Nieuwsblad voor Veenendaal Omstreken
juliana-ziekenhuis binnenkort
in
gebruik
KELTDM
WAAR IS
DE VALLEI-RIKS?
De groten willen geen oorlog
J- F» TAK
Wist U
Veenendaal heeft een volwaar
dige Leeszaal en Bibliotheek
RENSWOUDE
ACHTERBERG
GOUDEN BRUILOFT
32e jaargang
VRIJDAG 15 AUGUSTUS 1958
Nr. 60
Uitgave: „De Gelderse Vallei" Veenendaal
Verschijnt tweemaal per week in: Stichts en Gelders Veenendaal, Amerongen, Eist, Rhenen, Achterberg, Overberg, De Haar, Kade, Maanderbuurt, Ederveen, Renswoude, Scherpenzeel
S. BOS
De heer E. J. ten Kate
verdronken
Vios houdt jaarlijkse
jongveekeuring
Hij is 7,50 waard
3 AA 784535
En daarom ondanks alle gekrakeel
en dreigingen - vrede»
Kort verhaal over het
carillon voor Rhenen
Stichting carillonfonds cunera-
toren Rhenen
Hoe krijgen de flat
bewoners hun melk
bezorgd?
Concert „Ons Genoegen"
uitgesteld
Assurantie-, Hypotheek- en
Woningbureau BROUWER,
Redactie en administratie;
Parallelweg 10 Veenendaal
Telefoon K 8385-2023 - Girono. 5S3427
Eedactie: VV. P. ter Hoeven
Advertenties en abonnementen
kunnen ook worden opgegeven bfl
de agentschappen van „De Vallei" in
de plaatsen van verschijning
VALLEI
ADVERTENTIES
Advertentieprijs per mm 15 cent
Speciale contractprijzen op aanvraag
Minimum per advertentie 3,60
Rubriek Vraag en Aanbod 1-10
woorden 95 cent, elk woord meer
7 cent
Abonnementsprijs 1,65 per kwartaal
Losse nummers 10 cent
Het enige ziekenhuis in Nederland wat voorzien
is van zwevende vloeren
Het nieuwe Juliana-ziekenhuis aan de Cuneraweg zal, onvoorziene omstandig
heden voorbehouden, op 6 september a.s. voor het eerst in gebruik genomen wor
den. De kinderafdeling zal dan geheel overgebracht worden naar het nieuwe ge
bouw, waarna de diverse andere afdelingen geleidelijk zullen volgen.
Dit deelde de heer Spoon, hoofd-administrateur van het Juliana-ziekenhuis, ons
mede in een vraaggesprek wat wij met hem mochten hebben.
De bouw van het nieuwe ziekenhuis is bijna voltooid en naar modernste eisen
des tijds ingericht. „Als alles volgens plan verloopt, hopen wij op 6 september a.s.
in het nieuwe gebouw de kinderafdeling in gebruik te nemen", vertelde de heer
Spoon ons. De verschillende andere afdelingen zullen dan geleidelijk volgen.
Alle inwoners in de omtrek ontvangen per post een invitatie om het nieuwe zie
kenhuis te komen bezichtigen. Wij zijn er van overtuigd, dat de belangstelling
hiervoor groot zal zijn, zei de heer Spoon, en om een te grote toeloop te voorko
men zullen de bezoekers in alfabetische volgorde gerangschikt worden. Bijvoor
beeld op maandag de letters A t.e.m. D enz. Door de welwillende medewerking van
de heer Spoon, die zich een uitstekend verteller toonde, zijn wij in de gelegen
heid gesteld een rondgang door het nieuwe gebouw te maken.
Aan de hand van hetgeen wij gezien en gehoord hebben zullen wij trachten onze
lezers alvast een indruk te geven van hetgeen gepresteerd is of nog zal worden.
Oude „zieken"-huis wordt „zus
tershuis.
OPLEIDING TOT VERPLEEG
STER NU OOK MOGELIJK
Zeer velen in onze omgeving hebben
het „oude" ziekenhuis (zoals het nu ge
noemd wordt) weieens van binnen gezien.
Hetzij als patient of als bezoeker en
allen waren het er wel over eens, dat
een nieuw gebouw geen overbodige luxe
was. Ook voor het personeel was geen
voldoende woonruimte aanwezig, wat iets
beter werd toen enige tijd geleden aan
de westkant van het ziekenhuis een pa
viljoen werd gebouwd. Gelukkig wordt
ook dit nu anders. Aan de oostkant wordt
eenzelfd paviljoen bijgebouwd terwijl
ook het oude ziekenhuis tot woonruimte
voor het personeel zal dienen. Mede dank
zij deze vrijgekomen ruimte is men nu
voor het eerst in staat een opleiding voor
zusters te beginnen. Reeds jaren werd dit
als een groot gemis gevoeld, maar helaas
de ruimte ontbrak. Terecht is men er dan
nu ook verheugd om dat het Juliana-zie
kenhuis vanaf heden in staat is zelf het
verplegend personeel op te leiden.
