Nieuwsblad voor Veenendaal Omstreken Voor de KANTONRECHTER mm& o m int Alarm in de venen MULDER n Veenendaal herdacht de gevallenen Veel schoolkinderen met slecht gebit Directeur kocht geboeide Lyceumleraren vrij Stichting „Ontspanningscentrum Bejaarden" binnenkort eigen gebouw ELST RENSWOUDE ZEISS PUNKTRL 32e jaargang WOENSDAG 7 MEI 1958 Nr. 34 Uitgave: „De Gelderse Vallei" Veenendaal Verschijnt tweemaal per weck in: Stichts en Gelders Veenendaal, Amerongen, Eist, Menen, Achterberg, Overberg, De Haar, Kade, Maanderbuurt, Ederveen, Renswoude, Scherpenzeel Hoofdstraat nog steeds afgesloten Jaarverslag „SchoolartsemJienst" Bergbad open water 15 graden „Erbarmelijcke tijden" te Veenendaal Prins Maurits verleent sanvegarde Lyceïsten werden gedropt ALLE VERZEKERINGEN HyPOTHEKEN EN FINANCIERINGEN Juiste glazen J I Redactie en administratie: Parallelweg 10 Veenendaal Telefoon K 8385-2023 - Girono. 553427 Redactie: W. F. ter Hoeven Advertenties en abonnementen kunnen ook worden opgegeven by de agentschappen van „De Vallei" in de plaatsen van verschijning VALLEI ADVERTENTIES Advertentieprys per mm 15 cent Speciale contractprijzen op aanvraag Minimum per advertentie ƒ3,60 Rubriek Vraag en Aanbod 1-10 woorden 95 cent, elk woord meer 7 cent Abonnementsprijs 1,65 per kwartaal Losse nummers 10 cent Evenals voorgaande jaren herdacht Veenendaal aan de vooravond van de bevrijdingsdag de gevallenen tijdens de laatste wereld oorlog in alle eenvoud met een korte plechtigheid bij het monu ment op het Stationsplein en een herdenkingssamenkomst in het Verenigingsgebouw aan de Eikenlaan. Voor het eerst dit jaar werd de stille omgang achterwege gelaten. Verzamel den andere jaren nabestaanden, autori teiten, verenigingsvertegenwoordigers e.d. zich in het gemeentehuis om daar na gezamenlijk naar het monument te gaan, j.l. zaterdagavond werd samen gekomen vóór de garage van de N.V. De Haas. Vanaf dit punt begaf de stoet zich, in volkomen stilte, naar het monu ment. Onder belangstelling van een grote menigte, welke zich reeds in alle rust om het plantsoen had verzameld vond de kranslegging plaats. Burge meester A. Bakker en Inspecteur van Politie W. C. H. Dekker legden een krans, namens de gemeente Veenen daal. Voorts waren er kransen en bloe men van de Vereniging „Oranjedag" en diverse andere Veenendaalse verenigin gen en organisaties. Naast nabestaanden en familieleden van de gevallenen waren bij de herden king aanwezig: het voltallige college van burgemeester en wethouders, met de gemeentesecretaris, de heer D. Blan- kespoor, bestuursleden van de Vereni ging „Oranjedag", vertegenwoordigers van de geestelijke macht en deputaties van verenigingen. Even na acht uur namen de aanwe zigen twee minuten stilte in acht, waar na de plechtigheid werd besloten met het spelen van één couplet van het Wil helmus door „Caecilia". Als sprekers op de herdenkingssa menkomst, welke onder auspiciën van de vereniging „Oranjedag" in het na genoeg geheel bezette verenigingsge bouw aan de Eikenlaan werd gehouden, traden op ds. Jac. Vermaas, Ned. Herv. predikant, ds. R. Kok, chr. ger. predi kant en ds. D. van Enk, geref. predi kant. Laatstgenoemde sprak in de plaats van Ds. C. J. Smelik, predikant van de Geref. Kerk, art. 31 K.O., die wegens ziekte verhinderd was. Medewerking verleende verder het gereformeerd kerkkoor, o.l.v. de heer Kor Dijkstra. Organist was de heer Gijsbert van Zanten. „Vergeet de historie niet." Over dit onderwerp sprak ds. Jac. Vermaas en hij begon met te zeggen, dat gedenken aan de historie een roeping is. Het ge slacht, dat dit alles niet heeft meege maakt moet de historie ingescherpt worden. Vele volken kennen een tijd van ver drukking. Ds. Vermaas noemde het volk van Israël. Wij zien in wat er gebeurd is: bruut geweld van mensen. Doch dit moeten we volgens Ds. Vermaas niet alleen zien. Men moet er doorheen zien en dan aanschouwt men het licht van Gods Woord. En als men dan gedenkt aan de daden van God, die in die dagen ver wezenlijkt werden, dan ziet men hierin