Nieuwsblad voor Veenendaal Omstreken Veenendaalse sigarenindustrie is niet pessimistisch Voor de KANTONRECHTER MULDER Hogere produktie, een goedkopere sigaar, maardezelfde kwaliteit Een Amerikaans drogist met fantasie 32e jaargang WOENSDAG 6 AUGUSTUS 1958 Nr. 57 Uitgave: „De Gelderse Vallei" Veenendaal Verschijnt tweemaal per week in: Stichts en Gelders Veenendaal, Amerongen, Eist, Rhenen, Achterberg, Overberg, De Haar, Kade, Maanderbuurt, Ederveen, Renswoude, Scherpenzeel Mechanisatie reeds toegepast Acht jaar gedeeltelijk invalide door verborgen scherf ASSURANTIEKANTOOR ALLE VERZEKERINGEN HYPOTHEKEN EN FINANCIERINGEN Geen sprake van werkloosheid Vooruitzichten niet somber SPAAR UW OGEN Tragische gebeurtenis op vakantiereis 14-jarige Albert Geerenstein in Noordoostpolder om het leven gekomen Bromfietsrijder geslipt Zeepkistenrace met valpartijen Veenendaalse familie in Oostenrijk in moeras gereden Marktberichten Voor zeventienhonderd dollar Oogsttijd Redactie en administratie: Parallelweg 10 Veenendaal Telefoon K 8385-2023 - Glrono. 563427 Redactie: W. F. ter Hoeven Advertenties en abonnementen kunnen ook worden opgegeven by de agentschappen van „De Vallei" In de plaatsen van verschoning DE VALLES ADVERTENTIES Advertentieprqs per mm 15 cent Speciale contractpryzen op aanvraag Minimum per advertentie 3,60 Rubriek Vraag en Aanbod 1-10 woorden 95 cent, elk woord meer 7 cent Abonnementsprys 1,65 per kwartaal Losse nummers 10 cent Enkele dagen geleden heeft de dagbladpers melding gemaakt van het „re volutionaire industriële proces" in de sigarenindustrie. Dit proces zou bestaan uit volledige mechanisatie, waardoor het oude handwerkambacht „sigaren- maken" geheel zou verdwijnen, met het gevolg dat vele arbeiders in deze indu strie werkloos zouden worden. Omdat Veenendaal hier ook zeer nauw by be trokken is, hebben wij bij bevoegde zijde geïnformeerd wat deze mechanisatie voor onze plaats te betekenen zou kunnen hebben. Om tot een juist beeld te komen van de mechanisatie in de sigarenindustrie moe ten we deze eerst verdelen in twee groe pen. De eerste groep is die van de fabri cage van kleine sigaren (senoritas), ter wijl de tweede groep de grotere (bolknak- ken) sigaren vervaardigt. De senoritas- industrie nu heeft reeds lang de compleet- fabricage ingevoerd. Dit betekent dat de sigaren machinaal gemaakt worden, zon der handenarbeid. Bij de bolknak-fabri- cage ging dit niet zo snel. Het was de technici tot voor kort .nog niet gelukt een compleet-bolknak-machine te construeren We schrijven: tot voor kort, want men is er nu in geslaagd deze machines te ma ken. Het logische gevolg is dat de me chanisatie nu als het ware als een padde- Om te beginnen is de mechanisatie in de sigarenindustrie helemaal niet nieuw. Dat is te zeggen, ze dateert reeds van vóór de oorlog, doch i.v.m. de toenmalige problemen van de werkgelegenheid, is de mechanisatie van overheidswege stopge zet. Om te kunnen voldoen aan de steeds dringender naar voren komende proble men ten opzichte van rationalisatie, d.w.z. efficiënte bedrijfsvoering, is de mechani- satiestop kort na- de oorlog opgeheven. Toen pas mochten de sigarenfabrikanten hun machinepark opbouwen en uitbrei- KONINKLIJKE GASTEN IN CANNES. Een beeld van de vakantie van de Ne- In onze tijd van mechanisatie en mo- derlandse koninklijke familie in het ,rni.orin«r"c 0r wmnio mop,- waarnvflr irebied van de Middellandse Zee. De foto toont wandelend in de oude haven- dernisering