Nieuwsblad voor Veenendaal Omstreken
Begin gemaakt met de
nieuwe Hoofdstraat
MULDER
Eerste Wolmars in
Veenendaal
Gunstig verslag tandheelkundige verzorging
Veenendaalse schooljeugd
ELST
AMERONGEN
NKRUMAH, DE ZWARTE HITLER
VAN AFRIKA
SCHERPENZEEL
Nieuws uit de
omgeving
31e jaargang
WOENSDAG 11 SEPTEMBER 1957
No. 71
Uitgave: „De Gelderse Vallei" Veenendaal
Verschijnt tweemaal per week in: Stichts en Gelders Veenendaal, Amerongen, Eist, Rhenen, Achterberg, Overberg, De Haar, Kade, Maanderbuurt, Ederveen, Renswoude, Scherpenzeel
Gratis rozen voor
praalwagens
Lampegietersavond-
lied
AGENDA
Eerste U.S.O.-concert
Stichting R.K. bibliotheek
„Gilles van Schonebeke"
Ladelichter in actie
Eist krijgt een ijsbaan
ASSURANTIEKANTOOR
ALLE VERZEKERINGEN
HyPOTHEKEN EN
FINANCIERINGEN
Nieuwe grote speeltuin de trots van
buurtvereniging „Westersingel"
Nieuwe wet staat deportatie toe
zonder veroordeling
Redactie en administratie:
Parallelweg 10 Veenendaal
Telefoon K 8385-2023 Girono. 563127
Redactie: W. F. ter Hoeven
Advertenties en abonnementen
kunnen ook worden opgegeven bfl
de agentschappen van „De Vallei" in
de plaatsen van verschoning
DE VALLEI
ADVERTENTIES
Advertentieprijs per mm 11 cent
Speciale contractprijzen op aanvraag
Minimum per advertentie 3,60
Rubriek Vraag en Aanbod 110
woorden 95 cent, elk woord meer
7 cent
Familieberichten 15 cent per mm
Abonnementsprijs 1,55 p. kwartaal
Losse nummers 10 cent
Maandag is dan toch een begin ge
maakt met de reconstructie van het
wegdek in de Hoofdstraat. Men heeft
althans de bomen in hei plantsoentje
verwijderd. Het plantsoentje zelf wordt
nu ook weggehaald en men is nu doen
de de verhoging te slechten en van de
voorheen gescheiden rijbanen een brede
weg te maken.
Het verkeer krijgt dus meer ruimte
Voor degenen die met Lampegieters-
avond hun praalwagens etc. met bloe
men willen versieren, stelt de kwekerij
Loef aan de Sandbrinkstraat o.a. een
20.000 stuks rozen ter beschikking. Zij
die deze bloemen willen verwerken,
kunnen deze gratis by deze bloem
kwekerij afhalen.
De optocht welke, zoals bekend, weer
een stertocht zal zijn, vertrekt om 8 uur
van de volgende punten:
1. Slotemaker de Bruïneplein. Chr.
Tamboers- en Pijperskorps „Prins
Bernhard". Route: Klaas Katerstraat,
Patrimoniumlaan, Kerkewijk, Markt.
2. Munnikenweg hoek Gortstraat. Kon.
Scheepjes wolharmonie. Route: Gort
straat, Zandstraat, Hoofdstraat en
Markt.
3. Stationsstraat hoek Buurtlaan. „Cae-
cilia". Prins Bernhardlaan, Hoog
straat, Hoofdstraat, Markt.
Na het bekendmaken van de prijs
toekenning op de Markt gaan de stoeten
weer met dezelfde muziekkorpsen naar
het punt van uitgang langs dezelfde
route.
De jury welke de prijzen zal toe
kennen, bestaat uit de heren A. P. de
Kleuver, D. Philips en J. v. d. Walle.
Voor hen voor wie de tekst van
het Lampegietersavondlied niet bekend
mocht zijn, wordt het hieronder afge
drukt.
'tis van de avond Lampegietersavond
Titeralalom, titeralalom.
'k Heb van mijn moeder een
lampion gekregen,
En van mijn vader een kaarsje
erin gekregen.
Titeralalom, titeralalom.
'k Zeg tegen Trientje, hoe. laat
zal het wezen,
Op 't slag van hallef, hallef negen,
Titeralalom, titeralalom.