toch ook iets van loutering. De levende God presenteerde zich aan de wereld, aan ons, aldus spreker. En als we zo gedenken, dan is er uiteindelijk grote winst. Dan gedenken we de uitredding, die God ons door mensen - als middel - heeft bereid. Voorts mag bij het gedenken het ge bed niet vergeten worden. De geschie denis der wereld is geschreven door het gebed van Gods kinderen. Men mag niet vergeten, dat God door middel van mensen, als verhoring op het gebed van Zijn volk, ons heeft verlost. Vergeten we dit, dan leven we als een vuurtoren waar geen licht meer in schijnt, zo be sloot ds. Vermaas. „Vergeet de vijand niet". Is het de bedoeling, zo begon ds. D. van Enk, die over dit onderwerp sprak, dat we steeds weer de Duitsers aan de kaak stellen voor wat ons is gedaan? Hoe komt het dat er steeds weer een vijand is? Dat niemand oorlog wil en dat er toch altijd weer oorlog komt? Dat nu, na 13 jaar vrede, de dreiging weer groter is? Hierom, aldus Ds. Van Enk, omdat de vijand de duivel is. Die vijand is in uw en in mijn hart. Die vijand is de dood van liefdeloosheid en genotzucht, van egoïsme en wantrouwen. Wij zijn, zei Ds. Van Enk met nadruk, na 1945 bezet gebied gebleven. Bezet door de duivel. In de Bijbel wordt gezegd: Vergeeft uw vijand. Zegent die u vervolgen. Doch anderzijds mag men naar de mening van spreker de vijand van Hem niet vergeten. Als ik denk aan de vijand, zo besloot Ds. Van Enk, dan denk ik aan de vijand in ons hart, in ons leven en in de wereld „Vergeet de Heere niet." Ds. R. Kok die als laatste spreker optrad, zei naar aanleiding van dit onderwerp o.a. God heeft de mensen gestraft uit liefde, opdat zij zijn heiligheid deel achtig zouden worden. God heeft niet gestraft, omdat hij graag slaat, maar omdat wij dit verdiend hebben. Spreker noemde het erg, God, de Va der, de Weldoener, te vergeten. En als men zich dan afvraagt of de mensen er op vooruit- of op achteruit zijn ge gaan, dan moet men zeggen: er op ach- Ds. Kok riep daarom op tot terug keer tot God. Evenals de verloren zoon. Want Gods barmhartigheden zijn ge weldig voor degenen die hem vrezen, VEENENDAALSE AMATEURFOTO GRAFEN HADDEN LEERZAME AVOND. In Veenendaal wonen een groot aantal amateurfotografen: uiteraard geen men sen, die zo af en toe familieleden en ken nissen op de gevoelige plaat vastleggen, maar zuiver mensen, die van de fotogra fie een sport maken. Een aantal van deze mensen beoefent deze mooie kunst in clubverband en heeft zich verenigd in de Veenendaalse Ama teurfotograf envereniging „Camera Ob- scura". Deze vereniging bestaat al jaren. Maandagavond j.l. had het bestuur van „Camera Obscura" een demonstratie avond voor haar leden en belangstellen den georganiseerd. In 't Trefpunt gaf de N.V. Transconti- nenta een demonstratie met de door haar uit Amerika geïmporteerde kleurenmate- rialen. De voorzitter van „Camera Obscura", de heer J. H. van Schuppen Sr.„ heette in zijn openingswoord de goed bezette zaal van harte welkom en hoopte, dat het aantal van ongeveer dertig leden van de Veenendaalse vereniging spoedig uit gebreid zou worden. Een vertegenwoordiger van de demon strerende N.V. vertoonde, na een inlei dende uiteenzetting een groot aantal fan tastische kleurenplaatjes zowel be roeps als amateurwerk op het projec tiescherm. Speciaal werd de aandacht gevestigd op de resultaten van 's werelds snelste kleurenfilm (21 din). Naast enkele werkstukjes van een van de Veenendaalse leden vormde het ver tonen van aan het begin van de avond opgenomen plaatjes van verschillende personen in de zaal een bijzondere attrac tie. Deze opnamen werden tijdens de bijeenkomst ontwikkeld. Het „Bergbad" ontspanningsoord by uitstek In de Hoofdstraat mag nog steeds met geen enkel voertuig worden gereden, ook niet met een rijwiel. Verschillende weggebruikers menen, dat, nu het wegdek grotendeels, weer be rijdbaar mag worden genoemd, ook de afsluiting is opgeheven. Verschenen is ween het jaarverslag van de schoolartsendienst „Kring Veenendaal, omvattende de gemeenten