is er weinig meer waarover wij ons verbazen. Zo langzamerhand wordt bijna alles mogelijk. Ook op me disch gebied presteert men steeds meer. Ziekten, waarvoor vroeger geen genezing was, worden nu met de mo dernste middelen intensief en veelal met succes bestreden. Toch gebeurt het wel eens dat de theorie niet altijd ge lijk is aan de praktijk. Zo kwam ons ter ore dat in 1945, bij een granaatinslag in een woonhuis een inwoner van Veenendaal werd getrof fen door rondvliegende scherven. Op name in ziekenhuis volgde en bij ope ratie werden vijf scherven verwijderd. De man is, na hersteld te zijn, weer aan het werk gegaan, maar langzamer hand kreeg hij pijn in zijn schouder streek. Na verloop van acht jaar be sloot hij zich weer te laten onderzoe ken. Veel X-foto's werden gemaakt en de uitslag hiervan was dat er toch nog een scherf achter het dikste deel van het schouderblad werd gevonden. De scherf werd met goed resultaat door pröf. dr. Nuboer te Utrecht verwijderd, waarna de patiënt volkomen arbeidsge schikt was. Het merkwaardige voor de artsen was, dat de scherf 22 gram woog en dat deze, na 8 jaar, nog dezelfde scherp heid bezat. Ook de betrekkelijk geringe arbeidsongeschiktheid was voor hen een raadsel. KERKE WIJK 167 -TEL. 3000 - V E E N E N DA A L Gevolmachtigde van de Insurance Company of North America wijk Le Suquet in de Zuidfranse stad Cannes, v.l.n.r.: Z.K.H. Prins Bernhard, H. K. H. Prinses Margriet en H.M Koningin Juliana. VERTREK BIJENVOLKEN De Vereniging tot Bevordering der Bijenteelt in Nederland, afd. Veenen daal, is voornemens de bijenvolken a.s. donderdagavond 7 augustus naar de Ginkelse hei te verzenden. De volken dienen vóór half tien 's avonds gebracht te worden bij A. van Essen, Nieuweweg 138, Veenendaal. stoel uit de grond schiet om de verloren tijd in te halen. Hierdoor komt het dat de Algemene Ned. Bedrijfsbond voor de ta bakindustrie (A.N.B.) zich zorgen maakt om de te verwachten werkloosheid. Werkloosheid is nu niet bepaald een gunstig vooruitzicht en de eerste gedachte bij deze mechanisatie zal natuurlijk zijn, dat vele mensen overbodig worden. Het tegendeel is echter waar. Met name in Veenendaal wordt dit bewezen door het feit dat de senoritas-industrie, die reeds van voor de oorlog mechanisatie doorge voerd heeft, nog steeds personeel aan trekt. Het zou natuurlijk anders worden als een bedrijf ineens een groot aantal van deze nieuwe machines zou gaan ge bruiken. De A.N.B. heeft daarom hande lend naar het gezegde: „beter voorkomen dan genezen" aan de werkgevers verzocht het mechanisatie-proces te temporiseren, wat dus inhoudt dat, indien men deze machines gaat gebruiken, dit geleidelijk aan geschiedt. In de eerste plaats om het personeel om te scholen, maar ook omdat het verbruik van sigaren ogenschijnlijk teruggelopen is. Dit vindt zijn oorzaak voornamelijk in de bestedingsbeperking. De sigarenrokers zijn in aantal vermin derd omdat de verdere levensbehoeften duurder zijn geworden. De sigarenindu strie wil dit opvangen door goedkopere sigaren te maken, die echter dezelfde kwaliteit behouden als voorheen. In dit licht gezien heeft er eigenlijk geen vermindering, maar verschuiving van consumptie plaats. De verwachting is dan ook, dat de goedkopere sigaar, de rokerskring weer zal vergroten. Juist een dezer dagen zijn de eerste goedkopere sigaren in de handel gebracht. Dit brengt met zich mee, dat de vraag naar sigaren spoedig zal stijgen en dus verhoging van produktie, met