Nieuwsblad voor Veenendaal Omstreken Gemeentebegroting 1959 aangeboden: Plannen genoeg, maar 343.000 tekort D e Wereld van WEEK-tot-WEEK Overzicht van de stand van de werkloosheid BOS Uitvoering „The Messiah" van G. F. Handel te Veenendaal WAAR IS DE VALLEI-RIKS? Eist heeft nu ook een „School met de Bijbel" 33e jaargang VRIJDAG JANUARI 1959 Nr 2 Uitgave: „De Gelderse Vallei" Veenendaal Verschijnt tweemaal per week in: Stichts en Gelders Veenendaal, Amerongen, Eist, Rhenen, Achterberg, Overberg, De Haar, Kade, Maanderbuurt, Ederveen, Renswoude, Scherpenzeel Wordt 1959 liet jaar van de nieuwe objecten Uitgaven in vijf jaar verdubbeld Agenda Grote werken op Gelders tegengehouden Algemene Bedrijfsbond Textiel- en Kleding industrie „De Eendracht" herdenkt 40-jarig bestaan Na twee mislukte pogingen thans een afdeling met ruim 500 leden per eind december 1958 hot wereld merk voor rei 8 wekkers I Eerste jeugdwerkactiviteit in het nieuwe jaar A.s. woensdag raads vergadering „Sola Fide" vraagt subsidie voor jeugdwerk Hij is 7,50 waard 2 AD 275842 Lang verbeide wens ging in vervulling Loop van de Veenendaalse bevolking in 1958 VOLKSUNIVERSITEIT Lezing: Onbekend Zuid-Nieuw-Guinea Assurantie-, Hypotheek- en Woningbureau BROUWER, Redactie en administratie: Parallelweg 10 Veenendaal Telefoon K 8385-2023 Girono. 553427 Redactie: W. F. ter Hoeven Advertenties en abonnementen kunnen ook worden opgegeven bR de agentschappen van „De Vallei" in de plaatsen van verschijning VALLEI ADVERTENTIES Advertentieprijs per mm 15 cent Speciale contractprijzen op aanvraag Minimum per advertentie 4,50 Rubriek Vraag en Aanbod 1-10 woorden 1,elk woord meer 10 cent Abonnementsprijs 1,65 per kwartaal Losse nummers 10 cent ,Het is ons een genoegen uw raad hierbij aan te bieden de ontwerp-gemeente- de staten van Gelderland reeds sedert begroting voor het dienstjaar 1959" beginnen burgemeester en wethouders hun schrijven aan de gemeenteraadsleden, waarby de gemeentebegroting wordt aan geboden. Het valt echter te betwijfelen of de edelachtbare dame en heren, na lezing van de nota van aanbieding en het lijvige boekwerk, de begroting zelf, dit ge noegen van b. en w. hebben gedeeld. Er is namelyk een tekort van 343.000, tegen ruim 196.000,bij de begroting 1958. Byna een verdubbeling van het tekort dus. Eén van de redenen van dit tekort - per inwoner van Veenendaal omgerekend een bedrag van ongeveer twintig gulden - moet worden gezocht in verschillende nieuwe werken, die in deze begroting zijn opgenomen. Het totaal der kapitaals- lasten is hierdoor 257.000,hoger dan de overeenkomstige raming in de be groting 1958. Bovendien zullen de verdere uitgaven van de gewone dienst 86.000,hoger zijn dan de inkomsten. Deze stijging van uitgaven komt zeker niet overwacht, naar de mening van b. en w. En gezien het verloop van de begrotin gen van de laatste jaren (het uitgavenpeil sedert 1954 is ruim verdubbeld) zijn zij er stellig van overtuigd, dat aan deze stijging voor 1959 niet valt te ontkomen en dat ook voor de toekomst een minstens in de zelfde mate omhooggaande lijn moet wor den verwacht. In vele gevallen is de toe neming van de uitgaven een gevolg van een noodzakelijke intensievere zorg voor de gemeente en haar inwoners, dan wel van financiële deelneming in particuliere initiatieven, welke eveneens noodzakelijk zijn en de steun der gemeente behoeven. Ook is een groot deel der uitgavenverho gingen in feite aan de gemeente opgelegd zonder dat daarop van de zijde van de ge meente invloed kan worden uitgeoefend; het onderwijshoofdstuk is daarvan wel een zeer sprekend voorbeeld. B. en w. achten het verder niet verant woord het begrotingstekort terug te bren gen door schrapping of verlaging van be paalde uitgaven, ook al heeft de minister van Binnenlandse Zaken daarop aange drongen door bij circulaire aan de ge meentebesturen mee te delen, dat „indien dit nodig mocht blijken om de