Nieuwsblad voor Veenendaal Omstreken
D e Wereld«
van WEEK-tot-WEEK
Veenendaal krijgt belangrijke - internatio
nale - industrie binnen haar poorten
Wist V.
fa* J* F* TAK
Exploitatie door meerdere, grote, industrieën
Dodelijk ongeval op de Kerkewijk
Groene Kruisgebouw voldoet aan
alle eisen
WAAR IS
DE VALLEI-RIKS?
32e jaargang
VRIJDAG 12 SEPTEMBER 1958
Nr. 68
Uitgave: „De Gelderse Vallei" Veenendaal
Verschijnt tweemaal per week in: Stichts en Gelders Veenendaal, Amerongen, Eist, Rhenen, Achterberg, Overberg, De Haar, Kade, Maanderbuurt, Ederveen, Renswoude, Scherpenzee
Ultra-modern bedrijf - novum voor Nederland-op
solide basis
Principe: spinnen-weven
taboe verklaard
wereld
mark voor
reiswekkersl
Agenda
„Hollantor" gaat begin
1959 draaien
Ned. Herv. Evang. „Sola Fide"
wordt kerkelijk ingeschakeld
Hij is 7,50 waard
3 LP 036384
Zendingsavond trok veel
bezoekers
Groene Kruis in 1903
opgericht
Assurantie-, Hypotheek- en
Woningbureau BROUWER,
Ledental groeit
Inmaakkruidcn
Redactie en administratie:
Parallelweg 10 Veenendaal
Telefoon K 8385-2023 Girono. 563427
Redactie: W. F. ter Hoeven
Advertenties en abonnementen
kunnen ook worden opgegeven by
de agentschappen van „De Vallei" In
de plaatsen van verschynlng
DE VALLEI
ADVERTENTIES
Advertentieprijs per mm 15 cent
Speciale contractprijzen op aanvraag
Minimum per advertentie 4,50
Rubriek Vraag en Aanbod 1-10
woorden 1,elk woord meer
10 cent
Abonnementsprijs 1,65 per kwartaal
Losse nummers 10 cent
Een nieuwe, internationale, textielindustrie heeft Veenendaal als plaats van
vestiging gekozen.
Met de oprichting van dit bedrijf is niet alleen Veenendaal, maar heel Neder
land een belangrijke industrie rijker geworden. Deze industrie - „Hollantor"
genaamd - zal vervaardigen en in de handel brengen z.g. non-woven stoffen
(Nederlandse benaming: vezelvlies), waarvan de toepassingsmogelijkheden, dank
zij een intensief vooronderzoek, nog voortdurend worden uitgebreid.
De industrie zal een novum voor Nederland betekenen, n.l. een ultra-modern
en volledig geautomatiseerd bedryf.
In het nieuwe project wordt enerzijds deelgenomen door een Engelse industrie,
t.w. Lantor Ltd., gevestigd te Manchester, anderzijds door een groep Neder
landse bedreven, waaronder de Veenendaalse Stoomspinnerij en Weverij N.V.
Omtrent het punt van vestiging in Veenendaal, personeelsbezetting e.d., kon
men ons op dit moment nog geen inlichtingen verstrekken, doch zéér binnenkort
zullen hierover nadere publicaties geschieden.
Het staat evenwel nu reeds onomstotelijk vast, dat de vestiging van het
nieuwe bedrijf in Veenendaal in een yltempo moet en kan geschieden. In een
door Hollantor uitgegeven perscommuniqué wordt tenminste als tydstip waarop
de industrie zal gaan draaien aangegeven: begin 1959.
Naast de V.S.W. zijn als Nederlandse
bedrijven bij de industrie betrokken:
Kon. Ned. Katoenspinnerij N.V. te Hen
gelo, N.V. Tilburgse Katoenspinnerij te
Tilburg, Kon. Textielfabrieken Nijver-
dal-ten Cate N.V. te Almelo, N.V. Spin
nerij Oosterveld te Enschede, N.V.
Stoomspinnerij Twenthe te Almelo.