Amerongen, Doorn, Langbroek, Leersum, Maarn, Renswoude, Rhenen, Veenendaal en Woudenberg, over 1957. In het voorwoord schrijft de kringcommissie, dat de moeilijk heden met betrekking tot de overbelasting van de dienst gelukkig geheel zijn opgelost, in verband met het feit, dat sinds 1 januari 1957 twee schoolartsen, n.l. mejuffrouw F. G. S. Kruijne en me vrouw M. B. Buenk-van Engelen en twee verpleegsters, n.l. zus ter H. Sijsma en zuster A. Jansen, met een volledige dagtaak in dienst zijn. Het geneeskundig schooltoezicht strekte zich in 1957 uit over 76 scholen met een leerlingenaantal van 12145. De scholen waren verdeeld in 17 kleuterscholen, 40 scholen voor gewoon lager on derwijs, 6 ulo-scholen, 2 scholen voor buitengewoon lager onder wijs, 9 nijverheidsscholen en 2 middelbare scholen. Over 1956 waren 74 scholen met een schoolbevolking van 11744 leerlingen bij de dienst aangesloten. In 1957 werden 5297 kinderen onder zocht. 5168 van deze onderzochte kinde ren vielen onder het gewoon periodiek Dit is nog steeds niet het geval en de onderzoek in de klassen 1, 3 en 6, terwijl politie let scherp op eventuele overtre ders. Verschillende bekeuringen werden reeds uitgedeeld. Een vreemd schouwspel voltrok zich zaterdagmorgen op het Chr. Lyceum te Veenendaal. Even voor de ochtedpauze kon men alle leraren hun diverse klassen zien verlaten en daarna voor een won derlijk uitgedost tribunaal zien verschij nen. Geboeid en wel. Enkele met heuse politieboeien. Ter geruststelling: het was geen wer kelijke overname van de macht door de leerlingen van het Chr. Lyceum. Alles geschiedde slechts in het kader van het afscheid van de leerlingen van de hoog ste klas, die binnenkort examen moeten doen en op deze zaterdagmorgen van leer ling tot „kandidaat" promoveerden. Op het tijdstip van deze promotie hebben de leerlingen een stilzwijgende vrijbrief om de disiplinaire maatregelen een ogenblik met voeten te treden. En hoe kan men dit beter ten uitvoer brengen dan door het lerarencorus in het ootje te nemen? Dit jaar werden de leraren onder aan wending van een smoesje door de con cierge, in het complot betrokken natuur lijk, naar buiten gelokt. Daar werden zij de boeien geklonken en stuk voor stuk meegevoerd door een Arabische slaven handelaar, die hen op zijn beurt te koop aanbood aan een sheik met verschillende namen en nog meer Oosterse titels. Deze sheik zetelde op een kunstig uitgevoerde draagstoel omgeven door een groot aan tal haremdames. De „marktmeester-sla- venhadelaar" ging zijn intellectuele waar aan 't verkopen. Gelaten stonden de M. O. leraren, aan de fietsenrekken geke tend, te wachten op hun verkoop. Een enkele slaagde er in los te breken, doch dit alles was slechts van korte duur. Zij werden onmiddellijk weer gevangen De overmacht was te groot Een lerares ging van de hand voor enige zilverlingen om aan de harem van de sheik te worden toegevoegd. „Twee lange jongens" onder de leraren werden verkwanseld ter vorming van de lijf wacht van de harem. De waarnemend directeur werd aangeworven voor het onderhoud van de paleistuin. En zo ging schouwspel voort, natuurlijk onder hila riteit van alle leerlingen. Tot het lerarencorps, dat in aanmer king kwam, was uitgeput. Toen deed de directeur van het Chr. Lyceum het aannemelijke bod de leraren weer over te nemen in ruil voor een vrije morgen. Dr. Bax ging hierop onmiddellijk in en cshonk de rest van de zaterdagmorgen. Het gezelschap uit „duizend en één nacht" trok hierop, nog steeds in oosterse kledij, met de leraren in optocht naar hotel „De korenbeurs", waar het festijn onder het genot van een kopje koffie- aan een hoger alcoholpercentage in deze uitgave Arabieren nog niet toe- werd be sloten. M 129 kinderen uit de overige klassen een extra controle kregen. Bovendien werden evenals dit in voorgaande jaren ge schiedde, bij verschillende kinderen uit de niet onderzochte klassen de oog- en oorfunctie gecontroleerd. Afwijkingen werden gevonden bij 5087 kinderen, waaruit blijkt, dat 210 kinderen geen