VEENENDAAL
Donderdag 12 september, in chr.
ger. kerk Hoofdstraat 7.30 uur ds
M. Vlietstra van Eemdijk spreekt
over „Ik zal vol heldenmoed" en
ds. J. Jongeleen van Wageningen
vertelt voor streek-zendingsbijeen-
komst. Maandag 17 september,
Lampegietersavond, 8 uur vertrek
van ster-tocht. Dinsdag 17 septem
ber in geb. ,,'t Trefpunt" 8 uur
filmavond Ned. Reisvereniging.
Vrijdag 20 september, in gebouw
„Eltheto" 8 uur, Eerste filmavond
Volksuniversiteit Veenendaal. Lu
xor Theater heden woensdag en
morgen donderdag de film „Con-
chita".
en dat zal ook nodig zijn, want dezer
dagen wordt een begin gemaakt met
graafwerk voor het leggen van nieuwe
riolering, buizen en kabeis. Daardoor
zal steeds één weghelft versperd zijn.
Eerst in het voorjaar wordt een aan
vang gemaakt met het leggen van het
eigenlijk nieuwe asfaltwegdek.
Op bovenstaande foto zien we hoe
de op één na laatste boom voor het ge
meentehuis sneuvelt. Het is zonder bo
men wel wat kaal geworden in onze
Hoofdstraat. Ook in de toekomst echter
zal er, gezien de beschikbare ruimte,
wel geen gelegenheid zijn nog wat bo
men te plaatsen.
Het eerste concert van het Utrechts
Stedelijk Orchest van het a.s. winter
seizoen zal worden gegeven op donder
dag 26 september a.s. in het Ver. gebouw
aan de Eikenlaan. Aanvang 8 uur. Het
programma wordt nog nader bekend
gemaakt.
Op 2 oktober a.s. zal in Veenendaal de
R.K. openbare Uitleenbibliotheek „Gilles
van Schonebeke" worden geopend. Deze
bibliotheek zal worden gevestigd in het
pand Tuinstraat 3 t.o. de Openbare
School.
Momenteel heeft deze bibliotheek, die
bij stichting in het leven werd geroepen,
de beschikking over plm. 6000 boeken.
Uitbreiding van dit aantal ligt in de be
doeling, daar plm. 4000 boeken nog be
handeld moeten worden, alvorens deze in
omloop kunnen worden gebracht. Het be
stuur heeft er naar gestreefd voor elck
wat wils te bieden; dus niet alleen ont
spanningslectuur voor volwassenen, maar
ook jeugdlectuur, populair-wetenschap-
pelijke werken, enz.
De bibliotheek is voor een ieder toe
gankelijk. Regelmatige lezers zullen een
uiteraard voordelig lidmaatschap kunnen
verkrijgen. De incidentele lezer zal tegen
een kleine vergoeding boeken kunnen le
nen, zonder dat men lid behoeft te wor
den.
Ook hoopt het bestuur binnen afzien
bare tijd in de bibliotheek een leestafel
te kunnen plaatsen; de mogelijkheid om
hierbij dag-, week- en maandbladen ter
lezing beschikbaar te stellen, wordt over
wogen.
Op zaterdag 28 september a.s. wordt in
Veenendaal voor de eerste maal de Wol
mars gehouden, georganiseerd door de
wandelverenigingen „Hollandia-tricot",
Pehavee en Scheepjeswol.
Dankzij de medewerking van de heer
jhr mr. dr. L. M. K. C. van Asch van
Wijck kan een groot gedeelte van de par-
coursen over het prachtige landgoed Prat-
tenburg worden gelopen en de route biedt
dan ook een prachtig gedeelte ongerept
natuurschoon.
Verwacht wordt dat de deelname van
wandelverenigingen voor deze eerste
wolmars al zeer groot zal zijn.
VERGADERING PHILATELISTENVER.
„DE VALLEI"
De Veenendaalse Philatelistenvereni-
ging „De Vallei" komt op woensdag 11
september a.s. om half acht weer bijeen
in de kantine van de Veenendaalse IJzer-
industrie aan de Schoolstraat.
Aan de hand van door de school-
tandarts voor Veenendaal, mevrouw L.
