ontdekt men al
spoedig een zeer bijzondere eigenaardig
heid, die wellicht enig is in ons land. Het
fabriekscomplex bestaat namelijk uit
twee gedeelten, die gescheiden worden
door de Nieuweweg. De Nieuweweg die
Traditiegetrouw hebben de Ouden van
Dagen van Veenendaal-West weer hun
jaarlijkse uitgaansdag gemaakt, georga
niseerd door de buurtver. „West". Uiter
aard zijn degenen die hieraan deelnemen
nog ,weer bevoorrecht bij degenen die
a.s. woensdag met de grote tocht mee
gaan omdat zij er dan al een prachtige
uitgaansdag op hebben zitten.
Nadat men 's morgens om 9 uur was
gestart ging het richting Nunspeet, waar
koffie werd gedronken. Via Zwolle reed
men vervolgens naar Giethoorn. Over
Hattem, Heerde en Otterlo ging het weer
richting Veenendaal. Men werd rijkelijk
getraêteerd en de stemming was buiten
gewoon goed, ondanks de regenbuien,
welke onderweg eveneens verwerkt moes
ten worden.
dat de massale koorzangavond in
de openlucht volgende week zaterdag
31 augustus op het Dr. Slotem. de Bruïne-
plein, waarschijnlijk de aanleiding zal
worden voor het vormen van een Vee
nendaalse federatie van zangkoren?
dat reeds tien van de dertien plaat
selijke koren hebben te kennen gegeven
in principe veel te voelen voor aanslui
ting bij een dergelijke federatie?
dat deze instelling o.m. zal dienen
als een overkoepelend orgaan bij het or
ganiseren van gezamenlijke of massale
kooruitvoeringen en ook om in de toe
komst te voorkomen dat b.v. twee of
meer kooruitvoeringen op dezelfde avond
of kort achtereen plaats vinden?
dat de voor de koren en muziek
korpsen die aan bovengenoemde open
luchtuitvoering deelnemen, aanvankelijk
op a.s. donderdagavond vastgestelde repe
titie, is verzet naar a.s. woensdagavond
om 7.15 uur voor de muziek en om 7.30
uur voor de koren in de Eierhal?
dat intussen 106 auto's door de ver
schillende autobezitters werden beschik
baar gesteld voor de a.s. woensdag te
houden jubileumtocht Ouden van Dagen?
dat dit er minder zijn dan vorig
jaar toen er 130 meereden en bovendien
nog een aantal autobussen moesten wor
den gecharterd om alle deelnemers te
kunnen bergen?
dat het aantal deelnemende Ouden
van Dagen nog ieder jaar groter wordt,
en ook al met het oog daarop, autobezit
ters die nog geen auto beschikbaar stel
den, worden verzocht dit alsnog te doen?
dat het a.s. woensdagavond weer,
evenals vorige jaren, feestelijk gezellig
zal zijn in de Veenendaalse straten als
de Ouden van Dagen, terugkomende van
de autotocht, worden ingehaald?
dat een groot aantal leden van de
v.v. „Veenendaal" dezer dagen een begin
zullen maken met de bouw van een per
manente ingang met loketten en een fraai
gebouw met kleedkamers en douchecellen
op het terrein aan de Bergweg?
dat zij voornemens zijn deze gebou
wen geheel met eigen krachten op te
trekken, en dat dit staaltje van saamhorig
heid en verenigingstrouw stellig veel
bouwkosten zal besparen?
VEENENDAAL
Woensdag 28 augustus, tocht Ouden
van Dagen. Zaterdag 31 augustus, H
dr. Slotemaker de Bruïneplein,
aanvang 7.45 uur, openlucht mu-
ziek- en zangavond. Luxor Theater, m
van vrijdag t.e.m. maandag „Tra- g|
peze", dinsdag t.e.m. donderdag m
„Barbarossa, de zeeschuimer".
RHENEN
Zaterdag 24 augustus, sportterrein g|j
„Candia", Grebbe-atlctiekwedstrij- g
den. B.l.O. „Eigen Gebouw", za- gg
terdagavond en zondagmiddag m
„Kouwe drukte", zondagavond en
woensdagavond „Mars door de gg
hel". Zaterdag 31 augustus, gebouw ig
„Irene", 8 uur vertoning van de
C.F.A.-film „Kaspar zoekt een va-
der".