het gevolg meer werkge legenheid. En dit laatste is toch het be strijdingsmiddel tegen werkloosheid. Wie bovenstaand gelezen heeft komt tot de conclusie dat de fabrikanten, vooral ook in Veenendaal, alles in het werk stel len de werkgelegenheid op peil te houden, zo mogelijk te vergroten. Reeds eerder heeft de Veenendaalse tabaksindustrie donkere dagen gekend toen de aanvoel van tabak uit Indonesië stagneerde en er sprake was van drastische inkorting van de werkweek, maar ook toen is men er voortreffelijk in geslaagd de moeilijkhe den te overwinnen. De tabaksaanvoer is weer iets ruimer geworden en naar het zich laat aanzien zal dit binnenkort weer op een redelijk peil teruggebracht zijn. Voorwaar geen slechte vooruitzichten voor de mensen welke in de sigarenindustrie hun werk vinden. Vermoedelijk hebben zij bij het lezen van de onrustbarende berichten al het spook van de werkloos heid zien ronddwalen, maar naar men ons van bevoegde zijde meedeelde, zal de sigarenindustrie in Veenendaal geen nadelige gevolgen hebben van het me- chanisate-proces. V/el wordt verwacht dat deze industrie over tien jaar een ge heel ander beeld zal tonen, maar door een juist beleid zal dit voor niemand nadelig behfteven te zijn. Het beste bewijs dat de Veenendaalse tabaksindustrie bloeit is, dat deze buiten onze plaats nog vele filialen heeft en zelfs een deel van de orders uitbesteed moet worden aan andere fabrieken. COLLECTE KANKERBESTRIJDING In de periode van 18-31 augustus zal de jaarlijkse huis-aan-huiscollecte ten bate van het Koningin Wilhelmina- fonds weer te Veenendaal worden ge houden. Er zal wel niemand zijn die niet sympathiek staat tegenover deze collecte, die beoogt gelden bijeen te brengen ter bestrijding van onze volks- vijand nr. 1, de kanker. LAAT ZE TIJDIG CONTROLEREN Hoofdstr. 51 - Tel. 3184 - Veenendaal ZIEKENFONDS LEVERANCIER De 52-jarige kleermaker de heer J. van Manen uit de Savornin Lohmanstraat te Veenendaal is tijdens zijn vakantie in het Schwarzwald aan een hartver lamming overleden. De heer Van Manen was met zijn echtgenote en een ander echtpaar even eens uit Veenendaal, vrijdagmiddag in de Schlugsee gaan zwemmen. Vermoedelijk heeft hij door de te grote afkoeling een hartaanval gekre gen. Hij is naar een ziekenhuis te Frei burg overgebracht, waar hij zondag middag is overleden. De 14-jarige Albert van Geerenstein uit de Dr. Kuyperstraat is maandag middag in de Noordoostpolder op tra gische wijze om het leven gekomen. Hij logeerde met zijn vriendje L. Roks uit Veenendaal bij een vroegere klasgenoot, wiens vader, de heer J., thans in de Noordoostpolder woont. Bij het rijden van mest is de wagen waar hij op zat plotseling gekanteld waardoor hij onder de wagen kwam en onder de lading werd bedolven. Toen men hem onder de wagen vandaan had gehaald bleken de levensgeesten reeds te zijn geweken. Vrijdag zal hij op de algemene be graafplaats aan de Munnikenweg ter aarde worden besteld. De bromfietsrijder L. uit Kampen slipte zaterdagavond op de hoek van de Rem- brandtlaan en de Paulus Potterstraat, waardoor hij op de trottoirband terecht kwam. Hij werd daardoor zo ernstig ge wond, dat hij naar het Julianaziekenhuis te Veenendaal moest worden overge bracht. Veel jeugdige toeschouwers waren za terdagmiddag cp de Geerseweg aanwezig om hun favorieten in de zeepkistenrace aan te moedigen. Deze race was uitge- (chreven door het comité vakantiewerk e Veenendaal en het moet gezegd wor den dat de jongens hun