Zweede-Hooghiemster te Wageningen,
verstrekte gegevens, werd een overzicht
samengesteld van de resultaten van het
tandheelkundig onderzoek van school
kinderen, verricht gedurende het jaar
1956.
Uit dit overzicht blijkt, dat bij de aan
vang van het eerste halfjaarlijkse onder
zoek door de schooltandarts in 1957, van
de 1870 leerlingen, tot welke de school-
tandverzorging zich in het afgelopen jaar
uitstrekte, 1646 leerlingen geen afwijkin
gen aan het gebit vertoonden en derhalve
over een gesaneerd gebit beschikten.
Genoemd aantal van 1646 leerlingen
komt neer op een percentage van 88.03.
Over het jaar 1955 bedroeg dit percen
tage 91.7. Voor een belangrijk deel is de
ze verlaging te wijten aan een groter aan
tal leerlingen, dat op eerdergenoemd
tijdstip nog in behandeling was bij de
eigen tandarts. Dit aantal bedroeg n.l. 99,
of wel 5.29#/o. De vorige maal bedroeg dit
percentage 2.79. Dit aantal leerlingen be
hoort, om een juist beeld te verkrijgen
van het totaal aantal leerlingen, dat in
het kader van de tandheelkundige ver
zorging van schoolkinderen werd bereikt,
te worden medegerekend bij de leerlin
gen, die reeds over een gesaneerd gebit
beschikken. Deze leerlingen zullen im
mers t.z.t., en wel na de afbehandeling
door de eigen tandarts, ook een gesaneerd
gebit hebben. Op deze wijze wordt een
totaal-percentage verkregen van 88.03
5.29 - 93.32. Over 1955 bedroeg dit per-
JUBILEUMFEEST v.v. „VEENENDAAL"
De jubileumfeesten ter gelegenheid van
het 30-jarig bestaan van de voetbalvereni
ging „Veenendaal" zal gegeven worden
op zaterdag 28 september a.s.
Onbekenden hebben maandagmorgen
de geldlade van een slagerij in de
Hoofdstraat gelicht. Een bedrag van
ongeveer 55,wordt vermist.
VERGADERING CHR. HANDELS
REIZIGERS EN AGENTEN
Door de eerst kortgeleden opgerichte
afdeling van de Ver. van Christelijke
Handelsreizigers en Handelsagenten is
voor a.s. vrijdagavond in hotel „De
Korenbeurs" aan de Markt een vergade
ring belegd. Als spreker zal deze avond
tegenwoordig zijn de heer A. van Rees
uit Gouda, die het onderwerp „princi
pieel en practische" zal behandelen.
centage 94.49, hetgeen derhalve een ver
mindering betekend van 1.17°/«. Deze ge
ringe verlaging is in het geheel niet ver
ontrustend. Het bereiken van een per
centage van ruim 90V» wordt nog steeds
buitengewoon gunstig geacht.
Als tenminste de vorst daartoe wil
medewerken zullen de schaatsliefhebbers
van Eist en Amerongen komende winter
hun hart kunnen ophalen en niet meer
naar andere plaatsen behoeven te gaan
om de schaatssport te beoefenen. Precies
tussen Eist en Amerongen zal n.l. een
groot weiland geschikt gemaakt worden,
om 's winters, wanneer de vorst invalt,
onder water te pompen. Intussen is de
pompinstallatie al aangekocht. Ook zal op
de baan verlichting worden aangebracht,
zodat ook bij avond kan worden gereden.
Eigenaar van dit weiland en initiatief
nemers zijn de heer C. v. Vliet uit Eist
en A. Vink.
VRIJSPRAAK
Vrijdag stond voor de Arnhemse Poli
tierechter terecht de heer A. K. uit Eist
wegens belediging van de heer D. v. B.,
eveneens uit Eist. De heer K. zou zich te
gen v. B. tijdens de laatst in Eist gehou
den openluchtrechtzitting in beledigende
termen hebben uitgelaten. K. ontkende
nu het ten laste gelegde niet maar hij kon
zich niet herinneren iets beledigends ge
zegd te hebben.
De opzet tot belediging werd door de
rechter niet aanwezig geacht en de of
ficier vroeg vrijspraak. De rechter sprak
de heer K. tenslotte vrij.