RENSWOUDE
Zaterdag 31 augustus, viering Oran- |g
je-feesten.
tevens de grenslijn vormt tussen de ge
meenten Ede en Veenendaal en tussen de
provincies Utrecht en Gelderland. Welis
waar zijn beide gedeelten door een „lucht
brug" met elkaar verbonden, maar dat
neemt toch niet weg, dat deze eigenaar
dige toestand toch ook wel eens tot merk
waardige verwikkelingen kan leiden. Zo
is er enkele jaren geleren een vrij heftige
strijd gevoerd* tussen de Utrechtse en de
Gelderse Elektriciteitsmaatschappij over
de vraag, wie aan dit bedrijf de elek
trische stroom zou leveren. Omdat het
oudste gedeelte van de fabriek op Utrechts
grondgebied is gelegen, werd deze strijd
tenslotte in het voordeel van de Utrecht
se maatschappij beslist. Maar dit is dan
ook de enige moeilijkheid, die men tot
dusver door deze geografische ligging
heeft ondervonden.
De scheepjeswolfabriek verwerkt wol
uit nagenoeg alle schapenrijke landen
zoals Urugay, Australië, Nieuw Zeeland
en Zuid-Afrika. Zodra de schapenvachten
aankomen worden ze eerst op kwaliteit
gesorteerd. De verschillende partijen
worden zorgvuldig apart gehouden en
deze „apartheidspolitiek" is nodig, omdat
elk schapensoort in elk land zijn typische
karaktertrekken vertoont.
Na het sorteren, worden de vachten
gewassen. Ook dat is geen overbodige
luxe, want een schapenvacht bestaat
soms wel voor 40*/» van haar gewicht uit
vuil. Zodra de wol gewassen en gedroogd
Hoemeer de organisatie van de C.F.A.
groeit, hoe groter de mogelijkheden wor
den om de films en de projectie te per
fectioneren.
Het eerste zowel als het laatste is het
geval. Voor 't eerst in de C.F.A.-geschie
denis zal elke vertoning, waar ook ge
geven, voorafgegaan worden door een
journaal; bovendien beschikt de C.F.A.
nu over vijf cinemascope-kleurenfilms,
n.l. „Morgen ziet ik je weer"; Het Ver
loren Continent" (Continentsperduto);
„De man die nooit bestond" (naar het be
kende boek); „Goeden morgen, juffrouw
Duif" en „Elke minuut telt
Verder zijn er een tiental nieuwe en
goede films aangekocht, die waarschijn
lijk in Veenendaal worden vertoont, ter
wijl er verder nog tal van andere nieuwe
films beschikbaar zijn.
Enkele nieuwe films zijn:
1. The unfinished task "De onvoltooide
opdracht", deze wordt omstreeks de
Kerstdagen vertoond.
2. „Ik verbind U door", een film uit de
Italiaanse school.
Het ligt in de bedoeling in Veenendaal
om de drie weken een film te vertonen.
De eerste „Continent Perduto" zal op
7 september draaien.
Voorts zijn een viertal kinderfilms in
het seizoen-programma opgenomen. De
eerste, eveneens te vertonen op 7 sep
tember, heet „Het geheim van de Toren".
De jubileumcommissie van de voetbal
vereniging „Veenendaal" is er in ge
slaagd een damesvoetbalwedstrijd te or
ganiseren tussen het kampioens-elftal van
Nederland, Ilerbido, en het kampioens
elftal van West-Duitsland.
Deze wedstrijd zal plaats vinden op
zaterdag 31 augustus 's avonds om 6.15
uur op het terrein aan de Bergweg.
De organisatie van deze bijzondere
wedstrijd vindt plaats in het kader van
de viering van het dertig-jarig bestaan
van de v.v. „Veenendaal". Het behoeft
geen betoog dat voor deze wedstrijd de
publieke belangstelling niet gering zal
zijn.
Ter gelegenheid van het verenigings
jubileum worden in de komende maan
den nog feestelijke bijeenkomsten gehou
den voor leden, terwijl er zelfs ook nog
Dezer dagen gaf men ons een „tip", dat
we ons spoorslags naar slager Breescho-
ten moesten spoeden, want daar zou een
jubilaris zijn, en een bijzondere jubilaris.
We wapenden ons met papier en pot
lood en, gereed voor het interview, wip
ten we ijlings de vleêshouwerij van de
heer Breeschoten binnen.
„Het is maar een 12Vt-j&rig jubileum",
zei slager Breeschoten en we voelden ons
lichtelijk in de wiek geschoten, want als
het op vermelden van tëVt-jarige jubilea
aankomt; dat kan geen enkel nieuwsblad
verwerken.
Maar we waren er toch en waarom
zouden we dan niet even het „feest
varken" de hand drukken?
Wie schetst echter onze verbazing, toen
het een jubilaris van nog geen dertien
jaren oud bleek te zijn.
En toen we hem feliciteerden kon hij
het van aandoening niet verder brengen
dan enkele voor ons onverstaan
bare keelklanken en een goedaardige
blik uit zijn trouwe ogen.