dienst 1959 sluitend te houden, naar het oordeel van de regering ook een ombuiging van de stijgende lijn der gemeentelijke uitgaven zal moeten worden aanvaard". Tegenover het begrotingstekort is niet, zoals in vorige jaren wèl geschiedde, reeds bij voorbaat een subjectieve verhoging van de algemene uitkering uit het ge meentefonds geraamd. Ten tijde van het opmaken van de begroting was namelijk nog niet met zekerheid bekend of de tot en met 1958 geldende regeling inzake de financiële verhouding tussen het rijk en de gemeenten, al dan niet gewijzigd, zou worden voortgezet. Inmiddels is in de loop van december 1958 een wetsontwerp ingediend, dat beoogt de werkingsduur van de bestaande regeling inderdaad weer met één jaar te verlengen. Zodra dit wetsontwerp het staatsblad zal hebben bereikt - en dat zal wellicht reeds het zijn voor de zogenaamde begrotingsver gadering - zullen b. en w. de raad een voorstel doen tot het aanvragen van een dergelijke subjectieve verhoging. Bij de opzet van de ontwerp-begroting 1959 is ten aanzien van de kapitaalsuit gaven een andere gedragslijn gevolgd dan het vorige jaar. In de begroting 1958 was in eerste instantie geen rekening gehou den met nieuwe investeringen. In de ont- VEENENDAAL Zaterdag 10 januari: 6.45 uur feestavond van V.R.C. in 't Trefpunt. 20.00 uur film „Waar eens de hemel zong" van Ned. Bijbelgenootschap afdeling Vee nendaal in Eltheto. 15.00 uur re ceptie 40-jarig jubileum A.B.T.K. „De Eendracht" in gebouw „De Samenwerking". 15.00-17.00 uur Rolschaatsenwedstrijd van Jeugd werk Veendaal op Westersingel bij de Bergweg. Dinsdag 13 januari: Voorlichtingsavond „Waar de boer belang in stelt" in hotel „De Haas" aanvang 7.30 uur. Woensdag 14 januari: 20.00 uur lezing Volksuniversiteit „Onbekend Zuid-Nieuw-Guinea" in 't Trefpunt". 20.00 uur Open bare raadsvergadering van ge meenteraad Veenendaal. Forum vergadering Chr. Besturenbond Veenendaal in hotel „De Koren beurs". Aanvang 19.45 uur. Luxor Theater: Heden t.e.m. maandag „Een nacht van duizend angsten" Toegang 18 jaar. Dinsdag t.e.m. donderdag „De weg naar het verderf" Toe gang 18 jaar. RHENEN Zaterdag 10 januari: Cefafilm „Een moeder gezocht". Bio-Rhenen: Zaterdagavond en zondagmiddag „Loeiend geweld" Toegang 14 j. zondagavond „Dorp der zonde". Toegang 18 jaar. Donderdag „Mrs Miniver" toegang 14 jaar. ELST Zaterdag 10 januari: Uitvoering van P.V. „De Instuif" in kantine van de jeugdherberg „De Eikelkamp". werp-begroting 1959 zijn de noodzakelijke geachte investeringen wèl opgenomen. Men heeft zich daarbij laten leiden door een tweetal overwegingen: in de eerste plaats dat een begroting een zo volledig mogelijke weergave behoort te bevatten van het ip het komende jaar te voeren beleid en in de tweede plaats, dat de ka pitaalvoorziening via de Bank van Neder landse Gemeenten thans meer uitzicht biedt dan een jaar geleden. In 1958 kon verreweg het grootste gedeelte van de voorgenomen investeringen door gebrek aan vaste financieringsmiddelen geen doorgang vinden. Zoals wij hierboven reeds schreven is sedert 1954 het uitgavenpeil van de ge meente meer dan verdubbeld. Met het hieronder geplaatste staatje krijgt men een goed inzicht in deze stij ging van jaar tot jaar. De tussen haakjes geplaatste bedragen geven de percentages der stijging weer ten opzichte van 1954 (100 1954: ƒ2.344.000,— (100*/.) 1955: 2.783.000,— (119 1956: ƒ3.228.000,— (138'/.) 1957: ƒ3.901.000,— (166*/.) 