scholtus Gebr. v. Ginkel haarden en kachels CEHA Dokter H0LL r Firma H. HIENSCH HOUWELING M. Bastmeijer Renault Dauphine Fa. J. Hogendoorn 6 Zn. allernieuwste modellen School en jeugd in „De goede oude tijd" Pracht handen Wie vermoordde Amerikaanse in Chinon? H. J. HARTING-BANK LERAREN PICNIC Het miljoenencomplot De gewetenlozen f 5655.- naar Hardeveld komen Voor krentenbrood naar DE GOOUER! TWEEDE BLAD „DE VALLEI" VRIJDAG 13 SEPTEMBER 1957 No. 72 (i) „Slaet hem vrij Vaders en moeders De meester Franse en Amerikaanse politie willen niet samenwerken 7)/7J71PS^ere huid? Medische bandages Orthop. apparaten - Korsetten Elastieken kousen - Breukbanden Steunzolen enz. Heeft u ons heerlijk gebak al geprobeerd? 18 ct. per stuk Slagroomgebak 25 ct. per stuk gelegenheidskleding Joh. v. d. Meiden ZANDSTRAAT 26 - TELEFOON 2419 Hollandia Tricotagefabriek N*V. enkele nette jongens Ni j verheidsavondschool Wageningen It U O R Veenendaal Theater model pluimvee- exportslachterij De meest economische wagen voor zaken en genoegen. n.v. nimag ^r^rr9280-1*101761-,9M EDERVEEN Fr. Hardeman - Overberg Nutsspaarbank-Wageningen Rente 3 °/o tot 20.000, daarboven ll/f */o. Voor verven en stomen Weer tijd voor KOLENHAARDEN - OLIEHAARDEN HUISHOUDKACHELS r Elektrische, Benzine en Diesel MOTORPOMPEN voor alle bedrijven Sproeimachines - Compressoren Briggs en Stratton benzinemotoren Petter-dieselmotoren E.M.F. Elektromotoren - Zuig- en Persslangen Grote voorraad Pomp- en Motoronderdelen VRAAGT ZE UW HANDELAAR OF FEUILLETON „De ouders gevense hedendaechs al haer willekens. Men straft haer niet, men spaert haer billekens." Dit is een klacht die werd neergeschreven in de zestiende eeuw, dus zo omstreeks vierhonderd jaar geleden. Daaruit blijkt dat het probleem van de gezagsverhouding tussen kinderen en ouders alle eeuwen door actueel is geweest. Ook in de „goede oude tijd" klaagde men over de jeugd! 99 Een goede indruk van de lieve jeugd in wat men zo gaarne verlangend noemt „de goede oude tijd" geeft ons de befaam de schoolmeester Valcooch (hoe moeten zijn leerlingen voor zijn valkenblik heb ben gesidderd!) uit Barsingerhorn. Notter even het jaartal1594! Schoolmeester Valcooch heeft (natuur lijk op rijm) de regelen vastgesteld voor straffen die de jeugd verdient. Uit deze regelen kunnen we makkelijk afleiden hoe de jongeheren en jongedames zich somwijlen plachten te gedragen. We geven hier een bloemlezing uit het lange gedicht: „Die zijn muts niet afneemt voor een man van eeren die daar lopen krijten, vloeken ende zweren die wild en onzedig lopen langs de straten die spelen om geld ofte logenen praten die der luiden eenden smijten en de beesten jagen die niet doen wat hunner ouderen behagen die zijn boek scheurt of verrabbelt zijn papier die malkanderen geven toenamen hier die nakend baden, in erwten of wortelen lopen die in de kerk rabbauwen of snoeperij kopen die in anders drinken spuwt of op zijn eten treedt die uit de school klapt en niet heelt 't secreet die speeksel uit de neus of uit de mond met de voeten niet uit en treden terstond die op de wallen lopen als men gaat naar huis die eikanderen bewerpen met snot, vlooien en luis Alle degenen die zich aan deze door Valcooch opgesomde misdaden (en nog veel meer) schuldig maken „zullen twee plakken krijgen ofte hen met roeden clouwen"! Het waren dus geen „lieve wichtjesn" a la Van Alphen, die de schoolmeesters van die dagen op de bank kregen. En de meester ondervond ook, dat het gedrag van zijn leerlingen in sterke mate werd bepaald door de houding van de ouders. Ook in die dagen waren er de moeders