Niet echter slager Breeschoten. want
die verstaat zijn trouwe medewerker al
jaren en de „knecht" zijn baas.
Inderdaad het was de hond van de heer
Breeschoten. die niet als feestvarken
maar als „feesthond" recipieerde.
Al 12Vi jaar heeft hij achter zijn baas
aangetippeld, wóar deze ook ging. Als
hij eens verstek liet gaan, dan vroegen
de klanten of „Teddy" soms ziek was. En
een ander staaltje van zijn hondetrouw:
hij heeft eens een hele nacht voor een
kapsalon gezeten, toen de baas zijn fiets
had laten staan.
En dat alles van een hond, die men
aanvankelijk voor een vos uitschold,
doch door zijn huidige baas werd ge
adopteerd. Geen vos, maar dan toch een
kind van een zwervende moeder en een
onbekende vader, maar geen trouwer
dier denkbaar.
Trouwens hij trof het goed bij slager
Breeschoten met het oog op de honde
proviandering. En slager Breeschoten trof
het ook goed. Hij had zich geen betere
beschermer kunnen wensen.
Dus „van harte Teddy en nog vele ja
ren" wensten we hem toen we afscheid
namen en het was alsof 'ie wilde zeggen:
„maar ik word toch een dagje ouder".
een jubileum-bazar
staat.
op het programma
Alle verzekeringen
Hypotheken
Verkoop vaste goederen
Woningbeheer
Taxaties
beëdigd als makelaar en taxateur
Veenendaal - Kanaalweg 2 - Tel. 2918
Dinsdag 27 augustus a.s. wordt dan de
sluitingsavond gehouden van de jeugd
voetbalcompetitie, georganiseerd door de
Politie-sportvereniging. Behalve de prijs
uitreiking aan de winnende elftallen wor
den deze avond ook enkele sportfilms
vertoond, terwijl als hoogtepunt van deze
avond de bekende oud-internationaal
Bep Bakhuijs een interessant voetbal
praatje zal houden.
De avond wordt gehouden in het ge
bouw aan de Eikenlaan.
BEVESTIGING CAND. P. BOS
TE SPRANG
Candidaat P. Bos te Veenendaal, die
een beroep naar de Ned. Herv. Gemeente
te Sprang heeft aangenomen, zal op zon
dag 6 oktober a.s. in de morgendienst
worden bevestigd door ds. K. van de Pol
uit Veenendaal en in de middagdienst
zijn intrede doen in de Herv. gemeente
In ons nummer van 15 augustus maak
ten wij melding van een inbraak in het
Shell-tankstation aan het Hazepad en de
diefstal van 2 rijwielen bij hotel La Cam
pagne.
De plaatselijke rijkspolitie, die een on
derzoek instelde, had reeds spoedig ver
denking opgevat tegen een tweetal jon
gelui, die ontvlucht waren uit de inrich
ting Valkenheide. Deze 2 knapen van
respectievelijk 14 en 16 jaar zijn inmid
dels, na het plegen van nog meerdere
diefstallen en een avontuurlijke reis, in
Hoek van Holland aangehouden.
Mede doordat in Lunteren een diefstal
was gepleegd, werd het bewijs geleverd,
dat bedoeld tweetal ook in Renswoude
aansprakelijk moest zijn.
De 2 gestolen rijwielen zijn ondertussen
weer terecht. Deze waren namelijk ook
in deze omgeving omgeruild voor een
paar bromfietsen. Het. ontvreemde radio
toestel werd tenslotte volkomen vernield
in Geld. Veenendaal langs de weg terug
gevonden.
VEENENDAALSE ATHLETEN BIJ
GREBBE-ATHLETIEKYVEDSTRIJDEN
Op de Grebbe-athletiekwedstrijden a.s.
zaterdag van R.A.V. Rhenen zijn ook le
den van de Veenendaalse Athletiekver-
eniging V.A.V. vertegenwoordigd.
Op het nummer 70 M C starten de jon
gens junioren Hardeveld én Rutten. Te
vens nemen zij deel aan het verspringen.
Het meisje Schoeman loopt de 100 m.
Jun. A.
De bekende Steven Drost zal uitkomen
op de 800 m. C.
De veelbelovende T. Bruggeman zal
deelnemen aan zijn specifieke nummer
hoogspringen, evenals Harteman. De
laatstgenoemde heeft ook ingeschreven
op 800 m. D.
De nieuwe all-round athlete van V.A.V.
mej. Van Laar zal de strijd om de hoogste
plaats aanbinden op de nummers 100 m.