1958: ƒ4.156.000,— (177 1959: 4.744.000,— (202 ®/o) Aan rente en afschrijving blijft ten laste van de begroting 1959 241.000,meer dan in 1958. In totaal betaalt de gemeente thans aan rente en aflossing 1.765.000, waarbij inbegrepen rente en aflossing van woningbouw-objecten. Hoewel de totale inkomsten uit de be lastingen met meer dan 18.000,zijn toegenomen komt dit toch neer op een verlaging van zeven cent per inwoner. Gedeeld door het aantal inwoners op 1 januari was de raming van de opbrengst van de belastingen in 1958 23,27 en in 1959 23,20 per inwoner. Bij de keuze van de nieuwe werken hebben b. en w. zich laten leiden door de mate van urgentie en de stand der plan nen, terwijl er in het bijzonder op werd gelet, dat het totaal aan werken, onder eigen directie uit te voeren, de capaciteit van het gemeentelijk apparaat niet over schrijdt. De grote omvang van de lijst van in vesteringen is mede bepaald door de grenswijziging. Het is namelijk een be- I omhoog. kend feit, aldus b. en w., dat gedeputeer- Met de komst van de Nazi's werd enkele jaren juist met het oog op de aan staande grenswijziging de uitvoering van grote werken in Gelders-Veenendaal heb ben tegengehouden, naar overigens mag worden aangenomen in de verwachting, dat deze grenswijziging op korte termijn tot stand zou komen. Nu zich daarin enige malen een ernstige vertraging heeft voorgedaan moet er naar de mening van het college ernstig reke ning mee worden gehouden, dat de ge meente Veenendaal onmiddellijk na de uitbreiding voor grote uitgaven ten be hoeve van het nieuwe gebied zal komen te staan. Teneinde daarvoor ruimte te hebben is het zaak in de nog resterende tijd de noodzakelijkste werken op het huidige grondgebied zo snel mogelijk uit te voeren. Aan grote werken staan o.m. op het programma: het nieuwe raadhuis, een nieuwe werkplaats voor gemeentewerken met brandweerkazerne, verbetering van een aantal wegen, scholenbouw en sport complex „Panhuis", de aanschaf van een puttenzuiger, enz. De verwachtingen, be treffende de woningbouw, zijn niet hoog gespannen: men rekent op een toewijzing voor niet meer dan 80 woningen. Te weinig plaatsruimte belet ons thans nader op laatstgenoemde werken in te gaan; wij komen hierop - en op andere zaken de gemeentebegroting betreffende - terug in ons woensdagnummer. FORUMVERGADERING CHRISTELIJKE BESTURENBOND VEENENDAAL Voor de tweede keer zal de Chr. Be sturenbond weer een z.g.n. Forumverga dering beleggen. In dit forum zullen zitting hebben: de heren H. van Leeuwen dir. der Hollan- dia Trico), Ds. D. van Enk (Ger. pred.), H. R. Plomp (Verbondsbest. C.N.V.), P. Scholts (Best.lid Chr. sigarenmakersbond) en E. van Hall (voorz. Unitas). Het thema voor deze avond zal zijn: „Tussen kerkdeur ep fabriekspoort". Evenals de vorige keer verwacht het bestuur van de C.13.B. Veenendaal ook deze keer weer een grote belangstelling voor deze bijeenkomst. In de eerste plaats is deze vergadering bedoeld voor het plaatselijk kader van de Christelijke vak beweging, maar daarnaast zijn belangstel lende leden en niet-leden ook van harte welkom. Deze vergadering vindt plaats op woens dag 14 januari a.s. en begint om kwart voor acht in hotel „De Korenbeurs" op de Markt te Veenendaal. Kort na de Eerste Wereldoorlog, om precies te zyn op 7 januari 1919, werd in Veenendaal een afdeling van de Algemene Bedrjjfsbond Textiel- en Kleding industrie „De Eendracht" met een dertigtal leden opgericht. Het woord „opge richt" zou hier echter te vervangen zijn door „heropgericht" want vóór de Eerste Wereldoorlog had Veenendaal al tweemaal zulk een afdeling gekend die echter door te weinig belangstelling weer uit de geschiedenis verdween. In de jaren '14-T8 was van een organisatie weinig of zelfs geheel geen sprake, maar zodra waren de tyden veranderd of enkele mannen staken de ktppen bij elkaar om wederom tot een afdeling te komen - driemaal is scheepsre-ht - die echter niet zo gauw verdwenen zou zijn als zijn beide vuui gang eis. Sïl» feit dal de^e af deling nu haar veertigjarig bestaan herdenkt is het bewijs dat de oprichters hierin op bijzondere wijze geslaagd zijn. Op advies van het hoofdbestuur wend de het handjevol oprichters zich tot de heer W. Diepeveen, die ook een belang rijk aandeel had gehad bij de oprichting van de vorige afdelingen. Door bemid deling van de heer Diepeveen werd op 7 januari 1919 een vergadering belegd