Bij al dit nieuwe is ook de nodige aan
dacht besteed aan de omgeving van de
gebouwen. De prachtige wegen, die naar
het nieuwe gebouw zullen voeren, wor
den op zodanige wijze aangelegd, dat
geen enkele weg de andere kruist.
Eveneens krijgt iedere weg een bestem
ming waarvan niet afgeweken mag wor
den. Zo zal de weg die naar de voorkant
van het gebouw loopt uitsluitend bestemd
zijn voor bezoekers. Weer een andere
mag alleen gebruikt worden voor zieken
auto's, die aan de zuidkant van het ge
bouw naar binnen gereden kunnen wor
den, zodat een patient niet in de buiten
lucht overgenomen behoeft te worden.
Ook voor het personeel zijn aparte toe
gangswegen en ingangen. Voor het ge
bouw wordt een grote parkeerplaats voor
bezoekers aangebracht.
ZWEVENDE VLOEREN, UNIEK
IN NEDERLAND.
Bij de inrichting van het nieuwe zie
kenhuis is er naar gestreefd van de
nieuwste middelen gebruik te maken,
waarin de ontwerpers volledig zijn ge
slaagd. Ook het vraagstuk: „hoe krijgen
we de grootst mogelijke sitlte in het ge
bouw", is op sublime wijze opgelost. In
duitse tijdschriften had men namelijk ge
lezen, dat in Duitsland diverse zieken
huizen voorzien waren van zwevende
vloeren. In Nederland was hiervan geen
voorbeeld te vinden, zodat om de goed
koopste weg te bewandelen, de construc
tie uit technische lectuur werd gehaald.
Nu moeten wij U eerlijk bekennen dat
toen de heer Spoon ons hierover vertel
de, onze eerste gedachte was dat deze
vloeren op een of andere merkwaardige
wijze in de lucht hingen. Maar dit bleek
niet het geval te zijn. Een zwevende vloer
bestaat namelijk uit twee lagen. De on
derste is van massief gewapend beton
dat tijdens de zware regenval van
maandagavond vele straten in Veenen
daal blank stonden?
dat er dientengevolge auto's waren
die door de straat-zeeën niet verder wil
den omdat er water in de benzine geko
men was?
dat het in de Zandstraat zelfs zo erg
was, dat de riolering het niet meer kon
bolwerken?
dat daardoor het water de straatste
nen finaal uit hun fatsoen drukte?
dat het getroffen gedeelte inmiddels
weer door Gemeentewerken gerepareerd
is?
dat in Amerongen wilde konijnen,
hazen en herten in de kom van het dorp
hun voedsel komen zoeken?
dat deze dieren helemaal niet schuw
zijn maar veel schade aanrichten aan het
gewas?
dat de bevolking met lede ogen moet
toezien hoe hun tuinen worden geruï
neerd?
dat er niet op de dieren geschoten
mag worden omdat het jachtseizoen nog
niet geopend is?
dat de dieren op klaarlichte dag de
moed hebben op deze manier aan de kost
te komen?
dat Amerongen bij avond tot in de
verre omtrek te zien is aan de lichtgloed
die boven het dorp hangt?
It
Horlogerie
Hoofditraat - Veenendaal
die zich bij alle verdiepingen over het
gehele oppervlak van het gebouw uit
strekt. Daarop is een isolatie-laag aange
bracht, gemaakt van een rubber-substan
tie. De beton en rubber-isolatie laag zijn
in de vertrekken afzonderlijk nog eens
bedekt met gebitumeerd kraft papier dat
weer volgestort werd met beton waarop
tenslotte de vloerbedekking is aange
bracht die voor de diverse vertrekken
varieert. Hieruit volgt dus dat ieder ver
trek een „eigen" vloer heeft en de tril
lingen zich hierdoor niet kunnen voort
planten.
UITBREIDING TE ALLEN
TIJDE MOGELIJK.
Bij de verdere inrichting van het ge
bouw is er rekening mee gehouden dat
de capaciteit, die nu 102 bedden is, te
allen tijde uitgebreid kan worden. Het
platte dak, waarop de patiënten met goed
weer kunnen verblijven, biedt een fan
tastisch uitzicht op de omgeving en is op
zodanige wijze geconstrueerd, dat er in
dien het nodig mocht blijken, zonder
meer een nieuwe verdieping bovenop ge
bouwd kan worden. Ook in de keuken,
wasserij en ketelhuis zijn ruimten open
gelaten voor eventuele uitbreiding.