B.. kogelstoten en verspringen. Mej. Dite-
wig komt nog uit op het nummer 100 m. D,
terwijl Van de Bovenkamp de Veenen
daalse kleuren op het lange-afstand num
mer 5000 m. zal trachten hoog te houden.
Gezamenlijk zullen de Veenendalers
trachten eervol te eindigen op de Olym
pische Estafette.
WERELDTENTOONSTELLING BRUSSEL
Een deel van het Nederlands paviljoen is
geheel koepelvormig met een open mon
ding als ingang van de bezoekers. In deze
koepel zullen het scheepvaart- en water
bouwkundig gedeelte van de Nederlandse
inzending onderdak vinden.
De Vallei-riks van de vorige week
werd uitgegeven bij lederhandel
Klumpenaar, Zandstr., alhier, doch
werd niet gevonden. De waarde van
de riks van deze week is daardoor
weer met 2,50 gestegen en nu
10,geworden. Het rode nummer
van de riks van deze week is
Deze wordt dus weer in het ver
spreidingsgebied van ons blad uit
gegeven en wanneer u hem vindt
en vóór a.s. donderdag, 12 uur, aan
het bureau van „De Vallei" kunt
tonen, ontvangt u de vinderspremie-
welke nu dus alweer 7,50 bedraagt,
direct in contanten uitbetaald. Kykt
u dus goed uit naar de rijksdaalder
met het rode nummer F 904269
Heden, vrijdag 23 augustus, wordt in
gebouw „Vriendenkring" te Utrecht, aan
vang 7.30 uur, de beslissingswedstrijd ge
speeld om de titel provinciaal kampioen
dammen tussen onze plaatsgenoot de heer
J. Edink, thans damkampioen van de pro
vincie Utrecht en de heer P. K. Th. Leyte
uit Maarssen.
Beiden wisten van de 14 gespeelde par
tijen er zes te winnen en acht remise te
spelen dus een totaal van 20 punten te
behalen. VAangezien van te voren bepaald
was, dat bij gelijke eindstand één beslis
singswedstrijd zou worden gespeeld en
dat bij remise het Smnenborn-Berger-
systeem van toepassin^is. De heer Edink
doet goed het niet "5m" remise te laten
komen omdat de heer Leyte in dat geval
voordeel heeft van genoemd systeem.
Bij deze berekening geeft men de spe
lers n.l. tweemaal de totaalpunten van de
tegenstanders waarvan zij gewonnen en
eenmaal de punten van de tegenstanders
waartegen zij remise hebben gespeeld.
Voor een verliespartij krijgt men geen
punten. Door deze puntentelling heeft de
heer Leyte 268 en de heer Edink 262 pun
ten.
Wij wensen onze Veenendaalse dam-
favoriet veel succes voor vanavond.
GESLAAGD
Voor het examen Algem. Ontwikkeling
te Bilthoven gehouden en het examen
Handelscorrespondentie te Veenendaal
slaagde onze plaatsgenoot mej. Janny v.
Gent. Zij ontving haar lessen voor beide
vakken van het Handelsinstituut Van
Rijswijk te Veenendaal.
SPORTDAG OP WITTENBERG
Zaterdag a.s. organiseert de v.v. „Scher
penzeel" de jaarlijkse sportdag voor leden
op het terrein Wittenberg. Het program
ma bestaat uit een vijfkamp met als on
derdelen 100 meter hardlopen; baldribbe
len, bal ingooien, kogelstoten en doel-
schieten. Als extra nummer is een veld
loop ingelast, 's Avonds zullen de prijzen
worden uitgereikt in „Marktzicht". De
jaarlijkse ledenvergadering vindt plaats
op 4 september.
SPELDJESDAG VAN „CAECILIA"
Zaterdag heeft de muziekveren. „Cae-
cilia" een speldjesdag, waarvan de op
brengst bestemd is voor het nieuwe repe
titielokaal.
FA. OVERHEEM WON BEDRIJFS
VOETBALCOMPETITIE
Personeel van verschillende bedrijven
uit Scherpenzeel en omgeving hebben de
ze zomer een sportieve slag geleverd.
Maandagavond was op het Valleivogel-
veld de laatste voetbalwedstrijd om de
hoogste eer, tussen de N.V. De Driekleur
en de Firma Overheem. De stand na ander
half uur spelen was nog steeds 1—1. Met
strafschoppen zegevierde tenslotte de
Firma Overheem.
WEER JAARLIJKSE AVONDMARKT
VAN „EENDRACHT MAAKT MACHT"
Woensdag 11 september houdt de win
keliersveren. „Eendracht Maakt Macht"
de jaarlijkse avondmarkt. Bij goed weer
op het Plein 1940 en bij slecht weer in
de Markthal. De najaarswinkelweek zal
4 oktober aanvangen met de gebruike
lijke attracties.