die „met opgestoken zeil" bij de meester kwamen klagen als hun lievelingen wa ren mishandeld. Een oude prent uit die dagen toont de meester, in zijn stoel gezeten, terwijl een rijk opgetuigde moeder bij hem komt, aan haar hand zoonlief, opgeblazen, bru taal, een grote stok in de hand, luisterend naar mama's weeklacht „Ik ben schier ontzind ik kan niet verdragen dat mijn lieve kind gij zo hebt geslagen!" Maar de plaat zorgt ook voor het pen dant van deze moeder, wanneer daar een stoere vader binnenstapt, zoon aan de hand met zich meevoerend, die de mees ter adviseert: Slaat hem vrij en spaart hem plak noch roe Eer ik hem elders doe! De meesters van die dagen waren lang niet alleen opvoeders en paedagogen, ja ook lang niet alleen behoorlijk tot hun taak bekwaam. Het schoolmeestersbaantje werd door de „heren" vergeven aan lakeien, oud gedienden, varensgasten en andere lieden, wier opleidig veel te wensen overliet. en nimmer ruw of schraal Uruw or scnraai^j n Het is de Hamamelis die het m doet Dat blijkt wel uit een sollicitatiebrief, waarin de sollicitant vermeldt dat hij nevens andere bekwaamheden zowel het „wijnroeien" als „de stuurmanskunst" machtig is. En verder kan hij zonder roem, want het is een Gods gave, extra ordinair puik overheerlijk schoon zingen, als het God belieft." Dikwijls leidde de meester zijn zoon in het vak op. Velen van die meesters beheersten zelf de vakken niet, waarin zij de leerlingen moesten onderwijzen. En zij handhaafden hun gezag door getier en geschreeuw, het overvloedig uitdelen van „handplackxkens" en het gebruik van de roede. In één opzicht zagen zij echter toe op de hygiëne. Wie met verwarde haren of „onreyn hooft" de school binnenkwam, werd door meester onderhanden genomen met de roskam, een ijzeren kam met scherpe tanden, die soms hele plukken haar meenam! Sommigen dezer meesters verstonden echter zeer goed de schoonschrijfkunst en proeven van hun werk, met prachtige krullen versierd, zo mogelijk „in één streek" getrokken, zijn nog bewaard ge bleven. Soms bedekte meester het blad papier van een der leerlingen met zijn kunstgewrochten, en dit werd beschouwd als een bijzondere onderscheiding en zui nig bewaard. De school was in de goede oude tijd maar een primitieve organisatie en de meeste leerlingen kwamen eer ondanks dan dóór het onderwijs toch nog goed in de maatschappij terecht. Maar de jeugd is alle eepwen door dezelfde gebleven. En, naar blijkt, de ouders ook! (Van onze Parijse correspondent) PARIJS, september. De moord op een Amerikaanse heeft hooglopende ruzie veroorzaakt tussen de Franse gendarme rie en de Amerikaanse militaire politie. De vrede is nog niet getekend. Nadat aan vankelijk de speurders vs^n het Ameri kaanse leger het onderzoek ter hand na men, bewerende, dat ze binnen 24 uur de dader zouden hebben ontmaskerd, hebben de Fransen tenslotte het onderzoek her begonnen. Ze verwijten de Amerikaanse speurders kostbare uren verloren te heb ben laten gaan, waardoor de daders wel licht zijn ontsnapt. Mrs. Nell Dean, de 34-jarige, knappe echtgenote van een Amerikaanse ser geant woonde met haar man op gemeu bileerde kamers in het Hotel du Lion d'Or te Chinon. Dezer dagen ging het echtpaar uit. Met vrienden bezocht het enige café's om tenslotte te stranden in een dancing, waar vooral Mrs. Dean zich uitstekend vermaakte. Haar man ging rond elf uur naar huis. Zijn vrienden zouden wel voor Mrs. Dean zorgen. Deze laatste danste tot één uur in de nacht, waarna ze te voet de 800 meter welke haar hotel van de dancing scheidde wilde afleggen. Vrienden van haar man, met wie ze ook had