Moet een patient van de begane grond
naar een hoger gelegen verdieping ver
voerd worden, dan maakt men gebruik
van de lift. Wij zullen U vast verklappen
dat de lift niet door bezoekers gebruikt
mag worden, vanzelfsprekend met uitzon
dering van oude en hulpbehoevende
mensen. Behalve deze lift is er ook een
spijzen-lift aangebracht, waarmee alle
verdiepingen vanuit de centrale keuken
van eten voorzien worden. De verpleeg
ster die het eten op de kamers uitdeelt
heeft een grote rijdende verwarmingskast
tot haar beschikking, waarin zij het eten
wat uit de spijzen-lift gehaald is, warm
houdt en uitdeelt aan de patiënten Iedere
patient kan dus zelf bepalen hoeveel eten
hij hebben wil.
viel ons op dat de kleur van de deuren
op iedere afdeling weer anders was. Dit
heeft men gedaan ten behoeve van de
bezoekers. Degene die bij een patient op
bezoekt komt, ontvangt van de portier
een in kleuren gedrukte bezoekers-kaart,
welke kleur overeenkomt met die van de
verdieping waarop de patient ligt. Met
deze kaart kan de bezoeker dus direct
de juiste verdieping vinden en hoeft dan
alleen nog maar het nummer van de ge
wenste kamer op te zoeken.
Zo zouden we door kunnen gaan met
het opsommen van alle verbeteringen en
nieuwigheden. Zoals het gebruik van
dubbele ramen die geheel kantelbaar zijn,
zodat het wassen hiervan geen moeilijk
heden oplevert. Plastic-wiegen op de
kinder-afdeling; waardoor de moeders
hun kleintjes steeds kunnen zien. Op ie
dere kamer een zuurstof-kraantje waar
door het gesjouw met zuurstof appara
ten tot het verleden behoort.
Al het materiaal is rollend en kan hier
door gemakkelijk verplaatst worden. Op
de poli-afdeling is een kleine cantine
waar koffie en koek verkrijgbaar is. Enz.
enz.
Wij kunnen ons indenken dat de heer
Spoon veel belangstellenden verwacht
want het is werkelijk de moeite ten volle
waard het nieuwe Juliana-ziekenhuis te
bezichtigen.
Hedenmorgen bereikte ons het tra
gische bericht dat de heer E. J. ten
Kate met zijn echtgenote en kennissen
op vakantiereis in Zwitserland is ver
dronken.
De heer Ten Kate, die de leeftijd van
37 jaar bereikte, was hoofd van de Chr.
scholen voor buitengewoon lager on
derwijs alhier. Hij laat een vrouw en
vijf kinderen na. Omtrent de juiste
toedracht van het ongeval is op dit
moment nog niets bekend.
De fok- melkcontrole vereniging VIOS
is voornemens op 29 augustus a.s. haar
jaarlijkse jongveekeuring te houden.
Deze keuring zal plaats vinden bij ho
tel La Montagne aan de berg en begint
om 9.30 uur. Belangstellenden verwijzen
wij ook naar de advertentie in dit num
mer.
INSCHRIJVINGSTERMIJN VOOR
ZWEMFESTIJN VOOR DE JEUGD
VERLENGD
Voor de jeugdmiddag, welke zaterdag
23 augustus wordt gehouden, is de in
schrijvingstermijn verlengd tot woens
dag a.s.
Vorige week werd de Vallei-riks
uitgegeven bij groentehandel Rosbag
in de Herenstraat te Rhcnen en is
niet gevonden. Hierdoor is de waar
de van de nieuwe rijksdaalder ge
stegen tot 7,50. De nieuwe riks
draagt het rode nummer
Indien men deze vóór a.s. donder
dag 12 uur v.m. op ons bureau be
zorgt, wordt de vinderspremie uit
betaald.
„Ik begryp het niet, ik begrijp het niet, je weet niet wat je hoort en (of)
wat je ziet!"
Een paar regels van een bekend refrein, dat men van tijd tot tyd via de
radio kan horen. Het is toepasselijk op alle mogelijke dingen en zeker op
het wereldgebeuren in groot formaat, op de internationale politiek. Vroeger
werd tussen de grote en kleine, vooral de grote landen, de geheime diplo
matiek bedreven in conferenties en als regel kwam er geen krant en geen
journalist aan te pas. Tegenwoordig flitsen de nota's, verklaringen, inter
views etc. tussen de staatslieden heen en weer over zaken van wereld
belang, over vrede of dreigende oorlog en een paar uur later of korter kan
men het in de kranten lezen, door de radio horen wat de grote heren gezegd,
geschreven of getelefoneerd hebben, hoe ze er over denken, wat ze willen
en bedoelen.