PRIJS VAN „SCHERPENZEEL" TE
BEZICHTIGEN
De door de v.v. „Scherpenzeel" gewon
nen wisselprijs in het Pyramide tournooi,
zal voor belangstellenden worden tentoon
gesteld in het sigarenmagazijn van de
heer W. Pol in de Dorpsstraat.
OUDEN VAN DAGEN WAREN VOOR
TIENDE KEER UIT
De Elsterse ouden van dagen hebben
woensdag weer een reisje gemaakt. Dit
maal was het voor de tiende keer. 's Mor
gens werd om 8 uur vanaf de O.L. School
gestart en ging het in- de richting Arn
hem. De reis werd ondernomen met 30
personenauto's. Burgers dierenpark werd
bezocht, waar men zich bijzonder ver
maakte. Verder ging de tocht naar Apel
doorn, allereerst naar de Juliana Toren,
waar het diner werd gebruikt. Ook werd
in Apeldoorn nog een bezoek gebracht
aan Berg en Dal. Van Apeldoorn ging
de reis naar Lunteren, waar het „Panne-
koekhuis" werd bezocht.
Hier werd ook het lunchpakket uitge
reikt. Om 6 uur werd de terugtocht aan
vaard en ging het via Veenendaal naar
huis. Om ongeveer half zeven arriveerde
de stoet in Eist, alwaar „Crescendo" al
stond te wachten. Via de Franseweg ging
het naar „De Morgenster" waar koffie
met gebak werd geserveerd. Hier bleef
men nog een uurtje gezellig bijeen. De
voorzitter van het organiserend comité,
de heer D. Slok, sprak hier de aanwezi
gen toe en dankte allen die aan deze
tocht hun medewerking hadden verleend.
Tevens kregen allen die met deze 10de
tocht mee waren geweest, door de me-
taalwarenfabriek „de Pako" een herinne
ring aangeboden.
De dames ontvingen een lepelvaasje
en de heren een asbakje met inscriptie.
Van dez etocht werd door de heer A. v.
Erk uit Veenendaal een film opgenomen,
die van de winter zal worden vertoond.
De commissie komt voor het slagen van
deze tocht alle lof toe.
Woensdag hield de rundveefokveren.
„Ederveen en Omstreken" de eerste rund
veefokdag.
Namens het gemeentebestuur van Ede
werd deze geopend door wethouder Ds.
Fokkema.
De uitslagen waren voor Blaarkop Gr.
veeslag: Vaarzen: 1. Theo 13 - C. Visser,
Lunteren; 2. Betje - H. G. Joosten, Ede.
Schotten: Willie 6 - C. Visser; 2a Thea 11,
id. 2b. Janna 2 - E. van Roekei, Ede.
Droogst, k.: 1. Aagje, C. Visser. Melkg.
k., IVa: 1. Henny, E. v. Roekei; 2. Reina -
H. G. Joosten; Id. IVb.: 1. Rigona 1 - H.
G. Joosten; 2. Rigona - E. v. Roekei. Kam
pioene Willie 6 - C. Visser, Lunteren. Res.
kamp. Henny - E. v. Roekei, Ede.
Zwartb. H. Veeslag: Stieren: Rubr. Ia:
2. Pasen's R. Mw. H. G. P. den Hartog-
v. d. Meene, De Klomp. Rubr. Ib: 2.
Sjoerdje's Tw. - Mw. de Wed. J. v. Gin-
kel, Geld. Veenendaal. Rubr. II: 1. Lucie's
E - S. Boonzaaijer, Ederveen; 2. Sylva-
nus - T. Boers, Geld. Veenendaal. Vaars
kalveren: Rubr. Ilia. 1. Margaretha 4 -
W. Achterstraat, Ede; 2a. Juliana 2 - Mw
H. G. P. den Hartog-van de Meene, De
Klomp. 2b. Elsje 11 - W. Achterstraat;
Illb: 2. Jauke's P - J. van Doorn, Geld.
Veenendaal. IV: Kitty 3 - Br. v. d. Brink,
Ederveen. Pinkvaarzen, Rubr. Va: la.
Friesje 2 v. d. Klomp - Mw. H. G. P. den
Hartog - v. d. Meene, De Klomp, lb. Antje
v. d. KI. - id. 2a. Trijntje 11 - S. Boon
zaaijer, Ederveen; 2b. Jopie 5 - Mw. de
Wed. H. Sukkel, Gld. Vnd. Vb: 1. Vreugde
v. d. KI. - Mw. H. G. P. den Hartog-v.
d. Meene, De Klomp; 2a. Corrie 14 - Mw.
de Wed. J. v. Ginkel, Gld. Vnd; 2b. Lena
4 - C. v. Ginkel, Ederveen. Dracht, vaar
zen: 1. Gepske 3 - Br. v. d. Brink, Eder
veen. Melkg. vaarzen, rubr. Vila: 1. Jopke
105 - G. Lagerweij, Ederveen; 2a. Marga
retha 3 - W. Achterstraat, Ede; 2b Plat
57 - W. Threels, Ederveen. Rubr. Vllb:
la. Sietske - W. Achterstraat, Ede, lb.