gedanst, hadden haar aan geboden haar te vergezellen, doch ze had het aanbod afgeslagen. Tot nu toe is on bekend hoe het drama zich heeft afge speeld, maar in de prille morgen werd het lijk van mrs. Dean in de bossen rond Chinon gevonden. Uit alles bleek, dat de vrouw een vreselijke strijd had geleverd Babyderm-zeep met haar overvallers, die haar onder meer beroofd hebben van handtas, geld, polshorloge en enige juwelen. In de rech terhand van het lijk vond men een bosje haren van de dader(s). Is de beroving slechts bedoeld om het onderzoek op een dwaalspoor te leiden? Hoewel Mrs. Dean niet werd verkracht heeft de dader een vreemd sadisme op haar lichaam gekoeld door met een scherp mes symetrisch zeer nauwkeurige, exotische lijnengroepen in haar lichaam te snijden. Défilé in het legerkamp De eerste verdenking viel onmiddellijk op twee Amerikaanse negersoldaten, die kort na Mrs. Dean de danszaal hadden verlaten. Om één zo volledig mogelijk uitgangspunt te hebben werden alle be woners van Chinon, die de betreffende avond in de danszaal waren opgeroepen om in het Amerikaanse legerkamp te ver schijnen, teneinde daar geconfronteerd te worden met de Amerikanen, die in de dancing waren. Deze confrontatie was tegen de zin van de Franse speurders, die inmiddels een onderzoek waren begon nen, hoewel ook de legerspeurders der Yanks op eigen gelegenheid doende wa ren naar de moordenaars te zoeken. De twee negersoldaten werden herkend. Ze bleken inderdaad in een niet- Amerikaanse wagen te hebben gereden, die duidelijke bandsporen op de plaats van het drama had achtergelaten. De Amerikanen, die inmiddels de Franse gendarmerie hadden verzocht zich niet meer met de moordkwestie in te laten „omdat men de daders al ongeveer te pakken had" ontdekten tenslotte, dat het in de vuist van het vrouwelijk gevonden plukje haar niet afkomstig was van een neger maar van een blanke. De Franse speurders, die inmiddels een gentlemans overeenkomst hadden gesloten met hun Amerikaanse collega's de eer aan de Yanks te laten vonden het nu wel letjes en hoewel de Amerikanen hen aan vankelijk de toegang tot het legerkamp weigerden en hen niet wilden toestaan de twee negersoldaten te verhoren zijn ze het onderzoek begonnen bij punt nul. Nog nimmer heeft een moordenaar der mate in de knel gezeten. De Amerikaanse legerspecialisten willen de Franse politie tonen, dat zij de knapste speurders heb ben, maar de Franse politie wil het tegen deel bewijzen. Maar ondanks deze na-ijver heeft men de dader nog niet gevonden. Het huwelijk van Mrs. Dean was uit stekend. Haar man heeft gepoogd zich van het leven te beroven en wordt thans in een Amerikaans hospitaal verpleegd. PAUSDAM 1 - 2 UTRECHT Iedere donderdag van 10-11.30 uur zitting in het Julianaziekenhuis te Veenendaal Gevulde koekjes 1.10 per 250 gram Fijne cake 36 ct. per 100 gram Vele soorten koekjesvanaf 55 ct. per 250 gram PENSEES - GEVULDE KOEKEN - GANGMAKERS Hoofdstraat V eenendaal Verhuur nieuwe VEENENDAAL Vraagt voor diract LEEFTIJD 14-16 JAAR Aanmelden bij de portier Kerkewijk 57, Veenendaal Gevraagd per 1 oktober a.s. gedurende één of meer avonden per week voor: a. vaktekenen en vaktheorie aan diverse vakrioh tingen; b. algemeen vormend onderwijs; c. natuur- en werktuigkunde. Sollicitaties onder opgave van bevoegdheden enz., ten spoedigste in te zenden aan het bestuur der school, Grindweg lila, Wageningen. Het bestuur. PRESENTEERT: Van vrijdag 13 sept. t.e.m. zondag 15 sept. Iedere dag 7.30 uur, zaterdag 6.45 en 9 uur zondag 3 en 7.30 uur WILLIAM HOLDEN en KIM NOVAK, in Een jonge zwerver stapt af in een