uiterste best heb ben gedaan als eerste uit de strijd te ko men. Dat dit gepaard ging met enkele, niet ernstige valpartijen lag meer aan het feit, dat de „coureurs" nog te weinig ervaring hadden in het besturen van een zeepkist. De kisten waren vooraf door de politie gekeurd, waarna elke deel nemer een officieel keuringsbewijs ont ving. Als eerste eindigde P. Rebergen, die daarvoor een mooie schemerlamp ont ving. De tweede prijs, een vulpenset, werd gewonnen door H. Ballast. De lager geklasseerden ontvingen ook allen een prijs. De wereld en inzonderheid de drankbestrijding heeft wel iets te danken aan de drank „op armslengte". Per dag worden er meer dan 60 miljoen flesjes bruin prikkel water gedronken. De directie geeft niets om kritiek of lof. Iedere keer dat men onze naam noemt is dat reclame voor ons produkt zeggen ze met een veelbetekenend knipoogje. John S. Pemberton, een arme maar met veel fantasie geladen drogist uit Atlanta (Georgia), is de uitvinder van de bruine Amerikaanse prikkeldrank „Coca Cola". Behalve zijn bescheiden drogisterij, bezat hy ook een fabriekje, waarin hij aller lei anti-hoestmiddeitjes, haarverf en een soort gemberlimonade produceerde. De fabrieksgebouwen bestonden uit twee houten loodsen, de installatie was zeld zaam primitief (een potkachel en wat potten en pannen). Rijk was Pemberton evenmin. Op 53-jarige leeftijd balanceerde hij op het randje van een faillisse ment en zqn slechte gezondheidstoestand maakte hem het leven zuur. Maar dapper hield hij vol... Thans wordt het wereldverbruik van Coca Cola geschat op 60 miljoen flesjes per dag. Elfhonderd bottelarijen in Amerika en 20.000 grossiers werken dag en nacht als paarden om de verkoops- cyfers omhoog te stuwen. De maatschappij steunt zijn verko pers jaariyks met een reclame-budget van 225 miljoen dollars, heeft volkomen lak aan lof en critiek en lacht om alle concurrentie. Pemberton was zo bezeten van de idee van die uitvinding, dat hij meer en meer de allures aannam van een alchimist uit de Middeleeuwen. De om wonenden zagen en hoorden hoe hij vaak midden in de nacht in zijn fa briekje bezig was. Soms werkte hij zelfs in de open lucht met een vuurtje BURGEMEESTER A. BAKKER BIJ K.B. HERBENOEMD VOOR ZES JAAR Bij Koninklijk Besluit van 12 juli 1958, nr. 10, is burgemeester Bakker herbe noemd als burgemeester van Veenen daal. Deze herbenoeming geldt voor een tijd van zes jaren en zal dus waarschijnlijk de laatste ambtsperiode van burgemees ter Bakker zijn daar hij voor het verstrij ken van deze termijn de pensioengerech tigde leeftijd zal hebben bereikt. Vorige week is de heer H. Baars van de Nieuweweg toen hij met zijn gezin de vakantie in Oostenrijk doorbracht, in de omgeving van Seeboden in een moeras gereden. De heer Baars moest uitwijken voor een vrachtauto die zijn wagen „sneed" daar hij anders een botsing met deze vrachtauto niet meer had kunnen voor komen. Hoewl de auto behoorlijk werd bescha digd werd geen van de inzittenden ge wond. VEENENDAAL. Eiermarkt: aangevoerd 120.000 stuks eieren. Prijzen grote eieren 14,50 tot 15,25 per 100 stuks. Kleine eieren 9,- tot 12,- per 100 stuks. Handel vlug. Biggenmarkt: aangevoerd 75 biggen. Prijzen van 50,- tot 68,- per stuk. Han del redelijk. onder een ketel. Hij mengde allerlei grondstoffen, proefde af en toe eens, mompelde dan wat in zienzelf en stook te zijn vuur wat op. Op nieuwsgierige vragen over dat vreemde gedoe, antwoorddé hij, dat hij bezig was een drank te