Geerie B - Mv. Wed. H. Sukkel, Gld. Vnd;
2. Gerrie 2 - C. van Baren, Gld. Vnd.
Schotten: la. Pasen v. d. Klomp, lb. Min-
tje 3, beiden van Mw. H. G. P. den Har
tog-v. d. Meene; 2a. Rikie 2 - C. J. v. d.
Berg, Gld. Vnd; 2b. Jacoba 4 - J. Harde
man, Gld. Vnd. Dr. st. koeien: 1. Marga
retha 1 - W. Achterstraat, Ede. Melkg.
koeien, Rubr. Xa. la. Klaaske 301 - R.
Kolfschoten, Gld. Vnd; lb. Toosje 3 - G.
Geurtsen, Ederveen; lc. Pukkie 2 - S.
Boonzaaijer, Ederveen. Rubr. Xb: 1. Ket
4 - Mw. H. G. den Hartog-v. d. Meene;
2a. Trijntje 2 en 2b Jopie 4, beiden van
Mw. de Wed. H. Sukkel te Gld. Vnd; 2c.
Clara - G. Geurtsen, Ederveen, 2d. Wil
lie 2 - Mw. de Wed. J. v. Ginkel, Gld Vnd.
Rubr. Xc. la Pietje - J. v. Doorn, Gld.
Vnd; lb Nelly 1 - E. v. Eden, Gld Vnd;
lc. Jansje 1 - T. Meerveld; 2a. Hennie 3 -
J. v. Ravenhorst, Gld Vnd; 2b. Trijntje
19 - Mw. H. G. P. den Hartog - v. d.
Meene. Xd: la. Inca - S. Boonzaaijer,
Ederveen; lb. To - J. Beijer, Gld. Vnd;
2. Elsje 5 - W. Achterstraat, Ede. Koeien
met levensproductie boven 30.000 kg melk:
la. Rieka (47.528 kg) - G. Geurtsen, Eder
veen; lb. Lucie R. 10 (31.066 kg) - S.
Boonzaaijer, Ederveen. Bedrijfscollectie's
(2 stuks): 1. Mw. H. G. den Hartog-v. d.
Meene, de Klomp; 2. Mw. de Wed. H.
Sukkel, Gld. Veenendaal. Id. (3 stuks):
W. Achterstraat - Ede. Kampioene: Ket 4
- Mw. H. G. P. den Hartog-van de Meene,
de Klomp; Res. Kamp.: Inca - S. Boon
zaaijer, Ederveen.
Bij een van de laatste schoolreisjes in
dit seizoen, waarbij Ouwehands Dieren
park werd bezocht, deed zich een grappig
incident voor.
Natuurlijk wensten ettelijke kinderen
op de rug van een ezeltje door het park
te rijden om hun indrukken op te doen.
Omdat hun aantal zo bijzonder groot
was. kon de oppasser de drukte niet al
leen verwerken. Geen nood. Meester zou
twee ezeltjes voor zijn rekening nemen
en aan de teugels rondleiden.
Dat dacht hij tenminste. Want op een
gegeven ogenblik toonde één der dieren
zich zo koppig als alleen een ezel vermag.
Meester mocht aan de leidsels rukken,
lieve woordjes uitbrengen en uitdrukkin
gen bezigen, die geen letterzetter uit zijn
zetmachine durft te halen, de ezel stond
en bleef staan.
Tot Jantje, die op de rug van het dier
zat, ingreep. Bedaard en met een gezicht
of het zijn dagelijks werk was, gaf hij
met zijn kinderhandje een tik tegen dat
gedeelte van de rug, dat geen rug meer
heet.
Ogenblikkelijk vervolgde de ezel zijn
weg tot grote hilariteit van de vele toe
schouwers, die getuige waren van de les,
die wijze Jantje zijn schoolmeester gaf.
Wanneer wij vertellen dat het aantal
onzer fraaie Hollandse windmolens hoe
langer hoe minder wordt, vertellen wij
zeker geen nieuws.
Een feit is het intussen dat met het
verdwijnen van de molens, ons Hollands
landschap één van zijn karakteristieke
aantrekkelijkheden verliest.