afwijkingen hebben. Dit grote aan tal met afwijkingen wordt voornamelijk veroorzaakt door het voorkomen van slechte gebitten, houdingsafwijkingen, platvoeten en schildklier-vergrotingen. De algemene lichamelijke toestand is, vergeleken bij het vorige verslagjaar, ge lijk gebleven. Het hoofdonrein is nu praktisch ver dwenen. Slechts bij 22 kinderen, dit is Het water was 15 graden j.l. zaterdag middag en de temperatuur van de boven- zal niet veel hoger zijn geweest. Toch kon dit enkele honderden - voor het me- endeel kinderen-er niet van weerhouden zich voor de eerste maal in dit seizoen in het water van het Bergbad te laten zakken. Al was het dan nog verre van aange naam, de bekende Bergbadsfeer was er al weer. Endit jaar wel op een uitzonder lijke vroeg tijdstip. Terwijl velen reeds genoten van glas helder water, zon en (koude) wind ston den voor de kassa's nog rijen voor een abonnement. Het is te hopen, dat het Bergbad deze zzomer weer de grote trekpleister voor zwemminnend Veenendaal gaat worden. Met andere woorden: hopelijk laat de natuur zich van de goede kant zien. Voorlopig is ons een duik nog iets te fris .verkoop van een der leraren door leerlingen van het Chr. Lyceum in Oosterse stijl. 0.4 was ho.-f-i niet helemaal zuiver. Een minder prettig verschijnsel is, dat het aantal kinderen met een afwijking van de gezichtsscherpte in 1957 weer veel groter was dan in 1956. Ten aanzien van het gebit, zo lezen wij in het verslag, werd voor wat betreft een 1 goed gebit, een matig gebit en een slecht gebit de navolgende percentages gecon stateerd: Op de kleuterscholen resp. 33.6 30.9% en 35.5%; op de lagere scholen resp. 41.2 31.7 en 27.1 op de ulo-scholen resp. 86 9.6 en 4.4 en op de nijver heidsscholen resp. 67.1 21.3 en 11.6 Een goed gebit wil zeggen: 0-1 tand of kies met zichtbare caries, een matig ge bit: 2-4 tanden of kiezen met zichtbare caries en een slecht gebit: meer dan 4 tanden of kiezen, die carieus zijn. Ver geleken met vorig jaar valt ook hierin echter weer een verbetering te constate ren. Ook het aantal kinderen, dat onder controle van de tandarts was, nam geluk kig weer toe. In 1957 werden 10373 kinderen gepjr- quetteerd, d.w.z. met de zgn. pirquet- reactie op tuberculose onderzocht. Dat dit onderzoek wel degelijk van belang is, bewijst het feit, dat de schoolartsen hier bij drie kinderen opspoorden met een actief tuberculeus longproces. In dit ver band is het danook zeer te betreuren, dat er nog ouders zijn, die om principiële redenen hun kinderen niet laten pir- quetteren, waardoor 20 kinderen van dit toch zo belangrijke onderzoek verstoken bleven. Tot slot constateren de beide school artsen met verheuging, dat de inenting percentages, zowel voor pokken als voor difterie gunstiger zijn dan in de afgelopen jaren. Dat de noodzakelijkheid van in enting tegen difterie wederom is geble ken, zo schrijven de schoolartsen, blijkt uit het feit, dat op één van de scholen een kind met difterie in een ziekenhuis moest worden opgenomen. Bij een nader onderzoek bleek, dat nog meer kinderen waren besmet en dat deze besmetting vermoedelijk heeft plaats gevonden tij dens de televisie-uitzending ten huize van één der gezinnen. BENOEMD TOT HOOFDONDERWIJZER De heer W. A. Spaan, hoofd van de openbare lagere school te Gelders Vee nendaal is benoemd tot hoofd van de openbare lagere school te Brucht (Over ijssel). IN DEZE MEIDAGEN, VOL HERINNERINGEN AAN ONDERDRUK KING EN BEVRIJDING, AAN LEED EN VREUGDE, RIJST DE VRAAG- HEEFT VEENENDAAL IN HET VERLEDN WEL EENS MEER IN NOOD VERKEERD, ZOALS IN DE JAREN 1945-1950? HET ANTWOORD LUIDT BEVESTIGEND. WIJ DENKEN HIER BOVENAL AAN DE TACHTIGER JAREN VAN DE 16DE EEUW, IN HET BIJZONDER AAN HET JAAR 1588, HET BEGIN VAN DE BEROEMDE „TIEN JAREN". Het zijn namelijk niet de tumultueuze beginjaren van de tachtigjarige oorlog, van 15681578, hoewel vervuld van krijgsrumoer en grootse wapenfeiten, dio beslissend zijn geweest voor het lot der Nederlanden. Evenmin het decennium, volgend op het placaat van „Vertalinghe" verkeerdelijk