waar ook het hoofdbestuur vertegen woordigd was en 30 leden toetraden. De propaganda werd niet verwaarloosd want binnen een goede week was het ledental verdubbeld. Een jaar later, op 1 januari 1920, tel de de afdeling 120 leden en tot aan het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog ging het ledental langzaam maar zeker .De Blykens de cijfers, verstrekt door het Gewestelijk Arbeidsbureau Veenendaal, heeft zich in de maand december 1958 een stijging van de werkloosheid voor gedaan van 12 °/o t.o.v. november 1958. Eind november bedroeg het aantal werk loze en op Aanvullende Werken werkzame mannen 225 (in 1957: 157) tegen 253 op eind december (in 1957: 245, in dat jaar dus een stjjging van 56 °/o). Gesplitst naar de aard van de be drijfstak is de toestand als volgt: bedrijfstak: nov. dec. aardewerk 12 9 bouwvakken 28 31 metaalnijverheid 21 26 textiel 3 5 voedings- en genotm.ind. 3 5 kantoorpersoneel24 25 overige bedrijfsklassen 134 155 De teruggang van de werkloosheid in de bedrijfstak aardewerk vindt zijn oor zaak in de uitbreiding van de werk gelegenheid in een tweetal cementwa- renfabrieken. In het aantal werklozen bij kantoor personeel is een twintigtal gerepatri- eerden begrepen. Bij de „overige bedrijfsklassen" be hoort een groep moeilijk plaatsbaren die, mede dank zij het initiatief van de gemeente Veenendaal, een herscholing Hoofdstraat 91 Tel. 3034 kunnen vinden op de binnenkort te bouwen werkplaats voor minder-vali- den. Alle genoemde cijfers hebben be trekking op vijf gemeenten. De ge registreerde arbeidsreserve per ge meente is Amerongen 25 mannen, Leersum 61 mannen, Renswoude 4 mannen, Rhenen 89 mannen, Veenendaal 74 mannen. Het aantal aanvragen voor mannen is gestegen van 18 in november naar 33 in december, welke stijging waarneem baar is in de textiel en klasse hout- hoornbewerking. Het aantal aanvragen voor vrouwen is gestegen van 63 in november naar 76 in december, een stijging hoofdzakelijk waarneembaar in de klasse textiel. Het aantal werkloze vrouwen daalde van 27 in november tot 23 in december. In 1957 waren deze cijfers resp. 18 en 28. Eendracht" als één van de eerste orga nisaties ontbonden, voornamelijk omdat het bestuur niet wenste dat de bezetter adressen van de leden in handen zou krijgen. De oorlog was nog niet goed en wel voorbij of „De Eendracht" startte weer, maar nu met liefst 360 leden. Dit aantal is uitgegroeid tot 512, waarbij dan nog het ledental uit de omliggende plaatsen geteld moet worden van arbei ders die op Veenendaalse bedrijven werkzaam zijn, waarmee het ledental komt op 750. De A.B.T.K. „De Eendracht" heeft in deze 40 jaren gestreefd naar verbete ring van arbeidsvoorwaarden voor per soneel werkzaam in de textiel-, con fectie- en maatkledingbedrijven, waar bij nog wel eens moeilijkheden gerezen zijn die echter tot aller genoegen zijn opgelost. De belangrijkheid van deze Veenen daalse afdeling heeft ook het hoofd bestuur ingezien want sinds ruim een jaar is hier ter plaatse een districts bestuurder gevestigd. Met het veertigjarig jubileum zijn er tevens tien leden die eveneens vier kruisjes achter hun naam hebben als lid van de vereniging. Hieronder zijn er twee die nog steeds zitting hebben in het huidige bestuur. Als eerste is dit de heer J. van Hardeveld die vanaf de op richting ruim twaalf jaar de organisatie als secretaris heeft gediend en daarna tot voorzitter gekozen werd. Het twee de bestuurslid is de heer F. J. van Bar- neveld die de functie van tweede pen ningmeester heeft vervuld en nog ver vult. Bovendien zijn er nog vier leden die 25 jaar bij de organisatie zijn aangeslo ten. Het bestuur van „De Eendracht" is momenteel als volgt samengesteld: voor zitter de heer J. van Hardeveld, secre taris de heer J. van Eden, penningmees ter de heer M. Methorst, 2e secretaris L. Weyers, 2e penningmeester de heer F. J. van Barneveld en bestuurders de heren