Nu de gemeenteraad van Veenendaal zijn goedkeuring heeft verleend tot ver
hoging der subsidie voor de Chr. Openbare Leeszaal en hierdoor ook het Rijk een
hogere subsidie geeft, is onze plaats een volwaardige Openbare Leeszaal en Bi
bliotheek rijk geworden. Het lijkt ons alleszins wenselijk eens te vertellen, wat dit
nu eigenlijk betekent en van welke waarde dit voor Veenendaal en omgeving is.
In de eerste plaats iets over de, door
deze subsidieverhoging mogelijk gemaak
te openstelling der leeszaalDeze is voor ie
dereen toegankelijk, men behoeft hier
voor dus geen leesabonnement te hebben.
Men vindt er tal van tijdschriften en
periodieken van de meest uiteenlopende
aard, waaruit men een keuze kan doen
en op zijn gemak tijdens de openingsuren
lezen. Ieder vindt hier wel iets van zijn
gading om er een aangenaam en leer
zaam uur mee door te brengen. En wil
men over een of ander onderwerp iets
weten, dan zijn er de naslawerken, waar
in men het zeker vinden zal. Wij menen
niet beter te kunnen doen, dan U hier
bij een opgave te geven van de momen
teel ter inzage liggende tijdschriften o.m.
„Het Beste" - „Reader's Digest" - „Het
boek van nu" - „Cobouw" - „Elsevier" -
„Foto" - „Luister" - „Het metaalbedrijf" -
„Moeder" - „Na vijven" - „Natuur en
techniek" - „Niveau" - „Ontmoeting" -
„Plaatselijke kerkbladen" - „Radio-elec-
tronica" - „De spiegel" - „Syllabus"-„Ta-
baksdetailhandel" - „Textielindustrie" -
„Tijdschrift voor maatschappelijk werk" -
„Vacature" - „Vraag en aanbod" - De
vrouw en haar huis" - „Vrij Nederland"-
„Wereldkroniek" - „Wikor".
Behalve deze kan men vele naslawer
ken raadplegen o.a. woordenboeken, at-
Iedere verdieping heeft een mooie bre- lassen en encyclopedieën.
de gang waar de deuren van de zieken
zalen aan weerszijden op uit komen. Het
We geloven dan ook wel, dat deze lees
zaal in een grote behoefte voorziet en het
Na 33 jaar krijgt Rhenen weer een carillon. Lang heeft de burgerij van het
stadje aan de Grebbeberg ervoor moeten sparen.
Maar vrijdag 15 augustus 1958 was het dan toch zover, dat de eerste klokken,
zeven in getal, bij de firma A. H. van Bergen te Heiligerlee werden gegoten.
In 1925 was er een burgemeesters-
feest in het Grebbestadje geweest. In
de feestpot was f 300.overgebleven.
Het feestcomité wilde dat geld graag
bestemmen voor een goed doel en zo
constitueerde zich een voorlopige com
missie, die resulteerde in de Stichting
Carillonfonds Cuneratoren. Er werd
een akte gepasseerd bij de plaatselijke
notaris, waarna begonnen werd met de
inzameling van gelden onder de burge
rij om het oorspronkelijke bedrag van
f 300,te vergroten en er uiteindelijk
een beiaard van aan te schaffen.
Reeds in 1932 kon aan de firma Van
Bergen te Heiligerlee de opdracht wor
den verstrekt voor de bouw van een
klokkenspel van 29 klokken. Het was
het eerste carillon, dat na de middel
eeuwen weer in Nederland werd gego
ten. Het stond zozeer in de belangstel
ling dat het werd geëxposeerd op de
Utrechtse Jaarbeurs.
Daarna kwam het naar Rhenen en
het werd opgesteld op de Panorama
molen, daar de Cuneratoren toen in
zo'n erbarmelijke toestand verkeerde,
dat men bang was, dat het gedreun
van de klokken het monument zou
doen instorten. Iedere donderdagoch
tend tijdens de markt werd het be
speeld door de heer Piet Hoolhorst,
plaatselijk orkestdirigent en beiaardier,
die nu nog deel uitmaakt van het stich
tingsbestuur.
Doch nog vóór de weer prachtig ge
worden toren de beiaard kon bevatten,
brak de oorlog uit. En de bezetters lie
ten het zo moeizaam bij elkaar ge
brachte Rhenense carillon in de smelt
kroes verdwijnen.
Het was de nieuwste burgemeester
van Rhenen, Jhr. Mr. L. H. N. F. M.
Bosch ridder van Rosenthal, die na de
oorlog de draad weer opnam. Hij gaf
de stoot tot de renaissance van de stich
ting en haar commissie, waarin veel
oud-gedienden en zoons van oud-ge-
dienden zitting namen en zo sterk was
de weerklank bij Rhenens bevolking,
dat men de benodigde gelden voor een
4-octaafs beiaard van 47 klokken in bij
na zes jaar tijds bijeen kreeg, waarbij
is inbegrepen een vol-automatisch spel.