afzwering van Philips II genoemd van 1581—1591. De grote beslissing viel in de jaren 15881598. Toen werd ons volksbestaan gevestigd, de vijand verdreven, de staatsregeling van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden vastgesteld. Handel en Nij verheid kwamen tot bloei en de basis werd gelegd voor onze macht in Indië. Toch was de toestand van ons vader land in 1588 uiterst hachelijk. Reeds in 1578 pakten zich donkere wolken samen boven de worstelende Nederlanden, toen Alexander Farneze, hertog van Parma, op het toneel verscheen en het Staatse leger verslagen werd bij Gembloux. Het volgend jaar ging Maastricht verloren, in 1580 gevolgd door Groningen en de Ommelanden, Drente en Overijsel door de overgang van Rennenberg. Het ban vonnis tegen Oranje viel, vier jaar later stierf de Vader des Vaderlands een ge welddadige dood. In 1585 gingen Brussel, Mechelen en Antwerpen te loor. Grave valt in 1586. Tot overmaat van ramp leveren de Engelse bevelhebbers Stanley en York de schansen bij Zutfen en Deven ter aan de Spanjaarden over, zodat bijna de gehele Achterhoek in Parma's handen valt. Ook Nijmegen capituleert en Arn hem wordt zelfs frontierstad. De lands grens gaat van zuid tot noord lopen, dwars door de Nederlanden. Alleen Hol land en Zeeland waren niet onmiddellijk aan de strooptochten van de vijand bloot gesteld. Vooral de Veluwe heeft hier onder verschrikkelijk te lijden gehad. De periode 15801590 wordt voor Gelder land de meest rampspoedige van de ge hele tachtigjarige oorlog genoemd. Van de IJsellinie uit brandschatten de Spaan se soldaten de Veluwe keer op keer. In 1507 werd de Nijkerker predikant op afschuwelijke wijze door hen vermoord. Veenendaal lag nu ook bereikbaar voor de vijand. De ligging, ver van de IJsel linie was destijds geen bezwaar: een ravitailleringslijn kende men niet, want proviand werd naar toenmalige gebrui ken door plundering verkregen Maar niet alleen de vijand plunderde, ook de Staatse troepen lieten zich niet onbetuigd. De financiën waren namelijk in wanorde, zodat de troepen niet tijdig betaald werden met het gevolg, dat zij Nu de gemeente Veenendaal zich garant heeft verklaard voor rente en aflossing van de door het bestuur van O.C.B. aangegane lening voor de bouw van een eigen centrum, kan verwacht worden dat spoedig met de bouw van dit centrum zal worden begonnen. Het wachten is nog op de goedkeuring van het raadsbesluit door Gedeputeerde Staten. Zo spoedig deze goedkeuring afkomt zal de aanbe steding van het mooie gebouw, waarvan de tekening reeds in ons blad werd gepubliceerd, plaats vinden. Het bewijs dat doorzettingsvermogen en gemeenschapszin tot iets belangrijks in staat kan zijn is ook hier weer geleverd. De nog jonge stichting heeft in de an derhalf jaar van haar bestaan de bejaar de Veenendalers reeds vele genoeglijke uren verschaft, zowel door de ontspan ningsmiddagen voor de heren en ook en kele voor dames, als door de maandelijk se ontspanningsavonden. De organisatie hiervan kostte veel tijd en geld. En voor dat laatste zorgde de Veenendaalse bevolking. Spontaan werd zowel door de burgerij als door midden stand en bedrijfsleven geofferd om het Stichtingsbestuur in staat te stellen dit werk te doen. Gesteund door dit meeleven heeft het Stichtingsbestuur het besluit genomen tot de bouw van een eigen centrum, te meer omdat de huisvesting in „Eltheto" voor de bejaarden niet ideaal is. Ook de moeilijkheden om het kapitaal te krijgen dat de bouw van het centrum mogelijk moest maken konden worden overwonnen. Na overleg tussen O. C. B. en het hoofdbestuur van de Ned. Chr. Bond van werknemers in de Textiel- en de grond de bouw en de inventaris van het centrum. Het gebouw zal verrijzen in het cen trum van Veenendaal in de omgeving van het postkantoor. Dat deze centrale ligging vele voordelen heeft is duidelijk. Bovendien zal het gebouw van O.C.B. welkome aanvulling zijn van de in Vee nendaal beschikbare zaalruimte, daar het gebouw, voorzover niet door de stichting O.C.B. in