W. v. d. Pol, H. Bouwman, A. Geerlofs en G. van Dijk. Een veertigjarig jubileum geeft reden tot feesten en „De Eendracht" zal dit „GESPREK". De Engelse ra dioluisteraars hebben het eerste gesprek met de maan kunnen beluisteren. Professor Lovell, directeur van de sterrenwacht te Jodrell Bank, riep in een zen der „Hello!", waarna het ant woord terugkaatste van het maanoppervlak en 21/» seconde later doorkwam in de vorm van: lo". Het bleef dus bij een alleenspraak waaraan het man netje in de maan (nog) geen deel nam. HOELA-HOEP (1) „De ko ning van Lilliput koos zijn mi nisters door ze touwtje te laten springen. Nu wij de regering willen hervormen, waarom la ten wij onze kandidaten niet dansen met de hoela-hoep om te zien wie het meest geschikt is voor het ministersambt?" zo schrijft het Franse blad „Le Monde". HOELA-HOEP (2) Gaat dat niet voor ons op, dan wellicht voor de negers in Afrika, nu men daar aan eigen regeringen toe is, heeft de directie van een Franse speelgoedfabriek ge dacht. Ze heeft daarom 12.000 hoela-hoepels in alle kleuren van de regenboog per vliegtuig naar dat werelddeel gezonden. SCHLAGER. „Brief voor rolschaatsensport kan zich zaterdagmid dag 10 januari a.s. op sportieve wijze met elkaar meten. Op die datum namelijk organiseert het Jeugdwerk Veenendaal o.l.v. de heer Van Pijpen een rolschaatsenwedstrijd op de Westersingel bij de Bergweg. Alle rolschaatsende kinderen kunnen aan de wedstrijd meedoen en moeten zich een half uur vóór de aanvang van de wedstrijd opgeven bij genoemde jeugd werkleider. Op de Westersingel wordt een baan uit gezet van circa 150 meter en hij of zij die in de kortst mogelijke tijd deze afstand „schaatst" mag zich winnaar noemen. Van 3 tot 4 uur zijn de kinderen van 6-10 jaar aan de beurt, en van 4-5 uur de oudere kinderen. De Veenendaalse jeugd die zich de laat ste dagen intensief bezig houdt met de Het is bekend, dat door de Neder lands Hervormde Evangelisatievereni ging „Sola Fide" sedert enige tijd in tensief aan jeugdwerk wordt gedaan. Gezien nu het feit, dat de gehele Vee nendaalse jeugd van dit werk kan pro fiteren stellen b. en w. de raad voor „Sola Fide" een subsidie te verlenen van 2000,voor het verenigingsjaar 1958/1959. De naam van de organiserende vereni ging zou misschien tot misverstand aan leiding kunnen geven, maar het werk is bestemd voor alle jongeren, ongeacht wel ke kerk of geen kerk. Het werk zelf om vat zowel handenarbied, spel als ont wikkeling, o.a. houtbewerking, plakwerk, gezelschapsspelen, voorlichtings- en to neelavonden. Met het plaatsen van een eigen jeugd- gebouw aan de Industrielaan is reeds be gonnen en reeds over ca. zes weken zal dit ingebruik kunnen worden genomen. Zodra dit gebouw gereed is komt men in aanmerking voor rijkssubsidie. Voorts is één van de voorwaarden, dat de plaat selijke vereniging moet zijn aangesloten bij één der landelijke organisaties voor de vrije jeugdvorming. „Sola Fide" is aangesloten bij de Raad voor het Jeugd werk van de Herv. Jeugdraad te Amster dam. Sedert begin maart 1958 heeft „Sola Fide" alle lasten van het jeugdwerk op zich genomen. Thans kan de vereniging deze lasten 10.000,— per jaar) zelf niet meer opbrengen. Vandaar deze aanvraag om subsidie. VACATURE IN WOONRUIMTE COMMISSIE Door het overlijden van de heer T. M. van Beek is er een vacature ontstaan ,ir de woonruimtecommissie. B. en w. hebben de raad het volgende dubbeltal aange boden, ter voorziening in deze vacature: 1. A. van Hardeveld, Kerkewijk 86; 2. E. W. van Ginkel, Kerkewijk 174. heuglijke feit dan ook niet ongemerkt laten passeren. A.s. zaterdagmiddag vanaf 15 uur zal het bestuur recipiëren in „De Samen werking", na afioop waarvan o.m. de bondsvoorzitter de heer Theo de Jong uit Amsterdam het woord zal voeren. Aansluitend op de receptie zal er 's avonds een gezellige bijeenkomst ge houden worden ter huldiging van de jubilarissen, die al naar gelang de tijds duur van het