In Lantor Ltd. - de buitenlandse
vestiging, uit welke naam ook de Ne
derlandse benaming is te verklaren -
wordt samengewerkt door de pioniers
van de non-woven stoffen: de West
Point Manufacturing Company te West
Point-Georgia, U.S.A. en de bekende
Engelse stoffenfabrikant Tootal Ltd.,
die in Lancashire reeds een nieuw be
drijf hebben opgericht, dat het Lantor
vezelvlies maakt.
Nu de Europese markt bezig is een
feit te worden, hebben de genoemde
bedrijven besloten tot een hechte sa
menwerking op dit nieuwe terrein; een
samenwerking, welke zal resulteren in
een ultra-modern, volledig geautoma
tiseerd bedrijf, dat een novum voor
Nederland zal zijn. Een aantal van
deze Nederlandse bedrijven had reeds
contact door hun gezamenlijke techni
sche onderzoekingen op het gebied van
vezelverwerking in het algemeen. De
vezelverwerking buiten de klassieke
methode van het spinnen-weven-finis-
hen om, vloeide daaruit logischerwijze
voort.
Hollantor kreeg de licentie voor de
Benelux en Duitsland en in overleg
met Lantor Ltd. zal door dit bedrijf de
gehele Westeuropese markt worden
bediend.
De productie van vezelvliezen door
Hollantor geschiedt op opzienbarende
wijze, volgens een geautomatiseerd
procédé, waarop men patent heeft ver
kregen. De fabricage is louter het werk
van machine-units: een aantal machi
nes, welke aan de ene kant de grond
stoffen opnemen en aan de andere zijde
het product in één arbeidsgang afle
veren.
Het betreft hier een geheel nieuwe
ontwikkeling in de textielfabricage.
Het principe van spinnen en weven is
sedert de oude Egyptenaren niet ver
anderd: wat vroeger met de hand werd
gedaan doet nu de machine.
Echter, bij non-woven stoffen moet
men de gedachte aan spinnen en we
ven geheel van zich afzetten. Van de
vezels, die uit de baal komen, wordt
een vlies gevormd. Door de impreg
nate met kunstharsen, welke vervol
gens worden gestabiliseerd, wordt aan
Op de foto:
De zwaar beschadigde bromfiets onder de wielen van de
aanhangwagen
De 74-jarige heer G. J. Wennekes,
wonende alhier, is gisterenmorgen op
de Kerkewyk met zyn bromfiets onder
een zware vrachtauto met aanhanger
terechtgekomen en op slag gedood.
De heer Wennekes, toezichthouder bij
de bouwwerken in het Franse Gat,
reed met zijn bromfiets op het rijwiel
pad op de Kerkewijk, in de richting
van de Hoofdstraat. Toen een hem ach
teropkomende zware vrachtauto met
U i k W Hoofdstraat 91
Tel. 3034
VEENENDAAL
Maandag 15 sept.: stertocht Lampe-
gietersavond. 9 uur start bij „La
Montagne" v. Lampegietersavond-
rit. Dinsdag 16 sept.: concert door
het U.S.O. in het verenigingsge
bouw Eikenlaan. Aanvang 8 uur.
Woensdag 17 sept.: modeshow Hein
van Schuppen in gebouw „Eltheto"
|1 Aanvang 15.00 en 20.00 uur. Don-
derdag 18 sept.: vergadering afd.
Veenendaal N.C.V.B. in ,,'t Tref
punt". Aanvang 7.45 uur. Luxor
§H Theater: vrijdag t/m maandag „Da-
Ëg kota incident" toegang 14 jaar.
U Dinsdag t/m donderdag „Duel aan
de bloedrivier" toegang 18 jaar.
aanhanger van het transportbedrijf Fr.
uit Rotterdam, bestuurd door de heer
V., de J. G. Sandbrinkstraat in wilde
draaien, kwam het slachtoffer onder
de achterwielen van de aanhangwagen.
Dokter C. P. Engel, die in de nabij
heid van de plaats van het ongeval
woont, was onmiddellijk ter plaatse,
doch kon slechts de dood constateren.
De bromfiets werd zwaar beschadigd.
De Veenendaalse politie stelt een on
derzoek in.
het vlies de gewenste sterkte gegeven.