gebruik zal zijn, beschikbaar worden gesteld als vergaderruimte waar de grote en kleinere zaal zeer geschikt zijn. Het meest gebaat zullen echter de be jaarden zijn, die als alles vlot verloopt, reeds met ingang van het winterseizoen 1958-1959 hun eigen Centrum kunnen be trekken. Het bestuur van O. C. B. is verheugd over deze ontwikkeling en dankbaar voor de medewerking die allerwege ondervon den werd. Het hoopt ook in de toekomst niet zon- telkens aan het muiten sloegen en zich aan allerlei gewelddaden schuldig maak ten. Het Veenradenarchief bevat een lias stukken uit die tijd, vol klachten over alle last en geweld de veengenoten aan gedaan door het krijgsvolk van de gar nizoenen Amersfoort, Rhenen, Wijk bij Duurstede en Wageningen. Bij de Grebbe- sluis werd de turfschipper geld afge perst. Zij werden gevangen, geslagen, verwond, zelfs bedreigd met de kogel. Uit hun schepen roofden de soldaten „hemden, slaeplaeckens, clederen ende alles wat zij becomen coesten (konden), alsoe hair schepen spoelierende" dat is: plunderende. De buitenhuizen werden eveneens beroofd, de bewoners naar Wa geningen gevoerd, waar zij werden „ge- tormenteert" d.w.z. gefolterd. Van achter de heggen sprongen de soldaten te voor schijn „op ons volck, soe mans als vrou wen" en schoten er op los. Zo driest werd de moedwil der Staatse troepen, dat de ingezetenen van Veenendaal in 1585 bij prins Maurits „claechlijck hebben doen remonstreren, dat zy dagelicx bij onzen crijchsvolcke zoe ruyteren als knechten mit vangen, spannen (boeien), plunde ren ende roven van have ende goederen ten hoochsten bedroeft ende in zulcker voegen gehandelt ende getracteert (slecht behandeld) worden, dat di« ar- beyders het velt ruymen ende zyluyden heur veenmerek ende andere neringe, daermede zij hen (zich) met wijff ende keynderen onderhouden moeten, te ver iaeten benoodicht (genoodzaakt wor den)." Maurits greep in en richtte een oekase tot „allen denghenen die deze tegenwoor dige zullen zien ofte horen lezen ende ijegelicken Oversten, Colonnellen, Rit meesters, Capitainen, Bevelhebberen, ge- meijnen Crijchsluyden te voete ende te peerde. Saluijt! Soo ist dat wij om zulex aff te doen ende ten eynde die arme luyden by den hueren blijven in hueren veenwerek, turffgraven ende andere haere hande- linge ende neringe tot gerieff vanden ge- meynen man alomme, zoe well in steden als ten plattenlande voortvaeren mogen, die vanden voorszegde dorpe van Venen- daell mit allen hueren onder-, an- ende toegehorigen buyrscappen ende ingesete- nen vandien, zoe well die op den Gelder- schen als Stichtsen bodem wonen, mits- (Zie verder pagina 4.) Kledingbedrijven „Unitas", verklaarde der resultaat een beroep op de Veenen daalse bevolking te kunnen doen als het gaat om het welzijn van de Veenendaalse bejaarden. laatsgenoemde organisatie zich bereid aan O.C.B. een lening te verstrekken van f 60.000, benodigd voor de aankoop van Onder auspiciën van de vereniging van leerlingen van het Crh. Lycum „El Do rado" werd op vrijdagavond j.l. een z.g. dropping georganiseerd voor leerlingen van de beide hoogste klassen. In een vrachtauto werden de deelne mers naar een punt op de Amerongse- berg gevoerd, Vandaar uit moesten zij zich in het bezit van een kippeveer mel den in het„Amerongse Berghuis". De winnende ploeg deed er een kwar tier over, terwijl de verliezers 55 min. voor zich noteerden. Er waren orginele voor de winnaars. ASSURANTIEKANTOOR KERKE WIJK 167 -TEL. 3000 VEE N E N DAAL Gevolmachtigde van de Insurance Company of North America VEENENDAAL VIERDE 1 MEI IN „DE SAMENWERKING" Veenendaal vierde haar feest van de eerste mei met een avondvergadering in gebouw „De Samenwerking". Na een kort openingswoord door de voorzitter van het mei-comité, de heer J. Kempen, bracht de arbeiderszangver eniging „O.B.K." de aanwezigen al me teen in de sfeer van de meiviering, door enkele op wel buitengewoon gevoelige wijze gezongen strijdliederen te brengen. Daarna was het woord aan de spreker van deze avond, de heer Van Wouwen, van