BROMFIETS ONTVREEMD
Zondagmiddag is de bromfiets van de
heer J. v. T. uit Eist, toen hij op bezoek
was aan de Veenendaalsestraat, achter
het huis vandaan gehaald. Een jeugdige
passant uit „Kamp Overberg", die zon
dagmiddag is ontvlucht, werd in de buurt
gesignaleerd. Dezelfde nacht werd de
bromfiets in Soest, de woonplaats van de
passant, gevonden langs de kant van de
weg. De vermoedelijke dader is nog
voortvluchtig.
INLEG EN TERUGBETALING
BOERENLEENBANK
Bij de spaarbank van de Boerenleen
bank Amerongen-Leersum werd vorige
maand 84.874,38 ingelegd en 55.286,09
terugbetaald. Spaartegoed nam dus met
29.588,29 toe. Vanaf het begin van dit
jaar steeg het spaartegoed tot 250.540,95.
DAMMEN
Groep I: Faber—Maris 11, M. v. d.
GriftMeijer 02, A. v. d. GriftM. v.
d Grift 1l VeldhuizenE v Zomeren
0—2, C. v. d. Kolk—A. v. d. Kolk 1—1.
Groep II: R. Berkhof—Meerwijk 20,
De GrootVisser 20, v. d. BergKlein-
veld 20, v. Loonv. Veenendaal 20, E.
v. d. GriftRebergen 02, M. Blanke-
steinC. Blankestein 1—1, Swetselaar
v. Wamel 11, G. v. d. GriftWildeman
20, v. d. BergC. Blankestein 02, G.
v. ZomerenG. v. d. Grift 02.
KERKEWIJK 167 -TEL.3000 VE E N E N OA A L
Gevolmachtigde van de Insurance
Company of North America
Voor de buurtvereniging „Wester-
singel" was er zaterdagmiddag dan het
grote moment waarop burgemeester A.
Bakker de prachtige grote speeltuin
officieel opende. Het moment waarnaar
reeds lang werd uitgezien en dat tevens
de afsluiting vormde van een periode
van hard werken door verschillende
leden van de vereniging voor het be
reiken van het gestelde doel, n.l. bezig
heid voor de jeugd. En wat kan daar
toe beter dienen dan een goed in
gerichte speeltuin.
Dat het bestuur van de „Wester
singel" dan geen halve maatregelen
neemt, daarvan konden de verschillen
de genodigden, het voltallig college van
burgemeester en wethouders, tal van
raadsleden en een grote schare be
langstellenden zich zaterdagmiddag
overtuigen.
Het actieve bestuur heeft sinds het
bestaan van deze vereniging reeds by
herhaling van zich doen spreken door
de inspanningen welke men zich ge
troost bij het bezighouden van de jeugd
ook met het organiseren van voetbal
en vliegerwedstrijden.
Ook met het inrichten van deze speel
tuin heeft men weer bewezen de zaak
goed te kunnen aanpakken. Er werd
n.l. een verrassend groot aantal toe
stellen van de meest uiteenlopende aard
in deze speeltuin bijeengebracht. Alles
bleek uitstekend en deskundig verzorgd.
Het materiaal was dermate degelijk en
stevig van constructie dat het kennelijk
in alle opzichten aan de praktijk van
een speeltuin is getoetst. En dan te we
ten dat het alles door leden van de
vereniging zelf, in vrije uren en van
gebruikte materialen werd vervaardigd.
Ook burgemeester Bakker, die de
toren van de glijbaan en kabelbaan be
klom, welke als spreekgestoelte was in
gericht, gewaagde van zijn grote be
wondering voor wat hier in eendrach
tige samenwerking en met doorzetten
is tot stand gekomen. Deze wees er ook
op dat deze speeltuin nooit tot stand
had kunnen worden gebracht wanneer
het had moeten komen van de 1500
gulden aan subsidie welke de gemeente
hiervoor gegeven heeft. Spr. compli
menteerde het voortvarende bestuur
met het uitnemend resultaat van dit
schitterende kinderparadijs. Met de
wens dat èn de kinderen uit de buurt
én de ouders hiervan veel plezier mo
gen beleven, verklaarde de burgemees
ter de speeltuin voor geopend.