Oorspronkelijk werd dit fabricage
systeem ontworpen voor industriële
doeleinden. De bijzondere eigenschap
pen van dit materiaal deden de toe
passingsmogelijkheden snel uitbreiden.
Vezelvlies bezit een gelijkmatige sterkte
en heeft, door de niet-gerichte ligging
van de vezels, in alle richtingen even
veel rek.
Bovendien is het aantal vezelvaria
ties en -combinaties nagenoeg onbe
perkt en ook wat betreft het chemische
bindmiddel („binder") van de vezels
kan een keuze worden gedaan uit vele
al naar gelang de bestemming welke
het materiaal krijgt.
Uit dit alles vloeit voort, dat het pro
ductieprogram van Hollantor zeer
flexibel moet zijn - en dat is het ook -
zodat de non-wovens in een veelheid
van dikten, breedten, gewichten en
kleuren zullen worden vervaardigd.
Van deze vele toepassingsmogelijk
heden der vezelvliezen kunnen worden
genoemd: tussenvoering en schouder
vullingen voor de confectie-industrie;
voering voor de schoenen-, alsmede de
plastic-industrie; op vulmateriaal, vilt
en filters voor diverse technische toe
passingen, halffabrikaat voor de pre-
cisie-industrie en tenslotte: verpakking
van chemicaliën.
Het spreekt echter wel vanzelf dat
deze nieuwe ontwikkeling in de tex
tielindustrie - hoe spectaculair sommige
toekomstbespiegelingen ook mogen zijn
- nimmer het klassieke gesponnen en
geweven produkt zal verdringen. De
vervaardiging van de vezelvliezen
steunt in belangrijke mate op de grote
textieltechnische en -chemische erva
ring van West Point en Tootal waaraan
thans ook de waardevolle resultaten
van de Nederlandse onderzoekingen
worden toegevoegd.
Wil een zo volkomen geautomatiseerd
bedrijf als Hollantor economisch pro
duceren, dan zullen aanzienlijke inves
teringen rendabel moeten worden ge
maakt door de vervaardiging van grote
series artikelen. De Euromarkt biedt
hiervoor talrijke afzetmogelijkheden,
welke deze grote produktie kunnen op
vangen.
Het eerste produkt van Hollantor,
Firet genaamd, vindt hoofdzakelijk zijri
toepassing als tussenvoering voor de
confectie-industrie en is uit voorraad
leverbaar. Tot aan het tijdstip, waarop
het Nederlandse bedrijf - in Veenen
daal - zal gaan draaien (begin 1959)
geschiedt bevoorrading uit productie
van Lantor Ltd.
BIJZONDER JUBILEUM OP
RITMEESTERFABRIEKEN
Eén dezer dagen was het 50 jaar ge
leden dat de heer G. v. Eden, Groen v.
Prinstererstraat 13 te Veenendaal, chef
van de afdeling sorteerderij, in dienst
trad bij de Ritmeester sigarenfabrieken.
De heer Van Eden begon zijn loop
baan als 12-jarige jongen en na eerst
als sorteerder werkzaam te zijn ge
weest, zag hij later zijn voorbeeldige
staat van dienst bekroond met de aan
stelling tot chef van de afdeling sor
teerderij.
Op deze gedenkwaardige dag mocht
de jubilaris reeds vele gelukwensen in
ontvangst nemen. De officiële huldiging
zal plaats vinden op 19 september, te
gelijk met meerdere jubilarissen van
genoemd bedrijf.
Door een besluit van de provinciale
kerkvergadering zal de Ned. Herv.
Evang. „Sola Fide" binnenkort een
zelfstandig kerkgenootschap vormen in
Veenendaal.
Na een langdurig overleg met de
kerkeraad der Ned. Herv. Kerk van
Veenendaal, die de Ned. Herv. Evang.
„Sola Fide" niet als een op kerkrech
telijke basis gevormd zijnd kerkgenoot
schap erkent, heeft de provinciale
kerkvergadering een deel van de ver
antwoording van „Sola Fide" op zich
genomen.
Er zal nu een noodcommissie benoemd
worden, bestaande uit een predikant,
twee buitengewone ouderlingen en
twee buitengewone diakenen, die „So
la Fide" zal besturen.