het N.V.V. Beginnende met de allereerste meivie ring, gaf spreker een overzicht van de strijd en de verbeteringen tot heden ten dagen toe. Vervolgens stond hij stil, bij de resul taten van de 1.1. gehouden statenverkie zingen. Hij liet daarbij zijn blik gaan over de huidige politieke toestand in Ne derland en de moeilijkheden daaraan ver bonden. Spreker besloot zijn betoog met te wijzen op de houding van de P.v.d.A., aangaande de grote internationale pro blemen. Na de spreker zorgde „O.B.K." voor een aangename verrassing, om na nog enige strijdliederen, een werkelijk fan tastisch goede vertolking te geven van het meesterwerk van Strauss „Rozen uit het zuiden". Na de pauze bracht de Scherpenzeelse toneelvereniging „A.T.S." op verdienste lijke wijze het toneelwerk „Ik betaal de reiskosten" voor het voetlicht. Aan een voor hem van rechts uit de Tuinstraat te Veenendaal komende auto had R. S„ vertegenwoordiger te Veenen daal, die zelf met een personenauto op de Sandbrinkstraat reed, geen voorrang verleend en deze verkeersovertreding bracht hem voor het Wagenings kanton gerecht. Ik moest bij het postkantoor zijn, dat juist voorbij de kruising ligt en daarom reed ik stapvoets. De ander had een snel heid van ongeveer dertig 5 veertig km. Het uitzicht op dat punt is van beide zijden echter zo slecht, dat ik de auto pas zien kon op het moment, dat ik midden voor het straatje was, vertelde verdachte, die ter illustratie van deze moeilijke om standigheden een aantal foto's overlegde. Ik kom dikwijls op dat punt en daar door wist ik van het bestaan van de Tuinstraat, die eigenlijk alleen bij insi ders bekend is. De weg, die ruim vijf meter breed is, werd pas vorig jaar ver hard. Hij loopt evenwijdig aan de Ker- kewijk, maar wordt niet veel gebruikt. De gegevens in het proces-verbaal, verdachtes verklaring en het fotomate riaal overtuigden de officier dermate van de moeilijke omstandigheden op het kruispunt, dat hij ver beneden de nor male eis van 60,- a 75,- voor het niet verlenen van voorrang en 25,- of 10 da gen requireerde. Rechter v. d. Brand wilde hier nog meer rekening mee houden en verklaarde ver dachte schuldig zonder hem een straf op te leggen. -ö- A.K., fabrieksarbeider te Veenendaal, had op de rijbaan van de Cuneraweg te Rhenen gebromfietst inplaats van op het ernaast liggende rijwielpad. Het gebeurde ter hoogte van het Julianaziekenhuis en daar was het fiets pad opgebroken, vertelde K. voor het Wageningse kantongerecht. Ik moest dus wel hele stukken op de grote weg rijden, maar toen er weer een gedeelte van het fietspad kwam, dat nog intact was, ver zuimde ik even daar weer te gaan rijden. Eis 5,- of 2 dagen, doch rechter v. d. Brand, die van de reconstructie van de Cuneraweg afwist, verlaagde tot 2,50 of 1 dag. ■fr Sigarenmaker W. van D. te Rhenen had in zijn woonplaats met zijn bromfiets over het voetpad langs de Herenstraat gereden. De situatie is nogal verwarrend, ver telde verdachte voor het Wageningse kantongerecht. De afscheiding tussen voetpad en rijwielpad is moeilijk te zien en bovendien was het jarenlang toege staan ook op het voetpad te rijden. Er zijn heel wat mensen in Rhenen, die nog niet weten, dat het niet meer mag. De agent gaf dat ook toe, maar volgens hem hadden de zakenlieden geklaagd, dat de winkelende voetgangers hinder van de fietsers ondervonden. Voortaan moest nu proces-verbaal opgemaakt worden. Er werd echter ook veel waarschuwend opgetreden en Van D. kon het niet waar deren, dat ze hem nu net een bon ge geven hadden. Eis en vonnis luidden 5,- of 2 dagen. B. v. d. V„ champignonkweker te Op- heusden, was bij de oprit naar het Op- heusdense veer met zijn scooter zo dicht langs twee bromfietsers gereden, dat een botsing ontstond. Voor het Wageningse kantongerecht vertelde v. d. V„ dat ze niet met z'n tweeën, maar met z'n drieën naast elkaar gereden zouden hebben, zodat het heel best kon, dat niet hij te weinig ruimte gelaten had bij het passeren, maar dat één der bromfietsers een zwenking ge maakt had. Iets