lidmaatschap een bonds- ïnsigne met couvert of - en dit geldt voor de 2o-jarigen - een zilveren insigne ontvangen. Een meer naar buiten uitgaand feest kan door omstandigheden pas piaais vinden in juni van dit jaar. Ais de weersomstandigheden het toelaten zal er op het terrein van VVV een groots opgezet tuinfeest gehouden worden. Het bestuur van „De Eendracht" heeft hier voor contact opgenomen met het Ge westelijk Arbeidshureau Veenendaal, dat een deskundige op het gebied van tuinfeesten ter beschikking zal stellen. Om ook bij de leden belangstelling voor dit tuinfeest te wekken wordt nu reeds een prijsvraag uitgeschreven, be staande uit beantwoording van een ge stelde vraag betrekking hebbende op het te houden tuinfeest. De prijzen va riëren van 5,tot 50, Het jaar 1959 wordt in de muziekwereld wel het Handel-jaar ge noemd. Het is n.l. dit jaar twee eeuwen geleden, dat Handel na een generale repetitie te Londen plotseling overleed. En overal ter wereld maakt men zich op om door het uitvoeren van zijn werken dit feit muzikaal te herdenken. Voor de meesten is de naam Handel niet onbekend. Verwijzen wij slechts naar zijn beroemd Largo en het Halle lujakoor. Hij werd geboren in 1685 te Halle (Duitsland), niet ver van Eise nach, de plaats waar J. S. Bach enige weken later het levenslicht aanschouw de. Deze twee grootmeesters vertegen woordigen de barok op zijn best. Hoe wel zeer verschillend in hun muzikale persoonlijkheid, wat verband houdt met hun karakter. Bach was wat zijn ge voelsleven betreft in zichzelf gekeerd, bleef binnen de grenzen van Duitsland en vond weinig waardering. Handel daarentegen was uitbundiger en werd in de vele landen, die hij bereisde, ge vierd. Na oorspronkelijke rechten te hebben gestudeerd, wijdde Handel zich in 1703 geheel aan de muziek, maakte veel stu diereizen naar Italië en Engeland en vestigde zich in 1712 definitief te Lon den. Na zich daar eerst veel op het ter rein van de opera te hebben bewogen wijdde hij zich later geheel aan het oratorium. Deze week is de Vallei-riks, uitgege ven bij Fa F. v. d. Bosch, Hoofdstraat te Veenendaal, niet gevonden. De riks wordt hierdoor weer 2,50 meer waard en de rijksdaalder die deze week uitgegeven wordt met het rode nummer zal, indien deze vóór a.s. donderdag 12 uur v.m. op ons kantoor wordt ingeleverd 7,50 opbrengen. „The Messiah" is het meest, beroemde werk geworden, even bekend als de Mattheus-Passion van Bach. De teksten zijn uit de boeken der profeten, de psalmen en de evangeliën. Het koor heeft een lerende, profeterende en lof prijzende functie. Het werk bestaat uit drie delen. In het eerste deel wordt de komst van de Messias aangekondigd, terwijl het twee de deel spreekt van het lijden en ster ven van de Heiland, van Zijn opstan ding en de verkondiging en overwin ning van het Evangelie. De afsluiting van het tweede deel wordt gevormd door het majestueuze Hallelujakoor. Toen in 1743 The Messiah te Londen werd gezongen en het Halleluja-koor weerklonk, stond Koning George II van zijn zetel op en hoorde staande deze lofprijzing aan, de toehoorders volgden dit voorbeeld en men heeft zich nadien hieraan gehouden. Toen in 1945 hier in Nederland na de bevrijding The Messiah werd uitgevoerd en door geallieerde militairen uit Engeland en Canada werd bijgewoond, nam men ook hier dit voorbeeld over. Het derde deel getuigt van de over winning op lijden en sterven en het laatste oordeel. Dit deel bevestigt het gehele werk met het enkele woord „amen". Handel schrijft hierop een Fu ga, waarvan de inzetten achtereenvol gens door de bassen, tenoren, alten en sopranen geschieden, waarop een door werking van alle stemmen volgt, en na een generale pauze in enkele akkoorden een tweemaal herhaald „amen" het einde geeft. 