Bovenstaande houdt in dat de naam
van het kerkgenootschap gewijzigd zal
worden en de predikant, ds. Goedhart,
opnieuw zijn intrede in Veenendaal zal
doen. Ook is het dan mogelijk gewor
den de H. Doop te bedienen en belijde-
denis des geloofs af te leggen.
Het nieuwe Groene-Kruisgebouw aan
de Eikenlaan. Om de babies zoveel mo
gelijk tegen kou te beschermen zal de
overdekte stalling ook aan de achter
zijde dichtgemaakt worden.
22 augustus j.l. was het precies een half jaar geleden dat het Groene Krui»
verrijkt werd met het daarachter liggende „Gebouw voor Gezondheidszorg"
(ingang Eikenlaan). Aanvankelijk liep niet alles direct op rolletjes en moest hier
en daar iets bijgeschaafd worden teneinde al de diensten goed te doen veriopen.
Nu echter is het zover dat men de stichting van het nieuwe gebouw als uit
stekend geslaagd mag noemen. Alle specialisten zyn uiterst tevreden, aismede
de leiders van de consultatiebureaux voor t.b.c., voor zuigelingen en kleuters.
Ook de controlerende artsen van ziektewet en ziekenfonds voelen zich in het
nieuwe gebouw thuis. De Groene-Kruisvereniging in Veenendaal, één der meest
nuttige verenigingen kan trots zijn op zulk een gebouw.
Vorige week is de Valleiriks uitge
geven bij Optiek Westera Rhenen
en niet gevonden. Daardoor stygt
de waarde van de nieuwe ryksdaal-
der tot 7,50. Het nummer luidt
dit keer:
De premie wordt contant uitbetaald
b|j inleveren op ons bureau vóór a.s.
donderdag 12 uur
In de Chr. Gereformeerde kerk aan de
Hoofdstraat is woensdagavond j.l. een
gecombineerde zendingsavond gehouden
voor de Chr. Gereformeerde gemeenten
van Veenendaal, Ede en Bennekom-Wa-
geningen.
De opkomst op deze avond was buiten
gewoon goed en Ds. W. Heermo sprak
hierover in zijn openingswoord zijn blijd
schap uit.
Het woord was vervolgens aan Ds. J.
Jongeleen, Chr. Ger. predikant te Wage-
ningen, die een zendingsverhaal vertelde,
getiteld „Een fakkeldrager". Hierin ver
haalde de spreker over de levensgeschie
denis van Ds. J. T. van der Kemp, die ge
ruime tijd als zendeling in Afrika heeft
vertoefd.
De Ned. Herv. predikant te Zegveld,
Ds. I. Kok hield een meditatie over Open
baringen 22, vers 17 (le gedeelte) met als
onderwerp: „Het biddend uitzien", terwijl
tenslotte Ds. A. Bikker, oud-zendeling ver
telde over zijn werk onder de koppen
snellers op Celebes. Ds. R. Kok sloot de
avond.
Sedert de oprichting van „Het Groe
ne Kruis te Stichts en Gelders Veenen
daal" (zo luidt de ware naam) in 1903
heeft deze vereniging alles gedaan om
het doel wat zij zich gesteld heeft te
bereiken, wat heel vaak onder moeilij
ke omstandigheden geschiedde.
Wat is het doel dan van deze ver
eniging? Een volledig antwoord hierop
zou te uitgebreid worden, maar de vier
hoofdpunten welke in de statuten ver
meld staan, zeggen eigenlijk alles. De
ze zijn namelijk:
a. het verlenen van hulp en hulpmid
delen bij epidemische en gewone
ziektegevallen.
b. het nemen en ondersteunen van
ziekten.
maatregelen ter voorkoming van
c. het bevorderen der algemene ge
zondheidsbelangen.
d. de bestrijding der tuberculose als
volksziekte.