brouwen, die alle dorst versloeg. En dat lukte. Op een dag in het jaar 1886 kwam hij in de winkel van zijn collega en vriend Jacobs binnen met een grote pot stroop in de handen. In Jacobs' Drugstore werd spuitwater bij de stroop gedaan. Daarna mochten vaste klanten eens proeven. Op hun aanwijzingen werd het brouwsel ver beterd en kreeg het tenslotte een naam, door de nieuwsgierigheid van een van hen. Een klant, F. M. Robinson, van beroep boekhouder, wilde gaarne de samenstelling van de drank weten. Men vertelde hem, dat de drank - de limo nade - hoofdzakelijk was bereid uit cacao- en colabladeren. Robinson opperde daarop de idee de drank cocoa-cola te noemen. Pemberton schreef de naam op een stuk papier en schreef het eerste deel van het woord zonder o. Zo ontstond de naam „Coca Cola". De produktie van de nieuwe drank bedroeg het eerste jaar 115 liter en het daaropvolgende jaar 4500 liter. Veel leverde het nieuwe produkt niet op. Pemberton werd trouwens steeds zie ker en zwakker en was hoe langer hoe minder in staat zich met zijn bedrijfje bezig te houden. Tenslotte deed hij tweederde van zijn Coca Cola-fabriekje voor twaalfhonderd dollar van de hand. Op zijn ziekbed verkocht hij tenslotte het resterende deel voor vijfhonderd vijftig dollar. Drie weken later stierf hij. De koper was een zekere meneer Chandler, eveneens een drogist. Maar daarmee hield de hele overeenkomst dan ook op. Want de nieuwe eigenaar was een voortvarend man. Hij zorgde er al heel gauw voor, dat Coca-cola niet alleen in Atlanta verkrijgbaar was, maar door heel Amerika bekend werd. Van 1888 tot 1919 bleef hij in de zaak, toen vond hij het tijd om er mee óp te houden. Hij was toen 68 jaar. Voor 25 miljoen dollar verkocht hij het handelsmerk en (Zie verder pagina 2.) Een der „coureurs" heeft zijn kist tijdens de race niet onder controle Onlangs op een avond was A. v. d. D., katoensterker te Veenendaal, met zijn bromfiets op de Parallelweg in zijn woon plaats in botsing gekomen met een voet ganger, waardoor diens kleren schade op liepen en zijn bril brak. Er stond een auto geparkeerd, die licht op had en daardoor ben ik waarschijnlijk even ver blind, vertelde verdachte vrijdag voor het Wageningse kantonger. Bovendien was het erg donker en regende het en ook was de man geheel in het zwart gekleed. Ik heb hem beslist niet opgemerkt voor het te laat was. Veiligheidshalve reed ik ook nog een anderhalve meter van de kant af, omdat er ter plaatse geen trottoir is en men dus rekenen kan op voetgan gers. De officier wilde rekening houden met de omstandigheden en eiste f 25.- of 10 d. Rechter v. d. Brand liet de opgesomde en door het proces-verbaal bevestigde moeilijkheden nog wat duidelijker spre ken en vonniste met f 10.- of 4 d. J.S., een jeugdige machine-bankwerker uit Rhenen, was in zijn woonplaats tot tweemaal toe zonder rijbewijs op een motor gesignaleerd, ook had hij niet vol doende rechts gereden en had op zijn voertuig een kentekenplaat ontbroken. Vrijdag voor het Wageningse kanton- gerecht bleek er moeilijk te praten te zijn met deze verdachte. Niet omdat hij on willig was of zoiets. Integendeel, hij zei juist veel te vaak ja als er nee gezegd moest worden, maar hij sprak en ver stond nog plecht Nederlands. Hij be hoorde namelijk tot degenen, die tijdens de Hongaarse opstand in den vreemde de vrijheid gezocht hadden. Duidelijk werd dat hij de motor had ge repareerd en hem had willen proberen maar dat verklaarde nog niet het