De laatste geldinzamelingsactie was
een wel zeer bijzondere. Rhenens be
bouwde kom telt 75 straten. In iedere
straat werd een medewerker gevonden
om bij de bewoners maandelijks een
van te voren afgesproken vaste bijdra
ge op te halen. Het gemeentebestuur
leefde mee, door iedere bijdrage te ver
dubbelen. Deze actie liep van Pinkste
ren 1956 tot juni 1958 en zorgde ervoor,
dat ook de laatste f 15.000,binnen
kwam.
Leen 't Hart, de bekende Delftse
beiaardier en directeur van de eerste
Nederlandse Beiaardschool te Amers
foort, luidde deze actie op bijzondere
wijze in met een beiaardconcert vanuit
de Cuneratoren aan de vooravond van
Pinksteren 1956. Dit concert was in de
Nieuwekerkstoren te Delft op de band
opgenomen en werd met een 1000-watt
installatie vanuit Rhenens Cuneratoren
her-uitgezonden. Het was echter dan
echt en het gaf de laatste stoot aan de
totstandkoming van het thans in aan
bouw zijnde klokkenspel.
Nog dit jaar zal het in de inmiddels
geheel gerestaureerde open achterkant
van de Cuneratoren in Rhenen worden
aangebracht.
Op de grootste klok staat te lezen:
„Anno 1958 is deze beiaard van 47
klokken uit naam van de burgerij aan
geboden aan het gemeentebestuur van
Rhenen door de Stichting Carillonfonds
Cuneratoren."
OOGST VAN DE STRAAT
Aan het politiebureau te Rhenen
werden gedurende de afgelopen week
de volgende voorwerpen aangegeven
als verloren: verpleegstersinsigne nr.
34797; bruine zonnebril in lederen etui;
beige plastic dameshandtas inhouden
de drie portemonnees, kl. bruin, rood
en beige; zwarte damesregenjas van
linnen met parelmoeren knopen; rood
plastic damesregenjasje; trouwring;
zwarte stenen armband; grijze regen
jas; fototoestel; bruin lederen porte
monnee inh. pl.m. ƒ2,met rits; foto
box vermoedelijk merk Kodak in br.
lederen tas.
Gevonden: groen badpak met hand
doek; 82 centen in een papiertje; kleine
hond bruin met zwart; damesarmband
met witte steen; souvenirlepeltje met
embleem van De Koerheuvel; bril met
bruin montuur en bril met dikke gla
zen.
is verheugend dat de Gemeente Veenen
daal de openstelling hiervan mogelijk
heeft gemaakt. Een ieder kan hier kos
teloos profiteren van al hetgeen er aan
wezig is.
In de tweede plaats is er de biblotheek,
welke naast romans in de Nederlandse
taal en in vreemde talen, ook een uitge
breid aantal werken bevat voor studie en
algemene ontwikkeling. De aanschaffing
De Veenendaalse melkhandelaren gaan
zich binnenkort beraden over de vraag
hoe de melkbezorging in Veenendaal,
met name van flatwoningen, uitgevoerd
zal worden. Hiervoor wordt op 9 sep
tember a.s. een vergadering belegd met
de Vertrouwenscommissie waarin ver
tegenwoordigsters van de Veenendaalse
huisvrouwen zitting hebben.
Zoals bekend zijn er overal te lande
moeilijkheden gerezen omtrent de
melkbezorging bij flats.
Het aangekondigde concert van de
muziekvereniging „Ons Genoegen" dat
op a.ê. zaterdagavond gehouden zou
worden, kan wegens omstandigheden
niet doorgaan en wordt voor enkele
weken uitgesteld.
van de nieuwste romans en ontwikke-
lingslectuur gaat onverminderd door en
hierdoor blijft de bibliotheek op een hoog
peil. Dat vooal de studieafdeling in een
behoefte voorziet, blijkt uit het feit, dat
hier 38"/» van het totaal, in het le half
jaar werd uitgeleend. We merken nog op,
dat wanneer een gewenst boek niet voor
handen is, dit voor de belangstellende bij
andere bibliotheken wordt aangevraagd.
Tenslotte is er nog de jeugdafdeling,
waar de meisjes en jongens hun hart
kunnen ophalen aan prettige en verant
woorde jeugdlectuur. In de komende
maanden zullen aan deze afdeling vele
nieuwe boeken worden toegevoegd.
Dat de meisjes en jongens „hun" bibli
otheek op prijs weten te stellen, blijkt
wel hieruit, dat maandelijks meer dan
duizend jeugdboeken worden uitgeleend.