In het begin van deze eeuw waren er
in ons land nog enkele duizenden molens,
nu nog amper 1000. De buiten bedrijf zijn
de en die schreeuwend om restauratie,
meegerekend.
In onze omgeving denken we bij de
molen onmiddellijk aan graan, meel en
brood, hoewel de molen toch voor aller
lei werkzaamheden in gebruik is en was.
Die gedachten-associatie is echter wel te
begrijpen als men weet dat in onze om
geving alleen korenmolens zijn of waren.
(De dichtstbijzijnde watermolen is die in
Lienden in de Marspolder).
In de bezettingsjaren heeft men in de
plaats waar nog een korenmolen in be
drijf was, deze hogelijk weten te waar
deren. Toen ondervond men dat er tus
sen graan en brood veel werk ligt. Al
bracht toen ook wel de koffiemolen uit
komst.
In de oudheid werd het graan tussen
twee stenen gemalen, die met de hand
over elkaar werden gewreven. Wat het
principe betreft is er niet veel veran
derd. Nog steeds wordt het graan tussen
twee stenen gemalen, ook al gebeurt dit
nu mechanisch.
In onze omgeving zijn gelukkig nog en
kele windmolens te bewonderen. Enkele
zijn zelfs nog in bedrijf, o.a. de molen
van de heer Van Eden te Veenendaal en
de prachtige standaardmolen tussen Lun
teren en Ede, de Doesburgermolen, die
450 jaar oud is en tot oudste molen in
ons land behoort. Ook te Lienden kan
men nu en dan een wiekenkruis zien
wentelen, wat een prachtig gezicht is,
dat dan in dit zo typisch vlakke land
schap. In hetzelfde dorp staat een zeld
zaam molentype n.l. de torenmolen „De
Zwaan". Het tweede exemplaar dat in
ons land nog over is, staat in Zeddam
(Montferland). Vroeger dacht men dat
dit oude verdedigingstorens waren, die
later in molens waren veranderd. Later
bleek toch dat zij wel degelijk als molen
waren opgebouwd.
Verder zijn er in onze naaste omgeving
nog andere molentypen te bewonderen:
Ronde bovenkruier (Eist)*, Ronde boven
kruier met stelling en achtkanteboven
kruier met stelling (Veenendaal), Water
molen, ronde bovenkruier (Lienden) en
de standaardmolen (Doesburgermolen).
Deze laatste molen draait bij het kruien
om een verticale spil. Bij de bovenkruiers
draait alleen de kap. Dit kruien wordt
bij de meeste molens vanaf de grond ge
daan. Door middel van het kruirad, d.i.
een soort lier, die de kap met wieken
weer voor de wind draait. Ook het bin
nenwerk van een molen is zeer interes
sant met de grote houten tandraderen en
koppels maalstenen.
Maak eens een tocht langs onze molens,
ze zijn het zeker waard om ze in alle
jaargetijden en belichtingen te bewon
deren. Voor de buitenlanders vormen ze
één van de trekpleisters. Wanneer men
belangstelling toont, laten de molenaars
met plezier het inwendige van hun mo
len zien, want zij zijn er trots op. Ook
over sagen en legenden en folklore blijkt
meestal de molenaar veel te weten. Ook
met de weersgesteldheid is hij goed op
de hoogte, wat wilt u, van de wind moe
ten zij leven.
Wanneer u verder van huis wilt kunt
Horlogerie
Overwaard, Nederwaard, Nieuw Lekker-
land en Blokweer staan niet minder dan
20 molens bij elkaar. Op een enkele na
zijn het alle Zaanse achtkanters. Op geen
andere plaats kan men in Nederland
meer iets dergelijks aanschouwen. Het
is een prachtig molencomplex en een
bezoek meer dan waard.
R.K. GEDACHTENISKERK RHENEN
AANBESTEED
In hotel „Wapen van Hardenbroek"
vond de aanbesteding plaats voor de
bouw van de r.k.-Gedachteniskerk te
Rhenen.
De uitslag was als volgt: Jos. Neijenhuis
- Arnhem 359.590.-; Firma H. Mokveld
- Hilversum 362.930,-; Beton en Utili
teitsbouw H. Ooosterhout - Wychen
369.500,- en N.V. Aannemersbedrijf W.
Thunissen - Heemstede 384.750.-.
De gunning is door het kerkbestuur
aangehouden, doch deze zal wel spoedig
kunnen worden verwacht. De laagste in
schrijver was aanzienlijk boven de be
groting.
WIJZE WOORDEN
ZWIJGEN IS GOUD
De trots der kleinen bestaat in al
tijd over zichzelf te praten, de trots
der groten is nooit over zichzelf
te praten.