De opening werd tenslotte voltooid
door de Veenendaalse drieling Jopie,
Corrie en Hillie Kalter, die zich in
feestelijke jurkjes, gewapend met een
enorme houten schaar, bij het hek
(speciale correspondentie)
Nog maar kort geleden noemde men
dr. Kwame Nkrumah de zwarte Gandhi
van Afrika. Zonder kleerscheuren en
bloedvergieten had hy van de Britten de
onafhankelijkheid voor zijn land weten
te verkrijgen en tijdens de feestelijkheden
mocht hy zelfs de hertogin van Kent om
helzen, terwijl de Amerikaanse vice-
president Nixon lachend toe keek. De
CHR. FILMACTIE START
Met ingang van zaterdag 21 september
a.s. zal men op initiatief van de plaatse
lijke afdeling der Cefa (Chr. filmactie)
ook in Scherpenzeel starten met regel
matige filmvertoning in het Verenigings
gebouw der Ger. Kerk. Het ligt in de be
doeling om twee voorstellingen per avond
te geven n.l. om 7 uur en om 9.15 uur.
Tijdens een vergadering van het voor
lopig comité werden deze week de
bestuursfuncties als volgt verdeeld: voor
zitter, de heer A. P. Lanting; secretaris
de heer D. van de Kamp; penningmeester
de heer R. van de Pol; leden mevr. R. van
de Pol, mej. M. van Doorn en de heren
A. J. Bakker en G. J. Bakker. De eerste
avond zal de film „Casper zoekt een Va
der" vertoond worden.
WEER AVONDNIJVERHEIDSSCHOOL
Het bestuur van de Avondnijverheids
school Scherpenzeel vergaderde afgelopen
week ter bespreking van de nieuwe cur
sus, welke 1 oktober aanvangt. Het be
stuur was verheugd dat ook dit jaar de
cursus weer kan doorgaan en er vol
doende leerlingen zijn voor de verschil
lende vakken.
In de vakken Metaalbewerking en Schil
deren kunnen er echter nog meerdere
leerlingen worden geplaatst.
PLATTELANDSVROUWEN WAREN
WEER BIJEEN
Voor de eerste bijeenkomst in het
nieuwe seizoen van de afd. Scherpenzeel
van de bond van Plattelandsvrouwen in
„Marktzicht" gehouden, wa^n de dames
Knibbe, verpleegster van het Groene
Kruis en Kapteyn, directrice van het in
terkerkelijk bejaardencentrum Nieuw
koop, om iets te vertellen en te laten zien
van dit huis, waar beiden werkzaam zijn.
De presidente mevr. Zwaan-Hartog sprak
een inleidend woord en was zeer ver
heugd over de grote opkomst.
Beide spreeksters gaven een uitvoerige
uiteenzetting van het doel en de werk
wijze van een bejaardenhuis met 60 oud
jes en 10 man personeel, waarbij ook een
aantal kleurenplaatjes werd vertoond.
hadden opgesteld om daar het traditio
nele lint door te knippen. Een gebaar
dat uiteraard de bijzondere waardering
had van de vele toeschouwers. Direct
daarop echter kon de jeugd, voor .wie
een en ander reeds veel te lang had
geduurd, zich niet langer meer bedwin
gen en nam stormenderhand bezit van
de ideale speeltuin.
Tevoren had de voorzitter, de heer
Van de Craats, in een korte toespraak
o.m. dank gebracht voor de bij het tot
stand komen van deze speeltuin onder
vonden medewerking, en hij noemde
daarbij het gemeentebestuur, Patrimo
niums Bouwvereniging, de fa. L. van
den Bosch aan de Geerseweg en de
deskundigen en adviseurs, de heren
Roos en Wissink, en allen die vaak
langdurige arbeid ervoor hadden ge
geven. De heer Van de Craats deelde
ook mede dat de speeltuin nu een week
open zal blijven om daarna enkele
maanden dicht te gaan voor het in
zaaien en doen groeien van een ste
vige grasmat.
Hoogst verbaasd om de grote belang
stelling welke zy genoten, toonde de
Veenendaalse drieling zich nadat zy hun
grote schaar hadden afgegeven om het
„openingslint" door te knippen.