Er is een voortdurend groeiende be
langstelling voor de bibliotheek. Werden
in het le halfjaar 1957 8716 romans voor
volwassenen en 3019 studiewerken uitge
leend, zo bedroeg dit in het le halfjaar
1958 11144 romans en 4294 studiewerken,
een toename dus van resp. 28"/» en 41"/».
Het streven der Stichting Chr. O.L.B.
blijft er op gericht, de Rijks- en Gemeen
tesubsidie door het steeds meer beschik
baar stellen van goede lectuur en zo meer
ten goede te doen komen aan de gehele
bevolking van onze plaats en omgeving
en het stemt tot voldoening dat men er
meer en meer van bewust wordt van
welk belang deze instelling is.
Grote sortering
BADMUTSEN - BADTASSEN
ZONNEBRILLEN
ZONNEBRANDCREME
en OLIE in diverse prijzen
Toeristenkaartjes GRATIS
Tel. 2576
Hoofdstraat 106
MIERENNEST IN BLACKPOOL. Rond
half augustus valt in Engeland het
hoogtepunt van de vakanties, een feit
dat dan ook duidelijk te merken is aan
de drukte in de diverse vakantieoorden.
Het strand van Blackpool b.v. lijkt nu
op zonnige dagen een enorm mieren
nest, voornamelijk wanneer men dat
strand ziet vanaf de top van de be
faamde 140 meter hoge toren zoals de
fotograaf, die deze opname maakte.
Alle verzekeringen
Hypotheken
Verkoop vaste goederen
Wonlngbeheer
Taxaties
beëdigd als makelaar en taxateur
Veenendaal - Kanaalweg 2 - Tel. 2918
PREDIKBEURT
Ned. Herv. Kerk 10 en 6.30 uur ds. C.
van Viegen.
Bedoelen, ja? Dat is maar de vraag.
De politiek is, bg alle „openhartigheid"
en openbaarheid, een ragfijn, tamelijk
duister en onbegrijpelijk spel geworden.
Over de mensen zegt een wat ruig
spreekwoord: je kunt ze wel voor de kop
kijken, maar niet er in. Dat geldt dito
voor de politiek, of het nu kleine of gro
te politiek is. Ook het spreekwoord:
„tussen de regels lezen", gaat hier niet
op.
Feiten.
Maar we kunnen wel een paar alge
mene, tastbare feiten vaststellen. Er zijn
maar twee grootmachten, die momenteel
beslissen over de kwestie van oorlog en
vrede. Amerika en Sovjet-Rusland. Dat
is geen openbaring, dat kan iedereen
weten en begrijpen. De „balance of
power", het machtsevenwicht, dat voor
heen, vóór de eerste wereldoorlog, gedu
rende enkele tientallen jaren, de vrede
in de wereld, in Europa althans, heette
te waarborgen (de Driebond Duits
landOostenrijkHongarijeen Italië
enerzijds, Rusland, Frankrijk en Enge
land anderzijds (Entente Cordiale) zijn
teruggebracht tot slechts twee wereld
machten. Al de andere landen, hoe groot
of klein ook, kunnen slechts meespelen
in een ondergeschikte rol. Dat geldt voor
het eertgds zo machtige imperium En
geland, evenzeer voor Frankrijk, dat drie
eeuwen lang de situatie in Europa vrij
wel beheerste, hoezeer de heer De Gaulle
thans ook probeert de vergane glorie van
zijn land op te vijzelen of op te poetsen.
En het Verre Oosten, waar circa de
helft van de wereldbevolking woont?
Eenmaal wellicht zullen China (600 mil
joen mensen) en India (240 miljoen) een
machtig woord meespreken in het we
reldbestel. Dat is nog toekomst. Alles
wijst er op, dat Rusland en Amerika,
ondanks alle wederzijdse tegenstellingen,
verwijten en beschuldigingen, beslissen
of er oorlog .of - rode zal zijn in de wereld.
Als ér aan de ene of andere kant geen
stommiteiten of waanzinnigheden wor
den begaan zal er vrede zijn, althans
geen grote- of wereldoorlog. Beiden vre
zen en duchten elkaar. Amerika heeft
geen belang bij oorlog, Rusland evenmin,
althans voorlopig nog niet.
„Tot aan de rand".
John Foster Dulles, de 69-jarige Ame
rikaanse minister van buitenlandse za
ken, heeft na de landing van Amerikaan
se mariniers in Libanon gezegd: Wij be
wegen ons daarmee tot aan de rand van
een wereldoorlog. Inderdaad, als Rus
land een sterke tegenzet had gewaagd,
had het zover kunnen komen. Maar Rus
land bepaalde zich tot troepenconcentra
ties aan de Turkse grens. Het wilde geen
oorlog. Althans niet om een paar landjes
zonder macht, zonder sterke legers en
zonder olie zoals Libanon en Jordanië.