klein stadje, waar vijf vrouwen hunkeren naar het prettige gevoel: „Een man in huis".... Technicolor - Cinemascope Toegang 14 jaar Maandag 16 sept. t.e.m. woensdag 18 sept. DENNIS O'KEEFE en ABBE LANE# in Onthullingen over moderne gangster methoden in een spannende, schokkende film Toegang 18 jaar Donderdag 19 september, 7.30 uur De laatste film van HUMPHREY BOGART U wist niet, dat mensen zo hard en door trapt konden zijn! Toegang 18 jaar Plaatsbespreken dagelijks van 1 tot 2 uur aan de kassa, 10 cent, ook telefonisch: 2376 Rijwielstalling naast het theater VENDELSEWEG - VEENENDAAL - TEL. 2376 mulderslaan 12 telefoon 2974 veenendaal Aanschafprijs inclusief verwarming. Benzineverbruik 1 1. 15 km. Wegenbelasting 48,per jaar. Ook te leveren met schuifdak en auto matische koppeling. Vraagt vrijblijvend demonstratie. Garage Nieuweweg 151-155 - Telefoon 2454 TYPE T.E. 20 EN DE NIEUWE TYPEN F.E. 35 EN F.E. 35 SUPER Qerguaon-ayateem ia niet te evenaren f NÓG BETER NÓG SNELLER NÓG GOEDKOPER »aaaa A Importnce voor Nederland OFFICIAL-KEY DEALER - Hoofdvertegenwoordiger - - TEL K 3431-390 - De kantoren te WAGENINGEN, Stationsstraat 3; VEENENDAAL, Hoogstraat 19; RHENEN, Acacialaan (hoek Veenendaalseweg) zijn dagelijks geopend en verstrekken u gaarne alle gewenste inlichtingen. Beatrixstraat 37 - Telefoon 2415 ENIGST BEDRIJF TER PLAATSE Gelderland 5 Want daar is het veel lekkerder en mooier. Alles verpakt in cellophaan. Wilt U vroegtijdig bestellen! Ook kunt U 2204 bellen, op prompte bezorging kunt U aan! Bij ons vindt u een zeer uitgebreide collectie van de Jaarsma - Interno - Linco - Beckers - Etna - Tromp enz. Ook haarden voor zeer fijne brandstof. VAKKUNDIGE PLAATSING - VOLLEDIGE SERVICE Zandstraat hoek Julianastraat - Tel. 2026 - Veenendaal Speciale Installaties met Centrifugaal- of plungerpomp voor huiswatervoorziening - stallen - kippenhokken Pompenfabriek - ENGWEG 39 - LUNTEREN - Telefoon 383 K 8388 (18) Hij zweeg en keek Angela hulpeloos aan. Zij wees op het kleine bijzettafel tje naast haar divan. Hier, Tonio... Maar dat is een prachtige goudlelie. Heb je die zelf gekweekt? Tonio zette de pot voorzichtig op het blad neer en zuchtte van verlichting. Ja Signorina... voor u! Angela stak hem haar hand toe. Dat is lief van je, Tonio, ik dank je oprecht hartelijk en ik beloof je, dat ik goed voor haar zal zorgen. Rood van geluk raakte hij haar hand aan, maar niet voordat hij de zijne eerst aan zijn voorschoot had afgeveegd. Nu viel het spreken hem makkelijker. Maar niet te veel water geven, signorina! Zij moet wel vochtig, maar niet nat zijn, anders worden de wortels lui. En vooral geen tocht... Tegen tocht kan ze helemaal niet En ook niet in de volle zon! Een beetje zon mag wel, maar niet volop! Ja, ja..., wendde hij zich tot de dreigend naderbij gekomen Mar- gareta, ik ga al... het beste met u, signorina. En daarmee had de huishoudster hem reeds de deur uitgeduwd. Margareta boog zich over de pot. Wat een schandaal, mopperde ze, eenvoudig maar in een ziekenkamer te komen om een bloem. Zij wilde de pot wegnemen, maar dat liet Angela niet toe. Laat haar alsjeblieft staan, Mar gareta! Toe! En in de eerste plaats is dit geen ziekekamer en in de tweede plaats heeft Tonio het toch echt goed bedoeld. Waarom was je eigenlijk zo onvriendelijk tegen hem? Margareta rukte haar stoel recht en zette een zeer beslist gezicht. Omdat het eenvoudig een dwaas heid is... een veel te voorbarige dwaas heid! Wat dan, Margareta? Wat is dan een voorbarige dwaasheid? Nou, wat die twee van plan zijn! Welke twee? En wat zijn ze dan van plan? Och... het