5 februari a.s. hoopt de Chr. Orato riumvereniging Veenendaal een uitvoe ring van bovengenoemd werk te geven in 't Verenigingsgebouw aan de Eiken laan onder leiding van Gijsbert van Zanten. Instrumentale medewerking wordt weer verleend door het Utrechts Stedelijk Orkest, terwijl prominente so listen als Anette de la Bye, sopraan; Watty Krap, alt; Jan Waayer, tenor en David Hollestelle de solopartijen zullen vertolken. Dinsdagmiddag heeft de Vereniging „School met de Bijbel" na vier jaar in tensieve arbeid de kroon op haar Werk gezet met de opening van een school met de Bijbel aan de Irenestraat te Eist. Met dit feit ging voor de vereniging een lang verbeide wens in vervulling. Het nieuwe gebouw is een vierklassige school die zeer modern is ingericht en in frisse kleuren is geschilderd. Ter gelegenheid van de opening van de nieuwe school werd een receptie ge houden, waarbij verschillende sprekers het woord voerden. Ook het college van burgemeester en wethouders van de gemeenten Rhenen en Amerongen gaven van hun belangstelling blyk. De gemeente Veenendaal telde op 1 januari 1958: 8640 mannen en 8524 vrou wen, in totaal dus 17164 inwoners. In 1958 vestigden zich: 447 mannen en 520 vrouwen, totaal »b/ In 1958 vertrokken: 254 mannen en 301 vrouwen, totaal ooo Geboren werden in 1958: 218 jongens en 194 meisjes, totaal412 Overleden in 1958: 58 mannen en 63 vrouwen, totaal U om Meer geooren dan overleden: 160 mannen en 131 vrouwen, totaal^ De totale vermeerdering van het aantal inwoners bedraagt dus 353 mannen en 350 vrouwen, totaal J703 De gemeente Veenendaal telde op 1 januari 1959: 8993 mannen en 8874 vrouwen, totaal 17867 inwoners. Voorts werden in 1958 185 huwelijken voltrokken en 3 echtscheidingen inge schreven. Elise" de nieuwste schlager van de Amerikaanse rock 'n roll- industrie is een bewerking van de Fraternity Brothers van een compositie van Beethoven. VIOOL. De Zuidamerikaanse violist Odncposoff zoekt een nieuwe Stradivarius. Van de zij ne is aan de evenaar de lijm gesmolten, waarna de viool tij dens een concert uit elkaar viel. NAAM. Ex-koning Faroek van Egypte heeft zijn proces verloren waarin hij schadever goeding eiste voor het gebruik van zijn naam voor een Italiaans chocolademerk. De rechter be sliste: „De Arabische naam Fa- roek roept niet noodzakelijk een associatie op van een koning met een reep chocolade." BAR. Zestienhonderd Franse barkeepers hebben voor één avond hun bars in de steek ge laten om tezamen een groot barfeest te houden. Als gast bracht ieder van hen zijn beste klant mee. Aan de ingang van de begraafplaats van het dorpje Ris-Orange kan men lezen: „Hier worden alleen begraven de doden die in Ris-Orange le- ROOK. Gelleven te Birming ham kunnen voor 25,— hun namen aaneengestrengeld aan de' hemel laten schrijven, door middel van de rooksliert van een vliegtuig. HONDS. Een Engelse ser geant te Hongkong is gedegra deerd omdat hij uit verveling een kat had gedood. FAUTEUIL. In de kerk van de Methodisten te Atlantic City zitten de gelovigen tijdens de preek in gemakkelijke fauteuils. De mannen mogen er een si gaartje by roken en de vrouwen breien aan hun breiwerk. VINGER. De militaire atleten te Joinville in Frankrijk moe ten sinds enige tijd de gewoonte aanleren met hun vingers te eten omdat zij de gewoonte niet konden afleren om de messen en vorken te stelen. BEEN. „Uw benen zijn even kostbaar als die van Stanley Matthews", adverteert een En gelse verzekeringsmaatschappij, waarby zy een foto van de be nen van Engclands beroemdste voetballer afdrukt. HAT-TRICK. De uitdrukking „hat-trick" is ontleend aan het cricketspel. Wanneer een speler drie „wickets" had gemaakt dan werd hem een nieuwe hoed (hat) aangeboden, want in het hero- ische tijdperk speelde men cric ket met een hoge hoed op. WIE ZEI DAT? „Een zestig jarige is iemand die zich de tyd herinnert waarin men alleen maar met de voeten danste." (Henri Jeanson) VOETBAL-COPPI. Op de Italiaanse voetbalvelden loopt een twintigjarige jongeman rond, die goed op weg is de wielrenner Fausto Coppi als nationale