(Voltaire)
Het molen-eldorado bij Kinderdijk
Deze molens werden kortgeleden ge
restaureerd en zijn in juli en augustus,
's zaterdagsmiddags weer in bedrijf.
Kunt u zich een schoner gezicht voor
stellen, al deze molens met hun wente
lende wieken?
u ook eens gaan naar het molen-eldorado
bij Kinderdijk. Daar in de polders de
De Elsterkorenmolen die er zeer
haveloos uitziet, zal binnen niet al te
lange tijd gerestaureerd worden. Door
de gemeente Amerongen is een crediet
van f 5.350,- gefourneerd. Deze 100-jarige
korenmolen behoort aan de fam. Van
Ommeren. Meer dan 30 jaar is deze mo
len reeds buiten bedrijf.
Het Oranjecomité organiseert op zater
dag, 31 augustus a.s. een groots Oranje
feest.
Op het terrein De Kweek, tegenover
het Kasteel, zullen 's-middags volks
spelen worden gehouden, terwijl
's-avonds een bekend radiogezelschap op
treedt.
Het programma vermeldt onder meer:
1.00 uur opening, terwijl daarna ge
legenheid bestaat tot ringrijden per rij
wiel, bromfiets en te paard.
3.00 uur Kruiwagenrace.
3.30 uur Zakslaan.
4.00 Boegsprietlopen.
4.30 uur Touwtrekken.
Uitgezonderd het ringrijden zullen alle
spelen over en boven het kanaal worden
uitgevoerd.
Het inschrijfgeld bedraagt voor het
ringrijden per fiets f 0.25 en voor elk
ander spel f 0,50 per persoon. Opgaven
voor deelneming kunnen tot uiterlijk 28
augustus a.s. worden ingediend bij G. van
Beek, Dorpsstraat 17 en bij H. W. School-
derman. Dorpsstraat 108.
De entree voor niet-deelnemers be
draagt f 0,50 en voor kinderen tot 14
jaar f 0.25.
Het programma wordt dan 's-avonds
om 7.00 uur voortgezet met het optreden
van het bekende radio-orkest De Bieten-
bouwers. Tevens werken hieraan mede:
Mabesta en Co met moderne megie,
Guus Keddy in een eigen reportoire, ter
wijl Wim Kuppen voor de muzikale om
lijsting zorgt.
Teneinde het gehele dorp deze dag een
feestelijk aanzien te geven, worden alle
inwoners verzocht de vlaggen uit te ste
ken.
WAGENINGEN. Tijdens graafwerk
zaamheden dezer dagen stootten arbei
ders op iets hards, dat bij nader onder
zoek een zware Amerikaanse splinter
bom bleek te zijn. Onmiddellijk werden
veiligheidsmaatregelen genomen totdat de
mijnopruimingsdienst het gevaarlijke ding
had gedemonteerd en weggevoerd.
EDE. De penningmeester van de
stichting Edese schaapskudde, notaris P.
G. Westhoff uit Lunteren, viel dinsdag
morgen tijdens de schapenmarkt, toen hij
zich in de muziekkoepel bevond, door
een openstaand luik in een ongeveer twee
meter diepe kelder. Hij liep daarbij zo
danige verwondingen op, dat hij ter be
handeling in het Julianaziekenhuis te
Veenendaal moest worden opgenomen.
WAGENINGEN. Op de Wageningse
wielerbaan zullen waarschijnlijk zondag
25 augustus 's middags, grote internatio
nale wielerwedstrijden achter motoren
worden verreden. Deelnemers zijn o.m.
Daan de Groot, Peter Post en de Duit
sers Theo Intra en Heinz Scholl.
EDE. Ds. W. de Joode zal zondag 15
september a.s. afscheid nemen van de
Christelijk Gereformeerde Kerk van Ede
en woensdag 18 september a.s., na de dag
daarvoor, dus dinsdag 17 september a.s.
te zijn bevestigd door prof. L. H. van der
Meiden van 's-Gravenhage, zijn intrede
doen als eerste predikant van de op 12
februari 1953 zelfstandig geïnstitueerde
Christelijk Gereformeerde Kerk van
's-Gravenhage-Zuid, waaronder ook de
leden van Kwintsheul en Wateringen res
sorteren.
BETAAL NIET TEVEEL VOOR EEN
PHILIPS
MAICO
SIEMENS
ADITONE
BLAUPUNKT
ACCUMED
AUDIUM
LINKE
MAICO
MULTITONE
Inruil van oud
apparaat!
Alle batterijen
Dealers voor:
Veenendaal
Rhenen
Wageningen
en wijde omgeving
Herenstraat 5 -
telefoon 08376-587
RHENEN
Hoofdstraat 106
- telef. 08385-2576
VEENENDAAL