Vóór de ingebruikname van het
nieuwe gebouw, was het Groene Kruis
in het ietwat sombere gebouw aan
de Kerkewijk gevestigd. De benodigde
ruimte werd te klein en op een alge
mene vergadering werd besloten tot
uitbreiding. Het resultaat was een
prachtig gebouw aan de Eikenlaan dat
zoals gezegd uitstekend voldoet. In het
oude pand aan de Kerkewyk blijft
voorlopig nog de badinrichting en het
magazijn, terwijl de overige ruimte
Alle verzekeringen
Hypotheken
Verkoop vaste goederen
Woningbeheer
Taxaties
beëdigd als makelaar en taxateur
Veenendaal - Kanaalweg 2 - Tel. 2918
EXPERT. Attillio Pollastri
wil als expert in dienst treden
van de Italiaanse regering.
Waarschijnlijk wil hij, nu hij 75
jaar is geworden, geen risico
meer lopen. Want Attillio bracht
een belangrijk deel van zijn
leven in Italiaanse gevangenis
sen door wegens het maken van
valse bankbiljetten. Op dit ge
bied geldt hij in zijn land onder
vakgenoten als niet te evenaren.
Op zijn oude dag wil hij nu de
staat van zijn kennis laten pro
fiteren door de Italiaanse Bank
een methode aan de hand te
doen bankbiljetten te drukken
die niet zijn na te maken.
HOPELOOS. Toen Husein
Cochtoe uit de gevangenis te
Smyrna kwam, stapte h(j regel
recht naar de rechtbank om te
verklaren dat hy hopeloos ver
liefd was geworden op de vrou
welijke rechter die hem drie
jaar geleden tot drie jaren ge
vangenisstraf had veroordeeld.
Gedurende die drie jaren, zei
hjj, heb ik in mijn cel alleen
maar aan haar gedacht.
Na deze verklaring heeft men
hem opnieuw opgesloten, dit
maal wegens „belediging van
een magistraat in functie."
AVOND. „Waar zou mijn
man toch elke avond heengaan?'
vroeg een dame zich dag na dag
af. Toen zij eens op een keer
om 9 uur thuis kwam vond zij
hem met zijn pantoffels aan op
z'n gemak de krant zitten lezen.
TEMPERATUUR. Goede af
zet vinden ijskasten tegenwoor
dig onder de Eskimo's. Zij heb
ben die niet nodig om hun eet
waren te koelen, maar in tegen
deel om ze op een behoorlijke
temperatuur te houden.
BOEK. Het meest verkochte
boek in de Franse badplaatsen
heeft tot titel: „Moeten de vrou
wen opnieuw slavinnen wor
den?"
SOEP. Dit boek had ge
schreven kunnen zyn door de
heer X. te Saint Louis, die van
de rechter vergunning kreeg
van zijn vrouw te scheiden om
dat zij hem de soep te heet had
opgediend waardoor hjj zijn
verhemelte had verbrand.
SNOR. Bij de opname van
een zoenscène voor de film „De
wet" was Jules Dassin plotse
ling zijn (valse) snor kwijt. Een
seconde later zag hij dat het
ding van plaats verwisseld was
en nu onder de neus van zijn
tegenspeelster Gina Lollobrigi-
da hing.
BED. Logees in de 4000 ka
mers van het Rivière-hotel te
Havanna kunnen vanuit hun
bed door middel van een tele
visietoestel en een huistelefoon
roulette spelen.
Deze rijke lieden hebben nu
dus helemaal geen reden meer
om op te staan.
ROOKLOOS. De Parijse
commissaris van politie heeft
chauffeurs van taxi's verboden
te roken, behalve wanneer hun
klanten er toestemming toe ge
ven.
KNIE. Nu de nieuwe mode
kortere rokken voorschrijft gaan
de Amerikaanse dames er toe
over een tikje rouge op hun
knieën aan te brengen.
TOERBRUG. Van 15 sept.
tot 28 okt. zal een luchtbrug
Amerikaanse toeristen naar de
Franse Rivièra brengen. Vier
duizend toeristen zullen daar
mee een bezoek van vier dagen
aan Cannes en van twee dagen
aan Parijs brengen. De lucht
vaartmij, die deze luchtbrug op
touw heeft gezet, maakt er re
clame voor onder het motto:
„Laten we Frankrijk bezoeken,
vóór naar de maan te gaan."