is toch onzin... Die dom me jongen, die Tonio en die Giuseppina dat kuiken... zij zijn samen nog geen veertig jaar oud en willen al trouwen! Zoiets moet toch overwogen worden... door ervaren mensen. De liefde alleen doet het 'm niet... bovendien, de liefde! Margareta maakte een gebaar met de hand, alsof zij iets wegwierp. Het was duidelijk, dat ze met de liefde niet veel op had. Gewoon onzedelijk is het als zulke jonge mensen al trouwplannen hebben! Angela hoorde haar lachend aan. Een paar maal ging ze met de hand over de deken. Maar als zij van elkander houden, Margareta? zei ze tenslotte. Ach wat... van elkaar houden! riep de oude vrouw. Wat weten die van liefde! Net zoveel als onze koe in de stal van de Scala in Milaan. Nauwe lijks is het lente, of ze denken meteen dat hun hart vol liefde is. En... het ongeluk is al gebeurd! Angela hoorde het aan. Maar Margareta, als zij elkaar toch lief hebben! De oude vrouw deinsde terug en keek Angela verschrikt aan. Ach wat, kind, mopperde ze dan hardnekkig, die zogenaamde liefde is Roman van Hans-Otto Meissner Nederlandse bewerking H. Magnin Verschuur niet meer dan een vlo. Geen mens weet waar hij heen springt en hoe lang hij daar blijft zitten. Zij voegde er nog aan toe dat, hoe langer iemand van de liefde verschoond bleef, hoe beter dat was. En Angela dacht bij zichzelf, dat haar goede Margareta deze verschoning ten volle had genoten. Hoofdstuk 11 Helga bleef staan en bukte zich. Voor haar, op de plavuizen van de tuin, liep een vlugge, zeldzame kever. Zo'n dier had ze nog nooit gezien. De vleugel- schilden fonkelden in alle kleuren naar gelang de kant vanwaar men hem be keek. Hij voelde wel, dat vreemde ogen naar hem keken en was bang. Toen spreidde hij plotseling zijn vleugels uit en snorde ruisend weg. Het leek, alsof iemand een schitterende edelsteen door de twijgen geworpen had. Helga richtte zich op en haalde diep adem. Het rook naar amandelbloesem, fris gesproeid gras en naar het meer. Door de bloeiende vruchtbomen sche merde het water. Geen ander geluid was te horen dan het zacht klotsen van de golven, die in de stenen aan het strand verloren gingen. En zo nu en dan klon ken ook kleine klokjes van het meer. Alberti had haar gezegd dat ze aan de boeien van de vissersnetten hingen om de schepen te waarschuwen. De wereld was zo mooi... ze was hier zo mooi, dat men wel gelukkig moest zijn daarin te mogen ademen. Men moest er zich in oplossen, er geheel in opgaan, men moest met deze geur ver waaien en in die flitsende stralen, dit gras, bloemen, olijven en warme stenen ingaan. Wanneer men naar het zuiden keek, tot Como toe, glansde het meer onder de zon als een gouden schijf. Hier aan de Punt van Bellagio glinsterde het als een schaal vol blanke munten. Daaren tegen was het in het noorden, in de richting van Dongo, alsof er dampige, grijze sluiers hingen. Daar was het duister en geheimzinnig. Dongo had ook een duistere klank en een diep geheim omgeeft nog steeds de schat van Dongo, de schat van het meer. Maar daarvan wist Helga niets af. Zij liep de kronkelige, kleine trap uit ruwe stenen af en wrong zich door het struikgewas naar haar badplaats. Hier, tussen de oude cypressen en in de scha duw van de vervallen romeinse muren, was een plekje waar niemand kwam. Zij kon ongestoord haar kleren af gooien, haar badpak droeg zij er reeds onder. Het grint was rond en met een wei nig voorzichtigheid kon men er wel met blote voeten over lopen. Scholen kleine, doorzichtige visjes zweefden zonder angst om haar heen. Helga liet zich voorover vallen en zwom met rustige, brede slagen het