Ongeveer hetzelfde als tijdens de Korea-
kwestie, toen de Verenigde Naties in
grepen en Zuid-Korea verdedigden tegen
de Chinese hulptroepen en z.g. Chinese
„vrijwilligers". In beide gevallen bleven
en blijven de Russen „thuis". Zij willen
geen oorlog zolang de zaak zo riskant
is en de uitslag zo onzeker.
Rusland kan wachten, zo zegt een oud
spreekwoord uit de Tsarentijd. Het heeft
bijna zonder oorlog een groot deel van
de wereld veroverd. In de laatste wereld
oorlog moest het vechten omdat Hitier
begon tegen Rusland. Alle Russen we
ten, meer dan enig ander volk, welke
ontzaglijke offers een moderne oorlog
eist. Maar ook geen enkele andere natie
heeft via de oorlog zulke enorme voor
delen behaald als juist Rusland, niet in
de eerste plaats door te vechten, maar
door weergaloze diplomatieke handig
heid en brutaliteit der Russen waarte
gen wijlen president Roosevelt, licha
melijk en geestelijk verzwakt, het heeft
moeten afleggen.
Waarom zouden zg?
De Russische leiders weten, dat zij,
dank zij Rusland's geweldige militaire
macht, te land, ter zee, op het water en
onder het water (600 uiterst modern uit
geruste duikboten) de sterkste partij
zijn en een groot deel van de wereld kun
nen veroveren behalve Amerika.
Waarom zouden zij zich in een uiterst
hachelijk avontuur storten met zoveel
onzekerheid? Zg kunnen bij verrassing
in een half uur de grootste steden van
Amerika met hun miljoenenbevolking in
een puinhoop veranderen, maar tenzij
de heer Chroetsjof en andere Kremlin-
groten krankzinnig of door machts
waanzin worden bevangen en dat lijkt,
gezien hun bijzondere intelligentie en
hun uitgekookte diplomatieke knap
heid helemaal niet waarschijnlijk
peinzen ze daar zelfs niet over. Want zij
kunnen op hun vingers uitrekenen, dat
het heel kort daarop de weerwraak van
Amerika zou kunnen verwachten.
Waarom zouden ze dan beginnen? En
waarom zou Amerika het even machtige
Rusland tarten. Het is altijd zo geweest:
grote lui doen elkaar geen kwaad. Als
regel tenminste. En daarom lacht men
in het Kremlin om de troepenlandingen
van Amerika en Engeland in het mid
den-Oosten. Zulke kleinigheidjes! Het
vuurtje wat op te rakelen, dat kan ook:
besprekingen tussen Chroesjtsjew en
Mao Tse-toeng en een gemeenschappe
lijk uitgegeven verklaring waarin het
heet, dat de twee grote communistische
mogendheden volledige overeenstem
ming hebben bereikt ten aanzien van de
huidige internationale toestand en hun
onderlinge betrekkingen. En zo duurt
het diplomatieke spelletje met nota's en
contra-nota's, het eindeloos gepraat al
jaren lang, over deze of gene topconfe
rentie, maar steeds voort. Er is nog
nooit iets positiefs uit voortgekomen en
dat kan men ook niet verwachten, ge
zien de tegenstellingen.
Bg dit alles één troost: Laat de heren
maar confereren en nota's produceren.
Als er geen wonderen gebeuren, zulleïl
zy het nooit eens worden. Maar ook geen
oorlog dank zij het machtsevenwicht
en de allesbeheersende vrees voor het al
lerergste: een derde wereldoorlog!
TROUWRING IN EEN FLES.
Bij de N.V. Oliefabrieken Duyvis kreeg
men dezer dagen bij het lege fust een
fles retour met als inhoud een gouden
trouwring.
De huisvrouw, die deze ring mist, kan
zich met de fabriek in verbinding stellen,
met opgave van de datum van trouwen
en initialen.
HOEVEEL LUISTERAARS EN
KIJKERS TELT NEDERLAND?
Op laugustus 1958 bedroeg het aantal
aangegeven radio - ontvangtoestellen
2.438.983 tegen 2.426.902 op 1 juli 1958.
Het aantal geregistreerde televisietoe
stellen steeg in het zelfde tijdvak van
315.878 tot 325.395 (t.e.m. 11 aug. 328.773)
Op laug. 1958 waren er 514.029 aange
slotenen op het draadomroepnet tegen
515.550 op 1 juli 1958.
Het echtpaar Maarten Bergwerff en Antje Bergwerff-Lub, wonende Hoofdweg 104
te Ederveen hoopt op woensdag 20 aug. a.s. haar 50-jarige echtvereniging te her
denken. Bruid en bruidegom mogen zich nog in een uitstekende gezondheid ver
heugen. De bruidegom is 75 jaar, de bruid 74.