MOE. 's Werelds beste ten
nisspeler, de Zuid-Amerikaan
Gonzales, heeft verklaard dat
hij geen tennisraket meer kan
zien en nooit meer het woord
tennis wil horen.
Hij kan zich dat nu veroor
loven, want hij toucheerde voor
zijn wereldreis met het tennis-
circus Kramer een bedrag van
250.000 gulden.
OOR Duitse ingenieurs heb
ben het kleinste radiotoestel ter
wereld vervaardigd. De bedoe
ling is dat men het toestelletje
in zijn oor meedraagt.
PARTIJ. Een enquête heeft
aan het licht gebracht dat 66
van de Fransen geen enkele
naam van een politieke party
kan opnoemen. Vóór 13 mei
dacht slechts 1 van hen dat
De Gaulle het land zou kunnen
redden. Op 22 augustus was dit
percentage gestegen tot 67!
ASTROLOGIE. De nieuwste
mode te Rome is zich met een
der figuren uit de Dierenriem
te laten tatouëren.
dient als woongelegenheid' voor huis
bewaarder en wijkzusters.
Met de groei der bevolking in Vee
nendaal steeg ook het aantal leden van
het Groene Kruis. Op 1 januari 1956
noteerde men 4304 leden, terwijl dit
aantal in 1958 5076 bedroeg. Dit is een
verheugend feit en degene die lid is
steunt niet alleen een goed doel, maar
profiteert tevens van de vele voor
delen die het lidmaatschap biedt. Elk
jaar wordt door het bestuur, dat door
de leden gekozen wordt, een algemene
vergadering belegd waar leden tegen
woordig dienen te zijn. Helaas is dit
niet altijd het geval. Het bestuur zou
gaarne zien dat de belangstelling voor
deze vergaderingen zich wat uitbreidt.
Voor de uitvoering van de diverse
diensten is veel geld nodig. Naast de
van overheidswege toegewezen subsi
die verkrijgt de vereniging haar geld
middelen uit de contributies van leden
en toevallige baten. Ondanks de per
1 januari 1958 verhoogde contributie
maken de sterk gestegen kosten en so
ciale voorzieningen het moeilijk een
sluitende exploitatierekening te krijgen.
Ook de administratieve eisen die te
genwoordig gesteld worden aan het
Groene Kruis voor verkrijging van
subsidie zijn bijzonder ingewikkeld.
Niettegenstaande deze bezwaren breidt
het Groene Kruis zich steeds meer uit,
wat het beste te zien is aan de groei
van het ledental en de vele diensten
die verricht zijn. In 1957 bijvoorbeeld
behandelde deze vereniging o.a. 2714
gevallen van ziekenverpleging, 718 van
zuigelingenzorg, 145 t.b.c.-bestrijding,
13 kankerbestrijding, 136 bejaardenzorg
en 59 gebrekkigenzorg. Ook de bad
inrichting werd veel bezocht, 11.000 be
zoeken, zowel van leden als van niet-
leden. Hopenlijk zal het Groene Kruis
in de toekomst nog veel nuttig werk
verrichten.
dat de jeugd, in verband met het
aanstaande Lampegietersavondfeest, al
enige tijd bezig is zich voor te bereiden
op genoemd feest?
dat in het nieuwe Julianazieken-
huis in totaal 47 km draad gebruikt is
voor verlichting e.d.?
dat de voetgangers nog moeten
wennen aan de beveiligde oversteekplaats
bij de Markt?
dat de wandelclub Hollandia Tricot
uit Veenendaal bij de onlangs gehouden
Airborne-wandeltochten in de afdeling
seniorenvereniging een tweede prijs heeft
gewonnen?
dat aan deze wandeltocht ook is
deelgenomen door de Chr. Technische
school, die een zesde plaats wist te be
machtigen in de afdeling schoolgroepen?
dat het verkeersbord in de Sand
brinkstraat inmiddels de Kerkewijk de
rug heeft toegekeerd?
dat de laatste tijd door de Heilige
Hermandad intensieve verkeerspatrouilies
gehouden worden?
per pakje 35 ct
Apoth.-ass. drogist
Tel. 2576 - Hoofdstr. 106 - Veenendaal