meer op. Hoofdstuk 12 In tegenstelling met de hele rest van het huis was zowel de slaapkamer als de kleedkamer van de heer des huizes zakelijk, ja nuchter ingericht. Alle meubelen waren van ongebeitst, glad hout. De grote, lange kasten had men ingebouwd en ook de vloer was slechts met een effen, grijsgroen tapijt bedekt. Er hing geen enkel schilderij aan de wand en er stonden geen pronkstuk ken in de kamer, maar wel twee tele foons en een tafel vol mappen en correspondentie. Alberti stond voor de kleedspiegel en bekeek zichzelf. Met zijn costuum kon hij tevreden zijn. Het was feilloos geperst en ver zorgd, de stof was van het beste mate riaal, in kleur en vorm aan het jaar getijde en het verblijf buiten aange past. Hemd en das, schoenen en sokken ja zelfs zijn zakdoek, waren harmonisch op elkaar afgestemd. Maar dat was het niet, wat Alberti onderzocht. Want die uiterlijkheden waren hem reeds lang tot een gewoonte geworden. Nee, zijn kleding bekeek Alberti niet, toen hij nu in de spiegel zag. Veeleer onder zocht hij zijn persoonlijkheid, voorzover een spiegel er al toe in staat is inlich tingen te geven over een persoonlijk heid. Carlo Alberti was thans acht en veertig jaar oud. Hij zag er echter be duidend jonger uit, hetgeen te danken was aan een verstandige leefregel en zijn jachtgebied in de Dolomieten. Het gebergte daar, het meer en de zon hadden hem gebruind, niet van voorbij gaande aard, zoals iedere vakantie ganger, maar met die bruine kleur, die ook de winter in de grote stad trotseert. Zijn haar... dat was helaas niet te ont kennen... vertoonde witte strepen en de slapen waren zelfs geheel grijs. Maar men had hem wel eens gezegd, dat dit hem niet misstond. Zo slank als vroeger was hij ook niet meer, maar hieraan was geen vetzucht schuldig, maar slechts een breder worden van beenderen en spieren, dat met de jaren kwam en dat men door geen dieet kon voorkomen. Hij voelde zich ook kern gezond en vol energie... meer dan ooit. Tenslotte was men niet zo oud als het jaartal in de pas beweerde, maar zoals men zichzelf voelde. En daarom kon Alberti met goed recht geloven, dat hij van deze zuiver bureaucratische ouderdom best tien jaar mocht af trekken. Dan klopte de rekening. Alberti ging van de spiegel weg en liep de tuin door. Hij ontsloot het bo- tenhuis. De kleine motorboot hing in zijn ta kels aan het dak boven het water. In dit voorjaar had niemand hem nog ge bruikt. In plaats van Tonio te roepen, wiens werk het eigenlijk was de boot te wa ter te laten, deed Alberti het zelf. Hij liet het vaartuig zakken, totdat het met een tamelijk hevige plons op het water viel. Daarna waren er nog allerlei hand grepen nodig tot de motor eindelijk be gon te puffen. Hij had tenslotte ook een lange winterslaap achter zich. Voorzichtig stiet Alberti het tralie hek naar het meer open en voer naar buiten. Hij moest even het meer af zoeken tot hij het puntje gevonden had, dat Helga's hoofd moest zijn. Hij gaf gas en voer met volle snel heid naar haar toe. Toen hij haar bijna bereikt had zette hij de motor af en liet de boot naast haar uitlopen. U probeert zeker uzelf te ver drinken, zuster Helga? Dat zou geen slecht einde zijn, antwoordde ze goedgeluimd, hier, zo midden in het paradijs! Zij zwom naar de boot toe en hield zich aan de rand vast. Is het niet te koud? vroeg hij. Gaat wel, meende ze, hoewel ik mij het Lago di Como warmer had voorgesteld. Dat wordt het wel... wanneer de zomer komt, en dan blijft het tot aan oktober toe heel lekker. (Wordt vervolgd.)

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1957 | | pagina 3