dergelijks had hij van een der om standers gehoord, doch zelf wist v. d. V. zich niets meer van het ongeval te her inneren, daar hij een hersenschudding had opgelopen. Bij dat soort letsel is dat een vaak optredend verschijnsel. De officier van justitie achtte aan de hand van de getuigenverklaringen in het proces-verbaal verdachtes schuld wel be wezen en hij eiste 50,- of 20 dagen. De zaak werd echter aangehouden om dat v. d. V. er prijs op stelde enkele ge tuigen persoonlijk te horen. Toen J. G. V., landbouwer te Ubbergen, onlangs op een avond met zijn auto de afrit van rijksweg 12 bij Ede verliet om 10 dagen. rijksweg 24 op te draaien, verzuimde hij voorrang te verlenen aan een daar nade rende tankauto. Er volgde een formida bele botsing, daar de tankauto, na V.'s wagen aangereden te hebben nog een tegenligger greep en vrijwel kraakte. Er vielen gewonden en de gezamenlijke schade liep in de duizenden. Voor het Wageningse kantongerecht voerde V. vrijwel geen verweer. Het re gende die avond en of het daardoor ge komen was wist hij niet, maar hij had de tankauto pas opgemerkt toen deze tegen hem aanbotste. Verdachtes raadsman echter opperde de mogelijkheid, dat de tankwagen mis schien onvoldoende verlichting gevoerd had en vroeg aanhouding van de zaak om nog enkele getuigen daarover te horen. Hoewel het proces-verbaal vermeldde, dat de verlichting in orde was geweest, volgde toch aanhouding om geen enkele mogelijkheid te verwaarlozen. De finan ciële consepuenties voor landbouwer V. - of voor diens verzekering - zijn n.l. zeer aanzienlijk. ■H- - Op de hoek van Telefoonweg en Brou wersstraat te Ede had M. J. v. d. B„ ma kelaar te Ede, met zijn auto geen voor rang verleend aan een andere van rechts naderende auto, waardoor een lichte bot sing ontstond. Het was ontzettend glad die dag en het sneeuwde, vertelde verdachte voor het Wageningse kantongerecht. Ik remde, maar schoof iets door, zodat ik de ander net even raakte. Het gebeurde echter allemaal heel kalm. Eis 25,- of 5 dagen, vonnis 25,- of ZATERDAGCLUBS VOOR DE TWEEDE MAAL GEDUPEERD DOOR TELEFOON-MANIAK Was de vorige keer alleen de v.v. „Mus ketiers" het slachtoffer van het optreden van een onbekende telefoon-maniak. Nu werden verschillende clubs gedupeerd door het optreden van een onbekende die de clubbestuurders opbelde met de mede deling dat de wedstrijd was afgelast. De onsportieve telefonist stelde zich voor als. de heer Van de Pol, de competitie leider van de afdeling Utrecht. Alleen de voorzitter van Scherpenzeel kreeg argwaan en toen hij inlichtingen wilde hebben waarom, kreeg hij geen antwoord meer, waarna hij zijn maatre gelen nam, zodat de wedstrijd Scherpen- zeel-B.V.C. wel doorging. Musketiers dat de reis naar T.O.V. maakte kon door dit bedrog weer naar huis terugkeren, daar T.O.V. was afge beld. Wat voor Musketiers een schade post betekende van 75,- Ook de wedstrijden GVVV-Jonathan en Matjan-V.V.V.M. gingen door dit laffe optreden niet door. Te hopen is dat de dader wordt opge spoord en dat er maatregelen worden ge nomen waardoor dit kan worden voor komen. OPBRENGST COLLECTE Vorige week werd in Renswoude de bekende Emmabloemcollecte gehouden ten behoeve van de bestrijding der tuber culose. Deze huis-aan-huis collecte heeft het prachtige bedrag van 268,53 opge bracht. WIJZIGING KERKDIENST Met ingang van j.l. zondag 4 mei werd de aanvangstijd des zondags voor de och tenddiensten in de Ned. Herv. Kerk ge wijzigd in 9.30 uur. Deze wijziging geldt alleen voor de zomermaanden, terwijl het aanvangsuur van de avonddiensten geen wijziging ondergaat; dit blijft der halve 6.30 uur. De zondagsschool voor kinderen tot 13 jaar werd met ingang van deze datum eveneens gewijzigd. Deze begint nu niet meer des namiddags en 2 uur, doch wordt in aansluiting op de kerkdienst gehouden des voormiddags te 11.15 uur. 7A LET OP DE Laat uw ogen regelmatig controleren. ZIEKENFONDS LEVERANCIER Hoofdstr 51, tol. 31 84, Veenendaal I

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1958 | | pagina 1