held op te volgen. Hij heet Bruno Nicolè en werd reeds ontdekt toen hij veertien jaar was. Het bestuur van de bekende club Juventus bood toen reeds twintig miljoen lire voor hem. Maar de club te Padua, waar Nicolè woont, ant woordde dat ze hem zou af staan zodra hij honderd miljoen waard zou zijn. Een paar jaar later werd men het eens over een prijs van 70 miljoen (ruim 400.000). Het was geen mis koop, want Nicolè lost al zijn beloften als voetballer in en wordt reeds tot de vaste kern van het Italiaanse elftal gere kend. WIE ZEI DAT? „Voor vele politici betekend spreken en niets zeggen een exacte manier om uit te drukken wat zijzelf denken." (Vlamlnck). Het bestuur van de vereniging „School met de Bybel" te Eist, dat dinsdagmiddag een nieuwe school aan de Irenestraat opende. V.l.n.r. II. van Scbaik; H. v. d. Weert; L. van Viegen, secr.; Ds. L. v. d. Peut, voorz.; D. A. J. Kievit, penn.m.; Den L'yl en G. van Viegen Met het geven van christelijk on derwijs was men op 2 september 1958 in Eist begonnen. Dit geschied de toen in drie gebouwtjes en werd gegeven door de heer Boeve, hoofd onderwijzer en twee onderwijzeres sen. Met de ingebruikname van het nieuwe gebouw kunnen de lessen worden voortgezet in een vierklas sige school, die momenteel 80 leer lingen heeft. De receptie die het schoolbestuur hield, werd druk bezocht. Naast het college van B. en W. van bovengenoemde ge meenten waren o.m. aanwezig afgevaar digden van verschillende kerkeraden, hoofden van scholen, terwijl ook vele ouders van leerlingen hun felicitaties kwamen aanbieden. Na het gezamenlijk zingen van psalm 100 vers 1 en 4, ging ds. L. v. d. Peut voor in gebed. Hierna sprak ds. v. d. Peut, die tevens voorzitter van de ver eniging „School met de Bijbel" is, een openingsrede uit. Spreker wees er op dat alleen door grote volharding en met hulp van God dit heuglijke feit tot stand was gebracht en dat het een ge schenk van God was dat Eist nu ook een school met de Bijbel had. Ds. v. d: Peut sprak aan het einde van zijn rede de hoop uit dat deze school spoedig vervangen zal worden door een perma nente en verklaarde de school voor ge opend. Vervolgens sprak de burgemeester van Rhenen, die naar voren bracht dat Eist de laatste tijd aanzienlijk was ver anderd en dat de school met de Bijbel Eist tot zegen mocht strekken. Verdere sprekers waren de heer De Bonte namens het gemeentebestuur van Amerongen, ds. J. de Jager en ds. Zwaan uit Amerongen en de heer Ma- ris, hoofd der chr. school eveneens uit Amerongen. De heer Hulzebos, hoofd der o.l. school te Eist zei het gelukkig te vinden dat in ons vaderland iedereen een school voor zijn kinderen kan kiezen naar eigen inzicht. Jammer vond spreker het dat nu pas het eerste contact werd ge legd tussen beide scholen en niet al veel eerder. Tot slot werd de heren B. Drost en H. Drost een herinneringsplaquette aangeboden voor het beschikbaar stel len van deze mooie semi-permanente school. De eerste culturele avond van Volks universiteit Veenendaal in dit jaar wordt op 14 januari a.s. in gebouw ,,'t Trefpunt" gehouden. De bekende schrijver Anthony van Kampen komt dan een lezing houden, die toegelicht wordt met film en dia's, over Nieuw-Guinea, een land dat momen teel in het brandpunt der belangstelling staat. De spreker zal vertellen van zijn laatste expeditie en de aanwezigen in woord en beeld doen kennismaken met de stam der Asmatters, een grote groep kannibalen in Zuid-Nieuw-Guinea. Toegangskaarten zijn verkrijgbaar aan de bekende adressen en 's avonds aan de zaal. VOETBALWEDSTRIJDEN AFGELAST De voetbalwedstrijden, zowel voor de K.N.V.B. als voor de plaatselijke elf tallen zyn wegens de weersomstandig heden afgelast. Alle verzekeringen Hypotheken Verkoop vaste goederen VVoningbeheer Taxaties beëdigd als makelaar en taxateur Veenendaal - Kanaalwcg 2 - Tel. 2918

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1959 | | pagina 1