Britten noemden hem een politiek genie-,
voor de Amerikanen was hij de man van
de hoop en voor het volk van Ghana
een afgod. AI in april 1957 had hy gemo
toriseerde leslokalen ingericht, die door
de jungle reden om de zwarte bevolking
lezen en schryven te leren en onderwijl
gratis levensgrote foto's van de doctor
distribueerden. De negers van Ghana
meenden oprecht, dat nu hun aardse para
dijs was aangebroken.
Nkrumah zei tijdens zijn installatie:
„Het is mijn taak om niet te vlug te gaan
en niet te langzaam
Enige dagen geleden werd het idiool
van de negers in het nog naar verf rui
kende parlementsgebouw in de hoofdstad
Accra ontvangen met wilde kreten van
„Weg Hitier". Anderen schreeuwden:
„Ge hebt ons bedrogen. Geef ons onze
rechter terug". De jeugd brak in brave
overmoed de nieuwe keien uit de grote
boulevard van de hoofdstad en bekogelde
er zijn automobiel mee, waarbij de zwarte
dictator zelfs licht werd verwond.
Opruimen of deporteren
zonder vorm van proces
De oorzaak van de onrust is de Hitier-
politiek van Nkrumah, die van de ge
dachte uit gaat zijn land en volk niet van
dienst te kunnen zijn zolang er een op
positie bestaat. Daarom heeft hij een wet
geschapen, die hem toestond iedereen te
deporteren in 's lands belang zonder ver
oordeling. Zodoende kan hij alle tegen
standers straffeloos uit de weg ruimen.
Het grootste dagblad van Nigeria, het
machtige buurland kenschetste de situatie
in een hoofdartikel onder de kop: „Vol
gens het recept van Hitier".
Inderdaad is Nkrumah al doende zijn
tegenstanders veilig op te bergen. Twee
mohamedaanse leiders van het noorde
lijke gebied in Ashantis, waar het sepa
ratisme groeiende is, zijn gearresteerd
en gedeporteerd zonder, dat er een en
kele instantie aan te pas kwam. Twee
Britse journalisten, die het aandurfden
hierover te schrijven werden het land
uitgezet. Zeven oppositieleiders werden
door „onbekenden" uit hun bed gelicht,
afgeranseld en tenslotte opgesloten in
enkele getraliëde kamers van één aan
de regeringspartij toebehorende partij.
De echtgenote van een bekend dagblad
directeur kreeg telefonisch de boodschap,
dat zij en de haren spoedig zouden wor
den gearresteerd, aangezien het lands
belang zulks eiste. Haar man, die mee
luisterde herkende duidelijk de stem van
de minister van Binnenlandse Zaken,
toen deze nog toevoegde: „We zullen u
allemaal gevangen nemen en deporteren".
Hoe lang nog?
Ghana, dat zonder bloedvergieten de
onafhankelijkheid verwierf is momenteel
volop ln beweging. De oppositie is niet
voornemens zich te laten afmaken of te
laten deporteren. De lucht is vol van in
trigues. Niettemin hebben honderden
personen, die gevaren duchten het zekere
voor het onzekere genomen: ze zijn ge
vlucht naar Nigeria. Anderen bereiden in
de jungle en in Accra de tegenaanval
voor.
Dr. Kwame Nkrumah zal zijn depor
tatiewetje moeten herroepen en op de
mocratische wijze moeten gaan regeren
wil hij zijn bewind nog kunnen redden.
Vermoedelijk is het daartoe zelfs al te
laat.
WAGENINGEN. De afdeling Gelder
land van de bond van gereformeerde
vrouwenverenigingen houdt woensdag 18
september in „Ons Huis" te Wageningen.
De morgenvergadering wordt om 10 uur
geopend door de presidente, mevrouw H.
van de Broek-Hoff. Daarna komen de
jaarverslagen aan de orde en dan gaat
men luisteren naar een causerie van mej.
L. Goemaat over „Actuele mogelijkheden
en moeilijkheden."
In de middagvergadering, die om half
twee begint, houdt ds. P. Riemersma uit
Bennekom een referaat over „Israël in
de branding." De afdeling Wageningen
zal daarna een bijbels spel opvoeren.
fijntiet
en mooi
van model
kunt ook U bezitten
Hoofdstr. 51, tel. 3184, Veenendaal
rWIJZE WOORDEN
ZIJ KOMT MAAR EENS
Denk niet, dat de gelegenheid
tweemaal aan uw deur zal kloppen
(Chamfort)