NIEUWE BROMFIETSREGELING
Sinds 24 juli 1958 bestaan er blijkens
het kort geleden verschenen K.B. tot wij
ziging van het wegenverkeersregelement
drie soorten bromfietsen:
1. bromfietsen welke na 1 juli 1958 als
voertuig zijn goedgekeurd, dus o.m. niet
sneller kunnen rijden dan 40 km per u.
(en als blijk daarvan een rijkskeur dra
gen);
2. bromfietsen waarvan de motor na 1
juli 1958 is goedgekeurd, dus niet snel
ler kan dan 40 km per uur en waarvan
het voertuig een remvertraging heeft
van minimaal 3.86 m/sec*.
3. bromfietsen waarvan de motor vóór 1
juli 1958 in de Staatscourant is gepubl-
ceerd: dus de bestaande bromfietsen.
Deze laatste categorie is echter slechts
tot 1 jauari 1963 toegelaten en moet dus
-zegt ook de R.A.I. in een persbericht-
over 4>/t jaar uit het verkeer zijn ver
dwenen. De bestaande 800.000 bromfiet
sen moeten dus binnen deze termijn
zijn uitgestorven.
Dit is nogal cru en we geloven dat het
laatste woord hierover nog iet is gespro
ken en geschreven. Het moet onaan
vaardbaar geacht worden, dat tiendui
zenden wellicht honderdduizenden zuinig
bereden kalme bromfietsen over 4'/2 jaar
niet meer op de weg zouden mogen ko
men.
Met ingang van 1 oktober 1958 is de
gele plaat verplicht voor alle bromfietsen.
Bij voertuigen waar deze plaat niet kan
worden aangebracht mogen twee gele
vlakken (16x16 cm) ter weerszijden, vóór
het stuur, worden geschilderd.
De kwestie van de buddy-seat is nu
ook opgelost. De rechter had uitgemaakt
dat een buddy-seat geen gewoon zadel is
en dat bromfietsen met een zodanig za
del dus geen echte bromfiets waren. De
eis van een „voor rijwielen gebruikelijk"
zadel is nu vervallen.
Passagiers van bromfietsers mogen niet
meer a la amazone meerijden. Zij moeten
aldus de nieuwe wetsbepaling— „hun
voeten aan weerszijden van het voertuig
doen ruste op voetsteunen".
Tegen het hinderlijk lawaai van brom
fietsen, speciaal tegen de jeugdigen die
met opzet de uitlaat doorboorden, kan nu
beter worden opgetreden door de nieuwe
bepaling dat bromfietsen een, over de
gehele lengte gasdichte, uitlaat moeten
hebben. (Uit „De Kampioen").
Het gouden bruidspaar is afkomstig uit
27 jaar in Ederveen, waar de bruidegom
ren behartigt hun zoon de zaak daar de
de bruidegom niet stil want hij verzogt n
afmeting heeft. De bruid is eveneens nog
kei, waar dan blijkt dat haar geheugen e
20 aug. zal een grote schare familieleden
feliciteren, terwijl ook de relaties en ken
langstelling ongetwijfeld zullen tonen.
Maassluis, maar woont nu al gedurende
een kruidenierszaak dreef. De laatste ja-
vader zich wat terugtrok. Overigens zit
og dagelijks de tuin. die een behoorlijke
zeer vitaal en helpt nog vaak in de win-
n concentratie nog goed is. Op woensdag
uit Zuid-Holland het bruidspaar komen
nissen uit Ederveen en omgeving hun be-
WAAR IS HET EIND?
Wat Jules Verne in 't verleden
In zijn boek toen uitgegeven
Neeschreef over de nieuwe tijd
Werd nadien meest ook werkelijkheid
't Leek eens dwazen pennevrucht
Zoals 't veroveren van de lucht
't Is fantasie dacht men bij 't lezen
Zoiets kan toch nooit mogelijk wezen
Heeft Verne zelf wel kunnen dromen
Dat het geschrevene ooit uit zou komen
Toen de auto op de wegen kwam
En ook de vliegerij een aanvang nam
Werd een nieuw tijdperk ingeluid
Veel van 't voorspelde kwam reeds uit
Wat voorheen onmogelijk werd geacht
Wordt nu daag'lijks in praktijk gebracht
Het boek, in 80 dagen om de aarde
Had voor de toekomst toch veel waarde
Want veel, wat daarin werd geschreven
Kan men nu elke dag beleven
Tegenwoordig staat men nergens voor
Men vaart zelfs onder de ijskap door
Als leek staat men meestal niet stil
Wat 't voor de toekomst zeggen wil
Is dat alles ten goede of ten kwade
Men kan er zich lang op beraden
Deze tijd bewijst dat het een feit is
Dat Verne's boek goed bij de tijd is