feit dat hij daarna nog eens zonder papieren gereden had. Toen had hij toch kunnen weten dat dit niet mocht. Misschien dat hij vertrouwd had op zijn Hongaars rij bewijs, maar dat is in ons land niet gel dig. Men kwam er niet uit en daarom werd de zaak aangehouden, opdat een volgende maal een tolk assistentie kan verlenen. -»- De zaak tegen A.K., vuilnisophaler te Ede, die in Veenendaal zonder rijbewijs in een driewielige bestelauto was aange troffen, werd aangehouden voor het ho ren van enkele getuigen. Vrijdag voor het Wageningse kantongerecht beweerde K. nl. dat de wagen afgesteld was en niet harder dan 16 kilometer zou kunnen rij den. Ik heb het aan de Edese politie ge vraagd en in zo'n geval behoef je geen rijbewijs te hebben, zeide hij. De politie heeft anders geconstateerd, dat u een vaart van 35 a 40 km had, onthulde rech ter v. d. Brand. Dat kan de politie niet geconstateerd hebben, want ik kwam van de S.K.F.-fabriek vandaan en ik be vond me nog maar net op de weg, repli ceerde verdachte. T. W. van S., landbouwer te Bennekom, zwenkte onlangs op de Dorpsstraat in zijn woonplaats met zijn auto zo plotseling naar links om een inrit in te rijden, dat een juist inhalende motorist in moeilijk heden kwam en een botsing niet meer wist te vermijden. Het gebeurde vlak bij een splitsing van wegen en volgens de wet had die motorrijder me daar niet mogen inhalen, betoogde verdachte vrijdag voor het Wa geningse kantongerecht. Of die motorrijder ook een fout be gaan heeft doet niet ter zake, zei rech ter v.d. Brand. Op het ogenblik staat u hier voor de balie omdat u linksaf ge slagen bent toen het met het oog op het andere verkeer niet meer veilig kon ge beuren. Ik zie niet in wat ik ver keerd gedaan heb, hield van S. vol. De motorrijder mocht niet inhalen en door zijn fout is de botsing veroorzaakt. Ik kan evengoed zeggen, dat het door uw fout gekomen is, want u mocht niet linksaf slaan. Dat is een van de normale rijrichting afwijkende beweging en men moet het rechtdoor gaande verkeer nu eenmaal voorrang verlenen, besloot de rechter. Eis en vonnis f 40.- of 16 d. -8- P. J. K., een jeugdige machine-bankwer ker uit Lunteren, was onlangs op een avond in zijn woonplaats nog al raar aan het rossen geweest. In een, zonder toe stemming van de eigenaar „geleende" auto, had hij met een vaartje van naar schatting zo'n 70 kilometer over Lunte- (Zie verder pagina 2.) Men staat vaak te weinig stil bij wat oogsttijd zeggen wil. En velen denken: na het zaaien komt ook wel de tijd van maaien. Men vertrouwt het zaad aan moeder [aarde (echter niet als monster zonder waarde) in de hoop op een geslaagd gewas; doch dat constateert men later pas. Men ziet nu weer het rijpe graan, als korrels in de grond gegaan, wordt het nu als koren gemaaid, wat in het voorjaar is gezaaid. Dat klinkt nu allemaal wel simpel, doch op menig gezicht verschijt een [rimpel, waneer men tegenslag ondervindt, hetzij door hagel, storm of wind. Hoe belangrijk is de boerenstand als producent voor heel het land. De oorlog heeft ons dat geleerd, toen werd de boer ook gewaardeerd. Nu reeds ziet men veel rog op schoven, wachtend op zon, die 't graan gaat [stoven. waarna 't verdwijnt in berg of schuur. De boer leeft dicht bij de natuur. Hiermee trachtte ik uit te leggen wat oogsttijd ons allen heeft te zeggen, en hoe het de korrels is vergaan eer 't akkers zijn met goudgeel graan. J. M.

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1958 | | pagina 1